ID.nl logo
Hier moet je op letten bij het kiezen van een internetprovider
© PXimport
Huis

Hier moet je op letten bij het kiezen van een internetprovider

Internetproviders zijn er in overvloed. Niet voor niets overschreeuwen de aanbieders elkaar met aantrekkelijke acties, torenhoge snelheden en alles-in-één-abonnementen. Vind je het lastig om een goede keuze te maken? In dit artikel leggen we alle relevante details van elke internetprovider bloot.

Tip 01: Internetprovider

Een internetprovider is een bedrijf dat jouw woning toegang biedt tot internet. Klanten ontvangen van de betreffende aanbieder een modem. Dit apparaat zet het inkomende signaal van een traditionele kabel, telefoonlijn of glasvezelkabel om in een internetsignaal. In het modem van de internetprovider is doorgaans ook een (draadloze) router ingebouwd. Lees ook: Zo verbeter je je draadloze thuisnetwerk.

Een router verdeelt de internetverbinding over verschillende apparaten, zoals pc’s, laptops, smartphones, tablets, smart-tv’s en hifi-apparatuur. Zodra je een abonnement bij een internetprovider afsluit, ontvang je een doe-het-zelf-pakket met spullen om een werkende internetverbinding in je woning te realiseren. Als het aansluiten niet lukt, sturen de meeste internetproviders kosteloos een monteur langs.

©PXimport

Tip 02: Alles-in-één

Een belangrijke keuze bij het afsluiten van een internetabonnement is of je ook nog andere diensten wilt afnemen. De meeste internetproviders bieden namelijk ook telefonie en digitale televisie aan. Een groot voordeel is dat een compleet pakket bij één aanbieder in de meeste gevallen goedkoper is dan wanneer je voor telefonie en digitale televisie losse abonnementen afsluit. Daarnaast kun je bij verbindingsproblemen bij één partij terecht en loop je niet het risico dat bedrijven naar elkaar wijzen. Je ontvangt bovendien voor alle diensten één factuur en dat is voor de administratieve rompslomp natuurlijk wel zo prettig.

©PXimport

Tip 03: Welke aansluiting?

Internet is op maximaal drie manieren beschikbaar voor jouw woning, namelijk via de telefoonlijn, televisiekabel en glasvezel. Bij afgelegen huizen is er meestal alleen een analoge telefoonlijn aanwezig. In dat geval ligt een ADSL-abonnement voor de hand, zodat je internet via de telefoonlijn ontvangt. Een nadeel is dat de downloadsnelheid afhankelijk is van de afstand tot aan de wijkcentrale.

De beloofde snelheid van internetproviders wordt dan ook lang niet altijd gehaald. Internet via de kabel biedt in de praktijk wel een constante downloadsnelheid, omdat deze technologie geen last heeft van afstandslimieten. In theorie kan de snelheid wel afnemen wanneer veel mensen in je straat de verbinding tegelijkertijd belasten, maar dat zal niet erg vaak voorkomen. Bij kabelinternet is het overigens verplicht om ook een televisiepakket af te nemen. Kabelabonnementen zonder televisie bestaan namelijk niet. Ziggo domineert momenteel de kabelmarkt, al zijn regionaal ook een kleinere kabelaars erg actief. Wie supersnel internet wenst, kan beter kiezen voor een glasvezelverbinding. Hoewel de dekking in rap tempo verbetert, zijn er momenteel nog ‘slechts’ twee miljoen woningen aangesloten op het glasvezelnetwerk. Desalniettemin is het relatief nieuwe glasvezel sterk in opkomst.

©PXimport

Wie supersnel internet wil, kiest het best voor een glasvezelverbinding

-

Echt glasvezel?

Internetproviders steken veel geld in marketing om klanten over de streep te trekken. Vooral glasvezel is vandaag de dag een populaire marketingterm en logischerwijs willen aanbieders zich hieraan maar al te graag verbinden. Sommige bedrijven beweren zelfs een glasvezelverbinding te leveren, terwijl ze dat in werkelijkheid helemaal niet doen. Een bekend voorbeeld hiervan is nota bene kabelaanbieder Ziggo. Deze internetprovider stuurt medewerkers langs de deuren om ‘internet via glasvezel’ te verkopen, terwijl de verbinding middels deze aanbieder toch echt via de kabel woningen binnenkomt. Ziggo verdedigt deze strategie door te beweren dat het eigen netwerk grotendeels uit glasvezel bestaat. De verbinding van de wijkcentrale tot aan de huizen bestaat echter uit ouderwetse coaxkabels.

©PXimport

Tip 04: Postcodecheck

Afhankelijk van de aanwezige kabels naar jouw woning, zijn er diverse internetabonnementen beschikbaar. Relevant zijn hierbij vragen als: uit hoeveel koperdraden bestaat de telefoonlijn? Ligt er een kabel- en/of glasvezelverbinding? Dergelijke informatie is lang niet altijd even gemakkelijk te achterhalen. Om die reden bieden de meeste internetproviders een postcodecheck aan. Je vult je postcode en huisnummer in, waarna je ziet welke internetabonnementen er voor jouw adres beschikbaar zijn. Wie interesse heeft in glasvezel kan hiervoor terecht op www.eindelijkglasvezel.nl. Deze website is opgericht door Reggefiber: het bedrijf dat glasvezelnetwerken in Nederland aanlegt.

