ID.nl logo
Wat mag je never nooit in de gootsteen gooien?
© ronstik
Huis

Wat mag je never nooit in de gootsteen gooien?

Er gaat veel door de gootsteen. Niet alleen afwaswater: we spoelen ook allerlei ander afval weg – zoals overgebleven jus, restjes soep of verf. Maar is dat eigenlijk wel de bedoeling? Ieder jaar hebben duizenden huishoudens een verstopte gootsteen. Heb jij daar ook weleens last van? Check dan wat je absoluut niet door de gootsteen mag gooien en waarom niet.

Dit artikel in het kort: 🚱 Vette producten, vaste etensresten, koffieprut, verfresten, medicijnen en kattenbakkorrels mogen niet door de afvoer. 🚱 Veel afval kan in de prullenbak, chemische producten breng je naar de milieustraat. 🚱 Ook door de wc mag je niet alles doorspoelen.

Lees ook: Een milieuvriendelijk huishouden: zo wordt afval scheiden appeltje-eitje

Vet, jus en olie

Na het braden van een biefstukje het overgebleven vet door de gootsteen wegspoelen? Of de gebruikte olie uit de frituurpan? Niet doen. Het probleem met (gesmolten) vet, jus en olie is dat het kan gaan stollen. Het gevolg: een blokkade in de afvoer. Deze blokkade kan ervoor zorgen dat alles wat je daarna doorspoelt, ook gaat ophopen.

Schenk bij grote hoeveelheden (zoals bijvoorbeeld de frituurpan) de olie of vet terug in de verpakking. Dit lever je in bij een milieustraat. Een klein beetje jus of gestold vet mag je ook in de GFT-bak doen.

Koffieprut

Na het zoveelste kopje koffie geeft het koffiezetapparaat aan dat je 'm moet legen. Hoewel sommige website claimen dat koffieprut vet afvoert, is het niet verstandig om het in de gootsteen te gooien. Koffieprut veroorzaakt extra slib en daarmee de kans dat je een verstopping krijgt.

Gelukkig kun je met koffieprut meer doen dan je denkt. Daar hebben we ook al eerder een leuk artikel over geschreven: Even wachten met weggooien: 5 handige toepassingen voor koffiedik. Gebruik je het koffiedik niet? Dan mag het in de GFT-bak.

©RasaBasa

Vaste etensresten

Overgebleven rijst, pasta, stukjes fruit, groente, yoghurt of vla mag je niet door de gootsteen wegspoelen. Vooral rijst en pasta nemen water op, zette daardoor uit en verstoppen zo de afvoer. Maar ook stukjes groente en fruit kunnen opstoppingen veroorzaken. En wist je dat stukjes eierschalen kunnen blijven plakken aan andere afvalresten en daardoor de afvoer kunnen beschadigen?

Heb je een pan met wat saus en vaste etensresten, of een soep? Gebruik dan een fijne zeef om de vaste etensresten tegen te houden, zodat je alleen de saus en soep doorspoelt. De overgebleven etensresten mag je in de GFT-bak doen. Tip: Met een gootsteenzeefje houd je ook al veel restanten tegen.

Ook interessant: Plop! Zo ontstop je een gootsteen

Medicatie

Of het nu druppels, kleine pillen of sapjes zijn; medicijnen hoor je niet door de afvoer te spoelen. Hoewel het prima doorspoelt, levert medicatie aan het eind van de rioolpijp problemen op. De waterzuiveringsinstallaties kunnen gemiddeld 65 procent van medicijnresten uit het rioolwater zuiveren. De overige 35 procent van deze chemische en hormonale middelen komt in oppervlaktewater terecht. En dat is slecht nieuws voor de planten en dieren in de natuur. Dus als je medicijnen in je kastje hebt liggen die over datum zijn, spoel je ze niet door.

Oude medicijnen, of het nu aspirines zijn of medicijnen die je via de huisarts hebt gekregen, mag je naar de apotheek brengen. Of gooi het weg bij een plek waar ze klein chemisch afval inzamelen.

