ID.nl logo
Streamen met Google TV doe je zo
© PXimport
Huis

Streamen met Google TV doe je zo

Google bracht in het laatste kwartaal van 2020 de nieuwste Chromecast met Google TV uit, een mediaspeler met afstandsbediening om comfortabel films en series te kunnen kijken op de tv via een vernieuwde gebruikersinterface. We werpen een blik op de mogelijkheden én de concurrentie.

Tip 01: Wat is Google TV?

Het besturingssysteem Android maakt ook als televisieplatform een snelle groei door. Zo is ruim 40 procent van alle smart-tv’s wereldwijd ervan voorzien, onder meer van Philips en Sony. Een nadeel van smart-tv’s is dat ze snel kunnen verouderen als de software niet wordt bijgewerkt, terwijl het beeldscherm vaak nog altijd uitstekend werkt. Helaas is dat wel wat er gebeurt. Heel wat modellen verdwijnen na een paar jaar al in de vergetelheid qua updates. Maar wie niet tevreden is met de softwarecapaciteiten van zijn (verouderde) smart-tv, kan de tv uitbreiden met een losse mediaspeler. Apple TV is een prima optie, maar ook Android is een goede keuze, temeer het merendeel van de mediaspelers al voorzien is van het laatstgenoemde besturingssysteem. We beperken ons hierbij tot officiële hardware, want de goedkope kastjes uit China vallen vaak al snel door de mand (zie kader ‘Goedkoop is duurkoop’). In dit artikel richten we ons op de nieuwe Chromecast met Google TV, maar we laten ook zien wat de concurrentie te bieden heeft. De naam Google TV verwijst overigens naar de vernieuwde en overzichtelijke gebruikersinterface die we ook zullen behandelen, maar die je (nog) niet op andere mediaspelers ziet.

©PXimport

Goedkoop is duurkoop

In het artikel laten we de goedkope streamkastjes uit China links liggen. Meestal zien ze er qua uiterlijk en specificaties wel goed uit, maar ze geven lang niet altijd dezelfde gebruikerservaring als de ‘officiële’ modellen. Vooral de software is een struikelblok. Zo bevatten ze geen officiële versie van Android TV, waardoor de gebruikersinterface anders is, en dat is vaak een beetje behelpen. Het is misschien niet zo’n probleem als je er direct software als Kodi opzet, maar wel als je het voor streaming wil gebruiken zonder er van alles voor te hoeven doen. Daar komt bij dat de certificaten en goedkeuring ontbreken die nodig zijn om in 4K te kunnen streamen met bijvoorbeeld Netflix.

©PXimport

Tip 02: Chromecast 4

Als je bekend bent met de Chromecast-sticks zoals de Ultra en zijn voorgangers, weet je dat je ze rechtstreeks in een vrije hdmi-poort van je tv kunt steken. Stroom krijgt het apparaatje via een micro-usb-poort. De voeding kun je in de meeste gevallen handig aftappen vanaf een vrije usb-poort op de tv. Nadat je de Chromecast 4, de Chromecast met Google TV, hebt ingesteld via de Google Home-app op je smartphone of tablet, kun je vanaf diezelfde apparaten met apps als YouTube, Netflix en Plex content streamen (of eigenlijk casten) naar de tv of je scherm van je smartphone of tablet delen. Je moet wel altijd je smartphone of tablet bij de hand hebben en de bediening gaat niet altijd even snel of makkelijk. In theorie moet je dankzij HDMI-CEC de afstandsbediening van de tv kunnen gebruiken om bijvoorbeeld een filmpje te pauzeren, maar in de praktijk werkt dat niet altijd even goed. Bovendien zijn afspelen en pauzeren de enige ondersteunde commando’s voor HDMI-CEC. De vernieuwde Chromecast met Google TV werkt als geheel zelfstandige mediaspeler en kun je bedienen via de bijgeleverde afstandsbediening. Ook zijn de originele functies, casten en schermdeling, nog steeds mogelijk. Het apparaatje is verkrijgbaar via Bol.com voor zo’n 90 euro.

©PXimport

De Shield TV is luxer, robuuster, sneller en veelzijdiger, maar ook een stuk duurder

-

Tip 03: Concurrentie

Concurrentie voor de nieuwste Chromecast is er zeker. De populairste zijn de Nvidia Shield TV en de duurdere Pro-versie. Deze verschenen in 2015 voor het eerst en werden zowel in 2017 als 2019 vernieuwd. Als de trend doorzet, zal er dit jaar een vierde versie verschijnen. De Shield TV en de Pro-versie daarvan zijn luxer, robuuster, sneller en veelzijdiger, maar ook een stuk duurder dan Googles Chromecast (zie kader ‘Nvidia Shield TV (Pro)’). Een andere optie is de Nokia Streaming Box 8000 (ongeveer 110 euro) die door het Oostenrijkse StreamView wordt gemaakt, het bedrijf dat ook televisies onder de Nokia-merknaam uitbrengt. De voornaamste meerwaarde van dit apparaatje is het aantal extra aansluitingen, zoals een netwerkpoort, optische uitgang en een usb3.0-poort. Voor het streamen via diensten als Netflix, Disney+, NLZiet, Videoland of Amazon Prime doen al deze de mediaspelers eigenlijk niet voor elkaar onder. Gaat het je vooral om extra aansluitingen, dan kun je dat met extra accessoires ook bij de Chromecast met Google TV voor elkaar krijgen, dankzij de flexibiliteit van usb-c. Al moet je dan natuurlijk wel de totaalprijs in het oog houden voor een eerlijke vergelijking.

