De cloud is niet voor iedereen een succes gebleken. In diverse gevallen kan een nas fijner zijn voor de opslag van bestanden. Wat kun je eigenlijk allemaal met een nas? Wij leggen het voor je uit.

Een nas is eigenlijk een simpele pc die veelal draait op een variant van Linux. De primaire functie van een nas is het delen van bestanden. Omdat een nas tegenwoordig meer een mini-server is, is er nog veel meer mogelijk. Een nas is behalve voor jezelf ook te gebruiken met bijvoorbeeld je hele gezin. Je kunt voor iedere gebruiker een eigen gebruikersaccount aanmaken en ervoor zorgen dat gebruikers niet bij elkaars bestanden kunnen, en je kunt ook mappen aanmaken waar juist alle gezinsleden bij kunnen. Er zijn nas-apparaten in verschillende prijsklassen die zich onderscheiden op prestaties en functionaliteit.

Processor en RAM

Net als een computer bevat een nas een processor en RAM-geheugen. Gebruik je een nas voornamelijk voor het opslaan van bestanden en/of het streamen naar een beperkt aantal apparaten, dan zal een nas met een singlecore-processor en 512 MB RAM voldoen. Zelfs met 256 MB RAM kun je waarschijnlijk nog uit de voeten. Wil je echter streamen naar meerdere gebruikers tegelijkertijd, of de nas inzetten voor meerdere taken tegelijk zoals streamen, downloaden en foto's bekijken, dan is een exemplaar met een dualcore-processor en 1 GB RAM meer geschikt.

©PXimport

Aantal schijfposities

Nas-apparaten zijn er in uitvoeringen voor een verschillend aantal schrijven. Zo zijn er varianten voor één, twee, vier of vijf schijven. Uiteraard geldt min of meer dat hoe meer schijfposities de Nas biedt, hoe duurder het apparaat is en hoe meer je erop kunt opslaan. Daarnaast biedt een Nas met twee of meer schijven de mogelijkheid om de data te beschermen tegen het falen van een schijf middels RAID.

Voor thuisgebruik is een nas met twee schijfposities een goed compromis tussen prijs en mogelijkheden, al worden nas-systemen met vier schijfposities ook steeds populairder. Tegenwoordig zijn er nas'en te koop met een opslagcapaciteit van 4 TB. Je zou op een dualbay-NAS (twee schijven) dus 8 TB kwijt kunnen. Veel gebruikers kiezen voor de bescherming van RAID1, waardoor er 4 TB op past. Ga je de nas alleen maar gebruiken om minder belangrijke zaken als films en muziek te delen, dan kan een nas zonder deze beveiligingstechniek volstaan.

In dit artikel hebben we wat 2- en 4bay-nas'en getest. Sla dit artikel niet over als je een nas overweegt, want de aanschaf ervan kan door het enorme aanbod erg complex zijn. Hoewel een model voor vier schijven vrijwel altijd duurder is dan een NAS voor twee schijven, is de prijs per TB opslagcapaciteit die overblijft na RAID 1 (twee schijven) of RAID 5 (vier schijven) bij een model met vier schijven veel gunstiger. Ook kun je besluiten om niet direct alle vier schijfposities te vullen, zeker in combinatie met een slimme RAID-variant zoals Synology SHR. Zet je wensen dus vooral op een rijtje als je een nas wil kopen.  

Welke schijven?

Nas'en worden zowel met als zonder opslag verkocht. Kies je voor een lege nas-behuizing, dan zul je er zelf harde schijven bij moeten kopen. Je kunt in principe iedere SATA-schijf in een nas stoppen, maar het is verstandig om te controleren of een schijf op de compatibiliteitslijst van de nas staat. De nas-fabrikant heeft de harde schijf dan getest op een goede werking in combinatie met de nas. Zowel Western Digital als Seagate maken je het gelukkig eenvoudig een geschikte schijf te vinden.

