ID.nl logo
Zo kan ChatGPT helpen bij het plannen van vakantie
© DyrElena - stock.adobe.com
Gezond leven

Zo kan ChatGPT helpen bij het plannen van vakantie

De ChatGPT-applicatie kun je ook in het dagelijks leven gebruiken voor een groot aantal taken. Waaronder het plannen van een vakantie. In dit artikel leggen we uit welke stappen je daarvoor moet ondernemen en met welke aspecten je allemaal rekening moet houden.

Wil je een vakantie plannen, dan kan ChatGPT je daarbij helpen. In dit artikel lees je hoe je dat het beste aanpakt. Drie onmisbare tips: 1. Weet waar je ongeveer behoefte aan hebt en wat je budget is. 2. Vraag informatie op over de omgeving en de beste reismomenten. 3. Zorg ervoor dat je alle informatie zelf controleert voordat je boekt.

Lees ook: AI-instapcursus: dit kun je allemaal doen met ChatGPT

In november 2022 werd ChatGPT gelanceerd. Voor wie er nog niet van gehoord heeft: ChatGPT is een chatbot die werkt op basis van kunstmatige intelligentie (een term die beter bekend staat onder de Engelse term artificial intelligence (AI). Als gebruiker geef je de chatbot een prompt door tekst in te typen, en de bot geeft antwoord op je vraag. Het antwoord wordt gegeneerd op basis van allerlei digitale bronnen, zoals boeken en webpagina’s. Niet al die informatie hoeft te kloppen; ChatGPT kan geen onderscheid maken tussen echte en neppe informatie.

Veel mensen gebruiken ChatGPT voor hun werk of school. De AI kan ondersteuning bieden bij het schrijven van teksten, het uitrekenen van ingewikkelde sommen of doorspitten van code. Bij alles wat je doet met het programma moet je je wel realiseren dat de data opgeslagen wordt (ook al kun je je tegenwoordig afmelden voor dataverzameling in Europa). Die data kunnen worden gebruikt om de dienst slimmer te maken, waardoor die informatie bij een andere gebruiker kan binnenkomen. Zorg er dus voor dat wanneer je met de chatbot aan de slag gaat, je geen persoonlijk identificeerbare gegevens gebruikt.

ChatGPT voor vakantie gebruiken

Een populaire activiteit waar veel mensen nu ChatGPT voor gebruiken, is het plannen van een vakantie. De chatbot kan op verschillende manieren helpen. Denk dan aan het bepalen van de bestemming en budgetteren tot aan het benoemen van bezienswaardigheden en het budgetteren.

Dit moet je weten voordat je aan de slag gaat

  1. Je hebt een account nodig om ChatGPT te kunnen gebruiken. Je kunt kiezen voor de gratis versie (op moment van schrijven GPT-3.5) of voor een Pro-account (GPT-4).
  2. ChatGPT maakt gebruik van een dataset tot aan november 2021. Alle gebeurtenissen, gebouwen en mogelijkheden die later zijn verschenen, worden dus (mogelijk) niet gepresenteerd. Wanneer je een Pro-account neemt, kun je wel plug-ins installeren waarmee je up-to-date informatie kunt ophalen.
  3. Daarnaast doe je er goed aan om alle informatie die je uit ChatGPT verkrijgt zelf nog te verifiëren. Wat je bijvoorbeeld wilt voorkomen, is dat een vlucht of hotel niet meer beschikbaar is, waardoor je vakantie helemaal in de soep kan lopen.

ChatGPT gaat ons helpen onze vakantie vorm te plannen. Voor alle afbeeldingen geldt: klik erop voor een grotere weergave.

ChatGPT als reisadviseur gebruiken

Nu we de belangrijke voorwaarden genoemd hebben, is het tijd om te kijken naar hoe we ChatGPT als reisadviseur kunnen inzetten. Je gaat hiervoor naar de website, logt in (of maakt een account) en drukt links bovenin op New chat. Je kunt ook onderaan in de balk beginnen met typen (dat is maar net afhankelijk van de pagina die je net geopend hebt). ChatGPT kan zijn taalgebruik en dataset direct toespitsen op je nodig hebt, maar dan moet je wel het juiste commando geven. In dit geval beginnen we het gesprek met: Kun je me als een reisadviseur een vakantie helpen plannen? Uiteraard kun je er ook voor kiezen om de vraag in het Engels te stellen, maar dan krijg je Engelse antwoorden terug. Gewoon in het Nederlands doen dus.

