ID.nl logo
Slimme verlichting voor binnen: dit zijn je opties
Zekerheid & gemak

Slimme verlichting voor binnen: dit zijn je opties

We kunnen ons goed voorstellen dat er een hoop op je af komt wanneer je van plan bent te investeren in slimme verlichting voor in huis. Er bestaan namelijk veel soort lampen en armaturen, die allemaal net even op een andere manier werken. En dan zijn er ook nog de opties met betrekking tot connectiviteit, apps en smarthomeplatformen. Kortom: genoeg om te bespreken.

Slimme verlichting en slimme thermostaten hebben één ding gemeen: ze vormen vaak de eerste stap in de richting van een smarthome (een slim huis). Beide apparaten bieden slimme opties aan waar mensen snel bekend mee raken én aan wennen, waardoor dat vaak naar meer smaakt.

In het geval van slimme lampen kun je ze met je smartphone of stem bedienen. Daarnaast werken ze via vaste schema’s en is het mogelijk ze op afstand uit te schakelen. En wanneer je ze opneemt in een smarthomenetwerk, dan krijg je toegang tot meer functies en mogelijkheden.

De basis van slimme verlichting

Maar voor we bij dat soort functies aankomen, kan het geen kwaad om nog even de basis van slimme verlichting te bespreken. We kijken in dit geval specifiek naar de opties met betrekking tot verlichting voor binnen. Daarnaast bestaat er ook slimme verlichting voor buiten, mocht je daar interesse in hebben.

Slimme lampen voor binnen heb je tegenwoordig in allerlei soorten in maten. We beginnen bij de standaard lamp; de simpele doch slimme peer die je in bestaande houders draait.

De slimme peer bestaat in twee soorten, met verschillende fittingen. Je moet eerst kijken naar die aansluitingen (denk dan bijvoorbeeld aan E14, E27 of GU10) om te checken of de lamp wel past in de houder die je hebt staan of op het oog hebt. Daarna kijk je naar het verbindingstype. Want de ene lamp sluit je direct aan op je wifi-netwerk, terwijl je voor een andere lamp een Zigbee- of Z-Wave-hub nodig hebt. Sommige fabrikanten bieden starterspakketten aan waarin enkele lampen en zo’n smarthomehub zit. Tot slot zijn er ook lampen die alléén bluetooth ondersteunen.

Er bestaan ook slimme lampen voor specifieke kamers of situaties. Denk dan bijvoorbeeld aan de plafonnière, een hanglamp, de ouderwetse tafellamp en een wandlamp. Daarnaast zijn er ook vloerstaanders, spotlampen en sierlijke verlichtingsopties. De laatste categorie is een bijzondere, aangezien je daarmee heuse kunstwerken aan de muur kunt ophangen. Dergelijke lampen nemen de vorm aan van een led-paneel in de vorm van een vierkant of hexagon, waarmee je zelfs vormen kunt maken aan de muur. Niet de handigste optie voor dagelijks gebruik, maar wel erg sfeervol.

Daarnaast zijn er bijvoorbeeld nog led-strips. Die zijn strips met daarin kleine led-lampen, die je bijvoorbeeld onder een kast of bank kunt hangen. Sommige mensen hangen dergelijke producten ook achter een televisie, allemaal met hetzelfde doel: sfeervolle verlichting aanbrengen.

Tot slot zijn er nog wat kleinere categorieën, die enkele producten soms combineren. Denk dan een make-upspiegel met daaromheen een led-rand, die voor optimale lichtinval zorgt tijdens het opmaken. Zo zie je altijd perfect wat je aan het doen bent en wat het resultaat is van je werk.

©PXimport

Slimme verlichting bedienen

Wat de bovenstaande lampen allemaal gemeen hebben is dat ze via apps te bedienen zijn; ongeacht de installatiemanier. In de meeste gevallen is het zo dat je die lampen bedient per groep of kamer, maar soms moet je ze per stuk aansturen. Voordat je zo’n groep beschikbaar is, moet je die nog wel even aanmaken. Maar wanneer je slimme verlichting voor het eerst installeert, dan laat een app zien hoe de belangrijkste functies werken. Wees dus gerust: er komt inderdaad soms veel op je af, maar de software neemt je aan de hand, waardoor je snel weet waar je aan toe bent.