©PXimport

Tip 05: Downloadsnelheid

De snelheid van de geleverde internetverbinding bepaalt grotendeels de prijs van het abonnement. Om die reden is het belangrijk om te bepalen welke snelheid voor jouw huishouden gewenst is. Ook het internetgedrag van overige gezinsleden speelt hierbij een belangrijke rol. Gebruik je internet alleen maar om websites te openen en af en toe een video te kijken via NPO Gemist, dan volstaat een goedkoop ADSL-abonnement tot 20 Mbit/s prima. Zijn er meerdere gezinsleden die graag films streamen via diensten als Netflix en internettelevisie, dan is het slim om voor een snellere internetverbinding te kiezen.

Met een ADSL- of kabelverbinding tot 40 of 50 Mbit/s kun je in de meeste gevallen probleemloos uit de voeten. Snellere verbindingen zijn vooral interessant wanneer meerdere gezinsleden tegelijkertijd films streamen en netwerkgames spelen. Ook mensen die vaak zware filmbestanden downloaden via bittorrent of de nieuwsgroepen (usenet), weten een supersnelle internetverbinding ongetwijfeld te waarderen. Dankzij de opkomst van VDSL (zie kader) wordt internet via de telefoonlijn steeds sneller, al is dat ook afhankelijk van het aantal koperdraden naar jouw woning. De maximale snelheid die internetproviders momenteel leveren via deze technologie is 100 Mbit/s. Ziggo biedt met kabelinternet momenteel een maximale snelheid aan van 300 Mbit/s. Glasvezel gaat zelfs nog een stapje verder. Er zijn al aanbieders die een downloadsnelheid van 500 Mbit/s beloven en de limiet van deze verbinding is daarmee nog niet lang niet bereikt.

©PXimport

Tv-programma’s kijken via NPO Gemist kan prima met een ADSL-abonnement tot 20 Mbit/s

-

VDSL

In plaats van ADSL spreken veel internetaanbieders tegenwoordig van VDSL. De technologie is in grote lijnen hetzelfde en maakt datacommunicatie naar klanten mogelijk over de bestaande telefoonlijn via koperdraad. Dankzij het gebruik van glasvezelnetwerken en verbeterde koperverbindingen tussen wijkcentrales, biedt VDSL een hogere bandbreedte dan ADSL. Dit resulteert in een hogere downloadsnelheid voor de klant.

Tip 06: Uploadsnelheid

De downloadsnelheid van je internetprovider bepaalt hoe snel je websites laden en hoe snel je bestanden vanaf downloadnetwerken binnenhaalt. Vanaf jouw computer kun je ook gegevens het web op sturen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het uploaden van een video naar Facebook of het publiceren van een artikel (met beelden) op een eigen website. Hierbij speelt de uploadsnelheid een belangrijke rol. Deze waarde ligt bij ADSL-, VDSL- en kabelabonnementen over het algemeen een stuk lager dan de downloadsnelheid. Bij nagenoeg alle glasvezelabonnementen zijn de download- en uploadsnelheid exact gelijk. Wanneer de uploadsnelheid voor jou belangrijk is, kies je dus het beste voor glasvezel.

©PXimport

Speedtest

Ben je benieuwd welke download- en uploadsnelheid je met de huidige internetverbinding haalt? Doe dan een speedtest. Zorg er allereerst voor dat er in je woning geen apparaten zijn ingeschakeld die gegevens vanaf internet ophalen, bijvoorbeeld een smart-tv met een Netflix-stream. Kies een pc of laptop die via kabel met internet is verbonden en surf naar www.speedtest.net/nl. Klik op TEST STARTEN en wacht de uitkomst af. Voor ADSL- en VDSL-abonnementen is de afstand tot aan je wijkcentrale een bepalende factor voor de downloadsnelheid. Via www.speedtest.nl/adsl zie je precies hoe ver je van zo’n centrale bent verwijderd. Vul hiervoor je postcode in en klik op Zoek.

©PXimport

Tip 07: Eenmalige kosten

Naast de maandprijs van het abonnement, is het ook slim om nauwkeurig naar de eenmalige kosten te kijken. Sommige providers berekenen namelijk zogeheten aansluitkosten. Wanneer je de verbinding niet zelf instelt, controleer dan ook het tarief voor de monteur. De meeste providers berekenen overigens inmiddels geen aansluit- of montagekosten meer, maar dat geldt helaas niet voor alle aanbieders. Soms vraagt een internetprovider een bedrag voor een snelle levering van internet. Wanneer je bijvoorbeeld via XS4ALL binnen één dag online wilt, betaal je voor deze service eenmalig 65 euro extra. Enkele internetproviders vragen ook een borgsom voor de geleende apparatuur, zoals Fiber.

