Op vakantie met de caravan is voor menig EV-eigenaar een uitdaging, want lang niet elke EV heeft een trekhaak. Maar welke elektrische auto's kunnen wel degelijk op pad met de caravan? Wij zetten de tien beste keuzes op een rij voor de lease-rijder én privé-rijder.

Ook interessant: Elektrisch op reis – tips voor een succesvolle roadtrip met je EV

De trekhaak is niet direct de meest voorkomende optie bij veel elektrische auto’s. Dat heeft met meerdere factoren te maken, waaronder de plaatsing van het accupakket en het verkleinen van de actieradius zodra een auto een aanhanger moet trekken. Echter, producenten van EV’s weten maar al te goed dat het ontbreken van een trekhaak voor menigeen een harde dealbreaker is. En dus komen er steeds meer elektrische auto’s met trekhaken op de markt, waarbij een groot deel meer dan geschikt is om een caravan te trekken. We zetten de tien beste opties op een rij.

Hoe kiezen we de beste auto?

Voordat we een lijst van tien EV’s geven die volgens ons de beste caravantrekkers zijn, wil je natuurlijk weten welke criteria we gehanteerd hebben. Volgens ons moet een goede caravantrekker eigenlijk aan twee simpele voorwaarden voldoen:

⭐ 1: Het moet een auto zijn waar een gemiddeld gezin mee op vakantie kan
⭐ 2: De auto moet over een trekgewicht van minimaal 1.200 kilogram beschikken

Het eerste punt heeft te maken met de bruikbaarheid van de EV. Hoe praktischer de auto, hoe meer hij geschikt is voor een trip naar een camping in het zuiden van Europa. Tegelijk is de trekkracht van minimaal 1.200 kilogram belangrijk, omdat de auto dan een vrij grote selectie caravans aankan en niet alleen geschikt is voor de kleinste modellen.

Caravans en de actieradius

Een andere belangrijke noot vooraf heeft te maken met de actieradius. Wanneer je een caravan trekt met een EV wordt die flink kleiner. Volgens de ANWB kun je de door de fabrikant opgegeven actieradius rustig in tweeën delen als je een faire inschatting wilt maken van hoe ver je kunt komen op een vol accupakket met een caravan. Weet dus dat je bij het reizen met een caravan en een elektrische auto goed moet plannen als het gaat om het maken van tussenstops.

⭐ De tien beste EV’s voor de caravan

1: BMW iX (maximaal trekgewicht: 2.500 kg)

De BMW iX is een ruime SUV van Duitse komaf, die geldt als een zeer complete gezinsauto. Met een maximaal trekgewicht van 2.500 kilogram zijn er weinig caravans die deze Beamer niet kan verteren. Houd wel rekening met een ferm prijskaartje, want de BMW iX kost in zijn kaalste, minst krachtige uitvoering al meer dan tachtigduizend euro.

©Uwe Fischer

2: Tesla Model X (maximaal trekgewicht 2.268 kg)

Een andere grote speler op de elektrische markt is natuurlijk het Amerikaanse Tesla. Met de Tesla Model X heeft deze fabrikant een grote SUV neergezet, die tegelijk goed is voor een dikke 2200 kilogram als het gaat om het trekgewicht. Ook bij deze Tesla geldt: kom met een goedgevulde portemonnee. Nieuw gaat dit model niet voor minder dan een ton weg.

3: Nio EL7 en ET7 (maximaal trekgewicht: 2.000 kg)

De Nio EL7 en ET7 zijn nieuwkomers in Nederland en telgen uit de grote reeks Chinese EV’s die de Europese markt in de afgelopen jaren hebben betreden. En Nio weet wat de Europese koper wil: een caravan trekken. De EL7 is een fraaie SUV, terwijl de ET7 een sportief ogende sportback is, die gebruikmaakt van dezelfde techniek.

4: Audi E-Tron (maximaal trekgewicht: 1.800 kg)

De Audi E-Tron is Audi’s antwoord op de BMW iX (of is het andersom?) en biedt een vergelijkbare hoeveelheid luxe, ruimte en snelheid. De trekkracht van de Audi E-Tron is niet misselijk, maar kan met 1.800 kilogram niet tippen aan de BMW. Net zoals de BMW beschikt de E-Tron altijd over vierwielaandrijving, wat bijdraagt aan het gemak waarmee je de caravan over de Alpen trekt.

