Toen OLED-tv’s in 2013 hun debuut maakten was de enige teleurstelling dat ze niet in kleinere schermmaten beschikbaar waren. Na jaren wachten is het dan eindelijk toch zo ver. Is een kleine OLED-tv ook de moeite waard? We testen de 42 inch LG OLED42C24LA.

Met amper negen kilogram is de 42 inch C2 lichter dan heel wat 32 inch monitoren. Toegegeven de twee slanke voetjes onder de tv zijn niet te vergelijken met de vaak verstelbare, en dus substantieel zwaardere stand van een monitor. Maar die voetjes, we moeten het toegeven, geven hem echt geen luxueus accent, eerder integendeel. Het OLED-scherm is nog steeds erg slank, maar omdat de behuizing achteraan bijna de hele rug afdekt valt dat niet echt op. 

Er is amper vijf millimeter zwarte rand rond het scherm, en enkel een fijn donkermetalen lijntje van het kader. Over het verdere design valt weinig te zeggen, de tv is goed afgewerkt maar is niet echt een blikvanger.

Een volledig complement aansluitingen

Wie vreest dat LG voor dit kleiner model wat bespaard heeft op de aansluitingen kunnen we alvast gerust stellen. De 42 inch C2 heeft dezelfde aansluitingen als de grotere versies en de G2. Dat betekent vier HDMI-poorten die bovendien allemaal 48 Gbps bandbreedte leveren, het maximum voor HDMI 2.1. Ze ondersteunen ARC/eARC, ALLM, VRR (AMD Freesync én NVIDIA Gsync) en 4K120. Voor gamers vermelden we er nog bij dat je 4K120 én Dolby Vision kunt combineren. De input-lag van 10,8 ms (in 4K60) en 5,7 ms (in 2K120) is bovendien uitstekend.

Verder vinden we nog drie usb-aansluitingen, een optisch digitale audio-uitgang, én een hoofdtelefoonuitgang. Die laatste vind je overigens enkel op de 42 en 48 inch modellen, niet op de grotere versies. Tot slot is nog ethernet, wifi en bluetooth (voor de remote en draadloze hoofdtelefoons), een IR-uitgang en bijgeleverde IR-blaster. De aansluitingen staan allemaal aan de zijkant van het scherm.

De tv beschikt over een enkelvoudige DVB-T2/C/S2-tuner en een CI Plus-slot (dat aan de bovenzijde van de behuizing te vinden is). Opnemen en live tv pauzeren kan als je een usb harde schijf aansluit.

Slimme beeldverwerking

We gaan niet te veel woorden verspillen de uitstekende beeldverwerking van deze tv. De C2 is namelijk uitgerust met de Gen5 Alpha9-processor, exact dezelfde processor die je terug vindt in de G2. Lees dus gerust even onze LG G2-review na. Voor wie toch een korte versie wilt. De C2 heeft uitstekende resultaten voor upscaling en ruisonderdrukking, en hij werkt lastige kleurstroken goed weg. De bewegingsscherpte is uitstekend, en LG’s motion interpolation levert goede resultaten. 

De meest opvallende verbetering van de processor zit in hoe hij met HDR10-beelden omgaat. Die krijgen nu een zeer uitgebreide en fijnmazige analyse en een geoptimaliseerde tonemapping die kan verschillen binnen hetzelfde beeld. Daarmee haalt de processor heel veel licht en schaduwdetail naar boven. 

Is hij echt minder helder?

Ok, het zit dus wel goed wat beeldverwerking betreft, maar hoe zit met de prestaties? De kleine C2 kreeg een van de nieuwe OLED EX-panelen, maar in de specificaties vind je niet de vermelding “Brightness Booster”. Dat is te wijten aan het kleinere schermformaat en daarmee de hogere pixeldensiteit. Die zorgt ervoor dat het scherm sneller en meer opwarmt, en dat zijn zaken die net vermeden moeten worden om inbranden en image retention te voorkomen. Als we de tv uitmeten, vinden we 715 nits piekhelderheid op het 10% venster. 

