ID.nl logo
13 Google Chromecast-tips voor perfect beeld en geluid
© PXimport
Huis

13 Google Chromecast-tips voor perfect beeld en geluid

Met een Chromecast kun je vrijwel overal je favoriete muziek, films en series streamen. De mogelijkheden van het streamingapparaatje gaan echter verder dan alleen het streamen van content. Wij geven 13 Chromecast-tips.

Chromecast is een verbinding van twee woorden: Chrome en cast. Chrome is afkomstig van het feit dat een Chromecast draait op een versimpelde versie van Chrome OS, het besturingssysteem van Google. Het woord cast is afgeleid van casting (in goed Nederlands ‘casten’), het streamen van inhoud van het ene naar het andere apparaat. Met een Chromecast is helemaal niet moeilijk om inhoud naar je tv te streamen en je hoeft ook geen grote bedragen uit te geven.

Een Chromecast is een klein apparaatje dat wordt gebruikt om materiaal van je smartphone, tablet of computer naar je hd-televisie te streamen. Stel, je hebt Netflix op je smartphone geïnstalleerd en je wilt op een groot scherm kijken naar een film of aflevering uit het aanbod. Het is vaak onmogelijk om een kabeltje aan te sluiten tussen je mobiele apparaat en je televisie. Bovendien is het veel makkelijker om dit draadloos te doen. Het enige wat je nodig hebt, is een wifi-netwerk en een apparaat dat het materiaal om kan zetten - een Chromecast in dit geval.

Google heeft met zijn Chromecast een succesnummer in handen. Wereldwijd zijn er al ruim dertig miljoen van deze compacte streamingapparaatjes verkocht. Begrijpelijk, want voor een paar tientjes maak je iedere televisie ‘smart’. Bekende apps die Chromecast-ondersteuning hebben ingebouwd, zijn bijvoorbeeld NPO Gemist, RTL XL, YouTube en Netflix. Tot zover het bekende verhaal, want je kunt nog veel meer met deze Google-telg doen dan je in eerste instantie zou denken. Lees dit artikel en laat je verrassen!

Chromecast instellen

Voordat je natuurlijk aan de slag kunt gaan met je Chromecast, moet je deze eerst hebben aangesloten en geïnstalleerd. Dit gaat vrij eenvoudig, door de Chromecast aan te sluiten aan de HDMI-ingang van je televisie (of monitor). Vervolgens sluit je de voeding aan op de Chromecast en zet je het scherm aan, om vervolgens de installatiestappen op het scherm te doorlopen. Hier lees je meer over in onze How To: Zo kun je een Chromecast aansluiten en instellen.

01 Gastvrije Chromecast

Zodra je via de Google Home-app je Chromecast configureert, krijg je meteen al een interessante optie voorgeschoteld. Je schakelt namelijk eventueel de zogeheten gastmodus in. Overigens vind je deze functie ook terug door binnen de instellingen te navigeren naar Apparaten. Tik vervolgens op de knop met de drie puntjes en kies voor Gastmodus om deze functie te activeren. Alle visite kan nu probleemloos video’s naar jouw Chromecast casten, zonder er verbinding met het thuisnetwerk vereist is. Als een gast op het cast-pictogram (rechthoek met drie verbindingsstreepjes) tikt, verschijnt er een melding dat er een Chromecast in de buurt is. Bevestig met Connect. Via een onhoorbaar ultrasoon geluid koppelt de Chromecast zichzelf aan het mobiele toestel van je bezoeker, mits de afstand tussen beide apparaten maximaal zo’n zeven meter bedraagt. Wanneer de verbinding onverhoopt niet tot stand komt, dien je handmatig de juiste pincode op te geven. Vervolgens kan je visite via een rechtstreekse wifi-verbinding de videostream starten.