Binnen de app kun je heel veel zaken regelen. Ondersteunen je lampen kleur? Dan kun je precies de kleuren selecteren die je mooi of handig vindt. Door middel van steekwoorden kun je vaak een sfeer uitkiezen die bij een moment past. En anders heb je de handmatige kleurenkiezer. Je kunt de lampen allemaal eenzelfde kleur meegeven of je geeft ze allemaal een andere kleur. Middels thema’s stel je meerdere lampen in één keer in en kun je een avondje Dungeons and Dragons ineens heel bijzonder en meeslepend maken. Als je het kunt bedenken, is het vaak wel mogelijk met zo’n system.

Sommige lampen bieden alleen verschillende wittinten aan. Dergelijke informatie wordt goed gecommuniceerd via de doos van het product; dus let daar goed op wanneer je iets aanschaft. De kleurtemperatuur (zoals dat ook genoemd wordt) wordt uitgedrukt in Kelvin. Meestal ligt die temperatuur ergens tussen de 2.600 en 6.500 K. Dat is vergelijkbaar met lichtbronnen als gloeilampen en TL-buizen. Sommige lampen gaan nog iets verder daarin en bieden opties voor kaarslicht (1.500 K) en daglicht (tot 7.000 K) aan. Dit stel je gewoon in via de app.

Binnen diezelfde app regel je vaak ook de ondersteuning voor smarthomeplatformen (en anders moet je dat via externe partijen regelen). Zo bieden veel systemen voor slimme verlichting ondersteuning aan voor Google Home, Apple HomeKit en IFTTT, om maar wat voorbeelden te geven. Dit zijn tevens toegankelijke opties om te experimenteren met routines en automatiseringen; doorgewinterde smarthomegebruikers hebben wellicht al andere opties voor zichzelf ingebouwd. Met een systeem als Fibaro heb je bijvoorbeeld al veel meer opties tot je beschikking.

Geld besparen met slimme lampen?

Een vraag die vaak naar voren komt is of je geld kunt besparen met slimme lampen in huis. Het antwoord is eigenlijk altijd ja, maar we kunnen enkele feiten hieromtrent niet negeren. Zo merk je wellicht weinig tot geen verschil wanneer je ‘domme’ led-lamp vervangt met slimme varianten. Heb je in huis nog allerlei oude peertjes in gebruik, zoals de ouderwetse gloeilamp, dan merk je al snel een groot verschil op je energierekening. Led-lampen (slim of dom) zijn namelijk al gauw negentig procent energiezuiniger dan gloeilampen. Dat is toch een fijne wetenschap.

Maar wat we hier niet kunnen negeren, is de vaak hoge instapprijs. Natuurlijk heb je zelf in de hand wat je aan een slimme lamp uitgeeft en kun je altijd kiezen voor goedkopere alternatieven. Wil je niet teveel betalen, check dan de laagste prijzen voor slimme lampen via Kieskeurig.nl.

De allergoedkoopste opties bieden wellicht niet altijd de mogelijkheden aan waar je naar op zoek bent. Sommige lampen ondersteunen bepaalde platformen niet (al kan daar met Matter gelukkig verandering in komen), terwijl andere lampen specifieke functies missen waar je naar op zoek bent. Kortom: ook hier is het belangrijk goed te kijken naar de opties van zo’n lamp.

Daarnaast dien je vaak te moeten investeren in hulpmiddelen en accessoires. Denk dan aan zo’n eerdergenoemde smarthomehub en wellicht zelfs nieuwe lichtschakelaars (die de lampen kunnen bedienen via dezelfde hub). Sommige systemen kennen een hoge instapprijs, maar bieden daarentegen ook enorm veel opties en functies aan. Je kiest dan duidelijk voor gemak en daardoor kun je mogelijk – op de langere termijn – veel geld besparen. Je kunt in elk geval altijd de lampen uitdoen wanneer je dat vergeten bent – tenzij ze alleen bluetooth ondersteunen.

