Hoewel Wifi 6 nog maar net op de markt lijkt te zijn, is er in de vorm van Wifi 6E alweer een opvolger. Netgear biedt met de Orbi Wifi 6E AX11000 RBKE963 zijn eerste wifi-mesh-systeem op basis van deze nieuwe wifi-generatie. Wij hebben de nieuwe set getest.

De nieuwe set draagt officieel de lange naam Orbi Quad-band WiFi 6E-mesh-systeem AX11000 (RBKE963), is Netgears eerste wifi-mesh-systeem voorzien van Wifi 6E. Dit is een uitbreiding op wifi 6 waarbij gebruik wordt gemaakt van een nieuwe 6GHz-band naast de al bestaande 2,4- en 5GHz-banden.

Bij het uitpakken valt deze wifi 6E Orbi-set ook om een andere reden direct op, want er zitten zwarte nodes in de verpakking. Tot nu toe waren alle Orbi-systemen alleen leverbaar in het wit, een kleur die goed in de meeste interieurs zou passen. Voor de beste prestaties dien je de satellieten immers in het zicht te zetten. Toch was er vanuit gebruikers vraag naar een zwarte variant en met de nieuwe wifi 6E-set komt Netgear aan die wens tegemoet. De set is overigens ook nog in het wit leverbaar. 

Iets anders dat direct opvalt, is het forse gewicht van maar liefst 1,36 kilogram per stuk. Daarnaast zijn dit met een hoogte van 28 centimeter ook nog eens de grootste torentjes tot nu toe. De set valt (zeker in het zwart) kortom goed op. De vormgeving lijkt dan weer op die van de al bestaande sets.

©PXimport

©PXimport

Ook opvallend: op de router zit op de voorkant een sticker geplakt met daarop het SSID en het wachtwoord van het standaard ingeprogrammeerde netwerk. Handig en wel zo veilig, maar deze sticker bleek wel heel erg goed te plakken en lastig verwijderbaar.

©PXimport

Netgear verkoopt de nieuwe Orbi in sets van drie, vier of vijf stuks met prijzen vanaf 1699 euro voor de set van drie stuks. Er is in tegenstelling tot andere Orbi-systemen vooralsnog geen set met twee stuks verkrijgbaar, de instapprijs naar de nieuwste technologie is dus fors.

Volledig multigigabit

De toevoeging van wifi 6E is niet de enige technische vernieuwing die je ten opzichte van de eerdere varianten krijgt. Netgear heef één van de kritiekpunten van het Wifi 6-topmodel (RBK852 en RBK853) opgelost door nu ook de satellieten van een multigigabit-netwerkaansluiting te voorzien. 

Het gaat om een 2,5Gbit-variant, afdoende voor een wifi 6E-accesspoint. Ook de router is van een 2,5Gbit-aansluiting voor het opzetten van een multigigabitnetwerk voorzien. En de WAN-aansluiting is uitgevoerd in multigigabit met een snelheid tot 10 Gbit/s. Daarnaast zijn zowel de router als satellieten drie gigabit-poorten geplaatst. 

Je zou die multigigabit-poort kunnen gebruiken voor het aansluiten van een multigigabit-apparaat zoals een NAS, maar je kunt er een satelliet natuurlijk ook bedraad mee aansluiten op een multigigabit-netwerk. Uiteraard kun je op de multigigabit-aansluitingen ook normale gigibitapparatuur aansluiten. 

Het blijft wel bij netwerkaansluitingen, een usb-poort zoals we op oudere Orbi-routers zagen ontbreekt. Je kunt Orbi dus niet als veel routers inzetten als een simpele NAS.

©PXimport

©PXimport

Eenvoudige installatie

Netgear gaat voor de installatie primair uit van de Orbi-app die beschikbaar is voor iOS en Android. Om deze app te gebruiken, moet je een Netgear-account aanmaken. Overigens heb je niet per se een smartphone nodig voor de installatie. Je kunt ook met je laptop verbinding maken en naar de webinterface surfen om de installatie af te ronden. 

