ID.nl logo
10 tips voor het downloaden met usenet
© Reshift Digital
Huis

10 tips voor het downloaden met usenet

Inmiddels zijn er veel interessante film- en muziekdiensten waarmee je content in uitstekende kwaliteit kunt streamen. Toch is downloaden zeker niet passé. Voor hoge kwaliteitsbestanden moet je namelijk nog altijd op usenet zijn! Wij vertellen je over de laatste ontwikkelingen rondom dit downloadnetwerk.

Tip 01: Voordelen usenet

Hoewel Netflix, Spotify, NPO, Deezer, Pathé Thuis, Tidal en vergelijkbare diensten behoorlijk succesvol zijn, is er nog genoeg reden om voor een uitgebreid downloadnetwerk als usenet (nieuwsgroepen) te kiezen. Bij een abonnement op een streamingdienst download je de bestanden slechts tijdelijk naar een computer, tablet of smartphone waardoor je de bestanden niet in eigen bezit hebt. Offline films kijken is hierdoor niet mogelijk. Dat is bijvoorbeeld erg lastig wanneer je vaak onderweg bent met een laptop of tablet. Verder is de bandbreedte via internet beperkt. Lees ook: Alternatieve videodiensten voor Netflix.

Om die reden zal Netflix niet zo snel een complete blu-ray van 50 GB verspreiden. Voor muziek geldt hetzelfde, want geen enkele online muziekdienst biedt high-res bestanden met een audiokwaliteit van 24bits/48KHz of hoger aan. Op usenet zijn dergelijke kwaliteitsbestanden veelvuldig te vinden. Het actuele aanbod is daarnaast ook nog eens erg verleidelijk. Nieuwe afleveringen van series die onlangs in de Verenigde Staten zijn uitgezonden, kun je in Nederland momenteel niet via een legale weg bekijken. Kortom, er is nog genoeg reden om voor usenet te kiezen. Helaas zijn er wel enkele kanttekeningen. Neem het kader Downloadwetgeving daarom eerst grondig door en beslis daarna of je dit downloadnetwerk op eigen risico wilt gebruiken.

©PXimport

Downloadwetgeving

Vorig jaar is de wetgeving op het gebied van downloaden drastisch gewijzigd. Je mag namelijk geen auteursrechtelijk beschermde bestanden meer uit illegale bron downloaden. Voorheen werd deze handeling gezien als een digitale kopie voor eigen gebruik, maar ruim een jaar geleden bepaalde het Europese Hof dat Nederland een downloadverbod moest invoeren.

Hierdoor is het legale gebruik van usenet uiterst beperkt, want op dit downloadnetwerk zijn er weinig rechtenvrije bestanden beschikbaar. Auteursrechtswaakhond Stichting Brein richt zich vooralsnog op de aanbieders van illegale content, dus het risico op sancties lijkt momenteel klein. Wellicht verandert dat in de nabije toekomst wanneer film- en muziekmaatschappijen zelf stappen ondernemen. In Duitsland krijgen particuliere downloaders bijvoorbeeld al geregeld advocaten op hun dak wat vervolgens na een korte rechtsgang resulteert in hoge boetes. Wanneer je besluit om met usenet bestanden te downloaden, is het gebruik hiervan volledig op eigen risico.

©PXimport

Tip 02: Usenet-toegang

Veel downloaders denken dat het gebruik van usenet in alle gevallen legaal is, omdat zij geld voor hun nieuwsserver betalen via een commerciële usenetprovider. Dat is echter een misvatting. Een betaalde nieuwsserver geeft je alleen maar toegang tot de nieuwsgroepen waarin films en muziek staan opgeslagen. Het zijn echter andere particuliere gebruikers die deze mediabestanden via usenet illegaal aanbieden. De usenetprovider heeft met de inhoud van de nieuwsgroepen dus feitelijk niets te maken.

Ben je nieuwsgierig en wil je eens op usenet snuffelen? Kijk dan eens welke usentproviders een gratis proefabonnement aanbieden. Voorbeelden hiervan zijn Pure usenet, NewsXS en SnelNL. Nadat je gegevens van de nieuwsserver hebt ontvangen, kun je ermee aan de slag! Na de proefperiode neem je desgewenst voor een klein geldbedrag een maandabonnement bij de usenetprovider. Let hierbij op welke downloadsnelheid er maximaal mogelijk is en hoelang de bestanden op de nieuwsserver blijven staan.