Slimme verlichting voor binnen: de systemen

Nu je weet welke soorten lampen er zijn en waar je zoal rekening mee moet houden, is het tijd om de bekendste systemen onder de loep te leggen. Hieronder volgt een overzicht van bestaande systemen die slimme verlichting voor binnen aanbieden. Ook plaatsen we hier relevant nieuws, tests en reviews en aanverwante achtergrondartikelen.

Philips Hue

Dit is waarschijnlijk het merk dat iedereen kent wanneer die het over slimme lampen heeft. Maar het is ook één van de duurste, bestaande uit tal van lampsoorten en accessoires. Aan opties dus geen gebrek en datzelfde geldt voor de ondersteuning van smarthomesystemen. Daarnaast bepaal je zelf of je de bediening wil regelen via wifi (maar in feite Zigbee via de hub) of bluetooth. Via de app kun je alles regelen: van kleuren tot helderheid en van bediening tot schema’s.

Review: Philips Hue Centris

Review Philips Hue Wall Switch

Wiz

Het moederbedrijf van Signify biedt nog een merk aan voor slimme verlichting: Wiz. Dit merk heeft eveneens een uitgebreid aanbod van verschillende slimme lampen voor binnen. De overzichtelijke app is uitgebreid en je hebt volop keuze uit verscheidene accessoires. In vergelijking met Philips Hue zijn deze producten net even wat goedkoper, waardoor je niet helemaal dezelfde kwaliteit kunt verwachten. Desondanks kan dit een prima alternatief vormen. Je bedient de lampen via wifi (zonder tussenkomst van een hub) of bluetooth. Ook is er volop smarthome-ondersteuning.

Nieuws: SpaceSense van Wiz doet lampen zelf aan of uit

Nanoleaf

We benoemden net al even lichtpanelen die je aan de muur kunt hangen, waarmee je zelf vormen kunt maken. Eén van die systemen komt van Nanoleaf af. Dit is een modulair lichtsysteem, waar je zelf dus extra panelen aan kunt toevoegen. Hoewel de starterkits vrij prijzig zijn, kun je hiermee wel een fijne sfeer creëren in een kamer. Bovendien is het goed om te weten dat Nanoleaf ook externe systemen ondersteunt, zoals platformen als Google Home en Apple HomeKit.

Lifx

Lifx is een merk dat traditionele lampen en modulaire sfeerverlichting aanbiedt. Daarmee concurreert het bedrijf dus met de bovenstaande merken. Via de app kun je allerlei zaken regelen: zo kies je één van de duizenden soorten wittinten uit (de kleurentemperatuur) of één van de miljoenen kleuren. Je kunt veel van deze lampen direct koppelen aan je wifi-netwerk; dan hoef je dus géén smarthomehub aan te schaffen, maar het nadeel is wel dat het wifi-netwerk dan snel volloopt.

Innr

Het Nederlandse merk Innr zet zichzelf in de markt als een goedkoper alternatief voor Philips Hue. Je bedient dit systeem via Zigbee, waardoor je dus wel een hub nodig hebt. Mocht je eerder al geïnvesteerd hebben in Philips Hue en zo’n hub hebben, dan kun je de lampen daar gewoon aan koppelen. Mocht je nog niets in huis gehaald hebben, dan is het goed om te weten dat dit merk ook zijn eigen hub aanbiedt, waardoor je die dus ook voor een lagere prijs kunt scoren.

Ikea

Tot slot kijken we nog even naar Ikea. De Zweedse meubelmaker investeert hevig in het smarthomesegment, met onder meer de Tradfri-lampen. Je kunt deze lampen opnemen in bestaande Zigbee-netwerken en dat is goed nieuws: want ze zijn zeer goedkoop. Check wel even eerst van tevoren of ze alle functies aanbieden die je zoekt, want wellicht bieden ze net niet genoeg aan voor die prijs. Maar voor simpele bediening en opties, is dit een prima alternatief.

Ben je benieuwd geworden naar slimme verlichting voor in huis? Bij Bol.com vind je een hoop interessante producten!

