ID.nl logo
Android 15: het overzicht met alles wat je moet weten (update 17 april)
© Google
Huis

Android 15: het overzicht met alles wat je moet weten (update 17 april)

Google heeft in februari de eerste versie van Android 15 gelanceerd. Daardoor weten we nu al voor een deel wat we van versie 15 van het populaire besturingssysteem kunnen verwachten. In dit artikel brengen we een overzicht van die functies. Komen er nieuwe functies bij, dan zullen we dit artikel updaten.

Hoewel Google al druk werkt aan Android 15, betekent dat niet dat het besturingssysteem snel voor iedereen beschikbaar is. Meestal wordt de stabiele versie ergens in augustus of september gelanceerd. Ondertussen wachten veel gebruikers nog op Android 14. Wat daar nieuw in is, lees je in dit artikel.

Medio februari is de Developer Preview van Android 15 uitgebracht. Google brengt die versie uit zodat ontwikkelaars zich vast kunnen voorbereiden op aanstaande veranderingen. Zodoende kunnen ze hun apps optimaliseren voor de stabiele release, later dit jaar. Iedereen met een geschikt Pixel-apparaat kan zich al aanmelden voor het programma (ontwikkelaar of niet), maar dat raden we vooralsnog af. De eerste versie van Android 15 heeft namelijk nog veel softwarefouten en een groot gebrek aan compatibiliteit voor allerhande apps.

Omdat Android 15 zich op het moment van schrijven (april 2024) voornamelijk op ontwikkelaars richt, zijn er wellicht nog niet zo heel veel functies die interessant zijn voor ‘gewone’ gebruikers. Maar dat betekent niet dat er niets is, natuurlijk. Zo is er een betere camera-integratie voor bepaalde socialmedia-apps en kun je rekenen op verbeterde tools met betrekking tot het controleren van je gezondheid. Zodra Android 15 zijn stabiele release nadert, komen er meer functies bij die interessant zijn voor alle gebruikers. Dit is wat we tot nu toe in elk geval weten.

©Google

Android 15: Verbeteringen voor camera, scherm delen en gezondheid

Hoewel de camerafuncties binnen apps van derde partijen vaak prima zijn en goed werken, is er altijd ruimte voor verbetering. Daarom werkt Google constant aan een verbeterde ervaring, waardoor appmakers toegang krijgen tot meer cameramogelijkheden. Met Android 15 wordt het voor derde partijen mogelijk om fotograferen bij weinig licht te optimaliseren. Zo kan bijvoorbeeld de camera-preview erop vooruitgaan. Ook krijgen die apps de optie om een enkel ledlampje achterop te gebruiken of de zaklampfunctie te activeren als het bijvoorbeeld donker is.

Daarnaast gaat de functie voor het delen van je scherm op de schop. Natuurlijk is het al een tijdje mogelijk dat je je scherm deelt met bijvoorbeeld een televisie, zodat andere mensen kunnen meekijken met wat je doet. Handig voor een presentatie of als je vakantiefoto’s wilt laten zien. Maar wat als je slechts een deel van het scherm wilt delen, of één app in een overzicht van meerdere openstaande applicaties? Dat is iets waar Google al aan werkt sinds de tweede bèta van Android 14, en het werk wordt ondertussen overgeheveld naar de bèta van Android 15. Het is dus nog even afwachten welke vorm deze functie aanneemt. In latere versies van de Android 15-bèta krijgen we daar vast meer van te zien.

Datzelfde geldt een beetje voor de mogelijkheden van de zogenaamde Health Connect-API. Dat is een serie tools voor ontwikkelaars waarmee apps (die deze tools ondersteunen) data van gebruikers kunnen weergeven. Die mogelijkheden worden uitgebreid, waardoor het bijvoorbeeld ook mogelijk wordt om zaken als het gemiddelde aantal stappen en het stapritme weer te geven, of de hoeveelheid ongezonde transvetten die je binnenkrijgt. Daardoor krijg je via je geïnstalleerde health- en fitness-apps een nog beter inzicht in je gezondheid.

Android 15 zet verder ook stappen in Googles eigen Privacy Sandbox. Google wordt verplicht third-party cookies uit te faseren en doet dat graag op een (onnodig ingewikkelde) manier waarmee het bedrijf toch gebruikers kan tracken. Daarover lees je in dit artikel meer.

