ID.nl logo
Alles over soundbars: Dolby Atmos, HDMI-eARC en meer
© Reshift Digital
Huis

Alles over soundbars: Dolby Atmos, HDMI-eARC en meer

In de basis zijn alle soundbars hetzelfde: een lang toestel met daarin kleine speakertjes of drivers die de verschillende geluidskanalen van een filmsoundtrack afspelen. Toch zijn er wel degelijk zaken om op te letten als je zo'n soundbar overweegt te kopen. Dan kom je ineens met allemaal termen in aanraking als Dolby Atmos, DMI-eARC en meer eigenschappen. Wat moet je daarover weten?

Als je je een beetje verdiept in het aanbod van soundbars, ontdek je al snel dat er wel heel veel verschillende modellen bestaan. Dat de ene soundbar niet de andere is, merk je eveneens aan de prijs. Voor een soundbar beginnen de prijzen rond 150 euro en eindigen ze in de buurt van 2000 euro.

Waar komt die enorme spagaat vandaan? Zaken als streaming-opties, design en vermogen spelen een rol, maar wellicht de belangrijkste factor is de geboden surround-ervaring.

Waarom een soundbar

Wanneer heb je nu een soundbar nodig? Een soundbar kan een oplossing zijn voor een reëel probleem, zoals spraak die niet goed verstaanbaar is. Dit probleem doet zich bij een rustige talkshow zelden voor. Bij een film, waarbij er nog veel andere geluidseffecten of muziek speelt, kunnen die kleine tv-speakers overweldigd raken.

Ook kan het zijn dat je verlangt naar een meer meeslepende kijkervaring. George Lucas merkte het ooit op: geluid en beeld zijn even belangrijk om je een film in te sleuren, zodat je er echt in opgaat. Een mooi, groot scherm volstaat niet. Ondersteun de beelden met surround-geluid en je krijgt veel meer immersie. 

Dit geldt uiteraard ook voor gamen, waar surround-geluid of positionele audio niet enkel voor sfeer zorgt, maar ook tactische informatie biedt. In een battle royale-game kunnen die geweerschoten in de verte je op het spoor brengen van een tegenstander.

Geluid van de tv zelf

Is het geluid dat uit televisies komt nu echt zo slecht? Het antwoord op die vraag was heel lang ‘ja’, maar inmiddels ligt dat iets genuanceerder. Bij de absolute topmodellen onder de televisies kun je tegenwoordig wél rekenen op veel betere audioprestaties.

Sommige tv-fabrikanten zijn zelfs gaan samenwerken met hifi-merken om beter geluid te leveren. Deels is dat een marketingtruc, maar onder meer de samenwerking tussen Philips en Bowers & Wilkins levert toch echt knappe resultaten op. Zoals je leest in deze Philips 65OLED936/12 review.

Helaas zijn die goede audioprestaties er enkel bij televisietoestellen van duizenden euro’s. Het merendeel van de budget- en mid-range-televisies blijft uitgerust met kleine speakers die niet in staat zijn om het volledige frequentiebereik weer te geven.

©PXimport

Soundbar met Dolby Atmos

De hypeterm van 2021 is zonder twijfel Dolby Atmos. De meeste soundbars pakken uit met deze surround-technologie die de klassieke surround-kanalen op oorhoogte aanvult met speakers die hoger geplaatst zijn. Of, in het geval van soundbars, luidsprekers die naar boven gericht zijn en geluid laten weerkaatsen via het plafond. Dankzij die zogenaamde hoogtekanalen kunnen geluidseffecten zowel in de breedte als in de hoogte worden gepositioneerd.

Dat is om twee redenen positief. Om te beginnen krijg je realistischere geluidseffecten. Helikopters vliegen naadloos over je heen, in plaats van plots te verspringen van voor je naar achter je. Dat merk je meteen. 

