Online videodiensten zijn er in overvloed, maar kun je de films streamen in de beste kwaliteit? Vaak valt er namelijk nog wel iets te winnen. De ingebouwde apps van smart-tv’s laten bijvoorbeeld weleens een steekje vallen, terwijl de aanwezige audio-installatie misschien niet de benodigde audioformaten ondersteunt. Neem deze praktische tips door en ontdek op welke manier je de kwaliteit van videostreams kunt verbeteren.

De meeste online videodiensten hanteren slechts één abonnementsvorm. Met een abonnement op Amazon Prime Video, NLZiet, Apple TV+, NPO Plus of Disney+ heb je toegang tot de volledige videobibliotheek in de beste kwaliteit. Videoland hanteert weliswaar verschillende lidmaatschapsvormen, maar dat heeft geen gevolgen voor de beeldkwaliteit. Besef wel dat het goedkoopste Basis-abonnement van Videoland op een aantal apparaten niet werkt, zoals smart-tv’s en de PlayStation. Hiervoor heb je een Plus- of Premium-abonnement nodig.

Kijk je graag naar Netflix-streams in de hoogste beeld- en audiokwaliteit? Dan hebben we goed nieuws voor je, want deze Amerikaanse streaming-videodienst biedt tegenwoordig een heleboel titels in een 4K-resolutie van 3840 × 2160 pixels aan. Bij gebruik van de juiste afspeelapparatuur profiteren leden bovendien van Dolby Vision of HDR10. 

Dergelijke HDR-formaten zorgen kortgezegd voor een groter contrast en kleurbereik. Daarnaast ondersteunen nieuwe titels veelal de populaire surround-indeling Dolby Atmos. Voor toegang tot de beste beeld- en audiokwaliteit heb je een Netflix Premium-abonnement nodig. Dat kost 15,99 euro per maand.

©PXimport

Afspeelinstellingen

Wellicht denk je met een recente smart-tv en hifi-installatie hardwarematig alle zaakjes netjes op orde te hebben, maar weet dan dat één verkeerde instelling alsnog roet in het eten kan gooien. Controleer bijvoorbeeld je Netflix-abonnement. Per gebruikersprofiel kan daar namelijk het dataverbruik (lees: videokwaliteit) ingesteld worden. Het is zonde wanneer er bij jouw profielnaam een lager dataverbruik dan mogelijk is geselecteerd.

Log in op www.netflix.com/youraccount en klik rechtsboven op je profielafbeelding. Via Account kies je bij Profiel en ouderlijk toezicht het juiste profiel. Klik vervolgens achter Instellingen voor afspelen op Wijzigen. Je selecteert onder Dataverbruik per scherm de optie Hoog, waarna je bevestigt met Opslaan.

©PXimport

Netwerkaansluiting

De meeste online videodiensten verlagen bij een trage internetverbinding automatisch de beeldkwaliteit om te voorkomen dat de videostream hapert of zelfs vastloopt. 4K-streams vereisen ongeveer een bandbreedte van 25 Mbit/s. Met veruit de meeste internetabonnementen is dat geen enkel probleem. Het goedkoopste internetabonnement van KPN is bijvoorbeeld al goed voor een internetsnelheid van 50 Mbit/s, terwijl duurdere pakketten vaak 100 of 200 Mbit/s leveren. Met de komst van glasvezel zijn er bovendien nóg hogere internetsnelheden haalbaar.

Houd er wel rekening mee dat de capaciteit van het thuisnetwerk beperkt is. Wanneer andere gezinsleden bijvoorbeeld geregeld online multiplayer-games spelen, videostreams ophalen of andere zware netwerktaken uitvoeren, heeft dat bij een bescheiden internetabonnement waarschijnlijk gevolgen voor de kwaliteit van jouw videostream. Overweeg in dat geval een duurder internetabonnement.

Sluit het apparaat waarmee je videostreams ophaalt bij voorkeur met een kabel op een router of switch aan. Veel audiovisuele apparatuur ondersteunt weliswaar wifi, maar een draadloze overdracht van beeld en geluid resulteert bij een matige dekking helaas nog altijd in kwaliteitsverlies.

