Ga je een nieuwe tv kopen? Als je weet welke specificaties, prijs en merk je belangrijk vindt, kun je bepalen welke je het best kunt aanschaffen. Welke televisie is geschikt voor je woonkamer, de camping of voor de sportzomer? Hieronder hebben we 10 verschillende tv's op een rijtje gezet die volgens ons tot de beste televisies van het moment behoren.

Top 10 beste televisies

Tips voor je televisie

Veelgestelde vragen

©PXimport

Top 10 televisies (oktober 2022)

1. Sony XR-55A95K

De beste QD-OLED9,5Score95

Sony haalt elke gram potentieel uit het nieuwe QD-OLED-paneel, waarmee het meteen bewijst dat de technologie veel potentieel heeft. De tv toont elke nuance in kleur, schaduwen en licht. De beeldverwerking zorgt er voor dat al je bronnen er op hun best uitzien. Kortom, topbeelden om van te smullen. De Acoustic Surface oplossing onderlijnt het beeld met prima geluid. Gamers hadden ongetwijfeld liever gezien dat Sony wat ruimere mogelijkheden bood op HDMI-vlak. 

Lees ook onze volledige Sony XR-55A95K review.

2. Panasonic 55LZW2004

De beste OLED9,5Score95

Deze Panasonic is zowat de helderste OLED-tv op de markt. Enkel de QD-OLED-tv’s kunnen hem nog overtreffen met hun heldere, intense kleuren. Hij levert referentie beeldkwaliteit en ondersteunt alle HDR-formaten. De Technics speakerarray zet een krachtige soundtrack onder je films met meeslepende Dolby Atmos prestaties. Kortom, een echte thuisbioscoop. Ook gamers krijgen veel goeds van Panasonic en My Home Screen 7 levert een vlotte smart tv-omgeving. 

3. Samsung QE65S95B

QD-OLED aan een scherpe prijs9,5Score95

Deze Samsung ligt wat beeldkwaliteit betreft heel dicht bij de Sony A95K, niet zo verwonderlijk vermits ze dezelfde QD-OLED-technologie gebruiken, maar legt iets meer nadruk op helderheid ten koste van fijnere lichtnuances. Desondanks zijn HDR-beelden een echt feest voor het oog. Met vier HDMI 2.1-aansluitingen is hij ook een goede keuze voor gamers. Maar wat echt in het oog springt, is de prijs. Voor een gloednieuwe technologie is deze Samsung helemaal niet duur. 

Lees ook onze volledige Samsung QE65S95B review.

4. Philips 65OLED937

Echte thuisbioscoop9,5Score95

Wil je een toestel dat top beeld- én geluidskwaliteit combineert zodat je niet ook nog een soundbar moet voorzien? Dan moet deze Philips misschien wel bovenaan je lijst staan. De combinatie van het nieuwe OLED-paneel en de Philips P5 AI Dual Picture Engine zorgt voor fantastische beeldkwaliteit. De Bowers & Wilkins luidsprekerbalk geeft veel soundbars het nakijken. Draai het volume gerust open, en dompel de kamer onder in muziek. Je krijgt er ook nog eens Ambilight Plus bij en Android TV! 

Lees ook onze volledige Philips 65OLED937 review. 

5. LG OLED42C24LA

De kleinste OLED-tv9Score90

Zoveel aantrekkelijkheid in een klein formaat! Zoek je een tv voor je bureau, slaapkamer, keuken of wil je gewoon geen reusachtig model in de woonkamer? Dan is deze LG OLED42C24LA echt wel een hebbeding. Alle beeldkwaliteit van OLED, een state-of-the-art beeldprocessor, alle gebruiksgemak van WebOS 22, prima audio en heel wat potentieel voor gamers. Dat lijkt wel een volledig pakket. 

Lees ook onze volledige LG OLED42C24LA review. 

6. TCL 65C835

Grootse beeldprestaties met een klein prijskaartje9Score90

Deze TCL is een opmerkelijk goede all-rounder met Google TV die ook nog eens prima geprijsd is. Hij levert uitstekend contrast, een belangrijk punt nu OLED-tv’s steeds goedkoper worden. Maar hij combineert dat ook nog eens met zeer helder beeld en rijke kleuren. Daarmee presteert hij in bijna alle kijkomstandigheden uitstekend. Ook sport- en gamingfans vinden op deze TCL alles wat ze wensen. 

Lees ook onze volledige TCL 65C835 review.

