ID.nl logo
Films streamen in de beste kwaliteit: tips voor audio en video
© Reshift Digital
Huis

Films streamen in de beste kwaliteit: tips voor audio en video

Online videodiensten zijn er in overvloed, maar kun je de films streamen in de beste kwaliteit? Vaak valt er namelijk nog wel iets te winnen. De ingebouwde apps van smart-tv’s laten bijvoorbeeld weleens een steekje vallen, terwijl de aanwezige audio-installatie misschien niet de benodigde audioformaten ondersteunt. Neem deze praktische tips door en ontdek op welke manier je de kwaliteit van videostreams kunt verbeteren.

De meeste online videodiensten hanteren slechts één abonnementsvorm. Met een abonnement op Amazon Prime Video, NLZiet, Apple TV+, NPO Plus of Disney+ heb je toegang tot de volledige videobibliotheek in de beste kwaliteit. Videoland hanteert weliswaar verschillende lidmaatschapsvormen, maar dat heeft geen gevolgen voor de beeldkwaliteit. Besef wel dat het goedkoopste Basis-abonnement van Videoland op een aantal apparaten niet werkt, zoals smart-tv’s en de PlayStation. Hiervoor heb je een Plus- of Premium-abonnement nodig.

Kijk je graag naar Netflix-streams in de hoogste beeld- en audiokwaliteit? Dan hebben we goed nieuws voor je, want deze Amerikaanse streaming-videodienst biedt tegenwoordig een heleboel titels in een 4K-resolutie van 3840 × 2160 pixels aan. Bij gebruik van de juiste afspeelapparatuur profiteren leden bovendien van Dolby Vision of HDR10. 

Dergelijke HDR-formaten zorgen kortgezegd voor een groter contrast en kleurbereik. Daarnaast ondersteunen nieuwe titels veelal de populaire surround-indeling Dolby Atmos. Voor toegang tot de beste beeld- en audiokwaliteit heb je een Netflix Premium-abonnement nodig. Dat kost 15,99 euro per maand.

©PXimport

Afspeelinstellingen

Wellicht denk je met een recente smart-tv en hifi-installatie hardwarematig alle zaakjes netjes op orde te hebben, maar weet dan dat één verkeerde instelling alsnog roet in het eten kan gooien. Controleer bijvoorbeeld je Netflix-abonnement. Per gebruikersprofiel kan daar namelijk het dataverbruik (lees: videokwaliteit) ingesteld worden. Het is zonde wanneer er bij jouw profielnaam een lager dataverbruik dan mogelijk is geselecteerd.

Log in op www.netflix.com/youraccount en klik rechtsboven op je profielafbeelding. Via Account kies je bij Profiel en ouderlijk toezicht het juiste profiel. Klik vervolgens achter Instellingen voor afspelen op Wijzigen. Je selecteert onder Dataverbruik per scherm de optie Hoog, waarna je bevestigt met Opslaan.

©PXimport

Netwerkaansluiting

De meeste online videodiensten verlagen bij een trage internetverbinding automatisch de beeldkwaliteit om te voorkomen dat de videostream hapert of zelfs vastloopt. 4K-streams vereisen ongeveer een bandbreedte van 25 Mbit/s. Met veruit de meeste internetabonnementen is dat geen enkel probleem. Het goedkoopste internetabonnement van KPN is bijvoorbeeld al goed voor een internetsnelheid van 50 Mbit/s, terwijl duurdere pakketten vaak 100 of 200 Mbit/s leveren. Met de komst van glasvezel zijn er bovendien nóg hogere internetsnelheden haalbaar.

Houd er wel rekening mee dat de capaciteit van het thuisnetwerk beperkt is. Wanneer andere gezinsleden bijvoorbeeld geregeld online multiplayer-games spelen, videostreams ophalen of andere zware netwerktaken uitvoeren, heeft dat bij een bescheiden internetabonnement waarschijnlijk gevolgen voor de kwaliteit van jouw videostream. Overweeg in dat geval een duurder internetabonnement.

