De nieuwe iPhone SE (2020) heeft de buitenkant van een iPhone 8, de belangrijkste specificaties van de iPhone 11-serie en een prijs vanaf 489 euro. Is dit de compacte, moderne en betaalbare iPhone waar we zo lang naar uit hebben gekeken? Je leest het in deze uitgebreide iPhone SE 2020 review.

De iPhone SE (2020) volgt de originele SE op die begin 2016 uitkwam vanaf 489 euro. De vernieuwde SE hanteert dezelfde startprijs. Modellen met meer opslaggeheugen zijn duurder. Met 489 euro is de SE met afstand de goedkoopste nieuwe iPhone van dit moment.

De iPhone 11 (review) begint bij 789 euro en de 11 Pro en 11 Pro Max (review) kosten meer dan duizend euro. Apple heeft natuurlijk bezuinigingen doorgevoerd om tot de lagere prijs te komen, maar de SE heeft ook genoeg overeenkomsten met zijn duurdere broers. Van dezelfde processor en ondersteuning voor draadloos opladen tot de iOS-software en minimaal 64GB opslaggeheugen: deze ‘budget’-iPhone lijkt heel wat in huis te hebben. In deze iPhone SE 2020 review zoek ik uit hoe hij presteert en waar je op inlevert ten opzichte van de iPhone 11-reeks.

©PXimport

Ontwerp: klein maar fijn

Laten we beginnen met de buitenkant, want die verschilt het meest. De iPhone SE (2020) heeft praktisch dezelfde behuizing als de iPhone 8. De verschillen zijn zo klein dat Apple bevestigt dat een iPhone 8-hoesje te gebruiken is om de nieuwe SE. Het toestel heeft een glazen behuizing, een 4,7-inch scherm met forse randen en een ronde knop met ingebouwde vingerafdrukscanner. Wie bekend is met het ontwerp van de iPhone 6, 7 en 8 – oftewel, bijna iedereen – zal de nieuwe SE herkennen als een typische iPhone.

Dat heeft voordelen: de smartphone past prima in je hand en weegt minder dan 150 gram. In vergelijking met de 4-inch iPhone SE uit 2016 is de vernieuwde SE groter en zwaarder, maar het verschil is behapbaar. De iPhone SE (2020) is zonder twijfel de kleinste en lichtste moderne smartphone, wat voor sommigen een belangrijk verkoopargument is.

©PXimport

De iPhone 11-modellen zijn aanzienlijk groter en zwaarder, maar ogen ook moderner door het voorkantvullende scherm en de Face ID-gezichtsbeveiliging. Die functie ontbreekt op de iPhone SE. Nu we vanwege het coronavirus steeds vaker een mondkapje dragen, is een vingerafdrukscanner echter geen gek idee. Gezichtsherkenning werkt immers slecht met een masker.

Het vertrouwde ontwerp betekent ook dat de iPhone SE (2020) er een stuk ouderwetser uitziet dan hij is. Ik vind het vooral jammer dat de randen rond het scherm nog steeds zo groot zijn. De iPhone X en nieuwer, maar ook alle Android-smartphones, laten zien dat smalle schermranden prima mogelijk zijn. Met smallere randen had de iPhone SE een groter scherm in dezelfde behuizing kunnen gebruiken, en de ruimte dus efficiënter kunnen benutten. Een iPhone 8-hoesje had dan niet gepast, maar dat lijkt me geen ramp.

Het scherm oogt kleurrijk en prima, maar kan door het lcd-paneel niet tippen aan de fraaiere oled-schermen van de iPhone 11 Pro, OnePlus 8 en andere dure smartphones. De hd-resolutie levert bovendien minder scherp beeld. Bij veel activiteiten is hd scherp genoeg, maar bij het inzoomen of lezen van tekst oogt het display wat minder scherp dan een full-hd-scherm.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Prettig is dat het toestel water- en stofbestendig is en draadloos kan opladen. Een 3,5mm-audiopoort ontbreekt helaas en een Lightning-naar-3,5mm-adapter ook. De inkoopprijs van de adapter is waarschijnlijk nog geen euro, maar de winkelprijs is een tientje. Apple stopt wel weer Lightning-oordopjes in de doos van de SE.

