Er gaat veel door de gootsteen. Niet alleen afwaswater: we spoelen ook allerlei ander afval weg – zoals overgebleven jus, restjes soep of verf. Maar is dat eigenlijk wel de bedoeling? Ieder jaar hebben duizenden huishoudens een verstopte gootsteen. Heb jij daar ook weleens last van? Check dan wat je absoluut niet door de gootsteen mag gooien en waarom niet.

Lees ook: Een milieuvriendelijk huishouden: zo wordt afval scheiden appeltje-eitje

Vet, jus en olie

Na het braden van een biefstukje het overgebleven vet door de gootsteen wegspoelen? Of de gebruikte olie uit de frituurpan? Niet doen. Het probleem met (gesmolten) vet, jus en olie is dat het kan gaan stollen. Het gevolg: een blokkade in de afvoer. Deze blokkade kan ervoor zorgen dat alles wat je daarna doorspoelt, ook gaat ophopen.

Schenk bij grote hoeveelheden (zoals bijvoorbeeld de frituurpan) de olie of vet terug in de verpakking. Dit lever je in bij een milieustraat. Een klein beetje jus of gestold vet mag je ook in de GFT-bak doen.

Koffieprut

Na het zoveelste kopje koffie geeft het koffiezetapparaat aan dat je 'm moet legen. Hoewel sommige website claimen dat koffieprut vet afvoert, is het niet verstandig om het in de gootsteen te gooien. Koffieprut veroorzaakt extra slib en daarmee de kans dat je een verstopping krijgt.

Gelukkig kun je met koffieprut meer doen dan je denkt. Daar hebben we ook al eerder een leuk artikel over geschreven: Even wachten met weggooien: 5 handige toepassingen voor koffiedik. Gebruik je het koffiedik niet? Dan mag het in de GFT-bak.

©RasaBasa

Vaste etensresten

Overgebleven rijst, pasta, stukjes fruit, groente, yoghurt of vla mag je niet door de gootsteen wegspoelen. Vooral rijst en pasta nemen water op, zette daardoor uit en verstoppen zo de afvoer. Maar ook stukjes groente en fruit kunnen opstoppingen veroorzaken. En wist je dat stukjes eierschalen kunnen blijven plakken aan andere afvalresten en daardoor de afvoer kunnen beschadigen?

Heb je een pan met wat saus en vaste etensresten, of een soep? Gebruik dan een fijne zeef om de vaste etensresten tegen te houden, zodat je alleen de saus en soep doorspoelt. De overgebleven etensresten mag je in de GFT-bak doen. Tip: Met een gootsteenzeefje houd je ook al veel restanten tegen.

Ook interessant: Plop! Zo ontstop je een gootsteen

Medicatie

Of het nu druppels, kleine pillen of sapjes zijn; medicijnen hoor je niet door de afvoer te spoelen. Hoewel het prima doorspoelt, levert medicatie aan het eind van de rioolpijp problemen op. De waterzuiveringsinstallaties kunnen gemiddeld 65 procent van medicijnresten uit het rioolwater zuiveren. De overige 35 procent van deze chemische en hormonale middelen komt in oppervlaktewater terecht. En dat is slecht nieuws voor de planten en dieren in de natuur. Dus als je medicijnen in je kastje hebt liggen die over datum zijn, spoel je ze niet door.

Oude medicijnen, of het nu aspirines zijn of medicijnen die je via de huisarts hebt gekregen, mag je naar de apotheek brengen. Of gooi het weg bij een plek waar ze klein chemisch afval inzamelen.

Verf of terpentine

Uit een onderzoek van Milieu Centraal blijkt dat twee van de drie Nederlanders denkt dat gebruikte verfmaterialen afgespoeld mogen worden onder de kraan. Maar dat is niet zo. Ook al is de verf op waterbasis, dit hoor je niet door de gootsteen te spoelen. De bestanddelen in verf en terpentine bevuilen het water en zijn door zuiveringsbedrijven lastig te filteren. Daardoor kan er alsnog een deel van de verf of terpentine in de natuur terechtkomen.

Bewaar de verfrollen in de verfemmer of verpak de kwasten en rollers luchtdicht in folie. Als je het niet meer nodig hebt, breng je de overgebleven verf en terpentine naar de milieustraat. Kwasten en rollers die je niet meer gebruikt, gooi je bij het restafval.

©jozefklopacka

Kattenbakkorrels

Natuurlijk gooi je niet de hele kattenbak leeg in je gootsteen. Maar misschien houd je na het legen van de kattenbak 'm wel nog even onder de kraan om de laatste restjes weg te spoelen. Doe dit liever niet. Het grind is zwaar en kan vast blijven zitten in de afvoer.

Of het nu kattenbakkorrels zijn van hernieuwbare grondstoffen of niet; je gooit het bij het restafval. Niet op de composthoop, want de uitwerpselen van je kat kunnen ziekteverwekkers bevatten.

Bloem

Je hebt zelf pizza- of brooddeeg gemaakt en hebt nu restjes bloem op het aanrecht liggen. Spoel de restjes bloem niet weg door de gootsteen. Water en bloem vormen samen deeg. En deeg door je afvoer zorgt voor opstoppingen. Oude bloem of restjes bloem gooi je daarom in de GFT-bak

Liquid Glass is een nieuwe manier waarop Apple de vormgeving van knoppen, tabbladen, iconen en widgets neerzet. Alles krijgt een glasachtige uitstraling: halfdoorzichtig en met kleuren die meekomen uit je wallpaper of de inhoud van een app. Het reageert bovendien vloeiend op beweging, omdat het beeld steeds in realtime wordt opgebouwd. Zo ontstaat een herkenbare stijl die op al je Apple-apparaten hetzelfde aanvoelt.