▼ Volgende artikel
Europese alternatieven voor Amerikaanse online diensten
© shadowmoon30 - stock.adobe.com
Huis

Europese alternatieven voor Amerikaanse online diensten

Wanneer je alle internetdiensten opsomt die je zelf gebruikt, van e-mail tot zoekmachines, is de kans groot dat het vrijwel allemaal Amerikaanse platformen zijn. Voor wie zich daar niet helemaal comfortabel bij voelt, zijn er ook (gratis) Europese alternatieven.

In dit artikel

We kijken naar Europese alternatieven voor Amerikaanse diensten: • Zoekmachines • E-mail en agenda • Kantoor • Cloudopslag • Vertaling • Videosharing • Sociale Media • AI-Chat • VPN Lees ook: 20 tips om je online privacy te waarborgen

Steeds meer internetgebruikers in Europa stellen zich vragen bij de intensieve dataverzameling en dominante marktpositie van Amerikaanse techbedrijven, zeker in de huidige geopolitieke context. Daardoor groeit de interesse voor Europese alternatieven, die minder afhankelijk zijn van de Amerikaanse bedrijfswereld en overheid, beter aansluiten bij de strengere Europese privacywetgeving, en transparanter zijn over het gebruik van persoonsgegevens.

In dit artikel laten we je kort kennismaken met enkele Europese diensten die een privacyvriendelijker en vaak volwaardig alternatief bieden voor bekende Amerikaanse webdiensten en platformen. Dit gaat breed: van zoekmachines, e-mail en kantoortoepassingen tot cloudopslag, VPN, vertalingen, videosharing, AI-chat en sociale media. Wil je echt de-Amerikaniseren? Gebruik voor deze diensten dan geen Google-, Apple- of Facebook-account.

Zoekmachine

Het zal je niet verbazen dat een browser als Chrome standaard Google gebruikt als zoekmachine, maar je kunt zonder problemen een andere instellen. Open de instellingen van Chrome, ga naar Zoekmachine en klik op Wijzigen. Selecteer het gewenste alternatief. Europese, privacybewuste zoekmachines zijn onder meer het Duitse Ecosia (investeert advertentie-inkomsten in boomaanplant), het Franse Qwant en het Zwitserse SwissCows (dat overigens niet langer gratis is).

Je kunt ook handmatig een extra zoekmachine toevoegen. Neem bijvoorbeeld SwissCows in Chrome. Open opnieuw Zoekmachine en kies Zoekmachine en Site Search beheren. Klik op Toevoegen bij Site Search. Vul SwissCows in als naam, (bijvoorbeeld) sc als snelkoppeling en www.swisscows.com/web?query=%s als url. Bevestig met Toevoegen. Je kunt deze nu instellen als standaard of activeren via sc gevolgd door een druk op Tab in de adresbalk, waarna je de zoekterm ingeeft. Weet wel dat deze drie alternatieve zoekmachines deels gebruikmaken van de zoekindex van het (Amerikaanse) Bing.

Je kunt ook Europese, privacygerichte browsers gebruiken, zoals Ecosia en Ecosia (browser), de Zweedse Mullvad Browser en het Noorse Vivaldi. Hier kun je ook telkens je voorkeurzoekmachine instellen. Houd er wel rekening mee dat deze drie browsers de (Amerikaanse) Chromium- of Firefox-engine gebruiken voor het weergeven van webpagina's.

Chrome heeft van huis uit acht zoekmachines geconfigureerd.

E-mail en agenda

Gmail en Outlook zijn twee zeer populaire webmaildiensten, vooral dankzij hun sterke integratie met respectievelijk het Google- en Microsoft-ecosysteem. Op het vlak van privacy zijn er wel enkele bedenkingen. Bij Gmail wordt de inhoud van je mails gescand voor gepersonaliseerde advertenties, en ook Microsoft toont advertenties. Beide versleutelen weliswaar je berichten, zowel tijdens de overdracht als in rust (op de mailservers), maar de diensten zelf bewaren de encryptiesleutels.