Sluit het apparaat waarmee je videostreams ophaalt bij voorkeur met een kabel op een router of switch aan. Veel audiovisuele apparatuur ondersteunt weliswaar wifi, maar een draadloze overdracht van beeld en geluid resulteert bij een matige dekking helaas nog altijd in kwaliteitsverlies.

©PXimport

Internetsnelheid checken

Met de ingebouwde snelheidsmeter van de Netflix-app controleer je op een smart-tv, gameconsole of mediaspeler eenvoudig de huidige internetsnelheid. Ga vanuit het hoofdscherm naar Instellingen of Ondersteuning. Via Controleer je netwerk voert Netflix de test uit. Belangrijk is dat de waarde bij Verbindingssnelheid ruim boven de 25 Mbit/s ligt.

©PXimport

Nieuwe smart-tv

De meeste mensen gebruiken de ingebouwde streaming-apps van hun smart-tv om videocontent via partijen als Amazon Prime Video, Disney+, NLZiet en natuurlijk Netflix te streamen. In dat geval speelt de beeldprocessor van jouw smart-tv een doorslaggevende rol in de uiteindelijke beeldkwaliteit. Helaas pakt dat lang niet altijd goed uit. 

Met name oudere smart-tv’s en modellen van goedkope merken hebben moeite om de laatste videostreams in volle glorie weer te geven. Upscaling van Full-HD naar 4K oogt bijvoorbeeld minder fraai, kleuren zijn flets en subtiele details blijven achterwege. Je kunt controleren of er voor jouw televisiemodel een software-update beschikbaar is, waardoor de beeldprestaties nog iets zouden kunnen verbeteren.

Heb jij een goedkope of oude smart-tv en vind je de kwaliteit van videostreams tegenvallen? Je kunt dan voor videostreaming een ander apparaat gebruiken of een nieuwe smart-tv overwegen. De duurdere modellen met een oled- of qledpaneel hebben een hoogwaardige videoprocessor die films en series in een hoge kwaliteit kan laten zien. Ondersteunt de beoogde smart-tv ook Dolby Vision en HDR10, dan geniet je bovendien van betere contrasten en meer kleurdetails.

©PXimport

Blu-ray-speler met video-apps

Vanwege het complete aanbod aan streaming-videodiensten halen steeds minder mensen een blu-ray-speler in huis. Toch stippen we dit apparaat graag even aan. Heb je namelijk nog stapels schijfjes in huis liggen én zoek je een goed apparaat om online videodiensten mee te bekijken? Veel blu-ray-spelers hebben een smartplatform met online video-apps. Als jouw blu-ray-speler HDR ondersteunt, heb je daar overigens alleen iets aan wanneer de smart-tv ook met deze techniek overweg kan.

Audiosysteem

Surround-geluid heeft bij videostreams veel meerwaarde. Speciale effecten bereiken dan via de zijkant, de achterkant of zelfs het plafond je oren. Aanbieders als Netflix, Amazon Prime Video en Disney+ gebruiken hiervoor twee audio-indelingen, namelijk Dolby Digital (Plus) en Dolby Atmos.

Vrijwel alle smart-tv’s kunnen het 5.1- of 7.1-geluidsspoor van Dolby Digital (Plus) decoderen. Daarnaast ondersteunen duurdere modellen vaak ook nog Dolby Atmos. Hoewel televisiefabrikanten hun best doen om een redelijke geluidskwaliteit te realiseren, verdient een los audiosysteem altijd de voorkeur. De klankkast van de meeste beeldbuizen is namelijk te beperkt om het geluid van videostreams voldoende diepgang te geven.

In woonkamers met weinig ruimte ligt een soundbar voor de hand. Deze langwerpige speaker plaats je voor of onder de televisie. Sommige soundbars hebben een draadloze subwoofer. Je kunt ook een receiver aanschaffen en daarop losse luidsprekers aansluiten. Ook bestaan er kant-en-klare home-cinemasets.