Dat is eigenlijk nog zeer goed, en zeker in lijn met de huidige generatie OLEDs. Op het volledig wit scherm gaat de meter niet voorbij de 117 nits. Dat is dan weer relatief laag, en wijst erop dat de Average Brightness Limiter relatief hard ingrijpt. Voor wie de 55 inch versie op het oog heeft, daar mag je dus een piekhelderheid verwachten die ergens tussen dit resultaat en dat van de G2 zit. Toch mag je van deze C2 echt wel prachtige beelden verwachten, zowel in SDR als HDR. 

De SDR Filmmaker Mode is nagenoeg perfect gekalibreerd. Voor HDR levert het OLED-scherm 95% P3 kleurbereik en samen met goede kalibratie van de HDR Filmmaker Mode en de uitstekende tonemapping van de Alpha9 processor maakt dat HDR-beelden echt een plezier voor het oog. LG haalt erg veel kleur naar boven, ook in zeer heldere tinten. 

Flink wat audio uit een klein profiel

In dat kleine chassis krijg je natuurlijk geen enorme hoeveelheid luidsprekers verstopt. De 42 inch C2 moet dan ook stellen met 2x 10 Watt, terwijl de 55 inch versies en groter toch een 40 Watt configuratie gebruiken. Toch waren we aangenaam verrast door het resultaat. De C2 levert een mooie, volle klank, al ontbreekt echt diepe bas wel. 

De processor hoeft blijkbaar ook niet te zwaar in te grijpen, en vervorming blijft minimaal. Een kleine soundbar is altijd een optie, maar hou er rekening mee dat het scherm slechts vier centimeter boven het meubel hangt.

Een rijk WebOS 22

Dezelfde afstandsbediening, hetzelfde smart tv-platform, dezelfde extra features als de grotere modellen. Je levert op dit vlak niets in. WebOS 22 levert heel wat apps, en werkt vlot. Dat er wat ruimte verspild wordt op het Home scherm blijft een minpunt, maar met de verbeteringen van dit jaar erbij is het gebruik al flink verbeterd. 

Via verschillende gebruikersprofielen kan iedereen eigen aanbevelingen krijgen en eigen apps centraal zetten. Always Ready geeft de tv een functie als hij uit staat, met MultiView combineer je twee bronnen op het scherm. Er is ondersteuning voor Google Cast en Airplay 2. 

Als computermonitor

De verleiding was te groot, we hebben de C2 ook even als computermonitor gebruikt. Daarbij vielen de volgende zaken op. Het scherm is groot, en maakt optimaal gebruik van de 4K-resolutie mogelijk. Je hebt echt tonnen schermruimte en sublieme beeldkwaliteit. De audio is beter dan de meeste computermonitoren. En OLED levert een fantastische game-ervaring. Niet alleen de input-lag is laag, maar ook de pixelresponstijd is zo laag dat je echt haarscherpe beelden hebt. En ja, je gamet in 120 Hz, met AMD Freesync of NVIDIA Gsync.

Toch merk je wel dat dit geen echte monitor is. Het scherm is uiteraard niet verstelbaar, al kan je dat oplossen met de vesa-mount en een monitor-arm. Het scherm gaat niet automatisch in slaapstand, je moet het zelf uitzetten met de afstandsbediening. Extra connectiviteit zoals DisplayPort, een upstream USB-poort of KVM-switch ontbreekt. En de WOLED subpixelstructuur kan, vooral bij tekst, voor wat lichte onscherpte zorgen. Dat los je wel op door wat met de scaling te spelen. 

Wat nog het meest stoorde, was dat het scherm dimt bij statische content, zoals dat uiteraard de bedoeling is om inbranden te voorkomen. Maar waar dat relatief onzichtbaar gebeurt bij het tv-kijken, is dat bij computergebruik, waar statische content veel regelmatiger voorkomt, veel sneller en duidelijker zichtbaar. 

Conclusie

Zoveel aantrekkelijkheid in een klein formaat! Zoek je een tv voor je bureau, slaapkamer, keuken of wil je gewoon geen reusachtig model in de woonkamer? Dan is deze LG OLED42C24LA echt wel een hebbeding. Alle beeldkwaliteit van OLED, een state-of-the-art beeldprocessor, alle gebruiksgemak van WebOS 22, prima audio en heel wat potentieel voor gamers. Dat lijkt wel een volledig pakket. 