5: Volvo EX40 en EC40 (maximaal trekgewicht 1.800 kg)

Deze twee Volvo’s zijn technisch identiek en verschillen van elkaar op het gebied van de vormgeving. De EX40 is een conventioneel vormgegeven SUV, terwijl de EC40 een schuin aflopende daklijn heeft en meer op een coupé lijkt. Hoe dan ook: beide uitvoeringen kunnen een stevige caravan trekken. Overigens heetten deze Volvo’s vóór 2024 de XC40 en de C40, een feitje dat niets verandert aan de technische specificaties – en dus de trekkracht.

6: Alle Mercedes-Benz EQ-modellen (maximaal trekgewicht: 1.800 kg)

Een beetje valsspelen is het wel, maar de cijfers liegen niet. Zowel de Mercedes-Benz EQA, de EQB, de EQC, de EQE en de ultradikke EQS hebben een maximaal trekgewicht van maximaal 1.800 kilogram. De EQA is de kleinste SUV van het setje, de EQS de grootste. Stuk voor stuk zijn het zeer capabele gezinswagens en naarmate de letters oplopen, wordt het prijskaartje hoger.

©Mercedes-Benz AG – Communications & Marketing

7: Kia EV6 (maximaal trekgewicht: 1.600 kg)

De Kia EV6 wordt alom geprezen wegens zijn grote bruikbaarheid, uitstekende prestaties en – voor deze lijst niet onbelangrijk – zijn uitstekende trekkracht. Of je nou kiest voor de instapper of het model met vierwielaandrijving, de EV6 trekt altijd maximaal 1.600 kilogram. En met een prijskaartje dat nieuw niet iets boven de helft van bijvoorbeeld de Tesla Model X ligt, is de EV6 prima waarde voor je geld.

8: Hyundai Ioniq 5 (maximaal trekgewicht 1.600 kg)

Als de schoenen van Back to the Future een auto zouden zijn, zou het de Hyundai Ioniq 5 zijn. Deze vooruitstrevende SUV van Zuid-Koreaanse komaf doet het uitstekend op de Nederlandse markt, mede dankzij zijn fraaie, minimalistische vormgeving. Daarbij zit de auto ook bijzonder goed in elkaar en trekt hij de gemiddelde caravan moeiteloos door Europa.

9: Smart #1 (maximaal trekgewicht: 1.600 kg)

De naam ‘Smart’ stond ooit voor de kleinste auto’s die onder de naam ‘auto’ verkocht mochten worden, maar inmiddels is dat niet langer het geval. Zeker, je kan die kleine ForTwo nog altijd kopen, maar nu Smart in Chinese handen is, heeft de elektrische revolutie dit merk ook bereikt. En met de Smart #1 heeft het merk een fraaie, compacte EV in handen die prima uit de voeten kan met een caravan.

10: Tesla Model Y (maximaal trekgewicht: 1.600 kg)

De Tesla Model Y is het kleine broertje van de Tesla Model X en dat vertaalt zich onder andere naar een lager trekgewicht. Dat gezegd hebbende, is een trekgewicht van 1.600 kilogram nog altijd meer dan genoeg voor de gemiddelde caravanrijder. 

De Panasonic TV-55Z90BE6 is een premium OLED-tv, net onder het topmodel. Hij mikt op uitmuntende beeldkwaliteit en zal heel wat kijkers aantrekken, ongeacht wat hun favoriete kijkvoer is. Maar de concurrentie is zwaar en we vragen ons af of de tv iets extra te bieden heeft.

9

Fantastisch

Samenvatting

De Panasonic Z90B levert prachtige beelden dankzij het heldere Master OLED Pro-paneel en uitstekende kalibratie. De tv ondersteunt alle HDR-formaten en is met snelle HDMI 2.1-poorten ideaal voor gamers. Het geluid is prima en de draaivoet handig. Minpunten zijn het gebrek aan DTS en ontbrekende Belgische apps op Fire TV.

Plus- en minpunten

• Zeer goede piekhelderheid
• OLED-contrast en zeer goed schaduwdetail
• Goede kalibratie af fabrikant
• Goede bewegingsscherpte

• Gebrek aan lokale smart tv-apps voor België
• Geen ondersteuning voor DTS
• Hoge adviesprijs

Panasonic heeft nooit voor opvallende designs gekozen en dat is dit keer niet anders. Het zwarte toestel combineert een slank scherm met een relatief grote behuizing voor de elektronica en aansluitingen achteraan. De afwerking is piekfijn in orde. In tegenstelling tot veel concurrenten staat de Z90B op een draaivoet, een detail dat voor velen handig kan zijn. Opvallend is dat de Z90B voorwaarts gerichte luidsprekers heeft die in een balk onderaan het scherm zitten. Het toestel staat nauwelijks 2cm boven het meubel, maar wie een soundbar wil gebruiken kan die toch voor de tv zetten als de luidsprekerbalk in dat geval toch niet wordt gebruikt.

