Ga je zelf inbouwspots installeren? Goed plan! Want spotjes zijn erg veelzijdig: je gebruikt ze net zo gemakkelijk om een ruimte te verlichten als om accenten te leggen voor extra sfeer. Bij ID.nl laten we er graag ons licht 💡 over schijnen.

Lees ook: Veilig klussen: ontspannen werken met elektra

Gereedschap

• Boormachine
• Gatenzaag (opzetstuk voor boormachine)
• Striptang
• Schroevendraaier
• Rolmaat
• Potlood

Materialen

• Spotlampen
• Installatiedraad
• Lasklemmen

Voor de veiligheid

• Veiligheidsbril

Voor je begint

We beginnen met een korte inleiding om alles op een rijtje te zetten. Het is bijvoorbeeld goed om te weten dat inbouwspots een transformator nodig hebben om netstroom om te zetten naar het juiste voltage, over het algemeen is dat 12V. Bij de meeste winkels koop je een totaalpakket, dus spots met een ingebouwde transformator of een losse transformator voor de complete set. Stel je zelf wat samen? Let er dan op dat je de totale wattage niet overstijgt. Daarvoor vermenigvuldig je het aantal spots met de wattage per spot. Dat mag niet meer zijn dan de maximale belasting die op de transformator vermeld staat.

Een verlaagd plafond voor inbouwspots

Inbouwspots kun je niet in een solide, betonnen plafond plaatsen. Er is namelijk ruimte nodig om de warmte af te voeren. Daarom kun je inbouwspots alleen plaatsen in een verlaagd plafond. Voor ledlampen is een hoogte van 10 cm voldoende, want ledlampen worden niet zo warm. Halogeenlampen zijn minder efficiënt en kunnen erg heet worden. De ruimte tussen vals en echt plafond moet daarom minstens 20 cm bedragen. Heb je geen verlaagd plafond? Kies dan voor opbouwspots of maak er een groter project van en verlaag een gedeelte van je plafond.

Bepaal de locatie van de spots

Het mooie van spots is dat je helemaal zelf bepaalt hoeveel je er installeert en waar je ze plaatst. Maar er zijn wel een aantal vuistregels. Spotjes worden eigenlijk nooit dichter dan 30 cm van elkaar gemonteerd. Verder is een afstand van meer dan een meter te groot: de spots vormen dan geen mooi geheel meer. Bepaal met een rolmaat en potlood waar de spots moeten komen. Zorg ervoor dat ze in een rechte lijn terechtkomen door ook de afstand vanaf de muur op te meten.

Gaten boren met de gatenzaag

Weet je precies waar de spots moeten komen? Dan gaan we nu de gaten in het plafond boren! Op de verpakking van je inbouwspots staat hoe groot het gat in het plafond moet zijn voor de installatie, waarschijnlijk ergens tussen de 6 en 9 cm.

Er zit een afdekrand rond iedere spot. Dus ook als je niet de exacte maat gatenboor in huis hebt, is een paar millimeter groter meestal geen probleem. Zet altijd een veiligheidsbril op tijdens het boren.

©wichientep

Gebruik de aansluiting voor de plafondlamp

Dan gaan we nu verder met de elektra. Schakel voor je begint de stroom in de ruimte uit! We sluiten de spotlampen aan door gebruik te maken van de elektra voor de plafondlamp, vaak is dat een centraaldoos. Want dan kunnen we gebruik maken van de al bestaande schakelaar op de muur (tip: vervang de schakelaar op de muur door een dimmer zodat je nóg meer controle hebt). Daarbij kiezen we voor parallelschakeling, zodat de overige spotjes het nog doen wanneer er eentje mocht uitvallen.

Voor de verbindingen gebruiken we lasklemmen. Dat zijn koppelstukjes waarmee je gemakkelijk een aantal elektradraden aan elkaar verbindt. Je hebt er per spot twee nodig en nog twee voor de connectie met de centraaldoos. De goede oude kroontjes, ook wel bekend als lusklem, zijn ook prima te gebruiken. In plaats een klemmetje wordt de draad vastgezet met een schroefje. Dat is iets meer gepriegel, vandaar dat lasklemmen de voorkeur hebben.