ChatGPT geeft vervolgens – als het goed is – het antwoord dat dat je kan helpen. . De chatbot vraagt of je al een idee hebt van het type vakantie dat je wilt hebben of dat je openstaat voor suggesties. Je kunt nu antwoord geven door te vertellen dat je naar een specifiek land of specifieke stad wilt gaan, maar je kunt ook een omschrijving geven van de vakantie die je zoekt. Denk dan aan termen als rustig gebied of ontkoppelen of juist drukke stad of uitgaansgebied.

In ons voorbeeld voeren we een specifieke bestemming in.

Tip! Je kunt ChatGPT om suggesties vragen. De antwoorden die de AI geeft worden beter naarmate je hem meer informatie voert. Wees dus zo specifiek mogelijk. Wil je uitkijken over een mooi landschap? Elke avond uit eten in leuke restaurantjes? Of gewoon lekker relaxen in een zonnige omgeving? Dat is informatie waar het programma iets mee kan.

Meer informatie opvragen

Wanneer je eenmaal helder hebt waar je naartoe wilt gaan, kun je aan ChatGPT vragen of die meer informatie over de omgeving kan delen. Als voorbeeld nemen we Kandersteg in Zwitserland. Dat is een ontzettend mooie plek waar je onder meer kunt rodelen van een gigantisch lange baan. Heel veel hoef je niet te doen voor de extra informatie die ChatGPT kan geven. Want wanneer je vertelt dat je Naar Kandersteg in Zwitserland wil voor een paar dagen, dan zet de chatbot meteen dat dit een “perfecte plek is voor liefhebbers van wandelen, bergbeklimmen en skiën”.

Als je vraagt wat er in de buurt te doen is, krijg je allerlei suggesties.

Je krijgt tips over reisdata (zorg ervoor dat je rekening houdt met het weer en het seizoen) en welke maanden goed zijn voor bepaalde activiteiten. Ook raadt ChatGPT aan op tijd je accommodatie te boeken en vertelt daarbij dat er in principe genoeg hotels, pensions en vakantiewoningen zijn. Je krijgt mee wat voor activiteiten er zoal te doen zijn en leest meteen over de must-see bezienswaardigheden. In ons geval benoemt de chatbot de Oeschinensee en Blausee. Voor buitensport brengt de bot het Kandersteg International Scout Centre onder de aandacht.

©Jürgen Wackenhut - stock.adobe.com

(Dit is de omgeving van Kandersteg trouwens)

Tip! Je kunt meer informatie over activiteiten in de buurt opvragen door daar simpelweg naar te vragen. Wij vroegen simpelweg: “Ik ben op zoek naar activiteiten in de buurt, voor maximaal vier personen” en daar kwam een behoorlijk lange lijst met leuke dingen uit!

Beste reismoment uitkiezen

Zodra je weet waar je heen wilt en wat je ongeveer wilt doen, kun je vragen wat het beste moment is om de reis te boeken. Op zo’n brede vraag kan de chatbot geen eenduidig antwoord geven, waardoor je dus wederom een scala aan opties gepresenteerd krijgt. Je krijgt verschillende dingen in beeld te zien die je keuze kunnen beïnvloeden en waar je dus zelf over na moet denken. Ook hier geldt: hoe toegespitster de vraag is die je stelt, hoe beter de chatbot je kan helpen. Maar dat hoeft niet altíjd zo te zijn. In ons voorbeeld krijgen we wederom een algemeen antwoord, op een specifieke vraag.

De vraag luidde: Wanneer kun je het beste boeken in augustus? Daar kwam uit dat je dan beter zo vroeg als mogelijk kunt boeken, maar dat er ook last-minute-deals kunnen zijn. Vragen we wanneer we het beste kunnen boeken in de zomer, dan komt daaruit dat juni mogelijk de beste maand is. Dan is het namelijk nog rustig in de omgeving, aangezien veel mensen (blijkbaar) in juli of augustus gaan. Je kunt ook aangeven hoelang je ergens wilt zijn en vanaf wanneer tot wanneer je van plan bent te gaan reizen. Dan kan ChatGPT je van nog meer specifieke informatie voorzien.

Je kunt vragen wanneer de beste tijd is om te boeken ...

... En dat nog verder verfijnen ...

... of juist wat breder trekken.