Diensten als het Duitse Tuta en het Zwitserse Proton Mail pakken dit beter aan. Ze zijn grotendeels opensource, ze gebruiken stevige end-to-end-versleuteling en bij Tuta geldt zelfs het zero knowledge-principe: de dienst heeft geen toegang tot je gegevens, wachtwoorden of metadata. Bij Proton Mail blijft beperkte metadata zoals de onderwerpsregel zichtbaar. Beide zijn beschikbaar via web en mobiele apps en bieden in de gratis versie 1 GB opslagruimte; bij Tuta zit daar ook een agenda bij.

We helpen je even op weg met de laatste. Klik op Gratis e-mailaccount aanmaken en daarna op Selecteren bij Free. Kies je e-mailadres (@tutamail.com) en stel een wachtwoord in. Je krijgt een herstelcode waarmee je weer toegang krijgt als je je wachtwoord (of tweede factor) kwijt zou raken. Na goedkeuring kun je meteen mails ontvangen en verzenden. In de webinterface vind je rechtsboven de knoppen Contacten en Agenda.

Zo ziet de webinterface van (een gloednieuw account bij) Tuta eruit.

Kantoor

Als je denkt aan een cloudgebaseerde kantoorsuite, komen Google Documenten (en Workspace) en Microsoft 365 waarschijnlijk als eerste in je op. Toch zitten er vooral bij Google enkele privacyproblemen. Het verdienmodel draait rond advertenties, er is geen sluitende garantie dat je data binnen de EU blijven en in de gratis versie bewaart Google zelf de encryptiesleutels. Microsoft scoort iets beter, maar wie zeker wil zijn dat data de EU niet verlaten, kijkt beter naar het Letse OnlyOffice.

We stellen hier kort de gratis cloudservice voor, bereikbaar vanuit je browser en via mobiele apps. Registreer je via de website van OnlyOffice en bevestig je aanmelding via de ontvangen mail. Je krijgt dan een persoonlijke url (https://<accountnaam>.onlyoffice.com) die als centrale documentenhub fungeert, met 2 GB opslagruimte. Je kunt er 'kamers' aanmaken. Dit zijn virtuele ruimtes of projectmappen waarin je documenten creëert, bewerkt en eventueel deelt met rolgebaseerde toegangsrechten.

De suite bevat een tekstverwerker, spreadsheet, presentatietool en pdf-editor. Omdat de dienst standaard werkt met Microsofts OOXML-bestandsformaten, hoef je bij het importeren of exporteren nauwelijks compatibiliteitsproblemen te verwachten.

De online kantoorsuite van OnlyOffice: Nederlandstalig en mooi overzichtelijk.

Cloudopslag

Bij cloudopslag springen Google Drive (15 GB gratis) en Microsoft OneDrive (5 GB gratis) er qua gebruikersaantallen uit, met Dropbox (2 GB gratis) als derde op het podium. Je data worden telkens op Amerikaanse servers opgeslagen en je hebt geen controle over de encryptiesleutels. Je kunt dit eventueel oplossen met end-to-end-encryptie via een gratis tool als Cryptomator.

Er bestaan gelukkig ook gratis Europese alternatieven die vergelijkbare opslagruimte bieden, je data gegarandeerd binnen de EU bewaren en je zelf de encryptiesleutels laten beheren. Een daarvan is het Zwitserse EdelCloud Basic (2 GB), van de makers van SwissCows. Bekendere opties zijn Proton Drive (5 GB) en pCloud (10 GB), beide eveneens uit Zwitserland.

We kijken naar pCloud. Je meldt je gratis aan via de website. Stel een wachtwoord in en kies bij Gegevensregio voor Europese Unie. Bevestig via de link in de ontvangen e-mail en klik op de website op Ga naar mijn account. Je kunt dan meteen aan de slag. Linksonder zie je dat standaard al 3 GB is ontgrendeld. Door acties uit te voeren zoals een bestand uploaden, pCloud Drive en de mobiele app installeren en enkele vrienden uitnodigen, kun je dit uitbreiden tot 10 GB.