©PXimport

Nvidia Shield TV (Pro)

De Nvidia Shield TV is leverbaar in twee varianten: de gewone ‘kokervormige’ Shield TV (169 euro) en de uitgebreidere Pro-versie (229 euro). Ze zijn voorzien van de snelle Tegra X1+-processor die ook in de Nintendo Switch te vinden is. De Shield TV heeft een vaste netwerkpoort en de mogelijkheid een microSD-geheugenkaart te plaatsen voor extra opslag. De Pro-versie heeft geen microSD-slot, maar biedt wel meer opslag (16 GB tegen 8 GB), meer werkgeheugen (3 GB tegen 2 GB) en twee usb3.0-poorten. Dat maakt de Pro-versie wat geschikter voor gamers en bovendien kun je hem als Plex Media Server inzetten. Beide modellen beheersen een handig en gewaardeerd trucje: materiaal met lagere resolutie wordt intelligent opgeschaald naar 4K waardoor het er scherper uitziet. De modellen beschikken nog niet over de laatste versie van Android en de Google TV-gebruikersinterface. Wel wordt de software van de apparaten, inclusief het eerdere model uit 2015, goed onderhouden met regelmatige updates.

©PXimport

Tip 04: Extra aansluitingen

De Chromecast met Google TV heeft alleen een usb-c-aansluiting, en die is in principe bedoeld voor de bijgeleverde voedingsadapter. Maar het is mogelijk om via diezelfde usb-c-poort het aantal aansluitingen uit te breiden. Zo bestaat er een officiële voedingsadapter met ingebouwde netwerkpoort, zodat je een netwerkkabel aan kunt sluiten. Een vaste netwerkaansluiting is nuttig als je een wat problematische wifi-dekking in huis hebt, maar het blijkt ook in andere gevallen de snelheid en stabiliteit te verbeteren. Het zorgt ook voor minder vertraging, bijvoorbeeld als je games met Steam Link wilt streamen. Die bewuste ethernetadapter is wel wat lastig verkrijgbaar. Je kunt ook je geluk beproeven met de een van de vele multipoort-hubs voor usb-c. Afhankelijk van het model bieden ze bijvoorbeeld een netwerkpoort, microSD-slot voor extra opslag en usb-poorten om apparaten als een toetsenbord, camera of muis aan te sluiten. Let op dat de hub een usb-c-poort voor stroomvoorziening (pd of Power Delivery genoemd) heeft, want de Chromecast moet nog steeds van stroom worden voorzien. Niet alle usb-c-hubs werken even goed met de Chromecast.

©PXimport

Tip 05: In gebruik nemen

De nieuwe Chromecast is wat forser dan zijn voorgangers, maar kun je evengoed direct in een vrije hdmi-poort van de tv steken. Na het opstarten kiezen we met de afstandsbediening de Nederlandse taal en kunnen we met de Home-app op de smartphone door de QR-code te scannen de installatie versneld doorlopen. Dit omvat onder meer de keuze voor een wifi-netwerk om mee te verbinden, het instellen van diensten als Netflix, Disney+ en YouTube, en de keuze voor een sfeerstand, die bepaalt wat er wordt getoond als je het apparaat niet gebruikt. Daarna krijgt de mediaspeler een systeemupdate en worden de nodige apps geïnstalleerd, op basis van je keuzes. Voor sommige streamingdiensten moet je nog wat apparaten koppelen of erop inloggen, maar dat merk je als je de bewuste apps opstart.

©PXimport

Op het thuisscherm van Google TV zie je aanbevelingen voor films en series

-

Tip 06: Google TV

Google TV is een eenvoudige en toegankelijke gebruikersinterface. Op het thuisscherm (Home) zie je aanbevelingen voor films en series die bij de gekozen diensten te zien zijn. Die ondersteuning is breed: onder meer voor YouTube, Netflix, Prime Video, Disney+, NLZiet, Ziggo Go, Videoland, Spotify en Google Play verschijnen aanbevelingen. Ook kun je op dit thuisscherm zien wat je aan het kijken bent.

Via de geïntegreerde zoekfunctionaliteit kun je direct bepaalde films of series opzoeken. Dat gaat meestal het gemakkelijkst via de ingebouwde Google Assistent, door het knopje op de afstandsbediening ingedrukt te houden en een opdracht te geven. Helaas gaat dat in de Engelste taal nog altijd veelal beter dan in het Nederlands. De resultaten tonen ook meteen via welke streamingdiensten de film of serie beschikbaar is. Tot slot kun je interessante titels aan je bibliotheek toevoegen om later te kunnen bekijken. Een minpuntje is wel dat Disney+ niet werd meegenomen in de zoekresultaten, ook al was dit wel als dienst ingesteld. Google dringt in ieder geval geen materiaal uit haar eigen (betaalde) catalogus op.

©PXimport

Tip 07: Extra apps

Uiteraard kun je de meerwaarde van de Chromecast met Google TV vergroten door andere apps te installeren vanuit de Google Play Store. Zo kun je met apps als Kodi of Plex de Chromecast als lokale mediaspeler gebruiken (zie kader ‘Lokale media afspelen’).

Heb je een game-pc met Steam-bibliotheek, dan kun je je games streamen via het netwerk door de Steam Link-app te installeren. Dat laatste gaat meestal een stuk stabieler als zowel de pc als Chromecast een vaste netwerkverbinding heeft. Over het algemeen zul je voor games natuurlijk ook een controller nodig hebben, bijvoorbeeld een model die je via bluetooth kunt koppelen.

Blader je door de Google Play Store, dan vind je ook talloze andere geschikte apps. De apps die Android TV niet officieel ondersteunt, vind je niet direct via de zoekfunctie, maar kun je via een omweg – door ze te sideloaden – vaak alsnog met succes installeren en gebruiken.

