De meeste Linux-distributies komen al met een uitgebreide verzameling van voorgeïnstalleerde programma’s. Voeg je daar dit lijstje van vijftien onmisbare programma’s aan toe, dan ben je klaar voor de meest uiteenlopende taken.

1 LibreOffice

Word-documenten, PowerPointpresentaties en Excel-spreadsheets zijn niet uit ons leven weg te denken. LibreOffice kan er allemaal mee overweg. Dit opensource-kantoorpakket is grotendeels compatibel met Microsoft Office en ondersteunt ook het Open Document Format (odf). Je kunt documenten exporteren naar pdf, de programma’s zijn tot in de puntjes te configureren en er bestaan talloze extensies om de functionaliteit uit te breiden. Elke zes maanden komt er een nieuwe versie van LibreOffice uit en het pakket biedt uitgebreide documentatie aan, zelfs in het Nederlands.

LibreOffice is een krachtig en uitstekend gedocumenteerd kantoorpakket.

2 GIMP

GIMP (GNU Image Manipulation Program) biedt alle tools om foto’s en andere plaatjes te bewerken. Eenvoudige zaken als foto’s of screenshots bijknippen, maar ook het contrast of de helderheid van een foto aanpassen, rode ogen verwijderen of tekst toevoegen zijn snel te doen met GIMP. Daarnaast biedt GIMP talloze geavanceerde mogelijkheden, zoals met lagen werken. De functionaliteit van GIMP is uit te breiden met plug-ins, bijvoorbeeld voor extra beeldfilters. De huidige plug-ins zijn echter niet compatibel met GIMP 3, dat eraan komt, dus dat wordt een tijdje opletten.

Leren werken met GIMP? Lees dan: GIMP: foto's bewerken met hét alternatief voor Photoshop

Plaatjes bewerk je eenvoudig met GIMP.

3 VLC

Video- en audiobestanden van allerlei formaten, streaming media en zelfs dvd’s en audio-cd’s: open ze met VLC media player en die speelt het wel af. Zelfs het beeld van je webcam of beelden van een ip-camera op je netwerk kun je in VLC bekijken. De playbacksnelheid is aan te passen en je kunt snapshots van video’s nemen, het beeld inzoomen en allerlei filters toepassen. Je kunt ook mediabestanden transcoderen naar een ander formaat, resolutie of beeldkwaliteit. Wil je video of audio streamen? Ook daar draait VLC zijn hand niet voor om.

Met VLC media player krijg je alle video- en audio-bestanden of -streams open, inclusief die van je webcam.

4 KeePassXC

Om je wachtwoorden bij te houden, bestaan er talloze wachtwoordkluizen die data op een server opslaan. KeePassXC pakt het anders aan: dit opensourceprogramma slaat je wachtwoorden in een versleuteld bestand op. Dat kun je op je computer plaatsen, maar ook binnen een online-cloudopslagdienst, zoals Dropbox, Google Drive of OneDrive, om je wachtwoorden met je andere apparaten te synchroniseren. Voor alle grote webbrowsers bestaat er een browserextensie om je accountgegevens op websites in te vullen. Helaas werkt dat nog niet als je distributie Wayland als displayserver gebruikt.

Of probeer Bitwarden: al je wachtwoorden in de kluis

Met KeePassXC hou je al je wachtwoorden veilig bij.

5 OBS Studio

OBS Studio is een programma om video-opnames te maken en te livestreamen, bijvoorbeeld naar Twitch, YouTube of Facebook. In deze tijd waarin velen van ons videovergaderen, kan OBS Studio voor iedereen goed van pas komen. Zo kun je er een virtuele webcam mee maken die je in je videovergaderprogramma als bron opneemt. Die virtuele webcam kan dan het beeld van je desktop en webcam combineren, een plaatje op de achtergrond tonen, of filters of visuele effecten toepassen.

OBS Studio maakt het mogelijk om video’s op te nemen en te livestreamen.