©PXimport

Internetsnelheid checken

Met de ingebouwde snelheidsmeter van de Netflix-app controleer je op een smart-tv, gameconsole of mediaspeler eenvoudig de huidige internetsnelheid. Ga vanuit het hoofdscherm naar Instellingen of Ondersteuning. Via Controleer je netwerk voert Netflix de test uit. Belangrijk is dat de waarde bij Verbindingssnelheid ruim boven de 25 Mbit/s ligt.

©PXimport

Nieuwe smart-tv

De meeste mensen gebruiken de ingebouwde streaming-apps van hun smart-tv om videocontent via partijen als Amazon Prime Video, Disney+, NLZiet en natuurlijk Netflix te streamen. In dat geval speelt de beeldprocessor van jouw smart-tv een doorslaggevende rol in de uiteindelijke beeldkwaliteit. Helaas pakt dat lang niet altijd goed uit. 

Met name oudere smart-tv’s en modellen van goedkope merken hebben moeite om de laatste videostreams in volle glorie weer te geven. Upscaling van Full-HD naar 4K oogt bijvoorbeeld minder fraai, kleuren zijn flets en subtiele details blijven achterwege. Je kunt controleren of er voor jouw televisiemodel een software-update beschikbaar is, waardoor de beeldprestaties nog iets zouden kunnen verbeteren.

Heb jij een goedkope of oude smart-tv en vind je de kwaliteit van videostreams tegenvallen? Je kunt dan voor videostreaming een ander apparaat gebruiken of een nieuwe smart-tv overwegen. De duurdere modellen met een oled- of qledpaneel hebben een hoogwaardige videoprocessor die films en series in een hoge kwaliteit kan laten zien. Ondersteunt de beoogde smart-tv ook Dolby Vision en HDR10, dan geniet je bovendien van betere contrasten en meer kleurdetails.

©PXimport

Blu-ray-speler met video-apps

Vanwege het complete aanbod aan streaming-videodiensten halen steeds minder mensen een blu-ray-speler in huis. Toch stippen we dit apparaat graag even aan. Heb je namelijk nog stapels schijfjes in huis liggen én zoek je een goed apparaat om online videodiensten mee te bekijken? Veel blu-ray-spelers hebben een smartplatform met online video-apps. Als jouw blu-ray-speler HDR ondersteunt, heb je daar overigens alleen iets aan wanneer de smart-tv ook met deze techniek overweg kan.

Audiosysteem

Surround-geluid heeft bij videostreams veel meerwaarde. Speciale effecten bereiken dan via de zijkant, de achterkant of zelfs het plafond je oren. Aanbieders als Netflix, Amazon Prime Video en Disney+ gebruiken hiervoor twee audio-indelingen, namelijk Dolby Digital (Plus) en Dolby Atmos.

Vrijwel alle smart-tv’s kunnen het 5.1- of 7.1-geluidsspoor van Dolby Digital (Plus) decoderen. Daarnaast ondersteunen duurdere modellen vaak ook nog Dolby Atmos. Hoewel televisiefabrikanten hun best doen om een redelijke geluidskwaliteit te realiseren, verdient een los audiosysteem altijd de voorkeur. De klankkast van de meeste beeldbuizen is namelijk te beperkt om het geluid van videostreams voldoende diepgang te geven.

In woonkamers met weinig ruimte ligt een soundbar voor de hand. Deze langwerpige speaker plaats je voor of onder de televisie. Sommige soundbars hebben een draadloze subwoofer. Je kunt ook een receiver aanschaffen en daarop losse luidsprekers aansluiten. Ook bestaan er kant-en-klare home-cinemasets.

Let er bij de aanschaf van een nieuw audiosysteem op dat de apparatuur de indelingen Dolby Digital (Plus) en Dolby Atmos ondersteunt. Fabrikanten van recente soundbars en home-cinemasets positioneren de audiodrivers in meerdere richtingen, zoals naar boven en de zijkanten. Vliegt er tijdens een Dolby Atmos-film bijvoorbeeld een straaljager over, dan bereiken deze klanken via plafondweerkaatsing je oren.

©PXimport

Apple TV 4K

Zoek je een extern apparaat om beeld en geluid van online videostreams in de beste kwaliteit af te spelen, dan is de Apple TV 4K een logische keuze. Je sluit deze mediaspeler via HDMI aan op een smart-tv met eARC-ondersteuning of een capabel audiosysteem. In dat laatste geval stuurt de receiver of soundbar het beeldsignaal door naar de smart-tv, terwijl de apparatuur zelf het geluidsspoor verwerkt. Steek tot slot een netwerkkabel achter in de behuizing.

