ID.nl logo
AI voor iedereen, en hoe de wereld verandert
Huis

AI voor iedereen, en hoe de wereld verandert

Het is zo'n anderhalf jaar geleden dat AI (of kunstmatige intelligentie) echt in ons dagelijkse leven is doorgedrongen. Hoewel de technologie al jaren op de achtergrond bestond, was AI niet eerder zo toegankelijk. Bovendien verandert AI de wereld om ons heen en wordt de impact daarvan steeds duidelijker.

Kunstmatige intelligentie verandert de wereld om ons heen, en daarmee ook ons dagelijks leven. Daar schuilen wellicht wat gevaren in, maar de tools kunnen ook heel leuk zijn. In dit artikel geven we antwoord op de vragen:

Met kunstmatige intelligentie kun je alle kanten op. We zien dergelijke technologie dan ook overal de kop op steken. In winkels en in auto’s, maar ook op onze computers, smartphones en tablets. Voor dit artikel concentreren we ons op de laatste categorie. Om de focus van dit artikel scherp te houden, kijken we vooral naar 'gen AI'. Die afkorting staat voor generative artificial intelligence, oftewel kunstmatige intelligentie waarmee we zelf dingen kunnen maken. Denk daarbij aan tekst, afbeeldingen, muziek, video’s en meer.

Zoals we hierboven al een beetje verklapten, is het AI-ontwikkelproces al jaren gaande. Je zou zelfs kunnen stellen dat het idee al zo oud is als de mensheid, want al sinds ons prille bestaan is er een fantasie en fascinatie om dingen te creëren. Maar sinds de jaren vijftig nam het concept pas echt een vlucht dankzij het invloedrijke artikel Computing Machinery and Intelligence van Alan Turing (inderdaad, die van de Turing-test). Sindsdien is er een hoop gebeurd, vooral achter de schermen en bij bedrijven. Pas in 2011 maakten we als maatschappij voorzichtig kennis met AI, onder meer door de lancering van Apples stemassistent Siri.

ChatGPT toen en nu

Tien jaar later kwamen we in contact met DALL-E, een beeldgenerator die op basis van prompts (specifiek geschreven opdrachten) plaatjes maakte. Weer een jaar later verscheen chatbot ChatGPT van dezelfde makers: OpenAI. Maar het ChatGPT van toen is niet meer het ChatGPT van nu. Op ID.nl hebben we volop aandacht besteed aan dit fenomeen. Zo hebben we laten zien hoe de chatbot je in het dagelijks leven kan helpen, hebben we een AI-instapcursus geschreven en lieten we zien hoe het programma kan helpen bij het plannen van een vakantie.

©Adobe

ChatGPT blijft een van de belangrijkste spelers op het gebied van AI. Veel concurrenten, zoals Google met Gemini, doen er alles aan om de achterstand in te halen, wat veel tijd, geld en energie kost. Marktleider ChatGPT ontwikkelt zich snel, waardoor de markt als geheel in hoog tempo verandert. De grootste verschillen tussen eerdere versies van diverse chatbots en de huidige varianten liggen in het contextuele begrip. Het oude ChatGPT richtte zich meer op natuurlijk taalgebruik, met coherente en grammaticaal correcte zinnen.

De nieuwe variant gaat echter een stap verder door veel meer rekening te houden met context. Hierdoor is de chatbot creatiever, produceert hij meer samenhangende antwoorden en heeft hij zelfs een multimodaal karakter gekregen. Dat betekent dat het model nu overweg kan met andere vormen van input dan alleen tekstuele prompts, zoals afbeeldingen, video's en audio. Het kan zelfs afbeeldingen interpreteren en taken uitvoeren die eerdere versies van ChatGPT al beheersten, zoals het samenvatten of vertalen van teksten. Hoewel dat nu veel beter gaat dan voorheen, is het nog niet altijd foutloos.