©PXimport

Tip 03: Downloadprogramma

Indien je de gegevens van de nieuwsserver toevoegt aan een geschikt downloadprogramma, lukt het om mediabestanden vanaf usenet te downloaden. Er is voldoende freeware beschikbaar waarmee dat mogelijk is. SABnzbd is naar onze mening het prettigste programma om mee te werken met de meeste mogelijkheden. Download het installatiebestand voor Windows, OS X of Linux.

Zodra je de installatieprocedure hebt doorgenomen, opent de freeware in de browser. Je kiest voor Nederlands en bevestigt daarna met Start Wizard. Vul vervolgens alle gegevens van de nieuwsserver in, zoals Server naam, Poort nummer, Gebruikersnaam, Wachtwoord en Verbindingen. Je downloadt desgewenst via een versleutelde verbinding, zodat derden niet zien welke bestanden je binnenhaalt. De nieuwsserver dient dit protocol wel te ondersteunen. Zet in dat geval een vinkje achter SSL en let op dat je een compatibel poortnummer invult. Controleer de verbinding via Test Server. Klik tot slot enkele keren op Volgende om de resterende stappen van de wizard door te nemen. Het is niet nodig om iets te wijzigen.

©PXimport

Tip 04: Opslaglocatie

SABnzbd is nu correct ingesteld om downloads vanaf usenet binnen te halen. Uiteraard wil je graag weten op welke plek gedownloade bestanden terechtkomen. Je stelt hiervoor zelf de gewenste map in. Ga naar Instellen / Mappen. Bij Map voor verwerkte downloads klik je op de knop Browse. Druk op de puntjes en blader naar een geschikte bestandslocatie. Bevestig met OK. Eventueel pas je ook de map met de tijdelijke downloads aan. Via Opslaan bewaart SABnzbd alle wijzigingen.

©PXimport

Tip 05: SpotLite

Je hebt nu alleen nog een nzb-bestand van een film, serie of muziekalbum nodig. Wanneer je dit bestand aan SABnzbd toevoegt, haalt het downloadprogramma de juiste data binnen vanaf usenet. Er zijn gespecialiseerde nzb-websites waarmee je naar leuke mediabestanden kunt zoeken, zoals www.binsearch.info en www.nzbindex.nl. Vaak is het helaas lastig om de juiste bestanden te vinden, vanwege het gebruik van vreemde bestandsnamen. Voor een beter resultaat installeer je de community SpotLite op je systeem. In dit programma brengen gebruikers elkaar op de hoogte van het aanbod, zodat het gemakkelijker is om leuk materiaal te vinden.

Via www.spot-net.nl/spotlite zijn er versies voor Windows, OS X en Linux beschikbaar. Na de installatie vul je de gegevens van de nieuwsserver in. Werp ook een blik op de overige instellingen en klik uiteindelijk op OK. Het duurt even voordat de volledige database is aangemaakt. Onderaan volg je de status.

Tip 06: Nzb-bestand opslaan

In SpotLite gebruik je de categorieën om interessant materiaal te vinden. Verder is er ook een zoekfunctie aanwezig. Kom je een interessante film, serie of muziekalbum tegen, dan dubbelklik je op de titel voor het inzien van extra details. Je vindt er onder meer informatie over het bestandsformaat, de ondertiteling en de kwaliteit. Lees ook globaal de reacties door. Is de sfeer positief, dan mag je ervan uitgaan dat de aangeboden bestanden echt zijn. Wil je het mediabestand downloaden? Klik rechtsboven op het pictogram met de harde schijf en de wereldbol. Kies voor Binsearch.

Zet een vinkje voor de juiste bestandsnaam, waarna je kiest voor Create NZB. Bewaar het bestand vervolgens op de harde schijf. Soms staat er in de SpotLite-beschrijving van voornamelijk Amerikaanse series en films een andere downloadlink vermeld. Dat is een versleutelde link waar opsporingsdiensten meer moeite hebben om de content offline te halen, zodat de kans dat deze bestanden van usenet verdwijnen kleiner is. Klik in dat geval op deze link om het nzb-bestand op te slaan. Let verder op welke bestanden er auteursrechtelijk zijn beschermd, want die mag je volgens de wet niet downloaden.