©Rens Blom

Verbeterde desktopmodus

Dankzij een recente bèta-update (Android 14 QPR3 Beta 2.1) weten we dat Google de desktopmodus van Android onder handen neemt. Er zit standaard al zo’n modus in Android, maar met de release van Android 15 wil het bedrijf de boel flink verbeteren. Zo moet de interface er qua gebruiksvriendelijkheid er flink op vooruitgaan, op het moment dat je een toestel aansluit op een extern beeldscherm. Voorgaande desktopmodi waren karig in opzet, omdat ze bedoeld waren voor ontwikkelaars – niet per se voor de ‘normale’ consumenten.

Zoals het er nu naar uitziet krijgt de desktopmodus van Android 15 een nieuw venstersysteem. Daardoor kun je apps openen in een volledig scherm, maar ook een splitscreen. Bovendien kun je de vrije vorm activeren door het venster te verkleinen, en met een muis vanaf de zijkant of een hoek het formaat te veranderen (net zoals dat op Windows werkt). Niet alleen is dit gemakkelijker voor ontwikkelaars, ook andere gebruikers krijgen daardoor toegang tot een volwaardige desktopomgeving (of iets dat meer lijkt op de Dex-ervaring van Samsung).

Dat gezegd hebbende loopt de desktopomgeving nog mijlenver achter op de concurrentie. Met Samsung Dex is het al jaren mogelijk een soort computervervanger van een Samsung-smartphone of -tablet te maken. Samsung heeft zichzelf die voorsprong gegeven door er vroeg op in te zetten. Dat Google dit nu standaard gaat aanbieden is echter goed nieuws, aangezien consumenten dan meer opties voorgeschoteld krijgen. De desktopmodus heeft echter nog een lange weg te gaan – maar duidelijk is inmiddels dat dit prioriteit heeft bij Google.

Onlangs ontvang de Pixel 8-lijn namelijk een update die ondersteuning voor DisplayPort Alternate Mode toevoegde. Daardoor kunnen gebruikers het scherm van hun smartphone spiegelen op een extern beeldscherm, via een usb-c-kabel of usb-c-naar-hdmi-adapter. Dit werkt weer net even anders dan Samsung Dex (die echter een alternatieve omgeving aanbiedt) en qua functionaliteit zitten er nu ook nog grote verschillen tussen. Maar door deze recente update laat Google zien in elk geval te werken aan soortgelijke mogelijkheden.

Watch on YouTube

Apps verbergen met Android 15

Ook lijkt het erop dat Android 15 gelanceerd wordt met een sectie genaamd Private Space. Met deze optie kun je apps naar een ander profiel op je smartphone verplaatsen, waardoor ze worden afgeschermd voor de buitenwereld. Dat blijkt ook uit Android 14 QPR3 Beta 2.1. Wanneer je deze space opzet, raadt Android aan geen gebruik te maken van de Google Play Store. Ook is het handiger om een extra Google-account aan te maken, zodat gevoelige gegevens niet naar buiten lekken omdat je data met andere apparaten synchroniseert.

Verder is het zo dat ...

• ... de Privacy Space lokaal wordt opgeslagen. Op een nieuw apparaat moet je hem opnieuw instellen.
• ... je een pincode, patroon of wachtwoord kunt instellen voor deze omgeving.
• ... je toegang krijgt tot allerlei handige tools. Zo kun je zelf bepalen of je notificaties van apps binnen de Space op het vergrendelde scherm wilt laten zien en of die zichtbaar is binnen het app-overzicht.
• ... het mogelijk zou zijn een app direct in de Private Space te installeren, maar dat is momenteel nog een gerucht.

Automatisch bluetooth activeren

Binnen de bluetoothinstellingen van Android 15 is tevens een knop gevonden waarmee je de draadloze verbinding automatisch kunt activeren. Wanneer je bluetooth aanzet, komt er een nieuwe schuifregelaar (toggle) in beeld die vraagt of je bluetooth morgen om dezelfde tijd opnieuw wilt activeren. Daar staat tevens een korte uitleg bij, die vertelt dat 'functies als Snel delen, het Vind mijn apparaat-netwerk en Apparaatlocatie gebruikmaken van bluetooth'. Vooral de vermelding van het Vind mijn apparaat-netwerk is hier van belang.

