Als klusser doe je graag zoveel mogelijk zelf. Dus ook problemen met de elektra ga je zelf te lijf. Dat is geen probleem, zolang je maar rekening houdt met de veiligheid. In deze handleiding lees je wat je moet weten voordat je aan de elektra gaat sleutelen.

Lees ook: Zelf een stopcontact aanleggen of verplaatsen

Basiskennis en veiligheid

Denk altijd aan je eigen veiligheid! Klussen aan elektra vraagt om de nodige voorzichtigheid. Maar omdat het gevaar "onzichtbaar" is, wordt er lang niet altijd veilig geklust. Een stuk basiskennis over hoe elektra werkt is essentieel om veilig te werken. Zorg er verder altijd voor dat je voorzichtig en rustig te werk gaat. Dat is belangrijk voor je eigen veiligheid, maar je doet het ook om brandgevaar te voorkomen. Slecht geïsoleerde kabels, kapotte aansluitingen en overbelasting zijn defecten die tot brand kunnen leiden. Minder zwaarwegend is schade aan apparatuur, maar dat is ook een risico wanneer je onverantwoord klust aan elektra.

©Dimarik

Wat zijn de gevaren van een schok?

Het gevaar van een schok wordt bepaald door de stroomsterkte, uitgedrukt in ampère. In combinatie met de weerstand van een menselijk lichaam (meer dan 10 kilo-ohm) is er wel weer een hoge spanning (voltage) nodig om echt tot gevaar te leiden. Praktisch verwoord komt het erop neer dat een 1,5 volt batterij eigenlijk nooit een gevaar oplevert. Maar het stroomnet van 230 volt wel.

Vanaf een stroomsterkte van 1 milliampère is een schok voelbaar en vanaf ongeveer 5 milliampère is zo'n schok pijnlijk. In aanraking komen met een schok boven de 30 mA is potentieel dodelijk. Maar kleinere schokken kunnen ook brandwonden en (blijvend) letsel veroorzaken, met name aan het zenuwstelsel en aan de bloedvaten. Rechtstreekse elektrocutie door stroom uit het thuisnetwerk komt in Nederland zelden voor. Maar er zijn jaarlijks wel honderden gewonden met al dan niet blijvend letsel. Door veilig en verantwoord te werk te gaan zijn die incidenten te voorkomen.

Groepenkast: wat je moet weten

Via de groepenkast wordt elektriciteit in de woning verdeeld. Bovendien wordt er de veiligheid van de complete stroominstallatie gegarandeerd. Dus een beetje kennis is wel zo handig wanneer je aan de elektra gaat sleutelen.

Een enkele groep kan maximaal 16 ampère aan. In combinatie met de spanning van 230 volt kan er in totaal 16 x 230 = 3680 watt per groep aangesloten worden. Sluit dus nooit apparaten met gezamenlijk meer dan 3680 watt aan op een enkele groep.

Een groep zit verbonden aan een aardlekschakelaar. In Nederland zitten er maximaal 4 groepen op zo’n schakelaar. De aardlekschakelaar controleert de stroomsterkte die door het circuit loopt. Kort uitgelegd moet de som hiervan 0 zijn. Als het afwijkt is er mogelijk sprake van een gevaarlijke situatie, zoals kortsluiting. In dat geval schakelt de aardlekschakelaar de stroom uit om erger te voorkomen. Als bij jou thuis de stroom uitvalt, is dat dus meestal een preventiemaatregel.  

©Marcus Hofmann

Schakel altijd de stroom uit

Ga je klussen aan elektra? Zet dan je voor begint altijd de stroom uit in de groepenkast. Als alles overzichtelijk in groepen is ingedeeld schakel je alleen de stroom in de betreffende ruimte of ruimtes uit. Zorg er wel altijd voor dat je echt 100 procent zeker weet welk apparaat, stopcontact of lamp bij een bepaalde groep hoort. Is dat niet het geval? Gebruik dan een spanningzoeker of multimeter om na te gaan of de stroom echt is afgesloten nadat je een groep hebt uitgeschakeld. De stroom in de complete woning uitschakelen is meestal niet nodig. Maar als het echt een chaos is en je hebt geen spanningzoeker, is dat wel de meest veilige optie.

Een spanningzoeker gebruiken

Met een spanningzoeker meet je eenvoudig of iets onder spanning staat. Dat wordt aangegeven door een ledlampje. Een spanningzoeker ziet eruit als een schroevendraaier. Steek de voorkant in een van de polen van een stopcontact en houd je duim of andere vinger het metalen gedeelte van het handvat. Als het lampje oplicht, is er sprake van spanning.

