Na de Macbook en de iPad heeft ook de iPhone een pro-uitvoering. De iPhone 11 Pro is in feite een opvolger van de iPhone XS en iPhone XS Max en een opgevoerde variant van de iPhone 11. Ook deze nieuwe generatie iPhones heeft met de iPhone 11 Pro Max een grotere uitvoering. Wat Apple’s beste smartphone Pro maakt lees je in deze review.

Op het oog lijkt de iPhone 11 Pro weinig veranderd ten opzichte van de vorige generatie iPhone X en iPhone XS, die we voor het gemak maar even de voorgangers noemen van deze Pro-iPhone. Hoewel deze iPhone ook natuurlijk gezien kan worden als uitgebreide variant van de iPhone 11. Aan de voorzijde vinden we nog steeds een fraai scherm met inkeping aan de bovenzijde, met rondom het scherm aluminium randen. De achterzijde is ook nog altijd van glas, wat natuurlijk altijd kwetsbaar materiaal is, maar het draadloze opladen mogelijk maakt. Gelukkig heb je door de matte afwerking geen last van vieze vingerafdrukken

De bouwkwaliteit opvallend goed, dat merk je wanneer je het toestel in handen krijgt. De iPhone 11 Pro is behoorlijk zwaar, maar is tot in de puntjes stevig afgewerkt en voelt daardoor ook meer solide aan dan zijn voorgangers. Dat is ook terug te vinden in de ip-rating van de smartphone. De iPhone 11 Pro overleeft gegarandeerd 40 minuten onder water tot vier meter diep, terwijl de iPhone XS dat twee minuten voor een minuut of 30 kan.

Toch is er ook een minpuntje aan het design van de iPhone 11 Pro. Aan de achterzijde is een vierkant camera-eiland geplaatst, waarin de cameralenzen zich bevinden. Dit eiland steekt uit de behuizing en de lenzen steken ook nog eens uit het eiland. Niet fraai, en dat vraagt echt om een hoesje. Wat weer zonde is van het design. Maar met de woekerprijzen die Apple durft te vragen voor reparaties, heb je nog een tweede argument voor een smartphone-hoesje.

©PXimport

©PXimport

Triple cam

Maar wat maakt een iPhone nou Pro? Dat wist Apple niet helemaal duidelijk te maken tijdens de introductie van de nieuwste generatie iPhones. Maar het had vast iets van doen met de camera, want daar zit met name de vernieuwing in. Apple moet hier ook een inhaalslag maken, want niet alleen zijn concurrenten als Samsung en Huawei al jaren verder op cameragebied, vooral met de Huawei P30 Pro wist Huawei alle concurrentie op grote afstand te zetten qua mogelijkheden en kwaliteit van de camera’s.

De iPhone 11 Pro heeft drie camera’s aan de achterzijde. Dat kan tot cynische reacties leiden, want het lijkt een soort marketinggimmick geworden, waarbij meer camera’s (ten onrechte) gelijk moet staan aan betere foto’s. Hoewel Apple’s marketing zelfs in staat zou zijn om zand aan Arabieren te verkopen, is deze driedubbele camera aan de achterzijde absoluut geen gimmick.

©PXimport

Naast de hoofdlens zijn er een telelens en groothoeklens geplaatst. Hierdoor kun je respectievelijk inzoomen (0,5x) en uitzoomen (2x) door van lens te wisselen. Dit is niet nieuw, veel andere smartphones in verschillende prijsklassen hebben dit ook. Verschil is echter dat je bij andere smartphones flink moet inboeten op kwaliteit als je naar de tele- of groothoeklens schakelt. Dat is bij de iPhone 11 Pro niet het geval. Dat maakt een enorm verschil, het maakt niet uit welke lens je gebruikt. Bovendien weet de iPhone 11 Pro de concurrentie achter zich te laten. De kleuren, de details, het contrast en dynamisch bereik. Wouw. Apple leert hier alle concurrentie een lesje.

