Heb je een internetverbinding, dan heb je ook een router. Een moderne router is niet alleen het hart van je thuisnetwerk, maar verzorgt ook de draadloze dekking in huis. De router die je van je internetprovider krijgt, is zeker op draadloos gebied lang niet altijd het meest ideale apparaat. Waar moet je op letten als je een nieuwe router wilt kopen?

Top 10 beste routers

Tips voor je router

Veelgestelde vragen

©PXimport

Top 10 routers (augustus 2022)

1. Netgear Orbi RBK50

De beste mesh-router10Score100

Netgear bracht met de Orbi RBK50 als eerste een wifi-mesh-systeem op de markt, maar deed dit direct erg goed. Nog altijd is Netgears eerste Orbi het beste wifi-mesh-systeem dat je kunt kopen. Dat komt doordat de RBK50 nog altijd het enige AC3000-systeem op de Nederlandse markt is. Het bereik is uitstekend en de prestaties zijn indrukwekkend. Wel is de RBK50 door de indrukwekkende techniek (per node) het duurste systeem dat je kunt kopen. Wil je meer weten? Lees hier onze review.

2. TP-Link Deco M4

Goedkoop én goed9Score90

De nieuwe TP-Link Deco M4 is ruimschoots het goedkoopste mesh-systeem op de markt, maar hoort samen met zijn ‘broer’ Deco M5 tot de best presterende producten in hun klasse. Het systeem scoort waar het telt: de installatie is gebruiksvriendelijk en geschikt voor de grootste leek, en dat geldt ook voor de app. Lees hier onze review.

3. TP-Link Deco M9

Mesh met Zigbee10Score100

+ Dekking, capaciteit en prestaties+ Gebruiksvriendelijk+ Zigbee en bluetooth- Geen

Met de TP-Link Deco M9 Plus, een triband-oplossing, probeert TP-Link ook de intensievere gebruiker naar zich toe te trekken. En met succes, want dit is gemiddeld het snelste AC2200-mesh-systeem. Enkel de AC3000-oplossingen zijn sneller. De Deco M9 Plus heeft een accesspoint-modus, bedrade backhaul, uitgebreide beveiligingsopties (antivirus, firewall), gastnetwerk en ook iets meer geavanceerde zaken als portforwarding ontbreken niet. De instellingen gaan via een app; een webinterface ontbreekt, al zullen hooguit echte prosumers die missen. De doorsnee consument zal de uitgebreide opties voor ouders en de extra beveiligingslaag met onder meer de antivirus en firewall zeker waarderen. Lees hier onze review.

4. Netgear Orbi RBK23

Scherp geprijsde krachtpatser10Score100

+ Gebruiksvriendelijk+ Prestaties en bereik+ Scherpe prijsstelling- Geen

Netgear heeft met de Orbi RBK50 het beste wifi-mesh-systeem, maar ook in de langzamere AC2200-klase maakt Netgear met de RBK23 indruk. Deze set bestaat uit drie losse torentjes, maar dan één maatje kleiner, met als enig gevolg dat de satellieten nu twee in plaats van vier lan-poorten hebben. Onder type RBK20 is deze set ook met een router en één satelliet verkrijgbaar. De prestaties zijn in de AC2200-klasse prima, maar dat geldt ook voor bijvoorbeeld de technisch vergelijkbare TP-Link Deco M9 Plus. Wil je meer weten over de RBK23? Lees hier onze review.

5. ASUS AiMesh AX6100

Eerste mesh met Wifi 69Score90

+ Wifi 6 razendsnel+ Uitgebreide firmware- Slechts één wifi6-radio- Mesh-bereik

Kenners van ASUS-producten weten waar de fabrikant uitblinkt: wanneer het gaat om echt innovatieve producten. Het ASUS AiMesh AX6100 WiFi System (bestaande uit 2x RT-AX92U, mocht je willen uitbreiden) verdient de titel innovatief zonder enige twijfel. Het is namelijk het eerste mesh-systeem met 802.11ax, oftewel wifi 6. Kortweg: in potentie enorm snel. Maar is de AX6100 dan meteen een vanzelfsprekende keuze voor mesh? Daar zetten we vraagtekens bij, want slechts één van de twee 5GHz-radio’s ondersteunt wifi 6. Als de AX6100 die snellere wifi6-radio inzet als backhaul, dan is je client op een ander accesspoint dus alsnog beperkt tot wifi5-snelheden.

6. Synology MR2200AC

Voor nas-fans9Score90

+ Mogelijkheden en beheer+ Goede prestaties- Prijs- Ervaring vereist

Synology's MR2200AC is een wifi-mesh-systeem dat je per stuk koopt. Dat zorgt voor een wat hogere prijs als je er twee of drie nodig hebt. Een exemplaar kan ook, want de MR2200AC is meer dan andere mesh-systemen een traditionele router vol met mogelijkheden. Mocht je een nas van Synology hebben, dan voelt alles direct vertrouwd. Je kunt via apps allerlei functies toevoegen. Een prima router of wifi-mesh-systeem voor Synology-nas-bezitters.