©PXimport

Lokale media afspelen

Wil je lokale media die je bijvoorbeeld hebt opgeslagen op je NAS afspelen via de Chromecast? Dan kun je een app als Kodi of Plex installeren. Zo maak je van de nieuwe Chromecast een volwaardige mediaspeler. Voor Plex moet je overigens wel de Plex Media Server draaien in je netwerk. Die kan meteen veel werk uit handen nemen, zoals het omzetten van audio- en videoformaten die niet (of niet optimaal) door de mediaspeler zelf worden ondersteund of het kan ondertiteling aan je films toevoegen. De Android-app voor Plex werkt overigens uitstekend op de Chromecast met Google TV en de titels die je aan het bekijken bent, verschijnen ook op het thuisscherm. Heel ver gaat de integratie overigens niet. De films die je in je bibliotheek hebt staan, zullen bijvoorbeeld niet als suggestie naar voren komen als je een bepaalde titel zoekt, dat is enkel voorbehouden aan de streamingdiensten.

©PXimport

Je kunt vrij eenvoudig de functies van de toetsen op de afstandsbediening aanpassen

-

Tip 08: Afstandsbediening

De afstandsbediening van de Chromecast met Google TV maakt een wat goedkope indruk en heeft relatief weinig knoppen. Toch voelt dit nergens echt beperkend, mede dankzij de grote ronde knop multifunctionele knop. Eventueel kun je de functies van de toetsen op de afstandsbediening veranderen. De volumeknoppen aan de zijkant kun je bijvoorbeeld voor iets anders gebruiken als je het volume toch al op een andere manier regelt. Maar ook de knoppen die je wel gebruikt, kun je extra functies geven door een actie voor een dubbelklik of het lang ingedrukt houden te configureren. Er zijn verschillende apps waarmee je dit kunt instellen. Wij gebruikten met succes Button Mapper, in ons geval om een van de toetsen in te zetten voor het maken van schermafbeeldingen van de gebruikersinterface. Je kunt natuurlijk ook apps laten starten via bepaalde knoppen, zoals Disney+. Ook het veranderen van de functie van bijvoorbeeld de YouTube- of Netflix-knop is mogelijk. Voor de installatie van Button Mapper zijn een paar extra handelingen nodig, zoals het aanpassen van de toegankelijkheidsopties, maar dat lukt allemaal met de afstandsbediening.

©PXimport

Tip 09: Bestanden uitwisselen

Om bestanden uit te wisselen tussen de Chromecast met Google TV en je netwerk bijvoorbeeld, blijkt X-plore File Manager erg praktisch. Ook deze app is goed te bedienen met de afstandsbediening. Om het wat makkelijker te maken, kun je bijvoorbeeld Google Drive als bron of bestemming gebruiken, zodat je aan die kant geen ingewikkelde wachtwoorden hoeft in te voeren. Heb je een multipoort-hub dan kun je de opslag uitbreiden met extra lokale opslag, en ook dan komt bestandsbeheer goed van pas. De Chromecast zelf heeft met 4 GB maar beperkt de ruimte, al vormt het apparaat daarop geen uitzondering als we naar andere mediaspelers kijken. De Nvidia Shield TV heeft bijvoorbeeld 8 GB aan opslag, al kun je hier wel een microSD-kaartje bijplaatsen.

©CIDimport

▼ Volgende artikel
Review JBL Flip 7 – Kleine speaker speelt luider dan ooit
© JBL
Huis

Review JBL Flip 7 – Kleine speaker speelt luider dan ooit

De Flip 7 voegt heel wat toe aan het beproefde succesrecept van JBL. Is dat voldoende om de iconische bluetooth-speaker weer de publieksfavoriet te maken? Dat lees je in deze review.

Fantastisch
Conclusie

Met een prijs van bijna 150 euro is de Flip 7 niet de goedkoopste bluetooth-speaker die je kunt aanschaffen. Je krijgt wel heel wat voor die prijs. Want niet alleen is deze JBL heel goed opgewassen tegen een slechte behandeling, hij projecteert muziek met veel emotie de kamer in. Ook voor buiten in de tuin of het strand heeft de Flip 7 de power om een feestje te bouwen. Het betere batterijleven en de gecontroleerde bassen van deze generatie zijn mooie upgrades ten opzichte van de Flip 6, al vind je misschien die oude versie voor een veel lagere prijs. Dan is het afwegen wat je belangrijk vindt. 

Plus- en minpunten
  • Goede accuduur
  • Speelt loeihard voor zo'n klein ding
  • IP68-label
  • Veel kleurkeuzes
  • Auracast
  • Op wat afstand geplaatst krachtige kamervuller
  • Relatief hoge prijs
  • Niet de lichtste speaker
  • Lus en karabijnhaak geen grote vernieuwing

Met de Flip 7 brengt JBL een update uit voor een wel zeer populaire bluetooth-speaker. Zoals die '7' al aangeeft, is dat verre van de eerste keer dat dit gebeurt. Deels gaat het dan om kleuren en design, zodat een nieuwe Flip helemaal de laatste trends volgt. Maar ook deze keer weet het bedrijf weer op technisch vlak wat verbeteringen toe te voegen. Auracast en AI Sound Boost zijn de belangrijkste, naast een verhoogde batterijduur van 16 uur.

Beschikbaar in zeven kleuren 

Even belangrijk zijn de nieuwe kleurtjes, met een weelderig paars als de opvallendste. Een 'Squad' camouflage-editie ontbreekt ook niet, terwijl een oranje randje rond het JBL-letterlogo een subtielere toevoeging is. De adviesprijs blijft 149,99 euro, dat blijft onveranderd.

