ID.nl logo
De kleuren van stroomdraden: dit moet je erover weten!
© fotoliaanjak - stock.adobe.com
Huis

De kleuren van stroomdraden: dit moet je erover weten!

Duik in de wereld van elektrische installaties en begrijp beter hoe je huis is bedraad. Ontdek alles wat je moet weten over de kleurcodering van elektrische bedrading in Nederlandse huizen.

Of je nu een doe-het-zelver bent, een professional in opleiding of gewoon nieuwsgierig, dit uitgebreide artikel geeft je een overzicht van de betekenis van de kleuren bruin, blauw, zwart en groen-geel in moderne huizen, en de kleurcombinaties die je in oudere woningen kunt tegenkomen.

Lees ook: Checklist klustools: elektrisch gereedschap dat elke doe-het-zelver moet hebben

Pas op bij zelf doen

Het is van (levens)belang om te weten welke draadkleuren waarvoor staan in de elektrische bedrading van je huis. Maak je hier fouten mee, dan kunnen er zeer gevaarlijke situaties ontstaan. Vandaar dat het wettelijk verplicht is om fase, nul, schakeldraad en aarde van een specifieke kleur te voorzien. We zetten ze hieronder voor je op een rij. Alvast een tip vooraf: lees ook ons artikel over veilig werken met elektriciteit grondig door.

Tip Vertrouw je jezelf niet helemaal, of voel je je niet lekker bij het werken met netspanning? Geen schande, dan is er altijd nog de elektriciën! Onder het motto: schoenmaker blijf bij je leest.

©wip-studio - stock.adobe.com

Bruin: de fasedraad

Omdat er in huis wisselspanning wordt gebruikt, tref je een nuldraad en een fasedraad aan. De fasedraad voert de eigenlijke spanning en die wisselt 50 keer per seconde (50 Hertz) van richting. De fasedraad is bruin gekleurd. Gevoelsmatig lijkt bruin misschien een wat meer onschuldige kleur, maar het is toch echt de meest gevaarlijke. Die bruine draad is ook het exemplaar wat je een dodelijke elektrische schok kan geven. Heel voorzichtig mee zijn dus! Vanzelfsprekend zet je sowieso altijd eerst de hoofdschakelaar in de meterkast uit als je gaat werken aan elektriciteit, maar vergeten is menselijk. Kortom: heb respect voor die bruine draad!

Spanningszoeker gebruiken

Meten is weten, om de fase te achterhalen kun je gebruik maken van een spanningszoeker (meestal in de vorm van het bekende schroevendraaiertje). Houd je duim op het geleidende vlak aan de bovenkant en de schroevendraaierkant tegen een afgestript stukje draad. Heb je de netspanning in de meterkast aan staan (extra goed opletten dus!) dan gaat er een lampje branden. Dat hoort alleen op de fasedraad en eventueel de schakeldraad te gebeuren. Gebeurt het ook op de nul of – veel ernstiger – de aarddraad dan zit er iets fout in je installatie!

©Olga Yastremska, New Africa, Africa Studio

Blauw: de nuldraad

De blauwe draad is de nuldraad. In theorie zou je die beet kunnen pakken zonder daar ernstige consequenties van te ervaren. Echter: omdat je nooit honderd procent zeker weet of een van de vorige bewoners van jouw huis knullig aan het knutselen is geweest met de elektrische installatie geldt ook nu weer: veiligheid boven alles en beter niet aan zitten als de hoofdschakelaar nog niet uitgezet is.

Zwart: schakeldraad

De zwarte draad komt van een schakelaar af. In principe sluit je een enkelpolige lichtschakelaar aan de ene kant op de fasedraad (bruin) aan, waarna je aan de ‘uitgang’ een zwarte draad naar de lamp trekt. Op de lamphouder sluit je dan de zwarte en blauwe draad aan. Waarna geldt: schakelaar aan, lamp aan.

Tip Vaak zie je een setje van vier draden uit muur of plafond komen op de plek waar je een lamp aan kunt sluiten: bruin, blauw, zwart en groen/geel. Handig, want zo kun je naast de lamp ook eventueel nog een (opbouw)stopcontact plaatsen op deze plek.

©splitov27 - stock.adobe.com

Groen-geel: aarddraad

De groen-gele draad is een extreem belangrijke, want deze zorgt, bij apparaten voorzien van een metalen behuizing, voor jouw veiligheid. Elk apparaat (en dat is bijvoorbeeld ook een metalen lamp waarin een aardaansluiting zit) waarop is aangegeven dat het geaard moet worden, moet dat ook. Een wasmachine aansluiten op een ongeaard stopcontact is bijvoorbeeld levensgevaarlijk. Bij een lek kan dan bijvoorbeeld de hele vloer om het apparaat heen onder spanning komen te staan. Let dus altijd op meegeleverde instructies en aardingsvoorwaarden en houd je daaraan.

