Als klusser doe je graag zoveel mogelijk zelf. Dus ook problemen met de elektra ga je zelf te lijf. Dat is geen probleem, zolang je maar rekening houdt met de veiligheid. In deze handleiding lees je wat je moet weten voordat je aan de elektra gaat sleutelen.

Lees ook: Zelf een stopcontact aanleggen of verplaatsen

Basiskennis en veiligheid

Denk altijd aan je eigen veiligheid! Klussen aan elektra vraagt om de nodige voorzichtigheid. Maar omdat het gevaar "onzichtbaar" is, wordt er lang niet altijd veilig geklust. Een stuk basiskennis over hoe elektra werkt is essentieel om veilig te werken. Zorg er verder altijd voor dat je voorzichtig en rustig te werk gaat. Dat is belangrijk voor je eigen veiligheid, maar je doet het ook om brandgevaar te voorkomen. Slecht geïsoleerde kabels, kapotte aansluitingen en overbelasting zijn defecten die tot brand kunnen leiden. Minder zwaarwegend is schade aan apparatuur, maar dat is ook een risico wanneer je onverantwoord klust aan elektra.

©Dimarik

Wat zijn de gevaren van een schok?

Het gevaar van een schok wordt bepaald door de stroomsterkte, uitgedrukt in ampère. In combinatie met de weerstand van een menselijk lichaam (meer dan 10 kilo-ohm) is er wel weer een hoge spanning (voltage) nodig om echt tot gevaar te leiden. Praktisch verwoord komt het erop neer dat een 1,5 volt batterij eigenlijk nooit een gevaar oplevert. Maar het stroomnet van 230 volt wel.

Vanaf een stroomsterkte van 1 milliampère is een schok voelbaar en vanaf ongeveer 5 milliampère is zo'n schok pijnlijk. In aanraking komen met een schok boven de 30 mA is potentieel dodelijk. Maar kleinere schokken kunnen ook brandwonden en (blijvend) letsel veroorzaken, met name aan het zenuwstelsel en aan de bloedvaten. Rechtstreekse elektrocutie door stroom uit het thuisnetwerk komt in Nederland zelden voor. Maar er zijn jaarlijks wel honderden gewonden met al dan niet blijvend letsel. Door veilig en verantwoord te werk te gaan zijn die incidenten te voorkomen.

Groepenkast: wat je moet weten

Via de groepenkast wordt elektriciteit in de woning verdeeld. Bovendien wordt er de veiligheid van de complete stroominstallatie gegarandeerd. Dus een beetje kennis is wel zo handig wanneer je aan de elektra gaat sleutelen.

Een enkele groep kan maximaal 16 ampère aan. In combinatie met de spanning van 230 volt kan er in totaal 16 x 230 = 3680 watt per groep aangesloten worden. Sluit dus nooit apparaten met gezamenlijk meer dan 3680 watt aan op een enkele groep.

Een groep zit verbonden aan een aardlekschakelaar. In Nederland zitten er maximaal 4 groepen op zo’n schakelaar. De aardlekschakelaar controleert de stroomsterkte die door het circuit loopt. Kort uitgelegd moet de som hiervan 0 zijn. Als het afwijkt is er mogelijk sprake van een gevaarlijke situatie, zoals kortsluiting. In dat geval schakelt de aardlekschakelaar de stroom uit om erger te voorkomen. Als bij jou thuis de stroom uitvalt, is dat dus meestal een preventiemaatregel.  

©Marcus Hofmann

Schakel altijd de stroom uit

Ga je klussen aan elektra? Zet dan je voor begint altijd de stroom uit in de groepenkast. Als alles overzichtelijk in groepen is ingedeeld schakel je alleen de stroom in de betreffende ruimte of ruimtes uit. Zorg er wel altijd voor dat je echt 100 procent zeker weet welk apparaat, stopcontact of lamp bij een bepaalde groep hoort. Is dat niet het geval? Gebruik dan een spanningzoeker of multimeter om na te gaan of de stroom echt is afgesloten nadat je een groep hebt uitgeschakeld. De stroom in de complete woning uitschakelen is meestal niet nodig. Maar als het echt een chaos is en je hebt geen spanningzoeker, is dat wel de meest veilige optie.

