ID.nl logo
Experimenteren zonder risico's: aan de slag met een virtuele machine
© btiger - stock.adobe.com
Huis

Experimenteren zonder risico's: aan de slag met een virtuele machine

Wil je een programma proberen of een ander besturingssysteem verkennen? Met een virtuele machine experimenteer je zonder risico’s! Heb je geen eigen virtuele machine? Wij helpen je vliegensvlug op weg. We laten je zien wat je nodig hebt en hoe je een virtuele machine optimaal instelt.

In dit artikel laten we zien hoe je met VM VirtualBox veilig software en besturingssystemen kunt testen zonder dat je je daadwerkelijke systeem beïnvloedt.

  • VM VirtualBox downloaden en installeren
  • Virtuele machine aanmaken
  • Virtuele machine klonen
  • Gedeelde mappen tussen virtuele machine en host-computer instellen

Interessant voor gevorderden: Fouten maken mag! Zo kun je in een veilige omgeving je netwerk testen

Je probeert een programma uit en concludeert dat je er niets aan hebt. Als je het verwijdert, kom je er helaas achter dat – door het programma – Windows met ongewenste opties is vervuild. Zonde! Het kan je ook gebeuren dat je een aantal instellingen aanpast en daarna merkt dat je computer niet meer optimaal werkt. Met een virtuele machine voorkom je deze problemen.

Een virtuele machine is ook ideaal als je een nieuw of ander besturingssysteem wilt gebruiken. Je werkt bijvoorbeeld met Windows 11, maar gebruikt ook nog graag Windows 10 voor specifieke programma’s. Of je wilt aan de slag met een Windows-alternatief, zoals Linux. Met een virtuele machine draai je een besturingssysteem binnen je bestaande besturingssysteem. Je gebruikt het gevirtualiseerde besturingssysteem in een zogenoemde sandbox. Dit is een afgeschermde omgeving. Wat er ook gebeurt binnen de virtuele machine: de impact blijft beperkt tot die omgeving. Het is een computer in een computer.

Een virtuele machine biedt allerlei gebruiksmogelijkheden.

VM VirtualBox

Om te virtualiseren heb je een paar zaken nodig. Allereerst een programma waarmee je met de virtuele machine werkt. Een interessant programma, dat je als thuisgebruiker bovendien gratis mag gebruiken, is VM VirtualBox van Oracle.

Verder heb je het besturingssysteem nodig dat je graag op de virtuele machine wilt draaien, bijvoorbeeld Linux of Windows. In het geval van Windows kon je hiervoor in het verleden kant-en-klare virtuele machines van Microsoft downloaden, die je tijdelijk mocht gebruiken. Dat aanbod bestaat helaas niet meer. Via deze webpagina van Windows vind je nog maar één virtuele machine voor Windows 11, die je tijdelijk mag gebruiken. De houdbaarheidsdatum staat vermeld op de website.

Via Microsoft kun je een kant-en-klare virtuele machine binnenhalen.

Eigen besturingssysteem

Je zorgt voor meer flexibiliteit door je eigen besturingssysteem en licentiesleutel in te zetten. Hiermee installeer je een volwaardige licentie van Windows, die je zonder beperkingen in de virtuele machine mag gebruiken. Je hebt hiervoor de installatiebestanden van Windows nodig. Voor Windows 10 vind je ze op deze pagina, voor Windows 11 op deze pagina. Je hebt het iso-bestand nodig.

Op de downloadpagina voor Windows 10 kies je voor Hulpprogramma nu downloaden. Voer het programma uit en maak hiermee een iso-bestand. Op de downloadpagina van Windows 11 kun je direct het benodigde iso-bestand downloaden. Ga naar de sectie Windows 11-schijfkopiebestand (ISO) downloaden. Kies Windows 11 (multi-edition ISO) en klik op Downloaden. Wil je een toekomstige versie van Windows 11 in de virtuele machine proberen, die je normaal gesproken krijgt via het Windows Insider-bètaprogramma? Ga dan via deze webpagina naar de site waar je de nieuwste testversies van Windows 11 binnenhaalt.

Haal een iso-bestand voor Windows 11 binnen.

Geldige licentie Houd er rekening mee dat je een geldige licentie nodig hebt voor het besturingssysteem dat je installeert in de virtuele machine. Een virtuele machine wordt beschouwd als een volwaardige computer. Haal je bijvoorbeeld een iso-bestand van Windows 11 op, dan vraagt Windows tijdens de installatie om een productsleutel.