Ook qua mogelijkheden is er vernieuwing. Zo heeft de iPhone 11 Pro een nachtmodus, waarmee dankzij een lange sluitertijd en stabilisatie ook zonder omgevingslicht nog een foto kan worden gemaakt. Dit is een zeer waardevolle toevoeging die erg goed werkt. Alleen weet de Huawei P30 Pro betere foto’s te maken, bij weinig licht, maar ook met de nachtmodus. Ook qua mogelijkheden biedt de Chinese fabrikant meer, zoals een periscooplens die diepere zoom aanbiedt.

Als je echter puur naar de foto’s kijkt, dan maakt de iPhone 11 Pro veruit de beste foto’s van alle smartphones op dit moment. Qua mogelijkheden en fotografie bij weinig licht, zijn er betere opties. Meer details hierover kun je lezen in onze review: heeft de iPhone 11 Pro de beste camera?

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

De camera aan de voorzijde is prima. Nieuw is hier de mogelijkheid om de frontcamera te gebruiken voor het maken van slow motion video’s. Slowfies noemt Apple dit. Zo heeft Apple het toch nog voor elkaar gekregen om op cameragebied zijn gimmick door te duwen.

Scherm

De camera krijgt dus een eervolle vermelding, maar ook het schermpaneel is fantastisch. Niet alleen is het full-HD oledscherm helder, de kleurweergave en het contrast zijn ook piekfijn in orde en allemaal net nog even een stukje beter dan zijn voorganger en met name de iPhone 11, die helaas op schermgebied (net als de iPhone XR) ietwat tekortschiet. Fijn is dat het scherm uitstekend af te lezen is in helder zonlicht en het oledscherm en de donkere modus van iOS 13 gaan prima samen. Zwarte vlakken zijn niet alleen diepzwart omdat deze niet verlicht worden in oledpanelen, maar dat zorgt er ook voor dat onverlichte zwarte delen van het scherm minder energie vreten. Hierdoor maakt de donkere modus optimaal gebruik van het scherm.

©PXimport

Accuduur en prestaties

De vorige generatie iPhones beschikte over de Apple A12 Bionic-processor, die nog altijd qua prestaties indrukwekkend is en qua prestaties in de benchmarks nog altijd niet achterhaald is door de Snapdragon-equivalenten. De nieuwe A13-processor doet er qua prestaties nog een schepje bovenop. Indrukwekkend in de benchmarks hoor, maar in praktijk merk je dat verschil niet echt. Het was al snel, waardoor het krachtsverschil onopgemerkt blijft. Wat je mogelijk wel merkt is de ondersteuning van wifi 6 en sneller 4G, waarmee de internetverbinding minder een bottleneck hoeft te zijn. Zoals je mag verwachten dus weinig laadtijden in games en andere zware games.

De accuduur, dat is wel iets waar Apple hard mee bezig is. Bij vorige generaties van een paar jaar geleden was de accuduur ondermaats, je moest rantsoeneren om een dag op een acculading door te komen. Dit kwam niet door de energie die het toestel en iOS nodig hadden, maar met name door de kleine accucapaciteit, wat ook de levensduur van de accu zelf niet ten goede kwam. Apple zet dit op de goede manier recht door gewoonweg grotere accu’s te plaatsen die gelijkgetrokken is met concurrerende Android-alternatieven. 3.969 mAh voor de iPhone 11 Pro Max, die we te testen kregen. Hiermee is de accuduur gelijk met andere smartphones. Afhankelijk van je gebruik moet anderhalve dag zeker lukken. De accu van de gewone iPhone 11 Pro is gelijk gebleven met 2.658 mAh. Hoe lang deze accu meegaat, dat hebben we niet kunnen testen. De accuduur van de iPhone XS, die dezelfde accucapaciteit had, viel ons vorig jaar bij het reviewen echter wat tegen.

De iPhone 11 Pro kan draadloos opladen, wat niet nieuw is. Fijn is echter wel dat Apple niet meer zo gierig is om een snellader los te verkopen, maar deze standaard in de doos meelevert.

iOS 13 op de iPhone 11 Pro

De iPhone 11 Pro draait standaard op de nieuwste iOS-variant, iOS 13 (hoewel er tijdens het reviewen al een nieuwe update verscheen: iOS 13.1). Zoals bekend is iOS meest gebruiksvriendelijke mobiele besturingssysteem, dat op lange update-ondersteuning kan rekenen van Apple en naadloze samenwerking met andere Apple-diensten en apparaten. Anderzijds valt er ook genoeg op aan te merken. Het overzicht met alleen app-icoontjes oogt al jarenlang statisch en verouderd en de restricties maken van het besturingssysteem (en hier gebruik ik mijn eigen woorden) een gesloten inrichting. Vooral een visuele vernieuwing van iOS, waarbij het statische icoon-overzicht wordt gemoderniseerd, zou geen overbodige luxe zijn.