De aansluitingen staan allemaal zijwaarts of naar onder gericht zodat ze wandmontage niet bemoeilijken. De vier HDMI-poorten zijn onderverdeeld in twee HDMI 2.0-poorten en twee HDMI 2.1-poorten. Die laatste twee leveren 48Gbps bandbreedte en ondersteunen alle belangrijke gamerfuncties, ALLM, HDMI VRR, AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync en kunnen gebruikt worden voor gaming in 4K120 (consoles) of 4K144 (pc). Gamers genieten van een lage input-lag, 6,0ms in 2K120 en 10,5ms in 4K60. Verder vinden we drie usb-poorten, ethernet, WiFi 5, Bluetooth, een optische digitale audio-uitgang en hoofdtelefoonaansluiting. Die laatste is via het menu om te schakelen naar een subwoofer-uitgang. Voor live tv is er een dubbele tuner (DVB-T2/C/S2) met een CI+-slot. 

Referentie kalibratie en goede piekhelderheid

De Z90B is verder voorzien van een Master OLED Pro paneel, dat is hetzelfde of een gelijkwaardig paneel die we ook op de Philips OLED810 of LG C5 aantreft. Het paneel in ons testexemplaar toonde een bijzonder goede uniformiteit in heldere en donkere beelden, er is geen spoor van verticale strepen. De kijkhoek is zeer goed, zoals bij alle OLED-tv’s, en de anti-reflectielaag is degelijk, al blijft het van belang om sterke reflecties in het scherm te vermijden. Het toestel pakt uit met een bijzonder goede piekhelderheid. In HDR10 Filmmaker mode meten we 1316 nits op het 10%-venster, en 220 nits op het volledig wit scherm.

Lees ook: Zo testen we televisies voor ID.nl

Wat HDR-piekhelderheid betreft steekt de Z90B daarmee zelfs de LG C5 voorbij, al is het verschil klein. In SDR liggen de resultaten dichter bij elkaar, maar neem de LG C5 de leiding op het volledig wit veld waar hij 265 nits haalt, terwijl de Z90B op 202 nits zit. Voor SDR zal de C5 daardoor iets helderder lijken. Het kleurbereik van 98,3% P3 is wat we ondertussen al even gewend zijn van OLED-tv’s. Dat is zeer goed, en met die specificaties staat de Z90B uitstekend in de startblokken voor top HDR-beelden.

Veel hangt ook af van de kalibratie, en op dat vlak kunnen we de Z90B echt niets verwijten. We gebruiken graag Filmmaker Mode, in SDR is die erg donker ingesteld. Zet de Verlichtingssterkte op 70, en laat de lichtsensor aan en je bent klaar. De fouten die we meten zijn zo klein dat ze op een referentiemonitor niet zouden misstaan. Reken dan ook op mooie natuurlijke beelden, met veel kleurexpressie en goede schaduwdetails. Ook voor HDR10 is de Filmmaker Mode de beste keuze. De tv levert bijzonder goed schaduwdetail, zelfs in onze moeilijkste testscène, de strandscène uit House of Dragons.

Heb je iets meer detail nodig dan kan dat nog steeds door de ‘Dark Visibility’ instelling te gebruiken. Kleurweergave is erg goed, en heldere nuances blijven uitstekend bewaard. Enkel in de helderste tinten verliezen ze wat kleurintensiteit, dat is typisch voor W-OLED. De Z90B ondersteunt bovendien HDR10+ Adaptive en Dolby Vision IQ Precision Detail, voor de beste HDR-beeldkwaliteit. 

Beeldverwerking

De HCX Pro AI MkII processor die Panasonic ook in vorige modellen gebruikte levert bijzonder mooie prestaties. Deinterlacing van live tv (1080i) beeld en ruisonderdrukking scoren goed. Al dient gezegd dat Panasonic erg voorzichtig is met beeldverwerking. De ‘Min’ instelling is voor de meeste beeldverwerking een veilige keuze. Bevat de bron duidelijk ruis, dan zal dat vermoedelijk wat te voorzichtig zijn, de ‘Med’ instelling (voor ruisonderdrukking) levert dan betere resultaten. Upscaling zorgt voor mooie, scherpe beelden en met Resolutie Remasteren kan je zelfs wat extra accent leggen. Dat laat je echter best uitstaan bij erg oud (dvd-) beeldmateriaal, de processor accentueert immers ook ruis op dat soort bronnen.

