Asus maakt al jaren furore met de Asus ROG Phone-reeks. Dit is een serie smartphones die zich op gamers richt. Omdat deze markt voller is dan ooit, moest Asus zich even goed achter de oren moest krabben. Hoe maak je de Asus ROG Phone 8 interessant?

Voorheen probeerde Asus zijn smartphones interessant te maken door ze opvallende designs te geven. Een schreeuwerige achterkant met bewegend beeld, opvallende kleuren en strakke lijnen moesten aantrekkelijk zijn voor de gamer. Toegegeven: in een landschap van smartphonebrij bracht Asus vaak spannende modellen op de markt. Maar die waren niet voor iedereen weggelegd. Concurrent Red Magic heeft die filosofie inmiddels overgenomen, terwijl we ondertussen zien dat Asus deze lijn, en de beoogde doelgroep, als volwassen behandelt.

Smartphone voor gamers

In tegenstelling tot alle voorgangers heeft de Asus ROG Phone 8 een veel strakker en rustiger design. Het model dat wij testen, de Pro Edition, heeft een matzwarte, zacht aanvoelende achterkant, met in het midden een glimmende streep. Alleen aan de cameramodule zou je in eerste instantie kunnen zien dat dit een typische Asus-gamingsmartphone is, vanwege die strakke lijnen. Verder is het top dat er nu een IP68-certificaat is en dat de randen rondom het riante display dunner zijn dan voorheen. Niets hieraan schreeuwt ‘smartphone voor gamers’.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Misschien vind je dat jammer, omdat Asus daarmee wat karakter inlevert. Wij vinden het echter een vooruitgang. Dit model spreekt veel meer aan. Plus: de mensen die het toestel daadwerkelijk kunnen kopen (met prijzen van 1.099 tot 1.499 euro) zijn al wat ouder en geven waarschijnlijk niets om al dat geschreeuw. Kortom: wat ons betreft is dit de beste keuze geweest die Asus recentelijk gemaakt heeft aangaande de ROG Phone-lijn. Tot slot is het toestel iets groter dan de gemiddelde smartphone, maar qua dikte ontloopt het elkaar niet zo.

Beeldverversing van 165 Hertz

Het oled-scherm is 6,78 inch groot en heeft een Full HD-resolutie. Ook hier kun je een kanttekening bij plaatsen. Waarom slechts 1080p en niet 1440p of hoger? Waarschijnlijk is die keuze gemaakt omdat het op een kleiner scherm niet uitmaakt of je nou Full HD of QHD hebt, omdat de verschillen vaak niet opvallen. Het voordeel van de lagere resolutie is dat de accu langer mee kan gaan. De maximale beeldverversing is dan wel weer een stuk hoger dan op andere smartphones. De Asus ROG Phone kan tot 165 Hertz gaan. Komt niet vaak voor.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Maar heb je die verversingsnelheid wel nodig? Dat is weer een ander verhaal. Er zijn games en apps op Android die een dergelijke beeldverversing ondersteunen, maar veel zijn het er niet. De kans is groter dat je games in 120 tot 144 Hertz zult spelen, maar in de meeste gevallen blijf je op 60 Hertz hangen. Hoewel 165 Hertz dus wat overkill is, kun je er alsnog van profiteren door de juiste games en apps te downloaden. De maximale helderheid is 2.500 nits (waardoor zonlicht nooit een probleem is) en de kleuren ogen prachtig; hier hebben we niets op aan te merken.

De nieuwste Snapdragon

Het toestel wordt aangestuurd door de nieuwste Qualcomm Snapdragon 8 Gen, die we ook in de Samsung Galaxy S23 Ultra, OnePlus 12 en Xiaomi 14 Ultra aantreffen. Smartphones waar je – in de basis – ook meer dan prima op kunt gamen, dankzij hun rauwe kracht. We hebben heel veel games getest op de Asus ROG Phone 8, waaronder de GTA-trilogie en games op basis van emulatie. En we zijn geen game tegengekomen die de Asus ROG Phone 8 Pro Edition níet aankon. Maar: het toestel kan na een kwartier high-end gamen wel echt gloeiend heet worden.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

En dan bedoelen we dat het oncomfortabel is om het toestel vast te houden. De randen, de achterkant, de cameramodule, het scherm – alles wordt heet. Nu wordt de Asus ROG Phone 8 Pro Edition geleverd met de AeroActive Cooler X. Dit is een handige accessoire waarmee het toestel daadwerkelijk afkoelt. Prettig voor je handen en goed voor de prestaties. Die gadget kost los rond de 80 euro euro en is de investering waard als je echt gaat gamen op de ROG Phone 8 Pro Edition – óók omdat er twee extra schouderknoppen op zitten.