©PXimport

Wat maakt een smartphone Pro?

Hoewel deze iPhone grote indruk maakt, missen we toch een beetje lef bij Apple. De vorige generaties van de iPhones stonden niet bekend om innovaties, en ook bij deze allereerste Pro-iPhone vervalt Apple in hetzelfde kunstje, terwijl Apple hier echt lef had moeten tonen. Waar is het 90 of 120 hertz scherm? Waarom wordt nog steeds vastgehouden aan die verouderde Lightning-aansluiting? De iPad Pro kent deze vernieuwingen wel. Waarom geen vingerafdrukscanner onder het scherm? Waarom geen mogelijkheden voor extra opslag met geheugenkaarten of externe opslag, met name omdat de 64GB aan opslaggeheugen voor het basismodel ontoereikend is? Waarom nog steeds die afzichtelijke scherminkeping? Die overigens door Apple zelf in marketing-uitingen zoveel mogelijk wordt weggepoetst. Hoe ziet Apple de Pro-doelgroep voor zich?

Voor een iPhone Pro mag je gewoonweg een smartphone verwachten die grensverleggender is dan dit. Vooral als je de prijs daarbij meetelt, hoewel de iPhone 11 Pro niet duurder is dan zijn voorganger is de prijs nog altijd op geen enkele manier te verantwoorden, zelfs niet voor wie 18 uur per dag aan zijn toestel vastgeplakt zit. Ook de meerprijzen in accessoires (zoals hoesjes, maar ook dongels en Airpods om het gemis aan 3,5mm-poort op te vangen) en het onethische-reparatiebeleid zijn hoger dan recht te praten valt. De iPhone 11 Pro is gewoonweg een hele goede smartphone op de bekende gebieden, waarmee Apple weer op safe speelt.

Conclusie: iPhone 11 Pro kopen?

Het ontwerp, de fantastische camera, het fraaie scherm, de prima accuduur, prestaties en de goede update-ondersteuning. Ja, de iPhone 11 Pro is zonder twijfel de beste smartphone van het moment. Toch hadden we iets meer lef van Apple verwacht voor een iPhone die het Pro-stempel mag dragen. Apple speelt op safe, waardoor innovatie uitblijft en er nog altijd geen argumenten overblijven om bijna 1100 euro voor een smartphone te betalen.

Ben je op zoek naar een vrijstaande vaatwasser, maar weet je niet waar je op moet letten? In dit artikel leggen we uit wat belangrijk is bij het kiezen van het juiste model. Van formaat en geluidsniveau tot slimme functies en energieverbruik – met deze tips koop je een vaatwasser die past bij jouw keuken én je huishouden.

Een vaatwasser is al lang geen luxeproduct meer. Voor veel huishoudens is het een apparaat dat dagelijks wordt gebruikt. Heb je de ruimte in je keuken, dan is een vrijstaande vaatwasser vaak de meest toegankelijke keuze. Je hoeft geen frontpaneel te monteren, hij is relatief eenvoudig te installeren en bij defect of verhuizing ook weer gemakkelijk te vervangen. Maar dat betekent niet dat je zomaar elk model moet kopen. Van formaat tot functies, van verbruik tot gebruiksgemak: waar moet je precies op letten bij de aanschaf van een vrijstaande vaatwasser?

Past hij in je keuken én bij je huishouden?

Een van de eerste dingen om naar te kijken is het formaat. Vrijstaande vaatwassers zijn doorgaans verkrijgbaar in twee breedtematen: 60 cm en 45 cm. De standaardmaat van 60 cm biedt ruimte aan ongeveer 12 tot 15 couverts en is geschikt voor gezinnen of huishoudens waar veel wordt gekookt. De smallere variant van 45 cm is ideaal voor één- of tweepersoonshuishoudens of voor kleinere keukens, zoals in een appartement.