Beide fabrikanten hebben een reeks harde schijven die speciaal bedoeld zijn voor gebruik in een nas en doorgaans op de genoemde compatibiliteitslijsten staan. Western Digital noemt zijn nas-schijven WD Red, bij Seagate moet je naar NAS HDD kijken. Ook HGST, een dochteronderneming van Western Digital, biedt nas-schijven onder de naam DeskStar NAS.

©PXimport

Usb-poorten

Bijna alle nas-apparaten zijn voorzien van één of meerdere usb-poorten. De goedkopere exemplaren hebben usb2.0-poorten terwijl de duurdere nas-apparaten zijn voorzien van snellere usb3.0-poorten. Usb-poorten kunnen gebruikt worden voor het aansluiten van usb-opslag zodat je een back-up kunt maken van de gegevens op de nas. Andersom kan vaak ook: je kunt gegevens van een usb-schijf of usb-stick eenvoudig naar een nas kopiëren. Daarnaast hebben veel nas-apparaten een ingebouwde printserver zodat je een usb-printer kunt delen met je netwerk. Als je deze mogelijkheid wilt gebruiken, controleer dan voor aanschaf of jouw usb-printer compatibel is met de printserver op de nas. In de praktijk werkt namelijk niet iedere usb-printer samen met iedere printserver. De luxere nas-apparaten bevatten naast de usb-poorten ook een eSATA-aansluiting, zodat een extra schijf nog veel sneller kan zijn.

©PXimport

Webinterface

Hoewel de meeste nas-apparaten draaien op een variant van Linux, zul je hier in de praktijk weinig mee te maken hebben. Een NAS beheer je net als een router via een webinterface. Je bereikt de interface via een IP-adres en de meeste fabrikanten leveren tooltjes mee die dit IP-adres automatisch voor je opsporen. Het is verstandig om je nas een vast IP-adres te geven, zodat je hem altijd eenvoudig kunt bereiken. De webinterfaces van nas-fabrikanten gaan steeds meer op complete besturingssystemen lijken. Je kunt via de webinterface de nas instellen, bestanden beheren en uitbreidingen installeren. Ook bevatten nas'en applicaties om films, muziek en foto's in de browser te bekijken.

©PXimport

Veel mogelijkheden

Iedere nas is geschikt voor het delen van bestanden en een DLNA-mediaserver is ook vrijwel altijd aanwezig, zodat je media gemakkelijk in je netwerk afspeelt. Wil je echter meer, dan kun je het beste kiezen voor een nas die je zelf kunt uitbreiden met nieuwe mogelijkheden. De voorlopers op dit gebied zijn Synology en QNAP, maar ook andere merken als Netgear, Thecus en ASUSTOR bieden ruime uitbreidingsmogelijkheden. Wij gaan kort in op de belangrijkste mogelijkheden van nas-apparaten.

Mediaserver

Een nas is een ideaal apparaat om een film- en muziekcollectie op te slaan. Vrijwel iedere nas bevat daarom een ingebouwde DLNA-mediaserver zodat je mediabestanden kunt streamen naar je mediaspeler of smart-tv. Ook spelcomputers, tablets en smartphones kunnen overweg met DLNA. Op meer geavanceerde nas-apparaten kun je aanvullende mediaservers zoals Plex installeren. Met een Plex Media Server kun je je favoriete films en series streamen op ieder scherm in huis. Het kost even wat tijd en moeite om je eigen server op te zetten, dus het loont om je in te lezen. In dit artikel gaan we aan de slag met Plex.

©PXimport

Downloaden

Vrijwel iedere nas kan zelf bestanden downloaden, wat erg handig is. BitTorrent wordt meestal ondersteund en meer geavanceerde nas'en ondersteunen ook het downloaden uit nieuwsgroepen. Op nas-apparaten die je kunt uitbreiden met packages voor extra functionaliteit (zoals de modellen van Synology en QNAP), kun je ook extra downloadprogramma's als SABnzbd, Sick Beard of Couchpotato installeren.