Die installatie is via zowel de app als webinterface eenvoudig en zorgt ervoor dat de satellieten aan het systeem gekoppeld worden en je netwerk een zelfgekozen SSID krijgt.

De app en webinterface zijn vrijwel hetzelfde als op eerdere Orbi-modellen. Zeker via de webinterface krijg je alle mogelijkheden die je van een router verwacht en voor een wifi-mesh-systeem krijg je veel instelmogelijkheden. Zo kun je het routergedeelte uitschakelen en Orbi instellen als accesspointsysteem als aanvulling op een eigen router. Ook bevat Orbi een VPN-server. 

Netgear biedt netwerkbeveiliging via Netgear Armour dat gebruikt maakt van Bitdefender-technologie. Helaas kun je de beveiligingstoepassing slechts een maand gratis uitproberen en dien je hierna extra abonnement af te sluiten. Het abonnement loopt via Bitdefender en kost 99,99 euro per jaar. Dat gegeven is overigens niet nieuw, maar voor een set met deze prijs hadden we toch een wat langere probeerperiode verwacht.

De app is minder uitgebreid dan de webinterface, maar biedt genoeg functionaliteit voor de meest veelvoorkomende wijzigingen. Handig is dat je met de app kunt bepalen wat de sterkte van je draadloze netwerk is, iets dat je helpt met het goed positioneren van de satellieten. 

Deze Orbi-set heeft overigens een sterke draadloze backhaul en is niet heel kritisch qua plaatsing. Bij het plaatsen in een huis met verschillende verdiepingen is het wel handig om de nodes relatief bij het trapgat te zetten indien mogelijk.

©PXimport

©PXimport

Orbi biedt nu naast het gastnetwerk ook een apart IoT-netwerk, maar van een uitgebreide scheiding tussen netwerkapparaten op basis van VLAN's is dan weer geen sprake. Zeker als je het systeem in combinatie met een eigen router gebruikt, is er geen mogelijkheid om apparaten echt van de rest van je netwerk te isoleren. Uitgebreidere functionaliteit op dat gebied is gezien de hoge prijs van deze nieuwe set wel iets dat we verwacht hadden.

De Orbi biedt net als de oudere sets normaal gesproken alle frequenties onder één SSID aan en dat zijn bij dit systeem dus de 2,4-, 5- en 6GHz-band. Clients bepalen dan zelf welke frequentieband gekozen wordt en in de praktijk wordt door veel apparaten netjes de snelst mogelijke band gekozen. Toch kun je situaties tegenkomen waarin dat niet vlekkeloos werkt.

Om er zeker van te zijn dat je Wifi 6E-apparaten echt via de 6GHz-band verbinding maken, heb je de mogelijkheid om een apart 6GHz-netwerk aan te zetten. De 6GHz-band is dan overigens ook nog steeds bruikbaar via het normale netwerk. Het systeem ondersteunt wpa3-beveilging en heeft een modus om wpa2 en wpa3 tegelijkertijd aan te beiden.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Dezelfde backhaul

Eerdere topmodellen Orbi-systemen maakten gebruik van een tri-band-configuratie waarbij iedere node van drie radio’s was voorzien: twee voor de clients terwijl de derde gereserveerd werd voor de backhaul. Dit nieuwe wifi 6E-systeem maakt gebruik van een quad-band-configuratie: drie radio’s zijn bedoeld voor clientcommunicatie terwijl de vierde radio voor de backhaul is bedoeld. 

De extra radio ten opzichte van de voorganger is een wifi 6E 4x4-radio op de 6GHz-band met een maximale theoretische snelheid van 4800 Mbit/s. De overige twee clientradio’s zijn bedoeld voor de 2,4- en 5GHz-band en zijn beide uitgevoerd in een 4x4-configuratie voor een maximale snelheid van 1200 en 2400 Mbit/s.

