Veel mensen vinden kunstmatige intelligentie eng of bedreigend. Maar als je leert werken met een tool als ChatGPT, kan er een wereld voor je opengaan. Tegelijkertijd kun je zeker niet blindvaren op de adviezen en antwoorden van de chatbot. In deze basiscursus geven we je de nodige inspiratie, zodat je een idee hebt wat je wel en niet met ChatGPT kunt doen.

Ontdek de kracht van ChatGPT en maak deze AI-chatbot jouw persoonlijke assistent! Duik in de wereld van kunstmatige intelligentie en ontdek hoe je productiever kunt werken, zowel professioneel als in je vrije tijd. In deze basiscursus leer je onder andere: Hoe je toegang krijgt tot ChatGPT en wat de mogelijkheden zijn van het Plus-abonnement | Hoe je effectieve conversaties voert met de chatbot voor ondersteuning bij uiteenlopende taken | Hoe ChatGPT je kan helpen bij het schrijven van code, werken met microcontrollers, Excel-formules en nog veel meer!

Wil jij meer weten over ChatGPT? Lees dan ook: Zo gebruik je ChatGPT op Android en iOS

Kunstmatige intelligentie zet grote stappen. De Engelse afkorting AI is al ingeburgerd en datzelfde kan inmiddels voor ChatGPT worden gezegd. De chatbot had vijf dagen na de lancering al meer dan een miljoen gebruikers! Gebruikers laten de chatbot onder andere verslagen, werkstukken, sollicitatiebrieven en programmeercode generen op basis van vragen. Vooral studenten zijn er dol op: huiswerk is in een handomdraai gemaakt! Scholen kunnen hooguit met kunstmatige intelligentie detecteren of ChatGPT is gebruikt, want standaard plagiaatdetectie werkt niet. 

De aandacht verschuift inmiddels wel van het tegengaan van zulke hulpmiddelen, naar het leren werken mét. Het zal jouw baan niet meteen overnemen, maar de persoon die het optimaal weet te benutten, doet dat straks misschien wel. Als je het goed gebruikt, kun je wellicht veel productiever werken. Ook als hobbyist kun je er veel aan hebben. De chatbot kan bijvoorbeeld verhalen of samenvattingen schrijven, programmacode maken, maar ook ingewikkelde Excel-formules samenstellen of automatiseringen voor Home Assistant. 

Lastig is het niet, maar de meeste mensen kennen de mogelijkheden niet of weten niet hoe ze het potentieel moeten benutten. Daarom laten we in deze basiscursus zien hoe je ChatGPT in de praktijk kunt gebruiken én we wijzen je op enkele valkuilen. 

©Ascannio

Je stelt vragen aan ChatGPT waarna je een antwoord krijgt. 

Wat is ChatGPT? 

ChatGPT (Generative Pre-trained Transformer) is een kunstmatig intelligentiemodel ontwikkeld door OpenAI, dat is gespecialiseerd in het genereren van antwoorden op tekstuele vragen. Het model is daartoe getraind met enorme hoeveelheden tekst. De capaciteiten van ChatGPT zijn sterk gericht op natuurlijke interactie. Daarom wordt het vaak gebruikt in interactieve systemen zoals chatbots en virtuele assistenten. De chatbot probeert feitelijk menselijke communicatie zo goed mogelijk na te bootsen door passende woordcombinaties te zoeken. Een punt van kritiek is dat die mooie welgevormde zinnen lang niet altijd feitelijk juist zijn. Terwijl de antwoorden wél met veel overtuiging worden gebracht. Toch maken bijvoorbeeld softwareontwikkelaars er graag gebruik van om programmacode te schrijven of te controleren.  

Hoe krijg je toegang? 

Je kunt ChatGPT voorlopig gratis gebruiken via http://chat.openai.com. De site kun je vanaf een browser op je pc openen; dat werkt ook met een smartphone of tablet. Er bestaan wel apps voor ChatGPT, maar die zijn die niet van OpenAI, waardoor we het gebruik ervan afraden. Na het maken van een account bij OpenAI kun je direct je vragen gaan afvuren. 