Machine aanmaken

Het is tijd om de virtuele machine te maken. Open VM VirtualBox en kies Machine / Nieuw. Een wizard verschijnt. Geef bij Naam een passende naam op voor de virtuele machine, bijvoorbeeld Experimenteren met Windows 11. Bij Map lees je waar de virtuele machine wordt opgeslagen. Wij nemen genoegen met de standaardlocatie, maar je kunt deze uiteraard ook aanpassen. Klik op de pijl naast het vak ISO-image en kies Andere. Wijs het zojuist gedownloade iso-bestand aan.

In de wizard van VirtualBox kies je de editie in het gelijknamige vak (bijvoorbeeld Windows 11 Home). Deze optie wordt niet altijd getoond. Heb je een iso-bestand gemaakt van een specifieke Windows-versie en bevat het bestand niet meerdere edities? Dan heb je geen andere keuze. VirtualBox installeert het besturingssysteem automatisch, zodat je zelf nauwelijks hoeft te klikken in het installatievenster.

Doorloop je de stappen liever handmatig? Zet dan een vinkje bij Overslaan installatie zonder toezicht. Klik op Volgende. Heb je gekozen voor een installatie zonder toezicht? Vul dan in dit venster alvast de productsleutel in en klik je op Volgende.

Gebruik de wizard om een virtuele machine aan te maken.

Hardware

Op basis van het gedetecteerde besturingssysteem kiest VirtualBox zelf de hoeveelheid intern geheugen en processoren voor de virtuele machine, bijvoorbeeld 4096 MB en 2processoren. In de praktijk blijkt dit karig: kies bij voorkeur voor betere specificaties. Hoe hoger de specificaties, hoe vloeiender de machine werkt. Uiteraard gaan deze bronnen ten koste van beschikbare bronnen voor de computer waarop je de virtuele machine draait: houd hiermee rekening.

In het volgende venster kies je voor Nieuwe Virtuele harde schijf aanmaken. Een goede vuistregel is twee keer de officiële minimale grootte die door de makers van het besturingssysteem wordt aangegeven. Voor Windows 10 geeft Microsoft een minimale ruimte van 32 GB op. Voor Windows 11 is dit 64 GB. Klik op Volgende. Controleer de gekozen instellingen en klik op Afmaken.

Hoeveel systeembronnen ken je toe aan de virtuele machine?

Installeren

Links in het venster van VirtualBox worden alle virtuele machines getoond, dus ook de zojuist gemaakte lege virtuele machine. Hierop kunnen we het besturingssysteem installeren. Klik op Starten. Druk hierna op een willekeurige toets om met het iso-bestand de installatie van Windows op te starten. Verschijnt het installatiescherm niet? Kies voor Apparaten / Optische stations / Kies een schijfbestand en wijs alsnog het iso-bestand aan. Kies Machine / Resetten. Je kunt nu Windows installeren.

Start de virtuele machine hierna op: het bureaublad van Windows verschijnt. Om te zorgen dat het besturingssysteem nog beter presteert in de virtuele machine, installeer je de Guest Additions. Kies voor Apparaten / Invoegen Guest Additions CD-image. Open de verkenner en klik op de toegevoegde schijf VirtualBox Guest Additions. Installeer het programma en start de virtuele machine opnieuw op.

Kant-en-klare machine Heb je een kant-en-klare virtuele machine gedownload? Dan hoef je die niet te installeren. Deze koppel je eenvoudig aan VirtualBox en open je vervolgens direct. Kies Bestand / Appliance importeren. Wijs de virtuele machine aan en klik op Volgende. De gedetecteerde instellingen verschijnen. Kies voor Importeren. De machine wordt toegevoegd aan de lijst en is direct te gebruiken.

Altijd schone lei

Je virtuele machine is klaar voor gebruik. Nu de omgeving nog opgeruimd en fris is, raden we je aan om een snapshot van de virtuele machine te maken. De huidige staat van de machine wordt hiermee opgeslagen. Vervolgens gebruik je de virtuele machine zoals je dat wilt.

Je kunt op elk moment terugkeren naar het gemaakte snapshot. Bijvoorbeeld als de omgeving vervuild is geraakt door programma’s, of als je gewoon weer wilt terugkeren naar je schone lei. Een snapshot bespaart je dus het opnieuw installeren van de virtuele machine. In het hoofdvenster van VirtualBox selecteer je de virtuele machine in de lijst. Klik in het rechtervenster op Huidige staat en klik op de knop Nemen (boven in de menubalk). Geef een naam en beschrijving op voor de staat.

Vind je het handig om vaker ergens een snapshot van te maken? Lees dan dit artikel: 15 tools om snapshots te maken: voorkomen is beter dan genezen

Maak een snapshot van de nieuwe virtuele machine.