Even voor het overzicht: we verlengen de bruine (fase) en blauwe (nul) draden vanaf de centraaldoos met een lasklem. Vervolgens gebruiken we voor ieder spotlicht een lasklem om deze draden parallel te schakelen, wederom met zowel de bruine als de blauwe draad. We leggen het hieronder in detail uit.

©Sergey Dzyuba | bbsferrari

De stroomdraden en spots verbinden

Vanuit de centraaldoos koppel je een fasedraad en nuldraad door met een lasklem. Vervolgens verbind je die weer met iedere spotlamp. Je hebt lasklemmen nodig met minstens drie verbindingspunten. Meer is ook goed, want je kunt de openingen die je niet gebruikt gewoon leeg laten. Met een striptang verwijder je steeds 1,5 tot 2 centimeter van het omhulsel van de draad.

💡 Belangrijk: gebruik een lasklem alleen voor dezelfde kant van het circuit. Dus koppel alleen fasedraden of nuldraden in een klem.

De fasedraad steek je in een van de openingen met klemmetje van een lasklem. Vervolgens trek je, vanuit dezelfde lasklem, een nieuw stukje fasedraad naar de spotlamp. De derde opening in de lasklem gebruik je om de draad door te schakelen naar de volgende spot. Voor de nuldraad doe je in feite hetzelfde. Maak de spotlamp nog niet vast aan het circuit. Dat doen we voor het gemak pas als alle lasklemmen geschakeld zijn.

Werk zo door tot aan de laatste spotlamp in je systeem. Daar heb je nog maar twee openingen van de lasklem nodig (je hoeft dan immers niet meer de draden door te schakelen). Zorg ervoor dat de draden niet te kort zijn, want dan wordt het veel lastiger om de spots te installeren. Alle bedrading zit straks verstopt achter het verlaagde plafond, dus daar zie je niks van.

Lees ook: 🔌 Spannend verhaal: zelf een stopcontact aanleggen of verplaatsen

©Dmitriy

De lichtspot in het plafond installeren

Verbind nu per spotlamp een fasedraad en een nuldraad vanaf een lasklem. Je bent nu klaar met de elektra! Je hoeft nu alleen nog maar de spotjes volgens de handleidingen te installeren.

©ronstik

Inbouwspot in een kast

Wil je de spots in een kast ophangen? Dan kun je eventueel gebruik maken van een verlengsnoer: daarmee is het hele project een stukje eenvoudiger en korter. Door in de kast een gat te maken voor het snoer leg je hier eenvoudige een stekkerdoos in een steek je de stekker gewoon in het stopcontact.

Iedereen gebruikt het gewone Startmenu van Windows 11. Je vindt er apps, instellingen, aanbevelingen en tegels. Overzichtelijk, maar je moet soms flink doorklikken voordat je eindelijk bent waar je zijn wilt. Kan dat niet handiger? Zeker: er bestaat ook een tweede Startmenu: een stuk eenvoudiger en vooral sneller. Waar je het vindt en hoe je het gebruikt, lees je in dit artikel.

Lees ook: Laptop met Windows 11? Zo doe je langer met de accu

Gewone Startmenu versus verborgen Startmenu

Het gewone Startmenu van Windows 11 is het startpunt voor de meeste gebruikers. Hier vind je je apps, recente bestanden, een zoekbalk en knoppen voor instellingen en afsluiten. Het menu is visueel ingericht, met tegels en iconen, en richt zich vooral op dagelijks gebruik.

©ID.nl

Het reguliere Startmenu is overzichtelijk, maar je moet nog wel doorklikken wanneer je op zoek bent naar Instellingen.

Het verborgen Startmenu ziet er heel anders uit. Geen tegels of visuele opsmuk, maar een compacte lijst met systeemfuncties. Denk aan apparaatbeheer, taakbeheer, netwerkverbindingen en terminal. Dit menu is vooral bedoeld voor wie snel iets wil aanpassen, controleren of oplossen.

Zo open je het verborgen Startmenu

De makkelijkste manier is simpelweg met de rechtermuisknop op de Startknop klikken (onderaan je scherm, links). Meteen verschijnt een menu met een lijst vol snelkoppelingen. Geen wachttijd, geen vertraging: het menu reageert direct.

Gebruik je liever het toetsenbord? Druk dan op Windows-toets + X. Deze sneltoets werkt overal in Windows, zelfs midden in een programma. Handig op een laptop, zeker als je geen muis bij de hand hebt.