©PXimport

Foto's delen

Als je foto's op een nas zet, kun je iedereen toegang geven tot deze foto's via een gedeelde netwerkmap of DLNA. Sommige nas-apparaten bieden daarnaast een ingebouwde fotowebsite waarin foto's op een overzichtelijke manier gepresenteerd worden. Dat is niet alleen handig voor jezelf, het is ook ideaal om foto's aan andere mensen te laten zien.

©PXimport

Uitbreidingen

De meer geavanceerde nas'en van bijvoorbeeld Synology, QNAP, Netgear en ASUSTORE kun je zelf uitbreiden met extra mogelijkheden en toepassingen. Deze packages worden niet alleen door de nas-fabrikant zelf ontwikkeld, maar juist ook door de gebruikers zelf. De packages zijn te vinden op de websites va de betreffende merken.

©PXimport

Websites hosten

Op sommige nas-apparaten is het mogelijk om een website te hosten en kun je contentmanagementsystemen als WordPress, Drupal en Joomla! installeren. Je kunt een (test)website binnen je eigen netwerk aanbieden. Het is met een moderne nas ook relatief eenvoudig om het apparaat en dus de website via internet toegankelijk te maken.

©PXimport

Persoonlijke Cloud

Clouddiensten zijn erg populair doordat ze middels apps al je documenten en bestanden eenvoudig beschikbaar maken op al je apparatuur. Ook nas-fabrikanten springen in deze markt en bieden mogelijkheden en mobiele apps aan waarmee je een nas kunt gebruiken als een persoonlijks cloud. Wil je een eigen cloud, dan kun je onder andere terecht bij de nas-fabrikanten LaCie, Synology, QNAP en WD. 

In dit artikel leggen we uit hoe je je Synology-NAS kunt koppelen aan clouddiensten naar keuze, met behulp van Cloud Sync. Heb je geen nas van Synology maar wel van QNAP? Installeer hierop dan HBS 3 Hybrid Backup Sync. Deze app laat zich eenvoudig vanuit de App Center installeren.

©PXimport

Gebruik je een vaatwasser, dan heb je vast wel eens het lampje voor zout of glansspoelmiddel zien oplichten. Maar wat doen die toevoegingen eigenlijk precies? En zijn ze nog nodig als je all-in-one tabletten gebruikt? We vertellen je alles wat je weten moet over dit doeltreffende duo.

Lees ook: Een vaatwasser die de vaat droogt: hoe doet-ie dat eigenlijk?

Waarom vaatwaszout nodig is

In Nederland bevat kraanwater bijna overal calcium en magnesium: mineralen die zorgen voor hard water. Hoe harder het water, hoe meer kans op kalkaanslag. Vaatwaszout helpt dit te voorkomen. Het zout doe je in een reservoir in de vaatwasser dat verbonden is met een zogenaamde ionenwisselaar. Die haalt calcium en magnesium uit het water voordat het je vaat bereikt. Het resultaat: geen witte aanslag op glazen, en een langere levensduur van je vaatwasser.

Zonder zout werkt het onthardingssysteem op den duur niet meer goed, en zal je vaatwasser slechter gaan presteren. Het verwarmingselement kan verkalken en glazen kunnen dof uit de machine komen. Ook filters, sproeiarmen en leidingen kunnen verstopt raken door kalkresten.

©Nadezhda

De rol van glansspoelmiddel

Glansspoelmiddel komt pas op het einde van het programma in actie. Het verlaagt de oppervlaktespanning van water, waardoor druppels sneller van je vaat aflopen. Dat voorkomt opgedroogde druppels en doffe plekken. Vooral bij glazen is het effect goed zichtbaar: ze drogen mooier op en blijven helder.

Daarnaast helpt glansspoelmiddel om de droogtijd te verkorten. Omdat het water sneller verdampt, is je vaat aan het einde van het programma meestal al zo droog dat het meteen de kast in kan.

Wanneer moet je bijvullen?