6 Duplicati

Back-ups zijn belangrijk en veel Linux-distributies leveren hier dan ook standaard een programma voor mee. Wil je meer dan de basics, dan is Duplicati een populaire keuze omdat het programma heel wat flexibiliteit biedt. Je kiest een schema voor automatische back-ups, die incrementeel worden uitgevoerd en worden gecomprimeerd om opslag te sparen. Back-ups worden versleuteld en daarna op een externe harde schijf, een NAS of in de cloud opgeslagen. Dit laatste kan onder andere via Google Drive, Dropbox, Microsoft OneDrive en Amazon S3.

Duplicati maakt flexibele back-ups van je bestanden mogelijk.

7 Calibre

Calibre is een krachtig programma om je e-books te organiseren en te synchroniseren met je e-reader. Je kunt er e-books ook mee omzetten tussen verschillende formaten, zoals pdf en epub, en zelfs exporteren naar Word-formaat. Je hele bibliotheek is eenvoudig te doorzoeken via trefwoorden of metadata. Uiteraard zijn je e-books met Calibre ook op je computerscherm te lezen, je kunt e-books bewerken en er zijn honderden plug-ins die de functionaliteit van het programma uitbreiden. De ingebouwde downloader voor nieuws om een willekeurige rss-feed op je e-bookreader te plaatsen is ook handig.

Beheer je collectie van e-books met Calibre.

8 Flameshot

Hoewel de meeste Linux-distributies standaard met software komen om screenshots te maken, blijven de functies dan doorgaans beperkt. Flameshot is eenvoudig te gebruiken, maar biedt krachtige mogelijkheden. Selecteer gewoon het gebied waarvan je een screenshot wilt maken en daarna kun je onmiddellijk tekst, genummerde bolletjes, pijltjes, kaders of meer toevoegen. En als er persoonlijke informatie op de screenshot staat, selecteer je het stukje en maak je er eenvoudig blokjes van die het stukje onleesbaar maken. Je kunt ook rechtstreeks van in Flameshot je (bewerkte) screenshots naar websites zoals Imgur uploaden.

Flameshot biedt uitgebreide mogelijkheden om screenshots te maken.

9 VirtualBox

Hoewel elke Linux-distributie met KVM (Kernel-based Virtual Machine) al virtualisatiemogelijkheden heeft ingebouwd, Is VirtualBox een stuk gebruiksvriendelijker. Of je nu Windows virtueel wilt draaien of regelmatig nieuwe Linux-distributies eenvoudig wilt uitproberen, VirtualBox maakt het appeltje-eitje. Je maakt eenvoudig snapshots van je virtuele machines waarnaar je later kunt terugkeren en ook aangesloten usb-apparaten zijn met je virtuele machines te delen. Met de seamless mode kun je vensters van je virtuele machine zelfs naast die van je Linux-machine draaien alsof er geen virtuele machine is.

Meer weten over VirtualBox? Lees dan: Experimenteren zonder risico's: aan de slag met een virtuele machine

In VirtualBox start je virtuele machines met alle mogelijke besturingssystemen op.

10 Syncthing

Wil je eenvoudig toegang tot dezelfde bestanden op je Linux-machine als op je andere computers? Dan is een bestandssynchronisatieprogramma zoals Syncthing onmisbaar. Synchroniseer zoveel mappen als je wilt tussen je apparaten en stel per map in met welke apparaten je deze wilt synchroniseren en in welke richting. Dit werkt zowel op je lokaal netwerk als via internet, zonder dat je port forwarding hoeft in te stellen. Nadat je Syncthing hebt ingesteld, heb je er geen omkijken meer naar. Alle wijzigingen op één computer worden in enkele seconden op de achtergrond met de andere computers gesynchroniseerd.

Syncthing synchroniseert je bestanden tussen meerdere apparaten.

11 Lutris

Als je door de jaren heen een gamecollectie hebt aangelegd die je ook onder Linux wilt blijven spelen, dan komt Lutris goed van pas. Dit geeft je in één programma toegang tot je games uit Steam, Epic Games Store, GOG en Humble Bundle. Bovendien heeft Lutris allerlei installers voor Windows-games die het dan via Wine emuleert met de optimale configuratie. Op dezelfde manier installeert het programma voor andere games de benodigde compatibiliteitslagen, emulatoren of game engines, zodat je dat zelf niet meer hoeft te doen. Zo gebruikt Lutris voor PlayStation-games en dergelijke RetroArch.

Lutris verzamelt je games van allerlei platforms.