Klonen

Je kunt de virtuele machine meerdere keren gebruiken. Bijvoorbeeld wanneer je twee verschillende programma’s wilt proberen, elk in een schone omgeving. In zulke gevallen komt de mogelijkheid om te klonen goed van pas. Hierbij maak je een identieke kopie van de virtuele machine, waarmee je vervolgens aan de slag kunt.

Selecteer de gewenste virtuele machine links in het venster en klik op Klonen in de menubalk rechtsboven. Is de optie niet beschikbaar? Zorg er dan voor dat de virtuele machine eerst volledig is uitgeschakeld. Geef een naam op voor de gekloonde machine en klik Volgende. Kies voor Volle kloon, zodat een volledig identieke kopie wordt gemaakt en klik op Kloon.

Ook handig: de virtuele machine klonen.

Optimaliseren

Heb je de basis van de virtuele machine op orde? Je kunt de machine nog aanpassen aan je eigen voorkeuren. Klik met de rechtermuisknop op de virtuele machine en kies Instellingen. Links vind je de verschillende categorieën. In de sectie Algemeen vind je de basisinstellingen. Via de tab Geavanceerd schakel je het gedeelde klembord in. Hiermee kun je tekst kopiëren en plakken tussen de virtuele machine en de host-computer.

Je vindt hier ook de optie om bestanden tussen de virtuele machine en de hostcomputer te slepen en neer te zetten. Kies hiervoor bij Drag’n’Drop voor Ingeschakeld. Voor extra zekerheid open je hierna de tab Schijfversleuteling. Plaats een vinkje bij Inschakelen schijfversleuteling en geef je een wachtwoord op. Hiermee wordt het bestand van de virtuele machine versleuteld en lastiger om te bekijken als het in verkeerde handen komt.

Schakel een gedeeld klembord in.

Gedeelde mappen

Wissel je vaak bestanden uit tussen de virtuele machine en de host-computer? Maak dan gebruik van de gedeelde mappen. Hiermee kun je snel bestanden tussen beide systemen uitwisselen. In het instellingenvenster kies je voor Gedeelde mappen. Klik op de knop met het plusteken en voeg een nieuwe gedeelde map toe via Pad naar map. Geef de map een naam en plaats een vinkje bij Automatisch koppelen. Wil je dat de virtuele machine de inhoud van de map niet kan aanpassen? Activeer dan Alleen-lezen.

Windows Sandbox

Maak je gebruik van de Pro-variant van Windows 10 of Windows 11? Dan heb je naast het eerder besproken VM VirtualBox ook een andere interessante keuze: Windows Sandbox. Dit is een ingebouwde virtuele machine van Microsoft. Vergeleken met het eerder besproken VirtualBox kent Windows Sandbox minder functies, maar voor het snel proberen van software is het onderdeel uitstekend geschikt. Voor een prettige werking van Windows Sandbox zorg je voor minstens 8 GB intern geheugen, een ssd-schijf met minstens 1 GB vrije ruimte en een moderne processor (bij voorkeur met vier cores).

Controleer eerst of de computer virtualisatie ondersteunt: open het Startmenu en typ Opdrachtprompt. Typ Systeminfo.exe en druk op Enter. Bekijk of bij Hyper-V Requirements is vermeld Yes of A Hypervisor has been detected. Alleen dan kun je verder. Sandbox is standaard niet geïnstalleerd, dus dat maken we in orde.

Open het Startmenu en typ Windows-onderdelen. Kies Windows-onderdelen in- of uitschakelen, vink Windows Sandbox aan en klik op OK. Open vervolgens weer het Startmenu en typ nu Windows Sandbox. Klik met de rechtermuisknop op Windows Sandbox en kies Als administrator uitvoeren.

Je kunt Windows Sandbox pas gebruiken nadat je het in Windows Pro expliciet hebt ingeschakeld.

Volledig scherm

Sandbox wordt uitgevoerd in een venster, maar je kunt overschakelen naar een volledig scherm. Gebruik hiervoor de toetscombinatie Ctrl+Alt+Break. Ga je liever terug naar het venster? Gebruik dezelfde toetscombinatie. Sandbox werkt nauw samen met je primaire besturingssysteem. Dit betekent dat je items kunt knippen en plakken tussen Windows en het venster van Windows Sandbox. Zo kun je stukken tekst kopiëren en plakken. Ook is het mogelijk om een programma – bijvoorbeeld een app die je wilt proberen – vanuit Windows te kopiëren en in het venster van Sandbox te plakken. Ben je klaar met een Sandbox-sessie? Je sluit de virtuele machine af via Start / Aan/uit / Afsluiten of door het venster van Sandbox weg te klikken.