De meeste moderne vaatwassers hebben een waarschuwingslampje voor zowel zout als glansspoelmiddel. Gaat dat branden, dan is het tijd om bij te vullen. Je kunt ook zelf af en toe het reservoir controleren.

Het zoutreservoir zit meestal onderin, naast het filter. Schroef de dop los en vul het bij met speciaal vaatwaszout tot het waterpeil zichtbaar stijgt. Let op dat je er geen afwasmiddel of keukenzout in gooit: dat verstoort het systeem.

Het glansspoelmiddel vul je via een klepje in de deur, vlak naast het vakje voor het vaatwasmiddel. Gebruik een trechtertje om knoeien te voorkomen.

©Davizro Photography

Hoe zit het met all-in-one tabletten?

Veel vaatwastabletten bevatten tegenwoordig zout, glansspoelmiddel en reiniger in één. Handig, maar dat betekent niet dat je altijd zonder extra zout of glansspoelmiddel kunt.

Heb je zacht water (onder de 8 °dH), dan is de hoeveelheid in zo'n tablet meestal voldoende. Maar bij gemiddeld of hard water (vanaf 8 dH en hoger) kan het toch slim zijn om extra zout toe te voegen. Je vaatwasser kan dat vaak zelf meten en bijsturen.

Hetzelfde geldt voor glansspoelmiddel. Komt je vaat nog nat of dof uit de machine? Dan is bijvullen alsnog nodig, zelfs als je een alles-in-één tablet gebruikt.

Zo stel je de juiste dosering in

In het menu van je vaatwasser kun je meestal de hardheid van het water instellen. De machine bepaalt dan automatisch hoeveel zout nodig is. Om dit goed in te stellen, moet je weten hoe hard het water in jouw regio is. Je vindt deze informatie via de website van je waterleverancier. Bijvoorbeeld:

• Waternet

• Vitens

Zodra je de waarde weet, kun je in de handleiding van je vaatwasser terugvinden hoe je de instellingen aanpast. Bij sommige modellen stel je dit met druktoetsen in, bij andere via het display. Koop je je vaatwasser bij een witgoedspecialist? Vraag dan of zij kunnen demonstreren hoe je dit precies doet.

Voor glansspoelmiddel kun je de dosering meestal ook handmatig instellen. Laat je glazen nog strepen zien, of zitten er vlekken op je bestek? Dan staat de dosering misschien te laag. Zie je een blauwe waas of regenboogachtige strepen? Dan gebruik je waarschijnlijk te veel.

Tot slot

Zout en glansspoelmiddel lijken misschien niet direct essentieel, maar ze zijn belangrijk voor het goed functioneren van je vaatwasser. Zeker in gebieden met harder water zijn ze onmisbaar om kalkaanslag te voorkomen en om je vaat glanzend en droog te krijgen. All-in-one tabletten zorgen al voor een deel van de dosering, maar dat betekent niet dat je nooit meer zout of glansspoelmiddel hoeft toe te voegen. Controleer dus regelmatig de niveaus, pas de instellingen aan op het water in jouw regio, en houd je vaatwasser in topconditie.

Gaat je kind na de zomervakantie naar de middelbare school? Dan heeft hij of zij waarschijnlijk een laptop nodig. Als ouder wil je natuurlijk een laptop kiezen die past bij wat de school vraagt én bij de manier waarop je kind ermee werkt. Maar waar let je dan op?

Lees ook: Van powerbank tot adapter: dit zijn de handigste accessoires voor je laptop

Een laptop is best een uitgave; wanneer je schoolgaande kind er een nodig heeft, is het dus zaak dat je er eentje koopt waarmee hij of zij een aantal jaar vooruit kan (sterker nog: het liefst de hele schooltijd). Door vooraf goed te kijken naar wat de school aanraadt en specificaties te vergelijken, weet je zeker dat je de juiste laptop voor je kind vindt. 

Chromebook of Windows?