02 Android-scherm casten

Je stuurt een Chromecast moeiteloos aan vanaf een iOS- of Android-toestel. Dat werkt vanuit beide besturingssystemen prima, al heeft Android wel een leuk extraatje voor je in petto. Zo kun je het volledige scherm van het mobiele toestel naar je televisie casten. Handig voor het geval een bepaalde app geen Chromecast-ondersteuning heeft ingebouwd. Open de app Google Home en vouw linksboven het instellingenmenu open. Je kiest daarna tweemaal voor Scherm/audio casten. Bedenk goed of je het Android-scherm staand of liggend wilt delen, al kun je dat tijdens de weergave ook nog wijzigen. Tik tot slot de naam van je Chromecast aan. Ondervind je problemen om het Android-scherm te delen? Mogelijk zijn dan niet de juiste microfoonrechten ingeschakeld. Open de instellingen van Android en ga naar Apps / Google Play-services / Machtigingen. Activeer de schakelaar achter Microfoon.

©PXimport

03 Backdrop-venster aanpassen

Indien je niets cast naar je Chromecast, verschijnt er normaliter een diavoorstelling op je televisie met kiekjes die je bij Google Foto’s hebt opgeslagen. Vind je dat maar niets? Je bepaalt zelf welke gegevens je in dit zogeheten Backdrop-venster weergeeft. Open de app Google Home op je iPhone, iPad of Android-toestel. Kies via het instellingenmenu voor het onderdeel Apparaten. Je tikt daarna op Backdropbewerken. Er verschijnt een uitgebreide lijst met informatie die je op het Backdrop-venster kunt tonen. Standaard zijn de opties Google Foto’s en Weer al ingeschakeld. Als alternatief kun je ook kiekjes van Facebook en Flickr toevoegen, al dien je hiervoor wel inloggegevens op te geven. Fijn is dat je zelf bepaalt welke fotoalbums je op televisie laat zien. Overigens hoef je niet per se persoonlijke zaken te delen. Zo geeft je Chromecast via Play Kiosk bijvoorbeeld belangrijke nieuwskoppen weer. Verder kun je ook algemene foto’s vanaf het web in beeld brengen. Maak een keuze en pas via Aangepastesnelheid eventueel de verversingssnelheid van de diavoorstelling aan.

Welke Chromecast?

Er zijn momenteel drie verschillende Chromecasts te koop. Allereerst schaf je voor 39 euro de reguliere versie aan in wit of antraciet. Hiermee cast je video’s via het draadloze netwerk in een maximale resolutie van 1080p. Het apparaatje sluit je met een vaste HDMI-aansluiting aan door het in een vrije HDMI-poort in je tv te steken.Een stroomkabel wordt ook meegeleverd, want de Chromecast heeft wel netstroom nodig. Wens je een stabielere netwerkverbinding, overweeg dan de Chromecast Ultra. Deze ziet er vrijwel identiek uit maar is alleen in het zwart verkrijgbaar. Dit apparaatje kost 79 euro en heeft als meerwaarde dat er een ethernetadapter in de voeding is verwerkt. Deze luxere versie ondersteunt bovendien een maximale resolutie van 2160p (4K ultra hd), bijvoorbeeld middels de Netflix- of YouTube-app. Heb je een 4K-televisie, dan is het dus aan te raden om iets meer geld uit te geven.  Als je overweegt om deze versie aan te schaffen, wacht dan niet te lang. Google heeft aangekondigd dat de Chromecast Ultra spoedig uit het assortiment verdwijnt. Waarom? Omdat de opvolger, genaamd Chromecast met Google TV, zijn opwachting maakt. Vooralsnog is deze nieuwe versie nog niet officieel uit in Nederland, maar het is bij sommige webshops al wel mogelijk om deze Chromecast vooruit te bestellen.  Als laatste heeft Google de Chromecast Audio in zijn gamma. Zoals de naam al doet vermoeden, is dit product alleen in staat om audio naar de versterker of speaker(s) te casten. De Chromecast Audio kost 55 euro. Wie een reguliere Chromecast of Chromecast Audio wil uitrusten met ethernet, schaft in de Google Store desgewenst een losse adapter aan.