Verf of terpentine

Uit een onderzoek van Milieu Centraal blijkt dat twee van de drie Nederlanders denkt dat gebruikte verfmaterialen afgespoeld mogen worden onder de kraan. Maar dat is niet zo. Ook al is de verf op waterbasis, dit hoor je niet door de gootsteen te spoelen. De bestanddelen in verf en terpentine bevuilen het water en zijn door zuiveringsbedrijven lastig te filteren. Daardoor kan er alsnog een deel van de verf of terpentine in de natuur terechtkomen.

Bewaar de verfrollen in de verfemmer of verpak de kwasten en rollers luchtdicht in folie. Als je het niet meer nodig hebt, breng je de overgebleven verf en terpentine naar de milieustraat. Kwasten en rollers die je niet meer gebruikt, gooi je bij het restafval.

©jozefklopacka

Kattenbakkorrels

Natuurlijk gooi je niet de hele kattenbak leeg in je gootsteen. Maar misschien houd je na het legen van de kattenbak 'm wel nog even onder de kraan om de laatste restjes weg te spoelen. Doe dit liever niet. Het grind is zwaar en kan vast blijven zitten in de afvoer.

Of het nu kattenbakkorrels zijn van hernieuwbare grondstoffen of niet; je gooit het bij het restafval. Niet op de composthoop, want de uitwerpselen van je kat kunnen ziekteverwekkers bevatten.

Bloem

Je hebt zelf pizza- of brooddeeg gemaakt en hebt nu restjes bloem op het aanrecht liggen. Spoel de restjes bloem niet weg door de gootsteen. Water en bloem vormen samen deeg. En deeg door je afvoer zorgt voor opstoppingen. Oude bloem of restjes bloem gooi je daarom in de GFT-bak

🚽 Spoel deze items niet weg door het toilet

  • Billendoekjes
  • Babydoekjes
  • Schoonmaakdoekjes
  • Make-up doekjes
  • Vaste etensresten
  • Vet
  • Oude medicijnen
  • Verf, zoutzuur, terpentine
  • Pluis uit de droger Vochtig toiletpapier waarop staat vermeld dat het door het toilet mag, gooi je wel door het toilet.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 luxe Amerikaanse koelkasten met een ijsblokjesmaker
© Ivan Guia
Huis

Waar voor je geld: 5 luxe Amerikaanse koelkasten met een ijsblokjesmaker

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een superdeluxe koelkast met een ijsblokjesmaker? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Samsung RS6HA8891SL

Deze chique Amerikaanse koelkast is van alle gemakken voorzien. Zo springt het forse aanraakscherm op de rechterdeur direct in het oog. Dat fungeert als een soort 'familiehub' binnen het huishouden. Zo bestel je bijvoorbeeld boodschappen, beheer je de gezinsagenda, voer je handsfree telefoongesprekken en bedien je muziek via het scherm. Sta je in de supermarkt en weet je niet of je een vers kuipje boter of nieuwe fles cola nodig hebt? Dankzij de geïntegreerde camera bekijk je altijd en overal de inhoud van je koelkast. Dat werkt via een app op je smartphone.

Het koelgedeelte aan de rechterkant heeft een inhoud van 389 liter, terwijl je links ook nog flink wat voedingswaren kunt invriezen. Het vriescompartiment is goed voor een inhoud van 225 liter. Fijn is dat de Samsung RS6HA8891SL geen ijs ontwikkelt, want dit model ondersteunt No Frost. Gebruik het bedieningspaneel aan de rechterzijde om koud water en ijsblokjes te tappen. Mooi meegenomen is het geringe geluidsniveau van 36 decibel, waardoor je hem dicht bij de woonkamer of eettafel kunt neerzetten. Deze koelkast is in een zilverkleurige en zwarte behuizing te koop.

