De ASUS Zenfone 11 Ultra deelt veel van dezelfde eigenschappen met de ASUS ROG Phone 8 Pro. Dat is wat ons betreft goed nieuws, omdat die gametelefoon een prima toestel is. De Zenfone 11 Ultra kun je daarom zien als een minder uitgesproken variant daarop.

Jaarlijks brengt ASUS twee smartphones uit. Eén in de serie ROG Phone (waarvan de ROG Phone 8 Pro de recentste versie is) en de Zenfone. De ASUS Zenfone 11 Ultra is de nieuwste en heeft een prijskaartje vanaf 999 euro. Dat is niet goedkoop, maar ook niet zo duur als het vergelijkbare aanbod van bijvoorbeeld Samsung of Xiaomi. Je zou kunnen stellen dat het merk uit Taiwan meer de concurrentie aangaat met de OnePlus 12, die een adviesprijs van 949 euro heeft. Beide toestellen draaien op de Qualcomm Snapdragon 8 Gen 3-processor.

Die processor heeft 12 tot 16 GB werkgeheugen tot zijn beschikking en 256 tot 512 GB opslagruimte. De versie van 16/512GB kost je 100 euro meer, dan de 12/256GB-versie. Daarmee blijft ASUS qua prijs onder Samsung, Xiaomi en zijn eigen gametelefoon zitten.

De basisspecificaties zijn dus op topniveau, maar dat kunnen we niet helemaal zeggen van het ontwerp: hoewel we de strakke lijnen en de blauwe kleur achterop stijlvol vinden, oogt die vierkante cameramodule nogal achterhaald. Desondanks straalt het apparaat rust uit en dat waarderen we.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Groot helder scherm

Nu zijn we wel wat gewend van smartphonemakers, maar niet eerder beschikte de Zenfone-lijn over zo’n groot display. Dit is een amoledscherm van 6,78 inch met een resolutie van 1080 bij 2400 pixels. Hierdoor belandt het scherm qua pixeldichtheid onder de magische grens van 400 pixels per inch (388 ppi om precies te zijn), maar daar merk je gelukkig weinig van. Boven de 400 ppi merk je met het blote oog geen verschil meer op in kwaliteit. Ook hier is bewust gekozen voor een Full-HD+-scherm, zodat je als gebruiker langer met de accu kunt doen. Een hogere resolutie betekent immers een hoger energieverbruik.

De beeldverversing is met 144 hertz (in ondersteunde games) hoger dan op de S24 Ultra, maar lager dan ROG Phone 8 Pro. Dat is geen probleem. De huidige standaard van 120 hertz is meestal al overkill. Maar als je in hoge framerates wilt gamen op dit apparaat, dan kan dat.

De maximale helderheid bedraagt 2500 nits. Nu zul je daar niet snel aan zitten, maar dit houdt in dat je zelfs op de zonnigste dagen goed kunt zien wat er op dat prachtige, levendige en kleurrijke scherm gebeurt. Complimenten voor ASUS.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Zorgwekkende warmte-ontwikkeling

Qua prestaties presteert de ASUS Zenfone 11 Ultra niet anders dan andere toestellen met deze processor. Je zult bijna geen app of dienst tegenkomen die niet soepel draait op dit systeem. Maar toch zijn we er niet helemaal tevreden over en dat komt doordat het toestel, net als die ROG Phone 8, ontzettend heet wordt wanneer je er veel van vraagt (bijvoorbeeld tijdens het gamen). Je kunt de smartphone dan eigenlijk niet meer vasthouden. Dit moet bekend zijn bij ASUS en we hopen dat de fabrikant hier in de toekomst wat aan doet.