Ga je binnenkort op vakantie? Dan moet je een paklijst gaan bijhouden! Die paklijst kun je door ChatGPT laten opstellen, of je gaat even zelf aan de slag. In dit artikel leggen we uitgebreid uit welke essentiële items je op een paklijst moet hebben staan, ongeacht de vakantie die je boekt. In het artikel gaan we dieper in op wandelvakanties, kampeervakanties, strandvakanties, fietsvakantie, vakanties met kleine kinderen en caravanvakanties. Een betere voorbereiding krijg je niet.

Budgetteren en aanbevelingen voor accommodaties

ChatGPT kan je ook enigszins helpen bij het budgetteren van de trip. Je kunt vertellen hoeveel je te besteden hebt of vragen naar wat dit allemaal moet gaan kosten. En dan hebben we het over de vlieg- of treinreis, de overnachtingen en de activiteiten die je op het oog hebt. Plus natuurlijk kosten voor eten en drinken. Je kunt tevens het aantal mensen opgeven, aangezien dat ook een belangrijke factor kan zijn voor gezinnen of groepen. Houd er rekening mee dat de dataset niet up-to-date is en dat alle informatie die je verkrijgt bij benadering is. De actuele prijzen vallen waarschijnlijk hoger uit. ChatGPT geeft als tip mee dat “Het raadzaam is om verschillende accommodatie-opties te vergelijken, prijzen te controleren op boekingssites en rechtstreeks contact op te nemen met accommodaties om de meest recente tarieven en beschikbaarheid te krijgen.”

ChatGPT kan je pok helpen om een schatting van de kosten te maken.

Verder kun je aanbevelingen van accommodaties opvragen, maar daar moet dezelfde kanttekening bij geplaatst worden: de data in ChatGPT gaat maar tot november 2021. Het zou zomaar kunnen dat een bepaald hotel, restaurant of attractie niet meer bestaat of dat er sinds november 2021 een grondige verbouwing plaatsgevonden heeft. Daarom kun je ChatGPT het beste als een soort uitgangspunt gebruiken voor je reis, waardoor je weet waar je naar kunt zoeken en een idee krijgt van hoe duur alles wordt. Je kunt zodoende veel sneller te werk gaan en je reis daadwerkelijk vlotter plannen en dat is dan het voordeel wat je eruit haalt. Neem niet alles klakkeloos aan van de chatbot.

Reisschema opvragen aan ChatGPT

Dat gezegd hebben kun je aan het einde van de planfase een voorlopig reisschema opvragen aan ChatGPT. Dit werkt alleen wanneer je superspecifiek bent geweest en alles tot in de puntjes hebt gepland en alle informatie hebt gecontroleerd . Wanneer je gewoon vraagt om een reisschema, dan krijg je een algemeen lijstje met opties. Wanneer je vraagt of ChatGPT die informatie in een tabel kan presenteren, dan doet de chatbot dat meteen. Voor dit voorbeeld houden wij het ook op algemeenheden, maar zo heb je wel een goed idee van wat de chatbot voor je kan betekenen bij het plannen!

Wil je voor elke dag van de vakantie een activiteit plannen? Ook daar helpt ChatGPT bij.

Sterker nog: hij kan het hele vakantieprogramma in een overzichtelijke tabel gieten!

Je kunt die tabel helaas niet exporteren en kopiëren werkt ook niet lekker. Maar je kunt natuurlijk wel een screenshot maken of de chatbot op je smartphone gebruiken en raadplegen indien nodig.

P.S. Heb je een nieuwe smartphone nodig om ChatGPT op te gebruiken? Onderstaande modellen hebben van gebruikers een perfecte 10 als score gekregen!

▼ Volgende artikel
Vingerafdruk, pincode of gezichtsherkenning: wat is het veiligste manier om je smartphone te beveiligen?
© ID.nl
Huis

Vingerafdruk, pincode of gezichtsherkenning: wat is het veiligste manier om je smartphone te beveiligen?

Je smartphone is tegenwoordig veel meer dan een telefoon; het is de kluis van je digitale leven. Bankzaken, privéfoto's, e-mails en locatiegegevens: het staat er allemaal op. Het goed beveiligen van die toegang is dus geen overbodige luxe. Maar kies je voor het ouderwetse wachtwoord, je vingerafdruk of toch je gezicht? Wij leggen de voor- en nadelen van elke methode naast elkaar.