Behalve de breedte is ook de diepte van belang. De meeste vrijstaande modellen zijn tussen de 55 en 60 cm diep. Meet de plek waar je de vaatwasser wilt plaatsen dus goed op en houd rekening met extra ruimte voor de deur die openklapt en de slang- en stroomaansluitingen aan de achterkant.

©Paul Vinten

Hoe stil moet hij zijn?

Het geluidsniveau van een vaatwasser is een factor die je makkelijk over het hoofd ziet, maar die dagelijks van invloed is op je comfort. Zeker als je een open keuken hebt of gevoelig bent voor achtergrondgeluiden. Het geluidsniveau wordt gemeten in decibel (dB). Een verschil van slechts een paar decibel kan in de praktijk al flink merkbaar zijn.

Vaatwassers met een geluidsniveau onder de 45 dB worden als zeer stil beschouwd en zijn nauwelijks hoorbaar. Tussen de 45 en 50 dB is gebruikelijk en vaak prima te doen, zeker als je hem overdag laat draaien. Zit je daarboven, dan kan het apparaat als hinderlijk worden ervaren, vooral in stille ruimtes of tijdens gesprekken.

Let er ook op of de machine een stil programma heeft. Dat draait vaak iets langer, maar maakt minder lawaai. Sommige modellen hebben zelfs een nachtstand, speciaal bedoeld voor wie de vaatwasser 's avonds laat of 's nachts zonder overlast wil gebruiken.

Denk aan je portemonnee én het milieu

Moderne vaatwassers zijn veel zuiniger dan oudere modellen. Toch is het de moeite waard om ook binnen het huidige aanbod goed te vergelijken. Elk apparaat heeft een energielabel, waarbij klasse A het zuinigst is. Dit label houdt rekening met het stroom- en waterverbruik per 100 wasbeurten.

Een gemiddeld energiezuinig model verbruikt ongeveer 0,8 kWh per cyclus, en tussen de 9 en 11 liter water. Heb je een ouder apparaat in huis dat je wilt vervangen? Dan kun je jaarlijks tientallen euro's besparen op je energierekening – én flink wat liters water.

Let ook op de aanwezigheid van een Eco-programma. Dat is meestal het langstdurende programma, maar het verbruikt de minste energie omdat het water minder heet wordt. Slimme functies zoals beladingssensoren of automatische deuropening na het wassen (voor betere droging) kunnen eveneens bijdragen aan efficiënt gebruik.

Indeling en flexibiliteit van de korven

Een vaatwasser moet niet alleen goed schoonmaken, hij moet ook praktisch zijn in het dagelijks gebruik. Een slimme indeling van de binnenruimte maakt daarbij een wereld van verschil. Kijk bijvoorbeeld of de bovenkorf in hoogte verstelbaar is. Zo kun je makkelijk wisselen tussen ruimte voor hoge glazen bovenin of grote pannen onderin.

Ook het bestekgedeelte verdient aandacht. Sommige modellen hebben een besteklade bovenin, wat ruimte bespaart in de onderste korf en het bestek netter wast. Andere modellen gebruiken een traditioneel mandje, wat makkelijker in- en uitruimen is maar iets minder efficiënt in ruimtegebruik.

Flexibele steunen, neerklapbare houders en antislipvlakken maken het mogelijk om elke lading optimaal te benutten, of je nu een groot diner hebt gehad of vooral bekers en schotels moet afwassen.

©andrey sinenkiy

Extra functies: van startuitstel tot slimme sensoren

Moderne vaatwassers zijn soms verrassend geavanceerd. Een van de meest voorkomende extra's is startuitstel: je stelt in wanneer het programma begint, bijvoorbeeld 's nachts bij daluren. Dat is niet alleen handig, maar kan je ook geld besparen bij een variabel energietarief.

Verder zijn er modellen met automatische programma's die zichzelf aanpassen op basis van hoe vuil de vaat is, sensoren die de waterhardheid meten en speciale programma's voor glaswerk of babyflessen. Sommige high-end modellen zijn zelfs te bedienen via een app, met notificaties wanneer de vaat klaar is of wanneer het zout moet worden bijgevuld.