©PXimport

Tip 08: Contractduur

Besef dat je met een abonnement bij een internetaanbieder meestal een contract voor één of twee jaar aangaat. Je zit gedurende deze periode dus aan het abonnement vast. Wel is het meestal mogelijk om je abonnement op te waarderen, bijvoorbeeld wanneer je toch een hogere downloadsnelheid wilt hebben. Wil je tijdens de contractduur het abonnement evengoed beëindigen? In dat geval brengt de internetprovider hiervoor extra kosten in rekening. In het ergste geval worden de resterende maanden in één keer aan je gefactureerd. De opzegtermijn van een internetabonnement na afloop van het contract is meestal een maand. Wanneer je van de internetprovider een brief ontvangt met een aankondiging van een verhoogd tarief, ben je automatisch contractvrij. Je stapt dan kosteloos naar een andere aanbieder over voordat de verhoging ingaat.

©PXimport

Tip 09: Wifi-hotspots

Tegenwoordig fungeren de routers van bepaalde internetaanbieders ook als wifi-hotspot voor andere abonnees. Het voordeel hiervan is dat je onderweg snel een wifi-verbinding opspoort en daarmee bespaar je het verbruik van een mobiele databundel. Leden van Ziggo hebben op die manier toegang tot zo’n twee miljoen zogeheten WifiSpots. Handig wanneer je bij vrienden of familie op bezoek bent, want de kans is groot dat je zonder extra instellingen van hun internetverbinding gebruikmaakt. Inloggen is makkelijk, want je hebt hiervoor alleen maar je gebruikersnaam en wachtwoord van Ziggo nodig. Naast kabelaanbieder Ziggo biedt KPN onder de noemer Fon een soortgelijke functie aan.

©PXimport

De kans is groot dat je zonder extra instellingen van hun wifi-verbinding gebruikmaakt

-

Tip 10: Klantenservice

Bepaal voor jezelf hoe belangrijk een werkende internetverbinding is. Wanneer je vanuit huis werkt, is het bijvoorbeeld uit zakelijk oogpunt zeer vervelend als je geen verbinding met internet kunt maken. Neem in dat geval een internetprovider waarbij de klantenservice op ruime tijden bereikbaar is. KPN heeft zelfs 24 uur per dag een telefonische helpdesk voor zijn klanten klaarstaan. Gebruik je internet vooral voor privédoeleinden, dan is de bereikbaarheid van een helpdesk iets minder belangrijk.

©PXimport

Tip 11: Hardware

Voor het draadloze bereik in je woning is een goede modem/router-combinatie van essentieel belang. Zoek uit welke hardware je krijgt opgestuurd en duik in de specificaties. Belangrijk is vooral de maximale bandbreedte van de draadloze verbinding en het aantal antennes. Over het algemeen geldt: hoe meer, hoe beter! Het verdient aanbeveling om met een internetprovider in zee te gaan die een dualband-ac-router levert. Bepaalde internetproviders sturen een monteur, die na het aansluiten op jouw verzoek de wifi-dekking kan controleren. Wanneer dat onvoldoende is, plaatst de monteur een accesspoint om een betere wifi-dekking te realiseren. Uiteraard kost dat wel extra geld.

©PXimport

Tip 12: Beveiliging

Als extra dienst voorzien sommige internetproviders ook in de beveiliging van pc’s. Zo geeft Ziggo bij zijn kabelabonnementen bijvoorbeeld de virusscanner van F-Secure cadeau. Abonnees downloaden dit programma vanaf hun Mijn Ziggo-pagina. De benodigde licentiecode pluk je eenvoudig uit de accountgegevens. Een nadeel is dat de licentie van F-Secure voor slechts één pc geldig is. Voor een bedrag van 3,95 euro per maand bescherm je maximaal vijf computers. Ook andere internetproviders bieden als extra dienst een beveiligingspakket aan. Tele2 vraagt hiervoor bijvoorbeeld vier euro per maand en werkt hiervoor eveneens samen met de Finse antivirussoftware van F-Secure. Hiermee heb je ook toegang tot een ouderlijk toezicht-module, zodat je precies bepaalt welke websites er voor je kinderen toegankelijk zijn. Sinds 1 juli heeft ook KPN een extra beveiligingspakket. Voor vijf euro per maand beveilig je hiermee drie apparaten.

©PXimport

Als extra dienst voorzien sommige internetproviders ook in de beveiliging van pc’s

-

Tip 13: Spotify

Nog een andere leuke extra voor wie van muziek houdt: internetprovider KPN heeft een deal gesloten met Spotify. Wanneer je een abonnement op Alles-in-1 Standaard of Premium afsluit, heb je kosteloos toegang tot Spotify Premium. Gunstig, want hiermee stream je miljoenen nummers naar al je apparaten en heb je daarbij geen last van advertenties. Bij andere pakketten krijg je 2,50 euro korting op een maandabonnement bij deze Zweedse muziekdienst. Normaal kost Spotify Premium een tientje per maand. Naast KPN biedt ook XS4ALL Spotify-abonnementen aan voor zijn klanten bij Alles-in-1 Smart, Plus of Pro.