De klassieker: pincode of wachtwoord

Elke telefoon vraagt erom bij het opstarten: een code. Dit is de basisbeveiliging. Zonder code kun je vaak geen gezichtsherkenning of vingerafdruk instellen. Maar is het ook de beste methode voor dagelijks gebruik?

©ID.nl

Pincode of wachtwoord: de voordelen

• Veiligheid in eigen hand

Het sterke aan een code is dat het in je hoofd zit. Maar een code als 1234 of 0000 is zo gekraakt. Maar kies je voor een langere cijferreeks? Dan is het voor iemand die je smartphone in handen krijgt digitaal gezien nagenoeg onmogelijk om de code te kraken. Voeg je ook letters toe, (zie kader), dan is dit digitaal gezien de moeilijkste methode om te kraken.

• Juridisch sterker

Een interessant weetje: in veel rechtsgebieden val je met een toegangscode onder het zwijgrecht. De politie mag je vaak niet dwingen je code af te staan. Je vinger op een scanner leggen kan in sommige situaties wel als dwangmiddel worden ingezet.

💡 Tip: Gebruik letters voor extra veiligheid

Veel mensen denken dat ze bij het vergrendelen van hun telefoon vastzitten aan een cijfercode, maar dat is niet zo. Je kunt ook kiezen voor een alfanumeriek wachtwoord (een combinatie van cijfers, letters en tekens). Dit is vele malen moeilijker te kraken dan een traditionele cijfer-pincode.

Zo stel je het in:

iPhone: Ga naar Instellingen > Face ID en toegangscode > Wijzig toegangscode. Tik vervolgens op het blauwe tekstje 'Toegangscode-opties' en kies voor 'Aangepaste alfanumerieke code'.

Android: Ga naar Instellingen > Beveiliging > Schermvergrendeling. Kies hier niet voor 'Pincode', maar voor de optie 'Wachtwoord'.

Pincode of wachtwoord: de nadelen

• Afkijken

Iemand die in de trein over je schouder meekijkt, heeft je pincode zo gezien. Ook vette vingers op het scherm kunnen je patroon verraden.

• Gemak

Tachtig keer per dag een lange code intikken gaat vervelen. Mensen kiezen daardoor vaak voor een te simpele code, en dat maakt het juist onveilig.

©ID.nl

2. Lekker snel (maar niet altijd even veilig): vingerafdrukscanner

De vingerafdrukscanner is mateloos populair vanwege het enorme gebruiksgemak: in één soepele beweging pak je je telefoon en ben je vrijwel direct binnen. Toch is het belangrijk om te weten dat de ene scanner de andere niet is en dat dit systeem zowel sterke als zwakke punten heeft.

Vingerafdrukscanner: de voordelen

• Snelheid

Het is vaak de snelste manier om je telefoon te openen, zeker als de scanner in de aan-knop verwerkt zit.

• Betrouwbaarheid (bij de juiste techniek)

Heb je een toestel met een fysieke scanner (achterop/zijkant) of een moderne ultrasone scanner (zoals in de Samsung S-serie)? Dan is de beveiliging uitstekend. Ultrasone scanners maken een 3D-map van je vinger en zijn zeer moeilijk te foppen.

Vingerafdrukscanner: de nadelen

• Natte vingers en pleisters

Heb je natte handen? Dan weigeren veel scanners dienst. Ook met een pleister om je vinger herkent de telefoon je niet. Tip: zorg daarom dat je vingerafdrukken van allebei je handen opslaat.

• Ongewenste toegang

Een klein (maar reëel) risico is dat iemand toegang krijgt terwijl je slaapt of bewusteloos bent, door voorzichtig je vinger op de scanner te leggen.

• Onveilige optische scanners

Veel budget-telefoons hebben een 'optische scanner' onder het scherm. Deze maakt een 2D-foto van je vinger. Dit is minder veilig en makkelijker te foppen dan de ultrasone varianten.

©ID.nl

Gezichtsherkenning: gemak of schijnveiligheid?

Telefoon ontgrendelen door ernaar te kijken voelt als magie. Maar pas op: hier zit de grootste valkuil voor consumenten.

Gezichtsherkenning: de voordelen

• Ultiem gemak

Je hoeft niets aan te raken. Kijken is openen. Ideaal als je bijvoorbeeld handschoenen draagt in de winter.