Vermoedelijk heeft ASUS het toestel niet goed geoptimaliseerd. Maar of dit een hard- of softwareprobleem is, kunnen we nu moeilijk zeggen. Het kan in elk geval gebeuren dat de ASUS Zenfone 11 Ultra zijn hoge prestaties niet constant volhoudt en dat die gedurende het gebruik meer energie nodig heeft om actief te blijven. Nu zit er een flinke accu in van 5500 mAh waar je anderhalve dag mee kunt doen, maar dan nog maken we er ons wat zorgen over. Opladen gaat met een maximaal vermogen van 65 watt; de batterij is binnen drie kwartier helemaal gevuld.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Toffe software, matig updatebeleid

Daarnaast plaatsen we nog altijd vraagtekens bij het softwarebeleid van ASUS. Begrijp ons niet verkeerd: een deel van dat beleid waarderen we enorm. Wanneer je het toestel instelt, dan krijg je de keuze voor een kale of aangepaste Android-ervaring. Wij hebben gekozen voor de eerste variant, waardoor de Android-ervaring ontdaan is van onnodige extra’s. Dat betekent niet dat er geen apps vooraf geïnstalleerd worden, maar dat aantal is zeer gering en kun je indien gewenst verwijderen. De interface, knoppen en indeling komen dicht in de buurt van de ervaring van een Pixel-toestel.

Het is daarom jammer om te zien dat ASUS slechts twee Android-upgrades en vier jaar beveiligingsupdates krijgt. Je betaalt een premiumprijs voor dit toestel, dan mag je ook minimaal een premiumsupport verwachten. Op dit vlak winnen Samsung en Google makkelijk van ASUS, die tot zeven jaar ondersteuning bieden op nieuwe smartphones. De ASUS Zenfone 11 Ultra draait gelukkig wel op Android 14, maar Android 16 is dus de laatste versie. Android 15 staat al om de hoek, waardoor het toestel dus al bijna op de helft van z’n upgrades zit.

ASUS biedt wel wat toffe softwarefuncties aan. Zo kun je met Twin Apps inloggen met twee accounts binnen één app. Daarnaast kun je de interface van het snelle menu aanpassen naar een ontwerp dat lijkt op die van Oppo en OnePlus, of het ouderwetse Android (voordat Google die pilvormige knoppen introduceerde). Verder zijn er nog wat AI-opties. Zo kun je achtergronden genereren en achtergrondgeluid voor telefoongesprekken verminderen. Daar blijft het echter bij (naast wat je kunt met Google Foto’s), waardoor de Zenfone dus wat achterloopt op de rest.

Verbeterde camera’s

Het camerasysteem achterop is precies hetzelfde als dat van de ROG Phone 8 Pro. Net als op de smartphones van OnePlus, zijn de camera’s nooit de sterkste punten geweest van ASUS-telefoons. Maar de ROG Phone 8-serie bewees eerder dat de fabrikant dit onderdeel serieuzer neemt dan eerst. Met een hoofdcamera van 50 megapixel, een telelens van 32 megapixel, een groothoeklens van 13 megapixel en een selfiecamera van 32 megapixel, schiet de ASUS Zenfone 11 Ultra in elk geval acceptabele kiekjes. De hoofdlens heeft daarnaast gimbalstabilisatie, waarmee je zorgeloos video’s maakt.

Over het algemeen ogen de foto’s trouw aan je omgeving, terwijl ze niet ontdaan zijn van kleur of enige bezieling. Het contrast is duidelijk en de fijnere details komen vaak goed naar voren. Het kan zijn dat sommige foto’s wat donkerder ogen dan je zou willen, maar qua scherpte en diepte hebben we weinig te klagen. Daarnaast zijn de beelden niet puntig of bijtend, en zelfs vrij zacht. En dat ziet er op een ander beeldscherm (bijvoorbeeld je pc) ook nog steeds mooi uit. Dit is echt niet de beste camera van dit moment, maar voor ASUS een mooie stap voorwaarts.

ASUS Zenfone 11 Ultra kopen?