Pas wanneer we bij het emuleren van de zesde generatie spelcomputers meer dan vier keer opschalen, komen de eerste oneffenheden in beeld en krijgen we last van framedrops en glitches (waarbij soms bepaalde grafische elementen niet ingeladen worden). Een kleine verbetering ten opzichte van de 8 Gen 2. Plus: dan ga je voorbij de resolutie van het display (aangezien je op 1440p en hoger zit), waardoor je er weinig aan hebt. Dit zijn hoe dan ook mooie prestaties. De Pro Edition heeft daarnaast 24 GB aan werkgeheugen aan boord en 1 TB opslagruimte. Zo veel werkgeheugen heb je helemaal niet nodig, maar zo veel ruimte misschien wel. De ROG Phone 8 heeft namelijk geen microSD-kaartslot.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Iets kleinere accu

In vergelijking met de Asus ROG Phone 7 heeft de Asus ROG Phone 8 een iets kleinere accu: 6000 versus 5500 mAh. Ter vergelijking: de Red Magic 9 Pro heeft een batterijcapaciteit van 6500 mAh. Dan is het verschil ineens een stuk groter. In de praktijk betekent dit dat de Asus ROG Phone 8 minder lang meegaat dan z’n voorganger en directe concurrent. Als je er niet al te veel op gamet, dan kun je hier gemakkelijk anderhalve dag mee volmaken. Hoe meer je erop gamet, hoe sneller de accu leeg gaat. Maar ook dat hoeft in de praktijk echter geen groot probleem te zijn.

Want in de doos levert Asus namelijk – geheel tegen recente trends in – een oplader mee. Die kan het toestel opladen met een snelheid van 65 watt. Daardoor kun je binnen drie kwartier het toestel van nul naar honderd procent opladen. Meestal begin je al eerder, waardoor het misschien dertig tot veertig minuten duurt. Er is dit keer tevens draadloos laden aanwezig, met een snelheid van vijftien watt. Dan duurt het aanzienlijk langer. Maar ook dit is een volwassen feature waar veel premium smartphones over beschikken, waardoor die niet minder welkom is.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Gemengde indruk

Op het gebied van software laat de Asus ROG Phone 8 echter een gemengde indruk achter. Standaard treffen we hier Android 14 op aan. Dat is mooi, aangezien dit de meest recente Android-versie is. Ook het niveau van de beveiligingspatch (1 februari 2024) spreekt vertrouwen uit. Helaas krijg je maar twee grote Android-updates en tot vier beveiligingsupdates van Asus, waardoor het toestel, qua software, al snel achter de feiten aanloopt. Bij andere aanbieders van premium smartphones kun je inmiddels rekenen op vier tot zeven jaar Android-upgrades.

Waar het bij de Asus ROG Phone 8 om te doen is, is natuurlijk de gespecialiseerde gamingsoftware. Zo tref je op dit toestel de Armory Crate aan. Dit kun je zien als een gaminghub op je smartphone, waar je onder meer de prestatieprofielen mee instelt. Zo kun je voor het gamen X gebruiken (de hoge-prestatiemodus), en voor andere taken de normale modus. Ook kun je binnen deze app de AniMe Vision aanpassen. Dit is een verzameling van meer dan 130 led-lampjes achter op het toestel die je normaliter niet ziet zitten en die verschillende vormen en informatie laten zien.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Als je het toestel op z’n scherm neerlegt, krijg je bijvoorbeeld de tijd te zien, evenals het batterijpercentage en of er een nieuwe melding is. Je stelt hier verder nog de AirTriggers mee in. Dit zijn twee aanraakgevoelige knopjes op de zijkant van het toestel, die schouderknoppen op controllers nabootsen als je hem horizontaal vasthoudt. Je moet ze per game apart installeren, maar binnen deze app kun je de gevoeligheid aanpassen. Tijdens het indrukken voel je overigens een bevredigende trilling, waardoor je nooit hoeft te twijfelen of je input wel geregistreerd wordt.