Subtieler is dat die hoogtekanalen de ambiance of ruimtelijke audio weergeven. Een scène in een betegelde badkamer, een drukke winkelstraat of een grote kathedraal klinkt daardoor natuurlijker en realistisch. Dit is ook de meerwaarde bij films en tv-reeksen die niet propvol spectaculaire scènes zitten. Een Scandinavische crimi of een historisch drama wordt er nog echter door.

©PXimport

5.1.2, 3.1, 7.1.4...

Bij soundbars krijg je vaak een reeks cijfers met punten ertussen naar je hoofd geslingerd. Hieraan kun je meteen zien of een soundbar klaar is voor Atmos. Een conventionele surround-opstelling is bijvoorbeeld 5.1. Dat zijn vijf kanalen op oorhoogte (links-center-rechts-linksachter-rechtsachter) plus één subwoofer (LFE of Low Frequency Effects). 

Voeg er twee Atmos-kanalen bij en je krijgt 5.1.2. Er zijn nog andere opstellingen mogelijk, zoals 2.0 (stereo), 3.1 (stereo plus een centerkanaal voor dialogen én een subwoofer) of 7.1.4.

Deze cijfers staan bij een surround-opstelling voor kanalen die uit aparte speakers komen. Bij een soundbar is dat niet altijd zo. Dankzij complexe algoritmes kunnen speakers meerdere rollen op zich nemen, zodat een soundbar met slechts drie speakers toch Atmos zou leveren.

Het is behoorlijk indrukwekkend hoe software geluid kan richten, onder meer door in te grijpen op de fase, maar toch blijft het resultaat bij deze (goedkopere) Atmos-soundbars achter op toestellen met afzonderlijke speakers per kanaal.

©PXimport

Dolby Atmos is een technologie die vanuit de bioscoop naar de consument werd gebracht. Onvermijdelijk is daarbij iets verloren gegaan. Je kunt nu eenmaal niet 64 speakers aangestuurd door slimme processors vervangen door enkele kleine speakers vooraan in de kamer.

Het is mogelijk om thuis een goede Atmos-ervaring te krijgen, maar dan moet je gaan voor een surround-opstelling of een high-end-soundbar met losse draadloze speakers die je naast en achter je zetel plaatst. Meestal zullen die losse speakers trouwens enkel de achterste kanalen weergeven, niet de twee Atmos-kanalen. Samsung is ongeveer de enige die een soundbar biedt met dubbele satellietspeakers.

De meeste soundbars bieden eerder een benadering van Atmos dan echt een accurate weergave. Dat is niet per se iets slechts. Door de nadruk te leggen op een indrukwekkende beleving krijg je wel een meeslepende onderdompeling in een film of game. En dat is waar het om draait.

Wat is HDMI-eARC?

Nieuwe tv’s en soundbars pakken uit met HDMI-eARC. Dit is een nieuwe versie van HDMI-ARC, een standaard om geluid van de tv naar een audiotoestel te brengen. “Logisch”, denk je misschien, maar eigenlijk gaat audio op dat moment ‘tegen de stroom in’. HDMI werd immers oorspronkelijk ontworpen om beeld en geluid naar de televisie te brengen, niet andersom. Pas toen de soundbar werd uitgevonden, bleek er nood aan een audiokanaal dat in de andere richting werkte.

eARC doet hetzelfde, maar dan via een andere techniek, zodat ook surround-geluid in de hoogste kwaliteit (te vinden op Ultra-HD-blu-rays) over kan worden gebracht. In de praktijk is dit niet zo belangrijk. HDMI-eARC biedt daarnaast betere lipsynchronisatie.

Met HDMI-eARC houden tv-bouwers rekening met een nieuwe realiteit: streaming is nu het belangrijkste, tv-decoders en schijfjesspelers worden massaal gedumpt. Dat is een grote kentering. Vroeger gold bovendien dat je een videobron (zoals een console of blu-ray-speler) het best aansloot op je audiotoestel. Dat leverde de beste audiokwaliteit.