7. AVM Fritz!Box 7530

Modem én router8Score80

+ Uitgebreide mogelijkheden+ Dect-support+ Supervectoring (indien beschikbaar)- Als router niet concurrerend op prijs

Zoek je een snelle ADSL/VDSL-modem-router met een DECT telefonie? Dan is de selectie beperkt. Met de AVM FRITZ!Box 7530 brengt AVM die combinatie voor een bescheiden prijs naar de markt. Richten we ons op de router functionaliteit dan lijkt de FRITZ!Box 7530 verder een redelijk standaard 2x2 AC1200 klasse model. Twee stream WiFi AC zoals we ook in de ca. 90 euro kostende FRITZ!Box 4040 aantroffen is een prima basis voor de meeste gebruiksdoeleinden. Het is de uitgebreide FRITZ!OS software die aan de basis staat van elk AVM apparaat waar we de meerwaarde zoeken. De kicker in dit geval is echter de uitgebreide DECT functionaliteit voor VOIP diensten, waarmee de 7530 dubbel dienst doet als telefooncentrale. Lees hier onze review.

8. TP-Link Deco M5

Betaalbaar, maar met antivirus9Score90

+ Prijs+ Goed dekking en prestaties+ Gebruiksvriendelijk- AC1300: beperkte capaciteit

TP-Links Deco M5 valt op door zijn scherpe prijs. Voor relatief weinig geld krijg je drie nodes waarmee je je hele huis kunt voorzien van een draadloos netwerk. Qua snelheid behoort de Deco met zijn AC1300-hardware zoals verwacht niet bij de top, maar de Deco scoort wel beter dan we op basis van de specificaties zouden verwachten. Als extraatje kun je de nodes bovendien ook bedraad aansluiten. Bovendien heeft TP-Link beveiliging van Trend Micro ingebouwd, waardoor de Deco M5 kortom het overwegen waard is. Je leest meer in onze vergelijkende test van wifi-mesh-systemen. Lees hier onze review.

9. D-Link Covr-1203

De eenvoudigste installatie8Score80

+ De eenvoudigste installatie+ Keurige prestaties en bereik+ Charmant compact design- Concurrentie sneller en goedkoper

D-Link lijkt de enige fabrikant die begrepen heeft dat ze iets moesten doen om harder met TP-Link te concurreren. D-Links systeem is nog eenvoudiger te installeren dan TP-Links systeem. Waar je bij alle andere merken de satellieten moet koppelen, doet de Covr dat automatisch. Da soort details maken het verschil. Ook het uiterlijk valt op: de roségouden afwerking zal bij sommige dames vermoedelijk een hogere acceptatiefactor hebben.

10. Linksys Velop

Veel functionaliteit8Score80

+ Goede prestaties+ Goede mogelijkheden+ Fraaie vormgeving- Te duur

Linksys heeft niet stil gezeten: er zijn weinig systemen zo veel verbeterd als de Velop tri-band. Vorig jaar presteerde dat systeem redelijk, maar het liet ook duidelijk punten liggen. Zo is de eerst tergend trage installatieprocedure inmiddels goed te doen. Functioneel gezien is het nu ook een praktisch complete prosumer-router geworden en in de test van dit jaar waren de prestaties nog wat beter dan vorig jaar. De prijs van de Velop tri-band is wel gezakt, maar dat geldt ook voor de concurrentie. Het prijsverschil met de eveneens uitstekende Orbi RBK23 is ondanks de goede prestaties lastig te verantwoorden.

©PXimport

Tips voor je router

De router is het middelpunt van je thuisnetwerk en regelt de verbinding tussen jouw thuisnetwerk en het internet. Thuis is de router doorgaans gecombineerd met een wifi-acesspoint, we noemen dit ook wel een draadloze router.

Van je internetprovider krijg je vaak een draadloze router waar ook een modem in verwerkt is, een modem-router. Je kunt de router van je internetprovider gebruiken als basis voor je thuisnetwerk, maar meestal wordt je dan beperkt in je mogelijkheden.

Wil je controle over alle instellingen, dan heb je een eigen router nodig. Soms kunt je de router van je internetprovider vervangen, maar meestal kan dit vanwege de modemfunctionaliteit niet en sluit je een eigen router op de modem-router van de internetprovider aan.

Wat heb je nodig?

©PXimport

Routers zijn in allerlei varianten te koop. Koop dus niet zomaar de eerste router die je in een winkel tegenkomt, want de kans is groot dat het apparaat niet optimaal aansluit bij jouw wensen en eisen.

Stel daarom een wensenlijstje op waaraan je router moet voldoen. Uiteraard zijn de specificaties belangrijk: deze bepalen voor een groot gedeelte wat de router kan. Een belangrijke eerste schifting kun je maken op basis van de snelheid van de netwerkaansluitingen. Let erop of de router is voorzien van gigabit-netwerkpoorten (1000 Mbit/s). Hoewel routers met langzamere fast ethernet-poorten (100 Mbit/s) een zeldzame verschijning beginnen te worden, kom je ze nog wel tegen.

Sommige routers hebben naast de netwerkaansluitingen ook één of meerdere usb-poorten. Die kun je gebruiken om een externe harde schijf te delen met je netwerk, waardoor je de router kunt inzetten als een simpele nas. Vervolgens is de draadloze standaard die de router ondersteunt belangrijk. Een aantal jaar geleden was 802.11n de courante standaard en je kunt dergelijke routers nog steeds kopen. Je kunt echter beter een 802.11ac-router kopen.

Snel, sneller snelst?

©PXimport

Met die keuze voor een 802.11ac-router ben je er niet, want ac-routers zijn in ingedeeld in verschillende snelheidsklassen. Waar we begonnen met AC1750- en AC1900-routers, kun je tegenwoordig al AC5400-routers kopen. In beginsel betekent een hoger getal meer snelheid, maar dat betekent niet dat je zonder meer de snelste router moet kopen.