©PXimport

04 Pc-aansturing

Je Chromecast werkt niet uitsluitend samen met je smartphone of tablet, want je kunt het apparaatje ook vanaf je computer aansturen. Allerlei websites hebben zelfs Chromecast-ondersteuning ingebouwd, zodat je rechtstreeks webvideo’s kunt casten. Hiervoor heb je wel Chrome nodig. Open Netflix of YouTube in deze browser en zoek een leuke video, film of serie op. Klik tijdens het afspelen op het cast-pictogram, waarna je de naam van de Chromecast aanklikt. Merk op dat er rechtsboven binnen Chrome een nieuw pictogram opduikt. Klik daarop om het volume aan te passen of de videoweergave te beëindigen. Andere websites met Chromecast-ondersteuning zijn onder meer Dailymotion, Google Play Movies en Facebook.

©PXimport

05 Tabblad casten

Als een website geen Chromecast-ondersteuning biedt, is er nog geen man overboord. Je kunt namelijk een volledig Chrome-tabblad casten. Op die manier geef je de Chromecast vanaf de pc bijvoorbeeld het verzoek om een aflevering van NPO Gemist op te halen.  

Het is echter minder geschikt voor het streamen van video. Diensten die ondersteuning voor Chromecast bieden omzeilen namelijk deze tabblad-castingsessie en maken direct verbinding met de Chromecast. Je tabblad wordt dan gewoon een afstandsbediening voor YouTube op je tv in plaats van dat het content naar je tv cast. Content die geen ondersteuning voor Chromecast heeft, wordt direct vanuit de browser naar je tv gestreamd, wat zelden goed gaat. Meestal is het beeld niet vloeiend.

Om een tabblad te casten, surf je naar de webpagina die je wilt casten en open rechtsboven het Chrome-menu. Via Casten klik je op de naam van je Chromecast. Er verschijnt nu binnen enkele seconden beeld op de televisie. Gebruik rechtsboven in Chrome het cast-pictogram om het volumeniveau te regelen of de video te pauzeren. Wanneer een website ingebouwde Chromecast-ondersteuning bevat, geniet deze optie dus altijd de voorkeur (zie voorgaande paragraaf). De beeld- en geluidskwaliteit is dan namelijk beter. Bovendien vergt deze optie minder rekenkracht van het systeem.

©PXimport

06 Bureaublad delen

Je geeft eenvoudig het bureaublad van je computer op de televisie weer. Dat is nuttig wanneer je bijvoorbeeld een presentatie moet geven of zelfgemaakte foto’s wilt laten zien. Je hebt hiervoor de browser Chrome nodig. Open rechtsboven het menu en klik op Casten. Achter Castennaar zie je een klein pijltje staan. Zodra je daarop klikt, kies je voor Bureaubladcasten. Je klikt daarna op de naam van je Chromecast, waarna je bevestigt met Delen. In het laatste venster besluit je desgewenst om ook het geluid van de pc op je televisie af te spelen. Houd er rekening mee dat je audio alleen vanaf Windows-machines kunt doorgeven. Op een Mac of Chromebook werkt dat namelijk niet.

©PXimport

Permanent cast-icoon

Het is omslachtig om iedere keer het Chrome-menu te openen alvorens het cast-pictogram in de werkbalk verschijnt. Je kunt ook kiezen voor een permanente weergave. Kies in het Chrome-menu nog eenmaal voor Casten. Je klikt vervolgens met de rechtermuisknop op het cast-pictogram in de werkbalk, waarna je bevestigt met Pictogram altijd weergeven.

07 Videoschokjes verhelpen

De hdmi-connector van de Chromecast is geoptimaliseerd om video’s op een verversingssnelheid van zestig beelden per seconde af te spelen. Als een bepaalde videostream een andere verversingssnelheid bevat, zie je mogelijk schokjes in beeld. Dit is onder meer afhankelijk van hoe de televisie de videostream verwerkt. Vooral mensen die sportwedstrijden casten hebben hier nog weleens last van. Goed nieuws, want je Chromecast kan na een aanpassing ook videomateriaal met een verversingssnelheid van vijftig beelden per seconde vloeiend afspelen. Je hebt hiervoor de app Google Home op je smartphone of tablet nodig. Open linksboven het instellingenmenu en ga naar Apparaten. Tik het pictogram met de drie puntjes aan en kies voor Instellingen. Indien je de verversingssnelheid van de hdmi-uitgang wilt verlagen naar vijftig beelden per seconde, zet je een vinkje voor HDMI-modus voor 50 Hz.