Een goede aarding is trouwens alleen mogelijk als er in de meterkast een officiële aardingskabel aanwezig is. Is die er niet, laat die dan beslist aanleggen!

Zorg voor veilig gereedschap!

Met geïsoleerde tools voorkom je ongelukken met stroom

Tip Als houtje-touwtje-oplossing zijn er aardklemmen voor op waterleidingen en verwarmingsbuizen. Probleem daarbij is, dat als er ergens in huis een stukje kunststof leiding gebruikt wordt (en dat kan al vanaf de buitenaanvoer zijn!) er geen sprake is van aarding. Sterker nog: je kun dan je waterleiding- of cv-buizen onder spanning zetten in geval van een aardsluiting in een of ander apparaat. Niet doen dus, nooit.

©salita2010 - stock.adobe.com

Oude kleuren

Zoals beloofd nog even de draadkleuren op een rijtje die je in echt oudere huizen soms nog aantreft:

Groen = fase

Rood = nul

Grijs = aarddraad

Zijn dit draden met een kunststof omhulsel en ziet alles er nog goed uit, dan hoef je die niet te vervangen. Maar bij uitbreidingen dien je dan wel extra aandacht te geven aan het koppelen van moderne kleuren met de oude kleurcodering. Zitten er in jouw antieke huis nog met katoen omwonden draden, dan is het een goed idee deze wél te vervangen door moderne draden. Is een klus, maar zorgt wel voor een veilige en up-to-date installatie waar je – als je het goed doet – je vingers nooit meer aan zult branden.

Tip: Ga je in het buitenland klussen aan elektrische bedrading van bijvoorbeeld je vakantiehuisje? Check dan eerst de lokaal geldende kleuren, wetten en andere bijzonderheden. Nog beter: laat het doen door een al even lokale elektricien, die kent de regels aldaar immers!


▼ Volgende artikel
Bosch Performance Line CX-lijn: krachtige middenmotor en componenten
© Bosch eBike Systems
Mobiliteit

Bosch Performance Line CX-lijn: krachtige middenmotor en componenten

Bosch heeft veel succes geboekt op het gebied van e-biketechnologie. Hun motoren, accu's en displays hebben een goede reputatie opgebouwd en worden door e-bikebezitters gewaardeerd. Bosch, dat niet vaak artikelen aankondigt, verrast nu met de Performance Line CX-middenmotor en -remmen, -displays en -accu's.

Dit artikel in het kort:

  • Krachtige motor: Tot 85 Nm koppel, 600 watt piekvermogen en 340% ondersteuning, ideaal voor bergop en lange tochten.
  • Geavanceerde sensoren: Meet meer dan 1.000 keer per seconde voor nauwkeurige en soepele ondersteuning.
  • Efficiëntie en stil geluid: Geoptimaliseerde transmissie en magnesium behuizing verlagen geluid en gewicht.
  • Innovatieve functies: Hill Start Assist en loopondersteuning voor extra gemak op steile hellingen.
  • Duurzaamheid: Gebruik van gerecycled materiaal en lichtere, ongecoate accu’s.
  • Accu en display: PowerTube-accu's (800 en 600 Wh), compatibel met extra batterijen en minimalistisch Purion-display.

🚲Ook de moeite waard om te lezen: Shimano: een e-bikemotor voor iedere doelgroep

Download nu de E-bike Duurtest-resultaten

Door het invullen van jouw naam en e-mailadres meld je je aan voor ontvangst van de Kieskeurig.nl E-bike Duurtest resultaten. Tevens ben je ingeschreven voor de Kieskeurig.nl E-bike nieuwsbrief.

Binnen de Duitstalige landen is de Performance Line CX middenmotor vooral enthousiast ontvangen voor mountainbikers. Begrijpelijk, want met veel newtonmeters aan koppel heb je genoeg power paraat en zijn steile passages een peulenschil. In Nederland is de e-mountainbike minder populair en wordt de CX-motor vooral gemonteerd op e-bikes voor toerrijders die grote afstanden willen overbruggen en daarbij uitdagende hellingen beklimmen.