Zeker omdat de snelste routers een stuk duurder zijn dan bijvoorbeeld AC1900-routers die ook nog gewoon te koop zijn. Afhankelijk van je gebruiksdoel is het de vraag of je het snelheidsverschil echt merkt. Het is namelijk niet zo dat een AC5300-router in de praktijk bijvoorbeeld meer dan twee keer zo snel is als een AC1900-router. Sterker nog: waarschijnlijk merk je bij een beperkt aantal clients het verschil niet eens.

Een getal als AC5300 drukt namelijk de totale snelheid van de router uit waarbij de snelheid van alle radio’s bij elkaar zijn opgeteld. Wil je weten wat het exacte verschil tussen bijvoorbeeld AC1900 en AC5300 is? Wij hebben alle getallen ontleed. De meeste routers hebben twee of drie radio’s terwijl je client maar met één radio tegelijkertijd verbinding maakt. De ‘snelste’ routers hebben dan ook vooral nut als je heel veel apparaten tegelijkertijd wilt gebruiken. Voor de meeste gebruikers is een AC1900-router al snel genoeg.

Mesh: eenvoudig perfecte dekking

©PXimport

Steeds vaker blijkt één draadloze router niet genoeg te zijn om overal in huis draadloze dekking te hebben. Een nieuw type router, het zogenoemde wifi-mesh-systeem, biedt uitkomst.

In plaats van één router krijg je bij aanschaf van een wifi-mesh-systeem meerdere wifi-toegangspunten. De hoofdrouter sluit je net als iedere andere router met een kabel aan op je modem(router) van je internetprovider. De extra wifi-toegangspunten maken draadloos verbinding met de hoofdrouter en breiden de draadloze dekking uit.

Je koopt een wifi-mesh-systeem doorgaans in een pakket met twee of drie wifi-toegangspunten waarmee je heel je huis van dekking kunt voorzien.

Instellen en optimaliseren

©PXimport

Heb je eenmaal de perfecte router gevonden, dan wil je natuurlijk wel alles uit je apparaat halen. Het optimaliseren van je router doe je via de webinterface waar je een groot aantal instellingen kunt aanpassen.

Overigens kun je steeds meer routers ook (deels) instellen met behulp van een app voor je smartphone. Sommige wifi-mesh-systemen, waaronder TP-Links Deco M5 en Google Wifi, kun je zelfs alleen met een app configureren. In de webinterface kun je de draadloze instellingen optimaliseren. Niet alleen stel je een eigen netwerknaam in, je kunt ook het gebruikte kanaal veranderen als blijkt dat de router zelf niet het meest optimale kanaal kiest.

Extra veiligheid

©PXimport

Je router is letterlijk het middelpunt van je netwerk. Tegelijkertijd worden er door bijvoorbeeld de opkomst van smarthome-apparatuur steeds meer apparaten in het thuisnetwerk gehangen waarvan je niet direct weet wat voor informatie gedeeld wordt.

Routerfabrikanten springen hier op in door beveiligingsmogelijkheden in hun routers te bouwen. TP-Link en ASUS kiezen ervoor om samen te werken met antivirusfabrikant Trend Micro. Daarnaast gebeurt ook het omgekeerde: traditionele beveiligingsfabrikanten als Norton en F-Secure brengen hun producten juist in de vorm van een eigen router naar het thuisnetwerk. Welke router er ook gekozen wordt: veiligheid en toezicht wordt één van de belangrijkste thema’s op routergebied de komende tijd.

©PXimport

Veelgestelde vragen

Is een snellere router beter?

Met beter wordt doorgaans een betere dekking bedoeld. In dat geval is het antwoord nee. Wifi-routers bevatten radio’s die qua zendvermogen moeten voldoen aan wettelijke eisen. Een duurdere en dus snellere router, bevat doorgaans meer radio’s ten opzichte van een goedkoper exemplaar. Dat betekent dat er meer apparaten op een hoge snelheid tegelijkertijd met de router verbonden kunnen worden. Het betekent echter niet dat het bereik van de router groter wordt. De individuele radio’s moeten immers nog steeds voldoen aan de wettelijke eisen. Een duurdere router is dus vooral interessant als je heel veel apparaten (tien of meer) op één plek in je huis voluit wil kunnen gebruiken. Heb je echter dekkingsproblemen, bijvoorbeeld op zolder, dan zul je een oplossing moeten zoeken die gebruik maakt van meerdere wifi-accesspoints zoals een wifi-mesh-systeem, repeater, powerline-adapter met wifi of een bedraad accesspoint.

Wat is een wifi-mesh-systeem?

Niet zo zeer snelheid, maar dekking is tegenwoordig steeds vaker het belangrijkste wifi-probleem. Een dekkingsprobleem los je niet op met één duurdere of snellere router, je hebt meerdere accesspoints verspreid over je huis nodig. Een wifi-mesh-systeem is een draadloze router die ondersteund wordt door meegeleverde wifi-accesspoints. Die accesspoints, die ook wel nodes genoemd worden, worden draadloos aangesloten op de router. Hierdoor kun je zonder dat je kabels hoeft te trekken toch heel je huis voorzien van een dekkend draadloos netwerk. Wifi-mesh-systemen zijn er in verschillende prijsklassen afhankelijk van de radioconfiguratie. De goedkoopste systemen zijn AC1200/AC1300-systemen waarbij de onderlinge communicatie tussen de nodes via dezelfde radio’s verloopt als de communicatie met de clients. Duurdere systemen hebben een aparte radio voor de communicatie met de nodes en herken je aan de AC2200- of AC3000-typering. Wil je alleen een beetje surfen of heb je geen groot gezin, dan heb je aan een goedkoper systeem genoeg. Stel je hogere eisen aan je wifi, dan kun je beter voor een duurder systeem kiezen.

