Als klusser doe je graag zoveel mogelijk zelf. Dus ook problemen met de elektra ga je zelf te lijf. Dat is geen probleem, zolang je maar rekening houdt met de veiligheid. In deze handleiding lees je wat je moet weten voordat je aan de elektra gaat sleutelen.

Lees ook: Zelf een stopcontact aanleggen of verplaatsen

Basiskennis en veiligheid

Denk altijd aan je eigen veiligheid! Klussen aan elektra vraagt om de nodige voorzichtigheid. Maar omdat het gevaar "onzichtbaar" is, wordt er lang niet altijd veilig geklust. Een stuk basiskennis over hoe elektra werkt is essentieel om veilig te werken. Zorg er verder altijd voor dat je voorzichtig en rustig te werk gaat. Dat is belangrijk voor je eigen veiligheid, maar je doet het ook om brandgevaar te voorkomen. Slecht geïsoleerde kabels, kapotte aansluitingen en overbelasting zijn defecten die tot brand kunnen leiden. Minder zwaarwegend is schade aan apparatuur, maar dat is ook een risico wanneer je onverantwoord klust aan elektra.

©Dimarik

Wat zijn de gevaren van een schok?

Het gevaar van een schok wordt bepaald door de stroomsterkte, uitgedrukt in ampère. In combinatie met de weerstand van een menselijk lichaam (meer dan 10 kilo-ohm) is er wel weer een hoge spanning (voltage) nodig om echt tot gevaar te leiden. Praktisch verwoord komt het erop neer dat een 1,5 volt batterij eigenlijk nooit een gevaar oplevert. Maar het stroomnet van 230 volt wel.

Vanaf een stroomsterkte van 1 milliampère is een schok voelbaar en vanaf ongeveer 5 milliampère is zo'n schok pijnlijk. In aanraking komen met een schok boven de 30 mA is potentieel dodelijk. Maar kleinere schokken kunnen ook brandwonden en (blijvend) letsel veroorzaken, met name aan het zenuwstelsel en aan de bloedvaten. Rechtstreekse elektrocutie door stroom uit het thuisnetwerk komt in Nederland zelden voor. Maar er zijn jaarlijks wel honderden gewonden met al dan niet blijvend letsel. Door veilig en verantwoord te werk te gaan zijn die incidenten te voorkomen.

Groepenkast: wat je moet weten

Via de groepenkast wordt elektriciteit in de woning verdeeld. Bovendien wordt er de veiligheid van de complete stroominstallatie gegarandeerd. Dus een beetje kennis is wel zo handig wanneer je aan de elektra gaat sleutelen.

Een enkele groep kan maximaal 16 ampère aan. In combinatie met de spanning van 230 volt kan er in totaal 16 x 230 = 3680 watt per groep aangesloten worden. Sluit dus nooit apparaten met gezamenlijk meer dan 3680 watt aan op een enkele groep.

Een groep zit verbonden aan een aardlekschakelaar. In Nederland zitten er maximaal 4 groepen op zo’n schakelaar. De aardlekschakelaar controleert de stroomsterkte die door het circuit loopt. Kort uitgelegd moet de som hiervan 0 zijn. Als het afwijkt is er mogelijk sprake van een gevaarlijke situatie, zoals kortsluiting. In dat geval schakelt de aardlekschakelaar de stroom uit om erger te voorkomen. Als bij jou thuis de stroom uitvalt, is dat dus meestal een preventiemaatregel.  

©Marcus Hofmann

Schakel altijd de stroom uit

Ga je klussen aan elektra? Zet dan je voor begint altijd de stroom uit in de groepenkast. Als alles overzichtelijk in groepen is ingedeeld schakel je alleen de stroom in de betreffende ruimte of ruimtes uit. Zorg er wel altijd voor dat je echt 100 procent zeker weet welk apparaat, stopcontact of lamp bij een bepaalde groep hoort. Is dat niet het geval? Gebruik dan een spanningzoeker of multimeter om na te gaan of de stroom echt is afgesloten nadat je een groep hebt uitgeschakeld. De stroom in de complete woning uitschakelen is meestal niet nodig. Maar als het echt een chaos is en je hebt geen spanningzoeker, is dat wel de meest veilige optie.

Een spanningzoeker gebruiken

Met een spanningzoeker meet je eenvoudig of iets onder spanning staat. Dat wordt aangegeven door een ledlampje. Een spanningzoeker ziet eruit als een schroevendraaier. Steek de voorkant in een van de polen van een stopcontact en houd je duim of andere vinger het metalen gedeelte van het handvat. Als het lampje oplicht, is er sprake van spanning.