Werk je op een touchscreen? Tik dan op de Startknop en houd die een paar seconden vast. Zodra Windows dit herkent als een 'lang tikken', verschijnt het menu automatisch.

Hoe je het ook opent, de inhoud is altijd gelijk. Het menu komt standaard naast de Startknop in beeld, dus je hoeft nooit te zoeken.

💡Door de Donkere Modus in te stellen (via Instellingen -> Persoonlijke instellingen -> Kleuren) krijgt het tweede Startmenu een donkere achtergrond. Dat zorgt ervoor dat het onderscheid met eventueel geopende programmavensters wat groter wordt.

Wat vind je in dit tweede Startmenu?

Alles wat je anders via Instellingen of het Configuratiescherm moet opzoeken, staat hier bij elkaar. In plaats van losse snelkoppelingen of visuele tegels, toont dit menu een strakke lijst.

Zo kom je met één klik bij Apparaatbeheer, Schijfbeheer, Taakbeheer, Netwerkinstellingen of PowerShell. Handig als je iets wilt aanpassen, controleren of snel een probleem moet oplossen.

Microsoft heeft de functies logisch gegroepeerd. De bovenste opties gaan over apps en energiebeheer, daaronder volgen tools voor systeembeheer en netwerkverbindingen. Verder naar beneden vind je opdrachten voor afsluiten of afmelden. Je herkent ze aan hun vertrouwde namen, wat zoeken overbodig maakt. Een voorbeeld: als je software wilt verwijderen, hoef je niet naar Instellingen > Apps > Geïnstalleerde apps. Je kiest gewoon 'Geïnstalleerde Apps' uit het menu en je bent er meteen.

©ID.nl

Via het tweede Startmenu heb je meteen toegang tot allerlei systeemtools waarvoor je anders zou moeten zoeken in Instellingen of in het Configuratiescherm.

Waarom het tweede Startmenu zo handig is

Hoewel de systeemtools die je via het tweede Startmenu kunt bereiken voor veel mensen Windows-onderdelen zijn die ze niet zo vaak zullen gebruiken, is het toch handig dt je ze direct 'onder de knop' hebt zitten. Stel: je hebt wifi-problemen. In plaats van drie keer klikken door Instellingen kun je direct 'Netwerkverbindingen' openen. Of je wilt zien of een usb-stick goed wordt herkend. Dan hoef je alleen maar te klikken op 'Apparaatbeheer'. Voor wie vaker met systeeminstellingen werkt, is dit menu eigenlijk helemaal onmisbaar. Je hoeft geen sneltoetsen te onthouden of eindeloos door menu's te klikken. Alles wat je vaak gebruikt zit binnen handbereik. En ook als je het niet dagelijks gebruikt, is het handig om te weten dat het er is. Het scheelt je hoe dan ook veel tijd en zoekwerk.

Ook fijn: het menu ziet er op elke Windows 11-pc hetzelfde uit. Of je nu thuis werkt, op kantoor zit of iemand anders helpt: je weet precies waar je moet zijn.

Dus?

Het verborgen Startmenu is een van de meest praktische onderdelen van Windows 11. Het geeft je directe toegang tot systeemfuncties en tools waarvoor je anders moet doorklikken en waar je naar moet zoeken. Het is geen vervanger van het gewone menu, maar een aanvulling voor wie meer uit z'n systeem wil halen. Of je nu snel iets wilt aanpassen, een probleem onderzoekt of gewoon minder wilt klikken: het tweede Startmenu maakt het net een stuk makkelijker!

⬇️Scrol omlaag en bekijk welke onderdelen je in het tweede Startmenu vindt en wat je ermee kunt

Van buiten oogt hij misschien smetteloos, maar vanbinnen kan je wasdroger behoorlijk smerig zijn. Warmte, vocht en pluis vormen namelijk de perfecte broedplek voor bacteriën en schimmels. En dat ruik je. Bovendien werkt een vervuilde droger minder goed én verbruikt hij meer energie. Tijd om in actie te komen: met dit 8-stappenplan houd je jouw wasdroger schoon, fris en in topconditie!

Waarom is schoonmaken belangrijk?

