Al in de oudheid zweerden de Griekse wijsgeren bij af en toe vasten, om de geest scherp te houden. Maar kan vasten jou ook helpen om de beachbody te krijgen die je begeert? In dit artikel lees je wat vasten precies is (en niet is), wat sportvasten is en wat je moet doen als je ervoor kiest om weinig te eten, maar toch lekker wilt blijven bewegen.

In dit artikel leggen we je uit wat vasten eigenlijk is en waar het vandaan komt. Je krijgt antwoord op de volgende vragen: Wat is vasten? | Is vasten gezond? | Wat is sportvasten? | Kun je sporten als je vast en welke sport is dan het beste?

Lees ook: De zin en onzin van detoxen bij afvallen

Wat is vasten

Vasten is het niet of minder eten en drinken gedurende een bepaalde periode. Maar het kan ook betekenen dat je matigt in het algemeen met alle zinnelijke geneugten. Minder eten, minder of niet drinken, minder of niet roken en minder of geen seks dus. Vasten kan ook een middel zijn om je te bezinnen. Om je bewust te worden van negatieve gedachten. En in de natuurgeneeskunde zien mensen het als een manier om te ontgiften.

Vasten komt in veel religies terug. Bijvoorbeeld bij de katholieke kerk, waarbij de periode van vasten de tijd is tussen carnaval (Aswoensdag) en Pasen. Of bij de islam met de ramadan, waarbij mensen een periode vasten tussen zonsopkomst en zonsondergang. Maar ook in de oudheid waren Griekse wijsgeren al voorstanders van het vasten.

Afvallen en gezondheid

Tegenwoordig zie je dat steeds meer mensen weleens vasten met het doel gezonder te willen zijn. Bijvoorbeeld door sommige voedingsmiddelen helemaal weg te laten uit het eetpatroon, zoals dierlijke producten, suiker of alcohol. Denk bijvoorbeeld aan het fenomeen Dry January waarbij je een maand lang geen alcohol drinkt. Mensen kunnen ook gaan vasten omdat ze überhaupt wat bewuster in het leven willen staan. Daarnaast kan vasten je een kickstart geven voor als je wilt afvallen.

©Prostock-studio - stock.adobe.com

Het sleutelwoord is matigen

Matigen dus, is het sleutelwoord. En dat kan geen kwaad als je als doel hebt om af te vallen. Want door je calorie-inname te beperken, val je af. Onderzoek toont aan dat intermittent fasting of periodiek vasten(waarbij je bijvoorbeeld twee dagen in de week vast of elke dag hetzelfde dagdeel) kan bijdragen aan gewichtsverlies.

Afwisselend vasten kan een hoge bloeddruk en het risico op hart- en vaatziekten verlagen. En het zou enorm goed zijn voor je brein, voor de vorming van nieuwe hersencellen en de verbindingen ertussen. Hadden die oude Grieken toch gelijk.

Vasten kan je ook bewuster maken van wat je nu daadwerkelijk eet. Niet alleen van de hoeveelheid, maar ook welke voedingsmiddelen je kiest.

©Daniel Vincek - stock.adobe.com

🚨 Extreem vasten is géén goed idee

Extreme crashdiëten of detoxkuren worden niet aangeraden door diëtisten. Bij extreem vasten gaat je lichaam energie halen uit de afbraak van spieren. Je gaat je op den duur slap en futloos voelen. Dat wil je niet. Bovendien bestaat er een grote kans dat je na een extreme detoxkuur weer terugvalt in oude patronen. En dat je weer terug op je oude gewicht komt of meer.

Sportvasten

Sportvasten is een combinatie van bewegen en vasten die een goede manier zou zijn om af te vallen. Met deze methode verbruik je de suikervoorraad in je spieren helemaal op. Zo zou je je lichaam dwingen om vetreserves aan te spreken. Met als gevolg: hogere vetverbranding, minder zin in tussendoortjes en betere sportprestaties. Een sportvastenkuur duurt tien dagen. Elke dag doe je een cardio-training van twintig tot dertig minuten (hardlopen, fietsen, roeien of trainen op de hometrainer). Of deze methode werkt is niet wetenschappelijk bewezen.

Kickstart op de hometrainer

Vasten in de zin van matigen kan wel degelijk helpen bij het verliezen van kilo's. Op een lege maag sporten is niet zo gezond als altijd gedacht werd en zorgt niet per se voor gewichtsverlies. Daarom is het beter niet te intensief te sporten tijdens het vasten.

Rustige work-outs waarbij je met een lage hartslag traint (en op een lege maag) kunnen bijdragen aan jouw doelen met vasten. Wil je een lijf dat klaar is voor de zomer en het strand? Denk bijvoorbeeld aan trainen in matig tempo op de hometrainer waarbij je meteen je hartslag in de gaten kunt houden, of denk aan hatha yoga. Op naar een beachbody (en een scherpe geest!)

Monitor je hartslag en je resultaten

Handig: houd met gadgets je hartslag in de gaten tijdens het sporten. Je leest er meer over in ons artikel Smartwatch, smartband en apps: zo helpt tech je met met sporten en actiever leven.

