ID.nl logo
Smart home van top tot teen met deze slimme apparaten
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

Smart home van top tot teen met deze slimme apparaten

Als je benieuwd bent op welke manieren je je huis slimmer kunt maken, kunnen we ons voorstellen dat de merken en producten overweldigend overkomen. Daarom lichten we tien categorieën uit aan de hand van een slim apparaat. Zou je ze allemaal in huis halen, dan mag je met recht van een smart home spreken.

Ongeacht op welke manier(en) je je huis slim wilt maken, heb je de keuze uit enorm veel producten van uiteenlopende merken. Welke producten het beste bij jou passen, hangt af van je budget, wensen en integratie met je favoriete smart home-platform.

Een interessant aandachtspunt is het feit dat er drie populaire smart home-platformen bestaan: Assistent (Google), Alexa (Amazon) en HomeKit (Apple). Veel domotica werken met één of twee van die systemen samen. Alle drie is (helaas) zeldzaam.

Als je je apparatuur graag wilt verbinden met bijvoorbeeld het Google Assistent-platform, is het dus opletten geblazen welke producten je koopt. Die van Amazon werken bijvoorbeeld matig samen met het platform van grote concurrent Google. In dit artikel vind je domotica die met uiteenlopende platformen samenwerken.

Het is in ook goed om te beseffen dat sommige domotica een maandelijks abonnement vereisen om helemaal uit de verf te komen. Zo moet je bij Tado betalen om alles uit de slimme thermostaat te halen, vraagt Ring geld voor alle functies van zijn apparatuur en betaal je ook bij Google om alle mogelijkheden van de Nest-beveiligingscamera’s te kunnen gebruiken.

Dit soort abonnementen kosten doorgaans drie tot vijf euro per maand. Als je domotica van drie verschillende merken hebt en die optimaal wilt gebruiken, moet je dus rekening houden met zo’n 180 euro per jaar aan abonnementskosten. Gelukkig zijn er ook genoeg merken die geen abonnementsmodel hanteren.

Bewakingscamera: Ring Indoor Cam

©PXimport

Een prima beveiligingscamera voor binnen hoeft echt niet duur te zijn. De Ring Indoor Cam kost 59 euro en biedt goede beeldkwaliteit in Full-HD-resolutie. Ook in het donker zien de beelden er scherp uit, wat te danken is aan de infraroodsensoren en slimme software.

De beveiligingscamera is compact, verbindt via wifi en kan staan of opgehangen worden. Houd er rekening mee dat de Indoor Cam – de naam verraadt het al – alleen voor binnengebruik is.

Ring is een merk van Amazon en de camera kan dan ook gekoppeld worden aan andere producten van Amazon, zoals andere Ring-camera’s en Amazons Echo-apparatuur. Bovendien kun je de camera verbinden met IFTTT en ‘m bedienen via Amazons Alexa-spraakassistent.

De Ring-app vereist een maandelijks abonnement van minimaal drie euro om alle functies te kunnen gebruiken. Denk aan het terugkijken van videobeelden. Bij camera’s van sommige concurrerende merken is dat terugkijken gratis of kun je ervoor kiezen om de beelden op je NAS of microSD-kaartje op te slaan. De Ring Indoor Cam kan dit niet. Houd er ook rekening mee dat de beveiligingscamera niet zo goed samenwerkt met het concurrerende Google Assistent-platform.

Slimme verlichting: WiZ-lampen

©PXimport

Wie aan een slim huis denkt, denkt waarschijnlijk al snel aan lampen die je met een app en je stem kunt bedienen. Philips Hue is de bekendste aanbieder van (goede) slimme verlichting, maar merken als Ikea, Yeelight en Innr zijn ook het bekijken waard.

Een ander interessant merk is WiZ, dat net als Philips Hue onderdeel uitmaakt van Signify. Het bedrijf hanteert een andere aanpak dan Philips Hue. Hue-lampen werken via bluetooth, maar komen het beste uit de verf met een los verkrijgbare bridge. WiZ-lampen hebben geen bridge nodig, omdat ze rechtstreeks met je thuisnetwerk verbinden.

WiZ biedt uiteenlopende lampen aan, met verschillende fittingen en sommige met een armatuur. De filamentlampen produceren warm geel licht, andere bolletjes tonen uiteenlopende wittinten en de kleurenlampen zijn compleet naar eigen wens in te stellen.