Niet al deze functies zijn noodzakelijk – veel gebruikers gebruiken uiteindelijk slechts één of twee programma's – maar het is wel prettig als je weet wat er mogelijk is. Bepaal dus wat voor jou echt waarde toevoegt, en wat vooral marketing is.

Design en plaatsing

Een vrijstaande vaatwasser staat doorgaans in het zicht, dus het design is belangrijker dan bij een inbouwmodel. Gelukkig zijn er modellen in verschillende kleuren en afwerkingen, van klassiek wit tot modern zwart of roestvrij staal. Kies iets dat past bij je keukenstijl, zeker als het apparaat naast of tussen andere keukenkasten komt te staan.

Let ook goed op de plaatsing: is er een stopcontact in de buurt? Hoe zit het met de afvoer en wateraansluiting? En kan de deur ver genoeg open zonder ergens tegenaan te botsen? Denk ook aan de hoogte van het aanrecht: sommige mensen vinden het prettig als de bovenkorf op werkhoogte zit, zodat je minder hoeft te bukken.

Laat je niet alleen leiden door het merk

De prijzen van vrijstaande vaatwassers lopen uiteen van zo'n 300 euro tot ruim boven de 1000 euro. Duurdere modellen bieden vaak meer functies en stillere motoren, maar dat betekent niet automatisch dat ze beter zijn. Reviews van gebruikers en tests door bijvoorbeeld de Consumentenbond kunnen je helpen om een goed beeld te krijgen van de prestaties en betrouwbaarheid. Let ook op de garantie: sommige merken bieden standaard twee jaar, andere verlengen dat naar vijf jaar bij registratie. Zeker bij een apparaat dat intensief wordt gebruikt, kan dat net de doorslag geven. Doe dus goed onderzoek of laat je adviseren!

Met een oorspronkelijke adviesprijs van 1.349 euro positioneert de Samsung Bespoke AI Jet Ultra zich in het hoogste segment van steelstofzuigers. Voor die prijs krijg je een geavanceerd apparaat met een reeks… 'slimme' functies. Hoe slim die functies echt zijn en of deze stofzuiger zijn geld waard is, lees je in deze review.

De vraag is of alle innovaties de forse prijs rechtvaardigen. Inmiddels is de stofzuiger al enige tijd op de markt, wat geleid heeft tot aanzienlijke prijsdalingen. Waar hij op Samsungs eigen website voor 1.089 euro wordt aangeboden, is hij her en der al voor nog minder te vinden. Samsung probeert de hoge prijs te rechtvaardigen met nieuwe functies en kleine verbeteringen. Zo is de zuigkracht is verhoogd naar 400 watt (dat was 280).

Een belangrijke toevoeging is de AI Cleaning Mode 2.0, die zes verschillende schoonmaakomgevingen kan detecteren en de zuigkracht hierop aanpast. Deze geavanceerde modus werkt echter – net als andere slimme koppelingen zoals notificaties – alleen via de SmartThings-app. Zonder de app maakt het apparaat gebruik van de basis AI-modus (net zoals zijn voorganger) en mis je de meer geavanceerde functionaliteiten.

©Wesley Akkerman

Meer dan genoeg accessoires

Qua ontwerp is er weinig veranderd ten opzichte van het vorige model. De stofzuiger heeft een ergonomische handgreep en een helder display dat de modus en resterende accutijd toont. Een praktische toevoeging is de uitschuifbare telescopische stang, waardoor de stofzuiger ook prettig te gebruiken is voor langere mensen. Een klein minpunt is de accessoirestandaard; vergeleken met de stevige stofzuiger voelt die – met zijn dunnere plastic – wat goedkoop aan.

Het meegeleverde accessoirepakket is zeer compleet. Je ontvangt de Active Dual Brush en de Slim LED Brush+ voor verschillende vloertypen, plus een speciale Pet Tool+ voor het verwijderen van dierenharen. Ook een combinatie- en kierenzuigmond ontbreken niet. Een groot voordeel is de aanwezigheid van twee accu's, met een maximale gebruiksduur van respectievelijk honderd en zestig minuten. Daardoor kun je tussentijds wisselen als de ene batterij het net niet redt.