Onderaan de streep laat de ASUS Zenfone 11 Ultra ons achter met twee duidelijke (gemengde) gevoelens. Enerzijds waarderen we dat de fabrikant de software zo kaal als mogelijk aanbiedt en dat het toestel zelf vrij is van onnodige of schreeuwerige ontwerpelementen. Houd je daarvan, dan past de Zenfone 11 Ultra bij je. Ook het scherm en de accu zijn pluspunten. Maar anderzijds begrijpen we ook wanneer je het design saai vindt. Tel daar een forse warmteontwikkeling en ondermaats updatebeleid bij op en dan worden we toch wat minder enthousiast.

De Panasonic TV-55Z90BE6 is een premium OLED-tv, net onder het topmodel. Hij mikt op uitmuntende beeldkwaliteit en zal heel wat kijkers aantrekken, ongeacht wat hun favoriete kijkvoer is. Maar de concurrentie is zwaar en we vragen ons af of de tv iets extra te bieden heeft.

9

Fantastisch

Samenvatting

De Panasonic Z90B levert prachtige beelden dankzij het heldere Master OLED Pro-paneel en uitstekende kalibratie. De tv ondersteunt alle HDR-formaten en is met snelle HDMI 2.1-poorten ideaal voor gamers. Het geluid is prima en de draaivoet handig. Minpunten zijn het gebrek aan DTS en ontbrekende Belgische apps op Fire TV.

Plus- en minpunten

• Zeer goede piekhelderheid
• OLED-contrast en zeer goed schaduwdetail
• Goede kalibratie af fabrikant
• Goede bewegingsscherpte

• Gebrek aan lokale smart tv-apps voor België
• Geen ondersteuning voor DTS
• Hoge adviesprijs

Panasonic heeft nooit voor opvallende designs gekozen en dat is dit keer niet anders. Het zwarte toestel combineert een slank scherm met een relatief grote behuizing voor de elektronica en aansluitingen achteraan. De afwerking is piekfijn in orde. In tegenstelling tot veel concurrenten staat de Z90B op een draaivoet, een detail dat voor velen handig kan zijn. Opvallend is dat de Z90B voorwaarts gerichte luidsprekers heeft die in een balk onderaan het scherm zitten. Het toestel staat nauwelijks 2cm boven het meubel, maar wie een soundbar wil gebruiken kan die toch voor de tv zetten als de luidsprekerbalk in dat geval toch niet wordt gebruikt.

De aansluitingen staan allemaal zijwaarts of naar onder gericht zodat ze wandmontage niet bemoeilijken. De vier HDMI-poorten zijn onderverdeeld in twee HDMI 2.0-poorten en twee HDMI 2.1-poorten. Die laatste twee leveren 48Gbps bandbreedte en ondersteunen alle belangrijke gamerfuncties, ALLM, HDMI VRR, AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync en kunnen gebruikt worden voor gaming in 4K120 (consoles) of 4K144 (pc). Gamers genieten van een lage input-lag, 6,0ms in 2K120 en 10,5ms in 4K60. Verder vinden we drie usb-poorten, ethernet, WiFi 5, Bluetooth, een optische digitale audio-uitgang en hoofdtelefoonaansluiting. Die laatste is via het menu om te schakelen naar een subwoofer-uitgang. Voor live tv is er een dubbele tuner (DVB-T2/C/S2) met een CI+-slot. 

Referentie kalibratie en goede piekhelderheid

De Z90B is verder voorzien van een Master OLED Pro paneel, dat is hetzelfde of een gelijkwaardig paneel die we ook op de Philips OLED810 of LG C5 aantreft. Het paneel in ons testexemplaar toonde een bijzonder goede uniformiteit in heldere en donkere beelden, er is geen spoor van verticale strepen. De kijkhoek is zeer goed, zoals bij alle OLED-tv’s, en de anti-reflectielaag is degelijk, al blijft het van belang om sterke reflecties in het scherm te vermijden. Het toestel pakt uit met een bijzonder goede piekhelderheid. In HDR10 Filmmaker mode meten we 1316 nits op het 10%-venster, en 220 nits op het volledig wit scherm.