08 Gamen

Je Chromecast fungeert prima als veredelde spelconsole voor eenvoudige games. Sinds anderhalf jaar kunnen gameontwikkelaars namelijk een cast-pictogram toevoegen. De beelden verschijnen op televisie en de smartphone dient als controller. Op die manier ben je prima in staat om videospelletjes in groot formaat te spelen. Zowel voor Android als iOS zijn er allerlei leuke titels te vinden. Probeer bijvoorbeeld het vermakelijke videospelletje Angry Birds Friends maar eens uit. Zodra je deze game voor de eerste keer opent, detecteert de app binnen je thuisnetwerk automatisch de Chromecast. Er verschijnt namelijk een melding met de vraag of je Angry Birds Friends op een televisie wilt spelen. Tik op OK en tik vervolgens op de naam van je Chromecast. Druk op je smartphone-scherm op Play en geniet van de game. In dit voorbeeld maak je op de smartphone een veegbeweging om de katapult te lanceren. Het resultaat zie je vervolgens terug op televisie. Tik tweemaal kort achter elkaar om het menu te openen. Je kunt nu de televisieweergave zo nodig afsluiten.

©PXimport

Samen spelen

Voor Chromecast zijn er ook multiplayergames beschikbaar. Meerdere personen maken dan met hun smartphone of tablet verbinding met de Chromecast, waarna iedereen kan meespelen. Wie kennisspelletjes leuk vindt, probeert Big Web Quiz bijvoorbeeld eens uit. Deze quiz speel je met maximaal zes personen tegelijk. Er zijn verder nog meer games die je met meerdere personen op een Chromecast kunt spelen, zoals Tricky Titans en SCRABBLE Blitz.

09 Plex-mediaserver

Een Chromecast heeft geen vrije usb-poort om een usb-stick of externe schijf met mediabestanden te koppelen. Wil je evengoed eigen mediabestanden via de Chromecast afspelen, bijvoorbeeld gedownloade films en series? De handigste methode is om op je pc of nas een Plex-mediaserver in te richten

Plex ondersteunt veel bestandsformaten; voor video bijvoorbeeld populaire formaten als mkv, mp4, mov en avi. Ook video’s in 4K (3840 x 2160 pixels) met de H.264 (avc) of H.265 (hevc) codec worden ondersteund, mits je computer krachtig genoeg is om ze te decoderen. 

Via een mobiele app stuur je de mediabestanden rechtstreeks door naar de Chromecast. Download het programma Plex Media Server naar je pc. Naast Windows zijn er ook versies voor onder meer macOS en Linux beschikbaar. Bovendien kun je de mediaserver op een nas installeren. Zo is er onder meer ondersteuning voor de merken Synology, QNAP en Netgear. Na de installatie opent Plex in je browser. Maak een account aan en log vervolgens in.

De goedkope en energiezuinige Raspberry Pi is ook ideaal om een mediaserver op te draaien. Een Raspberry Pi 3 of 4 met besturingssysteem Raspbian voorgeïnstalleerd is aanbevolen.

10 Eigen media streamen

Je laat eerst aan Plex weten op welke locaties je mediabestanden staan opgeslagen. Klik op de optie Voegbibliotheek toe en maak een keuze tussen Films, TV Series, Muziek, Foto’s en Andere video’s. Je bedenkt voor de locatie een naam en stelt de gewenste taal in. In de volgende stap geef je aan in welke map de mediabestanden staan opgeslagen. Je bevestigt als laatste met Voeg bibliotheek toe. Gun Plex even de tijd om de mediacatalogus op te bouwen. Wanneer je bijvoorbeeld een map met filmbestanden hebt toegevoegd, zie je hiervan alle hoesjes verschijnen. Vanuit de Plex-mediaserver cast je nu rechtstreeks mediabestanden naar de Chromecast. Klik rechtsboven op het cast-pictogram. Vervolgens kies je voor Cast en selecteer je de naam van het Google-apparaatje. Je hoeft binnen Plex alleen nog maar een film af te spelen om de videostream op je televisie te starten.