Let er bij de aanschaf van een nieuw audiosysteem op dat de apparatuur de indelingen Dolby Digital (Plus) en Dolby Atmos ondersteunt. Fabrikanten van recente soundbars en home-cinemasets positioneren de audiodrivers in meerdere richtingen, zoals naar boven en de zijkanten. Vliegt er tijdens een Dolby Atmos-film bijvoorbeeld een straaljager over, dan bereiken deze klanken via plafondweerkaatsing je oren.

©PXimport

Apple TV 4K

Zoek je een extern apparaat om beeld en geluid van online videostreams in de beste kwaliteit af te spelen, dan is de Apple TV 4K een logische keuze. Je sluit deze mediaspeler via HDMI aan op een smart-tv met eARC-ondersteuning of een capabel audiosysteem. In dat laatste geval stuurt de receiver of soundbar het beeldsignaal door naar de smart-tv, terwijl de apparatuur zelf het geluidsspoor verwerkt. Steek tot slot een netwerkkabel achter in de behuizing.

De Apple TV 4K heeft als voordeel dat alle bekende video-apps in het hoofdmenu beschikbaar zijn. Ook handig is dat de mediaspeler de streams met ondersteuning voor 4K, HDR en Dolby Atmos doorstuurt. Voor de verwerking van deze audio- en beeldformaten is deze mediaspeler wel afhankelijk van derden. Gebruik de Apple TV 4K dus in combinatie met een geluidsinstallatie die met de genoemde standaarden overweg kan. Overigens bevat deze mediaspeler een hoogstaande videoprocessor, waardoor de videostreams prima uit de verf komen. Je geniet hiermee onder meer van levendige kleuren, diepe contrasten en vloeiende beeldovergangen.

Het product heeft in de eigen webwinkel van Apple een prijskaartje van 199 (32 GB opslag) of 219 (64 GB opslag) euro. Kopers krijgen drie maanden toegang tot de streaming-videodienst Apple TV+.

©PXimport

Ook consoles zijn prima mediaspelers

-

Compatibiliteitsproblemen

Soms hebben bezitters van de Apple TV 4K last van compatibiliteitsproblemen in combinatie met de gebruikte smart-tv en/of het audiosysteem. Veel problemen kun je eenvoudig oplossen. Ga in het menu naar Instellingen / Video en Audio / Maak materiaal passend. Activeer de opties Maak dynamisch bereik passend en Maak beeldsnelheid passend, zodat de mediaspeler voortaan op eigen houtje de beste beeldinstellingen voor de gekozen videostream kiest.

Android TV-speler

Als de dure Apple TV 4K niet je voorkeur heeft, zijn er gelukkig allerlei alternatieve mediaspelers verkrijgbaar. Veel van deze producten zijn gebaseerd op het mobiele besturingssysteem Android. Laat deze mediaspelers liever links liggen. Hoewel ze technisch misschien prima in staat zijn om videostreams in 4K weer te geven, gebeurt dat in de praktijk veelal niet. Netflix is namelijk kritisch met de vrijgave van licenties, en mediaspelers met Android staan bij de Amerikaanse streaming-grootmacht op de zwarte lijst.

Gelukkig bestaan er ook enkele mediaspelers met Android TV. Dit besturingssysteem is gemaakt voor het grote scherm en bevat alle ingrediënten om online videostreams in een hoge kwaliteit af te spelen. Bepaalde smart-tv’s van Sony, Philips en Sharp zijn op Android TV gebaseerd, maar je kunt ook een losse mediaspeler met dit besturingssysteem kopen.

De Nvidia Shield TV bevat een krachtige mediaprocessor die Dolby Vision, HDR10 en Dolby Atmos kan verwerken. Deze mediaspeler heeft een adviesprijs van 149,99 euro. Vind je dat te duur, dan is de Nokia Streaming Box 8000 een goed alternatief. Dit product ligt voor circa negentig euro in de winkelschappen. Het nadeel is wel dat deze Android TV-speler geen Dolby Atmos ondersteunt.