Consumenten en gen AI

Sowieso werkt gen AI over de hele linie nog niet foutloos. Dat zien we alleen al in allerlei voorbeelden uit Amerika, waar de Google-zoekmachine met zijn nieuwe samenvattingsfunctie (AI Overviews) allerlei gevaarlijke antwoorden genereert. Maar dat weerhoudt bedrijven en consumenten wereldwijd er niet van om de techniek massaal te omarmen. Gewone mensen gebruiken AI vaak voor het uitwerken van ideeën, het bewerken van teksten, opstellen van e-mails, helpen bij hun huiswerk, samenvatten van informatie of het genereren van afbeeldingen en video’s.

View post on X

Maar AI helpt mensen ook bij het sporten, gezonder leven of bijvoorbeeld bij het shoppen. Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat veel mensen wereldwijd AI hebben omarmd, en anders op z’n minst weten van het bestaan. Uit datzelfde onderzoek komt ook naar voren dat mensen zich zorgen maken over de recente ontwikkelingen. Veel mensen zien gevaar in het gebruik van deze technologie, en dat is niet helemaal zonder reden. Met AI kun je namelijk misleidende teksten, afbeeldingen en video’s genereren (zogenaamde deep fakes), en bovendien staan er door deze ontwikkeling heel wat banen op de tocht.

De werkvloer gaat veranderen

Hoewel bedrijven niet graag toegeven dat ze mensen ontslaan vanwege het gebruik van AI-tools, valt er toch een tendens op. In een tijd waarin grote (Amerikaanse) bedrijven bakken met winst maken, zien we dat er steeds meer banen verdwijnen. Mensen met een lager inkomen hebben een grotere kans hun baan te verliezen dan mensen met een hoger inkomen. Eén ding lijkt echter vast te staan: in de komende jaren zal kunstmatige intelligentie – in welke vorm dan ook – de werkvloer gigantisch veranderen. Iedereen zal zich daaraan moeten aanpassen.

Waar bedrijven dan weer vooral op leunen, is dataverwerking. Dat is een ontzettend breed begrip dat per beroep of bedrijfstak anders te interpreteren is. Zo kunnen ondernemingen offertes maken zonder afhankelijk te zijn van marktexperts. Er is sowieso altijd sprake van tijdwinst als iemand op de werkvloer AI gebruikt, waardoor er minder mensen nodig zijn. Je zou daarom kunnen stellen dat AI niet per se mensen vervangt, maar dat mensen die AI gebruiken de mensen vervangen die dat niet doen. Hoe wrang dat ook klinkt...

Welke tools zijn er dan beschikbaar?

Maar welke tools gebruiken consumenten en bedrijven? Wereldwijd zijn er meer tools beschikbaar dan we in dit artikel effectief kunnen opsommen, daarom beperken we ons tot de grootste en bekendste spelers die in Nederland actief zijn.

Het bekendste voorbeeld is de chatbot die we al eerder hebben benoemd: ChatGPT. Met zijn natuurlijke taalgebruik is het mogelijk gesprekken te voeren over allerlei (soms ingewikkelde) onderwerpen. Teksten samenvatten, vertalen of opstellen is ook geen enkel probleem. Het maakt dan niet uit of het gaat om verhalen, mails, liedjes of gedichten – ChatGPT staat paraat. Ook kan ChatGPT helpen bij het plannen en organiseren van evenementen of vakanties. Wees je er wel van bewust dat de chatbot feiten kan verzinnen of verdraaien; controleer belangrijke informatie dus altijd extra.

Een andere populaire chatbot is Microsoft Copilot. Ook daar hebben we ruimschoots aandacht aan besteed op ID.nl. Dit product vind je als losse app in verschillende downloadwinkels, maar ook als vast onderdeel in de zijbalk van de Microsoft Edge-browser. Daarnaast is het een vast onderdeel van zogenaamde 'AI-pc’s' die op Windows draaien. Met Copilot genereer je teksten en afbeeldingen, maar kun je ook zoekopdrachten op het web uitvoeren. Als je ergens naar vraagt, voegt Copilot relevante links toe zodat je de bron zelf kunt checken.