De Apple TV 4K heeft als voordeel dat alle bekende video-apps in het hoofdmenu beschikbaar zijn. Ook handig is dat de mediaspeler de streams met ondersteuning voor 4K, HDR en Dolby Atmos doorstuurt. Voor de verwerking van deze audio- en beeldformaten is deze mediaspeler wel afhankelijk van derden. Gebruik de Apple TV 4K dus in combinatie met een geluidsinstallatie die met de genoemde standaarden overweg kan. Overigens bevat deze mediaspeler een hoogstaande videoprocessor, waardoor de videostreams prima uit de verf komen. Je geniet hiermee onder meer van levendige kleuren, diepe contrasten en vloeiende beeldovergangen.

Het product heeft in de eigen webwinkel van Apple een prijskaartje van 199 (32 GB opslag) of 219 (64 GB opslag) euro. Kopers krijgen drie maanden toegang tot de streaming-videodienst Apple TV+.

©PXimport

Compatibiliteitsproblemen

Soms hebben bezitters van de Apple TV 4K last van compatibiliteitsproblemen in combinatie met de gebruikte smart-tv en/of het audiosysteem. Veel problemen kun je eenvoudig oplossen. Ga in het menu naar Instellingen / Video en Audio / Maak materiaal passend. Activeer de opties Maak dynamisch bereik passend en Maak beeldsnelheid passend, zodat de mediaspeler voortaan op eigen houtje de beste beeldinstellingen voor de gekozen videostream kiest.

Android TV-speler

Als de dure Apple TV 4K niet je voorkeur heeft, zijn er gelukkig allerlei alternatieve mediaspelers verkrijgbaar. Veel van deze producten zijn gebaseerd op het mobiele besturingssysteem Android. Laat deze mediaspelers liever links liggen. Hoewel ze technisch misschien prima in staat zijn om videostreams in 4K weer te geven, gebeurt dat in de praktijk veelal niet. Netflix is namelijk kritisch met de vrijgave van licenties, en mediaspelers met Android staan bij de Amerikaanse streaming-grootmacht op de zwarte lijst.

Gelukkig bestaan er ook enkele mediaspelers met Android TV. Dit besturingssysteem is gemaakt voor het grote scherm en bevat alle ingrediënten om online videostreams in een hoge kwaliteit af te spelen. Bepaalde smart-tv’s van Sony, Philips en Sharp zijn op Android TV gebaseerd, maar je kunt ook een losse mediaspeler met dit besturingssysteem kopen.

De Nvidia Shield TV bevat een krachtige mediaprocessor die Dolby Vision, HDR10 en Dolby Atmos kan verwerken. Deze mediaspeler heeft een adviesprijs van 149,99 euro. Vind je dat te duur, dan is de Nokia Streaming Box 8000 een goed alternatief. Dit product ligt voor circa negentig euro in de winkelschappen. Het nadeel is wel dat deze Android TV-speler geen Dolby Atmos ondersteunt.

©PXimport

Chromecast-beperkingen

Vanwege de geringe adviesprijs van slechts 39 euro geldt de Google Chromecast als populaire mediastreamer om de inhoud van video-apps op een televisie te tonen. Helaas is de resolutie van het huidige model slechts beperkt tot 1920 × 1080 pixels, waardoor je niet naar haarscherpe 4K-beelden kunt kijken. Verder heeft de behuizing geen vaste netwerkaansluiting. Hierdoor zijn de videostreams gevoeliger voor storingen.

Voorheen was er met de duurdere Chromecast Ultra wel een mogelijkheid om 4K-beelden te streamen, maar dit model is niet meer verkrijgbaar. De vorig jaar verschenen Chromecast met Google TV ondersteunt ook 4K-streams. Dit apparaatje is officieel niet in Nederland te koop, maar wordt bij diverse (web)shops toch aangeboden voor ongeveer 79,99 euro.

Gameconsole

Wanneer je al een recente gameconsole bezit, kun je dit apparaat ook als veredelde mediaspeler inzetten. De PlayStation 4 Pro en 5 ondersteunen videostreams in 4K, net als de Xbox One S, One X, Series S en Series X. In tegenstelling tot smart-tv’s en mediaspelers is het app-aanbod wel iets beperkter. Zo zijn er bijvoorbeeld voor de PlayStation 5 (vooralsnog) geen Nederlandse video-apps beschikbaar.