Deze C2 kan eventueel ook dienst doen als monitor voor je pc, al merk je wel aan sommige zaken dat hij daar niet voor bedoeld is. Alleen die prijs doet pijn aan de ogen. Een goede promotie kan in dat opzicht vermoedelijk heel wat goedmaken. Maar het is echt wel een aanrader. 

OPPO heeft de Reno14 Series gelanceerd. De smartphones, bestaande uit de Reno14 5G en Reno14 F(S) 5G, bieden AI-fotografie, verbeterde productiviteitsfuncties en een water- en stofbestendig ontwerp. Beide modellen zijn uitgerust met grote batterijen, snellaadtechnologie en ColorOS 15 op basis van Android 15. En ja, het is ook hier AI dat de klok slaat.

De nieuwe Reno14 5G en de Reno14 F(S) 5G combineren geavanceerde AI-functies met een ontwerp dat volgens de fabrikant is geïnspireerd op, eh, zeemeerminnen. Bijzonder ja... Beide modellen zijn uitgerust met verbeterde cameratechnologie en beschikken over een water- en stofbestendige behuizing met IP66, IP68 en IP69-certificeringen. De toestellen zijn per direct verkrijgbaar in Nederland.

Zeemeermin-look in glas

De Reno14 Series introduceert het zogenoemde Iridescent Mermaid Design, dat tot stand komt via twaalf coatinglagen en vijf fasen van microgravure, aldus Oppo. Hierdoor ontstaat een glanzende lichtreflectie op de achterkant. De Reno14 5G heeft een glazen afwerking uit één stuk gecombineerd met een aluminium frame, wat bijdraagt aan de stevigheid van het toestel. De behuizing is bestand tegen water en stof, en de usb-c-aansluiting is voorzien van een platina coating om corrosie te beperken, ook bij intensief gebruik.

©Oppo

Scherm reageert altijd

Beide modellen beschikken over een plat amoledscherm met smalle randen. De Reno14 5G heeft een 6,59-inch display, terwijl de Reno14 F 5G een 6,57-inch scherm biedt. Ze ondersteunen functies als Splash Touch en Glove Mode, waarmee het scherm dus ook bij natte handen of gebruik met handschoenen blijft reageren. Qua kleurstelling zijn er meerdere varianten beschikbaar. De Reno14 5G komt in Opal White en Luminous Green, terwijl de Reno14 F 5G verkrijgbaar is in Opal Blue en eveneens in Luminous Green.

Flitser versterkt nachtbeelden

Een belangrijk onderdeel van de serie is 'AI Flash Photography'. De Reno14 5G beschikt over een drievoudig flitssysteem, waaronder een speciale focusflitser voor de telefotocamera. Dit moet volgens Oppo tot tien keer meer lichtopbrengst geven dan bij de vorige generatie. De Reno14 F 5G heeft een tweevoudig flitssysteem dat een verdubbeling van de helderheid levert ten opzichte van eerdere modellen. De Reno14 5G is daarnaast uitgerust met een 50 megapixel 3,5x telefotocamera, waardoor gebruikers meer mogelijkheden hebben voor portret- en zoomfotografie.

©Oppo

Strakkere foto's dankzij AI

De toestellen bieden verschillende AI-gedreven functies. 'AI Livephoto 2.0' combineert korte en lange belichtingen in één opname, zodat bewegingen worden vastgelegd zonder onscherpte. Met de ingebouwde AI Editor kunnen foto's automatisch worden bijgesneden, vervorming worden hersteld en filters worden toegepast. Extra functies zijn onder andere 'AI Perfect Shot', dat ongewenste gezichtsuitdrukkingen kan corrigeren, en 'AI Eraser' en 'Reflection Remover', waarmee storende objecten of reflecties uit beelden worden gepoetst. Ook voor video zijn er verbeteringen, met ondersteuning voor 4K HDR-opnames met een breder dynamisch bereik en natuurgetrouwe kleuren.

