Foto's organiseren met DigiKam

Bij velen zijn foto’s verspreid over diverse mappen. Soms zijn ze georganiseerd per jaar, dan weer per persoon of gelegenheid. En als er op je computer een fotomap bestaat met de naam Allerlei, dan is het de hoogste tijd om dit artikel met schaamrood op de kaken te lezen.

Voordat het echt een zootje wordt, stel je orde op zaken met een behoorlijk fotobeheerprogramma. Er zijn nogal wat fotomanagers waarvoor je de creditkaart moet trekken, maar digiKam is gratis. En dan hebben we het niet over een instapversie waarbij je later kunt upgraden naar een meer geavanceerde uitvoering, maar echt gratis.

DigiKam is opensource en wordt regelmatig geüpdatet. Met dit programma kun je enorme bibliotheken beheren, zelfs fotobanken van meer dan 100.000 afbeeldingen. Het programma is beschikbaar in het Nederlands en er is een versie voor Windows, macOS en Linux.

Lees ook: Zo verwijder je automatisch dubbele foto's

Installeren

Op de homepage www.digikam.org kies je de installer voor je systeem. Daarna selecteer je een server op een kaartje om software binnen te halen. Er is trouwens een snelle server in Nederland. In dit geval installeren we digiKam 7.6 64 bit. In de installatiewizard klik je snel door enkele schermpjes om akkoord te gaan met de voorwaarden. 

Wanneer de installatie is afgerond, open je het programma. Je zult merken dat digiKam je systeemtaal (Nederlands) heeft overgenomen.

Configureren

Daarna helpt de assistent je om de applicatie te configureren. Je kunt de configuratie later in het programma steeds wijzigen via het menu Instellingen. Eerst duid je aan waar je de afbeeldingen wilt opslaan. Het programma zal de map Afbeeldingen voorstellen. De software maakt drie databases aan: een voor verzamelingen, een voor gecomprimeerde miniaturen en een voor informatie over gezichtsherkenning. Hou het gerust bij het voorgestelde type: SQLite.

In de volgende stap kun je aangeven of het programma informatie mag toevoegen aan de metagegevens van de foto’s. Daarna bepaal je hoe de afbeeldingen worden weergegeven in de voorbeeldmodus. Selecteer daar dat je de gereduceerde versie wilt zien, dat werkt het snelst.

Vervolgens moet je kiezen hoe afbeeldingen worden geopend als je met links op de miniatuurweergave klikt. Je hebt de keuze tussen Open een voorbeeld — dat is onze voorkeur — of Openen in de bewerker. Ten slotte vraagt de assistent of je tekstballonnen wilt zien wanneer je de muisaanwijzer boven een item houdt. Ook dat sta je het best toe.

Foto’s in albums plaatsen

De eerste keer dat je het programma opent, zitten er uiteraard nog geen afbeeldingen in de bibliotheek. In het menu Importeren merk je al de veelzijdigheid van digiKam. Uiteraard vind je hier de opties om afbeeldingen uit bepaalde mappen toe te voegen, maar je kunt ook foto’s rechtstreeks downloaden van Google Foto’s of kopiëren van een usb-opslagapparaat of een geheugenkaart. Het is zelfs mogelijk om de scanner rechtstreeks aan te spreken.

Wanneer je een bron hebt gekozen, vraagt de software in welk album van digiKam je de afbeeldingen wilt plaatsen. Je krijgt een overzicht van de bestaande albums en je kunt een nieuw album aanmaken. Je geeft het album een naam, je duidt aan bij welke categorie dit album hoort (diverse, natuur, party, reizen enzovoort). Daarna selecteer je een datum die bij het nieuwe album hoort.

Vervolgens geef je aan welke map en bestanden je wilt binnenhalen. Als je met de muisaanwijzer over een miniatuur gaat, kun je in de linkerbovenhoek van het miniatuur aangeven of je het bewuste bestand wilt selecteren of deselecteren. Je kunt ook gewoon alles downloaden. Wil je selectiever te werk gaan, dan is het mogelijk om alleen de raw-bestanden, uitsluitend jpg/tiff-bestanden of alleen videobestanden binnen te halen.

Miniaturen en voorbeelden

De geïmporteerde albums behouden de oorspronkelijke mappenstructuur. Als je bijvoorbeeld de map Foto’s importeert, vind je alle submappen terug in de linkerkolom bij de albums. Wanneer je in de linkerkolom een map aanklikt, verschijnt de inhoud op het centrale werkvlak.

Onder elk miniatuur lees je de bestandsindelingen van de beeldbestanden. Bij sommige staat ARW, dan weten we dat het om raw-bestanden gaat. Bij filmpjes staat bijvoorbeeld MP4. Inderdaad, ook video’s kun je met dit programma beheren. Bij foto’s lees je onderaan JPG, PNG of TIF. Wanneer je op een miniatuur klikt, is het mogelijk een sterwaardering van één tot en met vijf toe te kennen. Tegelijk kun je de foto roteren.

Dubbelklik je op een miniatuur, dan kom je in de voorbeeldmodus en verschijnt de rest van de miniaturen uit dit album in een band boven de foto. Door middel van pijltjes kun je door de afbeeldingen bladeren.

Kaart, tabel, diashow

We gaan naar de knoppenbalk bovenaan. Klik je op Map, dan toont digiKam een kaart die aangeeft waar alle foto’s van het geselecteerde album werden genomen. De foto’s moeten dan wel locatiegegevens bevatten. Links onder de kaart staat een knop met een wereldbol. Hiermee schakel je tussen verschillende kaarttypes. Hier kun je ook aangeven dat je enkel miniaturen op de kaart wilt zien, of ook nummers die het aantal foto’s weergeven die bij deze locatie horen.