©PXimport

Chromecast-beperkingen

Vanwege de geringe adviesprijs van slechts 39 euro geldt de Google Chromecast als populaire mediastreamer om de inhoud van video-apps op een televisie te tonen. Helaas is de resolutie van het huidige model slechts beperkt tot 1920 × 1080 pixels, waardoor je niet naar haarscherpe 4K-beelden kunt kijken. Verder heeft de behuizing geen vaste netwerkaansluiting. Hierdoor zijn de videostreams gevoeliger voor storingen.

Voorheen was er met de duurdere Chromecast Ultra wel een mogelijkheid om 4K-beelden te streamen, maar dit model is niet meer verkrijgbaar. De vorig jaar verschenen Chromecast met Google TV ondersteunt ook 4K-streams. Dit apparaatje is officieel niet in Nederland te koop, maar wordt bij diverse (web)shops toch aangeboden voor ongeveer 79,99 euro.

Gameconsole

Wanneer je al een recente gameconsole bezit, kun je dit apparaat ook als veredelde mediaspeler inzetten. De PlayStation 4 Pro en 5 ondersteunen videostreams in 4K, net als de Xbox One S, One X, Series S en Series X. In tegenstelling tot smart-tv’s en mediaspelers is het app-aanbod wel iets beperkter. Zo zijn er bijvoorbeeld voor de PlayStation 5 (vooralsnog) geen Nederlandse video-apps beschikbaar.

©PXimport

Gebruik HDMI voor de beste kwaliteit

-

Aansluiten via HDMI

Voor het aansluiten van audiovisuele apparatuur geldt één belangrijke vuistregel: maak zoveel mogelijk gebruik van HDMI, want hiermee bereik je over het algemeen de beste video- en audiokwaliteit.

Kijk je via de ingebouwde video-apps van de smart-tv naar bijvoorbeeld Netflix of Amazon Prime Video? Via HDMI kun je het geluid dan naar een receiver, soundbar of home-cinemaset doorsturen. Belangrijk is dat zowel de smart-tv als geluidsinstallatie het eARC-protocol ondersteunt. Via een HDMI-poort met eARC-ondersteuning is er voldoende bandbreedte beschikbaar om Dolby Atmos of een ander hoogwaardig audiospoor naar het audiosysteem door te sturen. Mogelijk dien je hiervoor wel de instellingen van je smart-tv te wijzigen.

 Belangrijk is dat het oorspronkelijke audiosignaal (bitstream) wordt verzonden. Bij gebruik van een ARC-HDMI-poort wordt het geluid via Dolby Digital, DTS of PCM doorgestuurd.

Gebruik je een losse mediaspeler of gameconsole voor de verwerking van mediastreams, dan heb je meerdere opties. Je kunt het apparaat namelijk met een HDMI-ingang van de smart-tv verbinden, waarna de beeldbuis het audiosignaal via (e)ARC naar het audiosysteem doorsluist. Als de aanwezige soundbar, home-cinemaset of receiver voldoende HDMI-poorten bevat, kun je de gameconsole of mediaspeler daar ook direct op aansluiten.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL
© ID.nl
Zekerheid & gemak

Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL

Naar verwachting stappen dit jaar weer ruim 1,2 miljoen mensen over van zorgverzekering. Verstandig, maar het kan nóg slimmer. Wie overstapt via CashbackXL profiteert namelijk dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's.

We zitten midden in het overstapseizoen. Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. De ontevredenheid over de hoge premies is voor velen de belangrijkste reden om te wisselen. Daarnaast kiezen steeds meer mensen voor een minder uitgebreide aanvullende verzekering om de kosten te drukken. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Belangrijk om te weten: geduld wordt beloond

Overstappen doe je vóór 1 januari, maar de controle duurt even. Zorgverzekeraars keuren de aanvragen namelijk pas definitief in april 2026. Het duurt dus even voordat de punten in je account op 'goedgekeurd' staan, maar dat is het wachten waard.

