Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te verbeteren. Dankzij de gratis programma’s wordt computeren leuker en handiger! We bespreken de beste freeware van dit moment en nieuwe versies van ‘evergreens’.

Tip 01: BrowsingHistoryView - Historisch

Geschikt voor: Windows 10

Wanneer je zeker weet dat je een website vaker zult bezoeken, dan voeg je hem toe aan je favorieten. Heb je dat niet gedaan en wil je achteraf een webadres achterhalen, dan is er altijd nog browsergeschiedenis. Wanneer je maar één browser gebruikt, dan is dat alles wat je nodig hebt. Er zijn goede redenen om met meerdere internetprogramma’s te werken. Als je dan een site probeert te achterhalen die je ooit hebt bezocht, moet je ook nog weten met welke browser dat was of ze stuk voor stuk doorzoeken.

Gelukkig is er een handig programmaatje dat de geschiedenis van al je browsers in één overzicht kan laten zien. Het heet heel toepasselijk BrowsingHistoryView. Dit programma ondersteunt vrijwel elke bekende browser die op Chromium, Firefox of Internet Explorer is gebaseerd. Je kunt de resultaten doorzoeken, filteren en exporteren als html-bestand. Wil je een link delen met een ander apparaat, dan kun je er een QR-code voor maken.

Let op het losse Nederlandse taalbestand!

©PXimport

Tip 02: Birdfont - Geletterd

Geschikt voor: Windows 10, macOS, Linux

Sinds de uitvinding van de boekdrukkunst hebben vele vormgevers zich gebogen over het ontwerpen van lettertypes. Het belangrijkste aandachtspunt daarbij was aanvankelijk leesbaarheid. Hoe meer drukwerk er werd geproduceerd, hoe meer behoefte er kwam aan speciale lettertypes, bijvoorbeeld om publicaties te kunnen opmaken over specifieke onderwerpen, zoals wiskunde en muziek of voor een bepaald doel, zoals reclame, affiches of uitnodigingen. Binnen de typografie (de kunst van het opmaken van teksten), nam het ontwerpen van nieuwe letterstijlen dan ook een steeds belangrijker plaats in en sommige vormgevers werden wereldberoemd.

Inmiddels hebben we dankzij onze pc allemaal een complete huisdrukkerij en kunnen we kiezen uit tienduizenden kant-en-klare lettersoorten. Zit daar nu net niet tussen wat je zoekt, of zou je graag de nieuwe topontwerper worden wiens lettertype de wereld verovert, dan zul je zelf aan de slag moeten met het teken voor teken ontwerpen van een nieuwe karakterset. Dat kan in het sublieme Birdfont. Hierin vind je alle benodigde gereedschappen en hulpmiddelen om tekens te maken op basis van vectorgrafieken, zodat ze schaalbaar zijn naar elke gewenste grootte.

©PXimport

Tip 03: Luxea Video Editor - Topregisseur

Geschikt voor: Windows 10

Waar je op internet bijna struikelt over de gratis fotobewerkers, is het aanbod aan software om video’s te monteren tamelijk beperkt. Bovendien is veel videosoftware behoorlijk complex. ACDSee, van oudsher bekend vanwege de jarenlang toonaangevende plaatjesviewer, heeft tegenwoordig een product dat niet alleen gratis is, maar ook nog eens lekker eenvoudig in gebruik. Bovendien zitten er aan deze kosteloze editie geen functiebeperkingen, wat ook een verademing is. De enig tol die je betaalt, is dat het programma aan elke geproduceerde video een korte intro en stukje aan het eind toevoegt.

Het moois heet Luxea Video Editor en van het grote aantal (professionele) mogelijkheden van dit product worden we op slag vrolijk. Je kunt er niet alleen volop video- en audiosporen mee mengen en tussen beelden schakelen via allerlei overgangen, maar je kunt op je beelden ook veel effecten en filters loslaten en er grafische elementen aan toevoegen.

Naast dit soort standaardfuncties kent Luxea allerlei hoogwaardige tools, zoals de mogelijkheid om achtergronden te vervangen door middel van green screen en het gebruik van LUT’s; kleurprofielen die ervoor zorgen dat je hele film dezelfde visuele uitstraling heeft.