Ben je een gevorderde gebruiker die niet terugdeinst voor het maken van configuratiebestanden? Neem dan een kijkje op deze webpagina. Hier vind je een gedetailleerd (Engelstalig) stappenplan waarmee je ontdekt hoe je Windows Sandbox bijvoorbeeld altijd kunt starten zonder netwerkverbinding. Ook kun de printer van je computer direct aanspreken via de Sandbox-omgeving. Bovendien kun je de optie van het kopiëren en plakken (waarover je eerder las) uitschakelen om de virtuele machine nog meer af te schermen van de buitenwereld.

Vergeetachtig In tegenstelling tot VirtualBox, bewaart Windows Sandbox niet de staat van de virtuele machine. Sluit je Sandbox af, dan wordt de volledige omgeving verwijderd. De volgende keer begin je met een nieuwe virtuele machine. Probeer dus niet bestanden in de virtuele machine van Sandbox te bewaren: na het afsluiten ben je ze kwijt.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Dit is er nieuw in de 25H2-update van Windows 11
© MG | ID.nl
Huis

Dit is er nieuw in de 25H2-update van Windows 11

De jaarlijkse herfstupdate van Windows 11 verschijnt dit keer in de vorm van versie 25H2, maar ontzettend veel nieuwigheden hoef je niet te verwachten.Het besturingssysteem krijgt een aantal slimme verbeteringen, nieuwe AI-functies en kleine, maar praktische aanpassingen die het dagelijks gebruik van Windows 11 soepeler moeten maken. Wat merk je daar als Windows 11-gebruiker van? En werkt dat ook allemaal op je eigen computer?

De nieuwe functionaliteiten in de Windows 11 25H2-update zijn misschien niet voor iedereen direct te zien of te vinden. Dit jaar zijn er sowieso meer nieuwe AI-functies in Windows 11 verschenen, maar ze zitten aardig verstopt. Verder communiceert Microsoft de nieuwe functies ook nergens in Windows 11 zelf, waardoor je dus weinig terugvindt tenzij je goed zoekt. Veel opties waren overigens al geïnstalleerd met eerdere Windows 11-updates, maar zijn pas met deze 25H2-update ook echt geactiveerd.

Windows Verkenner met AI-functies

Een van de opvallendste toevoegingen is de integratie van AI-acties in Verkenner. Windows kan nu contextueel meedenken over wat je met geselecteerde bestanden wilt doen. Als je bijvoorbeeld een afbeelding selecteert en met rechts klikt, zie je bijvoorbeeld de mogelijkheid om het bestand direct naar CoPilot te versturen. Er is een optie Ask Copilot bijgekomen, dat overigens ook zo is genoemd in de Nederlandstalige versie van Windows 11.

Klik je met de rechtermuisknop op een bestand, dan kun je deze openen in Copilot om er bepaalde acties op los te laten.

Deze optie was er al in de vorige Windows 11-release, maar staat nu in het hoofdcontextmenu. Eenmaal geopend in Copilot kan het bestand worden gebruikt om er acties op uit te voeren. Zo kun je bijvoorbeeld een geselecteerde afbeelding door Copilot laten aanpassen, teksten uit afbeeldingen extraheren of samenvattingen maken van Office-documenten.

In Copilot kun je bestanden gebruiken om acties uit te voeren.

Geselecteerde afbeeldingen kun je nu direct vanuit het contextmenu linksom of rechtsom draaien, een makkelijke functie als je vanuit een map met foto's snel aan de hand van de preview afbeeldingen snel wil kunnen aanpassen zonder dat je ze hoeft te openen in een fotobewerkingstool.

Afzonderlijk aanmelden bij apps

Bij een aantal apps in Windows 11 is het nu mogelijk om jezelf met je Microsoft-account aan te melden. Dat is voornamelijk bedoeld als je gebruik wil maken van de AI-functies, bijvoorbeeld die van Paint of Kladblok. Voor sommige AI-functies is namelijk een betaald abonnement nodig, waarvoor je dus aangemeld moet zijn. Als je niet bent aangemeld, kun je dan ook geen betaalde Copilot-functies gebruiken.

Copilot-functies zijn met de nieuwste updates van Windows 11 onder meer terug te vinden in Kladblok en Paint.