Tolk en personal assistant in één

Naast fotografie richt Oppo zich met de Reno14 Series ook op productiviteit. Het nieuwe ColorOS 15 introduceert 'AI Mind Space', waarin informatie uit apps of het web eenvoudig kan worden opgeslagen en later via natuurlijke taal kan worden teruggevonden. Ook zijn er vertaalmogelijkheden toegevoegd, waaronder AI Call Translator voor live-gesprekken en een speciale app die tekst of spraak realtime vertaalt. Deze functies moeten de smartphones bruikbaarder maken in internationale situaties en bij dagelijks multitasken.

©Oppo

Extra koeling voor gamers

Voor betere prestaties tijdens gamen en multitasken zijn de toestellen voorzien van een verbeterd koelsysteem. De Reno14 5G beschikt over een 'AI Nano Dual-Drive'-koelsysteem, ondersteund door 'AI HyperBoost 2.0', dat de temperatuur ook tijdens intensief gebruik onder controle houdt. Daarnaast introduceert Oppo 'AI LinkBoost 3.0' voor stabielere netwerkprestaties, met automatische schakeling tussen netwerken en prioritering van belangrijke datastromen. Beide modellen hebben een 6000 mAh-batterij en ondersteunen de eigen SuperVooc-snellaadtechnologie.

Updates tot zes jaar

De Reno14 Series draait op Android 15 met ColorOS 15. Oppo belooft vijf grote ColorOS-updates en zes jaar beveiligingspatches, wat de gebruiksduur van de toestellen flink moet verlengen. Met functies als de 'Trinity Engine' en 'Luminous Rendering Engine' zijn vloeiende animaties en stabiele prestaties een belangrijk aandachtspunt.

De Reno14 Series is zoals gezegd per direct verkrijgbaar. De Reno14 5G kost 649 euro voor de versie met 512 GB opslag en 599 euro voor 256 GB. De Reno14 FS 5G met 512 GB opslag kost 449 euro, terwijl de Reno14 F 5G met 256 GB voor 399 euro al beschikbaar is. Oppo biedt tot 28 september verschillende introductiebundels aan, waaronder draadloze oordopjes en snelladers bij aankoop van een toestel.

Heb je een ingenieus ontwerp in gedachten, maar geen 3D-printer in huis? Geen probleem, want er zijn steeds meer manieren om objecten te laten printen zonder zelf apparatuur te bezitten. Online printdiensten nemen je werk uit handen, terwijl je alleen een digitaal bestand hoeft aan te leveren. Of je nu een sleutelhanger ontwerpt of een uniek cadeautje voor een verjaardag, 3D-printen biedt talloze mogelijkheden. Bovendien kun je putten uit uitgebreide digitale bibliotheken met kant-en-klare modellen.

Het printen van ruimtelijke objecten is makkelijker dan ooit, zelfs zonder eigen 3D-printer. Er is namelijk een groeiend aanbod van onlineplatforms en webshops dat het fysieke printproces voor hun rekening neemt, terwijl jij enkel een digitaal ontwerp aanlevert. Daardoor is 3D-printen niet langer alleen weggelegd voor techfanaten of bedrijven. Het volstaat om een geschikt 3D-model te hebben in een gangbaar bestandstype, zoals STL, OBJ of STEP, en je kunt direct aan de slag. De rest van het printproces kun je uitbesteden aan professionele printservices, zodat je altijd verzekerd bent van hoge kwaliteit. Zo kunnen hobbyisten, studenten en ondernemers gemakkelijk experimenteren met 3D-technologie. Het maakt niet uit of je een miniatuur voor bordspellen, een vervangend onderdeel voor een huishoudelijk apparaat of een gepersonaliseerd sierobject wilt maken. Je regelt alles met een paar simpele online handelingen.