Vaak beschik je over foto’s die geen locatiegegevens bevatten. Geen nood, je kunt die informatie ook later toevoegen met digiKam. Selecteer de miniaturen van foto’s die op dezelfde plaats werden genomen. Door de Ctrl-toets ingedrukt te houden, kun je meerdere foto’s tegelijk selecteren. Ga vervolgens naar het menu Items / Bewerken van geolocatie. 

Je krijgt dan het lijstje van de geselecteerde foto’s en een kaart te zien. Aan de rechterzijkant van dit deelvenster gebruik je het tabblad Zoeken en daar typ je de naam in van de locatie. De locatiezoeker zal een pin plaatsen op de kaart en deze informatie toevoegen aan de metagegevens van de geselecteerde foto’s.

Via de knoppenbalk kun je de inhoud van een album ook als Tabel bekijken. Dan zie je de datum en tijd waarop de foto’s en video’s werden gemaakt. Met de knop daarnaast produceert digiKam een Diashow van het album. Via het pijltje dat naar beneden wijst, beslis je om alle afbeeldingen van de map af te spelen of slechts een bepaalde selectie of een submap.

De laatste knop gebruik je om de geselecteerde foto schermvullend weer te geven.

Tagging

In de linkerbalk zie je diverse tabbladen. Met de bovenste tab ga je naar de albums. Daaronder staat het tabblad Tags, daarmee open je de tabbeheerder. Tags zijn onmisbaar als je in een enorme fotobibliotheek snel bepaalde afbeeldingen wilt terugvinden. Tags in de fotocollectie werken hetzelfde als hashtags op internet. Dankzij tags vind je alle afbeeldingen met dezelfde kernwoorden voor locaties, namen van mensen en gebeurtenissen.

Door met rechts op een miniatuur te klikken, kom je bij de opdracht Tag toewijzen. Sneller is het om met de Ctrl-toets ingedrukt een reeks bestanden te selecteren, zodat je die samen in één keer dezelfde tag kunt geven. Je kunt een eerder gebruikte tag selecteren of een nieuwe tag plaatsen. Ook is het mogelijk een tag-hiërarchie te gebruiken zoals Citytrips/Parijs/Eiffeltoren.

Om het visueel nog duidelijker maken, kun je tags herkenbaar maken met pictogrammen. Daarnaast kun je een sneltoets aan veelgebruikte tags koppelen.

Labels

De termen tags en labels worden vaak door elkaar gebruikt. Bij digiKam betekenen ze verschillende dingen. Tags zijn herkenwoorden die zoekopdrachten gemakkelijker maken. Labels zijn sterren, vlaggen of kleuren die categorieën aanduiden. Door in het tabblad Labels op vijf sterren te klikken, breng je alle topfoto’s in beeld die je voorzien hebt van het maximale aantal sterren. 

DigiKam heeft vier verschillende vlaggetjes die bijvoorbeeld aangeven of een foto in behandeling of geaccepteerd is. In het tabblad Labels zie je dus welke foto’s een bepaald vlaggetje, kleur of sterwaardering hebben gekregen.

Datums en tijdlijn

Een tabblad dat vaak van pas komt, is Datums. Hier verschijnen de jaren waarin je foto’s en video’s hebt opgenomen. Ieder jaar kun je openklikken in maanden om zo de mediabestanden chronologisch te bekijken. En onderaan kun je zelfs een dag in een kalendertje selecteren.

Onder dit tabblad zit het tabblad Tijdlijn, waar je per tijdseenheid (jaar, maand, week, dag) ziet hoeveel foto’s je hebt genomen. In het tabblad Zoek noteer je de tags of het tijdstip waarmee je de fotobank wilt doorzoeken. Iedere zoekopdracht kun je trouwens opslaan om later nog eens te gebruiken.

Sneltoetsen

Sneltoetsen zorgen dat je nog vlotter met dit programma werkt. Al deze sneltoetsen kun je zelf nog aanpassen in de instellingen.

T: open het tabblad Tags
Ctrl+selectie slepen: gezichtsherkenning

Ctrl+D: dubbels zoeken

Ctrl+Shift+D: tijd en datum aanpassen

Ctrl+0 ... Ctrl+5: sterwaardering toevoegen
Alt+0 ... Alt+3: kleur van vlaggetje aanpassen
Ctrl+Alt+0 ... Ctrl+Alt+9: kleurlabel plaatsen
Alt+Shift+T: titel van afbeelding bewerken
Ctrl+Shift+G: locatie bewerken
Ctrl+Shift+M: metagegevens bewerken

Alt+Shift+C: commentaar bewerken

Gezichtsherkenning

In digiKam werken ook AI-algoritmen voor automatische gezichts-tagging. Je moet die gezichtsherkenning een beetje op weg helpen door eerst zelf enkele mensen met naam te noemen. Hoe meer je deze gezichtsherkenning helpt, hoe efficiënter die wordt.

Houd je de Ctrl-toets ingedrukt en sleep je een selectievak rond een gezicht, dan vraagt digiKam je een naam in te voeren. Je kunt in de modus Voorbeeld ook het pictogram met het poppetje gebruiken: Een gezichtstag toevoegen. Wanneer er meerdere mensen op een foto staan en je al enkele personen hebt getagd, dan kun je de knop ernaast gebruiken: Gezichtstags tonen.