©PXimport

Tip 07: Downloaden

Met een nzb-bestand zet je het downloadprogramma eenvoudig aan het werk. SABnzbd herkent in veel gevallen automatisch nzb'tjes. Dubbelklikken op het bestand is dan voldoende om de gewenste data van usenet te plukken. Werkt het op jouw pc niet? Open SABnzbd en klik rechtsboven op NZB toevoegen. Via Bestand kiezen selecteer je het nzb-bestand op de harde schijf. Klik achtereenvolgens op Openen en Ophalen om de downloadtaak te starten. Via het kruisje sluit je vervolgens het kader. Je volgt in het hoofdscherm de voortgang. Zo zie je hoelang het downloadproces nog duurt en hoeveel data er inmiddels al is binnengehaald. Verder geeft de freeware ook aan met welke downloadsnelheid de bestanden op de pc terechtkomen. Na afloop vind je de content terug in de downloadmap die je in tip 4 hebt opgegeven.

©PXimport

Tip 08: Sonarr

Liefhebbers van series downloaden iedere week de nieuwste uitzending naar hun pc, vaak nadat de aflevering op de Amerikaanse televisie is verschenen. Vind je het lastig om iedere keer handmatig naar de recentste uitzending te zoeken in SpotLite? Laat Sonarr dat voor je doen! Zodra de gewenste serie op usenet staat, stuurt dit programma een seintje naar SABnzbd. Vervolgens belanden de gewenste bestanden op je pc. Bedenk overigens wel dat veruit de meeste series auteursrechtelijk zijn beschermd, dus het gebruik van Sonarr is omstreden.

Omdat we deze veelbelovende downloadtechniek je niet willen onthouden, leggen we de werking hiervan in de volgende tip uit. Het gebruik is echter op eigen risico. Surf naar www.sonarr.tv om het programma te downloaden. Er zijn versies voor Windows, OS X en Linux beschikbaar. In dit artikel gaan we uit van de Windows-versie. Neem de installatiewizard door en start het programma op.

©PXimport

Tip 09: Series toevoegen

Je geeft in Sonarr eerst aan welke series je wilt volgen. Klik hiervoor op Add Series en typ een trefwoord. In de resultaten zoek je vervolgens de juiste titel op. Via Select Path / Add a different path geef je aan op welke locatie je de bestanden wilt bewaren. Klik hiervoor op het blauwe pictogram om de bestandsbrowser te openen. Daarna bevestig je met OK en het vinkje. Bij Monitor bepaal je voor welke afleveringen Sonarr een downloadtaak moet aanmaken.

Kies je bijvoorbeeld voor Future, dan downloadt het programma alleen toekomstige uitzendingen. Met All haal je alle beschikbare seizoenen van een serie binnen. Bij Profile bepaal je de gewenste videokwaliteit. Selecteer Any voor de meeste kans, omdat Sonarr dan geen voorwaarden stelt aan de minimale resolutie. In plaats daarvan kun je ook aangeven dat je series minimaal in 720p of 1080p wilt bekijken. Nadat je de juiste instellingen hebt gekozen, klik je op het groene plusteken om deze titel toe te voegen. Klik op Series om de actuele status te bekijken.

©PXimport

Tip 10: SABnzbd koppelen

Sonarr stuurt een seintje naar een downloadclient wanneer er een nieuwe aflevering van je favoriete serie op usenet staat. Hiervoor is het nodig dat je SABnzbd aan Sonarr koppelt. Ga naar Settings en Download Client. Klik op het grote plusteken, waarna je vervolgens kiest voor SABnzbd. Vul een logische naam in. Bij API Key dien je een unieke code van SABnzbd in te vullen. Je vindt die door in het downloadprogramma naar Instellen / Algemeen te navigeren.

Als je een gebruikersnaam en wachtwoord voor SABnzbd hebt ingevuld, vul je die ook in. Bevestig met Save. Verder is het nog nodig om een usenet-zoekmachine in Sonarr te activeren. Ga naar Settings / Indexers. Om toekomstige afleveringen te vinden, volstaat het om Womble's te activeren. Als je ook van plan bent om oude afleveringen met Sonarr op te halen, heb je een account bij een usenet-zoekmachine met ondersteuning voor Newznab nodig. De API-sleutel van deze usenet-zoekmachine kopieer je dan naar Sonarr. Usenet Crawler is bijvoorbeeld een usenet-website die Newznab ondersteunt.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?
© ER | ID.nl
Huis

Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

▼ Volgende artikel
Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is
© ID.nl
Huis

Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

In dit artikel

In dit artikel lees je wat QD-OLED precies is en waarom deze schermtechniek vooral bij gamen zichtbaar voordeel biedt. We leggen uit hoe QD-OLED verschilt van traditionele lcd-panelen, wat je merkt bij snelle actie en donkere scènes, en hoe het zit met helderheid, HDR en reflecties. Ook besteden we aandacht aan burn-in en de beschermingsmechanismen die moderne QD-OLED-monitoren gebruiken. Tot slot lees je voor welk type gamer QD-OLED het meest geschikt is en wanneer een Mini-LED-monitor een logisch alternatief kan zijn.