Het is bijna kerst en tussen het regelen van de laatste boodschappen door kijk je om je heen. De post ligt nog op tafel, er slingert speelgoed rond en een grote schoonmaak gaat niet meer lukken. Toch wil je dat je gasten in een net huis binnenkomen. Met een strak plan kun je in precies zestig minuten de perfecte illusie van een schoon huis creëren. Zet de timer, doe je favoriete muziek aan en ga aan de slag.

Je begint waar je gasten binnenkomen. De hal is vaak een rommelige plek, zeker in de winter. Pak een grote mand of krat en gooi daar alles in wat er niet hoort: sjaals die niemand draagt, post, sleutels en rondslingerende tassen. Zet die mand tijdelijk weg in de berging, schuur of desnoods in je eigen kledingkast. Zorg dat er ruimte is aan de kapstok voor de jassen van je bezoek. Klop de deurmat even krachtig buiten uit en haal de stofzuiger snel door de gang. Als je hierna nog dertig seconden over hebt, veeg je met een doekje over de spiegel. Een schone spiegel en een lege vloer geven direct bij binnenkomst al het gevoel van een opgeruimd huis.

De woonkamer: sfeer boven perfectie

Door naar de plek waar jullie de meeste tijd zullen doorbrengen. In de woonkamer geldt nu de regel: opruimen is belangrijker dan boenen. Loop een rondje met een vuilniszak voor alles wat weg kan en een wasmand voor spullen die naar een andere kamer moeten. Maak de salontafel en bijzettafels helemaal leeg. Een leeg oppervlak oogt namelijk direct schoon, zelfs als je niet nat afneemt. Schud daarna de kussens op de bank flink op en vouw plaids netjes op. Haal de stofzuiger alleen door het midden van de kamer en langs de bank; vergeet de hoekjes en plinten, want daar kijkt vanavond niemand naar.

©Евгения Рубцова

Het toilet: kort maar krachtig

Dit is de enige plek waar je gasten echt even alleen zijn en stilzitten, dus hier moet het wel fris zijn. Gelukkig is de ruimte klein. Spuit wc-reiniger in de pot en laat dit even inwerken terwijl je de rest doet. Gebruik een wegwerpdoekje of een sopje voor de bril, de spoelknop, de deurklink en de kraan. Hang een schone handdoek op en controleer of er voldoende toiletpapier ligt. Heb je nog een geurkaarsje of geurstokjes? Zet die dan hier neer. Als het lekker ruikt, voelt je toilet al snel schoner aan.

Puntjes op de i in de keuken

Je hebt nu nog een kwartier over. Snel door naar de keuken. Zorg allereerst dat het aanrecht helemaal leeg is. Als het niet meer lukt om alles af te wassen, zet je de vuile vaat snel in de vaatwasser, ook als deze eigenlijk al vol is. Een andere slimme noodoplossing is om de vaat tijdelijk in een keukenkastje te verstoppen. Het gaat erom dat alles uit het zicht is. Haal tot slot nog even een doekje over het aanrecht en de kookplaat zodat alles weer fris oogt.

©APALKOV | MestoSveta - stock.adobe.com

Sfeer maken

Nu is het tijd voor de belangrijkste truc: het aanpassen van de verlichting. Dim de grote lampen en steek overal kaarsen en sfeerverlichting aan. Dat ziet er niet alleen heel gezellig uit, maar dat zachte licht zorgt er ook voor dat achtergebleven stof of verdwaalde kruimels niet meer opvallen. Tot slot doe je nog één ding voor de sfeer. Zet een raam op een kier voor frisse lucht of zet een pannetje op het vuur met wat water, kaneel en sinaasappelschil voor een heerlijke kerstgeur.

Klaar voor de bel

Kijk nu eens om je heen. Je huis is opgeruimd, het ruikt lekker en het is gezellig verlicht. Niemand die ziet dat je de bovenkant van de kasten hebt overgeslagen. Schenk wat te drinken voor jezelf in en adem uit. Laat die bel maar gaan!

Na een uitgebreid diner is de koffie vaak de afsluiter van de avond. In plaats van een standaard zwarte bak zet je met een paar simpele ingrediënten iets bijzonders op tafel. Je hoeft geen volleerd barista te zijn om indruk te maken; met wat kruiden of een restje chocolade geef je de koffie direct een feestelijke twist. Speciaal voor jou: vijf heerlijke koffierecepten.

Espresso met witte chocolade en kardemom

Witte chocolade is een goede match voor de sterke smaak van een espresso. Leg een paar blokjes witte chocolade onderin het glas en laat deze langzaam smelten door de hete koffie eroverheen te gieten. Als je een snufje kardemom door de melk mengt voordat je deze opschuimt, krijg je een heerlijke warme en kruidige geur. De kardemom zorgt ervoor dat de zoete chocolade niet de overhand krijgt, waardoor de koffiesmaak goed overeind blijft.