LG GSLC41PYPE

Met een totale inhoud van 641 liter kun je heel wat eten en drinken in de LG GSLC41PYPE kwijt. De koel- en vriesruimte hebben een inhoud van respectievelijk 420 en 221 liter. Dankzij meerdere lades, planken en deurvakken berg je alle voedingswaren overzichtelijk op. Vul de geïntegreerde tank met 4,3 liter water en tap aan de voorzijde ijsklontjes of ijswater. Het is dus niet nodig om dit apparaat aan de waterleiding te koppelen.

Het betreft een Amerikaans model met twee deuren. Houd dan ook rekening met een ruime omvang van 91,3 × 179 × 73,5 centimeter. Zowel het vries- als koelgedeelte hebben ledverlichting, waardoor je alle producten ziet liggen. Zoals je van deze luxe koelkast mag verwachten, is er geen sprake van ijsvorming. De GSLC41PYPE ondersteunt namelijk No Frost. Tot slot is de stille werking van 36 decibel een pluspunt. Geïnteresseerden kiezen tussen een zilverkleurige en zwarte uitvoering.

ETNA AKV578IZWA

Voor een Amerikaanse koelkast valt de prijs van dit exemplaar van ETNA erg mee. Kies tussen een zwarte en zilverkleurige behuizing. Ruim twintig consumenten beoordelen het apparaat met een gemiddelde score van een 9,3. Zij waarderen onder meer de ijs- en waterdispenser aan de voorzijde. Dankzij de geïntegreerde watertank van 4,5 liter is er geen aansluiting op de waterleiding vereist. Andere benoemde voordelen zijn de fraaie verlichting, prettige indeling, grote handgreep en mooie vormgeving. Bovendien is ontdooien dankzij No Frost nooit nodig.

Zodra je de rechterdeur open doet, heb je toegang tot een koelgedeelte van 334 liter. Gebruik twee lades, vier legplanken en drie deurvakken om producten koel te bewaren. Daarnaast levert ETNA een handig rek met plek voor vijf flessen mee. De vriezer heeft een respectabele inhoud van 165 liter. Met behulp van vier planken en twee lades verdeel je de ingevroren etenswaren netjes in deze ruimte. De voorkant heeft boven de waterdispenser een bescheiden bedieningspaneel. Daarmee stel je voor beide compartimenten de gewenste temperatuur in. Verder activeer je desgewenst het deuralarm en de ecomodus.

Lees ook: 🧊 Houd je eten langer vers: zo deel je je koelkast optimaal in

Hisense RS818N4TIC

Voor een Amerikaans model vallen de energiekosten van de Hisense RS818N4TIC mee. Ga op jaarbasis uit van een stroomverbruik van zo'n 221 kilowattuur. Een ander pluspunt is het lage geluidsniveau van 36 decibel. Deze koelkast leent zich met een riante totaalinhoud van 632 liter perfect voor een ruim gezin. Er is 417 liter toegewezen aan het koelgedeelte, terwijl de resterende 215 liter aan de vrieskast is toebedeeld. Wees trouwens niet bang voor ijsvorming, want dit apparaat ondersteunt de techniek No Frost.

Je koppelt deze slimme koelkast eventueel aan wifi. Vraag vervolgens op elke plek de apparaatstatus op. Zo kun je met een app op je smartphone de temperatuur reguleren. Zodra je de deur van het koel- of vriesgedeelte open doet, gaat er een felle ledlamp branden. Hierdoor zie je niets over het hoofd. Hisense levert een rek voor vijf flessen mee, zodat je frisdrank en wijn efficiënt kunt opbergen. Tot slot is de gecombineerde ijs- en waterdispenser aan de voorzijde een pluspunt. Hiervoor is er een watertank van 4,5 liter ingebouwd. Deze koelkast is verkrijgbaar in een zilverkleurige en zwarte behuizing. Lees hier enkele reviews van andere consumenten.

