Naast Samsung rust ook Sony een topmodel uit met de nieuwe OLED-technologie. We zijn erg benieuwd of beide merken een andere aanpak hanteren, maar een ding kunnen we al verklappen. Sony heeft met de XR-55A95K OLED-tv een topper in handen.

De A95K gebruikt een nieuwe type OLED-paneel, dat OLED en quantum dots combineert, vandaar de benaming: QD-OLED. Zowel de Samsung S95B als de Sony A95K gebruiken exact hetzelfde paneel, en ze delen dan ook alle voor-en nadelen. Kort gesteld zijn dat de volgende.

QD-OLED biedt een bijna perfect contrast, maar combineert het met een betere helderheid en vooral met kleuren die hun intensiteit (saturatie) bewaren bij heel hoge helderheden. De pixels hebben een zeer snelle reactietijd. De opbouw van het paneel garandeert een zeer ruime kijkhoek, maar kan anderzijds wat last ondervinden van sterk omgevingslicht dat de zwartweergave licht verwatert. 

De panelen gebruiken een unieke driehoekige subpixelstructuur die het mogelijk iets minder geschikt maakt voor computermonitoren. Tot slot blijft er een beperkt risico op inbranden, hoewel fabrikanten hun ondertussen ruime ervaring met OLED inzetten om dat te vermijden.

Stoere tv

Een ding dat we echt niet verwachten van een OLED-tv is een stoer uiterlijk. De OLED-panelen benadrukken vaak een superslank design. Sony kiest hier duidelijk een ander pad. Het scherm zelf is al wat dikker, maar vooral het feit dat de elektronicabehuizing over de hele rug uitstrekt, is verrassend. Bovendien staat het toestel op een voetplaat die even breed is als het toestel. Het totaalgewicht, 31 kg, liegt er niet om, dit is een forse tv.

Over de afwerking echter geen slecht woord. Die is piekfijn in orde, en aan elk detail is gedacht. De voetplaat kan gemonteerd worden naar voor of naar achter wijzend. Maar wat je ook kiest, het beeld hangt een centimeter boven het meubel dus een soundbar voor de tv zetten is geen optie.

Aansluitingen

Deze Sony zal gamers tot keuzes dwingen. Van de vier HDMI-aansluitingen zijn er maar twee die de 48 Gbps HDMI 2.1 bandbreedte leveren. En een daarvan dient voor ARC/eARC. Wie dus een soundbar op het oog heeft, houdt maar één HDMI 2.1-aansluiting over. Ze kunnen ook niet én Dolby Vision én 4K120 tegelijk ondersteunen, via de instellingen bepaal je wat de HDMI-aansluiting aankan. Ondersteuning voor ALLM en VRR is er wel, en de input-lag van 17,2 ms (4K60) en 8,7 ms (2K120) is in elk geval prima.

Daarnaast vind je op de Sony twee usb-aansluitingen, een composiet video en stereo minijack ingang, en een optisch digitale audio-uitgang. Voor een koptelefoon moet je bluetooth gebruiken. De A95K biedt een unieke oplossing voor wie een AV-receiver gebruikt, hij kan immers aangesloten worden als center-luidspreker. 

Er is natuurlijk ook ethernet en wifi voor smart functies. Met de dubbele tv-tuner kan je kijken en tegelijk een ander kanaal opnemen naar usb-harde schijf. Er is wel maar één CI Plus-slot.

Beeld om van te smullen

Met de resultaten van de Samsung S95B in het achterhoofd zijn we benieuwd of Sony nog meer uit het QD-OLED-paneel kan halen. We zien in elk geval een zeer goede uniformiteit en geen dirty screen-effect. Sony levert in de ‘Gebruiker’ beeldmode de meest accurate resultaten. Het beeld heeft dankzij het perfecte zwart veel diepte, en de Sony haalt erg veel schaduwnuances naar boven. De kleurweergave is erg accuraat, en huidstinten ogen natuurlijk. We durven te spreken van een bijna referentiekwaliteit in SDR-beelden.

De Sony ondersteunt HDR10, HLG en Dolby Vision. Ook in HDR schakelen we naar de ‘Gebruiker’ beeldmode, en daar zien we dezelfde trend die we op de Samsung S95B zagen, maar met kleine verschillen. Zo lijkt Sony iets voorzichtiger te zijn met de maximale helderheid. Die piekt rond de 940 nits op een 10% venster, en 196 nits op een volledig wit scherm. Dat is ongeveer 10% minder dan de Samsung, en met die piekhelderheid zit de Sony eerder op de lijn van de LG G2, al is wel duidelijk dat hij minder hard moet dimmen in meer heldere beelden. 

Met een 99,8% P3 kleurbereik levert hij een heel groot kleurpalet. Het voordeel van QD-OLED is echter dat hij kleuren ook veel helderder kan weergeven (tot 2,5x) dan WOLED zonder aan kleurintensiteit (saturatie) in te boeten. Daardoor heeft de A95K een enorm kleurvolume, heel helder gemasterde beelden houden daardoor al hun kleurpracht. 