Tiramisu uit een glas

Je kunt de smaken van het bekende Italiaanse dessert ook gewoon drinken. Meng een sterke kop koffie met een drupje amandelsiroop voor de herkenbare smaak van amaretto, maar dan zonder de alcohol. In plaats van gewone melk kun je een mengsel van halfstijve slagroom en een beetje mascarpone bovenop de koffie leggen. Een flinke laag cacaopoeder over de room maakt het plaatje compleet. Dit koffierecept kan eigenlijk ook direct als vervanger van een dessert kan dienen, vooral het serveert met bijpassend koekje, zoals cantuccini of amaretti.

Mokka met sinaasappel en pure chocolade

De combinatie van pure chocolade en sinaasappel doet het altijd goed tijdens de feestdagen. Rasp de schil van een sinaasappel en roer dit samen met een blokje pure chocolade door je warme koffie totdat alles is opgelost. De olie uit de sinaasappelschil geeft een fris aroma dat heel goed samengaat met donker gebrande koffiebonen. Als je dit serveert met een klein stukje sinaasappelschil op de rand van het glas, ziet het er meteen feestelijk uit. De pure chocolade maakt de koffie wat dikker en voller, wat goed past bij een koude winteravond.

Karamel met een snufje zeezout

Gezouten karamel is al jaren populair en dat is niet zonder reden. Het zout versterkt namelijk de zoete tonen van de karamel en haalt tegelijkertijd de bittere randjes van de koffie af. Doe een scheutje karamelsiroop in je glas en voeg daar echt maar een heel klein beetje zeezout aan toe. Gebruik havermelk voor het schuim, omdat dit van zichzelf al een beetje romig en nootachtig smaakt. Het resultaat is een zachte koffie die het door de combinatie van zout en zoet bij bijna iedereen goed doet.

Koffie met honing en kaneel

Voor wie geen chocolade of room lust, is een combinatie van honing en kaneel een goed alternatief. Roer een goede lepel honing door de zwarte koffie en bestrooi de melkschuimlaag met wat kaneelpoeder. De honing geeft een andere soort zoetheid dan suiker en maakt de koffie zachter voor de keel. Het is een eenvoudige manier om een normale latte een feestelijke upgrade te geven met spullen die je waarschijnlijk al in je keukenkastje hebt staan. De geur van kaneel die van de warme melk afkomt, maakt meteen duidelijk dat het kerst is! 

©ID.nl

Zo maak je je koffie helemaal af

Je kunt de feestkoffie nog net wat mooier presenteren door aandacht te besteden aan de garnering. Een klein beetje kaneel, nootmuskaat of cacaopoeder op de melkschuimlaag doet bijvoorbeeld al wonderen. Gebruik een klein zeefje zodat de poeder gelijkmatig verdeeld wordt en er geen klontjes ontstaan. Voor een luxe effect kun je met een fijne rasp wat krullen van een blok pure of witte chocolade schaven. Dit smelt langzaam weg in het schuim en geeft bij elke slok een beetje extra textuur.

Ook met koekjes of fruit kun je creatief uit de hoek komen. Serveer de koffie met een typisch winters koekje op de schotel, zoals een speculaasje of een Italiaanse cantuccini. Een dunne reep sinaasappelschil die je even rond je vinger draait tot een krul staat erg chique aan de rand van het glas. Wil je echt uitpakken, dip de rand van het glas dan in wat water en daarna in suiker voor een bevroren effect. In plaats van een gewone lepel kun je tot slot een kaneelstokje in de koffie zetten, wat tijdens het drinken subtiel steeds meer smaak afgeeft.

Drie espressomachines voor je feestkoffie

De'Longhi PrimaDonna Soul

Dit apparaat van De'Longhi is een zeer uitgebreide volautomaat. Dankzij de 18 voorgeprogrammeerde recepten zet je met één druk op de knop een krachtige espresso of een zachte latte. Voor wie van variatie houdt, biedt dit toestel ook de mogelijkheid om de sterkte van de koffie nauwkeurig aan te passen, zodat je altijd die gewenste sterke kop koffie krijgt. De machine is bovendien via een smartphone-app te bedienen.

Siemens EQ.500

De Siemens EQ.500-serie staat bekend om het gebruiksvriendelijke display waarbij je de koffiespecialiteiten direct via sensorvelden selecteert. Naast de standaard espresso en latte beschikt dit apparaat over de zogenaamde 'aromaDouble Shot'-functie. Hiermee zet je een extra sterke koffie door middel van een dubbel maal- en zetproces, zonder dat de koffie een bittere nasmaak krijgt.

Melitta Barista Smart T

De Melitta Barista Smart TS blinkt uit in veelzijdigheid met maar liefst 21 voorgeprogrammeerde recepten. Een groot voordeel is de fluisterstille molen, waardoor je zonder veel lawaai geniet van versgemalen bonen. Dankzij het dubbele bonenreservoir kun je bovendien eenvoudig wisselen tussen een milde boon voor je latte en een krachtige variant voor de espresso. De machine is via een handige app op je smartphone te bedienen. Met de 'My Coffee Memory'-functie sla je de persoonlijke voorkeuren van acht verschillende personen op.