De snelste in zijn klasse

Onder de motorkap van de iPhone SE draait een A13 Bionic-chip, dezelfde processor als in de iPhone 11-reeks. Apple stopt hier 3 GB werkgeheugen bij, minder dan in de iPhone 11-serie (4GB). In de praktijk merk je dit nauwelijks. De iPhone SE voelt vaak even snel als zijn duurdere broers en is zonder twijfel de snelste smartphone in zijn prijsklasse. De processor draait alle games moeiteloos en is krachtig genoeg voor de toekomst.

Het minimale opslaggeheugen is met 64 GB ook even groot, en voldoende om heel wat apps, games en media op te slaan. Let erop dat de iPhone geen mogelijkheid biedt om het opslaggeheugen uit te breiden. Apple biedt daarom ook modellen met 128GB en 256GB aan. De meerprijs is opvallend sympathiek; 50 euro voor 128GB of 170 euro voor 256GB.

©PXimport

Prettig is dat de iPhone SE (2020) ondersteuning biedt voor wifi 6 (802.11ax), de nieuwste en snelste wifistandaard. De iPhone 11-serie is hier ook geschikt voor. Veel Android-smartphones van 500 euro kunnen alleen met wifi 5 (802.11ac) overweg. Net als de iPhone 11-reeks ondersteunt de vernieuwde SE ook e-sim: een digitale simkaart, en de sim van de toekomst. Op moment van schrijven bieden alleen T-Mobile en Simyo e-sim aan in Nederland.

Accuduur

In de iPhone SE (2020) zit een 1821 mAh accu. Even groot als de iPhone 8 uit 2017 en de kleinste smartphone-accu die er sindsdien is uitgebracht. De kleine accu houdt de iPhone SE licht en dun, maar betekent ook dat de telefoon weinig energie te bieden heeft. Bij normaal gebruik houdt de iPhone SE het zorgeloos een lange dag vol, iets langer dan de iPhone 8. Dat zal vooral komen door de energiezuinigere A13-processor. De iPhone 11-serie heeft een nog langere accuduur en laadt snel op met de 18W-adapter.

©PXimport

Bedraad of draadloos opladen

De SE kan dat alleen als je de adapter (35 euro) en usb-c-naar-lightning-kabel (25 euro) zelf koopt. In de doos zit namelijk een 5W-adapter – niet netjes. Ik snap dat Apple bezuinigingen doorvoert om tot de relatief scherpe verkoopprijs te komen, maar met een 5W-adapter kun je anno 2020 niet meer aankomen. Laden gaat nog steeds via de Lightning-poort. Hoewel die naar behoren werkt en voor iPhone-gebruikers vertrouwd is, had ik liever gezien dat de smartphone was overgestapt op usb-c. Vrijwel alle moderne (Android-)smartphones, tablets en laptops – ook die van Apple – gebruiken usb-c. De Europese Unie werkt aan een wetsvoorstel dat fabrikanten verplicht nieuwe telefoons met usb-c uit te rusten – Apple heeft protest aangetekend.

Handig is dat de iPhone SE (2020) de accu draadloos kan opladen. Deze functie zit sinds de iPhone 8 ingebouwd. Draadloos opladen gaat met maximaal 8W. Dat is niet snel en daarom vooral nuttig als je geen haast hebt, bijvoorbeeld omdat je gaat slapen.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

iPhone SE 2020 camera

Achterop de vernieuwde SE zit een 12 megapixel camera. Reparatiewebsite iFixit haalde de smartphone uit elkaar en concludeert dat het zeer waarschijnlijk is dat de camera identiek is aan die van de iPhone 8. De fotokwaliteit is anders omdat de iPhone SE een nieuwere processor gebruikt, waardoor functies als hdr beter uit de verf komen. Dat merk je in de praktijk: bij genoeg (dag)licht zijn de foto’s en video’s erg goed. Kleurrijk maar niet overdreven getint, scherp en met een mooi scherpte-diepte-effect. Foto's met een groot contrast ogen realistischer en minder overbelicht dan met de iPhone 8, die ik op een zonnige dag ter referentie ook meenam.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