• Extreem veilig (alleen bij 3D)

Heb je een iPhone (FaceID) of een dure Android met 3D-sensoren? Dan worden er duizenden onzichtbare puntjes op je gezicht geprojecteerd om diepte te meten. Dit is amper te misleiden.

Gezichtsherkenning: de nadelen

• Schijnveiligheid (bij 2D)

Veel goedkopere Android-telefoons gebruiken simpelweg de selfiecamera (2D-herkenning). Dit is niet veilig. Soms is een foto van jou (van Facebook of Instagram) al genoeg om in te breken. Gebruik dit type gezichtsherkenning zeker nooit voor je bank-app.

• Toegang tijdens slaap

Als je niet oplet, kan iemand je telefoon voor je gezicht houden terwijl je slaapt om hem te ontgrendelen. Tip: Zet in de instellingen altijd de optie "Aandacht vereist" of "Ogen open" aan. Dan werkt het alleen als je echt naar het scherm kijkt.

Hoe zit het met privacy?

Een veelgehoorde zorg: "Ik wil niet dat mijn biometrische gegevens in de cloud staan." We kunnen je geruststellen. Bij moderne smartphones worden je gezicht of vinger lokaal opgeslagen in een speciale, zwaarbeveiligde chip in de telefoon (de Secure Enclave). Deze data verlaat je telefoon nooit. Er wordt ook geen foto van je vinger opgeslagen, maar een versleutelde wiskundige code. Zelfs als de servers van de fabrikant gehackt worden, liggen jouw biometrische gegevens niet op straat.

Vingerafdruk, pincode of gezichtsherkenning: wat is het best?

Wat de slimste keuze is, hangt volledig af van je toestel. Heb je een iPhone of een high-end Android-telefoon met 3D-scan? Dan kun je gerust gebruikmaken van gezichtsherkenning; dat is niet alleen snel en makkelijk, maar ook veilig. Bezit je echter een middenklasse- of budgettoestel, kies dan liever voor de vingerafdrukscanner. De gezichtsherkenning op deze modellen is namelijk vaak onveilig.

Vergeet ook de basis niet: zorg altijd voor een sterke toegangscode (liefst alfanumeriek of langer dan vier cijfers) als back-up. Start je telefoon bovendien af en toe opnieuw op. Hierdoor wordt de biometrische beveiliging tijdelijk uitgeschakeld, waardoor je telefoon op zijn veiligst is.

📱Ook interessant: Help! Ik ben het wachtwoord van mijn Apple ID vergeten


Bescherm je smartphone optimaal met een stevig telefoonhoesje.

Zo blijft je toestel in topconditie, hoe je het ook ontgrendelt!
▼ Volgende artikel
Gratis en complete grafische tool: aan de slag met Gimp 3
© ID.nl
Huis

Gratis en complete grafische tool: aan de slag met Gimp 3

Ben je op zoek naar goede software voor het bewerken van foto’s en andere grafische bestanden? Dan is de kans groot dat je Gimp al kent als veelzijdig alternatief voor dure grafische pakketten. Nu is er een nieuwe versie beschikbaar: Gimp 3. Hoe verhoudt deze nieuwe versie zich ten opzichte van de andere grafische programma's?

Er is lange tijd gewerkt aan versie 3 van Gimp: het team heeft er maar liefst zeven jaar aan gesleuteld. De makers, bestaande uit vrijwilligers, begonnen direct aan deze editie na de release van Gimp 2.10 in 2018. Al terug in 2020 kregen we een voorproefje van Gimp 3.0 via een ontwikkelversie, maar pas in 2025 zag de definitieve editie het daglicht. Wie overigens nu denkt dat het Gimpt-team aan het uitrusten is, heeft het mis. Op dit moment is het team namelijk alweer bezig met een volgende versie: Gimp 3.2.

Brede ondersteuning

Wat erg prettig is aan Gimp is dat het programma beschikbaar is voor verschillende platformen. Voor dit artikel bekeken we versie 3.0.4. Deze versie is er voor Windows, Linux en macOS. Zorg bij Windows voor Windows 10 of hoger en bij macOS voor versie 11 of hoger. Je vindt de nieuwste edities via www.gimp.org/downloads.

