Er gaat veel door de gootsteen. Niet alleen afwaswater: we spoelen ook allerlei ander afval weg – zoals overgebleven jus, restjes soep of verf. Maar is dat eigenlijk wel de bedoeling? Ieder jaar hebben duizenden huishoudens een verstopte gootsteen. Heb jij daar ook weleens last van? Check dan wat je absoluut niet door de gootsteen mag gooien en waarom niet.

Lees ook: Een milieuvriendelijk huishouden: zo wordt afval scheiden appeltje-eitje

Vet, jus en olie

Na het braden van een biefstukje het overgebleven vet door de gootsteen wegspoelen? Of de gebruikte olie uit de frituurpan? Niet doen. Het probleem met (gesmolten) vet, jus en olie is dat het kan gaan stollen. Het gevolg: een blokkade in de afvoer. Deze blokkade kan ervoor zorgen dat alles wat je daarna doorspoelt, ook gaat ophopen.

Schenk bij grote hoeveelheden (zoals bijvoorbeeld de frituurpan) de olie of vet terug in de verpakking. Dit lever je in bij een milieustraat. Een klein beetje jus of gestold vet mag je ook in de GFT-bak doen.

Koffieprut

Na het zoveelste kopje koffie geeft het koffiezetapparaat aan dat je 'm moet legen. Hoewel sommige website claimen dat koffieprut vet afvoert, is het niet verstandig om het in de gootsteen te gooien. Koffieprut veroorzaakt extra slib en daarmee de kans dat je een verstopping krijgt.

Gelukkig kun je met koffieprut meer doen dan je denkt. Daar hebben we ook al eerder een leuk artikel over geschreven: Even wachten met weggooien: 5 handige toepassingen voor koffiedik. Gebruik je het koffiedik niet? Dan mag het in de GFT-bak.

©RasaBasa

Vaste etensresten

Overgebleven rijst, pasta, stukjes fruit, groente, yoghurt of vla mag je niet door de gootsteen wegspoelen. Vooral rijst en pasta nemen water op, zette daardoor uit en verstoppen zo de afvoer. Maar ook stukjes groente en fruit kunnen opstoppingen veroorzaken. En wist je dat stukjes eierschalen kunnen blijven plakken aan andere afvalresten en daardoor de afvoer kunnen beschadigen?

Heb je een pan met wat saus en vaste etensresten, of een soep? Gebruik dan een fijne zeef om de vaste etensresten tegen te houden, zodat je alleen de saus en soep doorspoelt. De overgebleven etensresten mag je in de GFT-bak doen. Tip: Met een gootsteenzeefje houd je ook al veel restanten tegen.

Ook interessant: Plop! Zo ontstop je een gootsteen

Medicatie

Of het nu druppels, kleine pillen of sapjes zijn; medicijnen hoor je niet door de afvoer te spoelen. Hoewel het prima doorspoelt, levert medicatie aan het eind van de rioolpijp problemen op. De waterzuiveringsinstallaties kunnen gemiddeld 65 procent van medicijnresten uit het rioolwater zuiveren. De overige 35 procent van deze chemische en hormonale middelen komt in oppervlaktewater terecht. En dat is slecht nieuws voor de planten en dieren in de natuur. Dus als je medicijnen in je kastje hebt liggen die over datum zijn, spoel je ze niet door.

Oude medicijnen, of het nu aspirines zijn of medicijnen die je via de huisarts hebt gekregen, mag je naar de apotheek brengen. Of gooi het weg bij een plek waar ze klein chemisch afval inzamelen.

Verf of terpentine

Uit een onderzoek van Milieu Centraal blijkt dat twee van de drie Nederlanders denkt dat gebruikte verfmaterialen afgespoeld mogen worden onder de kraan. Maar dat is niet zo. Ook al is de verf op waterbasis, dit hoor je niet door de gootsteen te spoelen. De bestanddelen in verf en terpentine bevuilen het water en zijn door zuiveringsbedrijven lastig te filteren. Daardoor kan er alsnog een deel van de verf of terpentine in de natuur terechtkomen.

Bewaar de verfrollen in de verfemmer of verpak de kwasten en rollers luchtdicht in folie. Als je het niet meer nodig hebt, breng je de overgebleven verf en terpentine naar de milieustraat. Kwasten en rollers die je niet meer gebruikt, gooi je bij het restafval.