©JBL

De Flip 7 is verkrijgbaar in zeven kleuren, waaronder een aantal nieuwe.

Het design van de Flip is grotendeels onveranderd gebleven sinds de eerste versie uit 2012. Ook de Flip 7 is een kleine cilinder, ongeveer even groot als een blik bier van een halve liter. Je kunt hem neerleggen of recht plaatsen. En aan elke uiteinde vind je een (passieve) woofer met het JBL-logo. Zodra je muziek iets luider zet, zie je ze heen en weer dansen. Een iconische gimmick mag je het noemen, maar het verhoogt wel de fun-factor. Hetzelfde design zie je ook terugkomen bij de grotere bluetooth-speakers van JBL, zoals de even nieuwe Charge 6 en de Xtreme 4.  

Met haak of lus te gebruiken

Niet zoveel veranderingen op designvlak dus. Maar details zijn belangrijk en dat is ook waar JBL zijn pijlen op richt. Een opvallend toevoeging is de mogelijkheid om een lus van stevig textiel of een karabijnhaak aan de speaker vast te maken. Beide accessoires vind je in de doos. Hoewel je de haak of lus kunt verwijderen via een kliksysteem, zit het muurvast genoeg om de Flip 7 zorgeloos aan een rugzak te hangen. 

©JBL

De haak of lus zit muurvast via een handig mechanisme.

Bestand tegen water en stof 

De Flip 7 is gemaakt om overal mee naartoe te nemen. Het IP68-etiket maakt duidelijk dat er weinig is waar deze speaker niet tegen kan. Stof en water deren hem niet gauw. Je kunt deze speaker in het (ondiepe) zwembad laten vallen en hem gewoon daarna weer gebruiken. De Flip 7 is daarmee ook net iets meer waterbestendig dan zijn voorganger. De hele behuizing is bovendien heel robuust, met dikke rubberen dopje aan de uiteinden. Het geeft echt de indruk dat je deze bluetooth-speaker niet gauw kapot zou krijgen. Handig op de camping, maar ook gewoon thuis in een tienerkamer.

©Jamie Biesemans

In de JBL Portable-app vind je niet veel opties.

Zeer goede batterijduur

Qua vermogen gaat de Flip 7 er niet echt op vooruit, maar 35 W is wel indrukwekkend voor zo'n klein ding. Door het gebruik van AI Sound Boost kan de speaker wel luid én helder blijven spelen, wat best indrukwekkend is. AI is natuurlijk een geweldig buzzwoord momenteel; hier worden AI-algoritmes in ieder geval gebruikt om de woofer en tweeter optimaal te laten presteren. Playtime Boost heeft ook een impact op de klank. Schakel dit via de JBL Portable-app in en de speelduur wordt verlengd van 14 tot maximaal 16 uur. Houd er wel rekening mee dat je dan geen audiopreset van de equalizer kunt gebruiken.

Bouw een feestje met meerdere speakers

De JBL Portable-app heb je eigenlijk niet echt nodig om de speaker te bedienen, tenzij je via de equalizer nog de klank wilt aanpassen of een stereopaar wil vormen met een tweede Flip 7. Je kunt daarnaast meerdere compatibele JBL-speakers koppelen zodat ze allemaal dezelfde muziek spelen. Leuk om op een feestje met vrienden een groot muzieksysteem te bouwen. Dit kon vroeger ook al, via PartyTogether in de app, maar nu voegt JBL ook Auracast aan de Flip 7 (en de Charge 6) toe. Je kunt echter geen oude en nieuwe speakers combineren.

©Jamie Biesemans

De Auracast-knop licht op als je deze functie gebruikt.

Even tikken op het knopje met het A-logo op de speaker volstaat zo om de Flip 7 een Auracast-stream te laten afspelen. En je kunt compatibele speakers blijven toevoegen, er lijkt geen rem op het aantal te staan.

Luider zonder vervorming

Op het vlak van geluidskwaliteit is de Flip 7, onder andere dankzij AI Sound Boost, een indrukwekkende speaker geworden. Zelfs als je hem hard zet, wordt muziek open neergezet – zeker als je rekening houdt met het formaat van deze speaker. JBL opteert natuurlijk graag voor wat extra bass, wat de Flip 7 heel geschikt maakt voor feestjes of om even stoom af te blazen tussen het studeren door.

Lage tonen zijn vaak het moeilijkst voor kleine speakers, maar hier kun je dankzij de diepe audiokennis van JBL rekenen op bassen die merkbaar aanwezig zijn. Stemmen worden goed geplaatst, waardoor je helder podcasts kunt beluisteren.

©JBL

De speaker klinkt ook buiten zeer goed.

Warmer geluid

Door zijn kleinere formaat en relatief eenvoudige opbouw (met slechts één tweeter) is de Flip 7 wel nogal directioneel. Dat heb je vaak bij dit type speakers. Heel dichtbij hoor je het snel doffer worden als je wat schuiner gaat zitten. Ideaal is als je de Flip 7 wat verder weg plaatst en met het JBL-logo naar je feestgezelschap richt. Dan wordt Stromae's 'Ma Meilleure Ennemie' van het tweede seizoen van het indrukwekkende 'Arcane' heel vol in de kamer geplaatst, met een afgemeten beat die de track zijn snelheid geeft. Het is zeker een warm geluid, wat het heel oorvriendelijk maakt als 'Colors' van Black Pumas in de achtergrond speelt. Als het gaat om een feestje of gewoon een gezellig moment, dan doet de Flip 7 uitstekend zijn werk.