Als je het over bekende chatbots hebt, kun je niet om Google Gemini heen. Daar waar Microsoft Copilot op ChatGPT leunt, maakt Google voor Gemini gebruik van een serie eigen datasets. Het Google-alternatief is derhalve echt een concurrent van ChatGPT, omdat die over dezelfde skillset moet beschikken. Op het moment van schrijven kun gebruikers in Europa geen afbeeldingen genereren. Het lijkt er niet op dat het iets te maken heeft met het produceren van historisch inaccurate plaatjes, maar meer met een langzame uitrol in het Engelse taalgebied.

Zo zijn er nog veel meer voorbeelden te bedenken die in Nederland werken. Zo heb je Groq, een AI-model dat zijn antwoorden vooral sneller produceert dan concurrerende modellen. Mistral AI is de Europese tegenhanger van al het geweld uit de Verenigde Staten. Dit taalmodel is transparanter, breed inzetbaar, efficiënter en aanpasbaar. Net als bij Gemini is Mistral beschikbaar in drie smaken: Large, Small en Embedded. Met deze bot genereer je teksten, kun je een gesprek aangaan en kun je de toon van een bericht, post of verhaal nauwkeurig instellen.

Beeld- en videogenerators

Er zijn ook gespecialiseerde AI-tools beschikbaar. Veel mensen kennen DALL-E wel, waarvan DALL-E 3 nu de meest recente variant is. De nieuwe iteratie kan prompts veel beter verwerken dan voorheen, waardoor afbeeldingen nauw aansluiten bij wat de opdrachtgever in gedachte had. Beelden ogen wat realistischer en als je ergens een tekst op wilt plakken, dan zijn ze soms leesbaar (terwijl dat voorheen niet zo was). Zelfs het fatsoenlijk genereren van menselijke handen (een notoir slecht te verwerken onderdeel) zit nu op het niveau van concurrenten als Midjourney en Adobe Firefly.

©AK | ID.nl

Afbeelding gemaakt met Dall-E.

Als we naar het aanbod van AI voor video’s kijken, dan schiet de naam Sora (eveneens van OpenAI) meteen te binnen. Die tool is echter nog niet beschikbaar voor het brede publiek. Een tool die al wel (ook in Nederland) beschikbaar is, is Veed.io. Hoewel de bot vaak gemengde resultaten oplevert, kun je met genoeg prompts en fantasie toch iets tot leven wekken. Het lijkt er wel een beetje op alsof deze editor wat TikToks samenvoegt tot één video, maar hé: de dienst is gratis. De video wordt aangeleverd met tekst en een voice-over (vandaar dat TikTok-karakter).

Een andere optie die je kunt proberen, is Kapwing. Deze tool stelt je in staat drie video’s te produceren, zonder daarvoor te hoeven betalen. Je hebt hier al veel meer invloed op de kwaliteit van het product. Je bepaalt de beeldverhouding, het onderwerp en de voice-overtekst. Ook kun je effecten toevoegen. Met InVideo produceer je snel een video die bij je idee past. Je kunt de productie verder aanpassen door middel van nieuwe prompts. Zo verander je de voice-over, de stijl en zelfs het karakter van de video. Wekelijks kun je tot tien minuten aan video maken.

In veel gevallen kun je beeldgenerators eerst gratis uitproberen. Soms kan dat één keer, soms kan dat een paar keer of een aantal minuten per dag. Maar voor de meeste programma’s – voor foto’s of video’s – moet je betalen. De prijzen verschillen uiteraard per dienst. Meestal gaat het om een maandabonnement van twee tot drie tientjes. Je betaalt hoe dan ook met je data omdat je soms een account moet aanmaken (of kunt inloggen met een Google- of Facebook-account) om de resultaten te kunnen zien. Vanuit privacyoverwegingen is dat iets waarvan je je bewust moet zijn.

AI in het dagelijks leven

We hebben nog heel veel niet benoemd in dit artikel, maar er valt nog veel meer te vertellen over AI. Zo ondersteunt ChatGPT bijvoorbeeld nog GPT Mentions. Met een Plus-abonnement van OpenAI kun je je eigen chatbots aanmaken, die ergens in gespecialiseerd zijn (zoals het redigeren van teksten of het boeken van reizen). Met GPT Mentions kun je meerdere van dit soort chatbots in één gesprek raadplegen door simpelweg een @-teken te gebruiken, waardoor je meerdere taken tegelijkertijd kunt voltooien zonder het huidige gesprek te verlaten.