©PXimport

Dankzij eARC is dat niet langer zo. Het is nu gebruikelijk om je bronnen rechtstreeks aan je televisie te koppelen. Bovendien kijken velen via de apps op hun televisie. Kortom, er is weinig vraag naar extra HDMI-ingangen op een soundbar. Je ziet zelfs high-end modellen zonder een extra HDMI-poort.

Dit creëert wel een probleem voor mensen met een oudere tv die Dolby Atmos willen ervaren. Toestellen die gebouwd werden vóór circa 2017 bieden zelden Atmos via Netflix, Disney+ en andere streamingaanbieders. De benodigde apps zijn er misschien wel, maar leveren op die oudere toestellen enkel Dolby Digital Plus 5.1.

Ook als je een moderne bron, zoals een Apple TV 4K of Xbox, aan je oudere tv koppelt, heb je nog steeds een probleem. De televisie zal de Atmos-stream die de Apple TV aanlevert niet doorsturen naar de soundbar. De audio wordt dan omgevormd tot stereo. De enige optie die je in dat geval hebt, is om je bron rechtstreeks aan het audiotoestel te koppelen. Maar als er geen extra HDMI-ingang is op de soundbar, kan dat niet.

Heb je een nieuwe televisie, eventueel uitgerust met HDMI-eARC, dan zijn de tv-apps mogelijk wel in staat Atmos te leveren en wordt de audio van een bron die aan een televisie hangt volledig doorgestuurd (passthrough).

Geluidskalibratie voor soundbars Geluid is iets heel merkwaardigs. Hoe goed je soundbar ook mag zijn, hij kan toch slecht klinken als je hem thuis installeert. Dat komt omdat de kamer een storende invloed kan zijn. Het type vloer, de hoogte van het plafond en zelfs de vorm kunnen bepaalde frequenties versterken of net dempen. Gelukkig kan het geluidssignaal digitaal worden aangepast om te compenseren voor de specifieke akoestische problemen in je woonkamer. Dat kan via kamerkalibratie, een waardevolle functie die je op steeds meer soundbars vindt.  Kalibreren houdt in dat je eenmalig testtonen laat afspelen om de kamer te ‘meten’, waarna het geluid wordt aangepast. Meestal is het gewoon een kwestie van iets aantikken in de app van een soundbar en een minuut of twee wachten.

Muziek streamen op soundbar

Verschillende soundbars in dit dossier hebben eigen apps waarmee je eigen muziek of gestreamde muziek kunt afspelen. Leuk, maar veel mensen verkiezen om te werken met hun vertrouwde muziek-apps.

Dat kan bij de meeste modellen via Chromecast en/of AirPlay 2. De eerste technologie komt van Google, de tweede van Apple, en heel wat soundbars hebben beide aan boord. Ze bieden ongeveer hetzelfde: je kunt in een app van een dienst gewoon op een pictogram tikken om de muziek via de soundbar af te spelen.

Het grote voordeel van Chromecast is dat de muziekstream direct naar de soundbar loopt, zonder de smartphonebatterij leeg te trekken. Je kunt zelfs een afspeellijst kiezen en dan je telefoon afsluiten: de muziek blijft spelen. AirPlay is dan weer veelzijdiger en laat je bijvoorbeeld ook audio van een YouTube-video of een game naar een soundbar sturen.

©PXimport

AirPlay 2 en Chromecast bieden beide ondersteuning voor het groeperen van verschillende luidsprekers. Je kunt bijvoorbeeld dezelfde track synchroon afspelen op je soundbar en een Chromecast- of AirPlay 2-speaker in de keuken. Handig is dat Chromecast en AirPlay het makkelijk maken om een soundbar met het wifi-netwerk te verbinden. Via de Google Home-app of de wifi-instellingen van een iPhone of iPad regel je dat met enkele tikken.