Wandcontactdoos meten met een multimeter

Een multimeter is veelzijdiger. We leggen hier kort uit hoe je spanning op een wandcontactdoos meet. Daarvoor sluit je het zwarte meetsnoer aan op de COM-ingang. Sluit het rode meetsnoer aan op de V-uitgang. Zet de draaischakelaar op de volt en kies voor een bereik van minstens 230 V (meer is ook goed). Steek elk van de snoeren in een opening in het stopcontact en lees de spanning af op het beeldscherm.

Schakel bij twijfel een elektricien in

Is het nogal een chaos in je meterkast en weet je niet goed waar je moet beginnen? Aarzel dan niet om een professional in te schakelen. Voor de veiligheid moet een groepenkast voldoen aan bepaalde veiligheidseisen. Die zijn wettelijk vastgelegd volgens bepaalde normeringen. Als er aan jouw elektra geknutseld is door bijvoorbeeld een vorige bewoner, is de kans aanwezig dat jouw groepenkast niet meer aan de veiligheidsnormen voldoet. Zelf knutselen aan de groepenkast raden we ten zeerste af.

Lees ook: Help, kortsluiting! Zó vind je de boosdoener

Elektriciteitsdraden: kleuren en aansluitingen

Om apparaten aan te sluiten op je stroomnetwerk, maak je gebruik van elektriciteitsdraden. We leggen kort uit wat de kleuren betekenen en hoe je er veilig mee werkt.

Kleuren: een korte uitleg

Om met elektra aan de slag te gaan is enige basiskennis over stroomdraden geen overbodige luxe. De kleuren van elektriciteitskabels bepalen wat hun rol is in een circuit.

🟫 Bruin is de fasedraad. Stroom wordt hierdoor aangevoerd.
🟦 Blauw is de nuldraad en voert stroom af en vormt samen met de bruine draad een gesloten stroomkring.
🟨 🟩 Geel/Groen is de aardedraad. Deze ligt er voor de veiligheid en zorg voor ontlading tijdens bijvoorbeeld kortsluiting. Sommige oude woningen hebben deze draad niet. In dat geval raden we je aan om ze voor de veiligheid aan te (laten) leggen.
⬛ Zwart is voor een (extra) schakelaar. Je hebt zwarte draden daarom lang niet altijd nodig.

Lees ook: De kleuren van stroomdraden: dit moet je erover weten!

Elektriciteitsdraden strippen

Voor het strippen van elektriciteitsdraden gebruik je een striptang. Daarop zit een schroefje om de doorsnede in te stellen. Zorg ervoor dat je het omhulsel van een draad eraf trekt en het onderliggende koper niet beschadigt.

©Tang: ROM | Lasklem: Wytrazek | stock.adobe.com

Draden aan elkaar verbinden

In Nederland is de lasklem het meest gebruikte hulpmiddel om draden te verbinden. Lasklemmen hebben als voordeel dat ze doorzichtig zijn, zodat je kunt zien of alles goed zit aangesloten. Daarnaast zijn ze voorzien van klemmetjes om de draden vast te houden, zodat je niet hoeft te prutsen met van die kleine schroefjes. De wat ouderwetse kroonsteentjes hebben die voordelen niet. Maar ze worden nog wel gebruikt, vooral voor het aansluiten van lampen.

Lees ook: Zelf inbouwspotjes installeren? Dat is makkelijker dan je denkt!

Dit is het moment waar gamers en binge-kijkers heel 2025 stiekem op hebben gewacht. Niet Black Friday zelf, maar de vrijdag ervóór, door Coolblue vanaf nu omgedoopt tot 'Fake Friday'. De PlayStation 5 gaat nu voor tijdelijk voor slechts 349 euro over de digitale toonbank. Wees er snel bij, want op is op!

Partnerbijdrage - in samenwerking met Coolblue

De PS5 is inmiddels stevig ingeburgerd. De console combineert snelle laadtijden met stabiele 4K-weergave en een controller die zo nauwkeurig reageert dat games tastbaarder aanvoelen dan op oudere systemen. Ook als streamingapparaat doet hij het trouwens uitstekend: apps openen snel, films draaien zonder haperingen. Nou ja, dat wist je natuurlijk allemaal al, maar we bevestigen nog maar even waarom je dit apparaat ook alweer in huis wilt hebben.

©PlayStation

Fake Friday trapt het feest al af

De vraag naar de PS5 was lange tijd groter dan het aanbod, waardoor de prijs stevig bleef. Nu de markt eindelijk is afgekoeld, ontstaat er ruimte voor een actie die verder gaat dan een symbolische korting. Coolblue gebruikt Fake Friday om die ruimte maximaal te benutten, zodat je niet hoeft te wachten op Black Friday zelf om al een scherpe deal te pakken.