De kwaliteit zit tussen de iPhone 8 en 11 in – die laatste gebruikt een andere sensor. Door die andere sensor heeft de iPhone 11-serie meer cameramogelijkheden, waaronder een nachtmodus. Die ontbreekt op de SE. De camera schiet ook in het donker foto’s op de automatische stand, terwijl de iPhone 11 via de nachtmodus een paar seconden langer de tijd neemt en een lichtere, scherpere foto maakt. Het verschil is duidelijk zichtbaar. Veel Android-toestellen in dit prijssegment hebben ook een nachtmodus.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Sowieso is het opvallend dat de iPhone SE maar één camera heeft. De iPhone 11 heeft er twee (normaal en groothoek) en op de 11 Pro-reeks zit nog een derde camera voor twee keer zoomen zonder kwaliteitsverlies. Het SE-model mist deze functies en dat maakt de camera beperkt. De meeste concurrerende Android-smartphones hebben ook twee of drie camera’s, al wisselt de kwaliteit per toestel. Feit is dat je de iPhone SE niet koopt vanwege zijn cameramogelijkheden. Gelukkig maakt die ene camera wel 'gewoon goede' foto's, en dat zal voor veel mensen genoeg zijn.

©PXimport

Voorop de iPhone SE zit een 7 megapixel selfiecamera, dezelfde als op de iPhone 8. Bij genoeg daglicht maakt de camera prima foto’s en kan je hem zeker gebruiken voor TikTok en videobellen. In het donker doet de camera het minder goed.

iOS en tot vijf jaar updates

Net als de 11-reeks draait de iPhone SE op iOS 13. De software is identiek. iOS is gebruiksvriendelijk, heeft een uitgebreide app- en gamewinkel (App Store) en ondersteunt functies als FaceTime en iMessage.

Een groot pluspunt is dat de smartphone vier tot vijf jaar software-updates krijgt. Dat geldt – al jaren – voor alle iPhones. Dat je minimaal vier jaar updates ontvangt, betekent dat de iPhone SE langdurig profiteert van nieuwe functies en beveiligingsupdates. Android-smartphones kunnen hier niet aan tippen, zelfs dure modellen niet. Samsung biedt het langst updates aan; maximaal vier jaar. Fairphone belooft vijf jaar updates, maar ik moet nog zien of de hardware van de midrange Fairphone 3 dat aankan.

©PXimport

Conclusie

De iPhone SE is niet de beste of goedkoopste smartphone van het jaar, maar biedt wel een indrukwekkende prijs-kwaliteitsverhouding. Het handzame toestel kan dankzij zijn uitstekende specificaties en goede software-ondersteuning jaren mee en dat is goed nieuws voor wie de nieuwste iPhone zoekt maar de 11-serie te groot en/of te duur vindt. Als je nu een iPhone 8 of ouder hebt, is de vernieuwde SE een uitstekende en betaalbare upgrade. Gebruik je nu een Plus-model, dan is het kleinere scherm een stap terug.

Voor bezitters van een Android-smartphone is de iPhone SE een minder voor de hand liggende keuze, met name vanwege iOS. Toch is hij het overwegen waard als je een compacte maar goede telefoon zoekt. Er is namelijk geen 500 euro kostende Android-smartphone die qua formaat, functies en software-ondersteuning kan tippen aan de iPhone SE.

Apple levert met de vernieuwde SE een van de meest interessante smartphones van 2020 af, en wie had dat een paar maanden geleden verwacht?

Ninja pakt het concept van airfryers met de CRISPi helemaal anders aan. In plaats van een groot apparaat met bakmanden, is dit een compact geheel van glazen schalen waarop je een pod plaatst waar de hitte uit komt. Is dit een handig alternatief? ID.nl test het.

Eerste indruk

De CRISPi pakt airfryen anders aan: geen dichte mand, maar glazen zogeheten Tempware-schalen met daaraan vastgemaakt handgrepen. Daar bovenop klem je de PowerPod (verwarming + ventilator). In Europa geeft Ninja 1700 watt op als vermogen; dat is meer dan de 1500 watt die het apparaat in de VS heeft.