Houd er echter rekening mee dat het vanwege de extreme populariteit af en toe niet mogelijk is om onmiddellijke toegang te krijgen. Vooral als Amerika ontwaakt, is er soms sprake van wachttijd. Wel kun je soms toegang afdwingen door een paar keer te vernieuwen met F5. Je kunt ook een betaald Pro-abonnement afsluiten, waarmee je onder andere profiteert van snellere responstijden en de meest recente versie van ChatGPT kunt gebruiken. Op moment van schrijven is dat bijvoorbeeld GPT-4, dat alweer vele malen beter is dan GPT-3.5 (de meest recente versie voor gratis gebruikers).

Via je browser heb je toegang tot ChatGPT. 

ChatGPT biedt ook een Plus-abonnement aan. 

Conversaties met ChatGPT 

Je kunt je vragen aan ChatGPT formuleren zoals je dat zelf wenst. Dat hoeft niet heel precies; de chatbot begrijpt natuurlijk taalgebruik. Engels zou de beste resultaten opleveren, maar voor deze basiscursus hebben we de meeste vragen gewoon in het Nederlands gesteld. Je kunt als je begint de chatbot vragen om in het Nederlands te reageren en aangeven dat je getutoyeerd wilt worden. Je kunt ook beïnvloeden op welk niveau of in welke vorm antwoorden worden gegeven. Zo kun je bijvoorbeeld vragen om een verhaal over een bepaalde gebeurtenis in kindertaal te schrijven, of juist in rijmvorm. 

De chatbot kan grappige of wervende teksten voor je schrijven, bijvoorbeeld voor marketingdoeleinden. ChatGPT wordt ook voor SEO-doeleinden (search engine optimization) gebruikt. Je kunt bijvoorbeeld relevante inhoud voor websites genereren, waardoor je jouw ranking in zoekmachines kunt verbeteren. Al kun je er mogelijk ook voor bestraft worden als Google herkent dat tekst door AI is geschreven. 

Een belangrijk kenmerk van de chatbot is dat conversatie mogelijk is. Schotelt de chatbot bijvoorbeeld bepaalde programmacode voor, dan kun je vervolgens vragen om het op enkele punten te veranderen of uit te breiden. Daar zullen we in deze basiscursus wat voorbeelden van geven. 

ChatGPT kan desgevraagd op een bepaald niveau of in rijmvorm antwoord geven. 

Geen internettoegang 

ChatGPT heeft geen toegang tot internet. Het is een puur tekst-in/tekst-uit systeem. Het heeft evenmin toegang tot externe informatiebronnen en vertrouwt op zijn eigen geheugen (en giswerk!) om antwoorden te genereren. Voor feitelijke informatie ben je daarom vaak beter af met bijvoorbeeld Wikipedia. Het heeft dus ook geen zin om een link naar een webpagina mee te sturen, of om te vragen een gegeven antwoord naar jouw e-mailadres te sturen. 

Soms lijkt het alsof ChatGPT wél links kan lezen, maar in dat geval haalt het informatie uit de beschrijvende link zelf, de zogeheten slug. Vraag je de chatbot bijvoorbeeld om een sollicitatiebrief te schrijven, en zijn de naam van de functie en het bedrijf opgenomen in de link, dan komt het vaak met een verrassend goed voorstel. Toch werkt het beter om de gehele tekst van een vacature in je vraag te zetten, met het verzoek om hier bijvoorbeeld een enthousiaste of juist zakelijke sollicitatiebrief van te maken. 

Op vergelijkbare wijze kun je de tekst van een webpagina plakken in je vraag, om hier een samenvatting of lijst met actiepunten voor te krijgen. Om voorgestelde tekst te gebruiken, zul je het antwoord van ChatGPT uiteraard ook weer moeten kopiëren en daarna in een document plakken. 

ChatGPT gist naar de inhoud van een artikel via de beschrijvende link (slug). 

ChatGPT kan je (nog) niet helpen met heel actuele informatie

Persoonlijke assistent 

Is een advies niet helemaal gepast, dan kun je in dezelfde conversatie uiteraard zorgen dat de chatbot over meer context en informatie beschikt, zodat het advies beter aansluit bij jouw situatie. 