©jozefklopacka

Kattenbakkorrels

Natuurlijk gooi je niet de hele kattenbak leeg in je gootsteen. Maar misschien houd je na het legen van de kattenbak 'm wel nog even onder de kraan om de laatste restjes weg te spoelen. Doe dit liever niet. Het grind is zwaar en kan vast blijven zitten in de afvoer.

Of het nu kattenbakkorrels zijn van hernieuwbare grondstoffen of niet; je gooit het bij het restafval. Niet op de composthoop, want de uitwerpselen van je kat kunnen ziekteverwekkers bevatten.

Bloem

Je hebt zelf pizza- of brooddeeg gemaakt en hebt nu restjes bloem op het aanrecht liggen. Spoel de restjes bloem niet weg door de gootsteen. Water en bloem vormen samen deeg. En deeg door je afvoer zorgt voor opstoppingen. Oude bloem of restjes bloem gooi je daarom in de GFT-bak

Je hebt net een klein fortuin uitgegeven aan een gloednieuwe 4K- of zelfs 8K-televisie. Je installeert hem, start je favoriete filmklassieker en zakt onderuit op de bank. Maar in plaats van een bioscoopervaring bekruipt je het gevoel dat je naar een goedkope soapserie of een homevideo zit te kijken. De acteurs bewegen vreemd soepel, de actiescènes lijken versneld en de magie is ver te zoeken. Geen zorgen, je televisie is niet stuk. Hij doet eigenlijk iets te goed zijn best.

Dit fenomeen is zo wijdverspreid dat er een officiële term voor is: het 'soap opera effect'. In technische kringen wordt dit ook wel bewegingsinterpolatie of 'motion smoothing' genoemd. Hoewel fabrikanten deze functie met de beste bedoelingen in hun televisies bouwen, is het voor filmfanaten vaak een doorn in het oog. Gelukkig is het eenvoudig op te lossen... als je tenminste weet waar je moet zoeken.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

Wat is het 'soap opera effect' precies?

Om te begrijpen wat er misgaat, moeten we kijken naar hoe films worden gemaakt. De meeste bioscoopfilms en veel dramaseries worden opgenomen met 24 beelden per seconde. Die snelheid geeft films hun karakteristieke, dromerige uitstraling. Een beetje bewegingsonscherpte hoort daarbij; dat is wat onze hersenen associëren met 'cinema'. Moderne televisies verversen hun beeld echter veel vaker: meestal 60 of zelfs 120 keer per seconde.

Om dat verschil te overbruggen, verzint je slimme televisie er zelf beelden bij. De software kijkt naar beeld A en beeld B, en berekent vervolgens hoe een tussenliggend beeld eruit zou moeten zien. Dit voegt de tv toe aan de stroom. Het resultaat is een supervloeiend beeld waarin elke hapering is gladgestreken.

Voor een voetbalwedstrijd of een live-uitzending is dat geweldig, omdat je de bal en spelers scherper kunt volgen. Maar bij een film zorgt die kunstmatige soepelheid ervoor dat het lijkt alsof je naar een achter de schermen-video zit te kijken, of dus naar een soapserie zoals Goede Tijden, Slechte Tijden, die traditioneel met een hogere beeldsnelheid werd opgenomen. De filmische illusie wordt hierdoor verbroken.

©ER | ID.nl

De winkelmodus is ook een boosdoener

Naast beweging is er nog een reden waarom het beeld er thuis soms onnatuurlijk uitziet: de beeldinstellingen staan nog op standje zonnebank. Veel televisies staan standaard in een modus die 'Levendig' of 'Dynamisch' heet. Deze stand is ontworpen om in een felverlichte winkel de aandacht te trekken met knallende, bijna neon-achtige kleuren en een extreem hoge helderheid. Bovendien is de kleurtemperatuur vaak nogal koel en blauw, omdat dat witter en frisser oogt onder tl-licht. In je sfeervol verlichte woonkamer zorgt dat echter voor een onrustig beeld waarbij huidtinten er onnatuurlijk uitzien en details in felle vlakken verloren gaan.