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.

Waarom je CashbackXL kunt vertrouwen

CashbackXL is de grootste cashback-site van Nederland. De site registreert 97 procent van alle aankopen succesvol en scoort op Kiyoh een klantwaardering van een 9,0. Je ontvangt je uitbetaling maandelijks (of wanneer jij wilt, zonder minimumbedrag), krijgt de hoogste cashback-percentages en kunt terecht bij een toegankelijke klantenservice.

▼ Volgende artikel
Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone
© Looker_Studio - stock.adobe.com
Huis

Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone

Je inloggegevens alleen met een wachtwoord beveiligen is vragen om problemen. Steeds meer diensten en apps bieden daarom tweefactorauthenticatie (2FA) aan, of ze verplichten dit zelfs. Naast een wachtwoord heb je dan een tweede factor nodig. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar wat doe je als je (tijdelijk) geen telefoon hebt?

Dit artikel in het kort

Tweestapsverificatie (2FA) beschermt je accounts beter dan alleen een wachtwoord. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar dat hoeft niet. In dit artikel lees je hoe je ook zonder telefoon veilig kunt inloggen. Zo ontdek je hoe desktop-authenticators zoals Proton of KeePassXC werken, hoe je een hardwaresleutel zoals een YubiKey instelt, en hoe je back-upcodes aanmaakt voor noodgevallen. Ook wordt uitgelegd wat een digitale en fysieke token precies doen en hoe toegangssleutels (passkeys) een alternatief vormen voor klassieke wachtwoorden.

Wachtwoorden kun je vergeten, of ze worden gehackt. Daarom is het niet handig om de toegang tot een dienst of app alleen met een wachtwoord te beveiligen. Voor meer veiligheid voeg je daar een tweede authenticatiemethode aan toe. We hebben het over het aanmelden via 2FA (tweefactorauthenticatie oftewel tweestapsverificatie).

Bij 2FA heb je naast iets wat je weet, meestal een wachtwoord, ook iets wat je 'hebt' of 'bent' nodig om in te loggen. Zo'n tweede factor is vaak een unieke, eenmalige code via een authenticator-app op je smartphone. Het kan ook een sms-code, pushmelding, hardwaresleutel of een biometrische beveiliging zijn. Zo kan een aanvaller met je wachtwoord niet binnendringen, want hij heeft ook die tweede factor nodig. Een geraden of gelekt wachtwoord is dus niet meer voldoende, wat de veiligheid verhoogt.

Smartphone

Veel 2FA-oplossingen werken via een smartphone, bijvoorbeeld met de authenticator-app van Authy, Google of Microsoft, of via sms-berichten naar je telefoon. Dit is handig, maar er zijn ook nadelen. Je hebt altijd je telefoon nodig en bij een lege batterij, verlies of diefstal kom je mogelijk niet bij je accounts. Ook al je je in een gebied zonder mobiel bereik bevindt, is het lastig of onmogelijk om een sms te ontvangen.

2FA via sms is bovendien kwetsbaar voor praktijken als sim-swapping. Hierbij zet een aanvaller jouw telefoonnummer om naar een eigen simkaart om zo sms-codes te ontvangen. Je smartphone kan ook besmet raken (via phishing) met malware. Ook daarmee kan een aanvaller andere 2FA-codes onderscheppen.

Het kan ook zijn dat je geen smartphone voor je werk hebt en dat je je privételefoon liever niet gebruikt voor werkgerelateerde 2FA-authenticaties. Je kunt er natuurlijk ook nog bewust voor kiezen om geen eigen smartphone te hebben.

Gelukkig bestaan er veilige alternatieven om je ook zonder smartphone via 2FA aan te kunnen melden, zoals de rest van dit artikel duidelijk maakt.