Vraag bijvoorbeeld om een recept voor bepaalde restjes voedingsmiddelen die je nog in de koelkast hebt. Misschien heb je wel behoefte aan een persoonlijk dieet, of suggesties voor boeken of films die bij je smaak passen. Ook kun je vragen om aanbevelingen voor een bepaald product dat je wilt kopen, zoals hardloopschoenen of draadloze oordopjes, waarbij je aangeeft wat je belangrijk vindt. 

De chatbot is ook een uitstekende hulp bij het schrijven of beantwoorden van e-mailberichten. Wil je bijvoorbeeld iemand op een beleefde manier de toegang tot een dienst ontzeggen, dan hoef je alleen maar een korte opdracht te schrijven met een of meerdere redenen, waarna ChatGPT een nette brief voor je maakt die je hooguit wat hoeft bij te schaven. Ook handig: ChatGPT kan controleren of teksten grammaticaal correct, goed geformuleerd en vrij van spelfouten zijn, en vertaalt teksten desgevraagd naar een andere taal. 

ChatGPT kan persoonlijk advies geven en berichten of brieven opstellen. 

Websites en code 

Softwareontwikkelaars maken graag gebruik van ChatGPT. Ook als je niet dagelijks programmeert, kan het een goede hulp zijn. Het is wel handig als je wat ervaring met programmeren hebt; de geproduceerde code is namelijk niet altijd foutloos. Je moet dus in staat zijn om code te interpreteren, te controleren en te testen. 

Je kunt ChatGPT op meerdere manieren gebruiken. Om te beginnen kun je vragen code te schrijven. Daarnaast kan ChatGPT een bestaand programma voor je controleren, verbeteren of uitbreiden. Heb je bepaalde code maar weet je niet hoe het precies werkt, dan kan de chatbot dat ook vaak prima aan je uitleggen. 

ChatGPT kan onder andere uitleggen wat een programma precies doet. 

Code schrijven 

ChatGPT wordt vaak voor het schrijven van code gebruikt. Dat kan bijvoorbeeld een webpagina in html zijn of een combinatie met JavaScript, maar ook bijvoorbeeld Python, Java, Ruby, SQL, Kotlin of C++. Het is soms handig om met een eerste aanzet voor een programma te beginnen. Daarna kun je dit met nieuwe vragen steeds verder uitbreiden. Zo kom je stap voor stap tot het gewenste resultaat, waarbij je ook uitleg krijgt over al die stappen. 

Als voorbeeld vroegen we om SQL-code te genereren die alle volwassen mannen in een database selecteert. De chatbot ging uit van een kolom met de leeftijd. Daarom vroegen we het aan te passen, en een geboortedatum te gebruiken in plaats van een leeftijd. Ten slotte vroegen we om code in MySQL in plaats van het voorgestelde PostgreSQL. 

Overigens is er ook al misbruik van de kwaliteiten van ChatGPT gemaakt. Zo gebruikten hackers de tool bij het ontwikkelen van malware. Om die reden weet de chatbot ook steeds beter hoe het misbruik tegen moeten gaan. 

ChatGPT kan programmacode voor je schrijven waar je direct mee verder kunt. 

Knutselhulp 

Werk je vaak met Arduino en microcontrollers, zoals de ESP32, dan is het praktisch om een beetje op weg geholpen te worden met de juiste code. Als voorbeeld hebben we de chatbot gevraagd om een programma te maken dat de waarde van een temperatuursensor van het type DS1820B12 uitleest en weergeeft op een klein oledscherm van het type SSD1306. 

We kregen eerst uitleg over de pinnen op de sensor en het scherm, en ook op welke pinnen van de ESP32 we die moeten aansluiten. Ook werd uitgelegd welke bibliotheken we in Arduino moeten installeren. Vervolgens kregen we de volledige code die in Arduino kan worden overgenomen. Daarna vroegen we om het programma uit te breiden door de hoogst gemeten temperatuur op te slaan en te tonen, zodra op een button wordt gedrukt. Ook hier kregen we netjes uitleg welke code toegevoegd moest worden en op welke plek om tot dat resultaat te komen. 