7. Samsung 55 The Frame QE55LS03B

Een kunstkader of een tv? Allebei!8,5Score85

Dit is een unieke lifestyle tv die je moeiteloos aan de muur hangt. Hij biedt alles wat nodig is voor tv of streaming kijkplezier of een avondje gaming. Maar The Frame is meer dan een tv, het is ook een kunstkader. Het matte scherm wordt niet geplaagd door reflecties, en samen met de goede beeldkwaliteit brengt dat de enorme kunstcollectie waartoe je toegang krijgt prachtig in beeld. Dankzij de verwisselbare kaders integreer je hem perfect in je interieur.

Lees ook onze volledige Samsung 55 The Frame QE55LS03B review.

8. Hisense 55U8HQ

Prima middenklasser8,5Score85

De 55U8HQ voelt zich perfect op zijn gemak in een verlichtte woonkamer waar heldere content overweegt. Daar kan hij zijn stevige helderheid, ruim kleurbereik en universele HDR-ondersteuning optimaal uitspelen. Het scherm heeft bovendien een vrij ruime kijkhoek. De krachtige audioprestaties laten een uitstekende indruk na. VIDAA U is een prima smart tv-systeem, al loopt het nog een beetje achter op de concurrenten als het over ondersteuning van lokale apps gaat.

Lees ook onze volledige Hisense 55U8HQ review.

9. TCL 65C735

Scherp geprijsde prestaties8Score80

De TCL 55C735 toont dat je flink wat beeldkwaliteit kunt kopen voor een bescheiden prijs. Zo krijg je uitstekend contrast, een zeer ruim kleurbereik, accuraat gekalibreerde Film beeldmodes en een 120 Hz-paneel. Enkel de piekhelderheid is wat beperkt maar Dolby Vision IQ, HDR10+ en de uitstekende HDR10-tonemapping compenseren daar gedeeltelijk voor. Voor gamers zijn de noodzakelijke HDMI 2.1-aansluitingen aanwezig.

Lees ook onze volledige TCL 65C735 review.

10. Hisense 55U7HQ

Groot beeld, kleine prijs8Score80

Dolby Vision en HDR10+ zijn goede troeven om uit een middenklasser toch een mooi HDR-beeld te krijgen. De beeldverwerking en het 120 Hz-scherm zorgen voor fijne sportbeelden en de kijkhoek is ruim. De HDMI 2.1-aansluitingen hebben alles wat een gamer kan vragen. VIDAA U levert flink wat internationale en lokale streamingdiensten, al heeft het op dat laatste vlak nog niet alles in huis. Dit is een fijne familie-tv zonder meer.

Lees ook onze volledige Hisense 55U7HQ review.

©PXimport

Tips voor je televisie

Of je nu een filmfanaat, een sportfan, een gamer of gewoon een doorsnee tv-kijker bent, de juiste televisie zoeken kan soms een onmogelijke taak lijken. In deze keuzehulp leiden we je langs de belangrijkste beslissingen. Van OLED tot QLED, van slaapkamertelevisie tot thuisbioscoop.

Het schermformaat is vermoedelijk een van de eerste keuzes die je maakt. Deze maat wordt aangegeven door de beelddiagonaal in inch of cm. Groter is beter horen we dan vaak, maar dat is niet altijd juist. Grotere schermen vullen een groter deel van je blikveld, en zorgen zo voor een meer uitgesproken bioscoopervaring. Maar in een slaapkamer, bureau of keuken is dat niet gewenst en zelfs in de woonkamer hoef je niet steevast voor de grootst mogelijke maat te kiezen.

Hoe vind je de ideale maat voor jouw situatie? Meet de kijkafstand, dat is de afstand tussen de belangrijkste kijkpositie en het scherm. Deel deze afstand (uitgedrukt in cm) door twee. Het resultaat is de gewenste schermdiagonaal (in cm, deel nog eens door 2,54 voor inches). Wil je een meer ontspannen kijkervaring, deel de kijkafstand dan door tweeëneenhalf. Of zoek je meer een filmervaring, deel de kijkafstand dan door anderhalf.

Full HD of Ultra HD 4K?