Lees ook: Waarom je beter geen sms voor tweestapsverificatie kunt gebruiken

Een eenmalige code via een (mobiele) authenticator-app is een van de populairste 2FA-verificatiemethoden.

Desktop-authenticator

Veel mensen gebruiken als tweede factor een eenmalige code via een authenticator-app. Daarvoor bestaan verschillende gratis mobiele apps, maar je kunt ook je desktop of laptop inzetten. Je hoeft geen virtuele Android-omgeving op te zetten met een tool als BlueStacks om zo bijvoorbeeld de mobiele Android-authenticator van Google of Microsoft te kunnen draaien. Installeer gewoon de desktopversies, zoals het Zwitserse Proton of het Zweedse Yubico.

We vertellen je in het kort hoe je hiermee bij Google aanmeldt. De procedure bij andere diensten en apps gaat op een vergelijkbare manier. Surf naar https://myaccount.google.com en open Beveiliging. Kies Tweestapsverificatie en zorg dat deze is ingeschakeld. Klik bij tweede stap op Authenticator en daarna op Authenticator instellen. Er verschijnt een QR-code, maar voor je desktop-app klik je op Kun je de code niet scannen. Je krijgt nu de nodige gegevens om de geheime sleutel (zie kader Werking digitale token) handmatig in te voeren.

Als je dit in je authenticator-app hebt ingesteld (zie de alineaProton Authenticator), klik je op Volgende en voer je de code in die de app genereert. Je kunt nu definitief tweestapsverificatie bij Google aanzetten. Bij de volgende aanmeldingen voer je nu voortaan naast je wachtwoord ook de gevraagde code in.

De tweestapsverificatie bij Google is geactiveerd, met (voorlopig alleen) een authenticatorcode als tweede factor.

Proton Authenticator

We nemen Proton Authenticator voor Windows als voorbeeld (ook beschikbaar voor macOS en Linux). De installatie bedraagt slechts enkele muisklikken. Start daarna de app start op en klik op Create new code. Vul bij Title bijvoorbeeld Google account in en plak de sleutel van 32 tekens in het veld Secret.

Bij Issuer kun je Google opgeven. Via Advanced options pas je eventueel instellingen aan als de dienst specifieke eisen heeft voor het aantal cijfers (standaard 6), tijdsinterval (standaard 30 seconden), algoritme (standaard SHA1) of type (standaard TOTP, maar kies STEAM voor het Steam-gameplatform van Valve). Klik op Save code om de code toe te voegen.

Via het tandwielpictogram kun je onder meer je codes back-uppen, exporteren, importeren en ook synchroniseren tussen apparaten via een gratis Proton-account. Na het aanmaken verschijnt de code in het hoofdvenster, met een geanimeerd pictogram dat de resterende geldigheidsduur toont. Je hoeft deze code nu maar bij de juiste dienst in te vullen als tweede factor, naast je wachtwoord.

Via Proton Authenticator voeg je een TOTP-code toe aan Googles 2FA-verificatieproces.

Werking digitale token

De meeste mensen gebruiken een digitaal token als tweede factor, zoals een pushmelding of een eenmalige cijfercode. Dit laatste wordt ook wel TOTP genoemd (Time-based One-Time Password) en werkt als volgt.

Bij het instellen van 2FA genereert de dienst een unieke geheime sleutel. Deze wordt één keer met je authenticator-app gedeeld via een QR-code of handmatige invoer. Zowel de server van de dienst als je authenticator-app gebruiken deze sleutel samen met het actuele tijdstip om met dezelfde wiskundige formule een code van meestal 6 cijfers te berekenen. Zo'n code blijft standaard dertig seconden geldig. Zodra je deze code invoert, vergelijkt de server deze met zijn eigen berekening. Is er een match, dan weet de server dat jij de juiste geheime sleutel hebt en dat de code actueel is, waarna je kunt inloggen.

©TvD | ID.nl

De achterliggende werking van een TOTP-systeem.