ChatGPT legt uit hoe we componenten op de ESP32 moeten aansluiten en helpt met de code. 

Automatiseringen voor Home Assistant 

We schrijven hier regelmatig over Home Assistant, met voorbeelden hoe je zaken kunt automatiseren. Zeker als beginner met een specifieke automatiseringsvraag is elke hulp welkom. Je kunt ChatGPT vragen om automatiseringen voor je te maken, maar dat levert wisselende resultaten op. De instructies stemmen niet helemaal overeen met wat je in Home Assistant ziet. De data waarmee ChatGPT is getraind, blijkt te gedateerd. Veel onderdelen zijn inmiddels op een andere plek te vinden en de manier waarop je automatiseringen opstelt, is ook anders dan voorheen. 

Niettemin bevatten de antwoorden soms goede suggesties. Vragen we bijvoorbeeld om een automatisering die de buitenlampen aanzet bij beweging, dan is de suggestie om de lampen in een groep op te nemen erg praktisch. Een voordeel van de bekende programmeertalen is dat ze minder snel evolueren. 

Lees ook: Maak je huis slim met Home Assistant

ChatGPT geeft ook instructies voor automatiseringen in Home Assistant. 

In communities worden antwoorden van tools als ChatGPT niet op prijs gesteld. 

Excel-formules 

Met ChatGPT kun je ook formules en macro’s voor Excel maken. Vooral voor macro’s is dat erg praktisch, omdat de meeste mensen daar niet zo veel ervaring mee hebben, terwijl er krachtige mogelijkheden zijn. Zo kun je via een macro bijvoorbeeld e-mailberichten opstellen die via Outlook mogen worden verzonden, waarbij gegevens uit een tabel worden gebruikt bij het maken van de inhoud.

Ook voor formules is het erg nuttig. Krijg je formules in het Engels, maar werk je met de Nederlandse Excel? Dan kun je ChatGPT gewoon om de Nederlandse versie vragen. Als je in het Engels betere resultaten krijgt, zou je als alternatief ook via een invoegtoepassing binnen Excel de Engelse formules kunnen vertalen naar het Nederlands (zie kader). 

Als voorbeeld vroegen we een formule te maken die alle cellen in kolom B telt waarin een bepaalde waarde voorkomt. Je gebruikt het bijvoorbeeld om te tellen hoeveel bezoekers uit een bepaalde woonplaats komen. Ook een wat ingewikkeldere formule was geen probleem, bijvoorbeeld met een aanpassing om alleen volwassenen te tellen. 

ChatGPT maakte deze formule om te tellen hoeveel mensen uit Rotterdam komen.

Via een invoegtoepassing kun je functies in Excel vertalen naar het Nederlands. 

De Enchant 1100 is de nieuwste top-soundbar van Harman Kardon. Ondersteuning voor Dolby Atmos en een streepje Scandi-design maken het een interessante optie.

De grotere Enchant 1100 soundbar werd begin dit jaar samen met de kleinere Enchant 900 voorgesteld. Het is een echt topmodel dat veel speakers inzet om omhullende 3D-geluid te bieden, inclusief twee aan de bovenzijde. Dit is niet de eerste of enige soundbar van Harman Kardon die de naam 'Enchant' draagt, maar eigenlijk lijkt hij meer op de voorgaande Citation-reeks van Harman Kardon. Citation was bedoeld als een volledig antwoord op Sonos, met multiroom-functionaliteit en met een design dat luxueuze textiel van Kvadrat toepaste. 

De Enchant 1100 neemt veel van de Citation-eigenschappen over, waaronder het design (maar zonder Kvadrat-stofjes) en de uitbreidbaarheid. Hij gebruikt ook een knappe techniek van Harman, Multibeam, om geluid breed de kamer in te sturen. Met ondersteuning voor Dolby Atmos en DTS:X, veel streamingopties, een extra HDMI-ingang (geschikt voor 4K en Dolby Vision) en uitbreidingsopties spreken we hier over een veelzijdige soundbar. 