Indeling

Je kunt Gimp tot in detail naar je hand zetten . Dat is geen overbodige luxe: het programma kent een relatief grote hoeveelheid opties die je niet altijd gebruikt. Hoe je Gimp indeelt, heeft voornamelijk te maken met de acties die je ermee wilt uitvoeren, bijvoorbeeld foto’s bewerken, illustraties maken of digitale kunst maken. Om de omgeving te stroomlijnen, kun je gebruikmaken van dokbare vensters. Open het menu Vensters en kies Dokbare vensters. Bepaal vervolgens welke opties je snel toegankelijk wilt hebben. Je vindt verschillende opties, zoals de kleurenwaaier, lettertypes, lagen en penselen.

Je kunt Gimp tot in detail naar je hand zetten.

Wil je je volledig concentreren op het document zelf? Dan kun je de dokvensters ook (tijdelijk) uitschakelen. Kies Vensters / Dokken verbergen (en dezelfde optie om ze later weer zichtbaar te maken). Een tussenvorm is ook mogelijk, waarbij je de gedokte vensters laat zweven. Je hebt hierdoor meer vrijheid bij het optimaal inrichten van je werkomgeving. Kies voor Vensters en verwijder het vinkje bij Enkelvenstermodus.

Ben je tevreden over je eigen indeling? Dan kun je deze direct opslaan. Kies dan Bewerken / Voorkeuren / Interface / Vensterbeheer. Klik op Vensterposities nu opslaan. Standaard wordt de werkomgeving bewaard zodra je het programma afsluit (controleer of Vensterposities opslaan bij verlaten is geactiveerd).

Als je gebruikmaakt van meerdere beeldschermen, dan kun je Gimp hiermee rekening laten houden. Activeer Open vensters op dezelfde beeldschermen als eerder. Heb je vensters verschoven, maar wil je snel terugkeren naar eerdere posities? Klik op Opgeslagen vensterposities terugzetten.

Handig: de aangepaste gebruikersomgeving bewaren.

Specifieke functies

Eerlijk is eerlijk: Gimp bevat een flinke hoeveelheid functies. De kans bestaat dat je een gewenste functie niet kunt vinden. In plaats van uren te zoeken, kun je de functie ook opzoeken in een overzicht. Kies Hulp / Een functie zoeken en deze uitvoeren. Typ de naam of omschrijving van de functie, bijvoorbeeld ‘lagen’.

In het zoekoverzicht toont Gimp alleen opties die met het trefwoord te maken hebben. Klik op een resultaat om de functie daadwerkelijk uit te voeren. Bij elke functie zie je ook waar deze zich in het programma bevindt, zodat je deze een volgende keer zelfstandig kunt uitvoeren.

In het zoekoverzicht kun je zoeken naar specifieke opties die je niet snel kunt vinden.

Meerdere schermen

Als je gebruikmaakt van meerdere schermen, kun je Gimp hiermee rekening laten houden. Zo kun je de vensters naar een ander scherm verplaatsen. Kies voor Beeld / Verplaatsen naar scherm. Ook kun je individuele vensters naar een ander scherm verplaatsen. Klik op het kleine pictogram rechtsboven (Tabblad configureren) en kies Verplaatsen naar scherm.

Grootte aanpassen

Je kunt op elk gewenst moment het formaat van de afbeelding aanpassen. Kies Afbeelding / Afbeelding schalen. Bepaal de gewenste breedte en hoogte in de sectie Afbeeldingsgrootte. Standaard is de eenheid millimeter, maar je kunt ook een andere eenheid kiezen. Bijvoorbeeld Pixels of Percent.

Die laatste optie is interessant als je de volledige afbeelding in één keer wilt vergroten of juist verkleinen. Standaard zijn de verhoudingen tussen breedte en hoogte aan elkaar gekoppeld. Dat is niet verplicht: klik op het pictogram van de ketting om die koppeling te verbreken. Tevreden met de nieuwe waarden? Bevestig met een klik op Schalen.

De titelbalk van de afbeelding die je hebt geopend, geeft in Gimp belangrijke informatie. Zo lees je in de titelbalk onder meer de bestandsnaam af, maar ook welke afmetingen het bestand heeft. Ook zie je hier welke kleurindeling wordt gebruikt, bijvoorbeeld RGB-kleur 8-bit, en uit hoeveel lagen de afbeelding is opgebouwd.

Je kunt zelf een afbeelding schalen.

