Op pad door Europa met een elektrische auto wordt steeds makkelijker dankzij de groeiende laadinfrastructuur. Toch zijn er nog wat haken en ogen waar je rekening mee moet houden. InstaAutoVlogger Irwin Versteegh deelt in dit tweedelige artikel zijn ervaringen en geeft praktische tips. Lees meer over het plannen van je route, het vinden van geschikte laadpunten, het inschatten van de actieradius en meer. Zo maak jij jouw volgende roadtrip met de EV tot een succes!

Met tal van auto-introducties in verschillende landen in Europa zit Irwin van InstaAutoVlog bij wijze van spreken wekelijks in het vliegtuig. Althans, zo had dat kunnen zijn. Een onwenselijke situatie voor iemand die zich terdege realiseert dat het vermijden van een vliegreis altijd een goed idee is.

Dat is dan ook de reden dat hij begin 2023 de beslissing nam om zo veel mogelijk autointroducties met elektrische auto's te bezoeken. Introducties in Wenen bijvoorbeeld, of Milaan, maar ook plaatsen in het Beierse land, Zuid-Frankrijk of Spanje. Verre oorden die je vandaag de dag prima met de auto, dus ook een volledig elektrische auto kunt bezoeken. In dit uitgebreide verslag vertelt hij waar je op moet letten als je van plan bent om zelf een reis met je elektrische auto te gaan maken.

©Irwin Versteegh

Waar ga je heen?

In principe is er geen land in Europa – of zelfs verder – waar je niet per EV heen kunt. Volgens diverse media lijkt Nederland soms het enige land waar elektrisch rijden de nieuwe norm moet worden, maar niets is minder waar. We lopen achter ten opzichte van landen als Noorwegen, waar ruim 80 procent van de verkochte auto’s een volledig elektrische is, terwijl 44 procent van de verkochte elektrische auto’s in heel Europa in Duitsland wordt geregistreerd.

Dat is dan ook terug te zien in de infrastructuur. Zo is het vandaag de dag al prima mogelijk om volledig elektrisch vanuit Zweeds Lapland naar het zuidelijkste puntje van het Europese vasteland te rijden. Een stuk meer oostwaarts? Zeker Tesla Superchargers, die voor het overgrote deel tegenwoordig ook door niet-Tesla’s kunnen worden gebruikt, zijn tot aan de oostgrens in Polen geplaatst en zelfs in Turkije te vinden.

©Irwin Versteegh

Vergroot je kans op een succesvolle laadlocatie

Ook het iOnity-netwerk, een van de grootste spelers in de markt dankzij de nauwe samenwerking met tal van autofabrikanten, is goed vertegenwoordigd, zij het niet zo uitgebreid als het netwerk van de Amerikanen. Daarnaast zijn er doorgaans minder laders per locatie te vinden. Zo staan er per locatie meestal zes iOnity-laders tegen twaalf Superchargers van Tesla. Dat vergroot de kans op een succesvolle laadsessie door drukte of storing. Want jawel, ook dat is iets waar je zeker rekening mee dient te houden. Het kan weleens voorkomen dat een snellader van welke aanbieder dan ook in storing staat. Daarom is het ambiëren van zo veel mogelijk laders op je tussenstop en laadlocatie een absolute aanrader.

©Irwin Versteegh

Hoe vind je ze? Kaf en koren

Met uitzondering van één automerk kan het vinden van een geschikte lader op je route best een uitdaging zijn. Het is dan ook belangrijk dat je het kaf van het koren weet te scheiden. En je mag best een beetje kieskeurig zijn. Zo besloot ik de afgelopen jaren alleen nog te reizen via alom bekende laadfaciliteiten van gerenommeerde aanbieders. Denk dus aan het iOnity-netwerk, maar ook zeker Fastned (dat tegenwoordig ook in Duitsland, België en Frankrijk is te vinden) en tegenwoordig ook TotalEnergies, dat samenwerkt met Engie.

De gemene deler? Er staan minimaal zes laders per locatie. Heb je een ander laadnetwerk op het oog? Onlangs heb ik bijvoorbeeld SuperChargy in Luxemburg ontdekt. Zorg er in dat geval voor dat je op voorhand weet hoeveel laders er staan en hoe je een laadsessie kunt starten en stoppen.