©PXimport

Kooptips

Het aanbod met internetabonnementen is zeer groot, dus er is voor ieder wat wils. We geven je drie voorzetjes. Tele2 Internet Light Prijs: € 22,- per maand Wanneer je internet via ADSL wilt ontvangen, kun je het Internet Light-abonnement van Tele2 overwegen. De kosten hiervoor vallen erg mee, terwijl je internetverbinding toch maximaal 20 Mbit/s ondersteunt. Dat is ruim voldoende om websites te bezoeken, e-mails te openen en zelfs films via Netflix te streamen. Voorwaarde is wel dat de woning niet ver van de wijkcentrale is gelegen, zodat de downloadsnelheid op peil blijft. Het eerste kwartaal kost dit abonnement overigens tien euro per maand. Ziggo Complete Prijs: € 45,95 per maand Het instapabonnement van Ziggo heeft al een gegarandeerde downsnelheid van 40 Mbit/s. Dat is snel genoeg om met meerdere personen binnen de woning te internetten en enkele streams te openen. Wil je Netflix-films in HD-kwaliteit streamen, dan is hiervoor zo’n 5 Mbit/s vereist. In een huishouden met enkele gezinsleden is er dus capaciteit genoeg. Daarnaast is deze internetverbinding ook prima geschikt om af en toe eens een filmpje te downloaden. Ziggo Complete bevat naast een internetaansluiting ook een abonnement voor digitale televisie. De eerste drie maanden betaal je 34,95 euro per maand. XS4ALL Internet Pro Prijs: € 61,- per maand Filmfanaten downloaden zeer regelmatig blu-ray-films van 25 of misschien wel 50 GB. Met een snelle verbinding staan deze zware videobestanden vlot op je systeem. Om de wachttijden te beperken, is glasvezel hiervoor uitermate geschikt. Is jouw woonwijk aangesloten op het glasvezelnetwerk, dan is het Internet Pro-abonnement van XS4ALL een aanrader. Hiermee beschik je over een downloadsnelheid van maximaal 500 Mbit/s, waardoor je pc moeiteloos grote hoeveelheden data vanaf het web binnenslurpt. De eerste drie maanden betaal je voor dit abonnement veertig euro per maand.

▼ Volgende artikel
De lente komt eraan! Dit doe je in februari in de tuin
© Olga Seyfutdinova
Huis

De lente komt eraan! Dit doe je in februari in de tuin

De winter loopt op zijn eind, ook al voelt dat niet altijd zo aan de temperatuur. Maar kijk om je heen: het eerste groen verschijnt weer in de tuin. Winterklokjes en krokussen laten zich zien en aan sommige bomen en struiken zie je al de eerste knoppen verschijnen. Tijd dus om de handen uit de mouwen te steken – de tuin roept!

Dit doe je in februari is het tijd om: 🪻 Eenjarige zomerbloemen voorzaaien 🪻 Kale plekken in het gazon inzaaien 🪻 Groene aanslag van de bestratingverwijderen 🪻 Bepaalde (fruit)bomen snoeien

Weten wat je de rest van het jaar in de tuin kunt doen? Kijk dan op onze jaarkalender!

Voorzaaien, planten en verpotten

Zaai eenjarige zomerbloemen alvast binnen voor, zodat je later in het seizoen sterke planten hebt. Buiten kun je bomen en struiken verplaatsen, zolang het niet vriest. Kuipplanten die in de garage of schuur overwinteren, hebben nu wat meer water nodig. Ook potplanten buiten kunnen wel een scheut gebruiken als ze lange tijd droog staan.

Omdat de nachten nog koud kunnen zijn, is het verstandig om bloeiende bollen in potten en bakken te beschermen met vliesdoek. Een camelia kun je 's nachts afdekken met noppenfolie, maar haal die er overdag weer af zodra de temperatuur boven nul komt.

Wil je wat extra kleur in de tuin? Zet viooltjes en primula's neer. Ze kunnen goed tegen de kou en zorgen meteen voor een lente-achtig gevoel.

©MaÅgosia Karniewska

Aandacht voor je gazon

Strooi in de eerste twee weken van februari kalk over het gazon en de borders. Wil je een nieuw gazon aanleggen? Dan is het tijd om aan de slag te gaan. Spit en egaliseer de grond, zodat die klaar is voor het inzaaien of leggen van gras. Als je gazon vol molshopen ligt, kun je de aarde met een bezem over het gras verspreiden. Is het droog en vorstvrij? Dan kun je de graskanten bijwerken en kale plekken opnieuw inzaaien. Vermijd lopen over het gazon tijdens de vorst, want dat kan het gras beschadigen.

Onkruid wieden en groene aanslag wegvegen

Laat de schoffel voorlopig nog even staan, want daarmee kun je vaste planten beschadigen die nog onder de grond zitten. Pluk het onkruid liever met de hand, zodat je de jonge planten niet verstoort. Een groen laagje op het terras veeg je weg met zand en een bezem. Wil je het grondiger aanpakken? Er zijn verschillende manieren om groene aanslag te verwijderen. Zeg maar dag tegen die gladde laag met deze tips 🢱

Zo verwijder je groene aanslag van je terras en tegels

©Vely

Snoeien (maar niet alles en met mate)

In februari kun je bepaalde bomen en struiken snoeien, zolang het niet vriest en er geen vorstperiode wordt voorspeld. Is dat wel het geval, wacht dan op een warmere periode. Begin bij de dakplataan en snoei de takken die recht omhoog groeien. Heb je de leilinde nog niet gesnoeid? Knip de takken dan nu terug tot een paar centimeter vanaf de hoofdtakken. Ook heesters kunnen een snoeibeurt gebruiken. Ontstaan er grote wonden bij bomen? Dek ze af met wondbalsem om infecties te voorkomen.