De gratis versie van pCloud: 6 GB ontgrendeld, nog vier te gaan.

Vertaling

Het begint wat eentonig te worden, maar ook voor geautomatiseerde vertalingen kom je al snel uit bij diensten van Google Translate of Microsoft Translator. Toch bestaat er een sterk en populair alternatief: het Duitse DeepL. De gratis versie kent wel enkele beperkingen: je kunt maximaal drie documenten per maand van maximaal 5 MB vertalen (niet bewerkbaar), en je teksten kunnen door DeepL worden gebruikt voor trainingsdoeleinden.

Minder bekend, maar volledig gratis, zijn Lingva Translate (meer dan honderd talen) uit Duitsland en het Spaanse Apertium (meer dan veertig talen, ook als app). Beide zijn opensource. Bij Apertium kun je documenten en webpagina's uploaden, maar de beschikbare doeltalen hangen af van je brontaal. Vanuit Nederlands bijvoorbeeld kun je helaas alleen naar Afrikaans vertalen. Lingva biedt een bredere keuze aan taalparen, al moet je de brontekst hier wel zelf invoeren of plakken. Je kunt de tekst ook laten voorlezen, al is de kwaliteit voor Nederlands voorlopig ondermaats. De vertalingen zijn bij beide diensten niet bewerkbaar op de site.

Lingva: honderd talen, maar alleen voor zelf ingevoerde tekst.

Videosharing

Videosites als Vimeo en vooral Googles YouTube hoeven we niet meer toe te lichten, maar kun je ook enkele Europese alternatieven noemen? Die bestaan wel degelijk, met als bekendste Dailymotion en PeerTube, beide van Franse oorsprong.

Dailymotion heeft dan misschien niet het uitgebreide aanbod van YouTube, maar bereikt wereldwijd toch zo'n 300 miljoen maandelijkse gebruikers. Je kunt er zonder account video's opzoeken via trefwoorden en daarna filteren op onder meer Playlists, Users en Hashtags. Met een account kun je ook video's uploaden en delen via je browser of mobiele apps. Het platform geeft aanbevelingen op basis van je kijkgedrag en is geïntegreerd met sociale media als Facebook en X.

Bij PeerTube draait eveneens alles rond video streaming en delen, maar dan binnen het zogeheten Fediverse (meer daarover verderop in dit artikel). Zoeken naar specifieke video's of kanalen kun je via deze link. Bij een geschikte video klik je op een knop die je naar de bijbehorende server brengt, waar je je eventueel kunt aanmelden om bijvoorbeeld op video's te reageren of zelf te publiceren op je kanaal.

Op zoek naar geschikte video's op het PeerTube-platform.

Sociale media

Met sociale mediaplatformen bevinden we ons bijna volledig op Amerikaans grondgebied. Denk aan Facebook, Instagram, X, LinkedIn, Snapchat, Pinterest, Reddit, Threads en WhatsApp. Er bestaan wel – ook Europese – alternatieven, maar overstappen is vaak lastig. Je wilt immers voldoende aanbod, voldoende medegebruikers en het liefst ook een gebruiksvriendelijke omgeving.

Zo is er het Zwitserse Threema (circa 6 euro), een dienst die zich opwerpt als veilig en privacy-bewust alternatief voor WhatsApp, maar helaas is het niet mogelijk berichten tussen beide netwerken uit te wisselen – ook al ijvert de EU met initiatieven als de Digital Markets Act voor meer interoperabiliteit tussen (onder meer) berichtenapps.

Een andere relatief bekende, maar geheel gratis dienst is Mastodon, van Duitse oorsprong. Dit is een microbloggingdienst met tekstposts, reacties, boosts en volgers, die zich profileert als alternatief voor X. Mastodon maakt deel uit van het zogenaamde Fediverse, een samentrekking van 'FEDerated unIVERSE'. Dit is een gedecentraliseerd netwerk van onafhankelijk beheerde servers (zogeheten instances), die via gemeenschappelijke protocollen als ActivityPub wel met elkaar kunnen communiceren.