©PXimport

Hoe meer pixels op het scherm, hoe scherper en gedetailleerder het beeld kan zijn, al zijn er natuurlijk limieten aan wat nog zinvol is in een typische woonkamer omgeving. Lange tijd is Full HD (1.920 x 1.080) de meest gebruikte resolutie geweest, maar zo goed als alle recente modellen gebruiken Ultra HD 4K (3.840 x 2.160). Enkel de allerlaagste modellen en kleinere formaten zijn nog verkrijgbaar in Full HD versie. Helaas laat je dan ook vaak features zoals HDR, goede bewegingsscherpte en een degelijk smart tv besturingssysteem liggen. Maak het jezelf eenvoudig en kies dus een Ultra HD 4K model, tenzij je werkelijk nog op zoek bent naar een 32 inch of kleiner.

Laat 8K (7.620 x 2.160) achterwege. Die resolutie levert uiteraard nog meer detail, maar enkel op heel grote schermen (denk dan aan 75 inch en liefst nog groter), en met 8K-beeldmateriaal. Vermits er echter nauwelijks of geen 8K-beeldmateriaal is, en de tv’s ook beduidend duurder zijn, zien we er voorlopig erg weinig meerwaarde in. Bovendien wordt de verkoop van 8K-tv's misschien zelfs wel verboden, in verband met strengere regels voor energielabels.

OLED of LCD?

©PXimport

De belangrijkste keuze die je maakt is of je voor OLED of LCD beeldtechnologie kiest. Beide hebben belangrijke voor- en nadelen.

LCD tv’s zijn beschikbaar in een ruim assortiment maten en prijzen, zodat iedereen ongeacht het budget een model kan vinden dat aan zijn/haar specifieke eisen voldoet. LCD televisies leveren de helderste beelden, wat belangrijk kan zijn voor HDR (zie verder), maar dan moet je wel bij de topmodellen aankloppen. Het belangrijkste zwakke punt van LCD is het beperkt contrast. Door technieken als Local Dimming kan dat echter aanzienlijk verbeterd worden, maar ook dat vind je enkel in topmodellen. Tot slot is de kijkhoek van LCD tv’s soms beperkt. Wie niet recht voor het scherm zit, ziet mogelijk een nog slechter contrast en verwaterde kleuren.

OLED technologie is ondertussen al bijna tien jaar op de markt, en de prijs is aanzienlijk gedaald, maar het blijft voorbehouden voor het ‘premium’ prijssegment. OLED televisies waren aanvankelijk enkel in 55 en 65 inch beeldformaat beschikbaar maar ondertussen kan je ook 42 en 48 inch modellen kopen, en zelfs 77 en 83 inch! Die kleine maten zijn helaas wel nog relatief duur. Dankzij hun werkingsprincipe leveren ze zo goed als perfect zwart, een enorm contrast, en een zeer ruime kijkhoek. De schermen zijn vaak ook flinterdun. Het belangrijkste nadeel van OLED is dat het gevoelig is voor inbranden, al is dat enkel in relatief uitzonderlijke gevallen een probleem. De nieuwste panelen gebruiken ook heel wat technieken om inbranden tegen te gaan.

In 2022 verscheen ook QD-OLED op de markt, een technologie die de voordelen van OLED en quantum dots combineert. De nieuwe technologie heeft perfect contrast en kijkhoek, is helderder dan OLED, en levert nog intensere kleuren.

Hoe maak je de juiste keuze? Als je budget QD-OLED toelaat, dan is het een absolute aanrader voor film- en gamefans, zeker als je bij verduistering of matig licht kijkt. Neig je meer naar sport en/of kijk je vaak bij veel omgevingslicht dan is een top LCD-model vermoedelijk de beste keuze. Is je budget beperkt of wil je iets kleiner dan 42 inch dan is LCD sowieso de enige optie.

Let overigens goed op bij Samsung's QLED-technologie. Hoewel de naam erg veel lijkt op OLED, is het een LCD-technologie met een verhoogd contrast en betere kleurweergave.

High Dynamic Range

©PXimport

Vonken van vuurwerk, de weerspiegeling van de zon op de oceaan of op een chroom bumper, maar zelfs een zonovergoten stadstafereel… Vind je ook dat die er op een televisie maar erg flauw uitzien? De redenen zijn beperkingen van de televisietechnologie én hoe we beeldinformatie opslaan. High Dynamic Range brengt voor beide problemen een oplossing. Deze nieuwe technologie laat toe om beelden op te slaan met een veel hoger contrast, intensere lichtaccenten, rijkere kleurweergave, en verbeterd schaduwdetail.

Uiteraard moet ook je televisie die nieuwe beelden kunnen weergeven, dat vereist een hogere piekhelderheid, ruimer kleurbereik en sterk contrast. En daar zit afhankelijk van het gekozen model vaak groot verschil op.