©Irwin Versteegh

Laadpas en betaling

En daarmee zijn we direct aangekomen bij een belangrijk aspect van elektrisch rijden en ook zeker gedurende het reizen: de laadpas. Zeker als je bij een lader aankomt van een netwerk waarvan jij het bestaan nog niet wist, kan het starten en stoppen van een laadsessie soms een hele uitdaging zijn. Doe je dat met een creditcard, pinpas, laadpas of wellicht zelfs met een app? Zeker die laatste optie kan soms vervelend zijn, want het laatste dat je wilt is in de stromende regen – met een bijna lege accu, slechte internetdekking of tekortschietende databundel – een app downloaden, installeren en instellen.

In de praktijk werkt een geschikte creditcard, laad- of pinpas dan ook het fijnst. Persoonlijk heb ik goede ervaringen met Shell Recharge. Deze laaddruppel (sleutelhanger) of -pas werkt samen met 370 aangesloten roamingpartners en biedt dan ook toegang tot in potentie 500.000 laders in Europa. Via een app kun je daarnaast gemakkelijk een laadstation in de buurt vinden om vervolgens direct in te zien of een laadsessie met jouw pas van start kan gaan.

©Irwin Versteegh

Routeplannen? Drie manieren

Heb je eenmaal een plan van aanpak in de vorm van geschikte snellaadnetwerken, dan wordt het tijd voor het uitstippelen van een route. Dat kan op drie manieren. Allereerst de traditionele manier van het invoeren van de bestemming op je navigatiesysteem en rijden maar. Zijn de laatste kilowatturen in zicht, dan ga je in een app of via het navigatiesysteem op zoek naar de dichtstbijzijnde snellader. Mijn advies? Niet doen, zoiets werkt hooguit incidenteel in een land als Nederland, waar een afdoende dekking van snelladers is, maar op reis wil je liever niet voor verrassingen komen te staan.

Optie 2? Je gebruikt de EV-routeplanningsoftware van je elektrische auto. Nog niet alle fabrikanten bieden deze software aan, maar zij dit het wel doen maken EV-reizen een stuk comfortabeler. Kun je daar blind op vertrouwen? Vorig jaar ben ik per Kia EV6 en Volvo XC40 naar het zuiden van Europa gereden. In beide gevallen koos ik er uiteindelijk voor om diens adviezen en planning te negeren. De Volvo was dankzij Google het meest ingenieus en accuraat qua verbruik en range, maar vond wel dat ik zes stops(!) diende te maken om vanuit het Franse Orléans het zuiden van Nederland te bereiken. Dat werd er na ingrijpen uiteindelijk eentje. De Kia dacht dat ik over de Franse tolwegen gemakkelijk 300 km uit het 77kWh-accupakket kon persen. Wellicht onder de meest ideale omstandigheden (een zomerse temperatuur en wind mee), maar niet met 135 km/u over de Péage. Ook toen heb ik besloten het heft in eigen handen te nemen.

Optie 3 is een combinatie van optie 2, een app op je telefoon en de boordcomputer van je auto. Met name de reis naar Barcelona in de Volvo XC40 bleek uiteindelijk op die manier het best te werken. Ook na het aan- en uitvinken van diverse laadnetwerken (ze stonden er bij lange na niet allemaal in) besloot de Volvo te stoppen bij laadpalen waar ik gedurende de nachtelijke uurtjes niet wilde zijn. Een verlaten parkeerplaats bijvoorbeeld, of een locatie waar één snellader stond. De modus operandi werd dan ook het inschatten van de maximaal te behalen range aan de hand van het energieverbruik en het op voorhand opzoeken van geschikte laadlocaties.

©Irwin Versteegh

10 procent resterende capaciteit is prima!

En ja, dat inschatten van de maximaal te behalen range kan soms lastig zijn, maar één ding is zeker: dat went heel snel en zeker als je de auto wat langer in bezit hebt, raak je ermee vertrouwd. Het benaderen van 10 procent accupercentage is een gegeven waarmee je vertrouwd dient te raken. Dat is nu eenmaal anders dan bij een auto met een brandstofmotor. En 10 procent accupercentage is in vele gevallen nog voldoende om prima 30 km te rijden (zolang de omstandigheden niet drastisch veranderen). Je moet dus niet plotseling je kruissnelheid gaan verhogen, een aanhanger aankoppelen of bergop gaan. Dat zijn zomaar drie factoren die je range enorm omlaag kunnen brengen.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Deze zomer klussen? Goed gereedschap is dan onontbeerlijk. Ee digitale waterpas bijvoorbeeld, ook wel kruislijnlaser genoemd. Dankzij een duidelijke lijn van laserlicht kun je alles mooi waterpas ophangen, zetten of plaatsen.