Je kunt de WiZ-lampen bedienen middels de app en spraakbediening via de Google Assistent en Amazon Alexa. De lampen zijn ook geschikt voor Apples Siri Shortcuts en zijn te bedienen via een apart verkrijgbare afstandsbediening en bewegingssensor. Ook kun je de verlichting koppelen aan Samsung SmartThings en IFTTT. Een kleurenlamp met E27-fitting kost achttien euro.

Slimme gordijnen: Slide

©PXimport

Slimme gordijnen zijn ook aan een gestage opmars bezig. Bekende zonweringfabrikanten verkopen eigen systemen die je met een app kunt bedienen, wat handig is als je nieuwe gordijnen of rolluiken zoekt.

Als je je bestaande gordijnen slim wilt maken, is de Slide-gadget van de Nederlandse start-up Innovation in Motion het overwegen waard. Dit systeem is een staaf die je uit het zicht aan de gordijnrails bevestigt. De ingebouwde 12volt-motor schuift de rails op commando heen en weer om je gordijnen deels of helemaal te openen of te sluiten. Slide is ook nog met de hand te bedienen.

Je bedient het gadget op afstand via de app of Google Assistent-spraakassistent. Zo kun je instellen dat de gordijnen opengaan vlak voordat je wekker gaat. Of dat ze op wisselende tijden bewegen als je op vakantie bent. Ook kun je het systeem koppelen aan Home Assistent, Homebridge en Domoticz.

Slide werkt volgens de fabrikant met 95 procent van de bestaande gordijnen. Om te voorkomen dat je 299 euro betaalt voor een gadget dat niet past, kun je op de Slide-website een compatibiliteitscheck doen. Zie hiervoor de onderstaande website.

Slim slot: Tedee

©PXimport

Met een slim slot maak je je huissleutel overbodig en laat je de postbezorger en visite naar binnen als je zelf (nog) niet thuis bent. Bovendien kun je het slot automatisch laten vergrendelen en ontgrendelen als je weggaat en thuiskomt. Deze geofencing-functie werkt via de bluetooth- en gps-verbinding van je smartphone.

Er zijn veel slimme sloten te koop, ook van Nederlandse merken. Een alternatief uit Polen is Tedee. Dat biedt hier sinds kort zijn Tedee Slot aan. Dit slot kost 279 euro en werkt met een eurocilinder, de meest gangbare cilinder in Nederland.

Het Tedee Slot werkt via bluetooth en gps, en als je ‘m overal ter wereld wilt kunnen bedienen, heb je een bridge nodig. Die kost 99 euro. Je krijgt dan ook meldingen als het slot opent of vergrendelt.

Het Tedee Slot krijgt stroom van een ingebouwde 3000mAh-accu die volgens het bedrijf tot zes maanden meegaat. Opladen gaat via de usb-poort. Het slot gebruikt TLS 1.3-encryptie om de verbinding te beveiligen en hackers buiten te houden. Het onafhankelijke Duitse testinstituut AV-Test beoordeelt het Tedee Slot als veilig.

Smart speaker: Amazon Echo (4de generatie)

©PXimport

Een slimme luidspreker laat je met je stem muziek opzetten, maar kan ook vragen beantwoorden en ondersteunde domotica aansturen. De twee populairste slimme luidsprekers zijn de Amazon Echo en Google Nest Hub (die we later in dit overzicht bespreken).

De Echo is aanbeland bij de vierde generatie en voor het eerst ook officieel in Nederland te koop, via Amazon.nl. Houd er wel rekening mee dat de ingebouwde Alexa-spraakassistent op dit moment geen Nederlands spreekt. Je zult de luidspreker in het Engels moeten gebruiken.

Prettig aan de Echo is dat hij een audio-ingang en -uitgang heeft, zodat je hem aan een volwaardige luidspreker(set) kunt koppelen. Die maak je zo slim. De Echo heeft bovendien een Zigbee-controller en kan daarom als hub dienen voor bijvoorbeeld Philips Hue-lampen en slimme stekkers.

De Echo heeft het formaat van een kleinere voetbal, produceert prima geluid met veel bas en beschikt over een knop om de ingebouwde microfoons tijdelijk uit te schakelen. De Amazon Echo kost 99 euro en is op het moment van schrijven alleen te koop in de kleur antraciet. Bij Amazon.de kun je ook kiezen uit een lichtblauwe en witte versie.