Hoeveel mesh-punten heb ik nodig?

Wifi-mesh-systemen worden verkocht in sets van twee of drie nodes. Maar hoeveel heb je er dan nodig? Fabrikanten beloven vaak een bepaald aantal vierkante meters per node, maar deze Amerikaanse fabrikanten gaan daarbij doorgaans niet uit van de Nederlandse huizenbouw. Qua vierkante meters is een doorsnee Nederlands huis doorgaans niet heel indrukwekkend, maar het gebruik van verdiepingen en gewapend beton zorgt ervoor dat er toch meerdere nodes nodig zijn. Een goede vuistregel in een huis is één node per verdieping. Ook in een groter appartement zijn meerdere nodes handig, door ze slim te verspreiden kun je zo een uitstekende dekking realiseren. Al blijkt in de praktijk dat het krachtigste systeem op de markt, de Netgear Orbi RBK50, goed presteert in de standaardset die bestaat uit twee nodes. Bij de goedkopere AC1200/AC1300-systemen kun je beter direct voor een set met drie nodes kiezen, Je kunt bij alle systemen achteraf extra nodes kopen, maar die zijn relatief duur vergeleken met wat je voor de startset betaalt.

Wat is Wi-fi 6? En wat is Wi-fi 5?

Wifi is sinds eind jaren negentig verkrijgbaar en sindsdien zijn er regelmatig nieuwe generaties verschenen waardoor de snelheid van wifi flink omhoog is gegaan. Tot voorkort waren de verschillende generaties wifi bekend onder een getal voorzien van letters. Zo werd 802.11n opgevolgd door het huidige 802.11ac dat binnenkort wordt opgevolgd door 802.11ax. In plaats van802.11ac werd de huidige wifi-standaard ook wel AC genoemd. De Wi-Fi Alliance die de wifi-standaard beheert, vond die niet duidelijk genoeg en heeft iets nieuws bedacht. Naast de al bestaande aanduidingen als 802.11ac wordt sinds kort ool Wi-Fi gebruikt gevolgd door een getal. Het huidige 802.11ac is hetzelfde als Wi-Fi 5. Het snel te verschijnen 802.11ax wordt Wi-Fi 6 terwijl met Wi-Fi 4 wordt verwezen naar de oudere 802.11n-technologie.

Hoe zet ik een router achter router?

Doorgaans krijg je van je internetprovider een router en vaak is het niet mogelijk om dat apparaat te vervangen door een eigen router. Wanneer je toch een eigen router wil hebben, bijvoorbeeld voor meer controle over je netwerk of een betere draadloze dekking, dan zul je deze router moeten aansluiten op de router van je internetprovider. Er zijn twee manieren om een router op een andere router aan te sluiten. Bij de eerste methode sluit je de wan- of internetpoort van je eigen router aan op de lan-poort van de router van je internetprovider. Je eigen router werkt dan als router. Je moet wel al je apparaten verbinden met je nieuwe eigen router om te voorkomen dat je twee netwerken krijgt waardoor apparaten niet met elkaar kunnen communiceren. Omdat je router is aangesloten achter een andere router, heeft deze geen directe verbinding met internet waardoor je mogelijk problemen krijgt als je bijvoorbeeld poorten wilt openen. Om problemen zoveel mogelijk te voorkomen kun je je eigen router toevoegen aan de dmz (demilitarized zone) van de router van je internetprovider. Nog fraaier is de router van je internetprovider in te stellen als modem, dit wordt ook wel bridgemodus genoemd. Dit is echter vaak niet mogelijk.

Er is nog een tweede methode om een eigen router aan te sluiten op een router van je internetprovider. Dat is door je eigen router in te stellen als wifi-accesspoint. Deze methode is dus alleen geschikt als je een eigen router wil gebruiken om je wifi te verbeteren. Voor het beheer van je netwerk blijf je de router van je internetprovider gebruiken. Alle routers kun je instellen als accesspoint door de ingebouwde dhcp-server uit te schakelen en het apparaat een vast ip-adres te geven. Je sluit vervolgens een netwerkkabel aan op een normale netwerkaansluiting die je verbindt met een normale netwerkaansluiting op de andere router. Sommige routers hebben een officiële accespointmodus die de router configureert als accesspoint. Je kunt dan de wan-poort van de route gebruiken om hem aan te sluiten op een lan-poort van de router van je internetprovider.

Hoe kan ik mijn router instellen?

Nadat je een router aansluit, zal het apparaat doorgaans direct functioneren. Toch zul je de instellingen in moeten duiken, want zo wil je waarschijnlijk zelf de naam van je draadloze netwerk (ssid) en wachtwoord kiezen. Voor het instellen van je router gebruik je de webinterface van je router. Meestal is deze webinterface bereikbaar door het ip-adres 192.168.1.1 in je browser in te tikken, maar soms wordt een ander ip-adres gebruikt. Op de pagina die opent kun je inloggen op je router met een gebruikersnaam en wachtwoord. Heb je dit niet zelf ingesteld, dan vind je de juiste gegevens op een sticker op je router. Steeds meer routers kun je daarnaast instellen met een app. Zo’n app is handig om bijvoorbeeld snel het gastnetwerk in te schakelen als je gasten hebt.