Lees ook: Lcd versus oled: wat is het verschil en welke televisie moet je kiezen?

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

QD-OLED versus Mini-LED

QD-OLED en Mini-LED worden vaak naast elkaar genoemd, maar het zijn fundamenteel verschillende technieken. QD-OLED is zelflichtend: elke pixel geeft zijn eigen licht en kan volledig uit. Dat levert perfect zwart, zeer snelle pixelreacties en sterk contrast op, wat vooral bij games met veel beweging en donkere scènes zichtbaar voordeel geeft.

Mini-LED is een verfijnde vorm van LCD. Het paneel gebruikt duizenden kleine leds als achtergrondverlichting die in zones worden gedimd. Daardoor kan een Mini-LED-scherm hoge helderheid over grote delen van het scherm vasthouden, wat prettig is in fel verlichte kamers en bij HDR met veel lichtaccenten. Zwart is hierbij wel afhankelijk van lokale dimming en nooit volledig uitgeschakeld zoals bij OLED.

Kort gezegd blinkt QD-OLED uit in contrast, snelheid en beeldrust in donkere omgevingen, terwijl Mini-LED praktischer is bij veel omgevingslicht, wanneer dezelfde elementen of onderdelen langdurig in beeld staat en als hoge helderheid belangrijk is.

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

Wat is het?Wat doet het?
Screensaver (schermbeveiliging)Dimt het scherm bij langdurig stilstaand beeld en herstelt de helderheid automatisch zodra er weer beweging is, om inbranden te voorkomen.
Pixel orbiting (pixelverschuiving)Verschuift het beeld continu minimaal op pixelniveau zodat vaste elementen nooit exact op dezelfde plek blijven staan.
Pixel refresh (pixelverversing)Start een onderhoudscyclus waarbij het paneel zichzelf corrigeert om slijtage en beginnende inbranding te verminderen.
Auto Warning (automatische waarschuwing)Geeft na een bepaalde gebruiksduur automatisch een melding om een pixel refresh uit te voeren.
Logos protection (logobescherming)Herkent vaste logo's in beeld en verlaagt daar lokaal de helderheid om inbranden te beperken.
Boundary dimmer (randdimming)Dimt automatisch delen van het scherm met zwarte balken of sterke helderheidsverschillen, bijvoorbeeld bij afwijkende beeldverhoudingen.
Taskbar dimmer (taakbalkdimming)Verlaagt specifiek de helderheid van de taakbalk om langdurige statische weergave op die plek te beperken.
Thermal protection (thermische beveiliging)Past de helderheid automatisch aan wanneer de monitor te warm wordt, om oververhitting en paneelslijtage te voorkomen.

©AGON by AOC

AGON by AOC PRO OLED AG276QKD2

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Techniek ⬇ / Model ➡AG276QKD2AG276UZDAG346UCDAG276QZD2
Screen saverJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / Fast
Pixel orbitingJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / Strong
Pixel refreshJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Auto WarningJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Logos ProtectionJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2
Boundary dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Taskbar dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Thermal protectionJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / On

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.

QD, OLED en QD-OLED

OLED
Elke pixel geeft zelf licht. Daardoor zijn zwartwaarden diep en schakelt het beeld snel. Geschikt voor gaming en films, met aandacht voor burn-in bij langdurig statisch beeld.

QD (Quantum Dots)
Quantum dots zetten licht om in pure, heldere kleuren. Ze worden ingezet om kleurvolume en helderheid te verbeteren.

QD-OLED
Combineert de zelflichtende OLED-pixelstructuur met een quantum-dot-laag. Je krijgt diepe zwarttinten, snelle reactie en een breed kleurbereik. Het is een balans tussen snelheid, helderheid en kleurprecisie die goed aansluit bij moderne games.