©PXimport

11 Plex-app

Vind je het lastig om de Chromecast vanuit de Plex-mediaserver aan te sturen? Begrijpelijk, want een computer is nu eenmaal niet zo’n handzaam apparaat om videostreams voor je televisie te selecteren. Gelukkig koppel je de mediaserver eenvoudig aan de Plex-app, waarna je een tablet of smartphone als afstandsbediening gebruikt. Belangrijk is dat het mobiele toestel met hetzelfde thuisnetwerk is verbonden als de Plex-mediaserver. Nadat je de app hebt geopend, log je in met de juiste gebruikersnaam en het wachtwoord. Zoek een leuke film op en druk bovenaan op het cast-pictogram. Er verschijnt een menu in beeld waarin je de juiste speler selecteert. Vanzelfsprekend is dat jouw Chromecast. De videostream start direct. Het mobiele toestel fungeert nu als afstandsbediening. Zo kun je de weergave pauzeren en scènes overslaan. Je maakt eventueel ook een wachtrij aan, zodat de Chromecast alle gewenste videobestanden achter elkaar afspeelt.

©PXimport

Fabrieksinstellingen

Werkt jouw Chromecast niet goed of lukt het niet om een mobiel toestel te verbinden? Soms loont het de moeite om terug te keren naar de fabrieksinstellingen. Aan de zijkant van de behuizing bevindt zich een resetknop. Houd deze knop enige tijd ingedrukt. Er verschijnt een melding in beeld dat de Chromecast zichzelf terugzet naar de fabrieksinstellingen, waarna het apparaat binnen enkele seconden opnieuw opstart. Je kunt de Chromecast ook via de Google Home-app resetten. Je gaat dan als volgt te werk.

  • Open de Google Home-app op je smartphone of tablet
  • Zoek de Chromecast op die je wil resetten (op de screenshots gebruiken we hiervoor Chromecast Ultra)
  • Open die Chromecast door erop te tappen en tap rechts bovenin op het tandwieltje
  • Tap nu rechts bovenin op de drie puntjes en selecteer Terugzetten op fabrieksinstellingen
  • Bevestig je keuze door op de brede, blauwe knop te drukken Let wel op. Want de optie voor het resetten binnen de app is alleen beschikbaar wanneer de Chromecast in kwestie verbonden is met hetzelfde netwerk als je smartphone. Heb je dus een tweedehands model op de kop getikt, dan kun je alleen van de eerstgenoemde optie gebruikmaken.

©PXimport

12 Tv-afstandsbediening

Wie tijdens het gebruik van de Chromecast per ongeluk op de tv-afstandsbediening drukt, kijkt wellicht vreemd op. Het apparaatje ondersteunt namelijk het hdmi-cec-protocol, waardoor het bepaalde opdrachten van een geschikte afstandsbediening kan verwerken. Zo lukt het in bepaalde apps om de videostream te openen of te pauzeren. Dankzij deze functie is het dus niet meer nodig om eerst de smartphone te ontgrendelen, voordat je kunt pauzeren. Gunstig, want pauzeren via de tv-afstandsbediening is een stuk sneller. Het werkt bijvoorbeeld in de apps van YouTube en Google Play Music. Overigens is het wel een vereiste dat de betreffende televisie met het hdmi-cec-protocol overweg kan. Fabrikanten gebruiken daar overigens verschillende benamingen voor. Zo noemt LG het protocol Simplink en Samsung Anynet+. Philips gebruikt de naam EasyLink.