Wandcontactdoos meten met een multimeter

Een multimeter is veelzijdiger. We leggen hier kort uit hoe je spanning op een wandcontactdoos meet. Daarvoor sluit je het zwarte meetsnoer aan op de COM-ingang. Sluit het rode meetsnoer aan op de V-uitgang. Zet de draaischakelaar op de volt en kies voor een bereik van minstens 230 V (meer is ook goed). Steek elk van de snoeren in een opening in het stopcontact en lees de spanning af op het beeldscherm.

Schakel bij twijfel een elektricien in

Is het nogal een chaos in je meterkast en weet je niet goed waar je moet beginnen? Aarzel dan niet om een professional in te schakelen. Voor de veiligheid moet een groepenkast voldoen aan bepaalde veiligheidseisen. Die zijn wettelijk vastgelegd volgens bepaalde normeringen. Als er aan jouw elektra geknutseld is door bijvoorbeeld een vorige bewoner, is de kans aanwezig dat jouw groepenkast niet meer aan de veiligheidsnormen voldoet. Zelf knutselen aan de groepenkast raden we ten zeerste af.

Lees ook: Help, kortsluiting! Zó vind je de boosdoener

Elektriciteitsdraden: kleuren en aansluitingen

Om apparaten aan te sluiten op je stroomnetwerk, maak je gebruik van elektriciteitsdraden. We leggen kort uit wat de kleuren betekenen en hoe je er veilig mee werkt.

Kleuren: een korte uitleg

Om met elektra aan de slag te gaan is enige basiskennis over stroomdraden geen overbodige luxe. De kleuren van elektriciteitskabels bepalen wat hun rol is in een circuit.

🟫 Bruin is de fasedraad. Stroom wordt hierdoor aangevoerd.
🟦 Blauw is de nuldraad en voert stroom af en vormt samen met de bruine draad een gesloten stroomkring.
🟨 🟩 Geel/Groen is de aardedraad. Deze ligt er voor de veiligheid en zorg voor ontlading tijdens bijvoorbeeld kortsluiting. Sommige oude woningen hebben deze draad niet. In dat geval raden we je aan om ze voor de veiligheid aan te (laten) leggen.
⬛ Zwart is voor een (extra) schakelaar. Je hebt zwarte draden daarom lang niet altijd nodig.

Lees ook: De kleuren van stroomdraden: dit moet je erover weten!

Elektriciteitsdraden strippen

Voor het strippen van elektriciteitsdraden gebruik je een striptang. Daarop zit een schroefje om de doorsnede in te stellen. Zorg ervoor dat je het omhulsel van een draad eraf trekt en het onderliggende koper niet beschadigt.

©Tang: ROM | Lasklem: Wytrazek | stock.adobe.com

Draden aan elkaar verbinden

In Nederland is de lasklem het meest gebruikte hulpmiddel om draden te verbinden. Lasklemmen hebben als voordeel dat ze doorzichtig zijn, zodat je kunt zien of alles goed zit aangesloten. Daarnaast zijn ze voorzien van klemmetjes om de draden vast te houden, zodat je niet hoeft te prutsen met van die kleine schroefjes. De wat ouderwetse kroonsteentjes hebben die voordelen niet. Maar ze worden nog wel gebruikt, vooral voor het aansluiten van lampen.

Lees ook: Zelf inbouwspotjes installeren? Dat is makkelijker dan je denkt!

Start jij je smartphone weleens opnieuw op? De meeste mensen doen dat eigenlijk nooit, terwijl het slim is om dat juist wel af en toe te doen. Een herstart lost namelijk vaak kleine problemen op en maakt je telefoon weer sneller!

Lees ook: Smartphone hard resetten: zo doe je dat (iOS en Android)

Als smartphonegebruiker sta je er waarschijnlijk niet bij stil, maar het kan echt geen kwaad om je toestel eens per week opnieuw op te starten*. Met die simpele handdeling kun je namelijk veelvoorkomende problemen oplossen of zelfs voorkomen. In de IT-wereld (en tijdens familiebijeenkomsten) hoor je vaak de opmerking: 'Zet het apparaat eens uit en weer aan, kijk of het dan nog hapert.' Vaak grappig bedoeld, maar er zit zeker een kern van waarheid in.

*Nog beter is dagelijks, maar dat zal voor veel mensen geen doen zijn.

Dit is waarom je smartphone opnieuw opstarten goed is

Je smartphone opnieuw opstarten heeft verrassend veel voordelen. Het geeft je toestel een frisse start door achtergrondprocessen en tijdelijke data te verwijderen. Apps die je dagelijks gebruikt, worden namelijk niet volledig afgesloten als je ze sluit. Ze blijven in een soort sluimertoestand, zodat ze snel weer geopend kunnen worden. Hoe meer apps je gebruikt, hoe zwaarder dit je systeem belast. Al die apps staan als het ware in de rij om direct beschikbaar te zijn, wat je telefoon steeds trager kan maken.