Lees ook: Zo testen we televisies voor ID.nl

Wat HDR-piekhelderheid betreft steekt de Z90B daarmee zelfs de LG C5 voorbij, al is het verschil klein. In SDR liggen de resultaten dichter bij elkaar, maar neem de LG C5 de leiding op het volledig wit veld waar hij 265 nits haalt, terwijl de Z90B op 202 nits zit. Voor SDR zal de C5 daardoor iets helderder lijken. Het kleurbereik van 98,3% P3 is wat we ondertussen al even gewend zijn van OLED-tv’s. Dat is zeer goed, en met die specificaties staat de Z90B uitstekend in de startblokken voor top HDR-beelden.

Veel hangt ook af van de kalibratie, en op dat vlak kunnen we de Z90B echt niets verwijten. We gebruiken graag Filmmaker Mode, in SDR is die erg donker ingesteld. Zet de Verlichtingssterkte op 70, en laat de lichtsensor aan en je bent klaar. De fouten die we meten zijn zo klein dat ze op een referentiemonitor niet zouden misstaan. Reken dan ook op mooie natuurlijke beelden, met veel kleurexpressie en goede schaduwdetails. Ook voor HDR10 is de Filmmaker Mode de beste keuze. De tv levert bijzonder goed schaduwdetail, zelfs in onze moeilijkste testscène, de strandscène uit House of Dragons.

Heb je iets meer detail nodig dan kan dat nog steeds door de ‘Dark Visibility’ instelling te gebruiken. Kleurweergave is erg goed, en heldere nuances blijven uitstekend bewaard. Enkel in de helderste tinten verliezen ze wat kleurintensiteit, dat is typisch voor W-OLED. De Z90B ondersteunt bovendien HDR10+ Adaptive en Dolby Vision IQ Precision Detail, voor de beste HDR-beeldkwaliteit. 

Beeldverwerking

De HCX Pro AI MkII processor die Panasonic ook in vorige modellen gebruikte levert bijzonder mooie prestaties. Deinterlacing van live tv (1080i) beeld en ruisonderdrukking scoren goed. Al dient gezegd dat Panasonic erg voorzichtig is met beeldverwerking. De ‘Min’ instelling is voor de meeste beeldverwerking een veilige keuze. Bevat de bron duidelijk ruis, dan zal dat vermoedelijk wat te voorzichtig zijn, de ‘Med’ instelling (voor ruisonderdrukking) levert dan betere resultaten. Upscaling zorgt voor mooie, scherpe beelden en met Resolutie Remasteren kan je zelfs wat extra accent leggen. Dat laat je echter best uitstaan bij erg oud (dvd-) beeldmateriaal, de processor accentueert immers ook ruis op dat soort bronnen.

In HDR was de processor erg goed in het vermijden van kleurstroken in zachte kleurovergangen. In SDR zien we nog wat ruimte voor verbetering op dat vlak. Zet ‘Vloeiende schakering’ op ‘Min’, eventueel kan je voor heel zware gevallen naar ‘Med’ schakelen. De processor vermijdt relatief goed dat er te veel detail verloren gaat. De bewegingsscherpte is uitstekend, en met Intelligent Frame Creation kan je de sportbeelden mooi vloeiend maken, of het schokken van het 24fps camerabewegingen in film wegwerken. 

Audiokwaliteit

De Z90B is uitgerust met een redelijk krachtige 2.1-audioconfiguratie van 60W. De stereoluidsprekers staan bovendien voorwaarts gericht, altijd een goed punt voor de audiokwaliteit. Hij ondersteunt Dolby Atmos, maar geen DTS. Voor wie de tv-luidsprekers gebruikt is dat geen belangrijk minpunt. Wie echter een soundbar of andere audio-oplossing gebruikt, moet weten dat de tv geen DTS-signalen doorgeeft via eARC/ARC. Sluit je bron in dat geval dan rechtstreeks aan op de soundbar. Onze filmfragmenten klonken vrij goed, met prima stereoscheiding en een vleugje surround. De woofermodule zorgt voor voldoende bas. De muziekpreset blies onze muziektesten wat extra leven in. De tv kan voldoende volume leveren, maar boven een bepaald niveau hoor je wel wat vervorming. 