We komen AI verder tegen al in allerlei producten die we dagelijks gebruiken. Op je Android-smartphone kun je met de functie Circle to Search naar producten zoeken die je op foto’s tegenkomt. En anders kun je objecten verwijderen met apps als Google of Windows Foto’s, een deel van de audio wegknippen uit een opname of unieke achtergronden generen. Losse tools zijn natuurlijk altijd handig, maar AI sluipt pas echt het dagelijkse leven binnen als er functies opduiken in producten die we al gebruiken. Smartphones zijn daar het beste voorbeeld van.

En voor de toekomst?

Hoe je het ook wendt of keert: in de toekomst kunnen we niet meer om AI heen. In de basis vinden we dat nog steeds een vreemde ontwikkeling. Niet omdat de tools onhandig zijn, maar meer omdat we als mensheid blijkbaar onze creatieve taken uit handen geven aan robots, zodat we meer tijd overhouden om… ja, wat precies te doen? Zodat we meer werk kunnen verrichten? Dat schetst toch wel een behoorlijk grimmig toekomstbeeld. Wij zien AI het liefst terug in slimme consumentenproducten, zoals (robot)stofzuigers, lampen, thermostaten en meer.

Inherent aan deze ontwikkeling is echter dat er banen verdwijnen naarmate we meer uitvinden. Er ontstaan weliswaar ook nieuwe banen, maar grote groepen mensen moeten zich dan omscholen of anders gaan ontwikkelen. En daar bestaat weerstand tegen, begrijpelijk. Zelfs journalisten, redacteuren en eindredacteuren krijgen stevige concurrentie van AI. Voorlopig kunnen we ons echter nog weren met kwaliteit.

Want dát is wat AI anno 2024 nog tegenhoudt: de kwaliteit schiet dikwijls tekort. Het werk is nooit perfect en je moet zelf controleren of de informatie klopt. De ironie is dat AI leert van menselijk werk. Als dat verdwijnt en AI op AI gaat leunen, dreigt een soort echokamer met toenemende afdwalingen. Als ondersteunend hulpmiddel kan AI nuttig zijn. Met genoeg weerstand kunnen we dat zo houden – maar daar hebben we een hard hoofd in. Vooral bedrijven maken er daarvoor nu al veel te gretig gebruik van.

▼ Volgende artikel
Trage Chrome? Zet de efficiëntiemodus uit!
© jroballo - stock.adobe.com
Huis

Trage Chrome? Zet de efficiëntiemodus uit!

Vind je dat Chrome af en toe traag presteert en ervaar je zelfs vastlopers? De efficiëntiemodus van Windows 11 is mogelijk de boosdoener. Gelukkig kun je die uitschakelen. We geven je een plan van aanpak waarmee Chrome een heel stuk sneller werkt en reageert.

In dit artikel laten we zien hoe je Google Chrome sneller kunt maken:

  • Controleer of de efficiëntiemodus actief is en schakel 'm uit
  • Laat Chrome voortaan zonder efficiëntiemodus starten
  • Zet geheugen- en energiebesparing uit in de Chrome-instellingen
  • Sluit ongebruikte tabbladen om geheugengebruik te verminderen
  • Wis cache en cookies om je browser op te schonen

Ervaar je een trage pc? Lees dan: Windows 11: van stroperig naar supersnel

De efficiëntiemodus is bedoeld om langer te kunnen werken met een volle accu, om minder ventilatorgeluid te produceren en betere prestaties te halen. De functie werd geïntroduceerd in Windows 11. Het is een systeemfunctie die automatisch het brongebruik van apps aanpast op basis van hun gebruik en prioriteit. Deze modus staat standaard ingeschakeld voor bepaalde applicaties zoals Chrome.