Conclusie

Met een prijs van bijna 150 euro is de Flip 7 niet de goedkoopste bluetooth-speaker die je kunt aanschaffen. Je krijgt wel heel wat voor die prijs. Want niet alleen is deze JBL heel goed opgewassen tegen een slechte behandeling, hij projecteert muziek met veel emotie de kamer in. Ook buiten heeft de Flip 7 de power om een feestje te bouwen. Het betere batterijleven en de gecontroleerde bassen van deze generatie zijn upgrades ten opzichte van de Flip 6, al vind je misschien die oude versie voor een veel lagere prijs. Dan is het afwegen wat je belangrijk vindt. 

▼ Volgende artikel
Bedien je slimme apparaten met een zelfgebouwd touchscreen
© InfiniteFlow - stock.adobe.com
Huis

Bedien je slimme apparaten met een zelfgebouwd touchscreen

Houd je van knutselen én automatiseer je alles in en om je huis met Home Assistant? Kijk dan zeker eens naar ESPHome. Je kunt eindeloos variëren met componenten. Dankzij de koppeling met Home Assistant bouw je gemakkelijk en voor weinig geld een lichtschakelaar of sensor, om maar wat te noemen. De LVGL-bibliotheek zorgt ervoor dat je nu ook eenvoudig met een touchscreen en zelfbedachte gebruikersinterface kunt werken. We laten zien hoe dat werkt met tips voor passende projecten.

In dit artikel laten we zien hoe je een touchscreen-interface bouwt voor Home Assistant met ESPHome en LVGL:

  • Installeer ESPHome en configureer een ESP32-microcontroller voor je project
  • Sluit een touchscreen aan en stel de juiste GPIO-pinnen en drivers in
  • Gebruik LVGL-widgets voor een interactieve interface
  • Integreer je touchscreen met Home Assistant voor directe bediening van je slimme apparaten

Lees ook: 5 fouten die je niet moet maken in je smarthome

Code downloaden

In dit artikel staat een voorbeeld van wat YAML-code. Omdat YAML erg gevoelig is voor foute spaties, kun je die code beter downloaden en daarna bekijken of kopiëren. In het bestand espcode.txt staan alle regels voorbeeldcode zoals ze in dit artikel aan bod komen. Maar je vindt ook een uitgewerkt voorbeeld in het bestand cyd-demo.yaml. Beide bestanden zijn hier te downloaden.

Uitgewerkt voorbeeld

Het meest uitgewerkte voorbeeld voor de demo met LVGL vind je op deze GitHub-pagina van auteur Gertjan Groen. In de code die je kunt downloaden (ook in het losse bestand cyd-demo.yaml) hebben we ook de RGB-led op de achterzijde toegevoegd, die je bijvoorbeeld als statusmelding kunt gebruiken. Verder is een timer toegevoegd om de backlight te regelen, zodat deze bij inactiviteit wordt uitgeschakeld. Tot slot laten we zien hoe je de GPIO-pinnen kunt gebruiken via de I2C-bus. Op de GitHub-pagina vind je nog meer handige informatie.

ESPHome maakt het heel makkelijk om apparaten te maken voor een slim huis, zoals je eigen sensors. Zo bouwden we eerder al eens een luchtkwaliteitsmonitor, een infraroodzender/ontvanger en een controller met drukknoppen en leds, waarmee je apparaten kunt bedienen en de status aflezen. Hoe je dat doet, lees je in dit artikel: Zo maak je met ESPHome apparaten geschikt voor je smarthome.

De basis voor ESPHome is een kleine, voordelige en zuinige microcontroller, meestal de ESP32. ESPHome ondersteunt enorm veel componenten en biedt daardoor haast onbegrensde mogelijkheden. We helpen je kort op weg met ESPHome, maar gaan ook meteen een stapje verder met de toevoeging van een touchscreen en de LVGL-bibliotheek. Daar kun je sinds augustus 2024 officieel gebruik van maken binnen ESPHome.

Met LVGL kun je aan de hand van widgets een grafische gebruikersinterface opbouwen en weergeven (zie kader ‘Grafische interfaces met widgets’). Soms kom je de term HMI (Human Machine Interface) tegen, waarmee een grafische gebruikersinterface voor het bedienen van apparatuur wordt bedoeld.

De kracht van ESPHome is dat je niet alleen lokaal aangesloten apparaten bedienbaar kunt maken, bijvoorbeeld via een relais, maar ook alle apparaten die je binnen Home Assistant gebruikt.

Grafische interfaces met widgets

LVGL staat voor Light and Versatile Graphics Library. Het is een opensource-bibliotheek die sinds 2016 bestaat. Je kunt ermee werken binnen ESPHome, Arduino, Tasmota en openHASP. Het laatste project is zelfs specifiek bedoeld voor microcontrollerfirmware met LVG.

De bibliotheek is heel licht, waardoor het soepel en snel kan werken op apparaten met beperkte capaciteit, bijvoorbeeld met een microcontroller. Bovendien kan LVGL flexibel met verschillende lay-outs, schermformaten en invoermethodes werken. Naast touchscreens kun je ook bijvoorbeeld muis, toetsenbord, losse knoppen en draaiknoppen toevoegen.

Via meer dan dertig widgets kun je een grafische gebruikersinterface opbouwen. Het uiterlijk is via thema’s en stijlen eenvoudig aan te passen. Bovendien kun je met animaties werken.

LVGL wordt gebruikt in slimme apparaten zoals thermostaten, smartwatches en keukenapparatuur, en zelfs in touchscreens voor industriële omgevingen. Op de website vind je enkele interactieve demo’s voor bekende toepassingen, waarbij de gebruikersinterface in de browser wordt getoond.

Met LVGL kun je via widgets een gebruikersinterface bouwen.