Beter camerasysteem

Dat Asus zijn gamingsmartphone nu echt serieus neemt, blijkt ook wel uit de camera-upgrades. De ROG Phone-lijn stond nooit bekend om zijn camerakracht. Maar met een hoofdcamera van vijftig megapixel, telelens van 32 megapixel, groothoeklens van dertien megapixel en selfiecamera van 32 megapixel kan de Asus ROG Phone 8 het prima opnemen tegen de ‘normale’ smartphones. De hoofdlens is tevens voorzien van gimbalstabilisatie, waar vooral video’s van profiteren. Je kunt nu een stuk lopen en filmen, zonder veel trillingen te zien.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Waar de camera over het algemeen in overtuigt is het contrast, de felle kleuren en het detailniveau. Op de foto met de blauwe Lego-auto kun je de stofdeeltjes zien liggen (stoffen staat voor later vandaag op de planning…), terwijl tegen een lichtbron in fotograferen nog steeds een plezierig beeld oplevert (zonder de bekende dofheid). Sommige beelden ogen echter net even te donker wanneer je met de groothoek- of telelens fotografeert, waardoor kleine details ook weer kunnen wegvallen. Maar in vergelijking met vorig jaar is de algemene fotokwaliteit beter.

Wat ook vooral opvalt is dat de foto’s niet scherp ogen wanneer je twee of drie keer inzoomt én dat de beelden vrij van ruis zijn. De foto’s zien er visueel vriendelijk uit, maar kunnen ook een beetje overkomen alsof er al teveel aan gesleuteld is. Gebruik je ze echter direct voor sociale media, dan zal niemand klagen over de kwaliteit of het kleurgebruik. Dat gezegd hebbende produceren de Pixels en Galaxy’s van deze wereld nog altijd natuurlijkere foto’s, maar desondanks zijn we blij om te zien dat Asus hier serieus werk van gemaakt heeft.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Asus ROG Phone 8 kopen?

Het is inmiddels duidelijk dat Asus heel goed weet hoe het een smartphone voor gamers moet maken. Aan de specificaties ligt het niet. Daar moet wel de kanttekening bij geplaatst worden dat je met smartphones die beschikken over dezelfde processor soortgelijke prestaties haalt. Het voordeel van de ROG Phone 8 is dat je hem extra koel kunt houden dankzij het speciale koel-accessoire en dat je dedicated gamingsoftware tot je beschikking hebt. Ook zijn er natuurlijk de extra schouderknoppen, waardoor je als gamer niet snel een controller hoeft aan te sluiten.

Daar tellen we bij op dat Asus zijn ROG Phone-merk echt volwassen heeft laten worden. Dat zien we terug aan het ingetogen, doch stoere ontwerp, de volwaardige camera-set-up (die nog niet op het niveau van Google en Samsung zit) en het IP68-certificaat. Daardoor wordt deze smartphone ook ineens interessant voor iedereen die niet echt met een typische gamingsmartphone gezien wil worden, maar toch op zoek is naar een smartphone waar je lekker en goed op kunt gamen. De Asus ROG Phone 8 is daarmee een gespecialiseerde smartphone, bedoeld voor iedereen.

Met de Philips Hue Secure Video Doorbell hebben we de eerste slimme deurbel te pakken van het merk voor slimme lampen. Met een prijskaartje van 169,99 euro is-ie niet goedkoop, en de vraag is of de unieke gimmick de bel kan redden.