©Kenstocker

Heb je het gevoel dat je smartphone trager is dan normaal of dat de accu sneller leegloopt? Een snelle herstart kan dat vaak oplossen. Door opnieuw op te starten, wordt het werkgeheugen leeggemaakt, waardoor er weer ruimte ontstaat voor andere taken. Apps die je regelmatig gebruikt, worden daarna opnieuw geladen, maar dit keer in een kleinere, beter beheersbare groep. Hoe meer vrije ruimte er in het werkgeheugen (RAM) is, hoe soepeler je telefoon blijft werken. Het lost niet alle problemen op, maar het is zeker de moeite waard om te proberen.

Er zijn ook kleinere problemen die je met een herstart kunt oplossen. Denk aan apps die niet willen openen of vastlopen. Vaak wordt dit veroorzaakt door gefragmenteerde data die voor verstoringen zorgt. Ook verbindingsproblemen, zoals het verliezen van een mobiele of wifi-verbinding, kun je hiermee aanpakken. Bij wifi-problemen kan er echter meer aan de hand zijn, zoals verouderde hardware die de verbinding verstoort. Een herstart is dan een goede eerste stap, maar soms is verder onderzoek nodig.

Vaak wel, soms geen wondermiddel

Niet alle problemen los je op met een herstart. Verouderde besturingssystemen, te weinig werkgeheugen of een batterij die zijn lading niet meer vasthoudt blijven bijvoorbeeld lastige kwesties. Ook virussen en malware verdwijnen verdwijnen er meestal niet mee – hoewel er wel uitzonderingen zijn. Uit onderzoek van de National Security Agency (NSA) in de Verenigde Staten blijkt dat bepaalde malware, die zich in het werkgeheugen nestelt, wél verwijderd kan worden door je smartphone opnieuw op te starten. Het legen van dat geheugen wist namelijk ook deze kwaadaardige software.

©FellowNeko

Hoe vaak moet je je smartphone opnieuw opstarten?

Heb je last van verbindingsproblemen, trage prestaties, oververhitting, een accu die sneller leegloopt of apps die steeds crashen? Dan is het tijd om je smartphone opnieuw op te starten. Door dit wekelijks te doen, kun je veel van deze problemen voorkomen. Dagelijks herstarten is zelfs nog beter, al is dat voor de meeste mensen wat veel gevraagd. Opstarten duurt tegenwoordig misschien twee minuten, dus er is eigenlijk geen reden om het werkgeheugen te laten vollopen en je batterij extra te belasten. Gewoon regelmatig doen dus!

De Sonos Arc Ultra is de beste soundbar van Sonos van dit moment, wat hem een uitstekende keuze maakt om je tv- én muziekervaring een upgrade te geven. In deze Sonos Arc Ultra-review lees je onze ervaringen na vijf weken gebruik, inclusief plus- en minpunten.

Een paar jaar na de lancering van de Arc, is er nu de Arc Ultra. De originele Arc verdwijnt binnenkort uit de winkels, zodat Sonos volop kan inzetten op drie soundbars: de goedkope Ray, middenklasse Beam (Gen 2) en premium Arc Ultra. De Arc Ultra heeft een adviesprijs van 999 euro en is te koop in het zwart en wit. Wij hebben het zwarte model getest.

Typisch Sonos-ontwerp

Qua ontwerp is de Arc Ultra een typisch Sonos-product, en lijkt hij veel op zijn voorganger. Afgeronde hoeken, ontelbare kleine geperforeerde gaatjes in de behuizing en aanraakgevoelige knoppen op de bovenkant. Er zijn echter ook subtiele vernieuwingen doorgevoerd. Denk aan een aanraakgevoelige balk om het volume aan te passen. De soundbar is ook wat breder, en nu vrijwel even breed als een moderne 55inch-televisie.

©Rens Blom

In principe zet je de Arc Ultra neer voor je televisie. Je kunt de soundbar ook ophangen, maar een muurbeugel dien je zelf aan te schaffen. De officiële muurbeugel kost 89 euro. Je kunt de Arc Ultra met je thuisnetwerk verbinden via wifi of een ethernetkabel.

©Rens Blom

Eenvoudige installatie

Wie bekend is met Sonos, is binnen vijf minuten door de installatie van de Arc Ultra heen. Is de soundbar je eerste Sonos-product, dan doe je er een paar minuten langer over omdat je een account moet aanmaken. Maar de installatie zelf blijft kinderspel. Kwestie van de soundbar op de juiste plek neerzetten of ophangen, de kabels aansluiten op het stopcontact en je televisie en de Sonos-app erbij pakken. Die app leidt je soepel door de installatie heen. In vergelijking met medio 2024, toen de Sonos-app na een update krakkemikkig werkte en allerlei functies verdwenen waren, werkt de app tegenwoordig weer zo goed als normaal en compleet.