Smart hub: Athom Homey Pro

©PXimport

Smart home-apparatuur is leuk, maar werkt zeker niet altijd goed met elkaar samen. Het ene product communiceert via wifi, een ander via Zigbee, weer een ander via Z-Wave Plus en vergeet de 433- en 868MHz-frequenties niet.

Grote kans dat je voor de verschillende producten aparte apps nodig hebt. Googles Home-app is het proberen waard, maar niet ideaal. Voor Amazons Alexa-app geldt hetzelfde. Beide apps kunnen niet alle apparatuur integreren en missen écht gepersonaliseerde acties.

Het Nederlandse Athom biedt een alternatief aan met de Homey Pro, een hub die zeven draadloze verbindingstypen ondersteunt. Vrijwel alle apparaten kunnen daarom met de hub praten. In de Homey-app zie je al je domotica en kun je kamers, schema’s en eigen acties aanmaken. De Homey Pro is dus hard- en software ineen, en een gebruiksvriendelijker alternatief voor een Raspberry Pi met Domoticz.

Je betaalt 399 euro voor de Homey Pro. De hub is dus best prijzig. Athom verkocht voorheen ook de goedkopere Homey met minder krachtige hardware, maar die is tegenwoordig alleen nog tweedehands te verkrijgen.

Slimme deurbel: Hombli Smart Doorbell 2

©PXimport

Door een slimme videodeurbel bij je voordeur te hangen, krijg je een melding op je smartphone als er iemand aanbelt. Je ziet direct wie er voor de deur staat en kunt terugpraten, waarbij je stem uit de luidspreker van de bel klinkt. Sommige videodeurbellen zijn ook als beveiligingscamera te gebruiken, omdat ze beweging kunnen detecteren.

Prijzen van videodeurbellen lopen uiteen. Hombli verkoopt de nieuwe Smart Doorbell 2 voor 130 euro en de los verkrijgbare, draadloze gong voor 25 euro. De videodeurbel is draadloos te gebruiken en heeft een accuduur van vier tot zes maanden. Opladen gaat via micro-usb.

De bel heeft een Full-HD-camera met een grote kijkhoek van 140 graden, nachtzicht via infrarood en tweewegaudio. Videofragmenten bewaar je op het microSD-kaartje (maximaal 128 GB, zelf regelen) of voor 3,49 euro per maand in de cloudomgeving van Hombli.

Je kunt de bel als je wilt ook koppelen aan je bestaande belbedrading en ‘m verbinden met de spraakassistenten Amazon Echo en Google Assistent. Opgelet: Hombli verkoopt de oudere Smart Doorbell (1) ook nog voor dezelfde prijs, maar die is minder goed dan zijn opvolger.

Slimme thermostaat: Netatmo

©PXimport

Door een slimme thermostaat te nemen, krijg je inzicht in je energieverbruik en kun je gepersonaliseerde schema’s aanmaken. Ook kun je de thermostaat koppelen aan andere domotica om het geheel efficiënter samen te laten werken.

Fabrikanten claimen graag dat een slimme thermostaat je energierekening flink verlaagt, maar wij merken hier met verschillende modellen weinig van. Wij raden je daarom vooral aan om een slim model aan te schaffen als het gebruiksgemak je aanspreekt.

Netatmo is een van de merken die slimme thermostaten verkoopt. Check vooraf welk type thermostaat je nodig hebt, want dit hangt van je cv-ketel af. Als je ketel OpenTherm ondersteunt, kun je de Netatmo modulerende thermostaat kopen. Die werkt op drie AAA-batterijen en is daarom draadloos te gebruiken. Het relais verbind je met je cv-ketel. De thermostaat communiceert met het relais, onder meer over de temperatuur en schema’s.

Je bedient de thermostaat via de app (zonder abonnementsmodel) of Apple HomeKit. Ondersteuning voor de Google Assistent en Amazon Alexa volgt. De thermostaat kost 240 euro. Met los verkrijgbare radiatorkranen kun je de temperatuur per kamer bepalen. Zo’n kraan kost tachtig euro.

Alarmsysteem: Eufy 5-in-1-alarmset

©PXimport

Met een slim alarmsysteem houd je je huis, kantoor of andere plek overal ter wereld in de gaten. Er verschijnen steeds meer betaalbare alarmsystemen, onder andere van Ring, Woox, WoonVeilig en Eufy.