Een wasdroger draait op hoge temperaturen en heeft continu te maken met vocht. Ideale omstandigheden voor ongewenste gasten zoals schimmels en bacteriën. Tel daar opgehoopte pluisjes en resten wasmiddel bij op, en je snapt waarom je wasdroger soms muf ruikt of er langer over doet dan normaal. Regelmatig schoonmaken voorkomt vieze luchtjes, verlengt de levensduur én maakt je droger zuiniger.

Een schone droger in 8 simpele stappen

1. Stekker eruit

Voordat je iets doet, trek je de stekker uit het stopcontact. Veiligheid voorop!

2. Pluizenfilters legen

Open het klepje onderin en haal de filters eruit. Meestal zijn dat er twee: een pluizenfilter en een condensfilter. Spoel ze af onder de kraan en laat ze goed drogen voordat je ze terugplaatst.

3. Condensor schoonmaken

Achter een apart klepje aan de voor- of achterkant zit de condensor. Haal stof en pluis voorzichtig weg met een vochtige doek. Vergeet ook de randjes en het klepje zelf niet.

4. Afvoerslang controleren

Koppel de slang los (als jouw droger die heeft) en check of er geen verstopping in zit. Spoel hem goed door en maak de binnen- en buitenkant schoon. Zet hem daarna weer stevig terug.

5. Binnenkant afnemen

Gebruik een zachte, vochtige doek om de binnenzijde van de trommel schoon te maken. Voor hardnekkige vlekken kun je een beetje allesreiniger gebruiken. Vergeet ook de rubber rand niet.

6. Buiten schoon, net als binnen

Neem de buitenkant van de machine af met een vochtige doek. Gebruik wat allesreiniger voor de zijkanten en voorkant, maar houd het bedieningspaneel liever droog of gebruik een licht vochtige doek.

7. Deurtje open laten

Laat na het schoonmaken de deur een tijdje openstaan. Zo kan de binnenkant goed drogen en voorkom je dat er schimmel ontstaat.

8. Lege droogbeurt draaien

Tot slot: draai een heet droogprogramma zonder was erin. Hiermee droog je de laatste vochtresten en geef je eventuele bacteriën geen kans.

©Shi

Hoe vaak moeten onderdelen worden gereinigd?

Niet alle onderdelen hoeven even vaak gereinigd te worden. Dit schema geeft een indicatie:

Merk je toch geurtjes op of neemt de droogprestatie van je wasdroger af? Voer dan een extra schoonmaakbeurt uit.

Schoonmaaktips voor specifieke onderdelen

Voor sommige onderdelen van je wasdroger zijn speciale schoonmaaktips. We zetten ze voor je op een rijtje.

©detry26

Schoonmaakmiddelen: wat gebruik je wel (en liever niet)?

Voor het grondig reinigen van je droger zijn er speciale producten op de markt. Denk aan schoonmaakmiddelen die vet, kalk en vuil aanpakken zonder onderdelen aan te tasten. Let altijd goed op of het middel geschikt is voor jouw type droger.

Ook populair zijn reinigingstabletten of -strips die je in de trommel legt voordat je een schoonmaakprogramma start. Die lossen nare geurtjes en aanslag op, maar gebruik ze niet te vaak. Overmatig gebruik kan het rubber en de binnenkant aantasten.

Liever een natuurlijk alternatief? Meng dan 5 eetlepels citroenzuur met een liter warm water en giet het in de wasmiddellade. Laat vervolgens een heet programma draaien. Goed voor je droger én het milieu.

Veelgestelde vragen over drogers schoonmaken

Kan ik een stoomreiniger gebruiken?

Nee. De hitte en vocht van een stoomreiniger kunnen onderdelen beschadigen. Gebruik altijd een microvezeldoekje met wat sop.

Wat te doen bij zwarte schimmel?

Reinig grondig de rubberen rand, filters en afvoerslang. Gebruik eventueel azijn als nabehandeling en draai daarna een heet programma. Herhaal dat regelmatig.

Waarom ruikt mijn schone was muf na het drogen?

Waarschijnlijk is je droger toe aan een schoonmaakbeurt. Begin bij het filter en de condensor en werk alles stap voor stap af. Vergeet ook de afvoerslang en het draaien van een heet leeg programma niet. Als dat allemaal niet helpt en de droger is al wat ouder, is het misschien tijd om uit te kijken naar een nieuw exemplaar.