Coolblue biedt een aantal PlayStation 5-bundels aan die duidelijk onder de gebruikelijke adviesprijzen liggen. De PlayStation 5 Slim Digital Edition + FC 26-bundel is daarom nu tijdelijk verkrijgbaar voor 349 euro.

Wie liever fysieke schijfjes gebruikt, kiest voor de PlayStation 5 Slim Disc Edition + FC 26-bundel, die deze periode geprijsd is op 449 euro. Beide bundels bevatten dezelfde compacte console en de volledige game FC 26, waardoor je direct kunt beginnen zonder aanvullende aankopen.

©PlayStation

Voor wie een upgrade nu wél logisch is

Deze Fake Friday-deal is niet alleen interessant voor early adopters, maar vooral voor iedereen die de afgelopen jaren bewust heeft gewacht op een betere prijs. Voor spelers die merken dat hun oude console moeite krijgt met nieuwe titels, voor gezinnen die hun thuissentertainment willen upgraden, of voor kopers die op zoek zijn naar een écht lekker cadeau voor de feestdagen.

Andere interessante deals

Mocht je geen voetballiefhebber zijn en is de game FC 26 daarom niet interessant voor jou, dan kun je ook voor andere bundels kiezen. Een PlayStation 5 Slim Digital Edition met een extra controller (zodat je dus meteen met z'n tweeën kunt gamen) kost nu bijvoorbeeld slechts 409 euro. Heb je liever de uitvoering waarin je fysieke games speelt: de PlayStation 5 Slim Disc Edition met een tweede controller heb je nu al in huis voor 499. Of wat dacht je van een extreem krachtige PlayStation Pro Digital Editionvoor 699 euro?

Check alle andere geweldige PlayStation 5-deals bij Coolblue hieronder!

Bij ID.nl zijn we gek op producten voor een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Dit keer kijken we naar 55 inch smart-tv's voor minder dan 600 euro.

Op zoek naar een grote(re) televisie? Dan is een 55 inch-model een goede keuze, niet al te groot maar toch voldoende voor de gemiddelde woonkamer. Het zijn modellen van Samsung, Philips, Hisense en LG die uiteraard allemaal een 4K‑beeldresolutie bieden. Hieronder lees je per toestel wat je kunt verwachten van de techniek, de aansluitingen en de slimme functies, zonder dat er een oordeel wordt geveld.

Samsung QE55Q68D - QLED

De Samsung QE55Q68D is een 55‑inch tv uit 2024 die werkt met QLED‑technologie en een 4K‑resolutie. Volgens de specificaties beschikt het toestel over Quantum Dot‑kleurweergave, waarbij een miljard kleurtinten worden getoond. De televisie heeft drie HDMI‑aansluitingen en twee USB‑poorten, waardoor je meerdere apparaten tegelijk kunt aansluiten. De 50 Hz‑paneelverversing en de 4K‑AI‑upscaler zorgen ervoor dat beelden die niet in 4K beschikbaar zijn toch naar een hogere resolutie worden opgewaardeerd.

In het slimme Tizen‑besturingssysteem vind je apps zoals Netflix en YouTube en dankzij spraakbesturing via Bixby of Google Assistant kun je de tv bedienen zonder afstandsbediening. Het relatief platte ontwerp maakt het toestel geschikt voor wandmontage. Het apparaat ondersteunt HDR‑formaten zoals HDR10+ en HLG, wat hogere contrasten mogelijk maakt. Wie gameconsoles aansluit, heeft een lage input‑latency door de Game Mode. De ingebouwde luidsprekers leveren basismogelijkheden, maar het toestel kan geluid uitsturen via een optische aansluiting naar een externe soundbar.

Philips The One 55PUS8909/12 - LED

Philips noemt de 55PUS8909/12 “The One” omdat het toestel een allround-tv is. Het 55‑inch LED‑scherm heeft een 4K‑resolutie en ondersteunt verschillende HDR‑formaten, zoals HDR10+, Dolby Vision en HLG. Volgens de specificaties kan het scherm een variabele verversingssnelheid tussen 48 en 144 Hz aan, waardoor het beeld vloeiend blijft bij sport of games. De televisie gebruikt het Philips Pixel Precise Ultra HD‑beeldverwerkings­systeem en beschikt over drie HDMI‑2.1‑poorten die geschikt zijn voor gameconsoles en eARC‑audio.