Kenmerken Bosch Performance Line CX

  • Kracht, actieradius en bediening

  • Betere rijdynamiek dankzij sensortechniek

  • Laag motorgeluid en totaalgewicht

  • Wegrijden op een steile helling

  • Combinatie met onderdelen

  • Duurzaam productieproces

Goede balans tussen power, gebruiksgemak en ritafstand

Niet alleen het vermogen van de motor is belangrijk voor e-mountainbikers en e-toerfietsers, een nauwkeurige afstelling en soepele werking van de aandrijving minimaal zo belangrijk. Met een koppel van 85 Nm, een piekvermogen van 600 watt en tot 340 procent ondersteuning levert de Performance Line CX goede prestaties en rijdynamiek. Voor de motor zijn diverse rij-instellingen beschikbaar, in te stellen via de Bosch eBike Flow-app.

©Bosch eBike Systems

Sensortechnologie

De Performance Line stemt via sensortechnologie iedere rijmanoeuvre nauwkeurig af door de pedaalinput te volgen. De sensoren meten de pedaalinput meer dan duizend keer per seconde. Het gaat om sensoren voor de trapfrequentie, acceleratie en rotatiesnelheid. Ook reageert de motor snel en accuraat op veranderingen in acceleratie, het zelf-opgewekt vermogen en de snelheid.

Zorg voor veiligheid en comfort met een fietshelm tijdens je ritten

Kies een model dat bij jouw rijstijl past.

Reducering van geluid en gewicht

De Bosch Performance Line CX biedt een geoptimaliseerde transmissie die zorgt voor stille werking en een natuurlijk rijgevoel tijdens e-biketochten. De motor koppelt interne en externe aandrijvingen los bij bergaf rijden, wat mechanische geluiden vermindert. Vergeleken met eerdere modellen is het gewicht 100 gram lager, dankzij een magnesium behuizing die extreme omstandigheden aankan. Dit alles resulteert in een balans tussen kracht, efficiëntie en geluid.

©Bosch eBike Systems

Handige functies voor steile hellingen

Als e-biker kan het een uitdaging zijn om bergopwaarts te stoppen en vervolgens veilig op gang te komen. Dankzij de Hill Start Assist kun je gecontroleerd en safe wegrijden en houden de banden volledige tractie op de ondergrond. Dankzij speciale sensoren detecteert het systeem de hellingshoek en krijg je er optimale ondersteuning voor terug. Ook nieuw is de functie loopondersteuning, waarbij de motor de duwsnelheid aan de loopsnelheid aanpast.  

🚲Leestip: Vier fietsbestemmingen voor het najaar

Remgebied, display en accutechniek

Het Bosch eBike ABS Pro remsysteem zorgt voor rijstabiliteit en maakt het mogelijk om laat en krachtig te remmen mogelijk zonder dat het voorwiel wegglijdt. Het Purion 400-display heeft een minimalistische uitstraling, maar op het scherm van 1,6 inch doorsnede staan rijgegevens, zoals snelheid, vermogen en totale afstand.

©Bosch eBike Systems

Voor lange of intensieve tochten heeft Bosch de PowerTube 800-accu ontwikkeld, de grootste accu in het smart systeem tot nu toe. Neem je genoegen met iets minder inhoud dan is de PowerTube 600 een aanrader. Bosch gebruikt voor beide accu's batterijcellen met een nieuw ontwikkelde aluminium behuizing. Beide accu's passen naadloos in een framebuis en zijn ook geschikt voor een dubbele accuoplossing. Ook is het mogelijk om de Ranger Extender PowerMore als extra accu te gebruiken.

©Bosch

 Focus op duurzaamheid bij de productie

Voor de fabricage van de Performance Line CX en beide accu's gebruikt Bosch gerecycled materiaal. Dit geldt ook voor het grootste kunststof deel van de motor, de accuhouder en de accubehuizing. Ook is de hoeveelheid materiaal voor de accu's verminderd en is afgezien van een zwarte kleurcoating van de PowerTube 600 en PowerTube 800.


 

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5x betaalbaar funcooken met het hele gezin
© Sara Winter
Huis

Waar voor je geld: 5x betaalbaar funcooken met het hele gezin

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Wil je funcooken voor een aantrekkelijke prijs? Vandaag hebben we vijf interessante apparaten voor je gespot.

Solis 5 in 1 tafelgrill (7910)

Zoek je een kwalitatief gourmetstel waarmee je jarenlang vooruit kunt? Dit luxe exemplaar van Solis voldoet aan alle eisen. Met de traploze regelaar aan de voorzijde kun je heel precies de gewenste temperatuur instellen. Bak vervolgens op de grillplaat de lekkerste hapjes gaar. Daarnaast kun je ook een van de vier bijgesloten miniwoks of (raclette)pannetjes gebruiken. Hiermee maak je bijvoorbeeld een kleine pannenkoek of pizza.

