Dit moet je weten over de wifi 6E-standaard
De laatste twee decennia werd hard gesleuteld aan het verfijnen en uitbreiden van allerlei wifi-standaarden, maar sinds 2005 is het frequentiespectrum voor wifi-gebruik ongewijzigd gebleven. Daar komt met Wifi 6E verandering in.
De echte opvolger van de wifi6-standaard, die in september 2019 door de Wi-Fi Alliance is gecertificeerd, wordt logischerwijze wifi 7 (802.11be). Deze standaard wordt pas rond eind 2023 verwacht en in afwachting daarvan kondigde de Wi-Fi Alliance begin 2020 al wifi 6E aan (officieel geschreven als Wi-Fi 6E), waarbij ‘E’ staat voor extensie.
Naast de 2,4- en de 5GHz-band wordt nu ook de 6GHz-band ondersteund en dat is meteen de belangrijkste uitbreiding. Verbeteringen die reeds beschikbaar waren in wifi 6, bleven uiteraard behouden. We denken aan ODFMA (Orthogonal Frequency Division Multiple Access, waarbij een kanaal kan worden opgedeeld in kleinere subkanalen, zodat een toegangspunt met meerdere apparaten kan communiceren), een geoptimaliseerde MU-MIMO (Multi-User Multiple Input & Multiple Output) voor het simultaan bedienen van meerdere apparaten, zowel tijdens het downloaden als bij het uploaden, en TWT (Target Wake Time), wat maakt dat clients niet langer continu met het toegangspunt verbonden hoeven te blijven en zo minder energie verbruiken.
6 GHz
De 6GHz-band loopt van 5925 tot 7125 MHz, wat een ruim spectrum van 1200 MHz oplevert. In de VS keurde telecomautoriteit ECC dit spectrum in april 2020 al goed voor gebruik door wifi. Europa loopt echter iets achter: in november 2020 keurde het ECC alvast de eerste 500 MHz binnen dit spectrum goed, maar de officiële acceptatie door de Europese Commissie wordt niet voor dit voorjaar verwacht. Tegen ruwweg eind 2021 moeten de lidstaten de richtlijn dan hebben omgezet in hun nationale wetgeving.
De toevoeging van dit nieuwe spectrum houdt alvast in dat de beschikbare frequentieruimte verdubbelt, wat ongetwijfeld tot stabielere en snellere verbindingen zal leiden. Wifi 6E kan met kanalen van 160 MHz breedte werken. In het volledige spectrum van 1200 MHz passen zeven kanalen mooi naast elkaar, zonder overlapping, terwijl dat er in de 5GHz-band slechts twee zijn. Een nadeel van de 6GHz-band is wel dat het bereik doorgaans lager ligt dan dat van een lagere frequentieband, zoals 2,4 GHz.
Hardware
Wifi 6E belooft weliswaar volledige neerwaartse compatibiliteit, maar om van alle mogelijkheden (en vooral de 6GHz-band) gebruik te kunnen maken, moet je apparaat natuurlijk wel de juiste hardware bevatten. Gelukkig hoeven fabrikanten niet op de officiële certificering te wachten (vermoedelijk begin 2022) en kunnen ze al aan de slag op basis van het wifi6E-concept, zoals gepubliceerd door het ETSI (European Telecommunication and Standardization Institute).
Broadcom was de eerste fabrikant die (al begin 2020) wifi6E-chipsets uitbracht, onder meer voor smartphones. Onlangs heeft Broadcom trouwens aangekondigd dat Samsungs Galaxy S21 Ultra de wifi6E-chipset BCM4389 zal ondersteunen. Ook Qualcomm is volop bezig met het ontwikkelen van wifi6E-chipsets, zowel voor smartphones (FastConnect 6700 en 6900) als voor (mesh-)netwerkapparatuur.
Eind 2020 is ook de eerste router met ondersteuning voor wifi 6E op de Amerikaanse markt gekomen: de ASUS ROG Rapture GT-AXE11000. Ook andere fabrikanten hebben aangegeven routers en toegangspunten met wifi6E-ondersteuning te ontwikkelen. Zo heeft Netgear op CES 2021 (in januari) zijn eerste wifi6E-router aangekondigd: Nighthawk RAXE500, die vanaf maart 2021 beschikbaar zou moeten komen.
Intel blijft ook niet achter: dat heeft inmiddels de wifi6E-adapter AX210 op de markt gebracht, zowel in het M.2-2230- als het M.2-1216-formaat. De eerste laptops met wifi6E-ondersteuning zullen dus niet lang uitblijven. Het is de verwachting dat tv’s tegen het begin van 2022 zullen volgen.
Toepassingen
De theoretische maximumsnelheid van wifi 6E mag dan ongewijzigd zijn ten opzichte van wifi 6 (zo’n 9,6 Gbit/s in de 5GHz-band), in de praktijk zal wifi 6E vaak toch sneller en stabieler blijken. Men verwacht bijvoorbeeld dat de 6GHz-band nuttig zal kunnen worden ingezet als zogenoemde backhaul bij mesh-netwerken, vooral wanneer je hiervoor liever geen bekabelde verbinding opzet. Ook voor ultra-HD-streaming kan wifi 6E bruikbaar zijn en het verbaast ons niet als fabrikanten van AR- en VR-producten snel op deze ontwikkeling zullen inspelen. We denken dan aan een wifi6E-verbinding tussen een headset en een pc, waarbij de beelden als een videostream naar de headset worden verstuurd. De lagere vertraging van wifi 6E komt de betrouwbaarheid van zo’n verbinding ongetwijfeld ten goede.
Kortom, ook al gaat het om een relatief beperkte uitbreiding ten opzichte van de wifi6-standaard, wifi 6E kan zeker zijn diensten bewijzen, vooral bij verbindingen over relatief korte afstand. Houd er wel rekening mee dat niet alleen de clients maar ook je router of toegangspunt de nodige ondersteuning moeten bieden, wil je ten volle kunnen profiteren van de voordelen. Of het moet zijn dat je liever wacht op de komst van de ‘echte’ opvolger (wifi 7) die kanaalbreedtes van 320 MHz en een theoretische maximumsnelheid tot 30 Gbit/s belooft.