Dit is namelijk een nieuw netwerk waarmee je zelfs offline Android-apparaten kunt terugvinden. Via bluetooth verstuurt elk Android-apparaten onderling signalen naar elkaar, waarmee verloren apparaten gepingd kunnen worden. Als bluetooth elke dag op dezelfde tijd aan staat, kan Google op dat moment van dat netwerk gebruikmaken. Jij als gebruiker kunt overigens dagelijks rond dezelfde tijd gewoon je oordopjes of koptelefoon aanzetten en meteen je muziek afspelen. Je hoeft dan niet (meer) zelf handmatig de bluetoothverbinding te activeren.

De eerste openbare bèta van Android 15

Google heeft op donderdag 11 april de eerste publieke bèta vrijgegeven van Android 15. Die is nu beschikbaar voor iedereen met een geschikte Google Pixel op zak. Je kunt de bèta op twee manieren installeren: via een downloadbestand of via een zogenaamde over-the-air-update. Dan haal je de software draadloos binnen en installeert Android alles meteen voor je, net zoals dat het geval zou zijn op het moment dat je een reguliere Android-update downloadt. Zoals altijd past een waarschuwing vooraf: deze versie is bedoeld voor early adopters en ontwikkelaars.

Als je je wilt aanmelden voor de openbare bèta van Android 15, dan kun je dat doen door de bètapagina van Google te bezoeken. Daar kun je geschikte toestellen aanmelden. Verder vind je daar een uitleg aan over het programma en waar je als gebruiker aan moet denken. Lees de voorwaarden dus goed door. Wanneer je een bètaversie installeert, houd dan rekening met softwarefouten die het normale gebruik in de weg kunnen zitten. Mocht je dat geen probleem vinden, dan tref je onderaan de pagina de apparaten die Android 15 kunnen downloaden.

Voor het overzicht voegen we ook de aparte download- en OTA-links toe, zodat je Android 15 kunt installeren zonder je te hoeven aanmelden voor het programma.

• Google Pixel 8 Pro: Downloadbestand — OTA
• Google Pixel 8: Downloadbestand — OTA
• Google Pixel Tablet: Downloadbestand — OTA
• Google Pixel Fold: Downloadbestand — OTA
• Google Pixel 7a: Downloadbestand — OTA
• Google Pixel 7 Pro: Downloadbestand — OTA
• Google Pixel 7: Downloadbestand — OTA
• Google Pixel 6a: Downloadbestand — OTA
• Google Pixel 6 Pro: Downloadbestand — OTA
• Google Pixel 6: Downloadbestand — OTA

Terug van weggeweest: widgets

Kort na de bekendmaking van de release van de openbare bèta kwam het nieuws naar buiten dat Android-tablets wederom op widgets kunnen rekenen. Natuurlijk kunnen we die dingen al op onze thuisschermen installeren. Maar zo’n tien jaar geleden was het mogelijk ze ook op een vergrendeld scherm te gebruiken. En die optie lijkt nu terug te komen. Tenminste, Google is die mogelijkheid aan het testen. Vooralsnog lijkt het erop dat de widgets op het vergrendelscherm alleen naar Android-tablets komen. Dat blijkt uit code, die ontrafeld is door Android Authority.

Uit het verslag blijkt dat ook niet élke Android-tablet widgets op het vergrendelde scherm krijgt. Want het gaat in het bijzonder om tablets met een hubfunctie, zoals de Google Pixel Tablet. Dat is een soort smart speaker met afneembare tablet, met een scherm dat eigenlijk altijd aanstaat. Binnen de Android 15-code zijn verwijzingen gevonden naar extra opties voor de zogenaamde hubmodus, waaronder dus ‘Show widgets on lock screen’. Je kunt dan informatie inzien, en wellicht ook functies bedienen, zonder dat je daarvoor de tablet hoeft te ontgrendelen.

Wanneer wordt Android 15 uiteindelijk gelanceerd?