De eerste keuze die je vaak moet maken is die tussen een Chromebook en een Windows-laptop. Veel scholen werken met Google Workspace, zoals Google Docs, Drive en Classroom. In dat geval is een Chromebook een logische keuze: snel, betaalbaar en makkelijk in gebruik.

Werkt de school met specifieke software zoals Office of educatieve programma's die alleen op Windows draaien? Dan is een Windows-laptop een betere optie. Die kan bovendien zwaardere toepassingen aan, zoals fotobewerking of programmeren – handig als je kind in de bovenbouw zit of een technisch profiel kiest.

Snelheid en geheugen

Een laptop moet vlot reageren, ook als er meerdere tabbladen openstaan. Kijk daarom naar de processor en het werkgeheugen. Voor een Chromebook volstaat een eenvoudige chip, maar ook daar is 8 GB werkgeheugen aan te raden – 4 GB is eigenlijk te krap. Bij een Windows-laptop is een i3 of Ryzen 3 het minimum, maar voor soepel multitasken is een i5 of Ryzen 5 verstandiger.

Ook het type opslag maakt verschil: kies voor een SSD in plaats van een traditionele harde schijf. Een SSD is stiller, sneller en minder kwetsbaar. Met 256 GB heb je voldoende ruimte voor schoolwerk, documenten en af en toe een download.

Formaat en gewicht

Een laptop voor school gaat dagelijks mee in de tas. Hij moet dus niet te zwaar zijn. Een scherm van 13 tot 15 inch is een goede keuze: dat is groot genoeg om prettig op te kunnen werken, klein genoeg om mee te nemen. Let ook op het gewicht. Alles onder de 1,7 kilo is prima voor dagelijks vervoer. Sommige modellen zijn 2-in-1: ze hebben een touchscreen en kunnen ook als tablet worden gebruikt. Dat is handig bij creatieve opdrachten, maar niet per se nodig voor iedereen.

Batterijduur

De batterij moet een hele schooldag meegaan, want opladen in de klas is vaak geen optie. Reken op minimaal zes uur, maar meer is beter. Chromebooks scoren hier vaak goed, met accuduur tot tien uur of meer. Bij Windows-laptops verschilt het sterk per model. Kijk daarom niet alleen naar de opgegeven accuduur, maar ook naar ervaringen van andere gebruikers.

©ID.nl

Lees ook: Zo geef je je laptop een langere adem

Degelijkheid

Scholieren gaan niet altijd even voorzichtig met hun spullen om. Het is daarom slim om te letten op de bouwkwaliteit van de laptop. Modellen met een stevige behuizing kunnen beter tegen een stootje in een volle schooltas. In dat opzicht zijn zogeheten 'zakelijke laptops' interessant. Denk aan laptopseries zoals de HP EliteBook, Dell Latitude of Lenovo ThinkPad. Die zijn oorspronkelijk bedoeld voor intensief gebruik op kantoor, maar juist daardoor zijn ze vaak robuuster dan vergelijkbare consumentenmodellen.

Als ouder ga je waarschijnlijk niet direct op zoek naar een zakelijke laptop voor je kind, maar in het aanbod van refurbished laptops kom je dit soort modellen veel tegen. Ze zijn dan professioneel opgeknapt, opnieuw geïnstalleerd en meestal voorzien van garantie. Voor een bedrag van 200 à 300 euro heb je dan een laptop die beter gebouwd is dan veel nieuwe modellen in die prijsklasse. Je betaalt niet voor uiterlijk of overbodige functies, maar voor een betrouwbaar apparaat dat tegen een stootje kan.

Handige extra's

Naast de laptop zelf zijn er nog wat dingen die het gebruik makkelijker maken. Een stevige hoes of laptoptas is natuurlijk een must: het is niet slim om de laptop los in een schooltas of rugzak mee te nemen. Een extra toetsenbord of losse muis kan thuis handig zijn, bijvoorbeeld als je kind huiswerk maakt aan een bureau. Een laptopstandaard helpt om rechter te zitten en voorkomt dat je kind lang in een verkeerde houding werkt.