Een digitale waterpas met laser, ook wel kruislijnlaser genoemd, helpt je om alles perfect recht of waterpas te krijgen, bijvoorbeeld bij het ophangen van een schilderij, het plaatsen van een plank of het tegelen van een muur. De ingebouwde laser projecteert een strakke lijn op de muur, zodat je grotere afstanden gemakkelijk kunt uitlijnen zonder steeds opnieuw te hoeven meten. Handig bij het klussen, verbouwen of inrichten van je huis! Wij vonden vijf betaalbare kruislijnlasers.

Kapro Prolaser 862GS

Deze Kapro Prolaser 862GS verrast met een opvallend groen laserlijn die beter zichtbaar is in fel licht, perfect voor binnen én buiten gebruik. Hij werkt tot zo’n 20 m met indrukwekkende nauwkeurigheid van ± 0,2 mm/m en een zelfnivelleringsbereik van ± 3°. Je krijgt er zelfs een mini‑statief bij, waardoor je meteen aan de slag kunt. Compact, lichtgewicht – maar gebouwd om te presteren onder uiteenlopende omstandigheden dankzij zijn IP 54‑behuizing en lange batterijduur. Een slimme keuze voor wie zowel gemak als zichtbaarheid wil tijdens precisiewerk.

Lasertype: Kruislijn, horizontaal, verticaal
Nauwkeurigheid: 0,4 mm / meter
Automatische correctie: ± 3 °
Lijnzichtbaarheid: 20 meter
Stroombron: 2x AA-batterij

Parkside PKLL 7 D3

De Parkside PKLL 7 D3 is een betaalbare instapper die verrassend veel kan. Hij projecteert kruislijnen met automatische nivellering tot ± 4° en werkt tot ca. 7  meter afstand. Uniek is de mogelijkheid om de lasers onder vaste hoeken te projecteren – handig bij creatief-imaginair werk of wanneer precieze hoeken nodig zijn zonder automatisch corrigerend niveau. Hij is compact, licht en ideaal voor gebruik bij kleine klussen in huis. De nauwkeurigheid van deze kruislijnlaser is met een afwijking van 0,8 mm per meter echter wel iets minder goed, iets om rekening mee te houden.

Lasertype: Kruislijn, horizontaal, verticaal
Nauwkeurigheid: 0,8 mm / meter
Automatische correctie: 4°
Lijnzichtbaarheid: 7 meter
Stroombron: 2xAA-batterij

Makita SK105DZ

Deze Makita projecteert heldere rode lijnen tot 25 meter, ideaal voor zowel horizontale als verticale lijnprojectie. Dankzij de zelfnivellerende functie hoef je je nooit druk te maken over scheve hoeken: hij corrigeert automatisch tot zo'n 4° graden. Deze Makita werkt op en afzonderlijk te verkrijgen 12Volt CXT-accu. De nauwkeurigheid van de SK105DZ is met een afwijking van 0,3 mm per meter erg goed.

Lasertype: Kruislijn, horizontaal, verticaal
Nauwkeurigheid: 0,3 mm / meter
Automatische correctie: 4°
Lijnzichtbaarheid: 25 meter
Stroombron: Accu

Stanley STHT77502-1 Cross 90

Deze Stanley Cross 90 projecteert naast een horizontale en verticale ook nog een extra verticale lijn op exact 90°, waardoor hij ideaal is voor bijvoorbeeld tegelwerk, vloeren en het netjes uitlijnen van tussenschotten. De automatische nivellering zorgt voor een precieze uitlijning zonder gedoe. Een uitstekende keuze voor wie professioneel resultaat wil zonder poespas.

Lasertype: Kruislijn, horizontaal, verticaal
Nauwkeurigheid: 0,5 mm / meter
Automatische correctie: ± 4°
Bereik: 12 meter
Stroombron: 2xAA-batterij

Bosch Universal Level 2

De Bosch Universal Level 2 biedt drie handige modi: kruislijnen met automatische nivellering, verticale lijnen met puntenfunctie of een hellingsmodus voor schuine uitlijning. Dankzij de heldere rode laserstraal en de intuïtieve bediening ervaar je snel gemak en nauwkeurigheid. Compleet geleverd inclusief batterijen en opberghoes.

Lasertype: Kruislijn, horizontaal, verticaal
Nauwkeurigheid: 0,5 mm / meter
Automatische correctie: 4 °
Lijnzichtbaarheid: 10 meter
Stroombron: 3xAA-batterij

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.