Andere Fediverse-diensten van Europese origine zijn het al vermelde PeerTube (videoplatform), het IJslandse Pleroma (microblogging), het Franse Funkwhale (audiosharing) en Lemmy (forum- en discussienetwerk, vergelijkbaar met Reddit).

Zojuist aangemeld bij Mastodon: daarmee zijn we klaar voor onze eerste 'toot', met hashtag natuurlijk.

AI-chat

Sinds de lancering van ChatGPT door het Amerikaanse OpenAI eind 2022 is AI, en in het bijzonder AI-chatbots, niet meer weg te denken uit bedrijven en uit ons dagelijks leven. China volgt als stevige tweede speler – denk aan het veelbesproken DeepSeek – maar ook Europa is bezig aan een fikse inhaalbeweging. Een opvallend initiatief komt van OpenEuroLLM, een alliantie van meer dan 20 Europese bedrijven, universiteiten en supercomputingcentra die een opensource-taalmodel (LLM, Large Language Model) ontwikkelen als alternatief voor Amerikaanse en Chinese AI-assistenten. OpenGPT-X dan weer is een Duits project dat grootschalige AI-taalmodellen bouwt, waaronder het opensource-model Teuken-7B, getraind in alle 24 officiële EU-talen.

Wil je zelf met een Europese AI-chatbot experimenteren, kijk dan eens op de site van het Franse bedrijf Mistral dat eigen taalmodellen ontwikkelde. Wil je ook beelden en code genereren, dan moet je je wel registreren. De bot reageert opvallend snel, maar wie meer functies wil – zoals een onbeperkt aantal prompts per dag en een krachtiger LLM – moet upgraden naar Pro (zo'n 18 euro per maand).

De beeldgenerator van Le Chat: een fraaie afbeelding in een paar seconden.

VPN

Een Virtual Private Network, kortweg VPN, is ideaal voor wie meer online privacy wil (je ip-adres blijft verborgen), veiliger wil surfen op openbare wifi (je data zijn volledig versleuteld) of geoblokkades wil omzeilen (je kiest een VPN-server in een niet-geblokkeerd land).

Veel populaire opties, zoals Hotspot Shield, zijn Amerikaans. Wie liever Europees gaat, vindt sterke alternatieven als het Zweedse Mullvad en het Zwitserse Proton VPN. Beide houden geen logboeken bij, ze bieden een wereldwijde keuze aan VPN-servers en gebruiken opensource-clientapps. Je vindt er ook functies als een killswitch (je verbinding wordt meteen verbroken als de VPN-server wegvalt) en split-tunneling (je kiest zelf welke apps via de VPN lopen). Proton VPN ondersteunt wel beter streamingdiensten als Netflix en Prime Video. Beide kosten zo'n 5 euro per maand.

Proton VPN biedt tevens een beperkte gratis versie, handig om mee te starten. Surf naar de site van Proton VPN, vul je e-mailadres in, klik op Begin met Proton VPN en stel een sterk wachtwoord in (twee keer). Je kunt meteen de client-app downloaden, bijvoorbeeld voor Windows. Installeer die (extra apps hoef je niet mee te nemen) en meld je aan met je Proton-account. Kies een VPN-server in een beschikbaar land (vijf in de gratis versie), klik op Verbinden en test de VPN-verbinding gerust via bijvoorbeeld www.whatismyip.com. Of nog beter (in het kader van dit artikel) www.watismijnip.nl/.

Controleer de VPN-verbinding door te kijken naar wat je ip-adres is.

Nog meer privacy?

Met een screenfilter kan niemand meekijken bij wat jij op je laptop doet
▼ Volgende artikel
Help, de deur van mijn wasmachine gaat niet open! Wat nu?
© StockPhotoPro - stock.adobe.com
Huis

Help, de deur van mijn wasmachine gaat niet open! Wat nu?

Blijft de deur van je wasmachine dicht, ook al is het programma afgelopen, en krijg je hem niet open? Dat probleem komt vaak voor en heeft meestal een eenvoudige oorzaak. In dit artikel noemen we vijf redenen waarom de deur niet opengaat en wat je zelf kunt doen om dat snel en veilig op te lossen.