Haal bij klimplanten, zoals klimop, wilde wingerd en trompetklimmer, het oude blad weg. Verwijder ook de ranken op plekken waar ze niet moeten groeien, zoals onder de dakrand en rondom kozijnen.

Februari is daarnaast een goede maand om fruitbomen te snoeien. Wacht wel met het snoeien van fruitbomen met steenvruchten, zoals de kersenboom of perzikboom. De druif en kiwi moeten nu wél gesnoeid worden, want zodra de sapstromen op gang komen, ben je te laat.

▼ Volgende artikel
Digitale veiligheid in 2025: hoe en waar ben je kwetsbaar?
© ryanking999 - stock.adobe.com
Zekerheid & gemak

Digitale veiligheid in 2025: hoe en waar ben je kwetsbaar?

Dat het internet niet veilig is en je bijvoorbeeld accountgegevens en je computer moet beveiligen, weet iedereen wel. Maar waartegen je ze moet beveiligen, dat is steeds minder duidelijk. Weten wat precies de dreiging is en welk risico je loopt, is een belangrijke stap in het kiezen van de juiste beveiligingsmaatregel. Wij gingen in gesprek met experts op dit vlak. Tegen welke dreiging moeten we ons eigenlijk beveiligen?

In dit artikel vertellen we je over de online dreigingen anno 2025: • Ransomware • Phishing • Deepfakes • IoT-aanvallen Lees hierna zeker ook: Veilig downloaden: hier moet je op letten

In een donkere kamer vol beeldschermen, zit een jongeman achter een computer. De capuchon van zijn hoodie is zo ver over zijn hoofd getrokken dat zijn gezicht onzichtbaar is . Een hacker! Hoewel maar weinigen van ons er een in het wild zijn tegengekomen, weten we allemaal hoe een hacker eruitziet. Althans, dat denken we. Maar hoe realistisch is dit beeld? En zijn we veilig genoeg als we deze hacker buiten onze computer houden? Niet volgens de experts.

Dreiging en risico

Door het gebruik van computers, smartphones en online diensten stellen we ons dagelijks bloot aan diverse digitale dreigingen. Welke dat precies zijn, verandert door de tijd – evenals het gevaar dat we erdoor lopen en het risico dat we ermee nemen. Overheden, maar ook bedrijven en organisaties werken veelal met dreigingsbeelden. Dat zijn analyses waarin ze de dreigingen zo concreet mogelijk maken en het risico ervan inschatten. Behalve dat het een goede manier is om de dreigingen helder te krijgen, is het vooral nuttig bij de keuze voor te nemen maatregelen.

Volgens het Cybersecurity Woordenboek is een dreiging: ‘iets, een gebeurtenis, wat gevaar of schade kan opleveren’. Bij elke dreiging hoort een risico. Dit is de ‘kans dat het ook echt gebeurt gecombineerd met de gevolgen van die de schade’. Bedoeld wordt dat wanneer bijvoorbeeld de financiële schade van een dreiging een bedrijf failliet kan laten gaan, het risico van de dreiging groter is dan alleen de kosten van de oplossing.

Lekken van persoonlijke gegevens

De schade hoeft ook lang niet altijd financieel te zijn. Het lekken van gevoelige persoonlijke gegevens heeft al snel veel meer impact en betekenis voor die persoon en vaak ook zijn omgeving, dan alleen het bedrag dat ermee gemoeid is. En dat geldt ook wanneer ransomware digitale foto’s vernietigt of je enkele weken werk kwijtraakt en daardoor een belangrijke opdracht te laat inlevert bij een opdrachtgever.

Experts stellen dat het risico het slachtoffer te worden van cybercrime, voor mensen niet lager is geworden. Cybercriminelen gaan steeds slimmer te werk, omdat er veel geld met hun activiteiten te verdienen valt. Voorkomen blijft het doel. Weten welke dreigingen er zijn, is daar een belangrijke stap bij.

Cybersecurity Woordenboek

Cybersecurity is net als de hele tech-sector, gek op afkortingen en moeilijke woorden. Op www.cyberveilignederland.nl/woordenboek vind je het Cybersecurity Woordenboek dat zo’n 650 cybersecurity-termen in begrijpelijke taal uitlegt. Het woordenboek is een samenwerking van ruim 70 organisaties en Nederlandse cybersecurity-professionals in samenwerking met de Cybersecurity Alliantie. De actuele online versie is de derde druk en behalve online te raadplegen ook als pdf te downloaden.

Het Cybersecurity Woordenboek verduidelijkt cybersecuritytermen en -begrippen.

Ransomware blijft schadelijk

Ransomware of gijzelsoftware is al enkele jaren de meest voorkomende en meest lucratieve vorm van cybercrime. Het is malware die de bestanden op een apparaat versleutelt en losgeld eist in ruil voor de decoderingssleutels. Betaal je niet, dan zijn de gegevens voor altijd verloren.