Op je iPhone zie je Liquid Glass meteen terug in het toegangsscherm, het Dock, de zoekbalk en appmappen. Iconen ogen daarbij gelaagd en glanzend of zelfs helemaal doorzichtig. Wil je dat proberen, houd dan je beginscherm ingedrukt tot de iconen bewegen, tik op Wijzig, kies Pas aan en zet Helder aan. Tik daarna ergens op het scherm om te bevestigen. Je ziet direct hoe de achtergrond subtiel door de iconen heen komt. Vind je het toch minder prettig, dan kun je op dezelfde plek altijd terug naar Automatisch of Donker.

Op welke toestellen en vanaf welke versie?

Liquid Glass is onderdeel van iOS 26, dat vanaf 15 september beschikbaar is voor alle ondersteunde iPhones. Extra downloads zijn niet nodig. Apple geeft aan dat iPhone 11 en iPhone SE (2e generatie) en nieuwer worden ondersteund.

Wil je nagaan of jouw toestel in aanmerking komt, open Instellingen, kies Algemeen en tik op Software-update. Zie je iOS 26 staan, dan kun je meteen bijwerken. Maak vooraf een back-up en update je apps. Voer de update bij voorkeur uit via wifi en zorg dat de batterij minstens halfvol is, of sluit je iPhone aan op de oplader. Wil je controleren of de installatie geslaagd is, ga dan in Instellingen naar Algemeen, open Info en bekijk het versienummer.

Ook iPadOS 26 en macOS Tahoe 26 ondersteunen Liquid Glass, zodat de uitstraling op je iPad en Mac aansluit bij die van je iPhone. Apple heeft dezelfde stijl bovendien doorgetrokken naar watchOS en tvOS, waardoor al je apparaten er herkenbaar en consistent uitzien.

©Apple

Zo maak je Liquid Glass rustiger

Liquid Glass helemaal uitschakelen kan niet, maar je kunt het effect wel verzachten. Open Instellingen, tik op Toegankelijkheid, kies Weergave en tekstgrootte en zet Maak minder doorzichtig aan. Achtergronden worden dan donkerder, waardoor contrast en leesbaarheid verbeteren zonder dat de glaslook verdwijnt.

Wil je nog meer verschil zien, zet op dezelfde pagina ook Verhoog contrast aan. Voor een snelle manier ga je in Instellingen naar Toegankelijkheid, open je Activeringsknop en vink je Maak minder doorzichtig aan. Je kunt de functie dan via het bedieningspaneel eenvoudig aanpassen.

Vind je vooral de transparante iconen te overheersend, houd dan opnieuw je beginscherm ingedrukt, tik op Wijzig, kies Pas aan en ga terug naar Automatisch of Donker. Donkere achtergronden en de Donkere modus (te vinden bij Beeldscherm en helderheid) dempen het glaseffect eveneens, bijvoorbeeld buiten in fel zonlicht. Zo houd je in elke situatie zelf de regie over hoe nadrukkelijk Liquid Glass aanwezig is.

Verzendlijsten in Microsoft Word zijn handig om brieven, documenten en zelfs etiketten te personaliseren. Er is wel een probleem wanneer het gaat om datums, daar zal Word automatisch de Amerikaanse datumnotatie gebruiken en niet de Nederlandse. Op deze manier los je dat op.

Schakelopties

Wanneer je in Word een gegevenslijst uit Excel gebruikt om brieven samen te voegen via Afdruk samenvoegen, dan gebeurt er iets vreemds. Alle datums die in Excel correct staan genoteerd (bijvoorbeeld 7 september 2025) worden dan omgedraaid met een slash (bijvoorbeeld 9/7/2025). In de Amerikaanse datumnotatie staat de maand namelijk altijd vooraan. Het gaat om een bug in Word, maar gelukkig kun je dit oplossen met zogenaamde schakelopties. Schakelopties zijn codes die je aan een samenvoegveld toevoegt om de weergave van de gegevens aan te passen. Voor datumnotaties gebruik je de schakeloptie: \@ (de datum/tijd-weergave).

Veldweergave aanpassen

Nadat je de samenvoegvelden in het Word-document hebt geplaatst, klik je met de rechtermuisknop op het samenvoegveld van de datum. In het contextueel menu kies je de opdracht Andere veldweergave. Je kunt ook dit veld ook selecteren met de sneltoets Alt+F9. Hierdoor wordt het datumveld op een andere manier weergegeven. Veronderstel dat het veld de naam «datum» heeft, dan zal het nu verschijnen als {MERGEFIELD “Datum”}. Plaats de cursor achter de naam van het samenvoegveld, maar vóór de accolade } en plak of typ dan de onderstaande code afhankelijk van hoe je de datum wilt zien.

Het eindresultaat ziet er dan bijvoorbeeld als volgt uit: {MERGEFIELD datum \@ “dd-MM-yyyy”}. Voor maanden gebruik je de hoofdletter M, de kleine letter m staat voor minuten.

Voorbeeld bekijken

Daarna klik je opnieuw met de rechtermuisknop op het samenvoegveld en weer selecteer je de opdracht Andere veldweergave. Klik dan nogmaals met de rechtermuisknop op het samenvoegveld en kies de optie Veld bijwerken. In het Lint bij het tabblad Verzendlijsten klik je op de knop Voorbeeld van het resultaat, en nu zul je zien dat de datum correct wordt weergegeven.