In dit artikel ontdek je:
  • Waarom de deur van je wasmachine soms geblokkeerd blijft
  • Welke eenvoudige stappen je zelf kunt nemen om de deur te openen
  • Hoe je de noodontgrendeling gebruikt als niets anders werkt
  • Wanneer er sprake is van een defect slot en je een monteur nodig hebt
  • Praktische tips om dit probleem in de toekomst te voorkomen

Ook interessant: Slimmer wassen: deze functies maken je wasmachine nét even handiger

Het komt vaker voor dan je denkt: de wasmachine is klaar, maar de deur weigert open te gaan. Lastig, zeker als je schone was nog nat in de trommel ligt. Gelukkig is er meestal geen reden tot paniek. Vaak ligt het aan een simpele oorzaak die je zelf kunt oplossen.

1 - Water in de trommel

De meest voorkomende boosdoener is achtergebleven water. Zolang er water in de machine zit, blijft de deur bewust op slot om lekkage te voorkomen. Zie je nog water in de trommel? Start dan opnieuw het afvoerprogramma. Werkt dat niet, maak dan het filter onderin schoon en laat via het slangetje of de opening het restwater weglopen. Vaak schiet de deur daarna vanzelf los.

2 - Het kinderslot is ingeschakeld

Sommige modellen hebben een kinderslot of extra beveiliging. Staat dit ingeschakeld, dan blijft de deur dicht, ook al is het programma afgerond. Controleer in de handleiding hoe je het slot uitschakelt. Meestal gaat het om een combinatie van knoppen op het display. Pas als dit is gedeactiveerd, kun je de deur openen.

©Engin Akyurt

Zie je nog water in de trommel? Start dan opnieuw het afvoerprogramma.

3 - Elektronische vertraging of reset

Bij veel moderne machines zit er enkele minuten vertraging tussen het einde van het programma en het ontgrendelen van de deur. Even wachten kan dus al genoeg zijn. Blijft de deur toch op slot, haal de stekker er een paar minuten uit en sluit hem opnieuw aan. Zo wordt de elektronica gereset en komt de deur vaak alsnog vrij.

4 - Handmatige noodontgrendeling

Lukt het nog steeds niet, dan is er vaak een handmatige oplossing. De meeste wasmachines hebben een noodontgrendeling, meestal te vinden achter het klepje bij het filter of onderaan de machine. Door hier voorzichtig aan te trekken, kun je de deur veilig openen zonder schade. Raadpleeg de handleiding voor de exacte plek en werkwijze.

5 - Defecte vergrendeling

Als geen van deze stappen helpt, kan de vergrendeling zelf kapot zijn. Dit onderdeel slijt met de tijd en kan uiteindelijk defect raken. Soms helpt het tijdelijk om de machine spanningsvrij te maken, maar blijft de deur gesloten, dan is vervanging van het slot nodig. Dit is werk voor een monteur.

Problemen voorkomen

Met goed onderhoud voorkom je veel ellende. Maak filter en afvoer regelmatig schoon zodat de machine altijd goed leegloopt. Zet de wasmachine pas uit als het programma volledig is afgerond en controleer of er geen kledingstukken klem zitten tussen deur en rubber. Draai af en toe een lege was op hoge temperatuur met een reinigingsmiddel of wat azijn, zodat zeepresten en vuil zich niet ophopen en het deurslot soepel blijft werken.

Wanneer moet je hulp inschakelen?

Blijft de deur hardnekkig dicht of merk je andere signalen, zoals vreemde geluiden of een brandlucht, stop dan direct met zelf proberen. Forceren kan schade veroorzaken. In dat geval is het verstandig een monteur te bellen.

Een geblokkeerde deur hoeft in elk lang niet altijd een groot probleem te zijn. Vaak is een eenvoudige reset, het verwijderen van restwater of het uitschakelen van het kinderslot al genoeg. Lukt het niet, dan kan de noodontgrendeling of een monteur uitkomst bieden. Met regelmatig onderhoud en een beetje oplettendheid verklein je de kans dat je opnieuw voor een gesloten deur staat.