©PXimport

Tip 04: Prey - Prooi

Geschikt voor: Windows 10, macOS, Linux, iOS, Android

Terwijl we dit schrijven, stoppen steeds meer telefoonwinkels met het op voorraad hebben van de duurdere toestellen vanwege een toenemend aantal winkelovervallen. Dure smartphones zijn een gewild object bij criminelen en dat geldt uiteraard ook voor laptops. In alle gevallen gaat het om apparaten die een flinke waarde vertegenwoordigen en waarvan je er gemakkelijk meerdere tegelijk kunt meenemen.

Voor laptops bestaan speciale sloten die het apparaat verankeren (wat natuurlijk wel strijdig is met het idee van draagbaarheid), maar zeker je dure smartphone is een gemakkelijke prooi voor dieven. Als hij verdwenen is, kun je hem vaak wel terugvinden via de zoekfunctie, maar het kan beter en uitgebreider en wel met Prey.

Prey is een populair programmaatje voor allerlei platforms, dat je in de gratis versie op maximaal drie apparaten kunt installeren. Ook kun je één locatie opgeven die deze apparaten niet mogen verlaten. Gebeurt dat toch, dan krijg je direct een waarschuwing.

Waar de standaardfunctie van je telefoon alleen vertelt waar het apparaat is, kan Prey bovendien een veel uitgebreider rapport genereren.

©PXimport

Tip 05: LicenseCrawler - Serienummer

Geschikt voor: Windows 10

Veel commerciële software werkt met een serienummer of licentiecode. Onder normale omstandigheden hoef je die natuurlijk maar één keer in te vullen en daarna heb je er geen omkijken meer naar. Mensen die zeer georganiseerd zijn, slaan al hun serienummers op een centrale plek op, zodat ze die altijd terug kunnen vinden wanneer ze nodig zijn. Dat kan bijvoorbeeld gebeuren wanneer je het programma verwijdert en later alsnog wilt gaan gebruiken, maar nog vaker zal dit het geval zijn wanneer je een nieuwe pc hebt aangeschaft en daarop je oude favorieten wilt installeren.

Ben je een wat minder georganiseerd type, dan kun je veel codes ook nog wel terugvinden in oude verpakkingen als je die hebt bewaard of in oude mails wanneer je software online hebt aangeschaft. Levert dit alles niet op wat je zoekt, dan is er nog maar één hulpmiddel dat uitkomst kan bieden en dat is LicenseCrawler. Dit programma kan het register van je (oude) pc doorspitten op de daarin verstopte serienummers. Helaas werkt dat niet voor elk programma, maar alle beetjes helpen.

©PXimport

Tip 06: RecordCast - Opname

Geschikt voor: Windows 10, macOS, Linux, Chromebook

Er bestaande verschillende (gratis) programma’s om opnamen te maken van wat er op je beeldscherm te zien is. Heb je dergelijke functionaliteit maar zelden nodig, dan is de kans groot dat de software daarvoor ontbreekt op je pc. Er bestaat tegenwoordig namelijk ook een online-oplossing voor. Die vind je op www.recordcast.com. 

Start je hier een schermopname, dan moet je eerst aangeven wat de site precies mag opnemen. Dat kan heel veel zijn, zoals het volledige scherm, inclusief geluid en beeld van je webcam. Zo kun je bijvoorbeeld een videovergadering of -gesprek opslaan. Je kunt de rechten van de opnamesoftware ook beperken tot een enkel venster, wat bijvoorbeeld handig is wanneer je een demonstratie van een programma wilt opnemen.

Na het stoppen van de opname kom je terecht in een video-editor waar je nog de nodige bewerkingen kunt doen en ongewenste fragmenten uit de opname kunt knippen. Tot slot download je het eindproduct als mp4-bestand.

Tip 07: Maxthon Browser 6 - Browsen

Geschikt voor: Windows 10

Wie aan browsers denkt, denkt aan Edge, Chrome, Firefox, Safari en wellicht Opera. Daarmee hebben we de favoriete programma’s van waarschijnlijk 99 procent van alle internetters op een rij. Natuurlijk zijn er andere namen, maar dat zijn dan vaak browsers die na korte tijd niet meer worden ondersteund wegens een gebrek aan gebruikers.