Een klassieke SDR LCD-tv haalt ongeveer 250 cd/m². Top LCD-modellen pakken uit met helderheden van 2.000 -1.500 cd/m² en meer, top OLED en QD-OLED haalt 1.000 cd/m², en subtop OLEDs zitten rond de 700-800 cd/m², maar middenklassers halen vaak maar 400 cd/m². Iets gelijkaardig zien we bij het kleurbereik en contrast, waar middenklassers soms maar nipt beter zijn dan oudere SDR televisies. Wil je echt ervaren wat HDR kan betekenen, dan moet je dus uitwijken naar duurdere modellen.

HDR-beelden maken gebruik van bepaalde standaarden. HDR10 is de belangrijkste en wordt gebruikt voor streaming, Ultra HD Blu-ray, en gaming. HLG zal vooral belangrijk worden in live tv. Alle toestellen ondersteunen deze twee standaarden. Daarnaast zijn er HDR10+ en Dolby Vision, twee standaarden die gebruik maken van dynamische metadata en die rekening houden met de specificaties van het scherm om nog betere beelden te creëren.

Bewegingsscherpte

©PXimport

Het is je vermoedelijk al opgevallen dat voorwerpen die snel door het beeld bewegen vaak een vage of dubbele rand hebben. Of dat snelle actiescènes er helemaal wat vaag uitzien. Afgezien van artistieke intentie wordt dit veroorzaakt door een te trage refresh-rate. Gamers zijn bekend met het fenomeen, op duurdere monitoren met hogere refresh-rates is het beeld scherper. Dat is ook het geval bij televisies. Televisies komen met 50 Hz en 100 Hz refresh rate. Verschillende motion interpolation technieken zetten het binnenkomend beeldsignaal om van 24 fps naar 50 of 100 fps in het geval van film of van 50 naar 100 fps in het geval van tv beelden. Zo zie je niet alleen meer detail in het beeld, maar vermijd je ook schokken tijdens panbeelden. Motion interpolation kan wel bepaalde beeldfouten veroorzaken, zoals halo’s rond een bewegend object. Bovendien wordt het effect op de beeldkwaliteit niet door iedereen gesmaakt.

Hou er tijdens je aankoop rekening mee dat bewegingsscherpte recht evenredig is met de prijs. Duurdere modellen leveren duidelijk betere resultaten, iets waar vooral gamers en sportliefhebbers rekening mee moeten houden.

Smart TV

©PXimport

Zo goed als elke televisie is tegenwoordig ‘Smart’. Dat betekent dat hij uitgerust is met een besturingssysteem zoals Android, Tizen of WebOS. Zo kan de tv allerlei toepassingen draaien. De meest gebruikte zijn streaming diensten zoals Netflix, Amazon Prime Video, en YouTube en lokale diensten voor uitgesteld kijken zoals NPO, NLZiet, Kijk TV, en RTL XL. Muziekdiensten zoals Deezer en Spotify zijn ook populair, en alle platforms bieden ook games al mag je daar niet te veel van verwachten.

Niet elk systeem biedt dezelfde app-selectie, en die kan bovendien veranderen, dus als bepaalde apps erg belangrijk voor je zijn, kijk dat dan goed na. De verschillende systemen bieden ook uiteenlopend gebruiksgemak, ook dat test je best zelf uit in de winkel.

We zien ook steeds meer ondersteuning opduiken voor stemassistenten zoals Google Assistent en Amazon Alexa. Alhoewel dat handig is voor zoekopdrachten blijft de klassieke afstandsbediening de belangrijkste manier om je tv te bedienen.

Net een nieuwe televisie gekocht? Lees dan hier hoe je hem best installeert voor optimaal beeld en geluid.

©PXimport

Veelgestelde vragen

Wat is LED tv?

LED tv verwijst naar het gebruik van LEDs als lichtbron in een LCD tv. Vroeger werden hiervoor CCFL tubes (buislampen) gebruikt, maar ondertussen gebruiken alle televisies LED als lichtbron. Een LED tv is dus eigenlijk gewoon een LCD tv.

Wat is QLED?