12 Clementine

Of je nu lokale muziekbestanden wilt afspelen of muziek van streamingdiensten zoals Spotify, SoundCloud of Last.fm: met Clementine is het allemaal mogelijk. Ook podcasts zijn te doorzoeken en te downloaden om in de muziekspeler te beluisteren. Het programma kan je muziekbestanden taggen met informatie uit de database van MusicBrainz en heeft ook een ingebouwde tag editor. Verder kun je ook (dynamische) afspeellijsten aanmaken, importeren en exporteren. Clementine kan ook muziek transcoderen naar een andere audiocodec, waaronder mp3, ogg, flac, aac of wma.

Clementine is een veelzijdige muziekspeler.

13 BleachBit

Als je al jarenlang met dezelfde Linux-installatie werkt, die je keer op keer upgradet, waarop je software installeert en weer verwijdert, dan heeft zich na een tijd waarschijnlijk een hoop digitale rommel opgehoopt op je systeem. BleachBit helpt je om je systeem weer schoon te maken. Daardoor heb je weer wat meer ruimte vrij op je schijf, en back-up je bijvoorbeeld ook niet onnodig te veel bestanden. Je selecteert zelf wat je wilt opschonen en kunt een preview opvragen van welke bestanden er worden verwijderd voordat je de opdracht daartoe geeft.

Maak je Linux-systeem proper met BleachBit.

14 Distrobox

Welke Linux-distributie je ook gebruikt, soms wil je software draaien die alleen voor een andere distributie bestaat of daarin veel gemakkelijker is te installeren. Distrobox biedt je een efficiënte manier om een andere Linux-distributie in een container te draaien, die volledig geïntegreerd is met je desktop. Je kunt daarin dan programma’s installeren en opstarten zonder dat je merkt dat ze eigenlijk in een container draaien. Je kunt ook eenvoudig een tijdelijke container creëren om snel iets in een andere distributie uit te proberen.

Met Distrobox draai je willekeurige Linux-distributies op een geïntegreerde manier.

15 LocalSend

Wil je even snel een bestand van op je Linux-pc met een van je andere apparaten in de buurt delen, dan ben je waarschijnlijk gewend om het naar jezelf te e-mailen. Maar dat is wat omslachtig, niet zo efficiënt, en voor grote bestanden loop je tegen bestandslimieten aan. LocalSend biedt hiervoor een oplossing. Het is beschikbaar voor Linux, Windows, macOS, Android en iOS en ontdekt al je apparaten op het lokale netwerk die de software draaien. Daarna deel je eenvoudig een bestand met het gewenste apparaat, end-to-end versleuteld.

Verstuur eenvoudig bestanden op je lokale netwerk met LocalSend.

Je staat in de parfumerie en ziet drie flacons die er bijna identiek uitzien. De naam is hetzelfde en het merk is hetzelfde, maar het prijsverschil tussen die drie is groot. Dat komt doordat er eigenlijk drie verschillende varianten zijn: parfum, eau de parfum en eau de toilette. Hoewel het verleidelijk is om simpelweg op het prijskaartje af te gaan, is het slim om te weten wat je precies koopt. De verschillen tussen die drie zijn namelijk groter dan je denkt. Hoe dat precies zit, lees je hier.

Om de juiste keuze te maken, moet je eerst begrijpen hoe een geur eigenlijk in elkaar zit. In de basis bestaat elk luchtje uit een mengsel van alcohol, water en geurstoffen (ook wel parfumolie genoemd). De alcohol fungeert als de drager: zodra je sprayt, verdampt de alcohol en blijven de geurstoffen achter op je huid. Het grote onderscheid tussen de verschillende varianten zit hem puur in de concentratie van die parfumolie. De vuistregel is simpel: hoe hoger het percentage geurstoffen, hoe intenser de geur is en hoe langer je er plezier van hebt.

Parfum (extrait de parfum)

Als we het in de volksmond hebben over 'parfum', bedoelen we vaak gewoon een lekker luchtje. Maar in de officiële termen is parfum (of extrait de parfum) de meest pure en kostbare variant die je kunt kopen. Met een concentratie aan geurstoffen die meestal tussen de 20 en 40 procent ligt, is dit de absolute topklasse.