©Jamie Biesemans

Uitbreiden met speakers kan

Wie meer wil, kan de Enchant 1100 uitbreiden met de Enchant Sub (adviesprijs 399 euro) en/of een paar Enchant-draadloze speakers (adviesprijs 229 euro/stuk). Het is daarmee een directe uitdager van de Sonos Arc Ultra, nog een topmodel dat je op eigen tempo kunt uitbreiden met extra speakers. De Harman Kardon is wel nog iets scherper geprijsd. Het koppelen met speakers in andere kamers kan via Google Cast of AirPlay 2. Een pluspunt: dat kan ook met luidsprekers van verschillende merken.

Zacht en harmonieus design

Ontsnappen aan de klassieke balkvorm van een soundbar doet de Enchant 1100 niet. Maar omdat de afgeronde behuizing helemaal bedekt is door een fraai zwart stofje en verder geen opvallende elementen toont, verdwijnt hij netjes in de achtergrond. Minimalisme ten top, totdat je het volume of een optie aanpast. Dan zie je een grote display in een coole dotmatrix-stijl oplichten. Dat zorgt dan weer voor vleugje retro-gevoel. In tegenstelling tot bij de Citation-soundbars, lijkt er deze keer geen lichtgrijze versie te bestaan.

Onder het strakke uiterlijk zitten aardig wat speakers verborgen: elf stuks. Twee daarvan zitten bovenaan en zorgen voor de driedimensionale geluidservaring. De Enchant 1100 is slechts 6,5 cm hoog en kan dus bij een tv op een voet geplaatst worden. Maar het beste resultaat krijg je als je hem 10 à 20 cm vóór het scherm zet, zodat de bovenliggende speakers vrij naar het plafond gericht zijn. Ook de zijkanten moeten helemaal vrij blijven. Aan elke zijde is er een opening waar je een speaker kunt zien; die zorgen voor een heel breed geluidsbeeld rond de tv.

©Harman Kardon

Aan weerszijden is er een opening met een tweeter die schuin gemonteerd is.

Ontspannen kan ook

In de doos vind je een kleine afstandsbediening, maar je kunt ook de Harman Kardon One-app gebruiken. Welke optie je ook kiest: het volume regelen, een aantal audio-instellingen veranderen en muziek pauzeren zijn mogelijk. Een unieke optie heet Moment, dat zelfs zijn eigen knop op de remote heeft.

Als je hierop drukt, rollen er uit de soundbar rustgevend geluiden. Je kunt via de app kiezen of je dan even kunt relaxen met het geluid van regen, een bos of de zee. Misschien wel leuk voor meditatieoefeningen, maar wel een apart iets om zo'n prominente plek te geven.

Muziek spelen kan op vele manieren

In een app kun je muziek en internetradio afspelen van bepaalde diensten, waaronder Amazon Music, Napster, Qobuz, Tidal en TuneIn. Bij Amazon en Tidal wordt zelfs het afspelen van muziek in Dolby Atmos-formaat ondersteund, dat kom je zelden tegen.

In het lijstje ontbreken natuurlijk heel wat belangrijke diensten, zoals Apple Music of Spotify. Ze afspelen kan echter makkelijk via AirPlay, Chromecast of Spotify Connect. De soundbar kan ook bediend worden met Roon, de audiofiele muzieksoftware van een Harman Kardon-zusterbedrijf die vooral in de hifi-wereld wordt gebruikt. Ten slotte is de Enchant 1100 uitgerust met bluetooth. Manieren genoeg dus om muziek af te spelen.

Eenvoudige installatie

Het instellen van de Enchant 1100 gebeurt via de One-app. Een visueel stappenplan maakt het heel eenvoudig. Wat je ook in de app (of via de remote) kunt doen is het geluid "kalibreren". De soundbar verspreidt dan twintig seconden luide testgeluiden om zo de woonkamer te leren kennen. Na deze meting wordt de weergave aanpast zodat de soundbar beter klinkt. Zo'n functie wordt stilaan standaard op een high-end soundbar; hier blijkt het zeer effectief in het balanceren van bassen en helderheid. 