©PXimport

Aansluiten via HDMI

Voor het aansluiten van audiovisuele apparatuur geldt één belangrijke vuistregel: maak zoveel mogelijk gebruik van HDMI, want hiermee bereik je over het algemeen de beste video- en audiokwaliteit.

Kijk je via de ingebouwde video-apps van de smart-tv naar bijvoorbeeld Netflix of Amazon Prime Video? Via HDMI kun je het geluid dan naar een receiver, soundbar of home-cinemaset doorsturen. Belangrijk is dat zowel de smart-tv als geluidsinstallatie het eARC-protocol ondersteunt. Via een HDMI-poort met eARC-ondersteuning is er voldoende bandbreedte beschikbaar om Dolby Atmos of een ander hoogwaardig audiospoor naar het audiosysteem door te sturen. Mogelijk dien je hiervoor wel de instellingen van je smart-tv te wijzigen.

 Belangrijk is dat het oorspronkelijke audiosignaal (bitstream) wordt verzonden. Bij gebruik van een ARC-HDMI-poort wordt het geluid via Dolby Digital, DTS of PCM doorgestuurd.

Gebruik je een losse mediaspeler of gameconsole voor de verwerking van mediastreams, dan heb je meerdere opties. Je kunt het apparaat namelijk met een HDMI-ingang van de smart-tv verbinden, waarna de beeldbuis het audiosignaal via (e)ARC naar het audiosysteem doorsluist. Als de aanwezige soundbar, home-cinemaset of receiver voldoende HDMI-poorten bevat, kun je de gameconsole of mediaspeler daar ook direct op aansluiten.

©PXimport

Een paar bestanden hernoemen is zo gebeurd. Maar zodra je tientallen of honderden namen moet aanpassen, schiet handmatig werk tekort. Dan komt externe software goed van pas. PowerRename, onderdeel van de PowerToys-collectie, biedt uitkomst. Met deze slimme tool kun je grote aantallen bestanden in één keer hernoemen. Dat gaat snel, efficiënt en precies zoals jij het wilt.

PowerRename activeren

PowerRename is een stuk krachtiger dan de standaard hernoemfunctie van Windows. De tool maakt deel uit van PowerToys, een opensource-project van Microsoft. Wil je de Microsoft Store-versie installeren? Open dan het Startmenu, zoek naar Microsoft Store en start de app. Typ PowerToys in het zoekveld bovenaan. Klik op Installeren zodra je het programma hebt gevonden. Na installatie verschijnt PowerToys in het systeemvak van Windows. Open het, kies in de linkerkolom PowerRename en je ziet meteen een korte animatie van hoe de tool werkt. Klik op Instellingenopenen en controleer of PowerRename is ingeschakeld. Let op: bij ons werkte PowerRename pas na een herstart van het systeem.

Contextueel menu in Verkenner

Open de map met de bestanden die je wilt hernoemen. Selecteer ze allemaal met Ctrl+A en klik met de rechtermuisknop op de selectie. In het contextmenu van Windows Verkenner kies je onderaan de opdracht Naam wijzigen met PowerRename.

Zoeken en vervangen

Daarna opent het venster van PowerRename. In het veld Zoeken geef je in welk deel van de bestandsnaam je wilt vervangen. In het veld eronder typ je de nieuwe tekst. In ons voorbeeld vervangen we het woord Image door Kreta2015. Nog vóór de wijziging wordt uitgevoerd, toont PowerRename een overzicht: links de oorspronkelijke bestandsnamen, rechts de nieuwe. Zo zie je meteen wat er verandert. Daaronder kies je of de aanpassing moet gelden voor de volledige naam inclusief extensie, alleen de bestandsnaam, of alleen de extensie.

Met de knoppen onder Tekstopmaak pas je eenvoudig het hoofdlettergebruik aan, van alles in kleine letters, naar alles in hoofdletters, alleen een hoofdletter aan het begin, of elke beginletter van een woord in hoofdletters. Het laatste pictogram schakelt de nummering in. Activeer je dat, dan voegt PowerRename automatisch nummers tussen haakjes toe aan de bestandsnamen.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!