Spotify-gebruikers zien trouwens dankzij Spotify Connect hun soundbar (als die met het netwerk verbonden is) gewoon opduiken in de Spotify-app zelf. Dit werkt heel goed en deze functie is tegenwoordig op nagenoeg elke soundbar met wifi aanwezig.

Je tv-geluid doorsturen met Chromecast of AirPlay 2 kan niet. Daarvoor moet je een echte multiroom-soundbar hebben, zoals van Denon, Sonos of Bluesound. Bij hun producten staat het softwareplatform centraal en is er meer flexibiliteit om geluid door te sturen naar andere toestellen elders in de woning. Zo kun je bijvoorbeeld ook een platenspeler aansluiten op een aux-ingang van de soundbar en het geluid daarvan beluisteren via een speaker in de eetkamer.

▼ Volgende artikel
Video trimmen in VLC: filmpjes eenvoudig inkorten
© monticellllo - stock.adobe.com
Huis

Video trimmen in VLC: filmpjes eenvoudig inkorten

Maak je weleens een filmpje? Daarin zitten meestal stukken die oninteressant zijn. Met de gratis tool VLC media player kun je zo’n video moeiteloos en nauwkeurig tot op het frame inkorten.

Mediatitel verbergen

VLC media player (www.videolan.org) is een van de populairste mediaspelers. Niet alleen omdat de opensource-software voortdurend wordt verbeterd, maar vooral omdat de app zoveel verschillende media moeiteloos kan afspelen en converteren. We gebruiken de tool ook graag om video in te korten. Standaard toont VLC in het begin gedurende enkele seconden de naam van het videobestand. Vind je dat (net als wij) storend, vooral als je in die zone een knip wilt geven? Schakel dit uit door de Eenvoudige voorkeuren te openen met Ctrl+P (met de P van preferences, op de Mac gebruik je Cmd+,). Ga naar het tabblad Ondertitels / OSD en haal het vinkje weg bij de optie Mediatitel weergeven bij starten van de video.

Zorg dat de mediatitel niet in beeld komt.

Beginpositie bepalen

Het splitsen van een video in VLC verloopt anders dan bij een gewone videobewerkingstool waar je een slider moet verplaatsen. Met VLC maak je een opname van het deel van de video dat je wilt extraheren uit een langer filmpje. Het ingekorte fragment wordt dan opgeslagen als een nieuw videobestand en het oorspronkelijke bestand blijft ongewijzigd. Open VLC en klik op Open bestand om de video te selecteren die je wilt inkorten. Laad de video en zoek de exacte positie waar je de video wilt splitsen. Om het je gemakkelijk te maken, kun je de spatiebalk gebruiken om het filmpje te pauzeren en met dezelfde toets zet je het terug in gang. Je kunt de video frame voor frame afspelen door de E-toets in te drukken. Als je de E-toets continu indrukt, verspringt de video in slow motion. Op deze manier ga je naar de plaats waar je de beginknip wilt geven. Klik dan op de rode opnameknop links onder de video.

Gebruik de opnameknop om het begin van het fragment aan te geven.

Opnemen

Laat de video verder lopen en/of gebruik de E-toets om de plaats te zoeken waar je het fragment wilt beëindigen. Klik opnieuw op dezelfde opnameknop om de laatste knip te geven. Dat is alles. De ingekorte video wordt automatisch opgeslagen in de map Video's op je computer. Op de Mac komt dit fragment in de map Films.

In de map Video’s staat het ingekorte filmpje.

▼ Volgende artikel
De Nothing Phone (3a) Lite is goedkoop, maar iets minder Nothing
© Nothing
Huis

De Nothing Phone (3a) Lite is goedkoop, maar iets minder Nothing

Het merk Nothing is inmiddels berucht én geliefd om zijn semi-transparante telefoons, dappere designkeuzes en de knipoog naar oldskool tech. Vandaag voegt het bedrijf daar een betaalbare variant aan toe: de Phone (3a) Lite. Die naam roept meteen vragen op, want hoe 'Lite' is hij eigenlijk?