Met het submerk Secure biedt Philips Hue verschillende producten aan die buiten de strekking van slimme lampen en aanverwante accessoires vallen. Op ID.nl hebben we eerder de slimme binnencamera getest en nu is het de beurt aan de eerste deurbel van het merk: de Philips Hue Secure Video Doorbell. Zo op het eerste gezicht lijkt dit apparaat (voorzien van een IP54-certificaat) op een generiek model uit China: camera boven, belknop onder.

Unieke functie

Op technisch vlak doet de Philips Hue Secure Video Doorbell het in elk geval goed. Het systeem ondersteunt zowel 2,4 als 5 GHz en laat zich aansluiten aan de Hue Bridge (via het Zigbee-protocol). Je hebt die bridge niet nodig om de deurbel te kunnen gebruiken, maar als je dat doet (bijvoorbeeld met het nieuwe Pro-model van de Bridge) kun je een slimme koppeling realiseren met je bestaande netwerk van slimme lampen van dezelfde fabrikant.

©Wesley Akkerman

Na het installeren binnen de (nog altijd overzichtelijke) applicatie en het koppelen van de lampen, kan de verlichting in huis aanspringen op het moment dat iemand aanbelt. Dat gebeurt razendsnel (binnen een seconde), waardoor je snel doorhebt dat er iemand voor de deur staat. Verder kun je een Chime aan de Philips Hue Secure Video Doorbell koppelen, wat dan weer handig is voor plekken waar geen Hue-lampen hangen of waar je het deurbelgeluid niet hoort.

Producten installeren

De Chime is met 59,99 euro vrij prijzig. Gelukkig kun je voor 199,99 euro ook een pakket kopen waar beide producten in zitten. Dan krijg je dus zo'n 30 euro korting. Goed om te weten: je kunt die chime gewoon in een stopcontact plaatsen. Ook is het zo dat de Philips Hue Secure Video Doorbell niet werkt met de bestaande bel (wat sowieso meestal niet het geval is). Daarnaast hoor je heel snel geluid uit die chime komen wanneer iemand op de knop drukt. 

©Wesley Akkerman

De fysieke installatie van de Philips Hue Secure Video Doorbell kan wat meer tijd kosten dan je wellicht gewend bent van slimme deurbellen. Dit is namelijk een bedrade variant die niet op een batterij werkt. De deurbel werkt alleen met 12V-aansluiting, waardoor je mogelijk een transformator moet installeren en aan de slag moet met kabels en kroonsteentjes. Bovendien lijken de meegeleverde stroomkabels onvoldoende geïsoleerd tegen schade (zoals droogte of vocht).

Beeldkwaliteit en basisfuncties

De beeldkwaliteit laat dan weer weinig te wensen over. De Philips Hue Secure Video Doorbell beschikt over een 2K-resolutie. Dat is hoger dan het beeld van de twee bedrade Ring-deurbellen, die het moeten doen met 1080p of 1536p. De kleurweergave is meer dan redelijk, maar de lens lijkt minder goed overweg te kunnen met helderheid. Als de achtergrond lichter is dan de voorgrond, dan kan die laatste wat donkerder zijn dan we zouden willen op dit soort camera's.

Het gezichtsveld van 180 graden in zowel de lengte als breedte is meer dan welkom. Daardoor zullen weinig dingen je ontgaan. Als je de deurbel niet te hoog ophangt, kun je ook kleinere pakketjes in de tuin of op de mat zien liggen. Verder is er infrarood-nachtzicht en nachtzicht in kleur en kun je rekenen op allerlei basisfuncties van een slimme deurbel. Zo kun je met iemand voor de deur praten en kun je meldingen op basis van beweging ontvangen. Wel zo handig.

Gratis opslag, maar…

Waar Philips Hue je ook mee hoopt te overtuigen, is de gratis videogeschiedenis van de afgelopen 24 uur. Als je dus nog snel iets wilt opzoeken van de afgelopen dag, dan kan dat. Je bent dan niet verplicht een abonnement af te nemen. Lokaal video's opslaan is helaas niet mogelijk, zoals dat wel vaak bij de Eufy's van deze wereld kan, waardoor je voor verdere bewaarbehoeften toch afhankelijk bent van een redelijk prijzig abonnement van 40 tot 100 euro per jaar. 

