Toen OLED-tv’s in 2013 hun debuut maakten was de enige teleurstelling dat ze niet in kleinere schermmaten beschikbaar waren. Na jaren wachten is het dan eindelijk toch zo ver. Is een kleine OLED-tv ook de moeite waard? We testen de 42 inch LG OLED42C24LA.

Met amper negen kilogram is de 42 inch C2 lichter dan heel wat 32 inch monitoren. Toegegeven de twee slanke voetjes onder de tv zijn niet te vergelijken met de vaak verstelbare, en dus substantieel zwaardere stand van een monitor. Maar die voetjes, we moeten het toegeven, geven hem echt geen luxueus accent, eerder integendeel. Het OLED-scherm is nog steeds erg slank, maar omdat de behuizing achteraan bijna de hele rug afdekt valt dat niet echt op. 

Er is amper vijf millimeter zwarte rand rond het scherm, en enkel een fijn donkermetalen lijntje van het kader. Over het verdere design valt weinig te zeggen, de tv is goed afgewerkt maar is niet echt een blikvanger.

Een volledig complement aansluitingen

Wie vreest dat LG voor dit kleiner model wat bespaard heeft op de aansluitingen kunnen we alvast gerust stellen. De 42 inch C2 heeft dezelfde aansluitingen als de grotere versies en de G2. Dat betekent vier HDMI-poorten die bovendien allemaal 48 Gbps bandbreedte leveren, het maximum voor HDMI 2.1. Ze ondersteunen ARC/eARC, ALLM, VRR (AMD Freesync én NVIDIA Gsync) en 4K120. Voor gamers vermelden we er nog bij dat je 4K120 én Dolby Vision kunt combineren. De input-lag van 10,8 ms (in 4K60) en 5,7 ms (in 2K120) is bovendien uitstekend.

Verder vinden we nog drie usb-aansluitingen, een optisch digitale audio-uitgang, én een hoofdtelefoonuitgang. Die laatste vind je overigens enkel op de 42 en 48 inch modellen, niet op de grotere versies. Tot slot is nog ethernet, wifi en bluetooth (voor de remote en draadloze hoofdtelefoons), een IR-uitgang en bijgeleverde IR-blaster. De aansluitingen staan allemaal aan de zijkant van het scherm.

De tv beschikt over een enkelvoudige DVB-T2/C/S2-tuner en een CI Plus-slot (dat aan de bovenzijde van de behuizing te vinden is). Opnemen en live tv pauzeren kan als je een usb harde schijf aansluit.

Slimme beeldverwerking

We gaan niet te veel woorden verspillen de uitstekende beeldverwerking van deze tv. De C2 is namelijk uitgerust met de Gen5 Alpha9-processor, exact dezelfde processor die je terug vindt in de G2. Lees dus gerust even onze LG G2-review na. Voor wie toch een korte versie wilt. De C2 heeft uitstekende resultaten voor upscaling en ruisonderdrukking, en hij werkt lastige kleurstroken goed weg. De bewegingsscherpte is uitstekend, en LG’s motion interpolation levert goede resultaten. 

De meest opvallende verbetering van de processor zit in hoe hij met HDR10-beelden omgaat. Die krijgen nu een zeer uitgebreide en fijnmazige analyse en een geoptimaliseerde tonemapping die kan verschillen binnen hetzelfde beeld. Daarmee haalt de processor heel veel licht en schaduwdetail naar boven. 

Is hij echt minder helder?

Ok, het zit dus wel goed wat beeldverwerking betreft, maar hoe zit met de prestaties? De kleine C2 kreeg een van de nieuwe OLED EX-panelen, maar in de specificaties vind je niet de vermelding “Brightness Booster”. Dat is te wijten aan het kleinere schermformaat en daarmee de hogere pixeldensiteit. Die zorgt ervoor dat het scherm sneller en meer opwarmt, en dat zijn zaken die net vermeden moeten worden om inbranden en image retention te voorkomen. Als we de tv uitmeten, vinden we 715 nits piekhelderheid op het 10% venster. 

Dat is eigenlijk nog zeer goed, en zeker in lijn met de huidige generatie OLEDs. Op het volledig wit scherm gaat de meter niet voorbij de 117 nits. Dat is dan weer relatief laag, en wijst erop dat de Average Brightness Limiter relatief hard ingrijpt. Voor wie de 55 inch versie op het oog heeft, daar mag je dus een piekhelderheid verwachten die ergens tussen dit resultaat en dat van de G2 zit. Toch mag je van deze C2 echt wel prachtige beelden verwachten, zowel in SDR als HDR. 

De SDR Filmmaker Mode is nagenoeg perfect gekalibreerd. Voor HDR levert het OLED-scherm 95% P3 kleurbereik en samen met goede kalibratie van de HDR Filmmaker Mode en de uitstekende tonemapping van de Alpha9 processor maakt dat HDR-beelden echt een plezier voor het oog. LG haalt erg veel kleur naar boven, ook in zeer heldere tinten. 

Flink wat audio uit een klein profiel

In dat kleine chassis krijg je natuurlijk geen enorme hoeveelheid luidsprekers verstopt. De 42 inch C2 moet dan ook stellen met 2x 10 Watt, terwijl de 55 inch versies en groter toch een 40 Watt configuratie gebruiken. Toch waren we aangenaam verrast door het resultaat. De C2 levert een mooie, volle klank, al ontbreekt echt diepe bas wel. 

De processor hoeft blijkbaar ook niet te zwaar in te grijpen, en vervorming blijft minimaal. Een kleine soundbar is altijd een optie, maar hou er rekening mee dat het scherm slechts vier centimeter boven het meubel hangt.