1 Wat gaan we doen?

Met ESPHome kun je relatief eenvoudig apparaatjes voor je slimme huis maken. Een voordeel ten opzichte van bijvoorbeeld Arduino en MicroPython is dat je niet hoeft te programmeren. Je hoeft alleen een configuratiebestand te maken waarin je de gebruikte microcontroller, verbindingsgegevens voor je wifi-netwerk en alle aangesloten componenten aanduidt. Hierna wordt firmware gemaakt en weggeschreven op je microcontroller. Alleen die eerste keer is dit soms wat lastig. Heb je het eenmaal werkend? Alle keren erna kun je heel eenvoudig de configuratie aanpassen en over-the-air (OTA) naar de microcontroller sturen.

In dit artikel gaan we met LVGL werken. Hiermee kun je binnen ESPHome grafische interfaces maken via widgets. Voor veel projecten zul je daarom niet eens componenten hoeven aan te sluiten, maar heb je genoeg aan een touchscreen. Denk bijvoorbeeld aan een lichtknop en helderheidsregeling voor een slimme lamp in Home Assistant, zoals we in dit artikel demonstreren. Je kunt natuurlijk ook geavanceerdere gebruikersinterfaces maken voor vrijwel elk apparaat in Home Assistant.

©pozitivo - stock.adobe.com

Je kunt bijvoorbeeld zelf een gebruikersinterface voor je slimme lampen bouwen, zodat je ze eenvoudig kunt bedienen.

2 Wat heb je nodig?

Wat hardware betreft, is het vrij eenvoudig. De ESP32-chip heeft snel de voorkeur boven de verouderde ESP8266-versie, zeker als je met een touchscreen gaat werken. De Raspberry Pi Pico W (zie gelijknamig kader) is ook een optie, maar die wordt nog niet volledig ondersteund binnen ESPHome.

Makkelijk om mee te starten is een eenvoudig ontwikkelbordje rondom de ESP32 dat je voor ongeveer 5 euro kunt aanschaffen. Het is wel fijn als je hier goede documentatie bij hebt, zodat je op zijn minst weet waar alle aansluitingen zitten.

Er zijn diverse varianten van de ESP32-module. Bekende opties zijn de ESP-WROOM-32E, ESP32-C3 en ESP32-S3. De ESP32-C3 wordt vaak in extra compacte bordjes gebruikt, die je onder de naam ‘super mini’ tegenkomt – handig als je niet veel aansluitingen nodig hebt of niet veel ruimte hebt.

De ESP32-S3 is een fijne optie vanwege de beschikbaarheid van PSRAM (Pseudo Static RAM), een voordelig type werkgeheugen dat onder meer nuttig is bij grafische toepassingen. Staat een touchscreen centraal in jouw project en wil je snel van start, overweeg dan een model met ingebouwde ESP32-chip (zie volgende paragraaf).

De ESP32-module is in verschillende uitvoeringen verkrijgbaar.

Raspberry Pi Pico W

De Raspberry Pi Pico is een voordelige en flexibele serie ontwikkelbordjes rondom de RP2040-microcontroller. De eerste versie verscheen in januari 2021. De Pico W is vanwege de wifi-connectiviteit een interessante optie voor ESPHome. Recent werd de Pico 2 W aangekondigd die op meerdere fronten is verbeterd. Dat model is op het moment van schrijven echter nog niet geschikt voor ESPHome.

De Raspberry Pi Pico W is ook bruikbaar in Home Assistant.

3 Touchscreen

Als je een touchscreen gaat gebruiken in je ESPHome-project, dan kun je eventueel een los exemplaar op de microcontroller aansluiten en configureren. Maar je kunt ook een touchscreen met ingebouwde ESP32 kiezen. Dat is vaak veel handiger en goedkoper. Je hoeft niet te solderen en kunt direct een gebruikersinterface bouwen in YAML-code. Het scheelt ook wat tijd. Bovendien zijn er zelfs modellen compleet met behuizing.

Kies een scherm dat door ESPHome wordt ondersteund. De website van ESPHome geeft goede suggesties. Je kunt ook afgaan op ervaringen van anderen. Het kan dan een iets grotere uitdaging zijn om de juiste configuratie voor je display in ESPHome te vinden. Je zult daarbij waarschijnlijk wel even moeten experimenteren, niet alleen bij het instellen van je display, maar ook bijvoorbeeld voor het touchgedeelte. Zelfs bij het vrij gangbare touchscreen dat we in dit artikel gebruiken, was dat een beetje prutsen.

Kies een touchscreen dat door ESPHome wordt ondersteund.

4 Scherm met ESP32

Voor dit artikel hebben we een eenvoudige ESP32-2432S028 gebruikt, met een resistief touchscreen van 2,8 inch met 240 × 320 pixels. Dit model wordt ook wel de ‘Cheap Yellow Display’ genoemd, wat vooral met de gele printplaat te maken heeft.

Er zijn meerdere varianten. Zo wordt in de schermpjes vaak de ILI9341-chip als aansturing gebruikt, maar soms ook de ILI9342, zoals in ons exemplaar. Dat vergt dan een heel kleine, maar noodzakelijke aanpassing in je configuratie.

Je kunt het scherm flexibel inzetten voor je IoT-projecten. Zoek je een wat groter touchscreen, dan kun je bijvoorbeeld de CrowPanel van Elecrow overwegen. Die is er in een versie van 5 inch (ca. 32 euro) en 7 inch (ca. 42 euro), inclusief acrylbehuizing en verzending via de fabrikant. Beide versies hebben een touchscreen met hoge resolutie van 800 × 480 pixels en zijn voorzien van de modernere ESP32-S3-chip. Het touchscreen is capacitief, wat zeker voor kleinere bedieningselementen fijner werkt dan het resistieve touchscreen in ons goedkope alternatief.