Officieel heeft Google in april 2024 nog niet aangekondigd wanneer we Android 15 precies kunnen verwachten. Als we afgaan op de releasedata van eerdere jaren, dan is einde zomer tot oktober een reële release window voor het nieuwe besturingssysteem. Google heeft wel een afbeelding vrijgegeven waarin de planning voor aankomende versies staat. Zo krijgen we in maart nog een volgende ontwikkelaarsversie, terwijl de algemene bèta-varianten in april en mei verschijnen. Vanaf juni werkt Google voornamelijk aan platformstabiliteit.

Welke apparaten krijgen straks Android 15?

Verder is altijd even spannend om te zien welke apparaten wel en niet de volgende versie van Android kunnen gaan draaien. Maar als we onze glazen bol erbij pakken, en checken welke apparaten nog recht hebben op toekomstige Android-updates, dan kunnen we in elk geval melden dat de onderstaande Google-apparaten de upgrade naar Android 15 krijgen. De lijst wordt in de komende maanden ongetwijfeld nog verder uitgebreid. Maar zoals gezegd zullen we het artikel updaten op het moment dat Google relevant informatie deelt.

• Pixel 6 en 6 Pro
• Pixel 6a
• Pixel 7 en 7 Pro
• Pixel 7a
• Pixel Fold
• Pixel Tablet
• Pixel 8 en 8 Pro

Voor een volledige blik op een up-to-date apparatenoverzicht raden we aan de website Android Update Tracker in de gaten te houden. Daar tref je apparaten van Asus, OnePlus, Nothing, Honor, Motorola, Nokia, Oppo, Realme, Samsung, Fairphone en meer aan.

Lees ook: Android-tablet thuis liggen? Hij kan weer uit de kast!

10x Pixel!

Op zoek naar een Google smartphone?

Powered by Kieskeurig.nl

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 betaalbare slimme luidsprekers
© Bowers & Wilkins / McLaren| J.M.WILLIAMS PRODUCTIONS LTD
Huis

Waar voor je geld: 5 betaalbare slimme luidsprekers

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een prijsvriendelijke smartspeaker? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Apple HomePod Mini

Deze betaalbare slimme speaker vormt een ideale match met je iPhone, iPad en/of Mac. Zo neemt de HomePod Mini bijvoorbeeld een luistersessie van Spotify of een andere muziek-app over, waardoor je thuis verder kunt luisteren. Dankzij integratie van de Siri-stemassistent kun je allerlei dingen vragen, zoals actueel nieuws, file-informatie of een recept. Daarnaast speelt het apparaat via spraakopdrachten net zo makkelijk een muziekalbum, podcast of audioboek af, waarbij je ondertussen met je stem het volumeniveau aanpast. Als alternatief vind je bovenop een klein bedieningspaneel om het volume te reguleren. Een nuttige toevoeging is dat je via deze smartspeaker ook allerlei apparaten in huis kunt aansturen, bijvoorbeeld een geschikte thermostaat of lamp.

Ondanks de bescheiden behuizing van 8,43 centimeter hoog heeft de HomePod Mini volgens de Amerikaanse techgigant een behoorlijk bereik. Voor een breder geluid is het mogelijk om meerdere HomePods aan elkaar te koppelen. Zo luister je in meerdere kamers naar dezelfde muziek. Verder is de intercomfunctie handig, want op die manier communiceer je op afstand eenvoudig met gezinsleden. Dit audioproduct is in vijf kleurstellingen te koop, namelijk zwart, blauw, geel, wit en rood. Bij de aanschaf is drie maanden toegang tot Apple Music inbegrepen. Voor een krachtiger geluid kun je ook de grotere Apple HomePod (zwart/wit) overwegen. Je leest in dit artikel meer over de verschillen tussen de HomePod en de HomePod Mini.

Google Nest Audio

De Google Nest Audio is een middelgrote smartspeaker met een bescheiden prijskaartje. Op het moment van schrijven is het product zelfs goedkoper dan ooit. Je kunt kiezen tussen een donkergrijze en witte uitvoering. In tegenstelling tot diverse andere slimme luidsprekers in deze prijsklasse heeft dit model twee actieve audiodrivers, namelijk een tweeter en woofer. Dat komt de audiokwaliteit ten goede! De klankkast meet 17,5 × 12,4 × 7,8 centimeter, zodat je hem bijvoorbeeld prima op een plank of meubel kunt plaatsen. Voor een ruimtelijker geluid koppel je eventueel twee Nest Audio-speakers aan elkaar.

