De markt voor generatieve AI-modellen is inmiddels een drukbevolkt speelveld. Met razend populaire tools zoals ChatGPT en Microsofts Copilot kan een techgigant als Google natuurlijk niet achterblijven. Googles antwoord is Gemini, een geavanceerd taalmodel dat diverse taken kan aanpakken. Maar wat houdt Gemini precies in? Hoe kan het worden ingezet? En weet Google hiermee de concurrentie te overtreffen?

Als je de laatste twaalf maanden op het internet gezeten hebt, dan ben je de term ongetwijfeld weleens tegengekomen: generatieve AI, oftewel kunstmatige intelligentie waarmee je zelf allerlei soorten content genereert, nakijkt of aanpast. Het bekendste voorbeeld is ChatGPT, maar inmiddels hebben we ook Google Gemini. Dit AI-model is ontwikkeld door het AI-onderzoekslab van Google, genaamd Deepmind, in samenwerking met Google Research. De kunstmatige intelligentie is beschikbaar in drie smaken, die we hieronder zullen behandelen.

Lees ook: 5 alternatieven voor de ChatGPT-app

Dit is Google Gemini

Allereerst Gemini Ultra, dat fungeert als het boegbeeld. Hiermee laat Google precies zien wat het bedrijf in huis heeft als het gaat om generatieve kunstmatige intelligentie. Daar vlak onder hangt Gemini Pro, een versie die je het best kunt omschrijven als een afgeslankte vorm van Ultra. Tot slot is er Gemini Nano, een versie die is bedoeld voor smartphones, zoals de Google Pixel 8 Pro. Google Gemini is van oorsprong multimodaal, wat betekent dat het model niet alleen met tekst werkt, maar ook overweg kan met audio, afbeeldingen, video’s en programmeertalen.

Dat gaat iets verder dan je in eerste instantie zou denken. Om een compleet beeld te geven: Google Gemini is in de basis in staat allerlei vormen van informatie te begrijpen, bewerken en combineren. Zo kun je een foto uploaden en vragen: "Wat gebeurt er op deze foto?" Gemini omschrijft dan wat er in de foto te zien is. Ondertussen kun je extra vragen blijven stellen, terwijl Gemini onthoudt wat de eerste prompt was. Al die context wordt vervolgens meegenomen in vervolgvragen, waardoor er een compleet beeld kan ontstaan van de vraagstukken die je hebt. Gemini kan dus – zoals het er nu naar uitziet – overweg met complexe reeksen aan prompts. Dat dankt de chatbot aan z’n specifieke training, waarbij tekst, afbeeldingen, video’s en audio uit één bron komen.

Niet meer zo letterlijk

In theorie zou deze manier van informatie vergaren moeten leiden tot een betere chatbot. Google Gemini kan zodoende namelijk ‘intuïtiever’ te werk gaan. Als je hem de opdracht zou geven een afbeelding te maken op basis van bepaalde beeldspraak, dan zou de bot dat niet meer letterlijk nemen (zoals nu vaak nog het geval is, en mits er ondersteuning is voor de taal waarin je hem wilt gebruiken). 'Een boom van een kerel' zou in dit geval geen afbeelding moeten opleveren van een boom met een gezicht, maar daadwerkelijk een man die lang en breed is. Overigens is beeldgeneratie vooralsnog niet mogelijk in de huidige versie Gemini, al werkt Google daar op de achtergrond hard aan.

Je komt de naam Gemini trouwens ook tegen bij andere digitale producten van Google, waardoor er wellicht wat verwarring kan ontstaan. Er zijn immers ook Gemini-apps die werken op mobiele apparaten en het web. Voorheen lanceerde Google die software onder de noemer Google Bard, maar die moet nu dus plaatsmaken voor de naam en het product Gemini. Wat je daar als gebruiker van merkt? Nou, los van de naam in de praktijk misschien niet zo heel veel, omdat je de producten nog steeds op dezelfde manier gebruikt. Maar achter de schermen is de technologie anders, waardoor de producten beter werken.