QLED is geen aparte schermtechnologie maar een van de vele varianten van LCD, met dezelfde voor- en nadelen. De benaming stamt van het gebruik van LEDs en een quantum dot-film in de achtergrondverlichting. Die quantum dots zorgen voor een zeer ruim kleurbereik (tot 97% DCI-P3). QLED schermen kunnen ook zeer helder zijn. Maar, QLED is in dit opzicht niet uniek. Andere LCD varianten (zonder quantum dots) kunnen vergelijkbaar kleurbereik en helderheid leveren, maar QLED blijft wel nipt de winnaar. Tegenover OLED heeft QLED een gelijkaardig kleurbereik, maar wint OLED op contrast en QLED op helderheid.

Wat is het verschil tussen IPS LCD en VA LCD?

Deze twee benamingen verwijzen naar het type van het LCD-paneel zelf. IPS panelen leveren een betere kijkhoek maar een matig contrast. VA panelen leveren een beter contrast maar een matige kijkhoek. De beste keuze hangt af van je kijkomgeving. In een doorsnee huiskamer met veel omgevingslicht en zitplaatsen die een ruime kijkhoek innemen is IPS de betere keuze. Kijk je vanuit een beperkt aantal posities en bij weinig omgevingslicht, dan is het betere contrast van VA niet te versmaden.

Wat is het verschil tussen Edge LED en Direct LED?

Bij een Edge LED tv zitten de LEDs van de achtergrondverlichting in de zijkant van het scherm. Bij de Direct LED televisies zitten de LEDs achter het het scherm. Daardoor hebben ze een wat dikker profiel. Ze zijn ook vaak goedkoper, tenzij de achtergrondverlichting heel veel LEDs gebruikt, die modellen zijn net duurder. Beide types kunnen gebruik maken van local dimming om het contrast te verbeteren.

Wat is Local Dimming?

Local Dimming is een techniek om het contrast van een LCD tv te verbeteren. De achtergrondverlichting wordt onderverdeeld is verschillende zones die apart aangestuurd worden. Zijn er te weinig zones (zoals bij een Edge LED of Direct LED met weinig LEDs) dan riskeer je zonegrenzen te zien in het beeld. Local Dimming werkt daarom het best met Direct LED tv’s die erg veel LEDs gebruiken, en dus veel zones hebben (van 100 tot ongeveer 500 zones). Dergelijke modellen noemen we Full Array Local Dimming tv’s (FALD).

Hoe werkt OLED en hoe is dat anders dan LCD?

OLED is een emissieve technologie: elke pixel is zijn eigen lichtbron en wanneer die uitgeschakeld wordt geeft hij geen licht. Daarom heeft een OLED een bijna oneindig contrast. LCD daarentegen is een transmissieve technologie: een pixel laat al dan niet het licht van de achtergrondverlichting door. Het licht perfect afstoppen is helaas onmogelijk, waardoor de zwartwaarde en bijgevolg ook het contrast daalt.

Hoe werkt QD-OLED en wat is het verschil met OLED

QD-OLED combineert de voordelen van quantum dots (zoals in QLED) en OLED. Deze nieuwe technologie is net zoals OLED emissief. Elke pixel geeft zelf licht en kan perfect uitgeschakeld worden, en dat resulteert in perfect contrast. Maar waar OLED een kleurfilter gebruikt om kleuren te creëren, gebruikt QD-OLED een conversielaag van quantum dots. Daardoor is de technologie efficiënter, heeft ze een bijna perfecte kijkhoek, en levert ze een ruimer kleurbereik en helderdere, intensere kleuren dan OLED.

Is inbranden een belangrijk probleem op OLED?

OLED schermen kunnen gevoelig zijn voor inbranden. Wanneer een beeld gedurende lange tijd onveranderd op het scherm staat (zender logo’s, de interface van games) is het mogelijk dat je na lange tijd een ‘nabeeld’ blijft zien in het scherm. Dit was vooral bij de eerste generaties een probleem, maar fabrikanten bouwen verschillende mechanismes in om dit zo veel mogelijk tegen te gaan. Testen tonen aan dat enkel zeer extreem gebruik duidelijk aanleiding geeft tot permanent inbranden (televisie die bijna 24/7 aan staat op dezelfde zender bijvoorbeeld.) Bij normaal dagelijks gebruikt lijkt het risico beperkt.

Is 4K nuttig? En hoe zit het dan met 8K?