©Wesley Akkerman

Zaken die wij als standaard ervaren, zoals het instellen van activiteitenzones en de herkenning van personen, pakketten en voertuigen, zitten ook allemaal achter een betaalmuur. Dat je uitgebreide videogeschiedenis (30 tot 60 dagen) en het detecteren van rookalarmen (waar een AI-systeem achter zit) geld kosten, willen we nog best accepteren. Tot slot kan de deurbel nog geen automatische reacties ten gehore brengen of geactiveerd worden via geo-fencing.

Philips Hue Secure Video Doorbell kopen?

Ondanks de minpunten zijn we toch behoorlijk enthousiast over de Philips Hue Secure Video Doorbell. Ja, sommige functies kosten extra geld, aansluiten zal voor een hoop mensen onnodig veel gedoe opleveren en het apparaat is vrij prijzig. Maar het feit dat je het product toevoegt aan je bestaande Hue-netwerk en daarmee nieuwe integratiemogelijkheden ontgrendelt (voor lampen en bewegingssensoren), rechtvaardigt wat ons betreft de straffe aanschafprijs.

Digitale dreigingen worden steeds slimmer en moeilijker te herkennen. Een virusscanner of firewall alleen houdt ze niet meer tegen. Onze digitale voetafdruk groeit immers met elk nieuw apparaat, account of slimme toepassing in huis. Wie veilig wil blijven, moet structureel te werk gaan: cyberhygiëne hoort bij je dagelijkse gewoonten. In dit artikel lees je negen manieren om die routine op te bouwen en je digitale leven beter te beschermen.

Bewust gedrag

Bewust digitaal gedrag vormt de basis van elke veilige IT-omgeving. Wie zijn gedrag niet afstemt op de huidige digitale risico's, blijft kwetsbaar, ongeacht hoe goed de tools zijn. Het herkennen van verdachte berichten, ook van bekende afzenders, is cruciaal. Phishing blijft namelijk een van de succesvolste aanvalsmethoden, onder meer via QR-phishing, deepfake-spraakberichten en clone-phishing (waarbij bestaande, legitieme e-mails worden nagebootst).

Klik nooit zomaar op links, zeker niet als er gevraagd wordt om in te loggen of te betalen. Houd de muisaanwijzer eerst boven een link om het adres te controleren en let op subtiele afwijkingen in domeinnamen. Let ook op bij onverwachte bijlagen of berichten met een opvallend dringende toon.

Denk ook bewust na over je digitale aanwezigheid. Zorg dat je sociale profielen niet standaard publiek zichtbaar zijn en deel persoonlijke info alleen als het echt nodig is. Regelmatig eens 'egosurfen', waarbij je je naam, alias of e-mailadres in een zoekmachine invoert, helpt om te zien wat publiek beschikbaar is. Beperk of verwijder deze informatie via instellingen of met verwijderverzoeken.

Authenticatie

Robuuste authenticatie is vaak de kern van digitale beveiliging. In tijden van datalekken en geautomatiseerde inlogpogingen volstaat een enkel wachtwoord helaas niet meer. Goede cyberhygiëne betekent daarom niet alleen sterke wachtwoorden gebruiken, maar ook structureel inzetten op tweefactorauthenticatie (2FA) en in bepaalde gevallen op alternatieve methoden gebruiken, zoals biometrie en softwarematige toegangssleutels (passkeys).

Om te vermijden dat je overal hetzelfde wachtwoord gebruikt, is een betrouwbare wachtwoordbeheerder onmisbaar. Kies voor een kluis die lokaal versleutelt of zero-knowledge-opslag biedt (alleen jij kunt de data zien). Degelijke en gratis opensource-opties zijn Bitwarden Personal en KeePass of KeePassXC. De kluis zelf beveilig je uiteraard met een sterke sleutelzin. Nieuwe wachtwoorden laat je bij voorkeur automatisch genereren en zijn telkens uniek.