©Jamie Biesemans

In de Harman Kardon One-app vind je heldere uitleg.

Geslaagd in 3D

Bij het bekijken van demovideo's van Dolby en een aantal filmfragmenten valt in de eerste plaats de zuivere weergave van de Enchant 1100 op. Het klinkt luchtig en ruim, waardoor geluidseffecten los in de kamer verschijnen. Bij de Shattered-demo bewegen de geluiden van brekend glas echt van rechts naar ver links.

©Jamie Biesemans

De Enchant 1100 heeft goede dialogenweergave.

Ook bij drukke actiescènes, zoals tijdens de finale veldslag op Scarif in Star Wars: Rogue One – waarvan Andor op Disney+ de prequel vormt – houdt de Harman Kardon een goede controle. Het is een goed resultaat dat vooral heel detailrijk en gebalanceerd overkomt, met name na de kalibratie. Wel is het in onze woonkamer wat minder 'cinematisch' (of je mag ook zeggen 'bombastisch') bij bijvoorbeeld de race in Ready Player One. Je wordt wel omgeven door geluid, inclusief hoog boven de tv, dat wel. Maar het is niet zo knallend of dynamisch als bij bijvoorbeeld JBL.

Een subwoofer erbij of niet?

Het toevoegen van een subwoofer of extra speakers kan daar iets aan doen. Dat verloopt eveneens via de app. Je hebt er wel even tijd voor nodig, want elk toestel moet met de wifi verbonden worden. Vervolgens moet er nog een update worden geïnstalleerd, wat ook even kan duren. Ten slotte combineer je bijvoorbeeld de Enchant 1100 met de Enchant Sub via de app. Dat ging tijdens het testen vlot, en de app maakt het proces ook heel transparant. Wel spijtig: de kalibratiefunctie werkt niet langer als je een sub toevoegt aan een soundbar. Hopelijk komt die mogelijkheid er nog.

©JORDI HUISMAN

De Enchant Sub zet je bij voorkeur naast de soundbar.

Mét Enchant Sub wordt de Enchant 1100 een stukje spectaculairder, al blijft het vooral het mooie detail en de controle die indruk maken bij het zeer intense vuurgevecht in het Witte Huis in Civil War. Dit zijn goede prestaties, ook voor gaming. Toch is de stap naar een extra sub geen verplichting. De Enchant Sub is niet zo krachtig of verfijnd, dus in een kleinere woonkamer ga je aan de soundbar zelf voldoende hebben. Positief wel is dat die Sub vergeleken met optionele subs bij sommige concurrenten relatief goedkoop is.

Conclusie

De Enchant 1100 is een soundbar die zeer gelikt oogt en sterk presteert. Kamervullend de soundtrack van een film of tv-serie neerzetten doet hij goed, net als muziek afspelen. Zonder extra apparaten levert de Harman Kardon al een topprestatie, waarbij detail en helderheid de grootste troeven zijn. Spraak en geluidseffecten klinken duidelijk en zijn goed gepositioneerd. Al mag het niet een basmonster zijn, je wordt goed ondergedompeld in een film.

Vind je dat Chrome af en toe traag presteert en ervaar je zelfs vastlopers? De efficiëntiemodus van Windows 11 is mogelijk de boosdoener. Gelukkig kun je die uitschakelen. We geven je een plan van aanpak waarmee Chrome een heel stuk sneller werkt en reageert.

De efficiëntiemodus is bedoeld om langer te kunnen werken met een volle accu, om minder ventilatorgeluid te produceren en betere prestaties te halen. De functie werd geïntroduceerd in Windows 11. Het is een systeemfunctie die automatisch het brongebruik van apps aanpast op basis van hun gebruik en prioriteit. Deze modus staat standaard ingeschakeld voor bepaalde applicaties zoals Chrome.