Een spanningzoeker gebruiken

Met een spanningzoeker meet je eenvoudig of iets onder spanning staat. Dat wordt aangegeven door een ledlampje. Een spanningzoeker ziet eruit als een schroevendraaier. Steek de voorkant in een van de polen van een stopcontact en houd je duim of andere vinger het metalen gedeelte van het handvat. Als het lampje oplicht, is er sprake van spanning.

Wandcontactdoos meten met een multimeter

Een multimeter is veelzijdiger. We leggen hier kort uit hoe je spanning op een wandcontactdoos meet. Daarvoor sluit je het zwarte meetsnoer aan op de COM-ingang. Sluit het rode meetsnoer aan op de V-uitgang. Zet de draaischakelaar op de volt en kies voor een bereik van minstens 230 V (meer is ook goed). Steek elk van de snoeren in een opening in het stopcontact en lees de spanning af op het beeldscherm.

Schakel bij twijfel een elektricien in

Is het nogal een chaos in je meterkast en weet je niet goed waar je moet beginnen? Aarzel dan niet om een professional in te schakelen. Voor de veiligheid moet een groepenkast voldoen aan bepaalde veiligheidseisen. Die zijn wettelijk vastgelegd volgens bepaalde normeringen. Als er aan jouw elektra geknutseld is door bijvoorbeeld een vorige bewoner, is de kans aanwezig dat jouw groepenkast niet meer aan de veiligheidsnormen voldoet. Zelf knutselen aan de groepenkast raden we ten zeerste af.

Lees ook: Help, kortsluiting! Zó vind je de boosdoener

Elektriciteitsdraden: kleuren en aansluitingen

Om apparaten aan te sluiten op je stroomnetwerk, maak je gebruik van elektriciteitsdraden. We leggen kort uit wat de kleuren betekenen en hoe je er veilig mee werkt.

Kleuren: een korte uitleg

Om met elektra aan de slag te gaan is enige basiskennis over stroomdraden geen overbodige luxe. De kleuren van elektriciteitskabels bepalen wat hun rol is in een circuit.

🟫 Bruin is de fasedraad. Stroom wordt hierdoor aangevoerd.
🟦 Blauw is de nuldraad en voert stroom af en vormt samen met de bruine draad een gesloten stroomkring.
🟨 🟩 Geel/Groen is de aardedraad. Deze ligt er voor de veiligheid en zorg voor ontlading tijdens bijvoorbeeld kortsluiting. Sommige oude woningen hebben deze draad niet. In dat geval raden we je aan om ze voor de veiligheid aan te (laten) leggen.
⬛ Zwart is voor een (extra) schakelaar. Je hebt zwarte draden daarom lang niet altijd nodig.

Lees ook: De kleuren van stroomdraden: dit moet je erover weten!

Elektriciteitsdraden strippen

Voor het strippen van elektriciteitsdraden gebruik je een striptang. Daarop zit een schroefje om de doorsnede in te stellen. Zorg ervoor dat je het omhulsel van een draad eraf trekt en het onderliggende koper niet beschadigt.

©Tang: ROM | Lasklem: Wytrazek | stock.adobe.com

Draden aan elkaar verbinden

In Nederland is de lasklem het meest gebruikte hulpmiddel om draden te verbinden. Lasklemmen hebben als voordeel dat ze doorzichtig zijn, zodat je kunt zien of alles goed zit aangesloten. Daarnaast zijn ze voorzien van klemmetjes om de draden vast te houden, zodat je niet hoeft te prutsen met van die kleine schroefjes. De wat ouderwetse kroonsteentjes hebben die voordelen niet. Maar ze worden nog wel gebruikt, vooral voor het aansluiten van lampen.