Vrijwel alle degelijke diensten bieden tegenwoordig 2FA aan. Maak daar zeker gebruik van, want dit voegt een extra beveiligingslaag toe. TOTP-codes (time-based one-time passwords) via apps als Authy of de Authenticator-apps van Google of Microsoft zijn een veilige keuze. Voor kritieke accounts kun je fysieke tokens overwegen, zoals een Yubikey. Sms-codes kun je het beste vermijden, want deze zijn kwetsbaar voor sim-swapping. Biometrie gebruik je bij voorkeur alleen op apparaten waar de herkenning lokaal gebeurt, zonder dat er data naar externe servers gaan.

Steeds meer platformen, zoals Apple, Google en Microsoft, ondersteunen ook toegangssleutels. Deze bestaan uit een publieke en een private sleutel. Alleen de publieke wordt op de server opgeslagen; de private blijft lokaal en wordt geverifieerd via biometrie of pincode. Zo combineer je veiligheid met een zekere mate van gebruiksgemak.

Accountbeheer

Doordacht toegangsbeheer voorkomt dat ongewenste gebruikers, processen of apparaten toegang krijgen tot je gegevens of systemen. Door rollen te scheiden, rechten te beperken en geregeld te evalueren wie waar toegang toe heeft, verklein je het risico op misbruik.

Zo gebruik je voor dagelijkse taken bij voorkeur een standaardaccount zonder beheerrechten. Heb je in Windows op je laptop slechts één administratoraccount, maak dan eerst een tweede administratoraccount aan. Zet daarna het eerste om naar standaardgebruiker, zodat je vertrouwde profielmap en instellingen behouden blijven. Dit doe je via Instellingen / Accounts / Andere gebruikers / Account toevoegen, waar je ook het accounttype kunt wijzigen. Je kunt ook twee standaardaccounts gebruiken: een voor werk en een voor privé, waarbij het privéaccount geen toegang heeft tot zakelijke bestanden, e-mail of cloudmappen. Daarnaast kun je een extra standaardgebruiker aanmaken, eventueel zonder wachtwoord, voor gastgebruik. Verwijder accounts zodra ze overbodig zijn en vermijd het delen van je hoofdaccount. Als delen toch nodig is, zorg dan dat je de gegevens kunt monitoren en gebruik de beschikbare logboeken (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel).

Toegangsbeheer

Werk je met meerdere gebruikers op je pc of gebruik je gedeelde mappen, dan kun je de toegang tot gegevens beperken door het instellen van specifieke machtigingen voor lezen en schrijven. Klik met rechts op een map of bestand in Verkenner, kies Eigenschappen en ga naar Beveiliging / Bewerken (voor lokale toegang) of naar Delen / Geavanceerd delen (voor netwerkshares).

Gescheiden omgevingen zijn ook nuttig voor apps als je browser. In Chromium-browsers zoals Chrome klik je rechtsboven op je profielafbeelding en kies Gastprofiel openen of Chrome-profiel toevoegen. Elk profiel gebruikt een eigen cache, instellingen, extensies en sessies. In Firefox open je de profielbeheerder via Windows-toets+R, waarna je de opdracht firefox.exe -p uitvoert.

Controleer ook regelmatig welke externe apps, diensten of apparaten toegang hebben tot je cloudaccounts van bijvoorbeeld Google of Microsoft.

Updates en patches

Software en firmware tijdig bijwerken is een van de beste manieren om je systemen veilig te houden, zeker omdat veel kwetsbaarheden al worden misbruikt voor ze publiek bekend zijn (zero-day-exploits). Automatiseer je updates dus waar mogelijk, niet alleen voor je besturingssysteem maar ook voor randapparatuur, NAS, router en IoT-apparaten.

Windows is standaard ingesteld om belangrijke updates en patches automatisch te downloaden en installeren. Laat dit zeker zo. Vergeet ook je gewone programma's niet: sommige programma's updaten automatisch (zoals browsers), maar lang niet alle programma's doen dit. Tools zoals Patch My PC Home Updater kunnen helpen, of je gebruikt een pakketbeheerder zoals Chocolatey of Winget. Een grafische tool zoals UniGetUI ondersteunt zelfs verschillende pakketbeheerders.

Patch My PC Home Updater herkent ongeveer vijfhonderd populaire programma's en werkt deze op gezette tijden zelf bij. UniGetUI ondersteunt wel tienduizend programma's en maakt het mogelijk om alle verouderde software met een muisklik te updaten.