In de doos vind je een kleine kom van ongeveer 1,4 liter en een grote kom van ongeveer 3,8 liter, beide met zogeheten Crisper Plates om in de schalen te leggen, en bijpassende deksels. Ook levert Ninja een full-colour instructie- en inspiratieboekje mee, met uitgebreide uitleg over de werking, voorbeeldrecepten en tabellen met instellingen en baktijden voor zowel de kleine als de grote schaal. Ninja lijkt de kleine schaal vooral te hebben bedoeld voor snacks en bijvoorbeeld lunchgerechten voor één persoon, terwijl de grote schaal eerder voor avondeten bedoeld is.

©Saskia van Weert

Ninja benadrukt op meerdere plekken dat de CRISPi en de schalen niet alleen bedoeld zijn om eten te airfryen, maar ook om voedsel te marineren. Doe er bijvoorbeeld kip en marinade in, sluit de schaal af met het deksel, zet alles in de koelkast, waarna je tegen etenstijd de kip erin bereidt. Of je dekt na het eten de kliekjes in de schaal af met het deksel en zet het geheel na afkoelen in de koelkast. Dat meervoudige gebruik is even een mindset die je jezelf als gebruiker moet aanleren.

Uitpakken en installatie

Het in elkaar zetten is niet moeilijk: na een eerste keer proberen is het duidelijk. De Crisper Plates moeten elk in hun bijpassende schaal worden gelegd. Ze hebben rubber pootjes aan alle vier de hoeken; deze moeten met de bolletjes omlaag in de schaal worden gelegd, zonder druk uit te oefenen. Druk je te hard of leg je de platen ondersteboven in de schalen, dan kunnen de pootjes loslaten, en die kun je daarna niet meer terugplaatsen.

Gebruik je de kleine schaal, dan plaats je de PowerPod er direct op. Gebruik je de grote schaal, dan zet je eerst de adapter op de schaal en klik je daar de PowerPod in.

Doordat de schalen van glas zijn, kun je in theorie via de zijkant de garing in de gaten houden. In de praktijk is het handiger om de pod tijdens het airfryen op te tillen en van boven te kijken. Dat is sowieso wel makkelijk, omdat je etenswaren tijdens het bakken doorgaans een aantal keer moet omdraaien voor optimaal resultaat.

Bediening en functies

De PowerPod heeft maar een paar drukknoppen. Met de ronde knop kies je een van de vier mogelijke standen: Air Fry, Roast, Recrisp (opnieuw krokant) en Keep Warm. Ninja geeft geen temperaturen op voor de verschillende standen. Air Fry is de hoogste stand met 185 graden, zo vonden we online. Roast is wat minder heet, bedoeld voor bijvoorbeeld vlees. Recrisp is bedoeld voor snacks die afgekoeld of koud zijn en die je wilt oppiepen, en Keep Warm is uiteraard bedoeld om eten op temperatuur te houden.

©Saskia van Weert

Met de ronde knop kies je de gewenste stand, met de plus- en minknop pas je de tijd aan, en met Start gaat alles van start, of juist niet. De opties lichten op zodra de PowerPod goed bevestigd is en je de stekker aansluit. Standaard staat de machine na het aanzetten op Air Fry en 10 minuten.

Alles werkt heel intuïtief. Is de tijd voorbij, dan hoor je een pieptoon en komt er 'End' in het display te staan. De CRISPi gaat niet automatisch uit; dat moet je zelf doen door de stopknop lang ingedrukt te houden of de stekker uit het stopcontact te halen. Doe je dat niet en zet je de Pod na het serveren van het eten weer terug op de schaal, dan begint hij weer doodleuk met 10 minuten Air Fry. Tijdens de testperiode haalden we de stekker daarom maar gewoon uit het stopcontact om stroomverspilling tegen te gaan.

Als je de pod tussentijds optilt om het eten te bekijken of te draaien, dan stopt de pod uiteraard wel. Hij gaat verder als je hem terugplaatst en op Start drukt.

Klein minpunt: je kunt niet twee kommen tegelijk gebruiken; er is één pod. Je kunt de pod natuurlijk wel eerst op de ene schaal zetten en meteen erna op de andere, maar dat zal meestal niet heel praktisch zijn.

