Smartwares Wall switch converter - Maak ieder lichtknopje slim
Slimme verlichting zoals Philips Hue is handig, maar een lichtknopje blijkt vaak onmisbaar. Als je een slimme lamp met een normale lichtschakelaar uitzet, is de lamp onbereikbaar voor het systeem. Smartwares belooft met de Wall switch converter een oplossingen te hebben die je normale wandschakelaar slim maakt.
Wanneer je bij een systeem als Hue een lamp via een wandschakelaar uitschakelt, staat er geen spanning meer op en is de lamp niet meer bereikbaar voor het systeem. En dat is lastig als je de lamp vervolgens wel wilt bedienen met je smartphone of een automatische actie geprogrammeerd hebt waarvoor het licht ingeschakeld moet worden. Nu kun je voor bijvoorbeeld Hue diverse losse schakelaars kopen, maar vaak zul je de normale wandschakelaars gewoon laten zitten. Of misschien vind je iets als een Hue Dimmer Switch niet bij je schakelmateriaal passen. Al is er vanuit schakelmateriaalfabrikanten steeds meer mogelijk in de vorm van Friends of Hue, maar dat zijn wel prijzige knopjes. Smartwares heeft met de Wall switch converter een relatief goedkope inbouwmodule gemaakt die normale schakelaars verandert in slimme schakelaars waarbij een slimme lamp altijd onder spanning blijft staan. De Smartwares Wall switch converter is een compacte module waar je een knoopcel in plaatst. Dat heeft als voordeel dat er geen nuldraad nodig is voor het aansluiten. De module werkt met Smartwares' eigen lampen én Hue-verlichting.
HomeWizard Link
De Smartwares-inbouwmodule maakt voor de communicatie gebruik van een protocol op de 868MHz-band, dezelfde frequentie als bijvoorbeeld Z-wave ook gebruikt. Het protocol is helaas gesloten en voor zover ik weet zijn er geen mogelijkheden om dit protocol met andere ontvangers te gebruiken waardoor je om de Wall switch converter te gebruiken een basisstation van Smartwares in de vorm van de HomeWizard Link nodig hebt. Gelukkig valt de prijs van dat basisstation met 35 euro mee. De HomeWizard Link vormt de basis van Smartwares’ eigen HomeWizard Pro domoticasysteem dat naast de in dit artikel besproken inbouwmodule onder andere eigen lampen, schakelaars en sensors omvat. Er is echter een beperkt aantal slimme producten van derde partijen te koppelen en laat Philips Hue nou net één van die producten zijn. Hierdoor is de Wall switch converter volgens Smartwares uitermate geschikt om in combinatie met Hue als slim lichtknopje te gebruiken, het verlichtingssysteem dat ik zelf gebruik.
Inbouwmodule met batterijtje
Inbouwmodules voor achter de wandschakelaar zijn op zich niks nieuws, maar vaak zijn ze een stuk duurder dan de 20 euro die Smartwares per module vraagt en een stuk lastiger in te bouwen. Die eenvoudige installatie komt doordat Smartwares gekozen heeft voor een batterij als voeding. Het voordeel van deze aanpak is duidelijk: je hebt geen blauwe nuldraad achter je inbouwschakelaar nodig om de zender van energie te voorzien. Zo vereisen de meeste Z-wave-inbouwmodules zowel een bruine fasedraad als een blauwe nuldraad. Achter lichtschakelaars vind je doorgaans alleen de bruine fasedraad omdat de blauwe draad die de stroomkring sluit bij de lamp zelf in de centraaldoos zit. Om een dergelijke inbouwmodule dan aan te sluiten, zul je zelf blauwe nuldraden vanaf de centraaldoos naar de lichtschakelaars moeten trekken en dat kan een lastig klusje zijn.