Eufy is een merk van Anker en verkoopt in Nederland een 169 euro kostende 5-in-1-set. Die bestaat uit een basisstation, een bedieningspaneel, een bewegingssensor en twee setjes contactsensoren. Het basisstation verbindt de accessoires met elkaar en met je thuisnetwerk. Ook bevat het station een sirene die na de binnenkomstvertragingstijd afgaat bij onaangekondigd bezoek.

Het bedieningspaneel leg of plaats je bij de deur die je het vaakst gebruikt, zodat je je pincode kunt invullen om het alarm aan en uit te zetten. De bewegingssensor houdt een hele ruimte in de gaten, terwijl een setje contactsensoren één raam of deur monitort. Het alarmsysteem is modulair; je kunt extra sensoren kopen en toevoegen om meer ruimtes te beveiligen.

Eufy’s app is gratis, zonder abonnementsmodel. Je kunt het alarmsysteem koppelen aan de Google Assistent en Amazon Alexa, al zijn de (spraak)mogelijkheden (nog) beperkt. Goed om te weten: sommige concurrerende alarmsets vereisen een maandelijks abonnement voor alle mogelijkheden.

Smart display: Originele Google Nest Hub

©PXimport

De Google Nest Hub is nu twee jaar verkrijgbaar en onlangs bracht Google een nieuw model uit. Dat beschikt onder meer over een radar voor bediening via gebaren en het bijhouden van je slaap. Leuke verbeteringen, maar de originele Nest Hub is nog steeds een goede en voordeligere koop.

Je koopt de originele Nest Hub voor zo’n zeventig euro. Voor dat geld krijg je een luidspreker met 7 inch HD-scherm dat als fotolijstje dient en nuttige informatie laat zien. Het aanraakgevoelige display kan onder andere de tijd, het weer, feitjes en de instellingen van je domotica tonen. Je kunt er ook YouTube en Netflix op kijken.

De Nest Hub is ook (in het Nederlands) met je stem te bedienen, want hij heeft ingebouwde microfoons. Zo kun je de luidspreker vanaf de bank een vraag stellen of opdracht geven, bijvoorbeeld om een lamp in te schakelen of een timer in te stellen. Een schuifje achterop de luidspreker schakelt de microfoon uit totdat je hem weer inschakelt. Zo weet je zeker dat de slimme software niet op de achtergrond meeluistert.

Conclusie

Zoals je in dit overzichtsartikel hebt kunnen lezen, zijn er veel mogelijkheden om je huis slim(mer) te maken. De tien productcategorieën die in dit stuk uitgelicht zijn, zijn populaire keuzes en bieden ontzettend veel verschillende producten van allerlei merken en in uiteenlopende prijsklassen.

Op welke manier of manieren jij je huis slim wilt maken, hangt onder meer af van je budget. Ook omdat een deel van de apparatuur alleen optimaal werkt met een abonnementsdienst. Je favoriete smart home-platform speelt ook een rol, want niet alle producten zijn compatibel met de drie grootste platformen (van Google, Apple en Amazon).

Denk ook na over de privacy en beveiliging. Domotica bieden veel gave mogelijkheden, maar zijn met internet verbonden en dus kwetsbaar voor onder meer hackers. En producten als slimme videodeurbellen en beveiligingscamera’s filmen gezichten, terwijl de microfoons in de slimme luidsprekers van Amazon en Google op de achtergrond aanstaan. Een smart home komt dus met veel kansen én aandachtspunten.

▼ Volgende artikel
AOC komt met breed aanbod nieuwe gaming-monitoren voor Black Friday
Huis

AOC komt met breed aanbod nieuwe gaming-monitoren voor Black Friday

AOC en AGON by AOC introduceren een nieuwe reeks monitoren die uiteenloopt van snelle esports-panelen tot ultrawide-schermen en 4K-modellen voor gamers die beeldkwaliteit vooropstellen. Daarmee richt het merk zich niet op één type gebruiker, maar op verschillende speelstijlen en budgetten.