Dan blijft de radio voor de backhaul over en daar is voor het eerst toch iets opmerkelijks mee. De kracht van de topmodellen uit de Orbi-reeks was tot nu toe namelijk dat er voor de draadloze backhaul gekozen werd voor de snelst beschikbare radiotechnologie in een 4x4-configuratie. Dat is bij dit systeem niet het geval, want ten opzichte van de al bestaande wifi 6-systemen is de backhaul niet veranderd. De backhaul maakt ook op dit systeem gebruik van wifi 6 op de 5GHz-band in een 4x4-configuratie voor een maximale theoretische snelheid van 2400 Mbit/s.

Waarschijnlijk is hiervoor gekozen omdat de 5GHz-band een groter bereik heeft dan de snellere 6GHz-band. Bij de backhaul is het bereik immers belangrijker dan bij de clientradio. Opgeteld komen de genoemde maximale snelheden op 10800 Mbit/s, wat afgerond het AX11000-marketinggetal verklaard dat Netgear op de set heeft geplakt.

©PXimport

Testscenario

We hebben de Orbi RBKE963 voor deze review in de praktijk getest in een woning met 2,5 verdiepingen. De ‘begane grond’ van dit appartement is uitgevoerd in split-level. Omdat een groot gedeelte van het appartement in beton is uitgevoerd, is er voor een overal goed presterend wifi-netwerk normaal gesproken voorzien in een bedraad wifi-systeem op basis van drie accesspoints.

Voor de test hebben we de router in het kantoor op het laagste split-levelniveau gezet, terwijl de nodes die dienst doet als satelliet in een slaapkamer (eerste verdieping) en de woonkamer (split-level-verdieping) staan. Op de 2,5GBit/s-lan-poort hebben een testserver met multigigabitaansluiting aangesloten.

Als client hebben we zelf een apparaat voorzien van een Intel wifi 6E-kaartje. Dat zou in theorie een eenvoudige oplossing moeten zijn om een bestaande laptop met wifi 5 of 6 van de nieuwste variant te voorzien. De praktijk blijkt helaas weerbarstiger. Laptops hebben steeds vaker een op het moederbord gesoldeerde wifi-chip, ook als dit een kaartje van Intel is. Uiteindelijk hebben we het Wifi 6E-kaartje daarom in een NUC geplaatst waarin wel een vervangbaar kaartje wordt gebruikt. 

Daarnaast is Wifi 6E echt een moderne aangelegenheid, want in Windows 10 hebben we het ondanks dat het in theorie zou moeten werken niet aan de praat gekregen. Pas na de installatie van Windows 11 werd de 6GHz-frequentie ook daadwerkelijk zichtbaar. Daarnaast is er nog een tweede laptop met een wifi 6-kaartje gebruikt voor het testen van de 5GHZ-band.

©PXimport

Prestaties

Bij het testen blijkt dat wifi 6E daadwerkelijk beter presteert dan wifi 6. In dezelfde ruimte als de router halen we via de 6GHz-band een snelheid van maar liefst 1,12 Gbit/s oftewel flink sneller dan gigabit door de lucht. Wifi 6E lost dus eindelijk de belofte van een echte gigabitverbinding via wifi in. Via wifi 6 op de 5GHz-band bedraag die snelheid op dezelfde plek een nog steeds snelle 875 Mbit/s.

In de woonkamer blijkt dat de RBKE963 ook een uitstekende backhaul heeft. Via de 5GHz-band halen we 782 Gbit/s, terwijl de 6GHz-band met 1,06 Gbit/s nog altijd sneller dan een gigabitverbinding is. Snelheden die flink hoger zijn dan de 429 Mbit/s die we zonder ingeschakelde satelliet halen. Overigens is ook dat een uitstekende score, een teken dat de antenneconfiguratie van deze Orbi-set uitstekend voor elkaar is.

Op de slaapkamer zijn de prestaties zoals bij alle geteste sets een stuk minder en zien we in de resultaten duidelijk de beperking van de backhaul terug, met respectievelijk 721 en 729 Gbit/s scoren beide frequentiebanden identiek. Dat is overigens nog steeds uitstekend en sneller dan bijvoorbeeld de Orbi RBK753 die we in dezelfde omgeving getest hebben.