In HDR was de processor erg goed in het vermijden van kleurstroken in zachte kleurovergangen. In SDR zien we nog wat ruimte voor verbetering op dat vlak. Zet ‘Vloeiende schakering’ op ‘Min’, eventueel kan je voor heel zware gevallen naar ‘Med’ schakelen. De processor vermijdt relatief goed dat er te veel detail verloren gaat. De bewegingsscherpte is uitstekend, en met Intelligent Frame Creation kan je de sportbeelden mooi vloeiend maken, of het schokken van het 24fps camerabewegingen in film wegwerken. 

Audiokwaliteit

De Z90B is uitgerust met een redelijk krachtige 2.1-audioconfiguratie van 60W. De stereoluidsprekers staan bovendien voorwaarts gericht, altijd een goed punt voor de audiokwaliteit. Hij ondersteunt Dolby Atmos, maar geen DTS. Voor wie de tv-luidsprekers gebruikt is dat geen belangrijk minpunt. Wie echter een soundbar of andere audio-oplossing gebruikt, moet weten dat de tv geen DTS-signalen doorgeeft via eARC/ARC. Sluit je bron in dat geval dan rechtstreeks aan op de soundbar. Onze filmfragmenten klonken vrij goed, met prima stereoscheiding en een vleugje surround. De woofermodule zorgt voor voldoende bas. De muziekpreset blies onze muziektesten wat extra leven in. De tv kan voldoende volume leveren, maar boven een bepaald niveau hoor je wel wat vervorming. 

Fire TV

Fire TV, het smart tv-systeem van Amazon, vervangt sinds vorig jaar het in huis ontwikkelde My Home Screen. De layout loopt gelijk met die andere smart tv-systemen. Op het Home-scherm neemt een content-caroussel de bovenste helft van het scherm in. Fire TV toont daar op dit moment enkel content-aanbevelingen, geen ongerelateerde reclame. We hopen dat dit zo blijft. Centraal in beeld vind je snelkoppelingen naar het ingelogde profiel, ingangen, bookmarks en de zoekfunctie. Daarnaast is er ruimte voor zes pictogrammen van favoriete apps. Heb je er meer, dan moet je even doorklikken. Verder naar onder zijn er talrijke rijen met aanbevelingen uit verschillende streamingdiensten al krijgt Prime Video duidelijk meer aandacht. De app-store bevat alle belangrijke internationale streamingdiensten, en ook Nederlandse lokale apps zijn vrij goed vertegenwoordigd. Belgische kijkers vinden helaas geen enkele lokale app, een onbegrijpelijk minpunt in 2025. Lees het artikel over Fire TV voor alle details.

De overstap naar Fire TV heeft Panasonic niet aangezet om voor een modernere afstandsbediening te kiezen. De grote afstandsbediening met afgeronde vorm ligt goed in de hand, en de aangename toetsen hebben een lichte aanslag met goede feedback. We zijn ook erg tevreden over de “My App”-toets die je zelf kunt toewijzen aan een app naar keuze, en de “Picture”-toets waarmee je snel van beeldmode verandert. Het ontwerp heeft echter ook nadelen. Door de afmetingen kan je niet alle toetsen bereiken zonder je hand te verplaatsen. En de veelheid aan toetsen is toch wat verouderd. Een compactere versie, met minder toetsen en een oplaadbare batterij zou beter scoren.

Conclusie

Dat de Panasonic TV-55Z90BE6 uitstekende beeldkwaliteit levert, daar mag je van op aan. Wat jammer dan dat de prijs zo hoog is, dat kost hem een half punt. Als we even vergelijken met concurrenten, dan is de Z90B zonder meer de duurste terwijl hij geen exclusieve features biedt. Minpunten zijn er vooral voor Belgische kijkers die geen enkele lokale app op Fire TV vinden. Het gebrek aan DTS-ondersteuning, daar tillen we minder zwaar aan. Deze tv levert prachtige beelden, zowel in SDR als HDR en hij ondersteunt dan ook nog eens alle belangrijke HDR-formaten. De audio-oplossing levert goede geluidskwaliteit en zorgt samen met de knappe beelden voor een hele mooie filmbeleving. Fire TV heeft alle internationale streaming-apps in huis. Gamers zullen deze televisie ook waarderen want ook voor hen heeft hij alle belangrijke features.

De Motorola Edge 70 volgt de recente trend van dunne, lichte smartphones, maar dan met een zachter prijskaartje van net geen 800 euro. Hoewel het geen directe concurrent is van vlaggenschepen als de S25 Edge, bewijst de Edge 70 dat een uniek premium ontwerp niet de hoofdprijs hoeft te kosten.