TOTP-wachtwoordmanager

Wachtwoorden zijn vooralsnog niet verdwenen (zie ook kader Zonder wachtwoord) en daarom is een wachtwoordmanager aan te raden. Zo hoef je al je wachtwoorden niet zelf te onthouden, voorkom je dat je ze achteloos noteert en vermijd je te veel dezelfde of simpele varianten.

Enkele wachtwoordmanagers ondersteunen ook TOTP-codes voor 2FA, zodat je geen aparte authenticator-app nodig hebt. Gratis opties voor Windows-desktop zijn onder meer Bitwarden en KeePassXC.

We nemen KeePassXC als voorbeeld, dat ook voor macOS en Linux beschikbaar is. Je installeert de tool met enkele muisklikken. Bij de eerste start klik je op Database aanmaken, voer je een naam en eventueel een omschrijving in. Klik daarna op Doorgaan. Laat de instellingen gerust ongewijzigd en klik op Doorgaan. Geef een sterk hoofdwachtwoord in (twee keer) en bevestig met Gereed. Kies een locatie voor de database en klik op Opslaan.

Voer in het hoofdvenster de accountgegevens in, zoals Titel, Gebruikersnaam, Wachtwoord en URL, en bevestig met OK. Het item wordt toegevoegd. Klik er met de rechtermuisknop op, kies TOTP / TOTP instellen en vul de Geheime sleutel in. Pas via Aangepaste instellingen eventueel de parameters aan en bevestig met OK. Om de TOTP-code te zien, kies je TOTP / TOTP (QR code) weergeven in het contextmenu.

Je kunt ook de KeePassXC-browserextensie downloaden en installeren om je online wachtwoorden en TOTP-codes automatisch in de browser in te vullen.

Ook wachtwoordbeheerder KeePassXC kan TOTP-codes genereren.

Hardwaresleutel

In plaats van een digitale sleutel kun je ook een fysieke hardwaresleutel gebruiken als tweede factor. Zo'n sleutel is extra veilig omdat deze via internet niet kan worden gekopieerd of gestolen. Ook phishers maken nauwelijks kans, want de sleutel is gekoppeld aan de originele website-url van de dienst. Zelfs als iemand je sleutel heeft, blijft je wachtwoord nodig en vaak ook een pincode of biometrie om de sleutel te gebruiken. Bij verlies rest meestal alleen een alternatieve tweede factor, zoals een TOTP-code of back-upcodes (zie hieronder), tenzij je een reservesleutel hebt.

We nemen als voorbeeld een YubiKey 5 NFC USB-A van Yubico (circa 60 euro). Dit kan ook een ander merk of type zijn, zoals Feitian, Nitrokey of SoloKeys. Ga in Windows 11 naar Instellingen, kies Accounts / Aanmeldingsopties en selecteer Beveiligingssleutel / Beheren. Plaats de sleutel in de pc en activeer deze. Klik op Toevoegen bij Pincode voor beveiligingssleutel. Je kunt ook de Yubico Authenticator downloaden die ook beschikbaar is voor macOS en Linux. Ga door met installeren en start als administrator op. Open nu Passkeys, klik op Set PIN, voer tweemaal een pincode in en klik op Save.

We nemen opnieuw Google als voorbeeld, waar je inmiddels tweestapsverificatie hebt ingeschakeld. Op de webpagina van je Google-account open je Beveiliging en klik je op Toegangssleutels en beveiligingssleutels. Kies + Toegangssleutel maken, klik op Ander apparaat gebruiken, selecteer Beveiligingssleutel en klik op Volgende en daarna op OK (twee keer). Voer de pincode van de sleutel in, bevestig met OK en activeer de sleutel. Deze is nu bruikbaar als tweede factor.

Bij Google maak je eenvoudig een toegangssleutel aan.

Werking fysieke token

Je kunt als tweede factor ook een fysieke token gebruiken. Bij banken kan dit een klein kastje zijn dat codes genereert, maar het kan ook een hardwaresleutel zijn zoals een YubiKey. Zo'n sleutel koppel je aan je computer via usb of bij smartphones via bluetooth of NFC. Dit werkt als volgt.