Black Friday is bij uitstek het moment waarop veel gamers kijken naar een upgrade van hun setup. Monitoren verouderen namelijk niet zo snel als andere pc-componenten: een goed scherm kan jaren meegaan en is vaak de belangrijkste kwaliteitsboost die je kunt maken, zowel voor games als voor dagelijks gebruik. Een hogere verversingssnelheid maakt beweging vloeiender, een betere contrastverhouding haalt details naar voren, en een groter scherm kan letterlijk het verschil maken tussen een spel spelen en er middenin zitten. Dat maakt deze periode ideaal om iets te kiezen dat past bij hoe je speelt, werkt of kijkt, zonder dat je meteen het duurste model hoeft te nemen.

Oled voor wie beeld én snelheid belangrijk zijn

Aan de top van de line-up introduceert AOC twee QD-oledmonitoren. De AGON PRO AG276QZD2 heeft een 27-inch QHD-paneel met een verversingssnelheid van 240 Hz en een extreem lage responstijd van 0,03 ms. Dat maakt het scherm vooral geschikt voor competitieve shooters en snelle arena-games, waarbij vloeiende bewegingen en diepe contrasten belangrijk zijn. De adviesprijs is 449 euro.

Wie een groter beeldoppervlak wil, komt uit bij de AGON PRO AG326UD. Dit model biedt een 31,5-inch UHD-paneel met dezelfde QD-oledbeeldkwaliteit, maar dan met meer schermruimte voor RPG's en openwereldspellen. Dankzij PiP- en PbP-ondersteuning leent het scherm zich ook goed voor creatief werk of multitasken. De adviesprijs van dit scherm bedraagt 649 euro.

Snelle QHD-schermen voor het middensegment

Onder de oledtoplaag brengt AOC verschillende QHD-modellen die snelheid combineren met een vriendelijker prijskaartje. De Q27G4ZR is een 27-inch Fast IPS-monitor met een verversingssnelheid tot 260 Hz, bedoeld voor gamers die een competitief voordeel zoeken zonder meteen de hoofdprijs te betalen. Wie liever een betere HDR-ervaring heeft, kan terecht bij de Q27G3XMN/BK met miniLED-achtergrondverlichting en DisplayHDR 1000-ondersteuning. Voor wie vooral een degelijke allround QHD-monitor wil, is er de Q27G4XF met 180 Hz en een ergonomische standaard.

De AOC Q27G3XMN/BK met miniLED-scherm.

welke monitor past bij jouw manier van spelen?

Je speelt snelle shooters en competitieve titels
Kies een model met hoge verversingssnelheid, zoals de Q27G4ZR of de U27G4R in 320Hz-modus.

Je geniet van verhaalgedreven spellen en open werelden
Oled of ultrawide geeft daarin het meeste sfeer: AGON PRO AG326UD of CU34G4.

Je gebruikt je scherm ook voor werk of contentcreatie
Kijk naar 4K of multitasking-mogelijkheden: U27G4R of opnieuw de AG326UD.

Je zoekt vooral een goede prijs-prestatieverhouding
Dan kom je uit bij Q27G4XF of zelfs de betaalbare 27G4HRE.

Ultrawide en curved voor meer immersie

Voor spelers die het liefst worden ondergedompeld in hun gamewereld, introduceert AOC twee curved-modellen die je blik letterlijk verbreden. De CU34G4 beschikt over een 34-inch ultrawide-paneel met UWQHD-resolutie en een gebogen 1500R-vorm, waardoor het beeld licht om je heen krult. Dat geeft een natuurlijker kijkhoek en maakt het makkelijker om details in je perifere zicht op te pikken; handig in simulators, openwereldgames en story-driven gameplay waarin overzicht en sfeer veel toevoegen.

De CQ32G4VE doet iets vergelijkbaars, maar dan in een traditionelere beeldverhouding: 31,5 inch met QHD-resolutie en eveneens 180 Hz. Daarmee is het een toegankelijke optie voor wie wel de gebogen kijkervaring wil, maar niet per se ultrawide hoeft. In beide gevallen ligt de nadruk minder op pure reactietijd en meer op beleving.

De AOC CU34G4 beschikt over een 34-inch ultrawide-paneel.