Prestaties in de keuken

Tijdens de testperiode is de CRISPi voor werkelijk elk denkbaar doeleinde gebruikt. Niet alleen voor het bakken van diepvriessnacks en patat/friet, maar ook voor het opwarmen van worstenbroodjes, kip met marinade voor de tikka masala, speklapjes, aardappeltjes: alles lukte. Omdat de schalen compact zijn, is voorverwarmen eigenlijk niet nodig. Net als bij alle andere airfryers is het een kwestie van proberen welke stand en welke tijd de beste zijn.

De standen Roast en Air Fry worden in de praktijk het meest gebruikt. Air Fry omdat dit de heetste stand is, en Roast voor zaken die minder snel warm moeten worden, zoals kippenpoten en stukken vlees. Je kunt trouwens ook makkelijk tussendoor de instellingen aanpassen, bijvoorbeeld eerst een tijdje op Roast en daarna 'afgrillen' met Air Fry.

©Ninja

Naast de uitstekende prestaties valt ook het gemak op waarmee je de CRISPi er even bij pakt. Omdat hij klein is en de schalen van glas zijn, oogt hij niet massief, dus kan hij bij veel mensen vast gewoon op het aanrecht staan. Als je de Crisper Plates eruit haalt, kun je de kleine glazen schaal in de grote zetten, en dan de adapter en pod erbovenop. Je hebt dan een betrekkelijk klein stapeltje met bijna alle onderdelen bij elkaar.

©Ninja

Onder de kom en de Pod bevinden zich het hitteschild en een stel harde pootjes, waardoor je ze veilig op het aanrecht of een tafel parkeert. Ninja claimt dat dit ook direct na de bereiding kan, maar gezien de warmte hebben we dat maar niet gedaan. We zetten de pod en de schalen voor de zekerheid liever op onderzetters. De handgrepen blijven wel koel genoeg om de schalen zonder keukenhandschoenen op tafel te zetten.

Schoonmaken & materialen

De glazen kommen, deksels en adapter mogen in de vaatwasser. Glas neemt geen geurtjes op, dus het vuil weekt makkelijk los. De Crisper Plates hebben een (keramische) antiaanbaklaag en alles is PFAS-vrij.

Er is desondanks één schoonmaak-aandachtspunt. De handgrepen lopen onder de schalen door in het hitteschild, en er zit een opening tussen het glas en het zwarte hitteschild. Meerdere malen zaten er toch vegen of kruimels vast tussen het glas en het kunststof. Ik heb dit verwijderd door een lang mes te omwikkelen met keukenpapier en dat tussen de spleet te wringen. Het zou handig zijn als Ninja met een dunne ragger of iets anders zou komen om ook die spleet goed schoon te houden.

Water blijft er soms ook in staan vanuit de vaatwasser, dus om te drogen is het verstandig de schalen op een theedoek schuin tegen een wand te zetten, zodat de druppels eruit kunnen lopen.

Gebruikerservaringen (NL + internationaal)

Nederlandse gebruikers op fora en websites prijzen vooral het compacte formaat, het relatief geringe geluid en het feit dat je na het koken weinig afwas hebt. De CRISPi verdwijnt zó in een keukenkastje. Een terugkerend puntje is de condens die na het koken soms in de dekselrand blijft hangen; even droogmaken helpt. Ook zagen we regelmatig dat mensen in het begin moesten zoeken naar de juiste tijden, juist omdat je niet per graad kunt instellen.

In professionele reviews uit het buitenland wordt de CRISPi neergezet als een echte kleine-keukenwinnaar: ideaal voor snacks en restjes dankzij de Recrisp-stand. In metingen kwam de thermostaat af en toe zo'n 5 graden Celsius lager uit dan de ingestelde waarde, maar dat had weinig invloed op het eindresultaat. De draagbaarheid wordt overal genoemd: de PowerPod is licht en het geheel is makkelijk te verplaatsen.