Wat betekenen nummers als AC1900, AC3200 of AC5400?

Fabrikanten delen hun draadloze router in snelheidsklasses in zoals AC1900, AC3200 of zelfs AC5400. Routers met een hoger getal associëren we logischerwijs met betere prestaties. Deze getallen hebben te maken met de radioconfiguratie in een router. Als versimpelde vuistregel kun je zeggen dat een hoger getal meer radiocapaciteit biedt. De meeste gebruikers hebben echter geen probleem met de capaciteit van hun draadloze router (hoeveel apparaten er tegelijkertijd voluit gebruikt kunnen worden), maar juist met het bereik van het draadloze netwerk (waar je in huis nog een goede dekking hebt). In de meeste gevallen biedt een AC1900-router zeker genoeg capaciteit terwijl je ook met een nog goedkopere AC1200-router ook wel weg zult komen. Wil je meer dekking, dan heb je meerdere accespoints nodig.

Wat is dualband en wat is tri-band?

Wifi werkt op twee verschillende frequentie-banden: de 2,4- en de 5GHz-band. Dualband betekent dat een router zowel een 2,4GHz- als een 5GHz-radio bevat. Tegenwoordig kunnen beide radio’s tegelijkertijd gebruikt worden, in het verleden was dit niet altijd het geval. Logischerwijs bevat een tri-band-router dan ook drie radio’s. Er wordt echter geen derde frequentieband gebruikt, in plaats daarvan wordt een tweede 5GHz-radio gebruikt die o peen ander kanaal werkt dan de eerste 5GHz-radio. Zo kunnen er meer apparaten op een hoge snelheid tegelijkertijd met de snelle 5GHz-band verbonden worden. Een tri-band-router is dan ook voor power-users met veel wifi-apparatuur.

Waar zet je een router neer?

Tegenwoordig gebruiken we veelal de 5GHz-band die meer bandbreedte en snelheid biedt, maar een kleiner bereik heeft. Voor een goede dekking moet je router of accesspoint daarom zo centraal mogelijk opgesteld worden. De veelgebruikte meterkast is daar doorgaans niet zo’n goede plek voor. Heb je één router, probeer hem dan eens in het trapgat tussen de begane grond en eerste verdieping te hangen. Of zet je router jusit in je woonkamer neer. Ben je immers op zoek naar de beste prestaties, dan geldt dat je de router of het accesspoint moet kunnen zien. Een moderne router is daarom ontworpen om in het zicht te zetten, iets dat je bijvoorbeeld terugziet bij de staande nodes van veel wifi-mesh-systemen. Wil je over al in huis een goed en snel netwerk, dan is dat tegenwoordig niet meer mogelijk met één apparaat. De snelle 5GHz-band heeft hiervoor een te klein bereik terwijl de 2,4GHz-band met meer bereik tegenwoordig zo vele gebruikt wordt dat deze verstopt zit waardoor ook de dekking en snelheid via 2,4 GHz tegenvalt. De echte oplossing is werken met meerdere accesspoints. Dat kan bijvoorbeeld met een wifi-mesh-systeem, repeaters of powerline-adapters met wifi.

Zelf een toetsenbord samenstellen is niet voor iedereen weggelegd, maar één ding is duidelijk: een goed toetsenbord maakt een groot verschil. In deze test bekijken we de beste kant-en-klare toetsenborden van dit moment. Of je nu op zoek bent naar het snelste toetsenbord voor gaming of een comfortabel model voor kantoorwerk: we helpen je bij het maken van de juiste keuze.

Onze laatste vergelijkende test van toetsenborden is inmiddels alweer meer dan vijf jaar oud. Toen draaide alles om het concept ‘mechanisch’, praktisch elke fabrikant maakte toen gebruik van de switches van het Duitse Cherry of een goedkopere Chinese afgeleide daarvan, de Kailh-switch.

Inmiddels is het aanbod versplinterd en zien we enkele van de elementen die custom borden populair maken doorsijpelen naar de kant-en-klare producten. Zo zien we veel meer lay-out-opties en een veel breder scala aan switchopties. Stillere varianten, zwaardere varianten voor een stevigere aanslag en lubed-varianten voor een soepelere aanslag. De opvallendste stap de afgelopen jaren is de introductie van een magnetisch, optische switch, waarbij de aanslag niet digitaal is (ingedrukt ja of nee), maar analoog. Zie ook het kader ‘Analoge switches?’ voor meer hierover.

Andere ontwikkelingen

Een positieve ontwikkeling is dat menig toetsenbord inmiddels voorzien is van zogeheten hot-swap switches. Mocht je per ongeluk een switch stukmaken (bijvoorbeeld door het morsen van drinken), dan kun je nu veelal enkele knoppen vervangen in plaats van meteen een nieuwe model te moeten kopen. Daarnaast hebben verbeteringen in accutechniek en draadloze protocollen ervoor gezorgd dat draadloze high-endtoetsenborden tegenwoordig een realistische optie zijn zonder constant het toetsenbord bij te hoeven laden.

Endorfy Celeris 1800

Endorfy is een relatieve nieuwkomer in de markt, maar liet eerder met de Thock-toetsenborden al zien dat het bedrijf veel waar voor je geld kan bieden. Het nieuwste model, de Celeris 1800, doet dat wederom. Het bord kan wat gevoel en bouwkwaliteit betreft aardig concurreren met flink duurdere modellen in deze test. Als je hem probeert te buigen zie je wel wat verschil, maar op tafel bij normaal gebruik merk je daar niets meer van.