Bogdan Botezatu, directeur Threat Research bij Bitdefender, ziet de verzoeken om hulp dagelijks op zijn bureau landen. “En dat zijn maar al te vaak ook gewoon burgers”, zegt hij om het beeld te ontkrachten dat ransomware vooral bedrijven raakt. “De criminelen richten zich zelden op een specifiek doel, ze schieten vooral met hagel.”

Vele kleintjes leveren volgens hem genoeg geld op en ze lopen minder risico op ongewenste aandacht van pers en politie dan wanneer ze een hele grote vis vangen. Wel wordt bij het aanvallen van bedrijven steeds vaker ingezet ook op extractie, het naar buiten kopiëren van informatie en dan dreigen die te publiceren. Voor consumenten is dit volgens Botezatu in elk geval nu nog een minder voor de hand liggend scenario. “Contact maken met individuele slachtoffers is lastig en het zijn er ook veel te veel. Dan is het eenvoudiger om losgeld te vragen in ruil voor de sleutels.”

Bogdan Botezatu ontvangt dagelijks verzoeken om hulp bij ransomware.

Bronnen van besmetting

Belangrijke bronnen van een ransomwarebesmetting zijn volgens Botezatu phishingberichten, gebruik van onveilige netwerkprotocollen en kwetsbaarheden in software. Expliciet noemt hij nog besmette downloads van cracks om software zonder geldige licentie te gebruiken, en gekraakte films en e-books. “Vaak krijgt men wel een prompt van een beschermingsprogramma maar schakelt die tijdelijk uit. ‘Snel de crack draaien en daarna de beveiliging weer aan’ denk men, maar helaas werkt het niet zo. Dan ben je al besmet.”

Nederland bedreigd

Ook landen denken na over dreigingen en risico’s. Voor Nederland doen de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD), Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) dit. Het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC), dat onderdeel is van het NCTV, richt zich specifiek op digitale dreigingen. Zij publiceert bijvoorbeeld het Cybersecuritybeeld Nederland. CSBN 2023 is de meest recente versie. De overheid voorziet burgers niet specifiek van digitale dreigingsinformatie, wel kun je op sites als Alert Online en Veiliginternetten.nl algemene tips voor digitale veiligheid lezen.

De overheid publiceert regelmatig rapporten over de digitale bedreigingen voor Nederland.

Broddelwerk met desastreuze uitkomst

De ransomware zelf wordt ook steeds verder ontwikkeld. “Niet allemaal zijn ze even kundig”, oordeelt Botezatu over de programmeurs. Soms maken ze volgens hem hele basic fouten, waardoor het onmogelijk is de bestanden te ontsleutelen – zelfs als je betaalt en de sleutels zou krijgen. Volgens het Jaarbeeld Ransomware van Projectgroep Melissa, een samenwerkingsverband van de Nederlandse overheid en diverse private partijen uit de cybersecuritysector, kwamen er in 2023 in Nederland 29 typen ransomware voor. Volgens Botezatu maakt momenteel vooral de ransomware-variant STOP Djvu veel slachtoffers. Deze ransomware richt zich vooral op Windows-computers en wordt vooral via software-cracks verspreid en via berichten op het Discord-chatplatform.

De top 10 van Peter Stelzhammer

Wij vroegen Peter Stelzhammer, oprichter en malware-onderzoeker bij antivirus-lab AV-Comparatives, naar zijn top 10 van verwachte bedreigingen voor 2025.

  • Phishing: mensen verleiden gevoelige informatie te verstrekken.
  • Deepfakes en desinformatie: mensen manipuleren en oplichten met AI-nep-video’s en audio.
  • Ransomware: bestanden versleutelen en alleen tegen betaling ontsleutelen.
  • Malvertising: malware verspreiden via besmette advertenties.
  • Identiteitsdiefstal: gestolen persoonsgegevens misbruiken voor fraude.
  • Fakeshops: frauduleuze webshops die persoonlijke en betalingsgegevens verzamelen of namaakgoederen verkopen.
  • IoT-aanvallen: IoT-apparatuur hacken voor toegang tot diensten, of gecoördineerde criminele aanvallen.
  • Man-in-the-Middle (MitM)-aanvallen: (bank)communicatie onderscheppen en misbruiken.
  • Cryptojacking: ongeautoriseerd gebruik van computers maken om crypto te minen.
  • Zero-day-exploits: kwetsbaarheden in software misbruiken voordat er een patch is.

Overige malware

Door alle aandacht voor ransomware lijkt het bijna of er geen ‘gewone’ malware meer is. Die is er nog genoeg. Het Duitse antivirus-certificeringslab AV-Test ziet ze allemaal voorbijkomen. Erik Heyland, manager van het Test en Research Lab bij AV-Test somt de enorme aantallen varianten trojans, backdoors, webscripts, miners, worms, PUA’s, droppers en nog veel meer op. De aantallen nieuwe varianten lopen in de miljoenen per jaar. AV-Test heeft op https://portal.av-atlas.org een online dashboard staan met informatie over actuele dreigingen, zoals virussen, spamberichten en aanvallen op IoT-apparaten.