Omdat de concentratie zo hoog is, bevat deze variant relatief weinig alcohol. Dit maakt puur parfum vaak een uitstekende keuze voor mensen met een gevoelige huid, omdat alcohol de huid kan uitdrogen. De geur is vol, diep en blijft met gemak de hele dag - en vaak zelfs de volgende ochtend nog - hangen. Je hebt er extreem weinig van nodig; vaak wordt parfum daarom niet in een sprayfles verkocht, maar in een klein flesje waarmee je een paar druppels op de huid dept.

Eau de parfum (EDP)

Kijk je in het badkamerkastje van de gemiddelde Nederlander, dan is de kans groot dat je daar een eau de parfum aantreft. Met een geurconcentratie van 15 tot 20 procent biedt deze variant de gulden middenweg. Het is minder zwaar en olieachtig dan puur parfum, maar krachtig genoeg om een hele werkdag of een avond uit mee te gaan. Meestal blijft een eau de parfum zo'n zes tot acht uur goed waarneembaar.

Eau de parfum richt zich vaak op de zogenoemde 'hartnoten' van een geur. Dit zijn de geuren die tevoorschijn komen nadat de eerste alcohol is verdampt. Hierdoor is de geur vaak wat dieper en warmer, wat hem geschikt maakt voor zowel dagelijks gebruik als speciale gelegenheden.

Eau de toilette (EDT)

De term 'eau de toilette' klinkt chique, maar betekent letterlijk 'toiletwater'. Dit stamt uit de tijd dat men deze geur gebruikte om zich in de ochtend mee op te frissen ('toilet maken'). Deze variant is met een percentage van 5 tot 15 procent geurstoffen een stuk lichter en vluchtiger dan (eau de) parfum.

Waar een eau de parfum de diepte in gaat, focust een eau de toilette zich meestal op de toptonen. Dit zijn vaak frisse citrus- of fruitgeuren die je direct ruikt bij het sprayen, maar die ook sneller vervliegen. Een eau de toilette blijft gemiddeld drie tot vijf uur hangen. Het is dan ook een goede keuze voor mensen die niet van zware, bedwelmende geuren houden, of voor gebruik op kantoor waar je je collega's niet wilt overweldigen. Houd er wel rekening mee dat je deze geur halverwege de dag waarschijnlijk even opnieuw moet aanbrengen.

Prijs versus kwaliteit: wat is nu echt goedkoper?

Het lijkt een simpele rekensom: een grote fles eau de toilette is aan de kassa vaak goedkoper dan een klein flesje eau de parfum. Toch kan die goedkopere fles op de lange termijn duurkoop zijn. Omdat eau de toilette sneller vervliegt, heb je de neiging om royaal te sprayen en dit gedurende de dag te herhalen. Hierdoor gaat de fles veel sneller leeg.

Bij een eau de parfum of puur parfum is de aanschafprijs hoger, maar heb je aan één keer een beetje aanbrengen in de ochtend vaak genoeg voor de hele dag. Je doet dus aanzienlijk langer met de flacon.

Wanneer draag je wat?

Als je twijfelt over welke variant je moet kopen, laat dit dan afhangen van het seizoen en de gelegenheid. Warmte versterkt namelijk geur. In de zomer, wanneer je huid warm is, kan een zwaar parfum al snel te overheersend en plakkerig aanvoelen. Een lichte, frisse eau de toilette is dan perfect. In de winter is het juist andersom: kou zorgt ervoor dat geuren minder goed vrijkomen en snel wegvallen. In die maanden, en zeker 's avonds tijdens een diner of feestje, komt een rijkere eau de parfum of parfum veel beter tot zijn recht.

Haal alles uit je geur

Heb je eenmaal je keuze gemaakt, dan wil je natuurlijk dat je zo lang mogelijk lekker ruikt. Een veelgemaakte fout is het wrijven van de polsen na het sprayen. Doe dit niet; door de wrijving creëer je warmte die de geurmoleculen kapotmaakt, waardoor vooral de frisse toptonen direct verdwijnen en de geur vlakker wordt.