Een rijk WebOS 22

Dezelfde afstandsbediening, hetzelfde smart tv-platform, dezelfde extra features als de grotere modellen. Je levert op dit vlak niets in. WebOS 22 levert heel wat apps, en werkt vlot. Dat er wat ruimte verspild wordt op het Home scherm blijft een minpunt, maar met de verbeteringen van dit jaar erbij is het gebruik al flink verbeterd. 

Via verschillende gebruikersprofielen kan iedereen eigen aanbevelingen krijgen en eigen apps centraal zetten. Always Ready geeft de tv een functie als hij uit staat, met MultiView combineer je twee bronnen op het scherm. Er is ondersteuning voor Google Cast en Airplay 2. 

Als computermonitor

De verleiding was te groot, we hebben de C2 ook even als computermonitor gebruikt. Daarbij vielen de volgende zaken op. Het scherm is groot, en maakt optimaal gebruik van de 4K-resolutie mogelijk. Je hebt echt tonnen schermruimte en sublieme beeldkwaliteit. De audio is beter dan de meeste computermonitoren. En OLED levert een fantastische game-ervaring. Niet alleen de input-lag is laag, maar ook de pixelresponstijd is zo laag dat je echt haarscherpe beelden hebt. En ja, je gamet in 120 Hz, met AMD Freesync of NVIDIA Gsync.

Toch merk je wel dat dit geen echte monitor is. Het scherm is uiteraard niet verstelbaar, al kan je dat oplossen met de vesa-mount en een monitor-arm. Het scherm gaat niet automatisch in slaapstand, je moet het zelf uitzetten met de afstandsbediening. Extra connectiviteit zoals DisplayPort, een upstream USB-poort of KVM-switch ontbreekt. En de WOLED subpixelstructuur kan, vooral bij tekst, voor wat lichte onscherpte zorgen. Dat los je wel op door wat met de scaling te spelen. 

Wat nog het meest stoorde, was dat het scherm dimt bij statische content, zoals dat uiteraard de bedoeling is om inbranden te voorkomen. Maar waar dat relatief onzichtbaar gebeurt bij het tv-kijken, is dat bij computergebruik, waar statische content veel regelmatiger voorkomt, veel sneller en duidelijker zichtbaar. 

Conclusie

Zoveel aantrekkelijkheid in een klein formaat! Zoek je een tv voor je bureau, slaapkamer, keuken of wil je gewoon geen reusachtig model in de woonkamer? Dan is deze LG OLED42C24LA echt wel een hebbeding. Alle beeldkwaliteit van OLED, een state-of-the-art beeldprocessor, alle gebruiksgemak van WebOS 22, prima audio en heel wat potentieel voor gamers. Dat lijkt wel een volledig pakket. 

Deze C2 kan eventueel ook dienst doen als monitor voor je pc, al merk je wel aan sommige zaken dat hij daar niet voor bedoeld is. Alleen die prijs doet pijn aan de ogen. Een goede promotie kan in dat opzicht vermoedelijk heel wat goedmaken. Maar het is echt wel een aanrader. 

Een paar bestanden hernoemen is zo gebeurd. Maar zodra je tientallen of honderden namen moet aanpassen, schiet handmatig werk tekort. Dan komt externe software goed van pas. PowerRename, onderdeel van de PowerToys-collectie, biedt uitkomst. Met deze slimme tool kun je grote aantallen bestanden in één keer hernoemen. Dat gaat snel, efficiënt en precies zoals jij het wilt.

PowerRename activeren

PowerRename is een stuk krachtiger dan de standaard hernoemfunctie van Windows. De tool maakt deel uit van PowerToys, een opensource-project van Microsoft. Wil je de Microsoft Store-versie installeren? Open dan het Startmenu, zoek naar Microsoft Store en start de app. Typ PowerToys in het zoekveld bovenaan. Klik op Installeren zodra je het programma hebt gevonden. Na installatie verschijnt PowerToys in het systeemvak van Windows. Open het, kies in de linkerkolom PowerRename en je ziet meteen een korte animatie van hoe de tool werkt. Klik op Instellingenopenen en controleer of PowerRename is ingeschakeld. Let op: bij ons werkte PowerRename pas na een herstart van het systeem.

Contextueel menu in Verkenner

Open de map met de bestanden die je wilt hernoemen. Selecteer ze allemaal met Ctrl+A en klik met de rechtermuisknop op de selectie. In het contextmenu van Windows Verkenner kies je onderaan de opdracht Naam wijzigen met PowerRename.

Zoeken en vervangen

Daarna opent het venster van PowerRename. In het veld Zoeken geef je in welk deel van de bestandsnaam je wilt vervangen. In het veld eronder typ je de nieuwe tekst. In ons voorbeeld vervangen we het woord Image door Kreta2015. Nog vóór de wijziging wordt uitgevoerd, toont PowerRename een overzicht: links de oorspronkelijke bestandsnamen, rechts de nieuwe. Zo zie je meteen wat er verandert. Daaronder kies je of de aanpassing moet gelden voor de volledige naam inclusief extensie, alleen de bestandsnaam, of alleen de extensie.

Met de knoppen onder Tekstopmaak pas je eenvoudig het hoofdlettergebruik aan, van alles in kleine letters, naar alles in hoofdletters, alleen een hoofdletter aan het begin, of elke beginletter van een woord in hoofdletters. Het laatste pictogram schakelt de nummering in. Activeer je dat, dan voegt PowerRename automatisch nummers tussen haakjes toe aan de bestandsnamen.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!