De werking is kinderlijk eenvoudig. Zodra je het kooktoestel inschakelt, gaat er eerst een rood lampje branden. Het gourmetstel is nu aan het opwarmen. Als het lampje groen kleurt, kan het eetfestijn beginnen. Is een gerecht zo heet dat je je mond kunt branden? Plaats het pannetje of de miniwok dan even in de koudzone onderin het toestel. Naast de eerder genoemde accessoires levert de fabrikant ook nog vier spatels mee.

Princess 162655 Black Steel Raclette

De betaalbare Princess 162655 Black Steel Raclette valt bij heel wat Kieskeurig.nl-testers goed in de smaak, want zij beoordelen dit gourmetstel met een 8,3 (gemiddeld cijfer). Verschillende reviewers vinden het prettig dat dit apparaat zich makkelijk laat schoonmaken. De losse onderdelen kunnen bovendien in de vaatwasser. Een ander pluspunt is dat het gourmetstel volgens diverse gebruikers snel opwarmt. Niet vreemd, gezien het respectabele vermogen van 1300 watt.

Het gourmetstel heeft een riant bakoppervlak van 44 × 25 centimeter. Dankzij de stevige anti-aanbaklaag heb je geen bakboter of olie nodig om te grillen. Het apparaat leent zich prima voor een ruim gezelschap, want de productdoos telt acht (raclette)pannetjes met een houten handvat en evenzoveel spatels. Via een draaiknop reguleer je nauwkeurig de temperatuur. Overigens vindt een enkele tester het netsnoer wat aan de korte kant.

Tefal WokParty Duo PY5828

Wie met een groepje gezellig wil wokken, kan dit leuke kooktoestel van Tefal eens uitproberen. Er zijn zes diepe pannen bijgesloten. Dankzij de gekleurde markering op het handvat weet iedereen precies welk pannetje van hem of haar is. De bakplaat bevat ronde uitsparingen, waardoor de boel niet gaat schuiven. Hierin kun je trouwens ook prima mini-pannenkoeken bakken. Speciaal daarvoor is er een handige gietlepel inbegrepen. Verder telt de verpakking zes spatels.

De WokParty Duo PY5828 heeft een zogeheten Thermo-spot. Hieraan zie je in hoeverre het kooktoestel op temperatuur is. Met een vermogen van duizend watt hoef je niet zo lang te wachten. Tefal levert een receptenboek mee, zodat je inspiratie kunt opdoen. Klaar met tafelen? Stop dan alle losse accessoires in de vaatwasser. Handig is dat je het netsnoer, de spatels en de gietlepel in de onderkant kunt opbergen.

Lees ook: Zo voorkom en verwijder je vieze luchtjes na het gourmetten

Emerio PO-113255.4

Pizzaliefhebbers opgelet! De binnenzijde van de Emerio fungeert als een kleine oven. Op die manier kunnen maximaal zes personen hun eigen mini-pizza bakken. Met behulp van de bakspatel schuif je de lekkernij moeiteloos in de oven. Geen zin in pizza? In de zes bijgesloten pannetjes kun je allerlei andere gerechten klaarmaken. Bovendien bevindt zich bovenop een ronde grillplaat met een diameter van veertig centimeter. Daar kun je dus behoorlijk wat hapjes op kwijt!

De bediening heeft weinig om het lijf, want de behuizing bevat alleen een aan-uitknop. Met een riant vermogen van 1500 watt worden de gerechten goed warm. De maximale oventemperatuur bedraagt dan ook 250 graden. Volgens de fabrikant houdt de koepelvormige behuizing de warmte in de (pizza)over beter vast. Diverse accessoires zijn vaatwasserbestendig, zodat je na afloop niet zoveel tijd kwijt bent aan schoonmaken.

Princess 01.103080.01.001 Dinner4All

Als je met een groepje gaat gourmetten, staat het kooktoestel voor sommige personen wellicht te ver weg. Daar heeft Princess iets op bedacht. Met de Dinner4All bedient iedereen zijn eigen bakplaat van 250 watt. Even een satéstokje of biefstukje omdraaien is dus zo gepiept. Is het hapje eenmaal gaar, dan schuif je het zo op je eigen bordje. Princess levert hiervoor vier aardewerken-borden mee.

Je sluit de centrale unit aan op netstroom, waarna je hierop maximaal vier individuele gourmetstellen kunt aansluiten. Vermenging van smaken is dus verleden tijd! Plaats op deze unit eventueel de inbegrepen serveerschaal. Zo kan iedereen zijn of haar favoriete hapjes pakken. Wil je weten hoe andere gebruikers dit slimme gourmetstel beoordelen? Lees dan eens deze reviews op Kieskeurig.nl. Dit kooktoestel is als alternatief ook met twee individuele bakplaten te koop.