De geïntegreerde wifi-adapter ondersteunt de 2,4GHz- én 5GHz-frequentieband. Een voordeel, want je vergroot daarmee de kans op een stabiele draadloze netwerkverbinding. Je stuurt de Nest Audio met je stem aan. Roep eerst 'Hey Google' en zeg vervolgens welke muziek je wilt horen. Je kunt ook informatie opvragen en geschikte slimme apparaten bedienen. Bang voor luistervinken? Zet dan via een schakelaar aan de achterzijde de microfoons uit. Je leest hier wat enkele gebruikers van deze smartspeaker vinden.

Google Nest Mini

Google bewijst dat een smartspeaker helemaal niet zoveel geld hoeft te kosten, want je betaalt voor de Nest Mini slechts enkele tientjes. Net als zijn grote broer is dit audioproduct eveneens in een donkergrijze en witte behuizing te koop. Het ronde apparaatje heeft een diameter van 9,8 centimeter en is slechts 4,2 centimeter hoog. Door de geringe omvang kun je hem makkelijk ergens in een hoekje kwijt. Voor de ontvangst van wifi is er ondersteuning voor de 2,4GHz- en 5GHz-frequentieband ingebakken.

In de behuizing bevindt zich één actieve audiodriver. Voor het luisteren van (achtergrond)muziek op een laag volumeniveau voldoet die prima. Dankzij Chromecast-integratie kies je vanuit jouw favoriete muziek-app een leuke afspeellijst. Daarnaast fungeert de slimme speaker als jouw persoonlijke assistent. Vraag bijvoorbeeld naar een overzicht met agenda-afspraken en de Nest Mini somt ze een voor een op. Je kunt dit Google-product álles vragen!

Lees ook: Meer dan muziek: kies jouw ideale slimme luidspreker

Sonos Roam 2

In tegenstelling tot de meeste andere smartspeakers gebruik je de Sonos Roam 2 zowel thuis als onderweg. De langwerpige klankkast van 16,8 × 6,2 × 6 centimeter herbergt een oplaadbare accu met een luistertijd van zo'n tien uur. Dit audioproduct is trouwens IP67-gecertificeerd, waardoor de Roam 2 prima stof en water kan verdragen. De behuizing is zelfs valbestendig! Koppel een smartphone via bluetooth en luister op elke plek naar goede muziek. Voor mobiel gebruik komt deze handige beschermhoes goed van pas.

Binnenshuis verbind je de smartspeaker met een 2,4GHz- of 5GHz-netwerk. Vervolgens kies je vanaf een willekeurige smartphone of tablet de muziek die je wilt horen. Installeer hiervoor de Sonos-app op het toestel. Dankzij ondersteuning voor AirPlay 2 vormt de Roam 2 een goede match met Apple-apparaten, zoals een iPhone, iPad en/of Mac. Voor de audioweergave heeft de klankkast een tweeter en woofer aan boord. Tot slot is er spraakondersteuning (Amazon Alexa) geïntegreerd. Je kunt de Sonos Roam 2 in een witte of zwarte behuizing kopen.

Bowers & Wilkins Zeppelin McLaren Edition

Hecht je veel waarde aan een origineel design en een hoge geluidskwaliteit? Overweeg dan deze opvallende McLaren-editie van de Bowers & Wilkins Zeppelin. Als alternatief is deze speaker ook in een zwarte en lichtgrijze behuizing te koop. In zijn eigen webshop rekent de Britse speakerspecialist 899 euro, maar enkele winkels hanteren momenteel een fikse korting. Reserveer voor deze speaker wel voldoende ruimte. De behuizing van 65 × 21 × 19,4 centimeter is voor een smartspeaker tenslotte behoorlijk aan de maat.

Onder de motorkap bevinden zich een wifi- en bluetooth-adapter. Kortom, open Spotify, Tidal of een andere muziek-app op je smartphone en tik een leuke afspeellijst aan. Dankzij AirPlay 2-integratie werkt de Zeppelin naadloos samen met een Apple-toestel. Er is middels Amazon Alexa ook nog een stemassistent geïntegreerd. Bowers & Wilkins heeft op audiogebied een uitstekende reputatie, waardoor je een hoge audiokwaliteit mag verwachten. De behuizing telt dan ook vijf actieve audiodrivers, namelijk twee tweeters, twee middentoners en een woofer. Met een totaal versterkervermogen van 240 watt ervaar je een kamervullend geluid.