©Saskia van Weert

Eindoordeel

De Ninja CRISPi onderscheidt zich met een andere benadering van airfryen: een compacte PowerPod boven op glazen Tempware-schalen met handgrepen. Het meervoudige gebruik (marineren, bereiden, bewaren) maakt de CRISPi functioneel buiten het daadwerkelijke airfryen om. De CRISPi pakt door zijn formaat bovendien snel op en is door zijn geringe omvang makkelijk op het aanrecht te laten staan; onderdelen zijn bovendien compact in elkaar te stapelen.

Er zijn aandachtspunten. Met één Pod kun je niet met twee schalen tegelijk werken, en wie graag per graad regelt, mist die fijnmazigheid. Door het glas kun je de garing volgen, maar in de praktijk is bovenlangs kijken het meest accuraat, te meer omdat tussentijds draaien voor het beste resultaat nodig blijft. Positief is dat schalen en deksels in de vaatwasser kunnen, het materiaal PFAS-vrij is en de handgrepen voldoende koel blijven om zonder handschoenen te serveren.

Alles bij elkaar is de Ninja CRISPi een logische keuze voor wie meestal één tot drie porties bereidt, restjes krokant wil opwarmen en waarde hecht aan glaswerk dat direct de koelkast in kan. Wie juist grote batches en precieze temperatuurregeling zoekt, is beter uit met een klassieke, grotere airfryer. Maar voor dagelijks, compact en veelzijdig gebruik overtuigt de CRISPi absoluut.

Standaard is de cloudopslag van Microsoft op alle Windows 11-apparaten ingeschakeld. Maar misschien is OneDrive niet je favoriete cloudplatform en wil je deze pauzeren, uitschakelen of zelfs verwijderen. Op deze manieren doe je dat.

Pauzeren

OneDrive slaat je gegevens op externe servers op. Zorgen over de privacy van je gegevens kan een reden zijn om deze cloudopslag uit te schakelen. Maar ook prestatieproblemen op een ouder systeem of het feit dat je inmiddels de opslaglimiet hebt bereikt, kunnen goede redenen zijn om OneDrive op non-actief te zetten. Via het OneDrive-menu kun je de synchronisatie pauzeren. Klik op de kleine pijl omhoog naast de wifi- en volumeknoppen in de rechterbenedenhoek van het bureaublad om het systeemvak te openen. Selecteer het OneDrive-pictogram en open dan de instellingen via de knop in vorm van het tandwieltje. Hier kun je de optie Synchroniseren onderbreken selecteren. Daarna bepaal je of je OneDrive 2, 8 of 24 uur wilt stopzetten.

Uitschakelen

Het is ook mogelijk om de OneDrive-app volledig uit te schakelen. Uiteraard stopt dan de synchronisatie totdat je de app opnieuw inschakelt of totdat je de pc opnieuw opstart. Klik weer op het OneDrive-pictogram in het systeemvak en open de instellingen. Vervolgens kies je opnieuw Synchroniseren onderbreken. Deze keer selecteer je geen tijdsduur, maar ga je onderaan naar de optie OneDrive afsluiten. Dan verschijnt een pop-upbericht met de vraag of je zeker bent, want dan stopt de synchronisatie en worden er niet langer back-ups in de cloud gemaakt. Klik nogmaals op OneDrive afsluiten om te bevestigen.

Verwijderen

Wil je voorkomen dat deze dienst ooit nog bestanden naar de cloud uploadt, dan kun je OneDrive ook definitief verwijderen. Ga naar het instellingenvenster van Windows. De snelste manier om daar te komen is om Windows-toets+I in te drukken. In het linkermenu klik je op Apps. Daarna selecteer je in het rechterdeel de optie Geïnstalleerde apps. Vervolgens krijg je een lijst van alle apps die op de pc geïnstalleerd zijn. Je kunt naar OneDrive zoeken via de zoekbalk of je scrolt door de alfabetische lijst tot je bij Microsoft OneDrive komt. Klik op de knop met de drie puntjes naast deze app en selecteer Verwijderen. Wanneer de knop Verwijderen er niet is of lichtgrijs is, kun je in de plaats daarvan de optie Wijzigen selecteren en vervolgens kiezen om de app uit te schakelen. Deze blijft dan permanent uitgeschakeld tot je besluit om OneDrive opnieuw in te schakelen.