Wanneer je bijvoorbeeld meerdere tabbladen in Chrome hebt geopend, terwijl je er slechts één gebruikt, dan kan de efficiëntiemodus een aantal tabbladen in rust zetten. Hierdoor komen die in een energiebesparende stand te staan. Nadeel is dat deze tabbladen mogelijk niet langer worden bijgewerkt, of zelfs helemaal niet meer reageren wanneer je ernaar overschakelt. Wat aanvankelijk bedoeld is als een voordeel, pakt hierdoor soms uit als hinderlijk. Extra geheugen dat wordt vrijgemaakt lijkt op het eerste gezicht interessant, maar als hierdoor browsertabbladen niet laden of websites crashen dan is dit behoorlijk irritant. Tijd om hier wat aan te gaan doen.

Eerst controleren

We gaan eerst controleren of de efficiëntiemodus inderdaad is ingeschakeld en of die zijn werk doet. Heb je Windows 11 geüpdatet naar versie 22H2 of hoger, dan is de kans groot dat de efficiëntiemodus in Google Chrome al actief is. Controleer dit met Taakbeheer. Klik met de rechtermuisknop op de taakbalk en selecteer Taakbeheer.

In de app die opent, zoek je nu het proces Google Chrome. Klik op het pijltje ernaast om deze groep uit te vouwen. In de kolom Status staat Efficiëntiemodus naast alle processen waarvoor deze functie is ingeschakeld. Wanneer je dit label aantreft, weet je dat deze modus over het algemeen actief is voor Google Chrome. De efficiëntiemodus is ook herkenbaar aan een pictogram van een groen blaadje.

Het groene blaadje geeft aan dat bij deze processen de efficiëntiemodus actief is.

Efficiëntiemodus uit

Je kunt de efficiëntiemodus voor Google Chrome in Windows 11 tijdelijk uitschakelen in Taakbeheer. Klik met de rechtermuisknop op een van de subprocessen waar de waarde Efficiëntiemodus in de kolom Status te zien is. Klik daarna met de rechtermuisknop op het label Efficiëntiemodus om het vinkje weg te halen. Herhaal deze stap bij alle Chrome-subprocessen waar de efficiëntiemodus actief is, tot in de groep Google Chrome geen enkel groen blaadje meer staat. Hierdoor wordt de efficiëntiemodus voor deze subprocessen tijdelijk uitgeschakeld.

De proceslijst verandert en wordt continu bijgewerkt wanneer je nieuwe tabbladen opent en sluit. Het is dus mogelijk dat je deze stappen meerdere keren moet herhalen om ervoor te zorgen dat de wijzigingen van kracht blijven. Ook als je Chrome later sluit en opnieuw start, wordt de modus opnieuw ingeschakeld. Hetzelfde geldt wanneer je de pc opnieuw opstart.

Haal het vinkje weg bij Efficiëntiemodus.

Twee versies

Als je de vorige methode niet elke keer opnieuw wilt herhalen nadat je Google Chrome hebt gestart, dan kun je werken met Chrome-snelkoppelingen. In dit voorbeeld gebruik je een snelkoppeling om Chrome in de standaardinstelling (met de efficiëntiemodus actief) te gebruiken en daarnaast maak je een snelkoppeling om Chrome te gebruiken zónder de efficiëntiemodus.

Begin met het plaatsen van een snelkoppeling voor Chrome op het bureaublad. Binnen Windows 11 verloopt dat anders dan in Windows 10. Klik op Start en selecteer rechtsboven de optie Alles. Hiermee verschijnt er een alfabetische lijst met alle apps. Zoek Google Chrome en sleep dit pictogram naar het bureaublad. Daar is de eerste snelkoppeling. Klik met rechts op deze snelkoppeling en kies Kopiëren. Daarna klik je op het bureaublad met rechts en je selecteert Plakken.

Sleep een snelkoppeling op het bureaublad vanuit Alle apps.