▼ Volgende artikel
Review Sony Bravia K-65XR80 – Is hij de hogere prijs waard?
© Sony
Huis

Review Sony Bravia K-65XR80 – Is hij de hogere prijs waard?

Bij de mainstream oled-modellen is er ondertussen flink wat concurrentie. Sony heeft een reputatie voor uitstekende beeldkwaliteit, maar daar hangt een stevig prijskaartje aan. Kan Sony nog genoeg verschil maken om een hoge prijs te rechtvaardigen?

Uitstekend
Conclusie

Deze Sony K-65XR80 met een beeldscherm van 65 inch levert erg mooi beeld, met dank aan de prima prestaties van het oledpaneel en de XR-processor. De tv verbergt wel wat schaduwdetail en de kalibratie in de Professional-modus mag iets beter; dat zijn foutjes die we niet gewend zijn van Sony. Voor gamers is het jammer dat de tv slechts twee HDMI2.1-poorten heeft. Ondanks die kritiek kunnen we stellen dat de Sony erg mooie resultaten neerzet. De tv heeft een prachtig afgewerkt design, uitstekende beeldkwaliteit en fijne audio die dankzij het Acoustic Surface recht uit het scherm lijkt te komen. Google TV biedt alles wat je streaminghart maar kan bedenken. Maar deze Sony blijkt wel wat te duur geprijsd te zijn. Hij zit qua prijs flink boven die van de LG C4, maar biedt daar niet echt iets unieks tegenover.

Plus- en minpunten
  • Prima piekhelderheid en kleurweergave
  • Zeer goede beeldverwerking
  • Prima audio met Acoustic Surface, Dolby Atmos en DTS:X
  • Mooi afgewerkt design
  • Verbergt veel schaduwdetail
  • Slechts twee HDMI2.1-aansluitingen

Sony Bravia 8 K-65XR80

  • Adviesprijs: 2399 euro
  • Wat: Ultra HD 4K 120 Hz w-oled-tv
  • Schermformaat: 65 inch (164 cm)
  • Aansluitingen: 4x HDMI (2x 48Gbps, 2x 18Gbps, ARC/eARC, ALLM, 4K120, VRR), S-middenspeaker, 1x optisch digitaal uit, 2x usb, 3x antenne, bluetooth, ethernet, wifi 6 (802.11ax)
  • Extra’s: HDR10, HLG, Dolby Vision, Dolby Atmos, DTS:X, Google TV (12), Chromecast, Airplay 2, usb/DLNA-mediaspeler, DVB-T2/C/S2, CI+-slot, XR-processor
  • Afmetingen: 1442 × 909 × 248 mm (inclusief voet)
  • Gewicht: 23,2 kg (inclusief voet)
  • Verbruik (per 1000 uur): SDR 83 kWh (E) / HDR 110 kWh (G)

ENERGIELABEL

MEER INFORMATIE

Over design kun je van mening verschillen, maar over de kwaliteit van afwerking kan er zelden discussie zijn. Zo kunnen we het ontwerp van deze Sony echt wel waarderen, maar het is de uitstekende afwerking die we echt appreciëren. Het scherm heeft geen kader, wat tegenwoordig standaard is op een tv, maar alleen een dunne donkerzilveren rand rondom. De zacht gewelfde rug heeft een mooi vierkantjespatroon.

Opstellen kan op vier manieren. De zilveren, metalen poten kun je links en rechts onder het uiteinde van het toestel monteren, of meer naar het centrum. Voor beide keuzes biedt Sony ook nog de optie om de voeten hoog of laag te monteren, afhankelijk van de vraag of je een soundbar onder het scherm wil plaatsen. Al kun je natuurlijk ook uit esthetische overwegingen voor een bepaalde positie kiezen. 

©Sony

Aansluitingen

De XR80, overigens ook bekend als de Bravia 8, is uitgerust met vier HDMI-poorten, waarvan twee HDMI2.1-poorten met ondersteuning voor ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en Nvidia G-Sync Compatible).