©Wesley Akkerman

Wisselende ervaringen

Het stofzuigen verloopt grotendeels moeiteloos. Het handvat ligt comfortabel in de hand, wat prettig is gezien het relatief hoge gewicht van de stofzuiger. De wendbaarheid laat echter soms te wensen over. Op ons vloerkleed bleek de Active Dual Brush-borstel wat stroef, waardoor sturen moeizaam ging. Op harde vloeren presteerde de Slim LED Brush+ gelukkig een stuk soepeler. En hoewel de ledverlichting in de kop handig is, presteert de laser van Dyson beter.

De AI-modus zorgt voor een gemengde ervaring. Het systeem detecteert en schakelt hoorbaar wanneer je van een harde vloer naar een vloerkleed gaat. Maar de beloofde functie waarbij de zuigkracht in hoeken automatisch aangepast zou worden, blijkt niet super te werken. Hoewel de AI-modus niet onbruikbaar is, worden de verwachtingen niet volledig waargemaakt. Het voelt meer als een vooraf ingestelde handeling dan als een werkelijk intelligente aanpassing aan de omgeving.

©Wesley Akkerman

Hoge zuigkracht

Waar de slimme functies soms tekortschieten (daarover straks meer), maakt de pure zuigkracht een diepe indruk. Zelfs op de laagste stand zuigt de Samsung Bespoke AI Jet Ultra moeiteloos kruimels, stof en ander vuil op. We zijn vooral onder de indruk van de effectiviteit waarmee mensen- en hondenharen uit het vloerkleed verdwijnen. De enorme kracht is de belangrijkste upgrade ten opzichte van eerdere modellen en compenseert de mindere wendbaarheid op bepaalde ondergronden.

Ook de accuduur stelt niet teleur. Met alleen de kleine accu is er genoeg vermogen voor het stofzuigen van een woning van pakweg zestig vierkante meter. Bovendien bevalt het automatisch legende oplaadstation enorm. Na elke schoonmaakbeurt leegt en laadt het station de stofzuiger, waardoor je er geen omkijken naar hebt.

Het ontwerp is echter een kwestie van smaak; deze forse en opvallende stofzuiger zet je niet zomaar ergens onopvallend neer.

De slimme functies

Je kunt de Samsung Bespoke AI Jet Ultra koppelen aan de Samsung SmartThings-app, maar de mogelijkheden blijven best beperkt. Je kunt de firmware-update en zaken als de zuigkracht aanpassen (maar dat laatste kan ook op het apparaat). De grote vernieuwing, het ontvangen van telefoon- en berichtnotificaties, blijkt in de praktijk een gimmick. Wanneer je gebeld wordt, pauzeert de stofzuiger en toont het display enkel het app-icoon, zonder naam of nummer.

Bovendien is het instellen van deze connectiviteit onnodig complex. Het vereist een Samsung-account, specifieke apps, diverse permissies en constante locatietoegang. De moeite die het kost om de verbinding tot stand te brengen, staat niet in verhouding tot het minimale voordeel. De meest opvallende beperking is verder dat de functie exclusief werkt met een Samsung-smartphone, waardoor een groep gebruikers buitengesloten wordt; op smartphones van een ander merk werkt dit namelijk niet.

©Wesley Akkerman

Samsung Bespoke AI Jet Ultra kopen?

De naam Ultra en de hoge adviesprijs scheppen verwachtingen die op slim gebied niet worden ingelost. De AI-hoekdetectie functioneert niet zoals beloofd en de notificatiefunctie is een omslachtige gimmick. Als je de Samsung Bespoke AI Jet Ultra overweegt voor zijn geavanceerde connectiviteit (we hebben het dan over de koppeling met wifi, SmartThings en je smartphone) is hij de meerprijs ten opzichte van zijn voorganger niet waard. De ware kracht van dit model schuilt in zijn fenomenale zuigkracht, waardoor hardnekkig vuil en dierenharen moeiteloos verwijderd worden. Omdat de prijs inmiddels een stuk onder de adviesprijs ligt, wordt deze stofzuiger wel interessanter.