13 5GHz-ondersteuning

In tegenstelling tot de eerste generatie Chromecasts ondersteunen alle huidige modellen de 5GHz-frequentieband. Zeker in stedelijke gebieden waar veel mensen dichtbij elkaar wonen, is de 2,4GHz-frequentieband in veel gevallen te druk. Het gevolg is dat er vanwege allerlei overlappende kanalen nogal sprake is van interferentie. Wanneer de wifi-verbinding van de Chromecast onstabiel is, loont het in veel gevallen de moeite om een 5GHz-signaal uit te zenden. Je hebt hiermee minder last van naburige netwerken, waardoor je Chromecast wellicht soepeler videostreams verwerkt. Houd er wel rekening mee dat andere draadloze apparaten ook compatibel moeten zijn met 5 GHz, zoals laptops, smartphones, tablets, gameconsoles en e-readers. Gelukkig zijn er ook zogeheten dualband-routers die het wifi-signaal zowel in 2,4 GHz als 5 GHz kunnen uitzenden.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Gamers, opgelet: de ROG Xbox Ally en Ally X komen in oktober!
© ASUS
Huis

Gamers, opgelet: de ROG Xbox Ally en Ally X komen in oktober!

ASUS Republic of Gamers (ROG) heeft op Gamescom 2025 in Keulen de ROG Xbox Ally en de krachtiger ROG Xbox Ally X onthuld. Beide handhelds liggen vanaf 16 oktober 2025 wereldwijd in de winkels. Bezoekers van de gamingbeurs kregen deze week de primeur om de nieuwe apparaten zelf uit te proberen.

Laten we beginnen met wat specs: de standaard ROG Xbox Ally draait op een AMD Ryzen Z2 A-processor met vier Zen 2-cores en acht RDNA 2-GPU-cores. In combinatie met 16 GB LPDDR5X-6400 RAM, een 512 GB SSD en een 60 Wh-batterij mikt dit model op solide prestaties voor onderweg. De Ally X gaat echter nog een stapje verder: deze versie krijgt de nieuwe AMD Ryzen AI Z2 Extreme met acht cores, zestien threads, 16 RDNA 3.5-GPU-cores en een geïntegreerde NPU. Daarbij hoort 24 GB sneller LPDDR5X-8000 werkgeheugen, een 1 TB SSD en een grotere 80 Wh-batterij voor langere speeltijd.

Xbox-ervaring in handheld-vorm

Bij het inschakelen start de Ally direct in een fullscreen Xbox-omgeving. Daarmee voelt het apparaat aan als een natuurlijke uitbreiding van de console, terwijl Windows 11 onderliggend toegang biedt tot je volledige pc-bibliotheek. Spelen kan via Game Pass, Steam en andere pc-stores, maar ook via cloudgaming of remote play vanaf een Xbox-console. Xbox heeft bovendien met gamestudio's samengewerkt om duizenden titels beter geschikt te maken voor handhelds. In de bibliotheek verschijnen nieuwe aanduidingen als Handheld Optimized en Mostly Compatible, zodat je meteen weet welke games vlekkeloos draaien.

©ASUS

Scherm, geluid en comfort

Zowel de Ally als de Ally X hebben een 7-inch Full-HD-scherm met 120 Hz verversingssnelheid, 500 nits helderheid en FreeSync Premium voor vloeiende beelden. Het scherm is beschermd met Gorilla Glass. De Ally X onderscheidt zich met dual Smart-Amp speakers, vibrerende triggers en subtiele RGB-verlichting rond de sticks voor extra feedback. Ook ergonomie kreeg de nodige aandacht: de vorm van de grepen is geïnspireerd op de Xbox-controller, met een gebalanceerd gewicht zodat langere speelsessies comfortabel blijven.

Prestaties en uitbreidbaarheid

Om te zorgen dat de hardware ook bij intensief gebruik koel blijft, introduceert de Ally X een zogenoemd Zero Gravity-koelsysteem dat in elke houding stabiel presteert. Beide modellen zijn bovendien eenvoudig uit te breiden dankzij een M.2-slot voor extra opslag. De connectiviteit verschilt wel enigszins: waar de standaard Ally beschikt over usb-c (3.2 Gen 2), microSD en wifi 6E, voegt de Ally X daar usb 4 met Thunderbolt-ondersteuning aan toe.