Lees ook: Zelf inbouwspotjes installeren? Dat is makkelijker dan je denkt!

Na een week vol sneeuwpret, frisse berglucht en indrukwekkende pistes is je skikleding niet meer zo fris. Eenmaal thuis gekomen blijft de tas met vuile was liggen voor de wasmachine. Want hoe was je eigenlijk skikleding? Als je je kleding niet goed wast en opbergt, is de kans groot dat je volgend jaar niet zo warm en droog blijft tijdens de afdaling. Onze tips helpen je om je skikleding te wassen, drogen en veilig op te bergen voor volgend jaar.

Lees ook: Dit wil je weten over de wasprogramma's van je wasmachine

Was snel na je weekje wintersport

Het op de juiste wijze je skikleding wassen is belangrijk: daardoor blijft de kwaliteit van de kleding goed. Ook blijft de kleding warm en waterdicht. Veel skikleding is gemaakt van kunststoffen, zoals polyamide en polyester. Deze stoffen zijn waterafstotend, sterk en licht. De kleding is van tevoren extra behandeld om ze waterdicht te maken, waardoor sneeuw of regen niet door de kleding komt. Was je de kleding verkeerd? Dan kan de beschermende functie verloren gaan. Je zweet en vuiligheid tasten de kleding namelijk aan. Laat je skikleding na wintersport dus niet te lang voor de wasmachine liggen.

©Lyudmila

Wasmiddel en voorbereiding

Gebruik weinig wasmiddel om je skikleding te wassen. En koop een speciaal wasmiddel voor sport- en outdoorkleding om zeker te weten dat het goed is of gebruik een fijnwasmiddel. Giet er geen wasverzachter bij, want dat is niet goed voor de kleding. Laat de kleding ook niet stomen en gebruik geen bleekmiddelen.

Bereid de kleding altijd eerst voor op de wasbeurt. Leeg alle zakken, sluit alle ritsen, knopen en klittenband om schade aan de stoffen te voorkomen. Zitten er vlekken op de kleding? Behandel deze eerst. Zorg dat de kleding binnenstebuiten de wasmachine in gaat. Ook belangrijk: doe de trommel niet te vol. Er moet voldoende ruimte zijn wil de kleding schoon worden.

Wassen met de wasmachine

Nu de kleding op de juiste wijze in de wasmachine zit, is het tijd om het juiste programma aan te zetten. Kies een programma met lage temperaturen, maximaal 30 °C. Hogere temperaturen kunnen ervoor zorgen dat de waterdichte coating beschadigd raakt. Zit er een speciaal programma op je wasmachine voor outdoor kleding? Kies dan dit programma. Het programma heeft een laag toerental bij het centrifugeren. Doe naast je skikleding geen andere kleding in de wasmachine.

©Oriol Roca

Waterdicht maken van de skikleding

Heb je voor deze wintersportvakantie net nieuwe kleding gekocht? Dan is de kans groot dat deze gewoon waterdicht is gebleven na de wasbeurt. Als je kleding wat ouder is, kan het zijn dat deze niet meer zo waterdicht is als voorheen. Misschien heb je tijdens het skiën of snowboarden wel gemerkt dat er wat vocht doorheen kwam. Was dan de kleding nog een keer, maar nu met een impregneermiddel. Of spuit de kleding in met een speciale waterdicht-spray.

Drogen en opbergen

Als er op het waslabel staat dat de skikleding in de droger mag, dan kun je de kleding zo laten drogen. Anders hang je de kleding op, of leg je die ergens plat neer. Dit doe je in een ruimte waar er genoeg ventilatie is. Hang de kleding niet op in de zon. Drogen op een verwarming kun je beter ook niet doen.