Hoewel Sony zelf een spelconsole in huis heeft, worden gamers niet echt verwend. Zo kun je maximaal tot 120 Hertz gaan, terwijl alle concurrenten al 144 Hertz aankunnen. We vinden het jammer dat je nog steeds geen vier HDMI2.1-poorten krijgt op wat we toch wel een hoger gepositioneerd model mogen noemen. Zeker omdat ARC/eARC op een van die HDMI2.1-poorten staat.

Gamers met meerdere 4K120-bronnen die een soundbar willen, houden zo maar één poort over die 4K120 aankan. De inputlag is wel uitstekend, met 13,5 ms (4K60) en 5,1 ms (2K120) mag Sony prat gaan op topresultaten.

📺Duizelt het je van alle termen? Hier vind je uitleg: Tv-jargon: dit betekenen al die technische termen en afkortingen

©Sony

Verder vind je een optische digitale audio-uitgang, een dubbele tv-tuner met een CI+-slot en twee usb-poorten. Wie externe usb-opslag aansluit, kan tv kijken en tegelijk een ander kanaal opnemen. De S-Center-speaker-aansluiting maakt het mogelijk om de tv te gebruiken als centerkanaal wanneer je een externe Sony-audio-oplossing gebruikt. Bluetooth, wifi en een ethernetaansluiting maken de lijst compleet. 

Beeldverwerking

Sony levert bijzonder goede beeldverwerking, die over het algemeen duidelijk maar subtiel genoeg ingrijpt om het beeld te verbeteren zonder beeldartefacten te introduceren. De upscaling levert mooie scherpe beelden, die je een beetje extra detail kunt geven via de zogeheten Reality Creation-instelling. We merkten wel dat dit beter werkte voor HD-content dan voor SD-content (zoals dvd's). Bij die laatste introduceert Reality Creation wat valse details.

©Sony

De ruisonderdrukking werkt prima, maar waar Sony tot vorig jaar een aparte instelling had om kleurovergangen vloeiend te houden (Soepele Gradatie), is die dit jaar verdwenen. Toch kan de Bravia 8 ook op dat vlak nog prima resultaten produceren. Alleen bij onze lastigste testsequenties bleven er duidelijke kleurstroken zichtbaar.

We zien een verbetering in de MotionFlow-techniek. Wie dat vroeger activeerde om snelle camerabewegingen in films toch vloeiend weer te geven, merkte dat de processor soms aarzelde en wat beeldfouten veroorzaakte. Dat probleem is nu verholpen, waardoor de tv nu zeer goede bewegingsscherpte heeft.

Knap oled-contrast, maar matig zwartdetail

Sony gebruikt in zijn line-up geen w-oled-panelen (zie kader hieronder voor uitleg) met een microlenslaag (zoals de LG G4). Voor de topplaats in de line-up (de A95L) koos de fabrikant voor QD-oled-technologie. Daarom gebruikt deze Bravia 8 een standaard w-oled-paneel van de laatste generatie.

De televisie biedt een indrukwekkende beeldkwaliteit met levendige kleuren en een uitstekend contrast, dankzij een breed kleurbereik dat 98 procent van de P3-kleurruimte bestrijkt en een hoge piekhelderheid van 825 nits op een 10 procent venster, die zelfs kan oplopen tot boven de 900 nits voor het weergeven van kleine heldere details in het beeld.

WAT IS W-OLED?

W-oled (white oled) is een schermtechnologie waarbij organische materialen licht geven wanneer er stroom doorheen gaat. In een w-oledscherm wordt blauw en geel licht gecombineerd om wit licht te produceren, dat vervolgens door kleurfilters wordt gestuurd om de gewenste kleuren weer te geven. W-oled levert superieure beeldkwaliteit dankzij de zelfverlichtende pixels, hoog contrast en levendige kleuren.

Elke pixel kan individueel aan en uit, wat zorgt voor een hoog contrast en diepe zwarttinten. Zonder achtergrondverlichting zijn w-oledschermen ultradun. Vergeleken met lcd/led bieden w-oleddisplays rijkere, realistischere kleuren en meer detail in donkere scènes.

Op het volledig witte scherm houd je nog 154 nits over; dat is goed maar niet uitstekend. Het toont ook dat Sony de piekhelderheid relatief sterk dimt naarmate een groter deel van het beeld wit wordt. HDR-beelden met heldere accenten houdt de Sony uitstekend in balans door zijn eigen tonemapping-algoritme.