Er moeten ook meer opties in het contextmenu verschijnen, zoals het direct verwijderen van achtergronden uit afbeeldingen en foto's zonder deze te openen, maar die zijn alleen maar zichtbaar op Copilot+-computers, die een speciale AI-processor hebben. Heb je nog een 'gewone' computer, dan krijg je veel van de AI-functies niet eens te zien.

Meer overzicht in Instellingen

Het Instellingenscherm van Windows 11 is verre van overzichtelijk, want er zijn eigenlijk gewoon teveel instellingen, waardoor het soms lastig is om hetgeen terug te vinden wat je zoekt. Het hoofdscherm is nu zodanig gewijzigd dat je als eerste je laatsgebruikte instellingen terugziet. Ook zie je op het hoofscherm zaken als de audio- en bluetoothinstellingen. Iets overzichtelijker dus.

Het openingsscherm van Instellingen is iets overzichtelijker geworden.

Windows Copilot verder geïntegreerd

De AI-assistent Copilot wordt in 25H2 dieper in Windows geïntegreerd. Waar Copilot eerder vooral werkte als een zwevend venster, kun je hem nu ook oproepen via Ctrl + Win + C of door op het Copilot-icoon in de taakbalk te klikken. De assistent kan systeeminstellingen aanpassen, zoals Bluetooth aan- of uitzetten, de helderheid regelen of zelfs een schermopname starten.

Copilot herkent bovendien beter wat er op het scherm gebeurt. Open je bijvoorbeeld een Word-document, dan stelt Copilot voor om de tekst samen te vatten of er een samenvatting van te maken in een nieuw document. Dit maakt de functie praktischer en minder afhankelijk van cloudcommando’s.

Wifi 7-ondersteuning

In Windows 11 25H2 wordt ook de nieuwe Wifi 7-standaard ondersteund, wat hogere snelheden, lagere latentie en betere stabiliteit betekent. Vooral laptops en desktops met de nieuwste netwerkkits profiteren hiervan. Voor bedrijven betekent dit een betrouwbaardere verbinding bij videoconferencing en grote bestandsoverdrachten. Ook Bluetooth krijgt een update: dankzij Bluetooth LE Audio kunnen compatibele headsets audio in hogere kwaliteit en met minder stroomverbruik weergeven.

Meer standaard-apps te verwijderen

Nieuw in 25H2 is dat je nu nog meer standaard-apps van Microsoft kunt verwijderen, zodat je je systeem kunt opschonen door applicaties die je nooit gebruikt, compleet van het systeem te verwijderen. Ga je nu naar Apps in het Instellingen-scherm, dan zul je zien dat je - door op de drie puntjes te klikken - nu ook bijvoorbeeld Mail en Agenda, 3D-viewer, Kaarten kunt verwijderen. Het verwijderen van programma's als Paint en Edge was al langer mogelijk.

Bij elke nieuwe Windows 11-releases kun je steeds meer apps die je niet gebruikt, verwijderen.

Verbeteringen in toegankelijkheid en spraakbediening

De update breidt stemtoegang verder uit. Je kunt nu volledig in het Nederlands opdrachten geven zoals “Open Verkenner” of “Scroll naar beneden”. De functie werkt ook op het aanmeldscherm, waardoor je met spraak kunt inloggen of je wachtwoord kunt dicteren. Daarnaast krijgt Live-ondertiteling ondersteuning voor meer talen en kun je de weergave aanpassen – handig voor doven en slechthorenden, of bij buitenlandse video’s zonder ondertitels.

Je kunt ondertitels laten tonen bij afgespeelde audio, bijvoorbeeld bij een YouTube-video. Er worden ook steeds meer talen ondersteund, maar Nederlands zit daar nog niet bij.

Zakelijke vernieuwingen

Windows Hello for Business is uitgebreid met passkey-ondersteuning. Hierdoor kun je op websites of in apps inloggen zonder wachtwoord, met alleen een vingerafdruk of gezichtsherkenning. Deze methode werkt op basis van FIDO-standaarden en wordt door steeds meer websites ondersteund. Voor zakelijke gebruikers zijn er nieuwe beleidsopties om apparaten via Windows Autopatch of Intune automatisch te configureren. Ook is de BitLocker-versleuteling sneller geworden en wordt deze minder opdringerig bij externe schijven.

Kleine aanpassingen in het kort

  • Het Startmenu toont nu automatisch suggesties voor recent gebruikte documenten, zelfs vanuit OneDrive of SharePoint.

  • Er is een nieuwe Energiebesparingsmodus die niet alleen de schermhelderheid verlaagt, maar ook de CPU-prestaties beperkt – handig op laptops.

  • Schermopnames via Shift + Win + S ondersteunen nu ook systeemgeluid.