Een ontwerp vinden of zelf maken

De eerste stap bij 3D-printen zonder eigen printer is het vinden of ontwerpen van een geschikt model. Online zijn er miljoenen gratis en betaalde ontwerpen beschikbaar, die je vrij kunt downloaden en gebruiken. Platformen als Thingiverse en MyMiniFactory staan bol van de creaties van hobbyisten en professionals. Via de zoekfunctie typ je bijvoorbeeld ‘phone holder’ (telefoonhouder), waarna je talloze varianten vindt die direct te printen zijn. Heb je liever iets unieks? Dan kun je zelf aan de slag met ontwerpprogramma’s met een intuïtieve interface, waarmee je een 3D-bestand genereert (zie het kader ‘Zelf 3D-modellen maken’). Zo heb je de basis voor je zelfgemaakte 3D-project klaar. Het kost uiteraard wat meer moeite dan kiezen voor een ontwerp van iemand anders, maar zelf ontwerpen is wel een stuk leuker en niet in de laatste plaats leerzamer.

Op sites zoals Thingiverse staan talloze leuke en praktische ontwerpen die je kunt downloaden.

Online printservices: zo werkt het

Als je eenmaal een bestand hebt, kun je het uploaden naar een online printservice. Er is keuze uit vele aanbieders, bijvoorbeeld 3DLabs en 3D Print Portaal. Je gaat naar de website en uploadt simpelweg het bestand vanaf je computer. De dienst controleert of je model printbaar is en toont vervolgens de geschatte kosten. Die kosten hangen af van materiaal, afmetingen en complexiteit. Wil je bijvoorbeeld een prototype in kunststof? Dan kies je in het materiaalmenu voor PLA of ABS en vink je de gewenste kleur aan. Ook metalen zoals staal of messing zijn soms mogelijk, maar die opties liggen prijstechnisch hoger. Heb je de instellingen gevonden? Dan rond je de bestelling af zoals je bij een reguliere webshop winkelt. De levertijd varieert van een paar dagen tot weken. Zo heb je in een handomdraai een professioneel geprint object in huis, zonder zelf technische apparatuur te hoeven bezitten. Het hele proces is daardoor uiterst laagdrempelig en snel geregeld.

Bij het aanleveren van je 3D-model is het belangrijk om te weten welke bestandstypen de printservice accepteert. STL is veruit de meest gangbare standaard. Het bevat de geometrie van je ontwerp in de vorm van kleine driehoekige vlakken. Daarnaast is OBJ populair omdat het extra informatie kan bevatten, zoals kleur- of textuurdetails. Er bestaan ook formaten als STEP, 3MF en AMF, maar niet elke aanbieder ondersteunt deze. Kijk op de website van de aanbieder ook of er aanvullende eisen zijn, bijvoorbeeld ten aanzien van de wanddikte van je ontwerp.

Het gebruik van een 3D-printservice is vaak heel eenvoudig.

 Keuze uit materialen en afwerking

Niet alleen de technologie achter 3D-printen is divers, ook de materiaalkeuzes zijn talrijk. Voor de meeste beginnende gebruikers volstaan de eerder genoemde kunststoffen zoals PLA en ABS (zie kader ‘De meest gebruikte materialen’). PLA is biologisch afbreekbaar en relatief eenvoudig te printen, terwijl ABS sterker en iets hittebestendiger is. Zoek je een chique uitstraling? Dan kun je kiezen voor harsgebaseerde prints, gemaakt met lasers (SLA) of lcd-technologie. Het resulterende oppervlak is zeer glad, ideaal voor gedetailleerde miniaturen of sieraden. Daarnaast zijn er steeds meer mogelijkheden om met metalen te werken, hoewel dit vaak duurder uitvalt. Als je een model in metaal bestelt, wordt het in meerdere stappen gefreesd, gegoten of gesinterd, afhankelijk van de aanbieder. Na het printen kan een object extra nabewerkt worden, bijvoorbeeld door schuren, polijsten of zelfs verven. Sommige onlinediensten bieden deze nabewerking als extra optie aan. In de menu’s kies je dan voor afwerkingen als Polished of Painted en geef je eventueel een gewenste kleur op. Zo bepaal je zelf hoe je uiteindelijke ontwerp eruit komt te zien, zonder eigen apparatuur in huis.

©stockphoto-graf - stock.adobe.com

PLA-filament is in eindeloos veel kleuren op rollen verkrijgbaar.