AV-Test heeft een online dashboard met dreigingsinformatie.

Gehackt

In 2021 was het Brabantse bedrijf Hoppenbrouwers slachtoffer van een ransomwareaanval door de beruchte REvil-cybercrimegroep. Het bedrijf wil graag dat anderen ervan leren en heeft een e-book gepubliceerd van de gebeurtenissen voor, tijdens en na de hack. Het e-book is gratis te downloaden.

Het ransomware-verhaal van het Brabantse Hoppenbrouwers maakt de impact van een ransomware-incident invoelbaar.

Jij bent geld waard

Phishing, smishing, infostealers; het zijn allemaal manieren waarop criminelen proberen persoonlijke gegevens zoals wachtwoorden en creditcardnummers in handen te krijgen. Ze doen dit via e-mails en sms-berichten die verwijzen naar nep-websites of door met een infostealer-programma informatie op de pc of Mac te verzamelen door login-/sessie-cookies en credentials die je in browsers bewaart, te stelen.

De verschillende vormen om informatie te verzamelen, worden volgens de experts steeds geavanceerder en daarmee gevaarlijker. Niet alleen investeren de criminelen meer tijd en middelen in hun aanvallen, kunstmatige intelligentie biedt hun ongekende nieuwe mogelijkheden. Daarbij is de opbrengst van een aanval door de manier waarop wij met wachtwoorden omgaan vaak veel groter dan het op eerste hand lijkt. Botezatu noemt dit een van zijn grootste frustraties. “Hackers hebben talloze manieren om deze informatie te oogsten. Voor de meeste accounts is het ook geen kwestie van hoe, maar alleen wanneer de gegevens worden gestolen. Hergebruik je inloggegevens, dan verlies je meer dan alleen dat account.”

Oplichting even gevaarlijk

Volgens Marc Vos, senior-manager bij McAfee, is internetoplichting inmiddels net zo gevaarlijk als malware en ransomware. Daarbij zijn volgens hem juist deze vormen van online criminaliteit steeds lucratiever voor de criminelen. “De meeste mensen begrijpen wel dat een pc beveiligd moet worden, maar dat ze zelf eigenlijk een veel ‘interessanter’ doelwit zijn wordt vaak vergeten.” Of zoals Botezatu aanvult: “Mensen denken dat hun informatie niet waardevol is. Maar eigenlijk is elk onderdeel van een online identiteit te misbruiken en te verkopen. Overal hangt een prijskaartje aan.”

De top 10 van Marc Vos

Ook Marc Vos, senior PR-manager bij McAfee, leverde zijn belangrijkste bedreigingen voor 2025:

  • Dating-fraude (pig butchering): iemand verleiden en het vertrouwen misbruiken voor crypto-scams.
  • Beleggingsfraude: advertenties met bekende personen voor malafide investeringen.
  • WhatsApp-fraude (“Hoi mam”) nep-gezinslid in nood vraagt via WhatsApp om geld.
  • Recovery-fraude: slachtoffer van fraude wordt door nep bank-/helpdeskmedewerker nogmaals oplicht.
  • E-mail-/sms-phishing: nep-mail lokt je naar site die gegevens steelt.
  • Nepberichten van pakketbezorgers: mail of app over invoerkosten om gegevens te stelen.
  • Nepwebshop of ticketsites: site verkoopt goederen of tickets maar levert niet en steelt betalingsgegevens.
  • Deepfakes: met AI gemaakte video’s/foto’s ingezet voor misinformatie, cyberpesten, oplichting.
  • Vishing/voicephishing: via de telefoon inlog- of betaalgegevens bemachtigen. AI maakt deze voiceberichten superrealistisch.
  • Quishing: QR-code aanbieden die naar phishingwebsite leidt.

Hackers en IoT

Volgens Botezatu is er niet één groep of soort hackers. Hij gebruikt dan ook liever scenario’s om enkele groepen te duiden. Voor consumenten zeker relevant is de ‘opportunistische hacker’ die het internet scant met kant-en-klare tools op zoek naar kwetsbaarheden. Ze hebben vooral succes bij smart-apparatuur zoals slimme deurbellen, IP-camera’s, smart speakers, maar ook printers en babyfoons. Ze vormen hier botnets mee die ze gebruiken om DDOS-aanvallen uit te voeren. Een tweede scenario is dat gekaapte apparatuur wordt gebruikt om internetverkeer te routeren en te verbergen, bijvoorbeeld om toegang te geven tot strafbare content. Volgens Botezatu ziet niet iedereen van wie de apparatuur gekaapt is zichzelf direct als slachtoffer. “Wordt jouw IP-adres gebruikt om vitale infrastructuur aan te vallen, dan kan dat serieus repercussies hebben”, waarschuwt hij.

Bij IoT-apparaten is ook al snel de privacy in het gedrang. “Wereldwijd gaat het om 22 miljard verbonden apparaten en dat aantal neemt alleen maar toe. IP-camera’s en babymonitors slaan vaak beelden op in de cloud. Hack je die, dan kun je direct bij mensen in huis kijken. Er blijft dan geen privacy over, maar het wordt dan ook een fysiek risico. Criminelen kunnen meekijken en zien waar je belangrijke zaken bewaart, maar ook wanneer je thuis bent of juist niet. Opnieuw relevante informatie die geld waard is.”