Al met al is de Orbi RBKE963 hiermee het krachtigste en best presterende wifi-mesh-systeem dat we tot nu getest hebben. Al die kracht komt wel met een nadeel, want het energieverbruik behoort ook tot de hoogste die we gemeten hebben. Wanneer de router weinig doet, is het energieverbruik zo’n 19 watt en dat stijgt tot zo’n 23 watt bij activiteit. Een satelliet die vrijwel niks doet, verbruikt zo’n 16 watt en dat stijgt naar zo’n 21 watt bij activiteit. 

Het minimale energieverbruik voor de geteste set van drie nodes is dus 51 watt en dat wordt al snel meer, want je gebruikt de set immers niet om niks te doen.  Omgerekend is dat minimaal 432 kWh per jaar, iets dat tegenwoordig al snel zo'n 173 euro kost.

Conclusie

Met de Orbi Wifi 6E AX11000 biedt Netgear het krachtigste wifi-mesh-systeem dat we tot nu toe getest hebben. Er is alleen één probleem en dat is de prijs. Voor de geteste set die bestaat uit drie nodes wil Netgear 1699 euro hebben. Dat is een forse meerprijs bovenop de al fors geprijsde wifi 6-topmodellen. Zeker omdat je alleen iets aan de extra kracht hebt als je daadwerkelijk in het bezit bent van wifi 6E-clients. 

Heb je een laptop of smartphone die voorzien is van de nieuwste wifi-technologie en heb je echt een draadloze verbinding van meer dan een gigabit nodig, dan kan deze set dat leveren. Daarvoor betaal je niet alleen bij aanschaf flink meer dan voor andere sets, ook het energieverbruik is hoog.

Daar komt bij dat het ondanks de aanwezigheid van multigigabitpoorten en het hoge prijskaartje geen set voor echt geavanceerde gebruikers is. Het blijft een systeem dat ondanks de vooruitstrevende techniek gericht is op de doorsnee consument. Geavanceerde mogelijkheden die semiprofessionele wifi-systemen bieden ontbreken. 

Fresh 'n Rebel introduceert de Clam Ace 2, een draadloze over-ear koptelefoon die technologie en comfort slim samenbrengt. Hij klinkt niet alleen goed, maar past zich ook aan jou aan. Met gepersonaliseerd geluid, intelligente noise cancelling en een batterij die het moeiteloos meerdere dagen volhoudt is dit een koptelefoon die meebeweegt met jouw dag.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Fresh 'n Rebel

Stilte wanneer jij dat wilt

Of je nu werkt, reist of ontspant: de Clam Ace 2 helpt je de juiste focus te vinden. Dankzij Adaptive Hybrid Active Noise Cancelling bepaal je zelf hoeveel van de wereld je hoort. De technologie filtert storend geluid weg, en jij bepaalt zelf hoeveel daarvan je wilt dempen. In de My Sound App stel je het niveau eenvoudig bij, afhankelijk van waar je bent – op kantoor, in de trein of thuis op de bank. Zo houd je zelf de controle over wat je wel en niet hoort.

Met de Ambient Sound Mode blijf je alert op wat er om je heen gebeurt. Het omgevingsgeluid wordt subtiel versterkt, zodat je bijvoorbeeld het verkeer hoort of iemand kort kunt aanspreken. De Quick Access-functie maakt het extra handig: houd kort de linkeroorschelp ingedrukt en je schakelt direct over naar hear-through, zonder instellingen te veranderen.

©Fresh ’n Rebel

Geluid dat zich aan jou aanpast

Iedereen hoort anders, en dat merk je pas echt met Personal Sound by Audiodo. Deze technologie, geïntegreerd in de My Sound App, meet met een gehoortest hoe goed jij verschillende frequenties waarneemt. Op basis daarvan wordt een geluidsprofiel aangemaakt dat de muziek afstemt op jouw gehoor. De lage tonen worden iets krachtiger waar nodig, de hoge juist helderder. Zo klinkt elke noot precies goed!

De app geeft bovendien volledige controle over je instellingen. Je kunt de equalizer aanpassen, knoppen een eigen functie geven, het volume begrenzen of batterijbesparing activeren. Alles in één overzichtelijke interface.