Kosten en planning in de hand houden

Wanneer je een 3D-object laat printen via een onlinedienst, is het verstandig om vooraf je budget en tijdsplanning te bepalen. De prijs wordt meestal berekend op basis van volume en materiaalkeuze. Een simpel plastic figuurtje kost bijvoorbeeld maar een paar euro, terwijl een groot metalen voorwerp in de honderden euro’s kan lopen. Doe een paar proefuploads met verschillende materialen en controleer de gepresenteerde prijs om een idee te krijgen van de mogelijkheden. Let ook op eventuele opstartkosten per bestelling. Sommige platformen rekenen een vast tarief voor elke nieuwe opdracht, ongeacht het formaat. Om transportkosten te beperken, kun je bestellingen combineren of meerdere exemplaren in één keer laten printen. Daarnaast is het slim om te checken hoelang de productie en verzending duren. Voor belangrijke deadlines is het verstandig om wat extra speling in te bouwen, zeker als je nog nabewerking wilt uitvoeren of het object elders moet laten afwerken. Zo voorkom je teleurstellingen, zowel financieel als qua timing, en houd je de kosten en planning beter onder controle.

©ANDREY RADCHENKO

3D-printen in metaal is aanzienlijk kostbaarder dan printen in kunststof.

Van idee tot realiteit met handige voorbeelden

Stel, je wilt een vervangende knop voor je keukenmachine ontwerpen. Om te beginnen meet je de diameter van de as, de hoogte van de originele knop en andere relevante maten met een schuifmaat. Daarna start je je ontwerpsoftware en maak je een cilinder met dezelfde afmetingen. Vervolgens ‘boor’ je een gat in het midden, iets groter dan de as. Je voorziet de buitenzijde van ribbels voor extra grip door simpelweg in je 3D-programma meerdere verticale vlakken toe te voegen. Vervolgens exporteer je het model. Upload je ontwerp naar een printservice en pas de materiaalinstellingen aan. Hierdoor krijg je direct zicht op de prijs. Ben je tevreden? Dan plaats je de bestelling en wacht je tot het pakketje arriveert. Een ander voorbeeld is het printen van gepersonaliseerde sieraden. Upload een eigen 3D-ontwerp, kies een metaal of metaalfinish en laat de aanbieder de rest regelen. Zo wordt 3D-printen iets tastbaars. Creatieve mogelijkheden zijn eindeloos, voor hobby, werk en studie.

©Studio Peace - stock.adobe.com

Meten is weten, dat geldt zeker voor het nauwkeurig namaken van vervangende onderdelen.

Verwacht geen wonderen

Als laatste is het belangrijk om je verwachtingen realistisch te houden. 3D-prints zien er over het algemeen net wat minder strak en glad uit dan in een fabriek of door een professional vervaardigde producten. Bekijk ook altijd de reviews van een printservice en controleer of ze ervaring hebben met het materiaal dat je wilt gebruiken. Blaas je ontwerp niet onnodig op, want hoe groter het is, hoe hoger de kosten en de kans op printfouten. Zorg dat je ontwerp fysiek stabiel staat, zonder overbodige uitsteeksels die kunnen breken. Een handige tip is om bij twijfel eerst een kleinere testversie te laten printen en die vervolgens aan te passen in de configuratietool, waarin je bijvoorbeeld de afmetingen eenvoudig aanpast. Zo zie je of het model overeenkomt met wat je in gedachten had, zonder direct de hoofdprijs te betalen. Voor speciale projecten met verfijnde details, zoals sieraden of miniaturen, is het raadzaam te informeren naar de resolutie en laaghoogte. Vaak kun je deze waarden instellen in de bestelmodule. Door daar goed op te letten, verbeter je de kwaliteit enorm. Zo haal je het beste uit je online 3D-printervaring.

Eigen prints zijn vrijwel altijd net wat minder strak dan in serie gemaakte producten, wat hier goed te zien is.

Meer controle

Met de juiste voorbereidingen, zoals een goed bestandstype en kennis van verschillende materialen, en door gebruik te maken van online printservices, kun je snel en voordelig aan de slag. Wil je nóg meer controle? Dan loont het om software te verkennen en op termijn eventueel zelf een 3D-printer aan te schaffen. Uiteindelijk is 3D-printen voor iedereen toegankelijk, zolang je maar de juiste stappen volgt.