Het wasetiket geeft ook aan of je de kleding mag strijken, mocht je de behoefte hebben om je skibroek te strijken. Je mag de kleding dan op een lage temperatuur strijken. Omdat je de skikleding een lange tijd waarschijnlijk niet meer gebruikt, is het verstandig om de kleding goed op te bergen. Hang de kleding op aan een haakje in de kast of vouw de kleding losjes op, zodat het op een plank kan liggen. Daardoor haal je je kleding volgend jaar weer fris uit de kast, direct klaar om van de pistes te zoeven.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een gloednieuwe smartphone van Samsung? Deze toestellen zijn vers van de pers!

Samsung Galaxy S25

Samsung fabriceert zijn recent verschenen Galaxy S25 in meer dan twintig uitvoeringen. Op dit moment is het basismodel met 128 GB lokale opslag in de kleurstellingen groen, zilver, lichtblauw en donkerblauw breed verkrijgbaar. Wil je een toestel met meer opslagruimte, dan kun je een exemplaar met 256 GB (groen/zilver/lichtblauw/donkerblauw) of 512 GB (groen/zilver/lichtblauw/donkerblauw) opslag overwegen. De Galaxy S25 is naar huidige maatstaven een compacte smartphone met een amoledscherm van 6,2 inch. Pluspunten zijn de behoorlijke resolutie van 2340 × 1080 pixels en hoge vernieuwingsfrequentie van 120 hertz. Animaties en videobeelden verschijnen dus vloeiend in beeld.

Als alternatief voor Samsungs eigen processor gebruikt het Koreaanse merk voor de Galaxy S25-serie ditmaal een exemplaar van Qualcomm. Een goede keuze, want de Snapdragon 8 Elite is pijlsnel. Acht rekenkernen zijn afgeregeld op een maximale kloksnelheid van 4,47 GHz. Daarnaast heeft het toestel 12 GB RAM. Zoveel werkgeheugen is geen overbodige luxe, want je hebt toegang tot verschillende veeleisende AI-functies. De achterzijde heeft drie kwalitatieve camera's. Dankzij 3× optische zoom haal je objecten zonder pixelverlies dichterbij. Verder kun je zéér scherpe 8K-video's maken. Neem de Galaxy S25 gerust overal mee naartoe, want de aluminium behuizing is volledig water- en stofdicht.

Samsung Galaxy S25+

Onder de naam Galaxy S25+ brengt Samsung zijn nieuwe paradepaardje ook in een groter formaat op de markt. Het 6,7inch-amoledscherm telt 3120 × 1440 pixels. Deze hoge resolutie resulteert in een indrukwekkende pixeldichtheid van 513 ppi. Vergeleken met de eerder besproken Galaxy S25 (416 ppi)  scheelt dat aanzienlijk. Kijk dus naar haarscherpe Netflix-streams en YouTube-filmpjes. Door het nogal platte ontwerp valt het gewicht van 190 gram voor een smartphone van dit formaat erg mee. De behuizing voldoet aan de IP68-norm, waardoor het toestel bestand is tegen water en stof.

De processor, het werkgeheugen en de camera's zijn gelijk aan die van de Galaxy S25. Wel is er een ruimere accu met een capaciteit van 4900 mAh ingebouwd. Volgens het Koreaanse merk kun je daarmee tot dertig uur achtereen video's afspelen. Het basismodel van de plus-editie bevat met 256 GB bovendien meer opslag. Kies tussen de kleurstellingen groen, zilver, lichtblauw en donkerblauw. Verder is de Galaxy S25+ ook met 512 GB opslagruimte (groen/zilver/lichtblauw/donkerblauw) te koop. Meer weten? Lees dan onze Galaxy S25 Plus-review.

Samsung Galaxy S25 Ultra

Kan het jou niet groot genoeg? De Galaxy S25 Ultra is het recentste vlaggenschip van Samsung. Dankzij het riante 6,9inch-amoledscherm van 3120 × 1440 pixels heb je min of meer een minitablet in handen. De fabrikant levert dan ook een stylus mee. Daarmee maak je (aan)tekeningen en voer je nauwkeurige fotocorrecties uit. Ondanks het ruime formaat is de Galaxy S25 Ultra nogal licht. Dit apparaat van 218 gram kun je dan ook langdurig vasthouden. De accu heeft een respectabele capaciteit van 5000 mAh. Volgens de specificaties kun je daarmee tot 31 uur achtereen video's afspelen.