Social media

Steeds vaker zijn ook hackers geïnteresseerd in accounts van social media, YouTube en e-mail. Ze gebruiken deze accounts om als jou andere accounts ‘te liken’ en een boost te geven, om fake-nieuws en fake-succesverhalen te verspreiden. Populair is ook advertising-fraude. Hierbij maakt men een account aan bij een advertentieverkoper om daarna met gestolen accounts eindeloos op deze advertenties te klikken. “Per klik is het een minimaal bedrag, maar aangestuurd met een botnet en veel gestolen accounts is het al snel een leuke inkomstenbron.”

Mobiele dreigingen

Aangezien er ontzettend veel data op mobiele apparaten staan, zoals wachtwoorden en apps die je gebruikt bij multifactor-inloggen, is er volgens Peter Hendriks, solutions-manager bij ESET, alle reden de beveiliging van mobiele apparaten serieus te nemen. Smartphones zijn veiliger dan pc's en Macs, maar waterdicht is die veiligheid niet. “Dat geldt voor Android maar ook iOS. Apples mobiele OS is meer afgeschermd, maar het is niet zo dat je mobiele devices onschendbaar zijn.”

Mobiele apparaten worden veel aangevallen voor phishing en vishing (spraak-phishing). Een groot risico is de installatie van apps buiten de standaard Android- of Apple-appstore om. Apps in die stores worden door Apple en Google op kwaliteit en ook beveiliging gecontroleerd, maar dat geldt niet voor apps uit andere bronnen. Lang had ook alleen Android de optie om alternatieve stores te gebruiken, maar inmiddels moet ook Apple andere appwinkels toelaten.

“Het risico van het downloaden van malware is hierdoor groter geworden”, aldus Hendriks. Botezatu van Bitdefender onderschrijft dit: “Op iOS zijn attacks zeldzaam, maar voor Android zien we zeker twintig tot dertig reports van frauduleuze apps per maand.” Bitdefender onderzoekt op dit moment een Android-app die in de Google Playstore wordt aangeboden en die de smartphone gebruikt als proxy voor crimineel netwerkverkeer. “Het grote voordeel van smartphones is dat ze eigenlijk altijd ingeschakeld zijn én verbonden zijn met het internet”, aldus Botezatu. Dit maakt smartphones volgens hem extra interessant. Daarbij is ook de bandbreedte steeds minder een beperking. Bovendien bevatten mobiele apparaten veel informatie over de gebruiker.

De top 10 van Peter Hendriks

Peter Hendriks, solutions-manager bij ESET is duidelijk. “Awareness is altijd belangrijk, maar goed nadenken over risico’s ook.”

  • Phishing/smishing: oplichting via mail en WhatsApp.
  • Vishing/Voicephishing: criminelen die zich via AI voordoen als iemand anders om gegevens of geld los te maken.
  • Malware: vooral infostealers en andere malware, onverminderd een groot probleem.
  • Social engineering: alles van een “Hoi mama” tot deepfake-video bedoeld om je om de tuin te leiden. Kan zeker bij offline stalking veel impact hebben op een slachtoffer.
  • Identiteitsfraude via datalekken: criminelen die gelekte data met accountgegevens kopen en misbruiken.
  • IoT-apparaten: slecht beveiligde slimme apparaten die verbonden met het internet je aanvalsoppervlak enorm vergroten.
  • Nepwebshop: een shop beginnen is steeds makkelijker, ook als die malafide is.
  • Sextortion: chantage met naaktbeelden van het slachtoffer. Soms met gemanipuleerde beelden.
  • Ransomware: onverminderd een groot probleem.
  • Besmette downloads: onofficiële software die malware bevat.

Conclusie

Als gebruiker kun je er niet omheen: het internet is niet veilig en daarmee ook alle apparaten die we met het internet verbinden niet. Dat geldt voor de computer, de smartphone, maar ook voor alle andere apparaten die we steeds meer toelaten in ons huis en in ons leven. En juist omdat we er zo vertrouwd mee zijn en ze ook willen vertrouwen, is het belangrijk de risico’s goed in ogenschouw te nemen. De experts en rapporten van de overheid laten zien dat de dreiging groot genoeg is om beveiliging ruim aandacht te geven.

De wereld achter ransomware

Bij Project Melissa werken enkele overheden en security-organisaties, onder wie het NCSC, Fox IT en de politie, samen tegen ransomware. De samenwerking heeft enkele succesvolle acties tegen ransomwarebendes opgeleverd, maar ook twee lezenswaardige whitepapers. Eén geeft inzicht in de werking van ransomware en de criminelen erachter, de tweede gaat dieper in op de afpersingsmethode van data-exfiltratie. Beide documenten zijn te downloaden via deze webpagina van het Nationaal Cyber Security Centrum.

De ransomware-whitepapers van Project Melissa geven veel inzicht in de werking van ransomware en de criminele groepen erachter.