De verschillende versies

Hoewel zo’n pakket met AI-diensten dan ineens heel onoverzichtelijk lijkt, is dit geen vreemde aanpak van Google. De Amerikaanse advertentiegigant presenteert wel vaker producten en diensten die op elkaar lijken, maar in de basis weinig met elkaar te maken hebben. Maar goed, met Google Gemini kun je dus een hoop zaken genereren en (laten) aanpassen. Om goed te kunnen begrijpen wat Google Gemini in zijn mars heeft, moeten we per versie bekijken wat de opties zijn. Gemini is in elk geval ontworpen om op elk (soort) apparaat te kunnen werken.

Gemini Ultra is het grootste taalmodel binnen deze reeks, ontworpen voor complexe taken. Op het moment van schrijven voert Google nog tests uit met Ultra, maar nu al presteert het model beter dan bijvoorbeeld ChatGPT-4. Gemini Pro biedt een balans tussen schaalbaarheid en prestaties, en fungeert als tool die allerlei soorten taken op zich kan nemen. Op dit moment fungeert Pro als basis voor de Google Gemini-chatbot, die voorheen door het leven ging als Google Bard. Qua prestaties is Gemini Pro vergelijkbaar met ChatGPT-3.5 Turbo.

En dan hebben we nog Google Gemini Nano. Deze versie draai je straks lokaal op een smartphone, zoals een Pixel-apparaat. In theorie betekent het dat de slimme assistent aan boord van jouw smartphone sneller op vragen en opdrachten kan reageren dan wanneer een chatbot eerst nog met een externe server contact legt. Momenteel werkt Gemini Nano al op een Google Pixel 8 Pro, waardoor gebruikers toegang krijgen tot slimme antwoorden (die voor je gegenereerd worden) wanneer ze gebruikmaken van het Google-toetsenbord. Dat werkt (anno maart 2024) nog niet in Nederland.

Lees ook: AI-instapcursus: dit kun je allemaal doen met ChatGPT

De verschillen tussen die versies

Het verschil tussen al die versies zit 'm in het aantal parameters dat ze tot hun beschikking hebben. Hoe meer meetbare waarden, hoe beter een chatbot kan omgaan met complexe verzoeken. Helaas is het zo dat Google – en ook andere bedrijven – de kaarten met dergelijke informatie dicht tegen de borst houdt. Tenzij dergelijke aanbieders een reden vinden om die informatie te delen natuurlijk. Google Gemini Nano is in elk geval in twee varianten te gebruiken: een met 1,8 miljard en een met 3,25 miljard verschillende datapunten.

Momenteel heeft Google nog altijd geen exacte cijfers bekendgemaakt omtrent het aantal parameters voor Gemini Pro en Gemini Ultra. We kunnen echter wel een grove schatting doen, als we kijken naar wat de concurrentie momenteel uitvreet. Zo beschikt ChatGPT-3 over 175 miljard parameters, terwijl LLaMA 2 (van Facebook-moederbedrijf Meta) het moet doen met maximaal 65 miljard stuks. ChatGPT loopt hierin dus voor op LLaMA 2. We kunnen ons niet voorstellen dat Google daar onder zit – maar wellicht vindt het bedrijf binnenkort de ruimte om er meer over te vertellen.

Waar komen we Google Gemini tegen?

Het kan zijn dat je straks Googles eigen apps gebruikt met ondersteuning van Google Gemini. De AI is echter vanaf het begin af aan opgebouwd als basis voor andere ontwikkelaars, die hun producten de nodige boost op basis van kunstmatige intelligentie kunnen geven. Het grote voordeel – ten opzichte van de concurrentie – is dat die apps en diensten direct geïntegreerd kunnen worden met een veelheid aan internetdiensten, zoals de cloud en webhosting. Met deze stap wil Google een voet tussen de deur krijgen van de AI-markt, die vooral gedomineerd wordt door OpenAI.

OpenAI is het bedrijf achter de verschillende versies van ChatGPT. Daar kun je op dit moment van alles mee, zoals vakanties plannen, je eigen chatbot mee maken en afbeeldingen mee genereren. Bovendien gebruiken andere bedrijven (zoals Microsoft) ChatGPT als basis voor hun eigen AI-diensten. Neem bijvoorbeeld Microsoft Copilot, waar je zelf ook afbeeldingen mee kunt maken. Dat zijn kansen die Google niet wil laten liggen. Je zult dus mogelijk niet direct in aanraking komen met de software, maar wel indirect en in allerlei verschillende applicaties.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!