  • De Spelmodus (Game Mode) is slimmer geworden en pauzeert automatisch achtergrondtaken tijdens het gamen.

AI in instellingen: Click to Do

Nieuw in 25H2 is ook Click to Do, een AI-onderdeel in het onderdeel Instellingen dat proactieve suggesties doet. Het systeem leert je gewoontes kennen en biedt knoppen aan zoals “Schakel energiebesparing in” of “Verbind met extern scherm”. Deze acties kun je met één klik uitvoeren zonder door menu’s te hoeven bladeren.

Tot slot

De update van Windows 11 25H2 draait vooral om verfijning. Microsoft heeft de afgelopen jaren flink geïnvesteerd in AI en productiviteit, en met deze update komt dat eindelijk samen in een stabiel, afgerond pakket. De AI-functionaliteiten zullen bij lange na niet voor iedereen - of beter gezegd iedere computer - beschikbaar komen. De meeste AI-functies zijn namelijk bedoeld voor de nieuwere Copilot+-computers, die een speciale, aparte AI-processor hebben.

▼ Volgende artikel
Slim bekeken: dit zijn de 15 leukste hersenkraker-apps voor je smartphone
© Chad Robertson - stock.adobe.com
Huis

Slim bekeken: dit zijn de 15 leukste hersenkraker-apps voor je smartphone

Even niets te doen? Train dan spelenderwijs je brein! De appstores van Google en Apple zitten namelijk vol met kortdurende hersenkrakers. Of je nu graag stoeit met cijfers, woorden of puzzels; er is voor ieder wat wils. Sommige spelletjes klinken je wellicht bekend in de oren, zoals Lingo en De Slimste Mens. Start met behulp van deze vijftien apps een heuse workout voor je brein.

Dit artikel in het kort

Zin om je brein uit te dagen? In de appstores van Google en Apple vind je talloze spelletjes waarmee je je geheugen, concentratie en logica traint. In dit overzicht komen vijftien populaire hersenkraker-apps voorbij, van klassiekers als Lingo, Sudoku en Rummikub tot moderne trainers als Peak, NeuroNation en Lumosity. Of je nu houdt van cijfers, taal of puzzels, er zit altijd iets tussen wat bij je past.

1: Kruiswoord Denksport

Wie graag kruiswoordpuzzels maakt, vermaakt zich ongetwijfeld uren met deze app. Nadat je de introductie hebt doorgenomen, open je vanuit het hoofdvenster de eerste puzzel. Tik op een vakje en lees een korte beschrijving. Als je het bijbehorende woord weet, typ je de juiste letters in de hokjes. Wellicht loop je op den duur vast. Geef dan niet meteen op, want je vraagt via het lampje zo nodig om een hulpletter. Je kunt de bewuste kruiswoordpuzzel ook even 'wegleggen', waarna je op een later moment weer verdergaat.

iOS

Android

Kruiswoord Denksport bevat puzzels van verschillende niveaus.

2: Sudoku.com

Je vindt in de appstores een heleboel sudoku-apps, maar Sudoku.com is een aanrader. Hiermee heb je toegang tot duizenden puzzels op verschillende niveaus. Je bepaalt zelf op welke moeilijkheidsgraad je speelt. Tik op een vakje en wijs vervolgens het juiste cijfer aan. Houd er rekening mee dat ieder getal maar één keer in een rij, kolom en blokje mag voorkomen. Kom je er even niet uit, dan vraag je via het lampje om een aanwijzing. Maak niet te veel fouten, want bij drie verkeerde antwoorden stopt het spel. De gratis versie van Sudoku.com telt behoorlijk wat reclame.

iOS

Android

Wegens het ruime puzzelaanbod staat Sudoku.com garant voor uren speelplezier.

3: Pink

Het doel van Pink is eenvoudig. Maak het scherm volledig roze. Gemakkelijker gezegd dan gedaan, want de app bevat vijftig uitdagende logicapuzzels. Hierbij neemt de moeilijkheidsgraad geleidelijk toe. Je dient bijvoorbeeld bepaalde objecten naar de goede plek te vegen of figuren in de juiste volgorde aan te tikken. De oplossing is in elk level weer anders. Vind je dit spel leuk? Probeer dan ook Purple, Orange, Red, Green, Blue, Black en Yellow eens uit. Al deze apps komen uit de koker van de gerenommeerde Belgische ontwikkelaar Bart Bonte.

iOS

Android

Zorg ervoor dat het scherm helemaal roze kleurt.