Het opvallendst is het relatief compacte ontwerp, terwijl er toch een numeriek toetsenbord op zit. Dat deel is vergeleken met de meeste andere toetsenborden wat naar links geschoven, wat ergonomisch fijn is voor mensen die niet alleen gamen, maar ook vooral veel in Excel werken. Sommige gebruikers, primair programmeurs, moeten er rekening mee houden dat de plaatsing van de Home-, End- en Page-toetsen mogelijk niet voor iedereen ideaal is. Ook liggen de toetsen relatief hoog, ook iets wat niet iedereen zal liggen.

De Celeris 1800 is gloednieuw en heeft een adviesprijs van 99 euro. Dat maakt hem al een van de goedkoopste toetsenborden in deze test. Prijzen zakken normaliter nog wat na de lancering. Grofweg 100 euro voor een fijn toetsenbord dat ook nog eens draadloos (dongel voor gaming, bluetooth voor laptopwerkers) kan functioneren en Mac-ondersteuning heeft, is een uitstekende deal.

©Endorfy

Corsair K65 Plus Wireless

Corsair kennen we vooral van grote mechanische toetsenborden met veel extra's, maar het is de compacte K65 Plus Wireless waar we de laatste tijd het meest gecharmeerd van waren. De constructie is enorm degelijk en het toetsenbord is voorzien van fijne, soepel voelende switches die niet te luid zijn. Dat zorgt vrijwel direct voor een heel fijne ervaring onder de vingers.

Of de compacte vormgeving fijn is, is uiteraard subjectief. Compact is fijner voor gamers en andere gebruikers die het numerieke toetsenbord niet nodig hebben, het bespaart ruimte op je bureau (of in je rugtas) en laat meer ruimte over voor je muis. Excel-gebruikers zullen dit toetsenbord natuurlijk direct diskwalificeren.

Toen het bord uitkwam voor 160 euro was onze voornaamste kritiek dat het eigenlijk iets te duur was vergeleken andere toetsenborden die voor 100 euro grofweg hetzelfde boden. Of juist net niet uitgebreid genoeg vergeleken met borden van 200 euro. Inmiddels is de prijs gezakt tot 137 euro en op dat punt kun je, mits de compacte vormgeving bij je past, eigenlijk niet om deze Corsair heen. Net wat chiquer dan nauwelijks goedkopere modellen, voorzien van draadloze functionaliteit en vooral het feit dat het een relatief laag bord is (voor een model met hoge switches) maakt dit een makkelijke aanrader en onze redactietip.

©Corsair

Razer Joro

Razer staat vooral bekend om hun grote modellen met alle toeters en bellen, maar biedt met de Joro ook wat anders. De Razer Joro is extreem compact en verreweg het lichtste bord in deze test. De doelgroep bestaat hier overduidelijk uit gamers die hun toetsenbord vooral veel meeslepen. Puur op basis van afmetingen en gewicht ligt deze Razer voor dat doeleind natuurlijk voor de hand. Ondanks het lage gewicht ligt de Joro toch stevig op tafel en zit de bouwkwaliteit van de constructie erg goed in elkaar. De aluminium behuizing voelt ook chic aan, de lage positie is toegankelijk voor velen en aangesloten via de kabel is het ook een snel competitief bord voor gamers.

Razer laat ook wel wat steekjes vallen, vooral voor hun gamende doelgroep. De afwezigheid van een dongel voor een snelle draadloze verbinding en het feit dat de switches nog wel wat speling vertonen, maakt enkele goedkopere alternatieven in deze test in onze optiek fijner. Voor de harde werkers onder ons vinden we de MX Keys ook wat beter voor minder geld.

Daarmee is de Joro in onze optiek niet de meest voor de hand liggende optie, zeker niet voor 130 euro. Als je echt op zoek bent naar het compactste en lichtste toetsenbord, dan is de Joro wel een prima optie.

©Razer

ASUS ROG Azoth X

ASUS en dan met name de ROG-producten staan niet bepaald bekend om hun bedaagde ontwerp. De fabrikant doet daar met hun Azoth X nog een flinke schep bovenop. Wat je er ook van vindt, uniek is het kleurrijke design met half doorzichtige keycaps (voor meer RGB-effect) zeker. Kwalitatief valt er heel weinig op dit bord aan te merken. Het is oerdegelijk en heeft een uitstekende aanslag; het is zelfs een van de fijnste borden in deze test. Het bord heeft ook handige eigenschappen. Draadloos krijg je bijvoorbeeld zowel een snelle als een bluetoothoptie. Daarnaast heeft het bord een goede accuduur, een mooie stevige polssteun plus nog wat minder cruciale extra’s, zoals een aanpasbaar oled-scherm in de bovenhoek. Kost wat, maar dan krijg je ook wat.

Ons voornaamste bezwaar gaat over de definitie van het woord ‘wat’. Want voor 200 euro hadden we het bij het bovenstaande gelaten. Een prijs van 250 euro zouden we wel erg pittig noemen, maar de adviesprijs van 329 euro is wel echt extreem. Daarvoor zouden we bijvoorbeeld toch wel analoge switches willen zien of een echt extreem luxe afwerking. Wellicht dat de prijs nog wat zakt, maar ondanks onze hoge inhoudelijke waardering is de exorbitante prijs vooralsnog het argument om het hoogste eremetaal achterwege te laten.