Hoe anders is dat met de Maxthon-browser. Deze gaat – ondanks de relatief kleine gebruikersschare – al zo’n twintig jaar mee en onlangs verscheen de geheel vernieuwde versie 6.

Maxthon is gebaseerd op Chromium – een opensource-platform dat door meerdere bekende browsers wordt benut. Het voegt daar uiteraard wel zijn eigen mogelijkheden aan toe. De browser biedt alle standaard-foefjes, zoals muisgebaren, tabbladen, automatische synchronisatie van bladwijzers enzovoort. Er zijn ook unieke functies, zoals ingebouwde ondersteuning voor blockchain. 

Daarnaast is de browser uit te breiden met zeer handige add-ons. Hiermee kun je bijvoorbeeld binnen Maxthon Office-documenten bewerken zonder zelf Microsoft Office te bezitten. Ook kun je pdf-bestanden wijzigen, met één klik webpagina’s vertalen, complete pagina’s als afbeelding opslaan en nog heel veel meer. En … dit moois is er ook in een portable-versie.

©PXimport

Tip 08: TurnedOnTimesView - Klokkijker

Geschikt voor: Windows 10

Wie de Windows-logboeken opent, kan daar snel zien of de computer in de afgelopen periode door onbekende oorzaak is afgesloten. Dat is handig als je problemen wilt opsporen. Wil je alleen maar weten wanneer je pc de laatste maanden aan en uit is gezet, dan zul je allerlei filters moeten instellen en dat vereist de nodige kennis van de werking van de logboek-viewer.

Gelukkig is er een makkelijker manier om deze informatie te achterhalen en wel met TurnedOnTimesView. Wanneer je dit portable-programmaatje start, achterhaalt het binnen een paar seconden de gewenste gegevens tot maanden terug. In de tabel die je te zien krijgt, zie je niet alleen alle start- en stoptijden van het systeem, maar ook bijzondere oorzaken voor het uitschakelen, zoals een crash of een geplande update.

Oké leuk, denk je nu wellicht schamper. Maar wacht. Het programma biedt nog een handig foefje. Je kunt de hele tabel namelijk exporteren en dan bijvoorbeeld in een spreadsheet gebruiken om je dagelijkse computertijd te berekenen. iOS-gebruikers hebben standaard de beschikking over een dergelijke functie, maar in Windows ontbreekt hij helaas.

©PXimport

Tip 09: Dorico - Notenschrift

Geschikt voor: iOS

Mozart hoorde zijn composities in hun geheel in zijn hoofd en hoefde ze daarna alleen nog maar uit te schrijven. En als we de film Amadeus mogen geloven, kon hij dat zelfs terwijl hij aan het biljarten was. De meeste componisten schrijven zittend achter de piano. Dat is prima wanneer je je noten ouderwets op muziekpapier schrijft, maar als je met je tijd bent meegegaan en een notatieprogramma gebruikt, dan is het toch geen optie om een pc op je vleugel te zetten.

Gelukkig zijn er ook apps voor de iPad. Een van de professioneelste is Dorico. Hierin schrijf je bladmuziek van de hoogst mogelijke kwaliteit en deze kun je ook als pdf-bestand opslaan en afdrukken.

In de gratis versie kun je muziek voor twee partijen tegelijk schrijven, bijvoorbeeld zang en piano. Na gratis registratie wordt dat uitgebreid tot vier, zodat je ook voor een band, strijkkwartet of de vier koorstemmen kunt schrijven. Wat je schrijft (of inspeelt met een midi-keyboard) kun je met uitstekende ingebouwde instrumenten terugluisteren.

Via in-app-aankopen krijg je meer partijen en kun je externe instrumenten aansturen.

©PXimport

Tip 10: ScienceVSMagic - Meetkunde

Geschikt voor: elk systeem

Zo’n 2400 jaar geleden schreef Euclides zijn beroemde boekenserie De Elementen. In de eerste vier delen bouwt hij stapje voor stapje de vlakke meetkunde op die tot in de 19de eeuw toonaangevend zou blijven en die in ons dagelijks leven nog altijd wordt toegepast.