Transformeren

Je kunt Gimp goed gebruiken om nieuw materiaal te maken, maar ook om bestaande grafische afbeeldingen aan te passen. Bijvoorbeeld door ze te roteren of bij te snijden. De meeste functies hiervoor vind je onder Gereedschap / Transformeren. Wil je bijvoorbeeld een afbeelding bijsnijden (croppen), dan kies je voor Gereedschap / Transformeren / Bijsnijden. Om een afbeelding te roteren, kies je in hetzelfde menu voor Draaien. Ook andere opties, zoals Schalen en Spiegelen, zijn ondergebracht in hetzelfde menu.

Je bent overigens niet afhankelijk van dit menu: je kunt de functies ook bereiken via de werkbalk die standaard links in het venster wordt getoond. Houd de muisaanwijzer boven een knop voor meer informatie. Veel functies hebben gedetailleerde eigenschappen. Klik je bijvoorbeeld op Penseel, dan kun je kiezen welke grootte het penseel heeft, welk inkttype en welke kleuropties worden gehanteerd. Gimp toont die eigenschappen in het venster Gereedschapsopties, direct onder de werkbalk waarop je de eerdergenoemde opties vindt.

In de linkeronderhoek vind je details van geselecteerde acties.

Geschiedenis

Alle bewerkingen die je op een afbeelding toepast, worden vastgelegd in de geschiedenis. Dit tabblad wordt standaard links in het venster getoond en vult zich naarmate je de acties toepast. Om terug te keren naar een punt in het verleden, klik je op de actie in de lijst. De geschiedenis is handig, omdat je hiermee ziet welke acties je hebt uitgevoerd en kunt experimenteren met verschillende bewerkingen.

Herstellen

Gimp houdt bij welke acties je op een document uitvoert. Dat is handig: hierdoor kun je op een later moment terugkeren naar een eerder punt en wijzigingen ongedaan maken of juist doorvoeren. Je kunt deze geschiedenis op elk moment opvragen: kies voor Bewerken / Geschiedenis ongedaan maken. Linksonder verschijnt een venster met de verschillende stappen. Selecteer nu een bewerking en klik op de knop Ongedaan maken linksonder in het venster.

Heb je een aardige set bewerkingen gemaakt, ben je tevreden en wil je schoon schip maken? Dan kun je de geschiedenis van bewerkingen ook wissen. Afhankelijk van de hoeveelheid bewerkingen kan dit geheugen vrijmaken. Klik op de (verwarrende) knop Alles wissen uit Geschiedenis ongedaan maken. Je vindt deze knop rechtsonder in het geschiedenisvenster.

De geschiedenis geeft een overzicht van de gedane bewerkingen.

Filters

Gimp heeft een volwassen verzameling filters: open hiervoor het menu Filters. Er zijn verschillende categorieën. Met sommige filters kun je afbeeldingen verbeteren, bijvoorbeeld door ruis te verwijderen. Om een afbeelding te verbeteren door deze te verscherpen, kies je Filters / Verbeteren / Verscherpen. Ook kun je een afbeelding verbeteren door deze zachter en minder kartelig te maken, via Filters / Vervagen / Gaussiaanse vervaging of Focus vervaging. Om ruis uit een afbeelding (zoals een foto) te halen, kies je Filters / Ruis.

Ook de artistieke filters zijn het bekijken waard. Kies Filters / Artistiek. Zo kun je bijvoorbeeld kiezen voor het effect van een fotokopie, maar ook voor een getekende stijl (Cartoon) of voor verfeffect (Olieverven). Verder vind je in dezelfde categorie andere kenmerkende stijlen, zoals Textieldruk en Van Gogh.

Gimp heeft een flinke verzameling filters.

Effecten

Je kunt filters gebruiken om effecten op een afbeelding toe te passen, bijvoorbeeld door de belichting van een afbeelding aan te passen of door een ‘lens flare’ (een schittering) na te bootsen. Kies Filters / Licht en schaduw. Selecteer je bijvoorbeeld Kies belichtingseffecten, dan opent een venster waarin je opties kiest. Open de tab Licht en bepaal het effect.

Ook via de andere tabbladen in hetzelfde venster, zoals Materiaal en Omgevingsprojectie, kun je de effecten naar je hand zetten. Klik op Instellingen opslaan, zodat je het profiel een volgende keer snel kunt gebruiken. 

Afbeeldingsinfo

Heb je een bestand geopend en wil je alles weten over de afmeting, resolutie, bitdiepte en andere belangrijke gegevens? Kies Afbeelding / Afbeeldingsinfo. Of nog sneller: druk op de toetscombinatie Alt+Enter. Het venster bestaat uit drie tabbladen, waarbij Eigenschappen de meeste informatie bevat. Neem ook een kijkje bij Afbeelding / Metadata / Metagegevens bekijken. Hier vind je aanvullende informatie over het document.