©ASUS

SteelSeries Apex Pro TKL Gen 3

De SteelSeries Apex Pro TKL is ook geen goedkoop bord en is misschien nipt wat minder chic dan de ROG. In tegenstelling tot die concurrentie weet SteelSeries wel een gezonde balans te vinden tussen de kwaliteit van het product, het toevoegen van extra mogelijkheden en het alsnog een beetje temmen van de prijs.

De bouw is uitstekend en de analoge, volledig instelbare switches zijn zowel aangenaam onder de vingers als zeer stabiel met minimale speling. Het strakke ontwerp is ook iets toegankelijker, zeker als je naast gamen ook nog een beetje zakelijk voor de dag wilt komen. Daarnaast is het ook nog een relatief stil toetsenbord, wat fijn is voor de omgeving. Al hangt de stilte natuurlijk altijd af van hoe hard je zelf op de knoppen slaat.

Ook hier is een oled-schermpje van de partij en Steelseries heeft als voordeel dat als je de door ons geteste compacte TKL-versie niet aantrekkelijk vindt, dat er ook een volledige en een nog compactere variant van bestaat.

Nadelen zijn er ook. Zo vinden we het volumewiel net wat te klein in gebruik, is het bord relatief hoog en ontbreekt draadloze functionaliteit. Maar als je je bord toch niet meeneemt is de meerwaarde daarvan te klein om daar meer geld aan uit te geven. Als draadloos niet nodig is, dan is dit in onze optiek het beste bord van dit moment.

©SteelSeries

©SteelSeries

ASUS ROG Falchion Ace HFX

Net als SteelSeries maakt ook ASUS op de ROG Falchion Ace HFX gebruik van magnetische analoge switches. Het bord heeft een nog wat compactere 65%-lay-out, waarbij je dus goed moet opletten of het ontbreken van de functietoetsen een bezwaar voor je is. Functioneel is hij grotendeels gelijkwaardig aan het toetsenbord van SteelSeries en de toevoeging van 8000 Hz polling geeft in theorie nog een klein voordeel in reactiesnelheid boven de SteelSeries.

Voor de originele prijs van 200 euro laat ASUS wel punten liggen. De bouw en de afwerking van de 100 euro kostende Endorfy is zelfs wat beter. Je merkt dat de Falchion iets meer doorveert dan andere borden wanneer je stevig tikt en dat is onacceptabel in het hogere segment. Het bord kost bij de meeste aanbieders 209 euro, maar was tijdens de testperiode ook verkrijgbaar voor 119 euro. Ook voor dat lagere bedrag weet de Corsair K65 Plus Wireless iets meer indruk te maken met zijn bouwkwaliteit en aanslag. Maar als je toch graag een analoge switch wilt waarbij je de aanslagdiepte kunt instellen, dan is dit als de lagere prijs structureel blijft één van de goedkopere opties die als bonus ook nog eens visueel leuk voor de dag komt.

©ASUS

Logitech G Pro X TKL

Logitech is met afstand marktleider op gebied van toetsenborden en heeft dan ook een enorm aanbod aan borden. Het bedrijf heeft praktisch elke populair formaat in huis en er zijn ook nog eens een flink aantal kleurstellingen. Waar Logitech wat minder goed in is, is de naamgeving van de producten. Zo is er ook een G Pro X muis en headset, en zelfs de G Pro X TKL-toetsenborden bestaan in flink wat verschillende uitvoeringen. De reguliere variant wordt ook wel de Lightspeed genoemd, wat staat voor de toevoeging van een snelle draadloze werking. De Rapid-variant is juist voorzien van magnetische switches, maar is die weer volledig bedraad.

Logitech doet op zich weinig fout met deze producten. De bouw, de switches en de mogelijkheden met onder andere mediaknoppen zijn prima. Combineer dat met het feit dat ze veel zullen verkopen omdat ze het bekendste merk zijn, en de meeste kopers zullen tevreden zijn. De realiteit is wel dat er andere modellen zijn die (minimaal) hetzelfde bieden voor minder geld, of een overtreffende prestatie weten te bieden voor iets meer. Voor 160 euro zouden we toch iets meer dan ‘prima’ willen zien, wat extra’s zoals een polssteun of een betere accuduur.

©Logitech

be quiet! Dark Mount

De Dark Mount is het eerste toetsenbord van be quiet!, dat we vooral van de stille behuizingen kennen. Die focus wordt meteen duidelijk zodra je gaat tikken; het is namelijk het stilste toetsenbord in deze test. De focus op stilte gaat helaas wel wat ten koste van switchstabiliteit en tikgevoel.

Qua mogelijkheden zet het bord zich door een modulaire opbouw erg af van de rest. Naast een rechttoe rechtaan compact TKL-bord krijg je ook een afneembaar numeriek veld met macrotoetsen voorzien van een schermpje dat je ook nog eens zowel links als rechts kunt plaatsen. Ook krijg je een opzetmodule met schermpje en mediatoetsen en polssteunen. Zo transformeert de Dark Mount binnen een paar seconden naar een overcompleet XL-monsterbord.

Was de Dark Mount scherp geprijsd geweest, dan hadden we enkele kanttekeningen door de vingers kunnen zien. Maar als je de hoofdprijs vraagt, dan verwachten we dat alles top is. Dat is niet helemaal het geval. De polssteun is kwalitatief treurig, de switches voelen minder chic dan borden die de helft kosten en de software voor de macrotoetsen laat te wensen over. Voor hetzelfde geld kun je ook een prima toetsenbord en een los macrotoetsenbord als de Elgato Stream Deck kopen. Een aanbieding en een software-update kan wel genoeg zijn om van dit goede idee een serieuze concurrent te maken.