Wanneer je bijvoorbeeld meerdere tabbladen in Chrome hebt geopend, terwijl je er slechts één gebruikt, dan kan de efficiëntiemodus een aantal tabbladen in rust zetten. Hierdoor komen die in een energiebesparende stand te staan. Nadeel is dat deze tabbladen mogelijk niet langer worden bijgewerkt, of zelfs helemaal niet meer reageren wanneer je ernaar overschakelt. Wat aanvankelijk bedoeld is als een voordeel, pakt hierdoor soms uit als hinderlijk. Extra geheugen dat wordt vrijgemaakt lijkt op het eerste gezicht interessant, maar als hierdoor browsertabbladen niet laden of websites crashen dan is dit behoorlijk irritant. Tijd om hier wat aan te gaan doen.

Eerst controleren

We gaan eerst controleren of de efficiëntiemodus inderdaad is ingeschakeld en of die zijn werk doet. Heb je Windows 11 geüpdatet naar versie 22H2 of hoger, dan is de kans groot dat de efficiëntiemodus in Google Chrome al actief is. Controleer dit met Taakbeheer. Klik met de rechtermuisknop op de taakbalk en selecteer Taakbeheer.

In de app die opent, zoek je nu het proces Google Chrome. Klik op het pijltje ernaast om deze groep uit te vouwen. In de kolom Status staat Efficiëntiemodus naast alle processen waarvoor deze functie is ingeschakeld. Wanneer je dit label aantreft, weet je dat deze modus over het algemeen actief is voor Google Chrome. De efficiëntiemodus is ook herkenbaar aan een pictogram van een groen blaadje.

Het groene blaadje geeft aan dat bij deze processen de efficiëntiemodus actief is.

Efficiëntiemodus uit

Je kunt de efficiëntiemodus voor Google Chrome in Windows 11 tijdelijk uitschakelen in Taakbeheer. Klik met de rechtermuisknop op een van de subprocessen waar de waarde Efficiëntiemodus in de kolom Status te zien is. Klik daarna met de rechtermuisknop op het label Efficiëntiemodus om het vinkje weg te halen. Herhaal deze stap bij alle Chrome-subprocessen waar de efficiëntiemodus actief is, tot in de groep Google Chrome geen enkel groen blaadje meer staat. Hierdoor wordt de efficiëntiemodus voor deze subprocessen tijdelijk uitgeschakeld.

De proceslijst verandert en wordt continu bijgewerkt wanneer je nieuwe tabbladen opent en sluit. Het is dus mogelijk dat je deze stappen meerdere keren moet herhalen om ervoor te zorgen dat de wijzigingen van kracht blijven. Ook als je Chrome later sluit en opnieuw start, wordt de modus opnieuw ingeschakeld. Hetzelfde geldt wanneer je de pc opnieuw opstart.

Haal het vinkje weg bij Efficiëntiemodus.

Zuiniger met de energie in je huis omgaan?

Met deze meters verkrijg je inzicht in je verbruik

Het groene blaadje

Het bladpictogram in Taakbeheer geeft aan dat het proces wordt uitgevoerd met een erg laag cpu-gebruik. Het duidt een proces aan dat minder dan 0,1 procent van het cpu-vermogen aangeeft. Doorgaans is dit een goed teken, want de efficiëntiemodus blijft hoe dan ook een interessante nieuwe functie. In feite is dit een verbeterde versie van de Eco Mode-functie die beschikbaar was in Windows 10. Vaak gaat het om processen die inactief zijn of op de achtergrond draaien. Het pictogram is een visuele indicator dat je systeem soepel draait zonder resource-intensieve taken.

De efficiëntiemodus vind je ook terug bij andere processen.

Twee versies

Als je de vorige methode niet elke keer opnieuw wilt herhalen nadat je Google Chrome hebt gestart, dan kun je werken met Chrome-snelkoppelingen. In dit voorbeeld gebruik je een snelkoppeling om Chrome in de standaardinstelling (met de efficiëntiemodus actief) te gebruiken en daarnaast maak je een snelkoppeling om Chrome te gebruiken zónder de efficiëntiemodus.