©Fresh ’n Rebel

Schakelen zonder onderbreking

De Clam Ace 2 ondersteunt Multipoint Bluetooth, waarmee je twee apparaten tegelijk kunt verbinden. Zo kun je moeiteloos wisselen tussen laptop en smartphone. Een inkomend telefoontje aannemen terwijl je muziek luistert of een video bekijkt? De koptelefoon schakelt automatisch over.

Tijdens gesprekken zorgen twee Environmental Noise Cancelling-microfoons dat je stem helder blijft, zelfs in een rumoerige omgeving. En met Wind Noise Cancelling blijft ook buiten het geluid helder, zelfs als het waait. Dankzij on-ear detectie pauzeert de muziek automatisch als je de koptelefoon afzet, en gaat hij verder zodra je hem weer opzet. Met het volumewieltje en de klikbare knop op de oorschelp bedien je muziek, noise cancelling en spraakassistent zonder je telefoon erbij te hoeven pakken.

©Fresh ’n Rebel

Dagenlang luisteren zonder opladen

Een van de grootste pluspunten van de Clam Ace 2 is de speeltijd. Met meer dan 100 uur luisteren op één lading hoef je nauwelijks nog aan opladen te denken. Zelfs met actieve noise cancelling ingeschakeld haal je nog 60 uur speeltijd, en met tien minuten snelladen heb je alweer acht uur muziek. Handig als je vaak onderweg bent.

Het draagcomfort is net zo goed doordacht. De zachte oorkussens vormen zich naar je oren, terwijl de flexibele hoofdband ook bij lange luistersessies prettig blijft zitten. Na gebruik klap je de Clam Ace 2 eenvoudig in en berg je hem op in het meegeleverde tasje.

Kleur en karakter

Fresh 'n Rebel staat bekend om zijn frisse kleuren, en dat zie je terug in de Clam Ace 2. Van subtiel Ice Grey en Storm Grey tot opvallender Dreamy Lilac, Dried Green, True Blue en Pastel Pink – er is altijd een uitvoering die bij je past. Welke kleur je kiest, maakt voor de prijs geen verschil: die is voor elke tint 99,99 euro.

©Fresh ’n Rebel

Dit maakt de Clam Ace 2 bijzonder

De Clam Ace 2 past zich aan jou aan. Hij filtert storend geluid weg, stemt het geluid af op jouw gehoor met Personal Sound by Audiodo en houdt het moeiteloos dagenlang vol. Een slimme koptelefoon die meedenkt, comfortabel zit en altijd klaarstaat. Zoals het hoort. Zoals jíj het hoort!

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar bijzondere producten voor een mooie prijs. Vinyl is de laatste jaren weer helemaal terug, maar die kun je natuurlijk alleen afspelen op een platenspeler. Wij vonden vijf interessante modellen voorzien van een stofklep, voor minder dan 275 euro.

Platenspelers worden steeds vaker aangeboden, en ook op Kieskeurig.nl zien we ze meer en meer in de verschillende aangesloten webshops. Wij vonden vijf mooie exemplaren voor je die ook nog eens zijn voorzien van een klep om het mechanisme en je platen te beschermen tegen stof.

Sony PS-LX310BT

De Sony PS-LX310BT is een volautomatische platenspeler. Dit betekent dat je met een druk op de knop de arm naar de plaat kunt bewegen om het afspelen te starten. Aan het einde van de plaat keert de arm automatisch terug naar zijn beginpositie. De speler is aangedreven met een snaar. Een kenmerkende functie is de ingebouwde Bluetooth-zender, waarmee je het geluid van je vinyl draadloos kunt doorsturen naar een Bluetooth-speaker, -soundbar of -hoofdtelefoon.