©be quiet

Logitech MX Keys S

De Logitech MX Keys S is een beetje het buitenbeentje in deze vergelijking. In tegenstelling tot de ander toetsenborden is het namelijk géén bord waar fanatieke gamers blij van zullen worden. De keerzijde is dat het voor iedereen die een high-endbord zoekt voor alle andere doeleinden een model is waar je praktisch niet omheen kunt. Ook bestaat er naast de door ons geteste full size-versie een minivariant waarop het numerieke veld ontbreekt.

Dit bord is uitstekend gebouwd, voorzien van fijne switches en het heeft een low profile-ontwerp dat ook erg toegankelijk is voor iedereen die nog niet eerder een high-endbord gebruikt heeft. Als je nu een goedkoper toetsenbord hebt, dan voelt dit als een verademing en een ervaring waar je niet meer zonder wilt. Je kunt hem met meerdere apparaten verbinden, de accuduur is uitstekend en de software van Logitech is volwassen en biedt tal van extra mogelijkheden die voor kantoorwerkers relevant zijn.

Zolang gamen geen eis is, is dit een fijn bord zonder dat je echt de hoofdprijs betaalt. Houd alleen even de verschillende formaten in de gaten, en het feit dat er verpakkingen met en zonder polssteun worden verkocht.

©Logitech

Conclusie

Echt slechte borden hebben we reeds uit onze selectie gefilterd, dus geen van de geteste toetsenborden is een miskoop. Het belangrijkst is om duidelijk in kaart te brengen welk formaat en indeling je nodig hebt en aan welke extra eigenschappen je waarde hecht. Het merk is normaliter bijzaak, maar er valt iets voor te zeggen om al je randapparatuur in één softwarepakket te beheren.

Toch zien we wel enkele uitblinkers. Zoek je louter een toetsenbord zonder fratsen voor kantoorwerk, dan is de Logitech MX Keys S onze eerste keus, met als bonus dat de lage toetsen voor praktisch iedereen fijn tikken. We geven Logitech daarom een redactietip. Wil je wel gamen, dan biedt Endorfy een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding voor minder dan 100 euro, al vinden we de Corsair K65 Plus Wireless zijn paar tientjes meer wel waard voor de iets betere bouw en de lagere constructie. Beide borden zetten veel druk op de concurrenten, waarbij je veel meer betaalt voor een bescheiden impact op de daadwerkelijke ervaring. Uiteindelijk krijgt ook Corsair een redactietip. In het hogere segment zien we wel degelijk waarde worden toegevoegd. Zo biedt de ASUS ROG Azoth X een van de beste ervaringen, maar vinden we de prijs van meer dan 300 euro niet helemaal in verhouding staan. De Steelseries Apex Pro TKL vinden we ook een uitblinker die wel een iets redelijkere balans weet te vinden in dat segment: degelijke bouw en aanslag, zeer compleet qua mogelijkheden en de instelbare analoge switches bieden ook echt iets nieuws en unieks. Als zo'n 200 euro voor een toetsenbord geen bezwaar is, zou dat onze eerste keuze zijn.

Philips introduceert met de PerfectCare 8000 een nieuwe stoomgenerator die het strijken grotendeels automatiseert. Dankzij een ingebouwde bewegingssensor die jouw strijkbewegingen detecteert en de stoomtoevoer daarop aanpast, hoef je minder na te denken over instellingen en gaat het strijken sneller en makkelijker.

De Philips PerfectCare 8000 (PSG8300/80) levert een continue stoomproductie van maximaal 210 g/min en een stoomstoot tot 850 g. Daarmee verdwijnen zelfs kreukels in dikke stoffen zoals katoen of linnen heel snel. De ingebouwde AI-bewegingssensor herkent hoe snel je strijkt en past daar automatisch de hoeveelheid stoom op aan. Deze sensor herkent ook de richting waarin je strijkt: wil je liever verticaal stomen, bijvoorbeeld bij gordijnen of een overhemd aan de hanger, dan hoef je daar zelf dus niet allerlei instellingen voor aan te passen.

©Philips

De bekende OptimalTEMP-technologie zorgt ervoor dat je de temperatuur niet meer zelf hoeft in te stellen. Welke stof je ook wilt strijken: schroeiplekken zijn verleden tijd. En: je kunt de PerfectCare 8000 dus gewoon veilig op de strijkplank laten staan.

Het apparaat heeft een waterreservoir van 1,4 liter, goed voor ongeveer een uur onafgebroken stomen. Dankzij het Easy De-Calc-systeem wordt kalkaanslag automatisch verzameld, wat de levensduur van het apparaat verlengt. De SteamGlide Elite-zoolplaat met nano-titaniumcoating glijdt soepel over stoffen en is krasbestendig.

©Philips

Philips heeft ook aan gebruiksgemak gedacht: de inklapbare draaghendel maakt het verplaatsen en opbergen eenvoudiger, terwijl de ECO-modus tot 50 procent minder energie verbruikt. De stoom doodt volgens Philips tot 99,9 procent van bacteriën, zonder gebruik van chemicaliën.

De Philips PerfectCare 8000 is verkrijgbaar bij verschillende (online) retailers voor een adviesprijs van 449,99 euro.

©Philips