Fire TV

Fire TV, het smart tv-systeem van Amazon, vervangt sinds vorig jaar het in huis ontwikkelde My Home Screen. De layout loopt gelijk met die andere smart tv-systemen. Op het Home-scherm neemt een content-caroussel de bovenste helft van het scherm in. Fire TV toont daar op dit moment enkel content-aanbevelingen, geen ongerelateerde reclame. We hopen dat dit zo blijft. Centraal in beeld vind je snelkoppelingen naar het ingelogde profiel, ingangen, bookmarks en de zoekfunctie. Daarnaast is er ruimte voor zes pictogrammen van favoriete apps. Heb je er meer, dan moet je even doorklikken. Verder naar onder zijn er talrijke rijen met aanbevelingen uit verschillende streamingdiensten al krijgt Prime Video duidelijk meer aandacht. De app-store bevat alle belangrijke internationale streamingdiensten, en ook Nederlandse lokale apps zijn vrij goed vertegenwoordigd. Belgische kijkers vinden helaas geen enkele lokale app, een onbegrijpelijk minpunt in 2025. Lees het artikel over Fire TV voor alle details.

De overstap naar Fire TV heeft Panasonic niet aangezet om voor een modernere afstandsbediening te kiezen. De grote afstandsbediening met afgeronde vorm ligt goed in de hand, en de aangename toetsen hebben een lichte aanslag met goede feedback. We zijn ook erg tevreden over de “My App”-toets die je zelf kunt toewijzen aan een app naar keuze, en de “Picture”-toets waarmee je snel van beeldmode verandert. Het ontwerp heeft echter ook nadelen. Door de afmetingen kan je niet alle toetsen bereiken zonder je hand te verplaatsen. En de veelheid aan toetsen is toch wat verouderd. Een compactere versie, met minder toetsen en een oplaadbare batterij zou beter scoren.

Conclusie

Dat de Panasonic TV-55Z90BE6 uitstekende beeldkwaliteit levert, daar mag je van op aan. Wat jammer dan dat de prijs zo hoog is, dat kost hem een half punt. Als we even vergelijken met concurrenten, dan is de Z90B zonder meer de duurste terwijl hij geen exclusieve features biedt. Minpunten zijn er vooral voor Belgische kijkers die geen enkele lokale app op Fire TV vinden. Het gebrek aan DTS-ondersteuning, daar tillen we minder zwaar aan. Deze tv levert prachtige beelden, zowel in SDR als HDR en hij ondersteunt dan ook nog eens alle belangrijke HDR-formaten. De audio-oplossing levert goede geluidskwaliteit en zorgt samen met de knappe beelden voor een hele mooie filmbeleving. Fire TV heeft alle internationale streaming-apps in huis. Gamers zullen deze televisie ook waarderen want ook voor hen heeft hij alle belangrijke features.

De Motorola Edge 70 volgt de recente trend van dunne, lichte smartphones, maar dan met een zachter prijskaartje van net geen 800 euro. Hoewel het geen directe concurrent is van vlaggenschepen als de S25 Edge, bewijst de Edge 70 dat een uniek premium ontwerp niet de hoofdprijs hoeft te kosten.

Met een dikte van nét iets minder dan 6 millimeter en een gewicht van slechts 159 gram is de Edge 70 een van de lichtste en slankste telefoons op de markt. Desondanks voelt het toestel niet goedkoop aan, en dat is te danken aan een stevig aluminium chassis en een op nylon geïnspireerde bekleding. De Edge 70 biedt bovendien uitstekende duurzaamheid: hij heeft een MIL-STD-810H-certificering (MIL staat voor military grade), IP68- en IP69-ratings én is voorzien van Gorilla Glass 7i.