Dat hangt af van je kijkafstand en schermformaat, maar als algemene richtlijn kunnen we meegeven dat je in een gemiddelde woonkamer en met schermformaten groter dan 50 inch absoluut voordeel haalt uit een 4K model. Hou er wel rekening mee dat je voor het beste resultaat ook het best mogelijke beeldmateriaal moet gebruiken. Wie altijd naar DVD kijkt zal maar heel weinig voordeel uit zijn 4K tv halen, ongeacht kijkafstand of schermformaat. Maar met echte 4K content is het resultaat vaak erg indrukwekkend.

De nieuwste topmodellen komen nu met 8K resolutie, en daarvan is de meerwaarde erg beperkt (en soms onbestaand). Bovendien zal het nog lang wachten zijn op 8K content.

Ik lees dat sommige fabrikanten 2000 Hz refreshrate bieden! Hoe kan dat?

Naast de eigenlijke refreshrate van het paneel (50 of 100 Hz) gebruiken fabrikanten nog andere technieken om bewegende beelden scherper te maken. Een voorbeeld is Black Frame Insertion waarbij tussen elke frame het beeld heel kort zwart gemaakt wordt. Een gevorderde variant is Backlight Scanning. Daarbij wordt de achtergrondverlichting onderverdeeld in segmenten die om beurt heel kort zwart worden wanneer de tv een nieuw frame op het scherm zet. Zo kan een paneel met refresh rate van 100hz gemarket worden als 1.000 Hz omdat het een Backlight Scanning van 10 segmenten gebruikt.

Wat is het verschil tussen statische metadata (HDR10) en dynamische metadata (HDR10+ en Dolby Vision)?

HDR beeldmateriaal kan helderheden tot 10.000 nits bevatten. Er is echter geen enkele televisie die deze helderheid kan weergeven. Om dat op te vangen voert de televisie een stap uit waarbij hij de helderheid van het binnenkomende beeldsignaal mapt op zijn eigen maximale helderheid. Die stap noemen we tonemapping. Om de tv te helpen bij die stap levert het HDR-signaal aan het begin van de film metadata aan die de tv vertelt wat de gemiddelde helderheid en de piekhelderheid is. Die data is geldig voor de volledige film. Varieert de helderheid gedurende de film echter sterk, dan kan dat er toe leiden dat sommige beelden te donker worden weergegeven of dat highlights uitgevlakt worden.

Om dat op te lossen gebruiken HDR10+ en Dolby Vision dynamische metadata. Dat betekent dat de metadata in de film per scène of zelfs per beeld anders kan zijn. De televisie beschikt dan over veel meer informatie om de beelden zo goed mogelijk weer te geven. Highlights en schaduwnuance blijven beter bewaard. Het belang van dynamische metadata is des te groter op middenklasse televisies vermits daar de tonemapping stap een veel groter verschil moet overbruggen tussen het binnenkomende signaal en de capaciteiten van de televisie.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speurt de redactie een aantal keer per week naar zulke deals. In de categorie klussen in en om het huis hebben we deze keer vijf goede schuurmachines voor je gevonden.

Een schuurmachine gebruik je om oppervlakken glad te maken, verf of lak te verwijderen, of hout voor te bereiden op verdere afwerking. Het apparaat schuurt met roterende of trillende bewegingen en is handig bij houtbewerking, meubelrenovatie of het opknappen van deuren en kozijnen. De redactie van ID.nl zocht en vond vijf exemplaren voor een goede prijs.

Makita DBO180ZJ

Deze Makita schuurmachine handig als je wat bewegingsvrijheid nodig hebt. Geen snoer dat in de weg zit of een verlengsnoer dat nét te kort is. Je klikt een 18V Makita accu erin en kunt direct aan de slag. Het schuurblad van deze Makita draait rond én beweegt tegelijkertijd in kleine ellipsvormige (excentrische) cirkels. Hierdoor schuur je gelijkmatig zonder zichtbare schuurkringen, en dat maakt dit type vooral geschikt voor het fijn afwerken van hout, metaal of laklagen. Het lichte gewicht en de ergonomische vorm zorgen dat je de machine zelfs met één hand kunt bedienen, zonder dat je snel moe wordt. Dit model is vooral fijn als je al Makita-accu’s hebt liggen, want hij wordt zonder accu geleverd.