Veiligheid en updates

Het is de bedoeling dat de schoollaptop die je koopt jarenlang meegaat, dus het is verstandig om te controleren hoe lang het besturingssysteem nog updates krijgt. Zeker bij Chromebooks kun je per model opzoeken tot welk jaar er beveiligingsupdates worden aangeboden. Omdat Google een updatebeleid heeft waarbij Chromebooks van na 2021 10 jaar updates krijgen, zit je hiermee dus eigenlijk altijd goed. Heb je een model op het oog? Dan kun je online opzoeken wat de AUE-datum (Auto Update Expiration) is.

Ook voor Windows krijg je jarenlang updates. Belangrijk is wel dat je kiest voor de meest recente versie – op dit moment is dat Windows 11. Kom je ergens een goedkope laptop met Windows 10 tegen? Let dan goed op of de hardware geschikt is voor een upgrade naar Windows 11. Is dat niet het geval, dan kun je die laptop maar beter niet kopen, want de ondersteuning voor Windows 10 stopt op 14 oktober 2025.

Let er ook op of je de aanwezige opslag of het werkgeheugen eventueel nog kunt uitbreiden – dat maakt het apparaat toekomstbestendiger. Extra beveiligingsopties zoals een vingerafdrukscanner of webcamcover zijn geen noodzaak, maar kunnen wel prettig zijn.

Zorg er ook voor dat bestanden automatisch worden opgeslagen in de cloud, bijvoorbeeld via Google Drive of OneDrive. Afhankelijk van de leeftijd kan het ook nog slim zijn om ouderlijk toezicht in te stellen, bijvoorbeeld via een beheerd Google-account of de instellingen van Windows.

Connectiviteit en aansluitingen

De meeste laptops zijn standaard uitgerust met wifi, maar het loont om te letten op ondersteuning voor wifi 6. Daarmee is de verbinding sneller en stabieler, wat handig is op drukke schoolnetwerken. Een USB-C-poort is aan te raden voor opladen, randapparatuur en accessoires. Een HDMI-aansluiting is handig als je kind presentaties moet geven of thuis een groter scherm wil aansluiten. En hoewel steeds minder laptops er standaard mee komen, kan een ethernetpoort soms handig zijn als wifi tijdelijk niet werkt. De laptop kan dan met een kabel rechtstreeks op de router worden aangesloten.

Kosten en regelingen

Een goede laptop hoeft niet extreem duur te zijn, maar je moet toch al snel rekenen op een bedrag van minimaal 400 euro voor een geschikt Chromebook. Voor een nieuwe Windows-laptop ben je al snel 550 euro of meer kwijt. Kies je voor refurbished, dan ben je goedkoper uit. Kun je het zelf niet betalen, kijk dan of de school een regeling heeft. Informeer ook bij je gemeente: vaak bieden die een vergoeding of tegemoetkoming voor mensen met een minimum inkomen die een laptop voor hun kind moeten kopen

Sommige ouders kiezen ervoor om een laptop te verzekeren, wat zeker iets is om te overwegen bij jongere kinderen. Schade of diefstal komt helaas regelmatig voor. Daarnaast bieden bedrijven als Microsoft en Adobe korting aan wanneer hun software wordt aangeschaft voor leerlingen (én ouders).  Kijk ook eens op Surfspot; daar is veel software waarvoor je korting kunt krijgen verzameld.

Tot slot

Voor de meeste middelbare scholieren is een Chromebook met 8 GB werkgeheugen een goede, betaalbare keuze, zeker als de school volledig met Google werkt. Wordt er intensiever met software gewerkt of wil je dat de laptop ook in de bovenbouw nog voldoet? Kies dan voor een Windows-model met een snellere processor en meer opslag. Wat je ook kiest: let op het gewicht, de batterijduur en hoe lang het apparaat nog updates krijgt. Dan weet je zeker dat je kind er niet alleen dit schooljaar, maar ook daarna goed mee uit de voeten kan.