4: MAX Geheugentrainer

Als je weleens MAX Geheugentrainer op televisie hebt gezien, kent de gelijknamige app weinig verrassingen. Speel veertien spelletjes, verdeeld over de categorieën Geheugen, Rekenen, Concentratie en Taal. Een leuke oefening is bijvoorbeeld het welbekende Boodschappenspel. Selecteer een moeilijkheidsgraad en probeer de getoonde producten te onthouden. Weet jij ze na vijf minuten wachten nog? Noteer ze in de app! Overige vermakelijke spellen zijn Zoekplaatje, Wegwijs en Letterwirwar. Een groot pluspunt is dat MAX Geheugentrainer nergens advertenties toont. Dat is bij veel andere spelapps wel anders.

iOS

Android

Probeer deze boodschappen een tijdje te onthouden.

5: NeuroNation

NeuroNation telt tientallen wetenschappelijk onderbouwde oefeningen voor je brein. Train daarmee je geheugen, concentratie en reactiesnelheid. De app begint met een intake en enkele oefeningen. Zo dien je onder meer stippen in de juiste volgorde aan te tikken en bewegende figuren met elkaar te matchen. Na afloop verschijnt er een trainingsplan. Doe op basis daarvan gerichte oefeningen om je brein te onderhouden of zelfs te verbeteren. Je kunt de scores met leeftijdsgenoten vergelijken. De voertaal is Nederlands, waardoor je alle oefeningen makkelijk begrijpt. De volledige versie van deze app vereist een betaald abonnement.

iOS

Android

Welk figuur wijkt er af?

6: Words of Wonders: Crossword

Met een paar letters kun je meestal verschillende woorden bedenken. Dat is precies wat je in Words of Wonders: Crossword gaat doen. Je ontvangt in ieder level drie, vier, vijf of zes letters. Aan jou de taak om daarmee zoveel mogelijk Nederlandse termen te verzinnen. Je regelt dat door de letters via veegbewegingen met elkaar te verbinden. Een juiste volgorde is hierbij cruciaal. Correcte woorden verschijnen in de vakjes. Heb je in eerdere levels voldoende punten verdiend, dan kun je zo nodig om een hint vragen. Hoe verder je komt, hoe meer combinaties je kunt maken.

iOS

Android

De eerste levels van dit verslavende woordspel zijn nog makkelijk.

7: De Slimste Mens

Deze app komt voort uit de populaire televisiequiz De Slimste Mens. Test hiermee je algemene kennis. Je speelt de van tv bekende rubrieken als Open Deur, 3-6-9, Ingelijst en natuurlijk de finaleronde tegen vrienden of onbekende spelers. Bij die laatste optie moet je wel wat geduld hebben, want je moet vaak op de beurt van je tegenstander wachten. Gelukkig start je eenvoudig meerdere potjes. Overigens speel je dit spel net zo makkelijk alleen. Een nieuwe optie is dat je het, op basis van stemherkenning, aan de keukentafel tegen bekenden kunt opnemen. Wel zo gezellig! Dat kan met maximaal vijf spelers. De Slimste Mens bevat geen reclame.

iOS

Android

Ondanks zijn recente afscheid is de presentator Philip Freriks nog prominent in de app aanwezig.

8: Rummikub

Voor Rummikub-liefhebbers is deze app een walhalla. Kies eerst een speelnaam en selecteer de Nederlandse taal. Volg daarna de introductie, zodat je de werking van deze app leert kennen. Overigens is dat niet zo moeilijk: veeg gewoon de juiste getalstenen naar het speelveld. Fijn is dat je je stenen automatisch op reeksen kunt sorteren. Kies hierbij voor opeenvolgende getallen van dezelfde kleur of dezelfde getallen van verschillende kleuren. Je kunt zowel tegen willekeurige tegenstanders als bekenden spelen. Voor elke beurt krijg je dertig seconden de tijd.

iOS

Android

Wie geen getalstenen meer bezit, wint het spel.

Ook leuk: offline breinbrekers

(doen het ook goed als cadeau voor de feestdagen!)

9: Lumosity

Naar eigen zeggen heeft Lumosity ruim honderd miljoen gebruikers. Deze populaire Engelstalige hersentrainingsapp is ontwikkeld door neurowetenschappers en game-ontwerpers. De leuke minispellen zijn bedoeld om diverse aspecten van het brein te verbeteren, zoals je geheugen, denksnelheid en probleemoplossend vermogen. Bepaal tijdens de registratie aan welke onderdelen je wilt werken. Aan de hand van drie spelletjes kiest Lumosity een geschikt startpunt. Doe dagelijks enkele oefeningen. Voor onbeperkte toegang vereist deze app een betaald abonnement.

iOS

Android

Werk met Lumosity aan je mentale fitheid.