In De Elementen wordt de kennis opgebouwd door met een passer en een liniaal objecten te maken, zoals een gelijkzijdige driehoek. Met elke constructie kun je weer nieuwe maken. Dit werk was lange tijd ook standaard in het onderwijs. Je kunt je eigen meetkundige inzicht testen op www.sciencevsmagic.net.

Meetkunde is naast een leuke oefening om het brein scherp te houden toch vooral een gereedschap met veel praktische toepassingen en daarmee kun je aan de slag in de andere modules van de site. Hier kun je bijvoorbeeld zelf regelmatig gevormde ‘tegeltjes’ maken die in veel vormen bestaan; handig wanneer je op zoek bent naar een nieuw ontwerp voor je badkamer. Ook kun je spelen met patronen die zichzelf nooit herhalen of met symmetrische figuren.

©PXimport

Tip 11: Money Manager Ex - Geldzaken

Geschikt voor: Windows 10, macOS, Linux, Android

De inflatie staat op het hoogste niveau sinds jaren en dus kan het geen kwaad om een beetje op de kleintjes te gaan letten. Welke bedragen komen er binnen en welke gaan eruit? Dat zijn de eerste vragen die je moet beantwoorden om een beeld te krijgen van je financiële situatie.

Uiteraard kun je dit soort zaken bijhouden in een spreadsheet, maar om dan optimaal gebruik te kunnen maken van alle kennis die je met het invoeren van al die data kunt vergaren, moet je zo’n programma en al zijn functies van voor tot achter kennen. Nee, dan is een gespecialiseerd budgetprogramma handiger; daarin zijn al die rapportagefuncties met één muisklik beschikbaar.

Money Manager Ex is zo’n programma en het is een van de uitgebreidste in zijn soort. Niet alleen kun je er je vaste en variabele inkomsten en uitgaven in bijhouden, maar ook zicht houden op je vermogen door bijvoorbeeld de waarde van een aandelenportefeuille, onroerend goed en overige kostbaarheden vast te leggen. Al dit soort privacygevoelige informatie wordt overigens vastgelegd in een versleutelde database.

Tip 12: UltraSearch - Gevonden!

Geschikt voor: Windows 10

Verkenner heeft een handig zoekvak en als je dat gebruikt binnen een map met veel bestanden, vind je ook redelijk snel wat je zoekt. Probeer je dat trucje als de Verkenner het onderdeel Deze PC weergeeft, dan kun je wel even de hond uitlaten, want dat gaat tergend traag. Alleen als je al je schijven hebt geïndexeerd voor de zoekfunctie, verloopt het proces wat vlotter. Dan nog haalt het niet de snelheidsrecords die UltraSearch je biedt.

Om een idee te geven van die snelheid: op ons testsysteem met 14 TB aan opslagruimte (ongeveer 75 procent in gebruik), geeft UltraSearch ruim binnen een seconde een lange lijst met resultaten voor een simpele zoekopdracht. Maak je de zoekopdracht complexer door zoektermen te combineren of begrippen uit te sluiten, dan duurt het slechts een fractie langer. Je kunt zelf groepen maken met bijvoorbeeld extensies van audiobestanden, zodat je daarop met één simpele opdracht kunt zoeken of filteren.

Start je UltraSearch tegelijk met Windows, dan kun je er altijd over beschikken, omdat je het programma kunt toevoegen aan het contextmenu van de Verkenner.

©PXimport

Gevaarlijk?

©PXimport

Niet te snel klikken

©PXimport

Als er één plek in huis is waar stof zich graag verzamelt, dan is het wel op de luxaflex. En hangen ze in de keuken, dan worden ze niet alleen stoffig, maar ook nog eens vettig. Gelukkig hoef je niet uren te schrobben om ze weer schoon te krijgen: met de tips uit dit artikel zijn ze zo weer blinkend schoon.

Luxaflex schoon? Lees dan: De 5 beste tips om snel en simpel je ramen te lappen

Regelmatig doen: even afstoffen

Regelmatig afstoffen voorkomt dat vuil zich ophoopt. Een plumeau of microvezeldoek werkt prima. Draai de lamellen open zodat je overal bij kunt en werk van boven naar beneden. Een oude sok over je hand schuiven is een handige manier om elke lamel afzonderlijk schoon te vegen.