4K met flexibiliteit voor zowel scherpte als reactietijd

Tussen alle nieuwe modellen valt de U27G4R vooral op door zijn flexibiliteit. Dit 27-inch scherm toont 4K-games met een verversingssnelheid van 160 Hz, wat zorgt voor scherpe details zonder aan snelheid in te boeten. Maar het meest bijzondere is de Dual Mode: met één instelling kan de gebruiker schakelen naar Full HD bij 320 Hz. Daarmee biedt het scherm twee speelstijlen in één apparaat: één voor wanneer je beeldkwaliteit en detail wilt, en één voor wanneer elke milliseconde telt in competitieve matches. HDMI 2.1-ondersteuning maakt 'm bovendien geschikt voor PS5 en Xbox Series X, zonder kunstgrepen of compatibiliteitsgedoe.

De flexibele AOC U27G4R.

Betaalbaar instappen met hoge verversingssnelheid

Onder aan de line-up bevinden zich twee modellen die vooral gericht zijn op toegankelijkheid zonder dat de speelervaring eronder lijdt. De 27G4HRE (27 inch) en 24G4HRE (24 inch) bieden allebei een verversingssnelheid van 200 Hz, waardoor bewegingen soepel en responsief blijven, ook bij competitieve titels of snelle camerabewegingen. De beeldkwaliteit is eenvoudiger en de resolutie lager dan bij de duurdere modellen, maar dat is precies het idee: zoveel mogelijk hertzen per euro. Met adviesprijzen van 109 euro en 89 euro openen deze schermen de deur voor gamers die hun eerste gamingmonitor willen kopen of voor wie een tweede scherm zoekt voor een slaapkamer, werkkamer of LAN-omgeving.

▼ Volgende artikel
Het oog wil ook wat: Betere schermkwaliteit in Windows 11 voor een rustiger beeld
© ID.nl
Huis

Het oog wil ook wat: Betere schermkwaliteit in Windows 11 voor een rustiger beeld

Niemand ontkomt aan ouder wordende ogen. Kleine letters, fel wit licht en drukke schermen maken het werken op de pc steeds vermoeiender. Windows 11 biedt gelukkig een schat aan verborgen opties om de tekst te vergroten, het contrast te verhogen en je vermoeide ogen rust te geven.

In Windows 11 pas je zonder extra software de beeldkwaliteit eenvoudig en snel aan, zodat alles weer prettig leest. Het type monitor of het tijdstip van de dag maakt daarbij niet uit. Bovendien profiteer je van nieuwe hulptechnologieën zoals live-ondertiteling en de Verteller met helder geluid.

Eerst pak je de algehele schaalinstelling aan, want die bepaalt hoe leesbaar alle vensters, apps en pictogrammen zijn. Klik op Start, ga naar Instellingen /Systeem /Beeldscherm. Onder het kopje Schaal stel je met het keuzemenu een percentage in, bijvoorbeeld 125 of 150. Gebruik daarna de optie Aangepaste schaal, via het pijltje rechts van het keuzemenu, als de standaardpercentages niet bevallen: typ bijvoorbeeld 138 en kies Toepassen.

Scrol in het menu Beeldscherm iets omlaag naar Resolutie; kies altijd de aanbevolen waarde om te voorkomen dat de letters korrelig worden. Zodra schaal en resolutie kloppen, vormt dit de basis voor verdere verfijning, daarmee bespaar je jezelf voortaan eindeloos turen en inzoomen.

Hier kun je het algehele zoomniveau van je systeem instellen.

Rustiger beeld

Fel wit licht werkt als een spotlight op vermoeide netvliezen, daarom verdient de ingebouwde donkere modus je aandacht. Ga naar Instellingen /Persoonlijke instellingen /Kleuren. Selecteer in het vervolgkeuzemenu Donker; Windows past zowel de taakbalk als systeemvensters onmiddellijk aan, zodat grote witte vlakken verdwijnen.

Vind je dat nog niet uitgesproken genoeg? Activeer dan een contrastrijk thema. Scrol omlaag naar Contrastthema’s en druk op Bewerken. Kies bijvoorbeeld Woestijn voor zachte beige tinten of Schemering voor hoog contrast met paarse accenten. Klik op Opslaan als en vervolgens Toepassen zodat je altijd kunt terugkeren naar het standaardthema zonder instellingen kwijt te raken. Controleer tot slot of de websites zich aanpassen door in Edge het instellingenvenster te openen, naar Vormgeving te gaan en Donker als standaardthema te kiezen. Zo genieten je ogen overal van een rustiger beeld, terwijl kleuren toch voldoende onderscheid blijven bieden voor tabellen, grafieken en programmeervensters, zelfs tijdens een lange avond achter het scherm.