©ASUS

Slimme software en AI-functies

Nieuwe softwarefuncties moeten het gebruik verder stroomlijnen. Shaders worden al tijdens het downloaden voorgeladen, waardoor games sneller starten en minder energie verbruiken. Voor de Ally X zijn vanaf 2026 bovendien extra AI-mogelijkheden gepland, zoals Automatic Super Resolution voor hogere beeldkwaliteit en het automatisch vastleggen van hoogtepunten in korte videoclips.

▼ Volgende artikel
Inductie, keramisch of gas: welke pan past bij jouw kookplaat?
© Malkov Konstantin
Huis

Inductie, keramisch of gas: welke pan past bij jouw kookplaat?

Of je nu op gas, inductie of een keramische plaat kookt, het type kookplaat in je keuken bepaalt in grote mate welke pannen je kunt gebruiken. Daarbij draait het vooral om het materiaal van de pan. In dit artikel lees je wat je nodig hebt om zorgeloos en efficiënt te kunnen koken, wat er op jouw fornuis ook staat. Smakelijk alvast!

👨🏼‍🍳 In het kort:

• Gas, inductie of keramisch: zo werken deze kookplaten • Van koper tot roestvrijstaal: welke pan past bij welke kookplaat? • Onderhoudstips voor je kookplaat • Misvattingen ontkracht

Lees ook: Overstappen van gasfornuis naar inductieplaat: de voor- en nadelen

Hoe werkt jouw kookplaat eigenlijk?

Om te begrijpen welke pannen het best op jouw kookplaat werken, is het handig om eerst te weten hoe die kookplaten precies hun werk doen. Een gaskookplaat verwarmt je pan direct via een open vlam: simpel, doeltreffend en visueel controleerbaar. Bij inductie gebeurt dat heel anders: een spoel onder het kookoppervlak wekt een magnetisch veld op, waardoor alleen pannen met een magnetiseerbare bodem zelf warm worden. De plaat zelf blijft koel. Keramische kookplaten zitten daar qua techniek tussenin. Onder een glad glasoppervlak zit een elektrisch verwarmingselement dat de plaat en vervolgens de pan verwarmt.

Van koper tot RVS: welke pan werkt waarbij?

Pannen zijn er in allerlei materialen, en elk daarvan gedraagt zich anders op een kookplaat. Hieronder lees je wat je van de bekendste soorten kunt verwachten.

Roestvrijstaal (RVS)

RVS is een echte alleskunner. Deze pannen doen het goed op alle soorten kookplaten, zolang ze voor inductie wel een magnetische bodem hebben. RVS geleidt warmte iets minder goed dan bijvoorbeeld koper of gietijzer, maar met een goede, dikke bodem kun je er uitstekend mee uit de voeten, ook op inductie.

©tsarenko | Fototocam

Gietijzer

Gietijzeren pannen zijn zwaar, maar daar krijg je gelijkmatige warmteverdeling voor terug. Ze zijn prima geschikt voor gas en keramisch, en door hun magnetische eigenschappen ook voor inductie. Let wel op bij glas-keramische kookplaten: de wat ruwe of ongelijke bodem van gietijzer kan krassen veroorzaken en minder efficiënt verwarmen. Ook het onderhoud vraagt aandacht – afwassen doe je met warm water en keukenpapier, niet in de vaatwasser.

©kseyale

Check: geschikt voor inductie? Bij inductiekookplaten is het belangrijk dat de pan magnetisch is, anders zal deze niet werken. Dit kun je eenvoudig controleren door een magneet aan de onderkant van de pan te houden - als deze wordt aangetrokken, is de pan compatibel.

Lees ook: Zo kook je extra zuinig op een inductiekookplaat

Koper

Met koperen pannen kook je snel en nauwkeurig: koper geleidt warmte als de beste. Tegelijk zijn ze kwetsbaarder voor krassen en deuken, en ze vergen wat meer onderhoud om mooi te blijven. Niet geschikt voor de vaatwasser dus. Op gas en keramisch doen ze het prima, maar voor inductie heb je een speciale bodem nodig. Zonder die aanpassing werkt het simpelweg niet.