Een kenmerk van veel Philips‑tv’s is Ambilight: leds aan de achterkant projecteren licht op de muur voor extra sfeer. Het apparaat draait op Titan OS, een nieuw smartplatform waarop je streaming‑apps en live‑televisie kunt combineren. Voor geluid gebruikt Philips twee luidsprekers met ondersteuning voor Dolby Atmos; via HDMI eARC kun je een soundbar aansluiten voor meer vermogen. Dankzij ondersteuning voor variabele refresh‑rates en lage input‑lag is de tv geschikt om te gamen. De televisie heeft ingebouwde wifi en Bluetooth zodat je draadloos content kunt delen vanaf je smartphone of tablet.

Philips 55PUS7609/12 - LED

De Philips 55PUS7609/12 uit 2024 biedt een 55‑inch 4K‑LED‑scherm. Het toestel gebruikt de Pixel Precise Ultra HD‑processor om standaardbeelden op te schalen naar hogere resolutie. Volgens de specificaties ondersteunt het toestel HDR10+ en Dolby Vision voor betere kleuren en contrasten. Met drie HDMI‑2.1‑poorten en twee USB‑poorten kun je eenvoudig consoles, een mediaspeler of een harde schijf aansluiten. Philips levert deze tv met Titan OS, een platform waarop streamingdiensten, apps en tv‑zenders overzichtelijk bij elkaar staan. De Audio uit het apparaat komt uit twee luidsprekers en wordt aangevuld met Dolby Atmos‑technologie.

Via HDMI eARC of de optische uitgang kun je het geluid naar een externe soundbar sturen. Voor gamers is de variabele refresh‑rate en lage input‑lag interessant; dat helpt om snelle beeldwisselingen vloeiend te houden. De tv heeft ingebouwde wifi en Bluetooth zodat je draadloos verbinding kunt maken met internet of accessoires. Tot slot is er ondersteuning voor spraakbesturing via Google Assistant. Het ontwerp is relatief dun, waardoor de tv goed past op een kast of aan de muur.

Hisense 55U6NQ - Mini‑LED

Hisense combineert in de 55U6NQ mini‑LED‑achtergrondverlichting met quantum‑dot‑technologie. Het 55‑inch scherm bevat meer dan zestig dimming‑zones en heeft een piekhelderheid tot 600 nits. Deze techniek zorgt voor diepe zwarttinten en een hoog contrast. De tv ondersteunt meerdere HDR‑formaten, waaronder Dolby Vision, HDR10+ en HLG. Voor het geluid is er Dolby Atmos‑ondersteuning zodat je omgevingsgeluid ervaart via de ingebouwde luidsprekers. De AI‑chip zorgt voor dynamische toonmapping, ruisonderdrukking en upscaling van 2K naar 4K.

Dankzij Smooth Motion en AI Sports Mode blijven snelle beelden vloeiend, wat prettig is bij sportwedstrijden of actiefilms. De tv heeft drie HDMI‑ingangen en twee USB‑poorten en draait op het VIDAA U7.6‑besturingssysteem, waarop je apps zoals Netflix en YouTube kunt installeren. Ook zijn er ingebouwde wifi, Bluetooth en een LAN‑poort aanwezig voor netwerkaansluitingen. Het toestel kan via CI+ omgaan met digitale televisie en biedt een CI‑slot voor module. Met de eARC‑aansluiting stuur je het geluid naar een soundbar. De afmetingen met voet bedragen 123,2 × 78 × 31 cm en het gewicht is ongeveer 13 kg.

LG 55UR78006LK - LED

De LG 55UR78006LK is een 55‑inch Ultra‑HD‑televisie uit 2023. Dit model gebruikt direct‑LED‑achtergrondverlichting en een resolutie van 3840 × 2160 pixels. Binnenin werkt de α5 Gen6 AI‑processor 4K die beelden opschaalt en samen met de AI Brightness Control de helderheid aanpast aan het omgevingslicht. De tv ondersteunt HDR10 en HLG en gebruikt Active HDR voor dynamische contrastverbetering. Voor geluid zorgt AI Sound Pro voor virtuele 5.1‑kanaalsweergave en een totaal vermogen van 20 watt.

Het toestel draait op webOS met ThinQ‑technologie; dit geeft toegang tot streaming-apps en biedt spraakbesturing via Amazon Alexa. Er zijn drie HDMI‑2.0‑poorten met eARC‑ondersteuning en twee USB‑2.0‑poorten. Verder heeft de tv ingebouwde wifi en Bluetooth 5.0, waardoor draadloze streaming mogelijk is, en een ethernetpoort voor vaste verbinding. Voor tv‑ontvangst zijn tuners voor DVB‑T2, DVB‑C en DVB‑S2 aanwezig. Het toestel weegt ongeveer 14 kg zonder voet.