Dankzij het batterijtje is dat bij de Smartwares-module niet nodig. Het enige nadeel dat ik van Smartwares’ aanpak kan bedenken is dat een batterij natuurlijk een keer leeg is. Op dat moment zul je de lichtschakelaar weer van de muur moeten schroeven om de batterij te vervangen. Al zou dat nadeel mee moeten vallen, want volgens Smartwares gaat de batterij maar liefst acht jaar mee. Het gebruikte type knoopcel CR2450 is gelukkig een gebruikelijk type batterij dat je op veel plekken zo kunt kopen.
Kennelijk vond ook Signify (het bedrijf achter Philip Hue) de batterijmodule ook een goed idee, want onlangs kondigde Signify aan zelf met een vergelijkbare module te komen. Die is met een prijs van 40 euro per module wel een stuk duurder.
Eenvoudige installatie
De installatie van de inbouwmodule is geen heel ingewikkeld klusje. Uiteraard schakel je eerst de spanning van de groep in de meterkast uit. Je begint met het plaatsen van de knoopcelbatterij waarna je de inbouwmodule via een knopje koppelt met de HomeWizard Link. Die koppeling moet je in ieder geval doen voordat je alles weer terug op de muur schroeft, want dan kun je natuurlijk niet meer bij het knopje.
Vervolgens is het tijd voor de daadwerkelijke installatie en schroef je de wandschakelaar van de muur. Haal de bruine en zwarte draad vervolgens van de schakelaar los. Die bruine en zwarte draad moet je vervolgens met elkaar verbinden. Zo staat er altijd spanning op het lichtpunt waar de slimme lamp hangt. Hiervoor levert Smartwares een lasklem mee. Ik was aangenaam verrast dat het om een WAGO-variant met hendeltjes gaat. Die zijn vooral als je de draden ooit weer los wil maken echt veel handiger dan normale lasklemmen. Vervolgens sluit je de draadjes van de inbouwmodule aan op de contacten van de lichtschakelaar en schroef het geheel weer op de muur. Je kunt nu de groep weer inschakelen en je lamp en schakelaar softwarematig koppelen in de app.
Je hoeft natuurlijk niet per se de schakelaar van een lichtpunt aan een lamp op dat lichtpunt te koppelen. Zo heb ik in de keuken een wandlichtpunt met bijbehorende schakelaar die ik niet gebruik omdat ik daar geen lamp heb hangen. Wel heb ik een Hue-lichtstrip op de keukenkastjes gelegd. Die ongebruikte schakelaar is dankzij een Wall switch converter opeens wel te gebruiken en schakelt nu de lichtstrip.
Schakelen en scenes
In de HomeWizard-app koppel je de Hue Bridge waarna je zelf kunt besluiten welke van je Hue-lampen daadwerkelijk in de HomeWizard-app getoond worden. Handig, want het heeft wat mij betreft geen zin om al mijn lampen te ontsluiten. Voor mij is het voldoende om alleen de lampen te zien die ik via HomeWizard daadwerkelijk aan een fysieke lichtschakelaar wil koppelen. Vind je een automatiseringsfunctie in de app toch handig of wil je de lampen koppelen met Smartwares-producten, dan kun je natuurlijk wel alle Hue-lampen toevoegen.
De koppeling tussen een lamp en een schakelaar is eenvoudig te maken en je kunt acties toekennen aan 1, 2 3 en 4 keer schakelen. Ik heb aan de 1x schakelen de actie schakel apparaat toegekend. Dat betekent dat als je op de normale manier je lichtschakelaar gebruikt, de status van de lamp verandert. Staat de lamp aan, dan gaat ie uit. En staat de lamp uit, dan gaat ie aan. Je kunt dus probleemloos de Hue-app of een andere schakelaar gebruiken, de schakelaar met daarachter de Wall switch converter doet altijd wat je ervan verwacht. Je kunt via de app instellen met welke tint of kleur en helderheid een lamp ingeschakeld moet worden via de schakelaar. Zolang je één lamp tegelijkertijd wilt in- of uitschakelen, werkt het geheel prima.