©fotofabrika

Aluminium

Aluminium is licht, betaalbaar en geleidt warmte goed. Het doet zijn werk uitstekend op gas en keramisch. Voor inductie moet aluminium speciaal bewerkt zijn – alleen dan werkt het magnetische veld. Aluminium krast en deukt snel, dus voorzichtigheid is geboden bij gebruik én schoonmaak.

Check: geschikt voor keramisch? Voor keramische kookplaten moet de bodem van de pan vlak en glad zijn om een goede warmteoverdracht te garanderen en krassen op de plaat te voorkomen.

Pannen met een dikke, goed geleidende bodem leveren doorgaans het beste resultaat, ongeacht het fornuis. Koper en gietijzer scoren hoog op warmteverdeling en -behoud, terwijl roestvrij staat en aluminium het juist moeten hebben van slimme combinaties en coatings. Denk bijvoorbeeld aan een antiaanbaklaag of een gelaagde bodem, die verschillende eigenschappen combineren voor betere prestaties.

Welke pan op welke kookplaat?

MateriaalGasInductieKeramisch
RVSJaJa*Ja
GietijzerJaJaJa
AluminiumJaNee**Ja
KoperJaNee**Ja

*= Mits voorzien van een ferromagnetische bodem ** = Alleen als ze een speciale inductie-geschikte bodem hebben

Nog even in het kort:

⚪ RVS pannen werken goed op alle kookplaten, maar kunnen door inductie sneller en gelijkmatiger verhit worden. ⚫ Gietijzer is minder geschikt voor inductie vanwege de oneffen bodem, maar werkt prima op gas en keramisch. 🟠 ⚪ Koper en aluminium geleiden goed, maar zijn gevoelig voor krassen en deuken.

Zo houd je je kookplaat en pannen in topvorm

Met een beetje aandacht gaan je kookplaat én pannen langer mee. Voor inductie is het cruciaal dat de bodem van je pan vlak en onbeschadigd is, anders kunnen er krassen op de plaat ontstaan. Keramische platen vragen om een zachte aanpak: gebruik geen schurende middelen of scherpe voorwerpen. Hardnekkige resten? Leg er wat vochtig keukenpapier op en laat het twintig minuten weken. Daarna kun je het vuil meestal met een nat doekje verwijderen. Voor echt aangekoekte plekken is een speciale keramische schraper een veilig alternatief.

Lees ook: Inductiekookplaat schoonmaken? Dit moet je wel doen en dit niet

©Maryna Pleshkun | zest_marina

Misverstanden de wereld uit: vier hardnekkige kookmythes

Er doen nogal wat verhalen de ronde over pannen en kookplaten. Tijd om de vier hardnekkigste misverstanden recht te zetten.

1. Overstappen betekent al je pannen vervangen

Niet per se. Veel pannen kun je gewoon blijven gebruiken, ook als je overstapt naar een andere kookplaat. Kijk goed naar het materiaal, de staat van de pan en of de bodem geschikt is voor je nieuwe kooktype. Je hoeft dus zeker niet halsoverkop een nieuwe pannenset te kopen.

2. Inductie is gevaarlijk

Sommige mensen maken zich zorgen over het magnetisme van inductieplaten. Dat is nergens voor nodig: het magnetische veld is zwak en werkt alleen als er een geschikte pan op staat. Voor de gebruiker is het volkomen veilig.

3. Keramische platen zijn breekbaar

Zolang je ze met zorg gebruikt en pannen met een gladde bodem kiest, gaan keramische kookplaten jarenlang mee zonder noemenswaardige schade. Het glas is stevig, maar vraagt wel om voorzichtig gebruik.

4. Elke pan werkt op elke kookplaat

Helaas, zo eenvoudig is het niet. Niet elk materiaal is compatibel met elk type kookplaat. De juiste pan kiezen begint bij weten wat voor kookplaat je hebt en wat voor bodem die pan nodig heeft.

Tot slot

Je weet nu waar je op moet letten als je een pan kiest voor jouw kookplaat. Niet ieder materiaal werkt overal even goed, maar met de juiste match zit je altijd goed. Tijd om de keuken in te duiken en je kookkunsten de vrije loop te laten. Veel plezier aan het fornuis!