Hoe krijg je de magie terug?

Het goede nieuws is dat je deze 'verbeteringen' gewoon kunt uitzetten. De snelste manier om van het soap opera effect en de neonkleuren af te komen, is door in het menu van je televisie de beeldmodus te wijzigen. Zoek naar een instelling die Film, Movie, Cinema of Bioscoop heet. In deze modus worden de meeste kunstmatige bewerkingen, zoals bewegingsinterpolatie en overdreven kleurversterking, direct uitgeschakeld of geminimaliseerd. Het beeld wordt misschien iets donkerder en warmer van kleur, maar dat is veel dichter bij wat de regisseur voor ogen had.

Sinds kort hebben veel moderne televisies ook de zogeheten Filmmaker-modus. Dat is de heilige graal voor puristen. Als je deze modus activeert, zet de tv met één druk op de knop alle onnodige nabewerkingen uit en respecteert hij de originele beeldsnelheid, kleuren en beeldverhouding van de film.

Wil je de beeldmodus niet volledig veranderen, maar alleen dat vreemde, soepele effect kwijt? Dan moet je in de geavanceerde instellingen duiken. Elke fabrikant geeft het beestje een andere naam. Bij Samsung zoek je naar Auto Motion Plus of Picture Clarity, bij LG-televisies ga je naar TruMotion, bij Sony naar Motionflow en bij Philips naar Perfect Natural Motion. Door deze functies uit te schakelen of op de laagste stand te zetten, verdwijnt het goedkope video-effect en krijgt je film zijn bioscoopwaardige uitstraling weer terug.

Een apparaat op afstand bedienen hoeft geen geld te kosten en is verrassend eenvoudig. Of je nu bestanden wilt openen, technische problemen wilt oplossen of meerdere toestellen wilt beheren: met Chrome Remote Desktop kan het allemaal, gratis en zonder gedoe.

De helper begint

Een groot voordeel van Chrome Remote Desktop is de brede compatibiliteit: het werkt met Windows, macOS, Linux en ChromeOS. Bovendien is het veilig – verbindingen worden versleuteld – en je hebt alleen een Chrome-browser nodig. We beginnen aan de kant van degene die op afstand toegang wilt tot een andere computer, degene die ondersteuning biedt vanaf computer A. Op computer A opent de gebruiker Chrome en surft naar https://remotedesktop.google.com. Daar verschijnen twee opties: Dit scherm delen en Verbinding maken met een andere computer. Omdat computer A support wil geven aan een extern apparaat, kiest de gebruiker voor de tweede optie. In dat scherm verschijnt een veld om een toegangscode in te geven, de code volgt zo meteen.

Acties voor de hulpvrager

Op computer B, de computer die toegang zal verlenen, moet de gebruiker ook in Chrome surfen naar dezelfde website. Daar kiest hij voor de optie Dit scherm delen. Voordat dat mogelijk is, moet Chrome Remote Desktop eerst worden gedownload en geïnstalleerd. De gebruiker klikt daarvoor op de ronde blauwe knop met het witte downloadpijltje. Hiermee wordt een Chrome-extensie geïnstalleerd. Na de installatie verschijnt in het vak Dit scherm delen een blauwe knop met de tekst Code genereren. Wanneer de gebruiker daarop klikt, wordt een toegangscode van 12 cijfers aangemaakt. Die code geeft hij of zij door aan gebruiker A.

Scherm delen

Op computer A geeft de gebruiker de code op in Chrome Remote Desktop. Vervolgens wacht hij tot gebruiker B bevestigt dat A toegang mag krijgen tot zijn scherm. Zodra dat is gebeurd, verschijnt het volledige bureaublad van computer B in een nieuw Chrome-venster op computer A. Door dit venster schermvullend weer te geven, kan A probleemloos handelingen uitvoeren op de pc van B. Voor de veiligheid beschikken beide gebruikers over een knop om de sessie op elk moment te beëindigen. Uiteraard is een stabiele internetverbinding noodzakelijk. Daarnaast krijgen beide partijen de melding dat ze klembordsynchronisatie kunnen inschakelen. Hiermee wordt het mogelijk om eenvoudig tekst of bestanden te kopiëren en te plakken tussen beide apparaten.