Neem ook firmware mee in je updatebeleid, zoals deze van je router, BIOS/UEFI, printers en IoT-apparaten. Controleer enkele keren per jaar via de website van de fabrikant of via ingebouwde beheertools, zoals Synology DSM op een NAS, of er updates beschikbaar zijn.

Gevorderde gebruikers die veiligheid belangrijk vinden, kunnen ook CVE- en kwetsbaarheidsdatabanken (Common Vulnerabilities and Exposures) in de gaten houden, zeker bij software met frequente internet-interactie. Verwijder oude software zonder ondersteuning, en denk bijvoorbeeld ook aan extensies of scripts die je niet meer gebruikt, maar die nog wel actief zijn.

Databeveiliging

Zonder degelijke gegevensbeveiliging blijven andere beveiligingsmaatregelen kwetsbaar. Documenten of informatie die veel privacygevoelige gegevens bevatten (zoals financiële of medische gegevens) horen niet onversleuteld op je pc of externe schijven te staan. Encryptie beschermt je data tegen ongewenste toegang, ook bij verlies of diefstal van het systeem.

Op Windows Home-systemen, met TPM en 'modern stand-by', kun je de systeemschijf automatisch versleutelen via Instellingen / Privacy en beveiliging / Apparaatversleuteling. Je moet wel aangemeld zijn met een Microsoft-account.

Deze functie is een vereenvoudigde vorm van BitLocker, beschikbaar in Windows Pro en hoger. BitLocker kan ook je datapartities, externe schijven en usb-sticks versleutelen. Een gratis alternatief is VeraCrypt, waarmee je ook aparte mappen of draagbare volumes kunt versleutelen. Je kunt zelfs een verborgen volume aanmaken, zodat niemand merkt dat er versleutelde data aanwezig zijn. De tool vraagt wat gewenning, maar online vind je uitgebreide documentatie.

Versleutelen is belangrijk, maar ruim ook geregeld oude, privacygevoelige bestanden op. In Windows open je het venster Instellingen en ga je via Systeem / Opslag naar Aanbevelingen vooropschoning om tijdelijke bestanden, downloads of prullenbakinhoud te wissen. Voor het onherroepelijk verwijderen van specifieke bestanden of mappen gebruik je een gratis tool zoals Eraser, die ook vrijgekomen ruimte op een harde schijf kan overschrijven. Wil je een volledige harde schijf wissen, bijvoorbeeld voor verkoop of donatie, gebruik dan DBAN. Voor ssd's gebruik je bij voorkeur de Secure Erase-tool van de fabrikant zelf, bijvoorbeeld Samsung Magician voor Samsung-ssd's.

Back-ups

Je bent nooit honderd procent veilig, alle geïnstalleerde beveiligingen ten spijt. Daarom zou je eigenlijk altijd back-ups moeten maken. Regelmatig back-uppen beschermt je tegen gegevensverlies door fouten, defecten of malware, en je kunt relatief snel je systeem en gegevens herstellen zonder noemenswaardig dataverlies.

Er bestaan gelukkig degelijke en gratis tools waarmee je back-ups grotendeels kunt automatiseren. Deze ondersteunen bij voorkeur versleuteling, compressie en versiebeheer, werken met incrementele back-ups (alleen nieuwe of gewijzigde bestanden) en met deduplicatie (dubbele inhoud wordt slechts één keer opgeslagen). Duplicati en Kopia zijn hier uitstekende voorbeelden van, gratis en opensource. Duplicati heeft een gebruiksvriendelijke webinterface, terwijl Kopia wat technischer is, maar iets krachtiger dankzij het snapshot-systeem en efficiënter bij grote of veel bestanden.

Probeer waar mogelijk de 3-2-1-regel te volgen: bewaar minstens drie kopieën van je data op twee verschillende media, waarvan één op een andere fysieke locatie en minstens één offline. Dit is ook belangrijk met het oog op ransomware. Koppel daarom ook je externe back-upmedium los zodra de back-up klaar is.