Tegenwoordig bestaan er ook ronde touchscreens. Een leuke optie (zij het met beperkte schermruimte) is de ESP32-2424S012 met een ESP32-C3-microcontroller, een rond kleuren-touchscreen van 1,28 inch en in een witte of zwarte behuizing. Makerfabs heeft een vergelijk schermpje zonder behuizing. De LilyGo T-RGB heeft een wat groter 2,1inch-scherm (zonder behuizing), maar is ruim twee keer zo duur.

De ESP32-2432S028 is een voordelig scherm (onder), een wat duurder alternatief is het capacitieve 5inch-aanraakscherm met ESP32 van Elecrow (boven).

5 Add-ons voor ESPHome

Hoewel je bijvoorbeeld een pc met Python kunt gebruiken voor het bewerken van je configuratiebestanden en het flashen van de microcontroller met de software voor ESPHome, is het meestal veel makkelijker om de add-on voor ESPHome binnen Home Assistant te gebruiken. Dat geeft ook een ander groot voordeel: je kunt de configuratie voor alle apparaten met ESPHome binnen Home Assistant beheren. Je zult zeker in de testfase veel wijzigingen aan de configuratie moeten maken.

Via de add-on voor ESPHome voeg je eenvoudig microcontrollers toe.

6 Microcontroller toevoegen

We gaan nu een verse microcontroller toevoegen. Je kunt eventueel ESPHome Web gebruiken om de microcontroller voor te bereiden voor gebruik met ESPHome, maar wij geven zoals gezegd de voorkeur aan de ESPHome-add-on, die je binnen Home Assistant kunt openen.

Je kunt voor deze methode de microcontroller gewoon via usb aansluiten op je eigen pc, maar dit vereist wel dat je Home Assistant opent via een beveiligde https-verbinding. Lukt dat niet? Als alternatief kun je de microcontroller ook via usb aansluiten op het systeem met Home Assistant zelf, voordat je verder gaat in ESPHome.

Het dashboard van ESPHome toont alle toegevoegde apparaten.

Ook leuk: Werk met wat je hebt: creëer je eigen alarmsysteem met Home Assistant

7 Configuratie

Klik binnen ESPHome op New device om een nieuwe microcontroller te initialiseren. Vul bij Name een naam in voor het apparaat. Bij Network name vul je de naam (SSID) in van het wifi-netwerk waarmee de microcontroller moet verbinden en bij Password het bijbehorende wachtwoord. Klik dan op Next.

In de volgende stap zal ESPHome een configuratiebestand maken, firmware bouwen en de microcontroller flashen. Klik daarvoor dus eerst op Connect. Als het goed is, kun je nu de com-poort selecteren waarmee de microcontroller is verbonden. Zie je geen com-poort, dan zul je eerst drivers moeten installeren. De instructies krijg je als je het venster sluit zonder een com-poort te selecteren. Als de verbinding is gelukt, zal de installatie verdergaan. Lukt het niet? Dan kun je kiezen voor Skip this step gevolgd door een handmatige configuratie.

Vul een naam in en de details voor het wifi-netwerk.

Toepassingen voor een touchscreen

Er zijn veel leuke toepassingen voor een touchscreen. Zo kun je bijvoorbeeld een soort weerstation maken, dat je voorziet van actuele informatie van Home Assistant. Ook kun je live de opbrengst van je zonnepanelen laten zien of het verbruik in huis. Je zou een schermpje voor Music Assistant kunnen maken met bijvoorbeeld de weergave van het nummer en volumeregeling (zie ook: Met Music Assistant ben jij de baas over jouw muziekcollectie). Tot slot kun je een scherm gebruiken voor statusmeldingen of loggegevens.

8 Touchscreen met ESP32

We gebruiken in dit artikel zoals gezegd de ESP32-2432S028 als voorbeeld. Dit is een touchscreen met ingebouwde ESP32-chip. Dit apparaatje kun je direct toevoegen aan ESPHome: precies zoals in paragraaf 7 staat omschreven, al moesten we in dit geval na het aanwijzen van de com-poort wel de boot-knop even indrukken.

Overigens bevat het apparaat meestal een voorgeprogrammeerde demo met een gebruikersinterface op basis van LVGL. Die zie je als je hem zo uit de doos op een voeding aansluit. Je kunt daarmee meteen de werking controleren. Je zult bij een model met resistief aanraakscherm overigens iets harder moeten drukken dan je misschien gewend bent.

We gebruiken dit voordelige 2,8inch-aanraakscherm, dat ook wel ‘Cheap Yellow Display’ wordt genoemd.

9 Schermconfiguratie

Na het toevoegen van je touchscreen heb je direct een basisconfiguratie voor ESPHome. Via Edit kun je deze configuratie aanpassen. Zowel voor het aansturen van het display als de registratie van het aanraken wordt SPI (Serial Peripheral Interface) gebruikt. Voor onze ESP32-2432S028 is dit de configuratie, rekening houdend met de gebruikte interne GPIO-pinnen:

We voegen nu eerst de configuratie van het display toe en in paragraaf 11 het touchgedeelte. Voor het display is de configuratie als volgt:

Merk op dat er ook een (oudere) variant van dit touchscreen is met de ILI9341. In dat geval gebruik je model: ILI9341 en invert_colors: false. Na het maken van de aanpassingen kies je Install. Je kunt nu kiezen hoe je de firmware wilt overbrengen. Meestal kies je Wirelessly voor over-the-air-updates. Het apparaat hoeft daarbij niet meer met jouw pc te zijn verbonden.