Vandaag heeft Nothing de Phone (3a) Lite officieel onthuld. Vanaf 4 november ligt het toestel ook daadwerkelijk in de winkel voor een bedrag van 249 euro. Er zijn twee uitvoeringen beschikbaar met 8 GB RAM en 128 of 256 GB opslag, en die zijn leverbaar in de kleuren zwart en wit. Beide varianten bieden ruimte voor een microSD-kaart tot 2 TB, wat in deze prijsklasse vrij uitzonderlijk is.

Met die vriendelijke prijs positioneert Nothing het toestel overigens slim tussen de budget- en middenklasse in. Dus ónder de Nothing Phone (3a), maar boven instappers van bijvoorbeeld Realme of Motorola.

©Nothing

Kleine concessies

De transparante achterkant blijft, maar het Glyph-systeem – de lichtstrips waarmee je meldingen op de achterkant kunt waarnemen – lijkt te ontbreken. Nothing vermeldt het in elk geval niet op de officiële pagina, wat doet vermoeden dat het systeem hier is geschrapt of versoberd. Het toestel heeft een glass finish en een IP54-certificering tegen stof en spatwater, maar is vermoedelijk niet volledig van glas.

Het scherm is een 6,77-inch amoledpaneel met een resolutie van 1084 × 2392 pixels, een piekhelderheid van 3000 nits en een adaptieve verversing van 120 Hz. Het toestel draait op een MediaTek Dimensity 7300 Pro-chip (8-core, 4 nm, tot 2,5 GHz) met een Mali-G615 GPU. Niet de snelste op aarde, maar ruim voldoende voor dagelijks gebruik en je favoriete spelletjes. De batterij heeft een vermogen van 5000 mAh en kun je met 33 watt opladen; in twintig minuten zit je op 50 procent, volledig laden duurt ongeveer een uur. Ook reverse charging (5 watt) wordt ondersteund.

De camera’s zijn inmiddels officieel bevestigd: een 50 MP-hoofdcamera (f/1.88), een 8 MP-ultragroothoeklens (f/2.2) en een 2 MP-macrocamera (f/2.4). De selfiecamera telt 16 MP. Video’s schiet je in 4K met 30 fps of 1080p met tot 60 fps. Daarmee is het een nette, zij het eenvoudige, cameraconfiguratie voor deze prijsklasse.

Software

De telefoon draait op Nothing OS 3.5 (gebaseerd op Android 15). Versie 4.0, gebaseerd op Android 16, volgt later met nieuwe camera- en lockscreenfuncties zoals Stretch mode en Lock Glimpse.

Die laatste optie zorgt trouwens wel voor enige opschudding: Lock Glimpse zou advertenties laten zien op je vergrendelscherm. Gebruikers moeten naar links vegen om ze te bekijken en de functie is weliswaar opt-in, maar het is wél een breuk met Nothings eerdere ‘geen bloatware, geen onzin’-imago. Het voelt een beetje wrang: het merk dat ooit minimalisme predikte, introduceert nu vrijwillige reclame. Maar goed, een kleine prijs voor een lage prijs, zullen we maar zeggen.

Niettemin lijkt de Nothing Phone (3a) Lite een charmant compromis. Minder luxe, minder toeters en bellen, maar nog steeds een eigen gezicht in een markt vol generieke toestellen. Wie vooral design en merkbeleving zoekt voor een zacht prijsje, zal hier vermoedelijk blij van worden.

©Nothing

Conclusie

Met de Phone (3a) Lite brengt Nothing een deel van zijn kenmerkende design naar een lagere prijsklasse. De hardware is degelijk, de prijs scherp en de uitstraling is toch herkenbaar. Maar er zijn ook duidelijke concessies: geen Glyph-lichtshow deze keer, de camera’s zijn bescheiden, en die optionele advertenties...? Nou ja, een aantrekkelijke instapper dus, zolang je weet wat je inlevert voor dat lagere prijskaartje.