LG GSXE90EVDD

De onlangs verschenen LG GSXE90EVDD heeft een deur-in-deur-functie. Open het glazen deurtje en pak heel snel de producten die je het vaakst gebruikt, zoals melk, kwark of yoghurt. Voor toegang tot het volledige koelvak van 407 liter kun je uiteraard ook de reguliere deur gebruiken. Aan gebruiksgemak is er bepaald geen gebrek, want de linkerkant heeft een dispenser. Kies hiermee tussen ijsblokjes, ijswater en water. Door een aansluiting op de waterleiding hoef je niet steeds een watertank handmatig te vullen. De vriezer heeft een capaciteit van 192 liter en ondersteunt No Frost. Beide compartimenten bevatten ledverlichting.

Veel Amerikaanse koelkasten hebben een behoorlijk energieverbruik, maar dat is bij dit model te overzien. De GSXE90EVDD vereist ongeveer 276 kilowattuur stroom per jaar. Met een opgegeven geluidsniveau van slechts 35 decibel is deze koelkast zéér stil. Nuttig voor wie het apparaat vlak bij de woonkamer of keukentafel positioneert. Dankzij een koppeling met het draadloze thuisnetwerk volg je de apparaatstatus in een smartphone-app. Is er onverhoopt een storing, dan kun je hiermee wellicht het probleem oplossen.

▼ Volgende artikel
DeepSeek: een geweldige vinding of juist een gevaar?
Huis

DeepSeek: een geweldige vinding of juist een gevaar?

Waarom is er zo veel aandacht voor DeepSeek? Ontdek in dit artikel wat deze AI-chatbot zo bijzonder maakt en waar je op moet letten.

Waarom is er zoveel aandacht voor DeepSeek? Ontdek wat deze AI-chatbot bijzonder maakt en waar je op moet letten. Kunstmatige intelligentie blijft zich in een hoog tempo doorontwikkelen. In begin 2025 werd DeepSeek gelanceerd en zorgde meteen voor een enorme schokgolf. Is het echt zoveel beter als bestaande modellen zoals ChatGPT? En wat maakt DeepSeek uniek?

  • De introductie van DeepSeek en de chaos op de aandelenmarkt
  • De unieke eigenschappen van DeepSeek
  • Voordelen, zorgen en toekomstperspectieven

Ontdek waarmee ChatGPT je allemaal kan helpen.

Eind januari was er opeens sprake van opschudding in de techwereld, maar ook daarbuiten. DeepSeek werd gelanceerd en leidde tot bijna 1 biljoen (1000 miljard) dollar daling van de waarde van grote techbedrijven op de aandelenmarkt. Het tot dan toe kleine Chinese DeepSeek kwam namelijk met taalmodel R1 op de markt.

Deze nieuwe versie van hun AI-chatbot vertoonde prestaties die vergelijkbaar waren met onder meer ChatGPT, wat tot dan toe zon beetje de gouden standaard was. Het grote voordeel van DeepSeek? Het model gebruikt een fractie van de rekenkracht van concurrenten voor vergelijkbare resultaten en kost daardoor stukken minder.

©hadrian - ifeelstock

Minder rekenkracht en dus lagere kosten

Het grote probleem van AI is het enorme energieverbruik. Daarom kost het bakken met geld en zijn er vragen over de herkomst en duurzaamheid van de stroom. Zowel het trainen als het gebruik van AI vergt veel energie. Voor de training van ChatGPT 4 was bijvoorbeeld 50 gigawattuur nodig, oftewel 50 miljoen kilowattuur.

In Nederland ligt de stroomprijs boven de 30 cent per kilowattuur, waardoor de kosten hier zouden neerkomen op ruim 15 miljoen euro. In de VS liggen de prijzen gelukkig een stukje lager, maar de kosten zijn alsnog fors. En dat is nog los van de enorme investeringen in chips en apparatuur die nodig zijn.

Het mysterie van DeepSeek

China heeft geen toegang tot de meest geavanceerde chips ter wereld, mede omdat de VS er alles aan doet om dat te voorkomen. Ook internationale spelers, zoals het Nederlandse techbedrijf ASML, ervaren de gevolgen van deze beperkingen. Ondanks het gebrek aan de nieuwste chiptechnologie is DeepSeek er toch in geslaagd een competitief taalmodel te ontwikkelen, dat vooral uitblinkt in efficiëntie. Ter vergelijking: de ontwikkelings- en trainingskosten van DeepSeek bedragen slechts zo'n 3 procent van die van ChatGPT.