Het 6,7-inch amoledscherm heeft een resolutie van 2712 bij 1220 pixels en een adaptieve verversingssnelheid van 1 tot 120 Hz. Het vlakke oledpaneel biedt daarnaast een hoog contrast. Vooral de levendige, licht verzadigde kleuren, mogelijk gemaakt door de Pantone-nabewerking, vallen positief op. Het enige nadeel aan het display is de laag geplaatste vingerafdrukscanner; om die te gebruiken moet je je duim in een oncomfortabele positie buigen.

©Wesley Akkerman

Uitstekende middenklasser

De Edge 70 wordt aangedreven door de middenklasse Qualcomm Snapdragon 7 Gen 4-processor, bijgestaan door 12 GB werkgeheugen en 256 GB aan opslagruimte. Vooral de cpu is op papier minder krachtig dan die van de duurdere vlaggenschepen, maar in de praktijk maakt dat weinig uit. Apps worden snel geopend en multitasking gaat het apparaat goed af. Een groot voordeel is dat de processor niet erg heet wordt onder hoge druk en zijn werk dus zonder morren doet.

Een ander voordeel is dat de 4800mAh-batterij het opvallend lang volhoudt; zelfs bij matig tot zwaar gebruik is dat al snel een volledige dag. Daarmee overtreft hij de duurdere concurrentie van Samsung en Apple. Opladen gaat eveneens vlot, met 68 W bedraad, waardoor je binnen 50 minuten weer een volledig opgeladen batterij hebt. Ook op dit punt scoort Motorola flink wat punten.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Typisch Motorola

Traditioneel doet Motorola het goed op het gebied van software dankzij de bijna stock Android 16-ervaring. Helaas treffen we deze keer behoorlijk wat bloatware aan en zijn er advertenties zichtbaar in de weerapp; dubieus voor een toestel van 800 euro. Tijdens de installatie word je bovendien meermaals gevraagd om voorgestelde apps te installeren. En als je daar nee op zegt, kom je alsnog applicaties tegen waar je niet om vroeg, zoals TikTok en Perplexity AI.

Wat betreft ondersteuning kan de Motorola Edge 70 rekenen op vier Android-upgrades (tot Android 20) en vijf jaar aan beveiligingspatches. Hoewel dat voldoende is voor een middenklasser, blijft het wel iets achter bij de langere support die Samsung en Google bieden. Daarnaast voelt Moto AI nog aan als een achtergesteld project. De functies werken niet allemaal in het Nederlands, waardoor de AI-knop op het toestel eigenlijk nog maar weinig waarde heeft.

Foto's maken gaat prima

Het camerasysteem bestaat uit een 50MP-hoofdcamera met optische beeldstabilisatie, een 50MP-ultragroothoeklens en een 50MP-selfiecamera. Bij voldoende licht leveren deze camera's prettig ogende foto's met een ruim dynamisch bereik. Vooral in het donker verrast het toestel: dankzij de grote sensoren blijven beelden helder en gedetailleerd. Jammer is wel dat de software kleuren soms te nadrukkelijk verzadigt, waardoor foto's iets minder natuurlijk overkomen. Voor gebruik op sociale media zijn ze echter meer dan prima.

Toch kent het camerasysteem duidelijke beperkingen. Video's kunnen slechts in 4K met 30 fps worden opgenomen, terwijl beeldstabilisatie alleen werkt bij 1080p en 30 fps. Daarnaast kan de handmatige scherpstelling onverwacht invloed hebben op de helderheid. En doordat er geen telelens aanwezig is, ben je volledig aangewezen op digitale zoom. Begrijpelijk gezien de slanke behuizing van de Edge 70, maar alsnog een teleurstellend compromis.

Motorola Edge 70 kopen?

De Motorola Edge 70 is een slimme aankoop als je een slank en licht toestel zoekt voor minder dan 1000 euro. De bouwkwaliteit, het scherm, de lange batterijduur en de robuustheid maken dit een fijne smartphone voor dagelijks gebruik. Ondanks de bloatware en de onvolwassen Moto AI bewijst dit toestel dat je geen duur vlaggenschip nodig hebt voor een vooruitstrevend ontwerp en vlotte prestaties.