Sony heeft een bovendien uitstekende tonemapping aanpak. Die negeert weliswaar de HDR10-metadata en vertrouwt op eigen analyse van het beeld, maar maakt wel elke nuance zichtbaar, zowel aan het donkere als lichte uiteinde van het spectrum. Zo kijk je moeiteloos binnen in de donkerste scènes en blijven heldere beelden zeer rijk aan nuance zonder detail te clippen.

Slimme beeldbewerking

De Sony Cognitive Processor XR levert uitstekende resultaten voor deinterlacing, ruisonderdrukking en upscaling. Met ‘Reality Creation’ geef je het beeld bovendien een beetje extra detail en diepte zonder storende valse contouren. Ook hinderlijke kleurstroken in zachte kleurovergangen werkt hij efficiënt weg, zelfs in moeilijke donkere testscènes. 

Er blijven wel een paar kleine probleempjes. De processor kan horizontaal lopende tekst (de zogenaamde tickers) niet helemaal zonder kleine schokken weergeven. En een gelijkaardig probleem zien we bij motion interpolation, waar de processor in snelle actiepans veel stotter in het beeld laat of duidelijke artefacten introduceert. 

Het QD-OLED-paneel zorgt wel voor zeer goede bewegingsscherpte, de snelle pixelresponstijd maakt dat er nauwelijks een vage rand is rond bewegende voorwerpen. Sony geeft je de mogelijkheid om Black Frame Insertion te activeren, maar veel extra bewegingsscherpte levert dat niet, en de flikkering in beeld is storend.

Geluid recht uit het scherm 

Net als de andere Sony OLED-tv’s gebruikt de A95K Acoustic Surface technologie. Twee actuatoren brengen het aan het trillen zodat het scherm zelf de geluidsgolven produceert. Voor de lage tonen zijn er wel twee woofers voorzien. Belangrijkste voordeel van Acoustic Surface: de klank komt echt recht uit het scherm, in plaats van vanonder het scherm zoals dat vaak het geval is. 

De 60 Watt vermogen zorgt voor een stevige portie audio die gemakkelijk de kamer vult. Ondersteuning voor Dolby Atmos garandeert een erg mooie surroundervaring. Met een korte testprocedure optimaliseer je de weergave voor de kamerakoestiek. Alles bij elkaar een prima resultaat, dat voor veel kijkers ruim zal volstaan.

Google TV met wat extra's 

Het smart tv-deel wordt verzorgd door Google TV. Dat garandeert een uitzonderlijk rijk aanbod apps, en een interface die je overstelpt met aanbevelingen. Die zijn per genre gerangschikt en gaan over verschillende (maar niet alle) streamingdiensten heen. Op de A95K heb je exclusief toegang tot Bravia Core, de streamingdienst van Sony Pictures die een ruim aanbod films heeft. Die toegang geldt voor twee jaar, over de verdere toekomst kon Sony ons niets zeggen.

De interface reageert vlot en apps starten snel, en samen met de nieuwe afstandsbediening levert het een goede gebruikservaring. Wat is er nieuw aan de afstandsbediening? Ze is vereenvoudigd, en past beter bij het meer streaming georiënteerd kijken. Vind je ze niet meer terug, dan gebruik je de Find My Remote functie in de Google Home app. De remote licht dan op en maakt geluid.

De Bravia Cam

In de doos vind je ook de Bravia Cam, een camera die je magnetisch bovenaan het scherm bevestigd. Die gebruik je als webcam om te videochatten via Google Duo. Sony geeft hem ook andere functies, al lijken die ons niet echt belangrijk of nuttig. De camera kan je waarschuwen als je te dicht bij het scherm zit, of geluid en beeld aanpassen op basis van je zitplaats. Later zullen daar nog functies bijkomen, zoals gebaarcontrole of het scherm dimmen als er niemand voor zit. 

Aan privacy is er gelukkig wel gedacht. De camera stuurt geen extra gegevens door voor die functies, en met een schuifknop bovenaan schuif een je een lenskap voor de camera.

Conclusie

Deze Sony mag zonder enige twijfel bovenaan de verlanglijst van elke filmliefhebber staan. Gamers hadden ongetwijfeld liever gezien dat Sony wat ruimere mogelijkheden bood op HDMI-vlak, maar als de beperkingen je niet storen, is de XR55A95K ook voor hen een uitstekende keuze. De A95K haalt elke gram potentieel uit het nieuwe QD-OLED-paneel. Het geeft ten opzichte van de Samsung S95B een minimum aan terrein prijs op vlak van piekhelderheid, maar toont wel elke nuance in kleur, schaduwen en licht. De beeldverwerking zorgt dat al je bronnen er op hun best uitzien. Kortom, topbeelden om van te smullen. 

De Acoustic Surface oplossing onderlijnt het beeld met prima geluid. Google TV en de nieuwe afstandsbediening staan garant voor uitstekend gebruiksgemak. Enkel de prijs vinden we nogal zwaar, zeker vermits het verschil met de Samsung S95B niet zo groot is.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!