Zonder efficiëntiemodus

Zo, vanaf nu heb je twee snelkoppelingen voor Chrome op het bureaublad. Bij de tweede verander je de naam bijvoorbeeld in Google Chrome zonder efficiëntiemodus. Klik met de rechtermuisknop op deze tweede snelkoppeling en kies Eigenschappen in het contextmenu. Klik in het venster Eigenschappen / Snelkoppeling op het veld Doel. Daar zie je het pad: C:\Program Files\Google\Chrome\Application\chrome.exe. Voeg daar de volgende opdracht aan toe. Zet de cursor achter chrome.exe, plaats een spatie en daarachter typ of plak je --disable-features=UseEcoQoSForBackgroundProcess. Het totale pad ziet er dus als volgt uit:

Klik op Toepassen in de rechterbenedenhoek van het venster. Door deze toevoeging schakel je de Eco QoS (Eco Quality of Service) voor achtergrondprocessen uit. Hierdoor gebruikt Chrome niet langer de functie die is ontworpen om het energieverbruik te optimaliseren. Windows vraagt je in sommige gevallen om de beheerrechten te verlenen om door te kunnen gaan. Klik dan gewoon op Doorgaan. Sluit het venster Eigenschappen van Google Chrome als je klaar bent. Start nu Google Chrome opnieuw op.

Wijzig de gegevens in het veld Doel.

Controle

Om te controleren of de functie is uitgeschakeld open je de snelkoppeling zonder efficiëntiemodus. Typ in het adresvak chrome://version en druk op Enter. Hierdoor zullen de details van Chrome op je pc in beeld komen. En daar zul je de opdrachtparameters lezen die je zojuist hebt toegevoegd. Als je Chrome opent vanaf de eerste snelkoppeling (met efficiëntiemodus) en je typt chrome://version, dan zul je deze parameters niet terugvinden. Ook wanneer je het oorspronkelijke Chrome-uitvoerbare bestand start vanuit de map C:\Program Files\Google\Chrome\Application zul je ontdekken dat de efficiëntiemodus nog steeds aan staat.

Deze aanpassing schakelt de efficiëntiemodus alleen uit als je Chrome start vanuit de bewerkte snelkoppeling.

Geheugenbesparing uitzetten

Behalve de efficiëntiemodus gebruikt Chrome ook functies voor geheugen- en energiebesparing. Beide verminderen het stroomverbruik van de browser door bepaalde functies en mogelijkheden te beperken, maar ze kunnen ook de browserprestaties vertragen. Om ze uit te schakelen, tik je op de drie puntjes in de rechterbovenhoek en ga je via Instellingen naar Prestaties. Je kunt ook in het adresvak chrome://settings/performance typen en dan op Enter drukken. Hiermee kom je op het tabblad Prestaties. In dit tabblad kun je de schuifjes bij Geheugen / Geheugenbesparing en Voeding / Energiebesparing uitschakelen.

Deze laatste optie is alleen beschikbaar op Chrome die op een laptop draait. Een van de bekende problemen van Geheugenbesparing is dat het tabblad automatisch bevriest of opnieuw gaat laden wanneer je ernaar teruggaat. Energiebesparing kan ook de oorzaak zijn dat de visuele effecten in de browser worden beperkt. Hierdoor zal bijvoorbeeld smooth scrolling niet meer werken en ook videoframerates kunnen hierdoor vertragen.

Probeer Geheugenbesparing uit te zetten en kijk of het probleem hiermee is opgelost.

Sluit ongebruikte tabs

Chrome opent voor elk tabblad zijn eigen proces. Als er veel tabbladen openstaan, dan verbruiken die veel geheugen, wat kan leiden tot vertraging. Om te weten hoeveel systeembronnen Chrome aanspreekt, ga je naar Taakbeheer en bekijk je het lopende verbruik. De oplossing is simpel: sluit onnodige tabbladen om te zien of Chrome hierdoor sneller wordt.

Alle open tabbladen spreken gezamenlijk veel geheugen aan.

Cache en cookies wissen

Wanneer je de Chrome-browser lang gebruikt, verzamel je heel wat gegevens in de browsercache en ook veel cookies, wat de browser kan vertragen. Je kunt dit probleem oplossen door de browsegegevens te wissen. Klik op de drie puntjes in de rechterbovenhoek van de browser. Selecteer Browsegegevens wissen. Vervolgens selecteer je de vakjes Cache en Cookies en je klikt op Gegevens wissen. Als dat is gebeurd, start je Chrome opnieuw op en kijk je of het programma nog steeds traag is.

De gecachte afbeeldingen en bestanden nemen 320 MB in beslag.