Makita BO3710

Wie graag netjes werkt, zonder al te veel lawaai of trillingen, vindt in deze Makita BO3710 een stille kracht. Hij is niet opvallend in uiterlijk, maar tijdens het schuren merk je meteen dat hij z’n werk serieus neemt. De rechthoekige zool maakt hem ideaal voor grotere oppervlakken zoals deuren, kasten of vensterbanken. Wat fijn is: je hoeft geen kracht te zetten, de machine doet het werk. Je hoeft hem alleen maar rustig over het oppervlak te bewegen. Hij laat geen krassen achter, ook niet op kwetsbaarder hout. En hij is stil genoeg om binnen te gebruiken zonder dat de hele buurt meeluistert. Hij ligt goed in de hand en blijft ook bij langer gebruik prettig om mee te werken. Voor wie het schuren graag rustig, secuur en zonder poeha aanpakt, is dit een uitstekende keuze.

Einhell TH‑OS 1016

De Einhell TH-OS 1016 is een typische 'even-snel-pakken'-machine. Als je een hoekje wilt bijwerken, een kleine beschadiging wil gladmaken of een randje verf moet verwijderen, dan is dit apparaat je vriend. Door z’n driehoekige zool kom je makkelijk in smalle hoeken en langs randen waar grotere schuurmachines moeite mee hebben. Hij is licht en eenvoudig te bedienen, zelfs als je geen ervaren klusser bent. En ondanks z’n bescheiden formaat en prijs, voelt hij verrassend stevig aan. Voor kleine karweitjes is dit eigenlijk alles wat je nodig hebt. Je hoeft hem niet op te bergen in een kast, want hij past gewoon in een lade of gereedschapskist. Het is een eenvoudig apparaat dat doet wat het moet doen, zonder poespas.

DeWalt DWE6423

Deze DeWalt schuurmachine is misschien wel de beste balans tussen kracht en comfort. Perfect voor grotere klussen waarbij je langere tijd aan het werk bent. De rubberen grip ligt goed in de hand en helpt om trillingen te dempen. Met zijn 125 mm schijfoppervlak schuur je snel grote delen weg, maar het apparaat blijft precies genoeg om ook bij de afwerking mooi werk te leveren. Je merkt dat hier goed is nagedacht over gebruiksgemak: de aan-uitknop zit op een logische plek, het stofopvangsysteem werkt behoorlijk goed en hij is stil. Een solide keuze voor wie regelmatig wil schuren zonder elke keer met zware, logge machines te moeten werken.

PARKSIDE Accu-excenterschuurmachine

Deze schuurmachine van PARKSIDE is vooral handig als je af en toe iets kleins moet schuren en niet te veel wilt uitgeven. Hij is licht, makkelijk vast te houden en komt dankzij zijn compacte formaat goed in hoeken en langs randen. Wat hem 'multifunctioneel' maakt, is de mogelijkheid om verschillende schuurzolen te gebruiken. Daarmee kun je van alles aanpakken: een schilderijtje opschuren, een hoekje verf verwijderen of een kastdeur gladmaken. Je moet geen professioneel apparaat verwachten, maar voor simpele klussen is hij meer dan voldoende. En omdat hij zo weinig kost, is het een prima keuze als je af en toe iets wilt bijwerken zonder meteen een duur merk aan te schaffen. Handig als tweede machine of voor beginnende klussers die gewoon iets praktisch zoeken.

Vier op de tien Nederlanders gebruiken ChatGPT, blijkt uit onderzoek van Telecompaper. Daarvan kiest 87 procent voor de gratis versie. Die blijkt voor de meesten ruim voldoende – mits je weet hoe je de tool slim inzet. Met deze tien tips haal je alles uit de gratis variant van ChatGPT.

Lees ook: ChatGPT onder de knie: zo word je een promptprofessional

1. Stel gerichte vragen

Wie zomaar wat typt, krijgt een antwoord dat alle kanten op kan gaan. Begin daarom met een duidelijke vraag of opdracht. Noem drie eenvoudige pasta­gerechten die binnen 20 minuten klaar zijn werkt bijvoorbeeld beter dan Vertel iets over pasta. Wees ook niet bang om tussendoor verder te vragen of je opdracht te verfijnen. ChatGPT onthoudt binnen een gesprek wat je eerder vroeg, zolang je in hetzelfde chatvenster blijft. 

©ID.nl

2. Geef ChatGPT een rol (zoals docent of tekstschrijver)

Je kunt ChatGPT laten denken als een docent, redacteur of programmeur, afhankelijk van wat je nodig hebt. Begin je vraag bijvoorbeeld met: Doe alsof je een leraar bent die uitlegt hoe fotosynthese werkt aan een kind van 10. Of: Je bent een tekstschrijver. Verbeter deze alinea op stijl en duidelijkheid. Zo krijg je antwoorden die beter aansluiten bij je doel.