Begin met het plaatsen van een snelkoppeling voor Chrome op het bureaublad. Binnen Windows 11 verloopt dat anders dan in Windows 10. Klik op Start en selecteer rechtsboven de optie Alles. Hiermee verschijnt er een alfabetische lijst met alle apps. Zoek Google Chrome en sleep dit pictogram naar het bureaublad. Daar is de eerste snelkoppeling. Klik met rechts op deze snelkoppeling en kies Kopiëren. Daarna klik je op het bureaublad met rechts en je selecteert Plakken.

Sleep een snelkoppeling op het bureaublad vanuit Alle apps.

Zonder efficiëntiemodus

Zo, vanaf nu heb je twee snelkoppelingen voor Chrome op het bureaublad. Bij de tweede verander je de naam bijvoorbeeld in Google Chrome zonder efficiëntiemodus. Klik met de rechtermuisknop op deze tweede snelkoppeling en kies Eigenschappen in het contextmenu. Klik in het venster Eigenschappen / Snelkoppeling op het veld Doel. Daar zie je het pad: C:\Program Files\Google\Chrome\Application\chrome.exe. Voeg daar de volgende opdracht aan toe. Zet de cursor achter chrome.exe, plaats een spatie en daarachter typ of plak je --disable-features=UseEcoQoSForBackgroundProcess. Het totale pad ziet er dus als volgt uit:

C:\Program Files\Google\Chrome\Application\chrome.exe” --disable-features=UseEcoQoSForBackgroundProcess

Klik op Toepassen in de rechterbenedenhoek van het venster. Door deze toevoeging schakel je de Eco QoS (Eco Quality of Service) voor achtergrondprocessen uit. Hierdoor gebruikt Chrome niet langer de functie die is ontworpen om het energieverbruik te optimaliseren. Windows vraagt je in sommige gevallen om de beheerrechten te verlenen om door te kunnen gaan. Klik dan gewoon op Doorgaan. Sluit het venster Eigenschappen van Google Chrome als je klaar bent. Start nu Google Chrome opnieuw op.

Wijzig de gegevens in het veld Doel.

Controle

Om te controleren of de functie is uitgeschakeld open je de snelkoppeling zonder efficiëntiemodus. Typ in het adresvak chrome://version en druk op Enter. Hierdoor zullen de details van Chrome op je pc in beeld komen. En daar zul je de opdrachtparameters lezen die je zojuist hebt toegevoegd. Als je Chrome opent vanaf de eerste snelkoppeling (met efficiëntiemodus) en je typt chrome://version, dan zul je deze parameters niet terugvinden. Ook wanneer je het oorspronkelijke Chrome-uitvoerbare bestand start vanuit de map C:\Program Files\Google\Chrome\Application zul je ontdekken dat de efficiëntiemodus nog steeds aan staat.

Deze aanpassing schakelt de efficiëntiemodus alleen uit als je Chrome start vanuit de bewerkte snelkoppeling.

Selectief met extensies

Chrome-extensies kunnen ook veel systeembronnen aanspreken en zelfs met elkaar in conflict gaan. Wanneer Chrome hapert en trager wordt, probeer dan eerst de extensies uit te schakelen die je niet nodig hebt om te zien of het probleem aanhoudt. Je kunt ze tijdelijk uitschakelen door op het menupictogram met drie stippen in Chrome te klikken en Extensies / Extensies beheren te selecteren.

Je kunt ook chrome://extensions in het adresvak typen en op Enter drukken. Door middel van een schuifje schakel je een extensie uit zonder die echt te verwijderen. Schakel uit wat je niet nodig hebt en controleer daarna of Chrome op normale snelheid werkt.

Je kunt extensies uitschakelen of verwijderen.