Je koppelt de sleutel één keer aan je account, waarbij een uniek cryptografische sleutelpaar wordt aangemaakt. De publieke sleutel gaat naar de server van de dienst, terwijl de privésleutel veilig in het hardwaretoken blijft en deze nooit verlaat. Na het invoeren van je wachtwoord vraagt de server aan de sleutel om een unieke digitale handtekening te maken voor die specifieke aanmelding.

Jij bevestigt de aanvraag, bijvoorbeeld door het token te activeren. Vervolgens stuurt de sleutel de handtekening naar de server, die controleert of deze overeenkomt met de eerder opgeslagen publieke sleutel. Bij een match weet de server dat jij de echte sleutel bezit en kun je inloggen.

Onder meer Yubico heeft diverse hardwaretokens (YubiKey) in het aanbod.

Back-upcodes

We hebben nu al twee methoden om ons via een desktop-pc of laptop bij 2FA aan te melden: digitale TOTP-codes en een hardwaresleutel. Heb je ook een toegangssleutel, bijvoorbeeld gekoppeld aan je Windows Hello-inlogmethode, dan zijn het er zelfs drie opties. Al is dit eigenlijk geen klassieke 2FA maar een methode zonder wachtwoord (zie kader Zonder wachtwoord).

De meeste diensten die 2FA ondersteunen, bieden ook back-upcodes aan, hoewel deze eigenlijk bedoeld zijn als noodingreep. We raden je in elk geval aan deze te genereren of te downloaden en offline te bewaren, bijvoorbeeld in een kluis of andere water- en brandveilige plek. Laat ze zeker niet rondslingeren en deel ze nooit digitaal.

Voor je Google-account bijvoorbeeld werkt dit als volgt. Meld je opnieuw aan op je accountpagina, open Beveiliging, scrol naar beneden en klik op Back-upcodes en daarna op Back-upcodes genereren. Google maakt direct tien codes aan die je kunt downloaden en/of afdrukken. Dit is meestal voldoende om problematische aanmeldingen op te lossen. Je kunt op elk moment weer tien nieuwe codes aanmaken, waarmee de vorige tien codes automatisch ongeldig worden.

Google genereert tien back-upcodes die je goed dient te bewaren voor het geval er iets misgaat.

Zonder wachtwoord

2FA combineert dus iets dat je 'weet' (wachtwoord) met iets wat je 'hebt' (zoals een code of sleutel) of 'bent' (biometrie). Er komt ook steeds meer concurrentie van een oplossing zonder wachtwoord via zogeheten toegangssleutels (passkeys). Dit systeem is enkel gebaseerd op iets wat je 'hebt' (een hardwarematige of softwarematige sleutel), vaak gecombineerd met een vorm van biometrie.

Je hebt hierbij dus geen wachtwoord meer nodig. Je kunt direct inloggen met zo'n sleutel, meestal na een geslaagde vingerafdruk, gezichtsherkenning of pincode. Onderliggend werkt dit via de FIDO2-standaard met het hardwareprotocol CTAP2 en het webprotocol WebAuthn.

Op www.passkeys.io/ vind je een demonstratie en een lijst van enkele tientallen sites en apps die toegangssleutels als volledig wachtwoordalternatief ondersteunen. Nog meer diensten staan op https://passkeys.directory, een door de community beheerde lijst. De aanduiding MFA (Multi Factor Authenticatie) betekent hier dat toegangssleutels ook inzetbaar zijn als extra beveiligingslaag naast andere inlogmethodes. Zo kun je onder meer bij Google via een toegangssleutel, zoals een pincode, inloggen, zonder zelfs je wachtwoord te hoeven intikken.

Passkeys-directory: ook Google ondersteunt volop toegangssleutels.

Offline dingen veilig bewaren?

Haal een kluis in huis!