Wil je tijd besparen?* Gebruik dan een speciale lamellenborstel. Hiermee kun je in één beweging meerdere lamellen tegelijk afnemen. Druk niet te hard, om beschadigingen te voorkomen. Stofzuigen kan ook, maar gebruik dan een meubelmondstuk op de laagste stand en ondersteun de luxaflex met je andere hand.

* Wie niet eigenlijk...?

©africaimages.com (Olga Yastremsk

Als stoffen alleen niet meer genoeg is, moet je een stapje verder gaan. Hoe je dat doet, hangt af van het materiaal waarvan de luxaflex gemaakt zijn.

Grondig schoonmaken: aluminium en kunststof

Gebruik het bad…

Haal de luxaflex voorzichtig uit het kozijn en leg in een bad met lauwwarm water en een scheutje allesreiniger. Laat kort weken en veeg de lamellen schoon met een zachte spons. Spoel goed af en laat de luxaflex hangend drogen. Zorg ervoor dat metalen onderdelen niet te lang nat blijven om roestvorming te voorkomen en droog aluminium luxaflex direct af om oxidatie te vermijden.

…of de douche

Als de luxaflex te groot is voor een bad, kan afspoelen in de douche een alternatief zijn. Gebruik een plantenspuit met een sopje voor hardnekkige vlekken en spoel daarna grondig af. Let op dat kunststof koorden niet te nat worden (want dan kunnen ze hun stevigheid verliezen of verkleuren). Laat goed drogen en ventileer de ruimte goed om schimmelvorming te voorkomen.

Met stoom

Soms is weken in bad of afspoelen in de douche geen optie. Een stoomreiniger kan dan uitkomst bieden, vooral bij aluminium en kunststof luxaflex. Gebruik de stoom op lage stand en houd voldoende afstand om schade te voorkomen. Een andere methode is een sopje met een plantenspuit op de luxaflex vernevelen en daarna droogwrijven met een microvezeldoek.

Grondig schoonmaken: houten luxaflex

Hout is gevoelig voor vocht, dus in bad leggen of onder de douche afspoelen is geen goed idee. Gebruik een licht vochtige doek met een mild schoonmaakmiddel en test nieuwe middelen altijd eerst op een onopvallende plek. Je kunt ook speciale houtzeep gebruiken. Doe dat wel met mate en kies bij voorkeur een variant die geen vettig laagje achterlaat, omdat sommige houtzepen een dun laagje vormen dat stof kan aantrekken.

Je kunt ook een doek met een klein beetje afwasmiddel gebruiken, maar zorg dat deze nauwelijks vochtig is. Droog de lamellen direct na met een schone doek om watervlekken te voorkomen. Behandel ze eventueel met een verzorgende houtolie of was, maar alleen als het materiaal daar geschikt voor is. Laat ze na behandeling open drogen en voorkom direct zonlicht om kromtrekken en verkleuring te vermijden.

©Rafael Ben-Ari

Bedieningskoorden schoonmaken

De koorden van luxaflex worden vaak vergeten bij het schoonmaken, maar kunnen door stof en vet behoorlijk groezelig worden. Wikkel een vochtige doek met mild schoonmaakmiddel om het koord en trek het koord er voorzichtig doorheen. Herhaal indien nodig en laat goed drogen.

Luxaflex langer mooi houden

Regelmatig afstoffen voorkomt dat vuil zich ophoopt. Maak ze in keukens vaker schoon. Vermijd overmatig watergebruik, vooral bij houten luxaflex. Laat ze open drogen na een schoonmaakbeurt en houd ze, als je ze niet gebruikt, opgetrokken om stofophoping te verminderen. Zo blijven je luxaflex langer mooi en schoon.

Misschien heb je er wel een: een beveiligingscamera of videodeurbel waarmee je je woning via een online-verbinding in de gaten kunt houden. Dat kan handig zijn, maar er zijn ook privacyrisico's. Als je niet voorzichtig bent, kunnen onbevoegden namelijk toegang krijgen tot jouw camerabeelden. In dit artikel geven we wat tips om dat te voorkomen.

Kies een betrouwbaar merk

Er zijn natuurlijk heel veel soorten beveiligingscamera's voor consumenten, maar de privacyrisico's die wij bespreken spelen zich vooral af bij videodeurbellen en zogenoemde IP-camera's. Deze hebben als overeenkomst dat ze de opgenomen beelden online opslaan, zodat je via een website of app altijd toegang hebt tot de camerafeeds.