10: Dammen - Online & Offline

Zoals de naam van deze app al prijsgeeft, kun je zowel online als offline dammen. Speel via internet tegen een vriend(in) of onbekende tegenstander. In de offline modus kun je het tegen de computer of een lokaal persoon opnemen. Je kiest bij een computergestuurde tegenstander tussen verschillende spelniveaus. De speelwijze is vrij simpel. Selecteer een houten schijf en tik op het vakje waarnaar je hem wilt verplaatsen. Uiteraard probeer je hierbij jouw tegenstander te slaan. Vind je al die advertenties maar niks? Die kun je tegen een bescheiden bedrag afkopen.

iOS

Android

Soms kun je op verschillende manieren een tegenstander slaan.

11: Lingo Streaks

Waarschijnlijk kent vrijwel iedereen het spel Lingo wel van televisie. Probeer binnen vijf beurten een woord van vijf of zes letters te raden. Je krijgt daarbij wel wat hulp. Bij een groene markering staat de bewuste letter op de juiste positie. Kleurt er een hokje geel, dan dien je er een andere plek voor te zoeken. Neem de tijd om geschikte woorden te verzinnen, want er is geen tijdslimiet. Je kunt alleen of tegen een vriend spelen. Lingo Streaks heeft een overzichtelijke gebruikersomgeving en toont Nederlandstalige instructies. Betaal voor een advertentievrije weergave eenmalig 4,99 euro.

iOS

Android

Probeer in zo min mogelijk beurten het juiste woord uit te vogelen met Lingo Streaks.

12: Numito

Numito zit vol met wiskundige puzzels. Bij ieder level zie je bovenaan een of meer doelgetallen. Jouw taak is om daarbij een juiste berekening te formeren. Je kiest hiervoor tussen verschillende getallen. Veeg de cijferblokjes omhoog of omlaag, zodat ze op de juiste plek staan. Op soortgelijke wijze selecteer je ook de benodigde rekentekens, namelijk optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen. Er zijn vaak meerdere oplossingen mogelijk! Aan de hand van hints helpt Numito je zo nodig een handje, al zijn die niet onbeperkt beschikbaar. De volledige versie van deze app kost enkele euro's.

iOS

Android

Hoe verder je in Numito komt, hoe langer de sommen.

13: Easy Game

Los in Easy Game uiteenlopende logische puzzels op. Dat kan werkelijk van alles zijn. De levels hebben veelal een humoristisch tintje. Het lijken vaak eenvoudige vraagstukken, maar wellicht ligt er dan juist een valkuil op de loer. Je komt onder andere een legpuzzel, doolhof en rekensom tegen. Je doet eventueel een beroep op hints, maar wees daarmee wel zuinig want die zijn natuurlijk beperkt beschikbaar. Easy Game bevat opvallende reclame. Zo verschijnen er tussen de puzzels regelmatig commercials. Betaal een paar euro om alle reclame te verbergen.

iOS

Android

Zet de plaatjes van dit raadsel in de juiste volgorde.

14: Peak

Als je een uitgebreide Nederlandstalige hersentrainer zoekt, ben je bij Peak aan het juiste adres. De ontwikkelaar werkt naar eigen zeggen nauw samen met wetenschappers en universiteiten. Geef aan welke eigenschappen je van het brein wilt trainen, zoals je geheugen, taalvaardigheid, probleemoplossend vermogen, concentratie en/of behendigheid. In de daaropvolgende training leer je alvast wat spellen kennen. Tik bijvoorbeeld in chronologische volgorde nummertegels aan of verzin zo veel mogelijk woorden. Voor onbeperkte toegang heb je een betaald account nodig. Een trainingssessie duurt ongeveer tien minuten per dag.

iOS

Android

Tik zo snel mogelijk de getallen van klein naar groot aan.

15: Escape Time

Het doel van Escape Time is eenvoudig. Probeer uit een digitale escaperoom te ontsnappen. Dat is nog niet zo gemakkelijk, want iedere kamer heeft heel wat breinbrekers. Zo stuit je onder meer op logische puzzels, blokpuzzels, raadsels en andere minigames. Probeer aan de hand van deze spelletjes de benodigde codes te kraken. Wanneer je de oplossing onverhoopt niet ziet, word je gelukkig niet definitief opgesloten. Vraag dan gewoon via het lampje om een hint. Escape Time onderscheidt zich door een fraaie Nederlandstalige gebruikersomgeving.

iOS

Android

Probeer met logisch nadenken de kamerdeur te openen.