Contrastthema’s zorgen voor een scherpere verdeling tussen licht en donker.

Haarscherpe letters

Zelfs met de juiste schaal kan tekst nog wazig lijken, vooral op oudere monitoren. Windows 11 bevat daarom de ClearType-tuner waarmee je de pixelweergave precies op je beeldscherm afstemt. Typ ClearType in het zoekvak op de taakbalk en selecteer ClearType-tekst aanpassen. Vink ClearType inschakelen aan, klik op Volgende en doorloop de vijf testpagina’s. Lees steeds aandachtig welk tekstblok het scherpst oogt en bevestig na elke keuze met Volgende. Zodra je op Voltooien klikt, slaat Windows de subpixelmatrix permanent op, zodat letterranden niet meer rafelen.

Wil je daarnaast een groter basislettertype? Open dan Instellingen / Toegankelijkheid /Tekstgrootte. Schuif de balk naar rechts, controleer het voorbeeld en druk op Toepassen. Deze instelling schaalt alleen letters op, niet het volledige venster, zodat lay-outs intact blijven.

Maak ook gebruik van het nieuwe variabele systeemlettertype Segoe Fluent. Schakel naar Persoonlijke instellingen, open Lettertypen en klik op de downloadlink voor Segoe UI Variable als die nog ontbreekt. Dankzij het variabel gewicht en de breedte blijft de tekst leesbaar bij elke resolutie en zoomfactor. Dat is vooral nuttig voor programmeeromgevingen en uitgebreide spreadsheets, ook tijdens presentaties op grote projectieschermen.

ClearType-lettertypes zijn speciaal gemaakt om zo duidelijk zichtbaar mogelijk te zijn.

Nachtlamp optimaal afstellen

Blauw licht verstoort niet alleen de slaapcyclus, maar prikkelt ook vermoeide ogen. Windows 11 beschikt over de instelbare functie Nachtlamp die de kleurtemperatuur automatisch naar warm oranje verschuift.

Open Instellingen /Systeem /Beeldscherm. Schakel de schuifregelaar Nachtlamp in. Klik vervolgens op het pijltje ernaast om het vervolgmenu te openen; hier bepaal je met een eenvoudige schuif hoe warm het scherm wordt. Een waarde rond 45 maakt het beeld zachter zonder dat foto- en videokleuren onherkenbaar worden.

Schakel Nachtlamp instellen in en zet daarna Schema op Zonsondergang tot zonsopgang als je pc locatiegegevens mag gebruiken. Werk je op een geïsoleerd netwerk, kies dan Aangepast schema en vul je gebruikelijke werktijden in. Windows onthoudt de laatste handmatige wijziging, dus als je incidenteel een kleurkritische taak uitvoert, kun je de nachtlamp vanuit het Actiecentrum tijdelijk uitschakelen door op de tegel Nachtlamp te klikken. Vergeet niet dat de functie per monitor instelbaar is; bij een multi-monitoropstelling profiteer je optimaal door alle schermen dezelfde temperatuur te geven. Dan hoef je nooit meer handmatig te schuiven tijdens een laat avondje.

 Sneltoetsen voor moeiteloos comfort

Sneltoetsen voorkomen onnodig zoeken in menu’s, zeker als letters al te klein ogen. De belangrijkste combinaties voor leescomfort beginnen met de Windows-toets.

Zo vergroot je het scherm direct met Windows-toets+Plus en verklein je met Windows-toets+Min.

Spring naar de instellingenapp met Windows-toets+I.

Schakel de schermlezer in of uit met Ctrl+Windows-toets+Enter, terwijl Ctrl+Windows-toets+L Live Captions aanzet.

Wil je snel contrast wisselen tijdens een presentatie, druk dan op Alt+Shift+Prtsc; bevestig het dialoogvenster met Enter en het hoogcontrastthema staat aan.

Vergeet niet Windows-toets+Esc om Vergrootglas af te sluiten voor je een zware game start.

Door deze toetscombinaties te onthouden, werk je vloeiend door, zonder gedoe met muisroutes of vermoeide ogen. Zelfs op laptops met krappe touchpads en fletse schermen.