Mocht je op zoek zijn naar zo'n apparaat, zorg er dan voor dat het merk betrouwbaar en privacyvriendelijk is. Zo adviseren experts om op te passen met Chinese merken als Dahua en Hikvision, en Chinese smarthomeplatformen als Tuya (waar onder meer de camera's van Action, Woox en Marmitex gebruik van maken). Hoewel het niet is bewezen, is het goed mogelijk dat de software een achterdeurtje bevat waardoor de fabrikant met de beelden kan meekijken. De lokale wetgeving dwingt fabrikanten namelijk om data te verzamelen en af te staan aan de overheid.

Ook andere bekende merken hebben in het verleden te maken gehad met beveiligingsproblemen. Zo belandden in 2019 duizenden inloggegevens van Ring-klanten op het darkweb en hadden Amazon-medewerkers jarenlang toegang tot de camerafeeds. Verder kwam Wyze vorig jaar in opspraak doordat sommige klanten ineens de camerabeelden van anderen in hun app te zien kregen.

De LSC Smart Connect-beveiligingscamera van de Action maakt gebruik van Chinese software.

Stel een eigen wachtwoord in

Het klinkt misschien als een open deur, maar het niet instellen van een eigen wachtwoord is de meest voorkomende oorzaak waardoor onbevoegden kunnen meekijken met camerabeelden. Veel fabrikanten leveren hun camera’s met een standaardgebruikersnaam en -wachtwoord, zoals 'admin' of '1234'. Er bestaan zelfs complete websites waarop lijsten circuleren met de standaardinloggegevens van tientallen cameramerken.

Hoewel het niet legaal is, kunnen pottenkijkers zo met wat trial-and-error relatief makkelijk toegang krijgen tot camerabeelden. Er zijn zelfs websites die deze onbeveiligde feeds verzamelen en openbaar op hun website plaatsen. Een bekend voorbeeld hiervan is Insecam, die hier in 2014 wereldwijd het nieuws mee haalde.

Na alle ophef heeft die website alle privacy-schendende streams van bijvoorbeeld deurbelcamera's of webcams in woningen verwijderd, maar er zijn nog andere plekken online waarop zulke beelden wél te zien zijn. Toegegeven, deze websites zijn niet makkelijk te vinden (het delen van deze beelden is immers illegaal), maar als je een beetje weet waar je moet zoeken, kom je ze zeker tegen.

Er zijn gelukkig steeds meer camerafabrikanten die klanten verplichten een uniek wachtwoord te gebruiken, waaronder Panasonic, maar als dat niet het geval is, is het dus ten zeerste aan te raden om meteen een nieuw wachtwoord te verzinnen en (mits die mogelijkheid er is) tweestapsverificatie te activeren.

Insecam stond tien jaar geleden vol met links naar onbeveiligde webcams.

Voorkom hacks

Hoewel het veel minder vaak voorkomt, is het mogelijk om beveiligingscamera's te 'hacken' en op die manier bij de beelden te komen. Voor sommige IP-camera's moet je namelijk bepaalde TCP-poorten op je router/modem openzetten, zoals 80 of 443, om van buitenaf met deze camera's te kunnen verbinden.

Als je dat handmatig (en zorgvuldig) doet, hoeft dat geen probleem te zijn. Het wordt pas echt gevaarlijk als je de camera deze poorten zelfstandig laat openzetten via uPnP (Universal Plug and Play). Deze functie vereist geen enkele vorm van authenticatie. Onbevoegden kunnen met malware daardoor eenvoudig allerlei poorten openen. Je kunt dus beter ver uit de buurt van uPNP blijven.

Zorg er tot slot ook voor dat je de firmware van de camera regelmatig bijwerkt, voor het geval er een kritieke kwetsbaarheid is gedicht. Malware als Mirai heeft in het verleden veel schade aangericht door kwetsbaarheden van slecht beveiligde camera's te misbruiken. Het is daarom ook een risico om je camera's en deurbellen met het internet te (laten) verbinden als de fabrikant geen updates meer uitbrengt.