Mocht je de voorkeur geven aan een bekabelde opstelling, dan kan dat ook via de RCA-uitgang. De platenspeler heeft een ingebouwde phono-voorversterker. Dit maakt het mogelijk om de speler direct aan te sluiten op een versterker of actieve luidsprekers die geen speciale phono-ingang hebben. De aluminium draaischijf is ontworpen om trillingen te minimaliseren en een stabiele rotatie te waarborgen. De meegeleverde stofkap beschermt de plaat en de naald tegen stof.

Lenco L-3808

Bij de Lenco L-3808 heb je te maken met een direct aangedreven platenspeler, wat inhoudt dat de motor de draaischijf direct aandrijft zonder tussenkomst van een snaar. Dit zorgt voor een snelle start- en stoptijd. Een bijzondere eigenschap is de USB-aansluiting. Hiermee kun je de platenspeler verbinden met een computer om je vinylplaten te digitaliseren.

Verder beschikt dit model over een ingebouwde phono-voorversterker, die je naar wens kunt in- of uitschakelen. Hierdoor kun je hem aansluiten op een breed scala aan audiosystemen, zowel met als zonder specifieke phono-ingang. De arm is S-vormig en voorzien van een afneembare headshell, wat het wisselen van het element vereenvoudigt. De aanwezigheid van pitch control geeft je de mogelijkheid om de afspeelsnelheid handmatig fijn te stellen. Een doorzichtige stofkap houdt stof op afstand.

Audio-Technica AT-LP60XBT

De Audio-Technica AT-LP60XBT functioneert als een volautomatische, snaaraangedreven platenspeler. Het bedieningsgemak staat hierbij centraal: met knoppen voor start en stop kun je het afspeelproces eenvoudig beheren. De arm plaatst zichzelf op de groef en keert na afloop van de plaat vanzelf weer terug. Net als de Sony beschikt dit model over een geïntegreerde Bluetooth-functionaliteit. Dit maakt het mogelijk om draadloos verbinding te maken met maximaal acht verschillende Bluetooth-apparaten, zoals luidsprekers of een koptelefoon.

Voor een standaard opstelling is er een RCA-uitgang beschikbaar. De ingebouwde phono-voorversterker is uitschakelbaar, waardoor je de keuze hebt tussen aansluiting op een phono- of een lijningang van je versterker. De draaischijf is vervaardigd uit gegoten aluminium. Het meegeleverde element is een Dual Magnet-cartridge met een vervangbare naald. De stofkap is scharnierend en afneembaar.

Denon DP-29F

Dit model, de Denon DP-29F, is een snaaraangedreven en volautomatische platenspeler. Je bedient de speler met de start- en stopknoppen, waarna de toonarm automatisch naar het begin van de plaat beweegt en aan het einde weer terugkeert. Een belangrijk kenmerk is de ingebouwde, inschakelbare RIAA phono-equalizer. Dankzij deze voorversterker kun je de DP-29F direct aansluiten op een versterker of receiver via een standaard AUX- of lijningang, zonder dat een aparte phono-ingang nodig is.

De draaischijf is gemaakt van gegoten aluminium en de platenspeler wordt geleverd met een MM-element (Moving Magnet), zodat je na het aansluiten direct kunt beginnen met luisteren. Het geheel wordt beschermd door een stofkap die het mechanisme en je platen vrijhoudt van stof en vuil.

Lenco LBT-188

Ook deze Lencois uitgerust met een snaaraandrijving. Een opvallende functie van dit model is de ingebouwde Bluetooth-zender. Hiermee heb je de mogelijkheid om het geluid van je vinylplaten draadloos te streamen naar een compatibele Bluetooth-luidspreker of -hoofdtelefoon. Daarnaast is de platenspeler voorzien van een USB-aansluiting, waarmee je hem aan een computer kunt koppelen. Dit stelt je in staat om je platencollectie te digitaliseren.

De Lenco LBT-188 beschikt over een geïntegreerde phono-voorversterker, wat betekent dat je hem direct kunt aansluiten op de aux-ingang van vrijwel elke versterker of set actieve speakers. De toonarm is voorzien van een instelbaar contragewicht voor een nauwkeurige naalddruk. Het geheel wordt geleverd met een afneembare, doorzichtige stofkap die de draaitafel en de plaat beschermt.