Geheugenbesparing uitzetten

Behalve de efficiëntiemodus gebruikt Chrome ook functies voor geheugen- en energiebesparing. Beide verminderen het stroomverbruik van de browser door bepaalde functies en mogelijkheden te beperken, maar ze kunnen ook de browserprestaties vertragen. Om ze uit te schakelen, tik je op de drie puntjes in de rechterbovenhoek en ga je via Instellingen naar Prestaties. Je kunt ook in het adresvak chrome://settings/performance typen en dan op Enter drukken. Hiermee kom je op het tabblad Prestaties. In dit tabblad kun je de schuifjes bij Geheugen / Geheugenbesparing en Voeding / Energiebesparing uitschakelen.

Deze laatste optie is alleen beschikbaar op Chrome die op een laptop draait. Een van de bekende problemen van Geheugenbesparing is dat het tabblad automatisch bevriest of opnieuw gaat laden wanneer je ernaar teruggaat. Energiebesparing kan ook de oorzaak zijn dat de visuele effecten in de browser worden beperkt. Hierdoor zal bijvoorbeeld smooth scrolling niet meer werken en ook videoframerates kunnen hierdoor vertragen.

Probeer Geheugenbesparing uit te zetten en kijk of het probleem hiermee is opgelost.

Sluit ongebruikte tabs

Chrome opent voor elk tabblad zijn eigen proces. Als er veel tabbladen openstaan, dan verbruiken die veel geheugen, wat kan leiden tot vertraging. Om te weten hoeveel systeembronnen Chrome aanspreekt, ga je naar Taakbeheer en bekijk je het lopende verbruik. De oplossing is simpel: sluit onnodige tabbladen om te zien of Chrome hierdoor sneller wordt.

Alle open tabbladen spreken gezamenlijk veel geheugen aan.

Cache en cookies wissen

Wanneer je de Chrome-browser lang gebruikt, verzamel je heel wat gegevens in de browsercache en ook veel cookies, wat de browser kan vertragen. Je kunt dit probleem oplossen door de browsegegevens te wissen. Klik op de drie puntjes in de rechterbovenhoek van de browser. Selecteer Browsegegevens wissen. Vervolgens selecteer je de vakjes Cache en Cookies en je klikt op Gegevens wissen. Als dat is gebeurd, start je Chrome opnieuw op en kijk je of het programma nog steeds traag is.

De gecachte afbeeldingen en bestanden nemen 320 MB in beslag.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Review Motorola Edge 60 Fusion – Betaalbaar en compleet
© Rens Blom
Huis

Review Motorola Edge 60 Fusion – Betaalbaar en compleet

Een 'gewoon prima' smartphone hoeft echt geen vele honderden euro's te kosten, weten we inmiddels. De nieuwe Motorola Edge 60 Fusion is daar een mooi voorbeeld van, lees je in deze review. Voor een adviesprijs van 329 euro krijg je een telefoon die luxe oogt, fijne specificaties heeft en zes jaar updates ontvangt.

Uitstekend
Conclusie

De Motorola Edge 60 Fusion is niet de snelste smartphone in zijn prijsklasse, maar scoort op alle andere belangrijke punten wel (erg) goed. We zijn ook blij met het updatebeleid van zes jaar. Voor iets meer dan 300 euro koop je zo een telefoon waar je veel plezier aan kunt beleven.

Plus- en minpunten
  • Eigen, luxe ontwerp
  • Goed scherm
  • Zes jaar beveiligingsupdates
  • Prijs-kwaliteitverhouding
  • Niet de snelste in zijn klasse
  • Moto AI niet altijd nuttig

De Edge 60 Fusion is het goedkoopste model in Motorola's Edge 60-serie en verkrijgbaar in drie kleuren: blauw, roze en het geteste turquoise. Niet de meeste alledaagse kleuren voor een smartphone, en het veilige grijs, zwart en wit ontbreken. Wij kunnen dat wel waarderen.

Opvallend ontwerp

De Edge 60 Fusion valt lekker op in de saaie massa. Een hoesje kan handig zijn om de telefoon beter te beschermen, maar is niet nodig voor grip. De nepleren achterkant biedt namelijk veel grip. Motorola schermt bovendien met een MIL-STD-810H-certificering, die aangeeft dat de Edge 60 Fusion niet stuk zou moeten gaan door een val van maximaal 1,2 meter hoogte.