©MclittleStock

Is zo veel rekenkracht wel nodig?

Niet alleen de bedrijven die taalmodellen ontwikkelen, maar ook de chipindustrie heeft enorme verliezen geleden – met name de aandelen van Nvidia kelderden sterk. DeepSeek laat zien dat voor AI niet per se zo veel rekenkracht nodig is. Terwijl in de VS miljarden worden geïnvesteerd in enorme datacenters voor het trainen en draaien van AI, lijkt deze massale investeringsinspanning soms overbodig. DeepSeek bewijst dat efficiënter werken mogelijk is zonder de allerkrachtigste hardware.

De unieke werkwijze van DeepSeek

DeepSeek onderscheidt zich dus vooral doordat de ontwikkelingskosten slechts een fractie bedragen van die van ChatGPT en het uitvoeren van een gebruikersopdracht veel minder rekenkracht vergt. Dat komt doordat het systeem niet telkens het volledige model activeert.

In plaats daarvan maakt DeepSeek gebruik van een techniek die het bedrijf 'Mixture-of-Experts' noemt: het model is opgedeeld in gespecialiseerde onderdelen, en voor elke vraag worden alleen de relevante segmenten ingeschakeld. Stel dat iemand een vraag stelt over middeleeuwse kastelen, dan activeert het systeem uitsluitend het deel dat over historische kennis beschikt. Daardoor is er aanzienlijk minder rekenkracht nodig.

DeepSeek open en OpenAI gesloten? Een belangrijk onderscheid is dat DeepSeek volledig opensource is. Dat betekent dat de volledige onderliggende code beschikbaar is om te downloaden, te bestuderen en aan te passen, waardoor het hele model transparant is. Daarentegen houdt OpenAI, ondanks de naam, de technische details van ChatGPT grotendeels geheim.

De prestaties van DeepSeek

Volgens diverse experts levert DeepSeek uitstekende resultaten. Het model scoort op nauwkeurigheid en komt minstens even goed weg als de grote concurrenten. Op het gebied van feitelijke presentatie, logisch redeneren en coderen presteert DeepSeek zelfs vaak beter. Wel merken sommige gebruikers dat er nog ruimte is voor verbetering qua gebruiksvriendelijkheid en de nuance in het genereren van teksten.

©WEI ZHENG

Speelt DeepSeek vals?

OpenAI heeft DeepSeek ervan beschuldigd dat zij met hun model voortborduren op het werk van ChatGPT, in plaats van iets geheel nieuws te bieden. Dat zou gedeeltelijk de lage ontwikkelingskosten kunnen verklaren. Tot op heden is er echter geen concreet bewijs gepresenteerd ter ondersteuning van deze beschuldigingen.

Daarnaast zijn er de nodige privacy-issues. Een belangrijk punt van zorg is dat de servers van DeepSeek zich in China bevinden, wat betekent dat gebruikersgegevens daar worden opgeslagen. Andere taalmodellen maken vaak gebruik van servers in de VS. Beide opties roepen uiteraard privacyvragen op, zeker gezien de huidige politieke context. Ongeacht het model is het voor gebruikers belangrijk om zich bewust te zijn van de mogelijke risico’s rondom de verwerking en opslag van hun data.

Voordelen voor de consument

Voor gebruikers van taalmodellen betekent de komst van DeepSeek in principe alleen maar positief nieuws. Zelfs als je ervoor kiest om andere modellen te blijven gebruiken, zorgt de nieuwe concurrentie voor meer innovatie en lagere prijzen. Grote aanbieders zoals OpenAI hebben hun tarieven al verlaagd, wat aantoont dat AI niet onvermijdelijk duur hoeft te zijn.