Nooit meer zoeken

Het muispijltje kwijtraken kost frustratie én tijd. Ga daarom naar Instellingen, open Bluetooth en apparaten en kies Muis. Klik op Aanvullende muisinstellingen, selecteer het tabblad Aanwijzers en wijzig het schema naar Windows Zwart (extra groot)(systeemschema) voor maximale zichtbaarheid. Bevestig met OK. De aanwijzer ligt nu duidelijk boven drukke achtergronden.

Ga vervolgens naar Tekstcursor in het menu Toegankelijkheid in de hoofdinstellingen van Windows 11. Zet de schakelaar Tekstcursorindicator aan, kies een opvallende kleur en vergroot de indicatorbreedte tot twee pixels. Wanneer je nu een Word-document bewerkt, verschijnt naast de dunne verticale streep een helder blokje dat direct opvalt. Met deze instellingen zie je veel sneller waar je typt. Bovendien spaar je je ogen doordat minder heen-en-weerbeweging nodig is tijdens intensief bureaubladwerk.

Raak je vaak je cursor kwijt? Geef deze een fel kleurtje en je ziet hem altijd staan.

Snel inzoomen

Wanneer zelfs vergrote fonts tijdelijk onvoldoende zijn, biedt de Vergrootglas-tool soelaas. Druk op Windows-toets+Plus om het hulpmiddel direct te starten. Een zwevende balk verschijnt; hier stel je met Plus en Min het zoomniveau per stap van tien procent in. Voor volledige schermvullende vergroting selecteer je Volledig scherm; beweeg de muis dan om desoriëntatie te voorkomen.

Heb je snel een getal in Excel nodig, typ dan Ctrl+Alt+I voor de Inverted-weergave; de kleuren keren om, waardoor hoog contrast ontstaat zonder de rest van Windows te beïnvloeden. Sluit het Vergrootglas met Windows-toets+Esc om resources vrij te maken. Door deze sneltoetsen in het geheugen te prenten, schakel je binnen seconden tussen normaal en ingezoomd beeld zonder losse hulpmiddelen of browserplug-ins.

Met het vergrootglas kun je tijdelijk inzoomen, ook als de app zelf dat niet meteen toelaat.

Verteller en ondertitels

Zelf lezen is niet altijd de snelste optie; af en toe laten voorlezen ontlast bovendien je ogen. Windows 11 levert daarom Verteller mee. Druk op Ctrl+Windows-toets+Enter om de schermlezer te starten. Een blauwe rand markeert het actieve element. Gebruik Ctrl+Caps Lock+K om de huidige paragraaf te laten voorlezen en pauzeer met Ctrl. Stel het spreektempo in door Caps Lock+Plus of Caps Lock+Min te drukken totdat de stem comfortabel klinkt. Ga naar Instellingen /Toegankelijkheid en klik op Verteller voor meer instellingen. Denk aan het automatisch aanzetten van de Verteller voordat je bent ingelogd en de knop die je gebruikt om het te bedienen.

Als je liever zelf leest maar wel ondertiteling wilt in vergaderingen, activeer dan de functie Live bijschriften via Ctrl+Windows-toets+L. Windows toont boven in beeld realtime tekst van elk audiosignaal, ook offline. Binnen het Ondertitels-venster klik je op Instellingen, en vervolgens op Voorkeuren / Bijschriftstijl voor extra opties voor lettergrootte en uiterlijk. Combineer beide tools door Verteller het ondertitelingsvenster te laten voorlezen. Zo krijg je tegelijk visuele en auditieve feedback en verminder je vermoeidheid na lange Teams-sessies op elke werkdag.

De Verteller en ondertiteling komen goed van pas als je even niet of juist wel je ogen wilt gebruiken.

Fris beeld in tien minuten

Met enkele gerichte aanpassingen transformeer je Windows 11 dus in een omgeving die je ogen ontziet. Door eerst de schaal, de resolutie en het ClearType juist te zetten, creëer je een stabiele basis. Donkere of contrastrijke thema’s verminderen fel licht, terwijl grotere cursors en tekstindicatoren voorkomen dat je de aanwijzer kwijtraakt.

Het Vergrootglas springt bij voor detailwerk en Verteller of Live Captions leveren auditieve rustmomenten. Voeg Nachtlamp en handige sneltoetsen toe en je beschikt over een compleet arsenaal dat zonder extra software werkt. Zo blijft computeren comfortabel, ongeacht leeftijd, monitor of werkritme, zelfs bij lange dagelijkse lees- of intensieve programmeersessies.