Aan rekenkracht geen gebrek! Net als de andere S25-modellen is de rappe Qualcomm Snapdragon 8 Elite verantwoordelijk voor de prestaties. Dat gecombineerd met 12 GB werkgeheugen zorgt ervoor dat je soepel complexe AI-taken uitvoert en veeleisende 3D-games speelt. Een verschil met de eerder besproken S25-toestellen is dat de camera van het Ultra-model 5× optische zoom ondersteunt. Je kunt dus zonder kwaliteitsverlies een eindje inzoomen. Het recente besturingssysteem Android 15 is voorgeïnstalleerd op een opslagdrager van 256 GB. Kies tussen een zwarte, grijze, zilverkleurige en blauwe uitvoering. Tegen een meerprijs is de Galaxy S25 Ultra ook met 512 GB (zwart/grijs/zilver/blauw) en zelfs 1 TB (zwart/grijs/zilver/blauw) verkrijgbaar. In onze Galaxy S25 Ultra-review lees je meer over dit model.

Samsung Galaxy S24 FE

Zoek je een betaalbare smartphone met een groot scherm en goede prestaties? Dan is de Samsung Galaxy S24 FE een uitstekende keuze. Samsungs eigen Exynos 2400e-processor vormt het hart van dit toestel. De genoemde chipset heeft maar liefst tien rekenkernen, waarbij de rapste core is geklokt op een snelheid van 3,1 GHz. Dankzij 8 GB werkgeheugen gebruik je probleemloos meerdere zware apps tegelijk. Bovendien kun je met dit toestel ook prima gamen. Een ander pluspunt is de lange updateondersteuning tot 31 oktober 2031.

De Galaxy S24 FE heeft een ruim amoledscherm van 6,7 inch. Met een resolutie van 2340 × 1080 pixels en vernieuwingsfrequentie van 120 hertz zijn de beeldprestaties dik in orde. De hoofdcamera ondersteunt een resolutie van 50 megapixel. Bovendien kun je tot 3× optisch inzoomen en in 8K-kwaliteit filmen. De goedkoopste uitvoering van de Galaxy S24 FE bevat 128 GB interne opslag. Kies tussen de kleuren zwart, blauw, groen en geel. Als je meer gegevens wilt opslaan, koop je een exemplaar met 256 GB opslagruimte (zwart/blauw/groen/geel). Lees voor meer informatie deze positieve review op ID.nl.

Samsung Galaxy A16 5G

De Samsung Galaxy A16 5G is goedkoop én heeft ook nog eens een lange verwachte levensduur. Het Koreaanse elektronicaconcern biedt namelijk tot 31 oktober 2030 updateondersteuning. Dit toestel is geschikt voor mensen die hun smartphone voornamelijk voor basistaken gebruiken, zoals appen, internetbankieren, fotograferen en eenvoudige spelletjes spelen. Het toestel bevat 128 GB interne opslag en 4 GB werkgeheugen. Je kiest tussen een donkerblauwe, lichtgrijze en groene versie. Als je meer gegevens wilt opslaan, prik je een eigen microSD-kaart van maximaal 1,5 TB in de behuizing.

Gunstig is het grote 6,7inch-amoledscherm van 2340 × 1080 pixels. Dat is ruim genoeg om onderweg bijvoorbeeld sportwedstrijden of tv-programma's te volgen. Voor fotografiedoeleinden heeft de Galaxy A16 5G in totaal vier camera's. De hoofdlens ondersteunt een resolutie van 50 megapixel. Je kunt alles dus haarfijn vastleggen! Het hier besproken model kan overweg met snelle 5G-netwerken. Heb jij genoeg aan 4G? In dat geval is de lager geprijsde Samsung Galaxy A16 4G een interessante kandidaat. Kies tussen de kleuren zwart, grijs en groen.