Exporteren

Gimp ondersteunt een flinke hoeveelheid bestandsformaten. Standaard worden bestanden opgeslagen in xcf. Dit is de eigen bestandsindeling van Gimp. Een xcf-bestand bevat alle informatie, zoals lagen. Verder is er ondersteuning voor andere formaten. Dat is handig bij het opslaan van de bestanden.

Ben je klaar met een bestand, kies dan Bestand / Exporteren als. In het venster geef je een bestandsnaam op en bepaal je de locatie. Werp hierna een blik op Bestandstype selecteren. Kies de gewenste indeling, zoals gif-afbeelding of png-afbeelding. Het valt hierbij op dat Gimp ook exotischere grafische formaten ondersteunt, zoals Windows-pictogrammen of Windows-cursors.

Tevreden met de keuze? Bevestig met een klik op Exporteren. Afhankelijk van de keuze verschijnt een venster waarin je verregaande controle hebt over het eindresultaat. Kies je bijvoorbeeld voor jpeg, dan verschijnt het venster Afbeelding exporteren als JPEG. Via de balk Kwaliteit bepaal je de kwaliteit, en daarmee de bestandsgrootte van de afbeelding. Onder Geavanceerde instellingen kun je de afbeelding verder aanpassen, bijvoorbeeld door deze minder kartelig te maken. Onder Metadata kun je extra informatie aan de afbeelding meegeven, zoals wie de auteur van het beeld is. Maak je vaak gebruik van dezelfde instellingen, sla de set dan op als profiel via een klik op Instellingen opslaan.

Bepaal in welke bestandsindeling je de afbeelding wilt bewaren.

Xcf-bestand verkleinen

Afhankelijk van de complexiteit kan een xcf-bestand flink in omvang toenemen. Heb je behoefte aan een compactere omvang, dan kun je een betere compressie selecteren. Kies Bestand / Opslaan (XCF). In het nieuw geopende venster zet je een vinkje bij Dit XCF-bestand opslaan met betere maar tragere compressie. Houd er rekening mee dat je het bestand vervolgens alleen in de nieuwste versies van Gimp kunt gebruiken: in oudere edities kan het mogelijk niet worden ingelezen.

Standaardafbeelding

 Mogelijk werk je vaak met dezelfde soort afbeeldingen, bijvoorbeeld met dezelfde afmetingen. Je kunt tijd besparen door in Gimp deze waarden als standaard in te stellen. Kies Bewerken / Voorkeuren / Standaardafbeelding. Ga uit van een sjabloon, dat je eventueel nog kunt aanpassen.

Kies Sjabloon en selecteer de afmeting. Voor specifieke formaten heb je niet voldoende aan de opties in dat menu. Je kunt de afmetingen ook handmatig opgeven bij Afbeeldingsgrootte. Nog interessanter is de sectie Geavanceerde opties. Hier kun je onder meer de resolutie en een kleurprofiel bepalen, zodat je volledige controle hebt over de nieuwe afbeelding.

Bespaar tijd door een standaardafbeelding te definiëren.

Sneller werken

Grote kans dat je het grootste gedeelte van de tijd in Gimp werkt met muis of pen, maar je kunt het toetsenbord ook goed inzetten voor het uitvoeren van acties. De sneltoetsen vind je bij elke menuvermelding, maar je hoeft hiermee geen genoegen te nemen. In Gimp kun je ook eigen sneltoetsen samenstellen. Kies Bewerken / Voorkeuren / Interface. In de sectie Sneltoetsen klik je op Sneltoetsen configureren. Zoek de actie waarvoor je een sneltoets wilt maken of deze wilt aanpassen en selecteer de actie. Druk vervolgens op de toetscombinatie die je wilt toewijzen. Herhaal dit voor alle sneltoetsen die je gebruikt. Tevreden? Klik op Oké

Werken met raw-bestanden

Om met raw-bestanden in Gimp te werken, kun je gebruikmaken van externe hulp. Twee populaire uitbreidingen zijn RawTherapee (www.rawtherapee.com) en Darktable (www.darktable.org/install). Met deze uitbreidingen kun je de raw-bestanden klaarmaken en vervolgens verwerken in Gimp. Je mag beide programma’s kosteloos gebruiken.