Met een dikte van nét iets minder dan 6 millimeter en een gewicht van slechts 159 gram is de Edge 70 een van de lichtste en slankste telefoons op de markt. Desondanks voelt het toestel niet goedkoop aan, en dat is te danken aan een stevig aluminium chassis en een op nylon geïnspireerde bekleding. De Edge 70 biedt bovendien uitstekende duurzaamheid: hij heeft een MIL-STD-810H-certificering (MIL staat voor military grade), IP68- en IP69-ratings én is voorzien van Gorilla Glass 7i.

Het 6,7-inch amoledscherm heeft een resolutie van 2712 bij 1220 pixels en een adaptieve verversingssnelheid van 1 tot 120 Hz. Het vlakke oledpaneel biedt daarnaast een hoog contrast. Vooral de levendige, licht verzadigde kleuren, mogelijk gemaakt door de Pantone-nabewerking, vallen positief op. Het enige nadeel aan het display is de laag geplaatste vingerafdrukscanner; om die te gebruiken moet je je duim in een oncomfortabele positie buigen.

©Wesley Akkerman

Uitstekende middenklasser

De Edge 70 wordt aangedreven door de middenklasse Qualcomm Snapdragon 7 Gen 4-processor, bijgestaan door 12 GB werkgeheugen en 256 GB aan opslagruimte. Vooral de cpu is op papier minder krachtig dan die van de duurdere vlaggenschepen, maar in de praktijk maakt dat weinig uit. Apps worden snel geopend en multitasking gaat het apparaat goed af. Een groot voordeel is dat de processor niet erg heet wordt onder hoge druk en zijn werk dus zonder morren doet.

Een ander voordeel is dat de 4800mAh-batterij het opvallend lang volhoudt; zelfs bij matig tot zwaar gebruik is dat al snel een volledige dag. Daarmee overtreft hij de duurdere concurrentie van Samsung en Apple. Opladen gaat eveneens vlot, met 68 W bedraad, waardoor je binnen 50 minuten weer een volledig opgeladen batterij hebt. Ook op dit punt scoort Motorola flink wat punten.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Typisch Motorola

Traditioneel doet Motorola het goed op het gebied van software dankzij de bijna stock Android 16-ervaring. Helaas treffen we deze keer behoorlijk wat bloatware aan en zijn er advertenties zichtbaar in de weerapp; dubieus voor een toestel van 800 euro. Tijdens de installatie word je bovendien meermaals gevraagd om voorgestelde apps te installeren. En als je daar nee op zegt, kom je alsnog applicaties tegen waar je niet om vroeg, zoals TikTok en Perplexity AI.

Wat betreft ondersteuning kan de Motorola Edge 70 rekenen op vier Android-upgrades (tot Android 20) en vijf jaar aan beveiligingspatches. Hoewel dat voldoende is voor een middenklasser, blijft het wel iets achter bij de langere support die Samsung en Google bieden. Daarnaast voelt Moto AI nog aan als een achtergesteld project. De functies werken niet allemaal in het Nederlands, waardoor de AI-knop op het toestel eigenlijk nog maar weinig waarde heeft.

Foto's maken gaat prima

Het camerasysteem bestaat uit een 50MP-hoofdcamera met optische beeldstabilisatie, een 50MP-ultragroothoeklens en een 50MP-selfiecamera. Bij voldoende licht leveren deze camera's prettig ogende foto's met een ruim dynamisch bereik. Vooral in het donker verrast het toestel: dankzij de grote sensoren blijven beelden helder en gedetailleerd. Jammer is wel dat de software kleuren soms te nadrukkelijk verzadigt, waardoor foto's iets minder natuurlijk overkomen. Voor gebruik op sociale media zijn ze echter meer dan prima.

Toch kent het camerasysteem duidelijke beperkingen. Video's kunnen slechts in 4K met 30 fps worden opgenomen, terwijl beeldstabilisatie alleen werkt bij 1080p en 30 fps. Daarnaast kan de handmatige scherpstelling onverwacht invloed hebben op de helderheid. En doordat er geen telelens aanwezig is, ben je volledig aangewezen op digitale zoom. Begrijpelijk gezien de slanke behuizing van de Edge 70, maar alsnog een teleurstellend compromis.

Motorola Edge 70 kopen?

De Motorola Edge 70 is een slimme aankoop als je een slank en licht toestel zoekt voor minder dan 1000 euro. De bouwkwaliteit, het scherm, de lange batterijduur en de robuustheid maken dit een fijne smartphone voor dagelijks gebruik. Ondanks de bloatware en de onvolwassen Moto AI bewijst dit toestel dat je geen duur vlaggenschip nodig hebt voor een vooruitstrevend ontwerp en vlotte prestaties.