Binnen ESPHome kun je eenvoudig de configuratie bewerken.

10 LVGL-bibliotheek

Binnen ESPHome kon je voorheen met displays werken door binnen de component display met lambda bijvoorbeeld teksten met een bepaald lettertype naar je scherm te sturen. Als je LVGL gaat gebruiken, gebruik je geen lambda meer, maar alleen LVGL en widgets. Als eerste voegen we de LVGL-bibliotheek toe aan de YAML-code:

lvgl:
  buffer_size: 25%

De optie buffer_size is ons geval noodzakelijk, vanwege de afwezigheid van PSRAM. In paragraaf 13 voegen we ook nog widgets toe. Omdat we dat hier nog niet hebben gedaan, zie je na het flashen als het goed is een demo met een knop, checkbox, cirkel met tekst en schuifbalk.

11 Configuratie touchscreen

Bediening via het scherm is nog niet mogelijk. Daarvoor moeten we het touchscreen toevoegen aan de configuratie van ESPHome:

Bewaar de aanpassingen en installeer de nieuwe firmware. Controleer of je de demo goed kunt bedienen. De regels onder on_touch zorgen dat in de logs de geregistreerde coördinaten worden getoond. Er kunnen aanpassingen nodig zijn in de regels onder calibration en transform.

12 Backlight

Het display is voorzien van een achtergrondverlichting (backlight) via pin 21. We definiëren deze output als volgt:

Daarna configureren we de achtergrondverlichting, waarbij we verwijzen naar de hierboven gedefinieerde output.

Na het flashen zal de backlight standaard aanstaan. Eventueel kun je deze vanuit Home Assistant aan- en uitzetten en de helderheid ervan regelen, bijvoorbeeld op basis van afwezigheid. Je kunt ook een script maken om de helderheid bij inactiviteit terug te brengen. Daarvoor verwijzen we je naar het uitgewerkte voorbeeld op GitHub (zie kader ‘Code downloaden’).

Binnen Home Assistant kun je eventueel ook de backlight aan- en uitzetten.

13 Widgets toevoegen

Onder de regel lvgl kun je nu de gewenste LVGL-componenten toevoegen aan je YAML-configuratie. Denk aan bijvoorbeeld knoppen, schuifregelaars, grafieken of labels. In dit voorbeeld voegen we aan de bovenkant alleen twee widgets toe voor een dimbare led, te weten een schakelaar (button) en schuifregelaar (slider).

De meeste opties dienen voor het positioneren van de widget. We geven bijvoorbeeld de breedte (width) en hoogte (height) aan, halen de widgets iets van de rand of met x en y, en regelen de uitlijning met align. Het gedeelte bij on_click zorgt dat de bewuste lamp in Home Assistant wordt omgeschakeld bij het klikken op de button. Voor de slider doen we hetzelfde onder on_release. Die acties zijn overigens om veiligheidsredenen niet direct mogelijk. In paragraaf 16 leggen we uit hoe je dit kunt toestaan.

We voegen in dit voorbeeld alleen twee eenvoudige widgets toe.

Cookbook voor ESPHome en LVGL

We houden het hier redelijk eenvoudig, maar je kunt natuurlijk veel geavanceerdere gebruikersinterfaces maken. Zo is bijvoorbeeld een geneste structuur mogelijk, kun je op verschillende manieren een grid maken, en met pagina’s individuele schermen of secties in je gebruikersinterface maken. Daarbij kan elke pagina zijn eigen widgets hebben. ESPHome geeft op zijn website in een ‘cookbook’ nog wat praktische voorbeelden voor het werken met LVGL, ook in combinatie met Home Assistant.

De website van ESPHome heeft veel voorbeelden voor het werken met LVGL.

14 Interactie met Home Assistant

De entiteit voor de dimbare lamp heeft in Home Assistant de naam light.wledkantoor. De waardes zijn nodig om de widgets de juiste status te kunnen geven. Daarom voegen we hieronder een binary_sensor toe voor de status (aan of uit) en een sensor voor het helderheidsniveau. We werken vervolgens bij on_state en on_value de widgets bij als de status verandert in Home Assistant. Bij id vul je uiteraard de id van de betreffende widget in.

Gebruik de logfunctie om te zien of bijvoorbeeld een status verandert.

15 Toevoegen aan Home Assistant

De add-on voor ESPHome hebben we gebruikt om de microcontroller van firmware te voorzien. Maar je zult het apparaat hierna nog wel moeten toevoegen aan Home Assistant. Dat is heel eenvoudig: het wordt automatisch gevonden. In Home Assistant zie je via Instellingen / Apparaten en diensten het bewuste apparaat direct terug op het tabblad Integraties. Klik op de knop Toevoegen om het aan Home Assistant toe te voegen.

Het apparaat met ESPHome moet je nog toevoegen aan Home Assistant.

16 Acties toestaan

Als je het touchscreen bedient, zal Home Assistant een melding geven dat het ESPHome-apparaat heeft geprobeerd een actie in Home Assistant uit te voeren. Standaard is dit om veiligheidsredenen niet toegestaan, maar dit is eenvoudig op te lossen.

Ga naar Instellingen / Apparaten en klik dan onder het kopje Geconfigureerd op ESPhome. Achter het bewuste apparaat klik je vervolgens op Configureren. Zet een vinkje bij Toestaan dat het apparaat Home Assistant-acties uitvoert. Klik op Verzenden. Hierna zijn alle acties zoals het omschakelen van de lamp en regelen van de helderheid wel toegestaan.

Zorg dat het apparaat acties in Home Assistant mag uitvoeren.