Tip: Alle afbeeldingen in dit artikel kun je aanklikken om ze groter te bekijken. 👇🏻

©ID.nl

Tien x rollenspel

3. Gebruik ChatGPT om mee te sparren

De gratis versie is niet alleen handig om feitelijke informatie te vinden, maar ook om mee te denken als je even vastloopt of om je op nieuwe ideeën te brengen. Denk aan: Hoe pak ik een introductie aan voor een workshop over digitale veiligheid? of Geef vijf originele tekstjes voor op een verjaardagskaart. Zie de suggesties die ChatGPT dan geeft vooral als een middel om je op nieuwe ideeën brengen.

4. Laat ChatGPT samenvatten of herschrijven

Heb je een lange tekst gekregen, zoals een rapport, artikel of e-mail? Of een tekst die je niet helemaal snapt omdat het taalgebruik te ingewikkeld is? Vraag ChatGPT om een samenvatting in gewone taal, zodat je snel begrijpt waar het over gaat. Andersom kan ook: als je zelf zo'n tekst hebt geschreven, kun je ChatGPT vragen om het korter, vriendelijker of zakelijker te maken.

5. Knip grote opdrachten op in kleinere stappen

Een complexe opdracht werkt vaak beter als je die opknipt. Begin klein en bouw op. Wil je bijvoorbeeld een sollicitatiebrief laten schrijven? Vraag dan eerst: Wat zijn de belangrijkste elementen van een goede sollicitatiebrief voor functie X? Je kunt daar eventueel iets aan toevoegen als Geef een beknopt lijstje met elementen. Je hoeft het verder nog niet uit te werken. Laat daarna pas een opzet maken. Zo houd je meer controle over het resultaat en kun je tijdig bijsturen wanneer dat nodig is.

©ID.nl

6. Weet wat de gratis versie wel en niet kan

De gratis versie werkt standaard met GPT‑4o. Deze versie heeft een kennisbasis tot oktober 2023, dus recente ontwikkelingen of nieuws van ná dat punt kent het model niet. Als gratis gebruiker mag je maar een beperkt aantal berichten met GPT‑4o sturen binnen een periode van vijf uur. Is die limiet bereikt, dan krijg je een melding. ChatGPT schakelt dan automatisch over op GPT‑4.1 mini – een lichtere variant met iets minder rekenkracht. Je merkt dat soms aan antwoorden die wat oppervlakkiger zijn of minder duidelijk opgebouwd. Controleer daarom altijd zelf of feiten kloppen. Goed om te weten: dat overschakelen kan ook gebeuren wanneer ChatGPT tijdelijk overbelast is door veel gebruikers tegelijk.

7. Zet ChatGPT in als taalhulp bij spelling of vertaling

Twijfel je over spelling, grammatica of interpunctie? ChatGPT helpt je bij het corrigeren van zinnen. Je kunt ook vragen naar het verschil tussen vergelijkbare woorden of hulp krijgen bij vertalen tussen bijvoorbeeld Nederlands en Engels – inclusief uitleg.

©ID.nl

8. Voeg je eigen kennis toe voor betere resultaten

ChatGPT is goed in structureren en herschrijven, maar mist gezond verstand en actuele kennis. Daarom ontstaan de beste antwoorden wanneer jij zelf iets toevoegt: een eigen doel, situatie of voorkeur. Denk aan: Ik wil deze uitleg gebruiken voor een workshop over cybersecurity. Kun je hem korter maken voor beginners? In dit voorbeeld geef je aan waarvoor je de tekst wilt gebruiken (de workshop), voor wie hij bedoeld is (beginners) en wat je nodig hebt (een kortere versie). Zulke aanwijzingen helpen ChatGPT om met een antwoord te komen waar je echt iets aan hebt.

9. Bouw voort op eerder antwoorden in dezelfde chat

Je hoeft niet bij elke nieuwe vraag opnieuw te beginnen. Blijf je in hetzelfde chatvenster, dan kun je voortbouwen op eerdere antwoorden. Zo werk je stap voor stap toe naar een tekst, idee of plan dat steeds beter past bij wat je zoekt.

10. Houd het gesprek overzichtelijk

Als een chat te rommelig wordt, is het soms handiger om opnieuw te beginnen. In een nieuw venster houd je het gesprek overzichtelijk en voorkom je dat ChatGPT blijft terugkomen op eerdere dingen die niet meer relevant zijn.