Het wordt echter een probleem als je meerdere lampen in één keer wil in- of uitschakelen. De kamers of zones waarmee je in de Hue-app lampen aan elkaar koppelt zijn niet zichtbaar in de HomeWizard-omgeving. Dat zou niet erg moeten zijn omdat je lampen binnen de HomeWizard-app ook in kamers kunt verdelen.
Helaas blijkt het niet mogelijk te zijn om in één keer alle lampen in een kamer te schakelen. Het enige dat je kunt doen om lampen te koppelen is een scene maken. Het is prima mogelijk om een scene te maken die de gewenste lampen inschakelt. Maar als je die scene aan de normale 1X-schakelactie toekent, kun je die scene alleen inschakelen oftewel: je kunt de verlichting dan niet uitschakelen met de normale schakelactie. Daarvoor kun je weer een tweede scene maken waarin je de lampen weer uitschakelt, maar die scene zul je dan moeten toekennen aan de 2X-schakelactie. Dat wordt wat mij betreft al snel onhandig. Ik wil gewoon op de knop drukken om het licht aan en vervolgens weer uit te doen. De scenes waarmee je verschillende lampen in één keer op gewenst kleur en helderheid zet zie ik zelf echt als aanvulling hierop. Het koppelen van meerdere lampen tot één licht is immers geen gek idee, er zijn genoeg armaturen waar je meerdere lampen in draait. Als gebruiker van Hue is het overigens niet mogelijk om scenes die je binnen de Hue-app gemaakt hebt te gebruiken, je zult eventuele scenes voor de wandschakelaar in de HomeWizard-app moeten (na)maken.
Beperkte koppelingsmogelijkheden
Wat jammer is aan de HomeWizard Link is dat er naast de koppeling met Hue, Google Home en Amazon Alexa niks van derde partijen te koppelen valt. Op zich begrijpelijk vanuit Smartwares, want uiteraard is de HomeWizard Link ontworpen om dienst te doen als basis voor een slim huis. Maar vanuit het oogpunt van iemand die het vooral als aanvulling op Hue gebruikt en ook andere slimme apparaten in huis heeft, is het jammer dat je de knoppen niet kunt ontsluiten in bijvoorbeeld systemen als Home Assistant of Domoticz.
Conclusie
Smartwares heeft met de Wall switch converter een handig product in het assortiment. In eerste instantie is de inbouwmodule bedoeld voor het eigen verlichtingssysteem, maar er is een eenvoudige koppeling met Philips Hue voorhanden. De prijs van 20 euro per inbouwmodule is goed, wel heb je een HomeWizard Link-basisstation nodig. Die is met een prijs van 35 euro betaalbaar, en zeker als je een paar lichtknopjes in huis slim wilt maken overkomelijk.
Het geheel is eenvoudig te installeren en werkt zolang je met één schakelaar één lamp wilt schakelen uitstekend. De hardware is dus prima in orde, maar helaas geldt dat niet voor de software. Het probleem begint als je meerdere lampen met één schakelaar wilt bedienen want lampen groeperen tot één lamp is niet mogelijk. En dat is toch echt wel een belangrijk nadeel waar scenes wat mij betreft niet helemaal de oplossing voor zijn.
Een ander nadeel voor vooral Hue-gebruikers is dat HomeWizard Lite een eigen ecosysteem is waar je verder eigenlijk alleen slimme producten van SmartWares zelf op kunt aansluiten. Nu heb je daar als je het systeem puur als Hue-knoppen gebruikt natuurlijk geen last van, maar een koppeling met bijvoorbeeld een open platform als Home Assistant zou handig zijn om meer met de slim gemaakte schakelaars te kunnen doen.
Ben je overigens al een gebruiker van het HomeWizard Link-systeem, dan raad ik je de Wall switch converter zeker aan. De genoemde nadelen van het systeem gelden dan immers veel minder sterk voor jou.
Ons oordeel
Smartwares Wall switch converter
Pluspunten
Eenvoudige installatie
Relatief goedkoop
Werkt goed met één lamp
Minpunten
Geen lampen groeperen
Beperkte koppeling domoticasystemen
Scenes Hue niet aanroepbaar
Conclusie