©Rens Blom

De Edge 60 Fusion valt lekker op.

De gebruikservaring van de Motorola-smartphone is uitstekend. Met 178 gram is het toestel relatief licht, door de gekromde randen aan de zijkanten heb je het idee dat je een hele dure telefoon in handen hebt en het 6,67 inch-oledscherm ziet ook heel goed uit. De verversingssnelheid is 120 Hz en de resolutie wat hoger dan Full-HD, waardoor het scherm scherp oogt.

Complete smartphone

We zijn ook blij dat Motorola de scherp geprijsde smartphone zo compleet heeft gemaakt. De Edge 60 Fusion is bijvoorbeeld waterbestendig, ondersteunt een e-sim en heeft lekker veel (256 GB) opslagcapaciteit. Ook het werkgeheugen is van gebruikelijke grootte (8 GB) en de gangbare accucapaciteit van 5200 mAh levert een meer dan prima accuduur op. Wij kunnen de smartphone bij redelijk intensief gebruik, ook buiten de deur, zeker een lange dag gebruiken. 's Avonds opladen kan, maar de volgende ochtend redt het toestel ook.

©Rens Blom

Het grote scherm ziet er goed uit

Je dient wel zelf een oplaadadapter te regelen, en het liefst een krachtige. Motorola levert – vanwege nieuwe EU-wetgeving – namelijk alleen een usb-c-kabel in de doos van de Edge 60 Fusion mee. Met de juiste adapter kan de smartphone overigens lekker rap opladen, namelijk met 68 watt. Wat dat zegt? Dat het drie kwartier duurt om de telefoon van 0 naar 100 procent te brengen.

Is de Edge 60 Fusion zonder compromissen? Nee. De gebruikte MediaTek-processor is niet zo snel, waardoor de telefoon ons af en toe niet kan bijhouden. Geen ramp, maar wel een aandachtspunt. Toestellen worden door de jaren heen namelijk wat trager door alle apps en bestanden die je erop hebt gezet, en de Edge 60 Fusion is dus vanaf dag één al niet de snelste in zijn segment.

©Rens Blom

Camera's

De camera's van de smartphone zijn wat verwarrend. Achterop lijken drie cameralenzen te zitten, aangevuld met een flitser. Er zijn echter maar twee camera's: een hoofdcamera en een groothoekcamera. De Edge 60 Fusion kan ook inzoomen, maar gebruikt daar zijn hoofdcamera voor. Hoewel de camera's prima zijn gelet op de prijs, merken we duidelijk dat duurdere smartphones betere kiekjes schieten. Een begrijpelijk compromis, en we zijn blij dat Motorola de groothoeklens voorzien heeft van een macrofunctie, om van heel dichtbij te fotograferen. Dat kunnen lang niet alle telefoons in dit prijssegment.

Hieronder zie je twee fotoseries met van links naar rechts de hoofdcamera, groothoekcamera en zoomfunctie (2x) aan het werk.

©Rens Blom

©Rens Blom

Zes jaar updates

Prettig aan de Motorola Edge 60 Fusion is dat de telefoon drie Android-upgrades en zes jaar beveiligingsupdates krijgt. Je kunt het toestel dus heel lang veilig gebruiken. Motorola installeert ook heel wat AI-functies op het toestel. Sommige functies zijn nuttig, andere niet. Vertrouwd prettig blijven de gebaren om de smartphone efficiënt te bedienen. Motorola's tijdlijn met artikelen in allerlei categorieën toont ons om onduidelijke redenen alleen Engelstalige content, aangevuld met advertenties. Google's nieuwsfeed blijft dus relevanter.

©Rens Blom

Sommige onderdelen van Motorola's software bevallen goed, andere delen minder.

Conclusie: Motorola Edge 60 Fusion kopen?

De Motorola Edge 60 Fusion is niet de snelste smartphone in zijn prijsklasse, maar scoort op alle andere belangrijke punten wel (erg) goed. We zijn ook blij met het updatebeleid van zes jaar. Voor iets meer dan 300 euro koop je zo een telefoon waar je veel plezier aan kunt beleven.