©Rens Blom

Na de installatie kun je de Arc Ultra bedienen via de smartphone-app, via de aanraakgevoelige toetsen op de soundbar zelf en via de tv-afstandsbediening. Een aparte Sonos-afstandsbediening is er na al die jaren nog steeds niet. Dat kan wennen zijn voor wie graag met afstandsbedieningen werkt en nieuw is met Sonos-apparatuur.

Trueplay

Het is de moeite waard om na de installatie direct de functie Trueplay te activeren. Die brengt via audiosignalen uit de soundbar je kamer in kaart, om daar het geluidsprofiel op aan te passen. Als je een iPhone of iPad gebruikt, loont het om de uitgebreidere Trueplay-meting te doorlopen via je Apple-toestel. De Arc Ultra krijgt op die manier een beter beeld van je kamer.

©Rens Blom

Geluidskwaliteit

Het belangrijkste onderdeel van de Arc Ultra is natuurlijk zijn geluidskwaliteit. Sonos blaast zelf hoog van de toren over zijn nieuwe techniek genaamd Sound Motion. Een techniek met een Nederlands tintje, want de kleinere en krachtigere transducer is ontwikkeld op basis van een uitvinding van de Nederlandse startup Mayht. Sonos lijfde Mayht in 2022 in voor liefst circa 100 miljoen dollar. De Arc Ultra is het eerste Sonos-product met Sound Motion-techniek. Die uitvinding in combinatie met meer tweeters en midrange-drivers leidt in ieder geval tot een soundbar die indrukwekkend klinkt.

De Arc Ultra is krachtig, realistisch en vooral zuiver. Zeker als je in de Sonos-app het schuifje bij spraakversterking aanzet, klinken stemmen in films, series en tv-programma's luid en duidelijk. De soundbar biedt ook lekker wat bas, al merken we – gelukkig – duidelijk verschil wanneer we onze eigen derde generatie Sonos-subwoofer aan- en uitzetten. Die helpt echt nog wel mee om ontploffingen in actiefilms overtuigender de kamer in te slingeren.

©Rens Blom

Waar we ook blij mee zijn is de functie nachtgeluid. Schakel je die in, dan klinkt de soundbar veel rustiger om slapende kinderen (of buren) niet tot last te zijn.

Zoals we van Sonos gewend zijn, kun je de Arc Ultra koppelen aan een subwoofer of speakers van zijn eigen merk. Wil je echt surroundgeluid, dan is investeren in twee extra speakers achter je bank een goede keuze. Want hoewel de brede Arc Ultra redelijk ruimtelijk klinkt, gaat er niets boven geluid dat écht van meerdere kanten komt.

Extra functies

De Sonos Arc Ultra heeft een paar extra functies. Nieuw ten opzichte van de originele Arc is de ondersteuning van bluetooth, in te schakelen via de knop op de achterkant van de soundbar. Er is ook ondersteuning voor Apple AirPlay 2.

©Rens Blom

Achterop vind je ook een schuifje om de microfoon in de soundbar aan of uit te zetten. Ingeschakeld kan de Arc Ultra spraakcommando's verstaan om acties uit te voeren. Je hebt de keuze uit de spraakassistent van Sonos zelf (die geen Nederlands begrijpt) en Amazon Alexa.

Een fijne nichefunctie is dat de Arc Ultra verbinding kan maken met de los verkrijgbare Sonos Ace-hoofdtelefoon. Eenmaal draadloos gekoppeld kun je met een druk op de knop van de hoofdtelefoon het geluid uit de soundbar stopzetten en alleen nog laten klinken uit de hoofdtelefoon. Zo kijk jij met prettig geluid een spannende film zonder je partner of kinderen om je heen af te leiden. Zij kunnen gewoon muziek luisteren via andere Sonos-speakers, als je die hebt. Hoewel niet elke Arc Ultra-bezitter de Ace-hooftelefoon zal kopen, is de audiowisselfunctie zelf bijzonder prettig in gebruik. Andere soundbarmerken weten zo'n functie namelijk niet zó goed te integreren met hun hoofdtelefoons.

Conclusie: Sonos Arc Ultra kopen?

De Sonos Arc Ultra is een premium soundbar met dito prijs. Je krijgt er een soundbar voor terug met ruimtelijk en krachtig geluid, waar je plezier van hebt tijdens het kijken van televisie, films en series. Maar vlak ook het luisteren van muziek niet uit, want de Arc Ultra klinkt ook op dat vlak lekker. Zeker in combinatie met andere Sonos-speakers, want dat ecosysteem zit nog steeds bijzonder goed in elkaar. Al met al is de Arc Ultra een heel prettige aanvulling op je televisie.