Daarnaast hecht parfum slecht op een droge huid. Wil je dat je geur echt lang blijft hangen? Smeer je huid dan eerst in met een geurloze bodylotion of een crème uit dezelfde geurlijn voordat je gaat sprayen. De vetten in de crème houden de geurstoffen vast, zodat jij - of je nu kiest voor eau de toilette of parfum - de hele dag heerlijk ruikt.

Traditionele oordopjes sluiten luisteraars af van hun omgeving, maar JBL gooit het met zijn nieuwe Sense Pro over een andere boeg. Het minispeakertje van dit zogenoemde open ear-model bevindt zich namelijk pal voor jouw gehoorgang. Met name in het verkeer is dat wel zo veilig, want tijdens het luisteren hoor je óók omgevingsgeluid. We nemen de proef op de som.

De JBL Sense Pro is een interessant product voor mensen die reguliere oordopjes niet zo prettig vinden zitten. Je hoeft deze apparaatjes namelijk niet in je oor te proppen. Met behulp van flexibele siliconen oorhaken blijven ze goed op hun plek zitten. Dankzij het zachte materiaal ervaar je tijdens lange luistersessies niet zo gauw irritaties. De Sense Pro zit erg comfortabel in de ronding van je oor. Bedenk wel dat je deze in-ears bij bepaalde activiteiten enigszins voelt wiebelen, bijvoorbeeld wanneer je wild met je hoofd draait of tijdens het sporten. Logisch, want de behuizing zit tenslotte niet klem in jouw gehoorgang. Het is een kwestie van wennen.

©Maikel Dijkhuizen

Accu en bediening

Zodra deze bluetooth-oordopjes na enige oefening eenmaal goed op hun plek zitten, kan het luisteren beginnen. Met een luistertijd van ongeveer acht uur op een enkele batterijlading houdt de Sense Pro het lang vol. De inbegrepen oplaadcase bevat een accu met een capaciteit van nog eens dertig uur. Na slechts tien minuten opladen kunnen de oortjes er weer vier uur tegenaan. Kortom, je hebt onderweg of op afgelegen plekken niet zo snel te maken met lege accu's.

De IP54-gecertificeerde behuizing is spatwaterdicht. Laat ze in de regen dus lekker zitten. Het linker- en rechteroordopje bevatten een klein aanraakpaneeltje. Tik eenmaal aan de linkerkant om het volume harder te zetten en tik tweemaal voor een zachter geluid. Je raakt het rechteroordopje aan om muziek te pauzeren en liedjes te skippen. Via het bedieningspaneel beantwoord je ook nog inkomende oproepen. Voor handsfree gesprekken zijn er maar liefst vier microfoons ingebouwd. Al met al werkt de bediening prima, zodat je jouw smartphone in je zak of tas kunt laten zitten.

©Maikel Dijkhuizen

Gedetailleerd geluid

Op audiovlak heeft JBL zijn zaakjes goed voor elkaar. De Sense Pro levert een kraakhelder geluid met een hoge detaillering. Zelfs bij het luisteren van bombastische muziekstukken zijn alle instrumenten duidelijk te horen. Met de standaard geluidsinstellingen blijft het basniveau voor muziekgenres als hiphop en dance wel iets achter. Geen probleem, want in de JBL Headphones-app pas je het geluid naar eigen smaak aan. Activeer bijvoorbeeld de equalizerinstelling 'Bass' of zelfs 'Extreme Bass'.

Als je graag naar films en series kijkt, komt de ondersteuning voor ruimtelijk geluid goed van pas. Zet in dat geval de optie 'Spatial Sound' aan en ervaar meer audio-effecten. Een nadeel is dat personen in jouw omgeving het geluid afkomstig van de Sense Pro wellicht kunnen horen. Dat komt door de open constructie van de oordopjes. Overigens geldt dit met name wanneer je het volume hoog hebt staan.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Sense Pro kopen?

Zoek je in-ears met een goed geluid die jouw oren niet volledig afsluiten van de omgeving? Als je de hoge adviesprijs van 179,99 euro voor lief neemt, bevelen we de JBL Sense Pro van harte aan. Deze oordopjes zitten comfortabel en laten zich eenvoudig bedienen. Bovendien bieden ze ook nog eens een hoge audiokwaliteit en lange accuduur. De Sense Pro is in vijf kleurstellingen te koop.