©Sony

Veel lichtnuances blijven bewaard, en intense heldere kleuren behouden goed hun tint. Minder goed vergaat het de tv met erg donkere beelden. Daar zien we dat er veel schaduwnuance verdwijnt. Donkere beelden krijgen daardoor sterker contrast, maar je mist veel detail. Dat zagen we bovendien ook in SDR-beelden.

Voor het meest natuurlijke beeld schakel je naar de Professional-beeldmodus. Die toonde over het algemeen mooie beelden, met natuurlijke kleuren, maar was minder accuraat dan we van Sony gewend zijn. Naast het ontbrekende schaduwdetail (in HDR en SDR) bleken in SDR de donkerste tinten wat te rood te zijn.

Geluid

Het (w)oledscherm van deze tv dient tevens als luidsprekermembraan, wat te maken heeft met het Acoustic Surface Audio+-systeem. Geluid komt daardoor rechtstreeks uit het beeld en volgt ook vrij goed de actie op het scherm. Sony heeft er dit jaar ook twee zijwaarts gerichte tweeters aan toegevoegd voor nog betere positionering en surround-effect. Het 50 watt sterke systeem ondersteunt Dolby Atmos en DTS:X. De audiokwaliteit is goed en heeft een degelijke basweergave.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Alleen onze krachtige metal-fragmenten klonken wat minder zuiver. Het maximale volume is voldoende, maar wie een grote kamer wil vullen met geluid zal het mogelijk wat krap vinden, vooral omdat de basweergave vermindert als je het geluid vrij hard zet. De surround-ervaring is goed, maar kan door het ontbreken van opwaarts gerichte speakers geen hoogte-effecten creëren.

Google TV

Sony kiest nog steeds voor Google TV en dat heeft zeker een aantal belangrijke voordelen. De Mediatek Pentonic MT5897-chipset met quad-core ARM Cortex-A73 CPU, 6GB-RAM en de Mali-G57 GPU garandeert alvast een vlotte ervaring. Daarnaast vind je op het Google TV-platform het ruimste aanbod apps, zodat je geen enkele streamingdienst hoeft te missen.

Google TV biedt uitgebreide aanbevelingen, gerangschikt per categorie, zoals actiefilm, thriller enzovoort. Een alternatieve mediaspeler (zoals VLC) of een mediabibliotheek-app (zoals Plex) maakt van de tv ook een uitstekende speler voor je thuisbibliotheek. Content van je smartphone afspelen is geen probleem dankzij ondersteuning voor Apple AirPlay 2 en Google Cast. Sony heeft ook nog een eigen streamingdienst, Sony Picture Core (het vroegere Bravia Core), waar je tal van films vindt.

©Eric Beeckmans | ID.nl

De tv wordt geleverd met twee afstandsbedieningen. De klassieke versie stoppen we onmiddellijk in de la. Onze voorkeur gaat uit naar de moderne, compacte afstandsbediening. Die gebruikt een via usb-c oplaadbare accu, heeft verlichte toetsen en vooral een eenvoudiger maar erg goede lay-out. De toetsen hebben een aangename en precieze aanslag. Rechts bovenaan staan een toets voor het snelmenu en een voor het menu met extra functies zoals het on-screen toetsenbord. Het is even wennen, maar die zijn erg handig.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Conclusie

Deze Sony K-65XR80 met een beeldscherm van 65 inch levert erg mooi beeld, met dank aan de prima prestaties van het oledpaneel en de XR-processor. De tv verbergt wel wat schaduwdetail en de kalibratie in de Professional-modus mag iets beter; dat zijn foutjes die we niet gewend zijn van Sony. Voor gamers is het jammer dat de tv slechts twee HDMI2.1-poorten heeft. Ondanks die kritiek kunnen we stellen dat de Sony erg mooie resultaten neerzet.

De tv heeft een prachtig afgewerkt design, uitstekende beeldkwaliteit en fijne audio die dankzij het Acoustic Surface recht uit het scherm lijkt te komen. Google TV biedt alles wat je streaminghart maar kan bedenken.

Maar deze Sony blijkt wel wat te duur geprijsd te zijn. Hij zit qua prijs flink boven die van de LG C4, maar biedt daar niet echt iets unieks tegenover.