Netwerkbeveiliging

Tenzij je computer fysiek losgekoppeld is van internet en andere netwerken ('air-gapped'), mag je zeker niet voorbij gaan aan netwerkbeveiliging. Je router is doorgaans het toegangspunt tot je hele netwerk en verdient daarom je volle aandacht.

Begin met het wijzigen van het standaard beheerderswachtwoord naar een sterk exemplaar. Controleer geregeld op firmware-updates via de website van de fabrikant (zie ook de eerdere paragraaf Updates en patches). Schakel UPnP (Universal Plug and Play) uit om te vermijden dat applicaties ongecontroleerd poorten openen. Zet beheer op afstand uit als dat kan en beperk inkomend verkeer door enkel noodzakelijke poorten open te laten (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel). Schakel ook ongebruikte netwerkdiensten of applicatie-interfaces uit.

Idealiter voorzie je je netwerkapparaten van gescheiden subnetten, zodat een kwetsbaarheid op het ene toestel niet automatisch andere bedreigt. Je kunt bijvoorbeeld een gastnetwerk op je router activeren voor bezoekers of onbekende apparaten. IoT-toestellen houd je het liefst apart van je hoofdnetwerk. Ondersteunt je router VLAN's (virtuele LAN's), dan kun je zelfs per apparaatcategorie aangepaste regels instellen, voor optimale databescherming.

De meeste routers hebben een ingebouwde firewall, maar deze is vaak beperkt. Gevorderde gebruikers kunnen extra beveiliging overwegen met een krachtigere oplossing, zoals OPNSense, waarmee je gedetailleerde regels kunt opstellen en netwerkverkeer logt. Daarnaast kun je een netwerkwijd DNS-filter gebruiken om ongewenste sites en advertenties op domeinnaamniveau te blokkeren. Tools zoals het multiplatform AdGuard Home of het cloudgebaseerde NextDNS zijn hiervoor uitstekend geschikt. Of je gebruikt eventueel publieke DNS-servers, zoals het recent gelanceerde DNS4EU, mede gefinancierd door de EU, met kant-en-klare filters tegen malware, advertenties en/of ongepaste inhoud.

Monitoren en scannen

Binnen cyberhygiëne hoort ook het regelmatig scannen en monitoren van je netwerk en systemen. Voor Windows zijn er ingebouwde logboeken (klik met rechts op de startknop en kies Logboeken), die systeemfouten, softwareproblemen, aanmeldpogingen en beveiligingsincidenten bijhouden. Open hier Windows-logboeken / Systeem en sorteer op de kolom Niveau om sneller fouten en waarschuwingen te zien.

Scan ook geregeld je netwerkverbindingen. De tool Fing (beschikbaar voor mobiel en desktop) toont direct welke apparaten verbonden zijn. Via Security kun je bij Confirm devices aangeven welke je vertrouwt.

Een nuttige aanvulling is GlassWire, een gratis visuele firewall die toont welke apps waarmee verbinding maken en hoeveel data ze verbruiken. Voor diepgaande analyses is Wireshark de ongekroonde koning. Deze gratis sniffer toont welke data via welke netwerkprotocollen je systeem verzendt en ontvangt, waarmee je ongebruikelijke communicatie kunt traceren.

Je netwerkveiligheid hangt ook af van het sluiten van onnodige netwerkpoorten. Test dit van buitenaf, zoals een hacker doet, via GRC ShieldsUP! Klik op Proceed en dan op All Service Ports om gebruikelijke TCP-poorten te scannen. Zie je rode of blauwe vakjes, schakel dan onnodige services en eventuele poortdoorverwijzingen uit in je router tot alle vakjes groen kleuren.

Je kunt de netwerkpoorten ook van binnenuit scannen, zoals malware doet. Dit kan met het gratis Zenmap, de grafische interface van Nmap. Vul bij Target het ip-adres in en kies bij Profile bijvoorbeeld Quick scan plus.

Je doet er ook goed aan geregeld te controleren op mogelijke datalekken, zoals door database-hacks bij diensten waar je een account had. Je kunt je hiervoor aanmelden bij HaveIBeenPwned, via Notify Me.