Wil je een programma proberen of een ander besturingssysteem verkennen? Met een virtuele machine experimenteer je zonder risico’s! Heb je geen eigen virtuele machine? Wij helpen je vliegensvlug op weg. We laten je zien wat je nodig hebt en hoe je een virtuele machine optimaal instelt.

Je probeert een programma uit en concludeert dat je er niets aan hebt. Als je het verwijdert, kom je er helaas achter dat – door het programma – Windows met ongewenste opties is vervuild. Zonde! Het kan je ook gebeuren dat je een aantal instellingen aanpast en daarna merkt dat je computer niet meer optimaal werkt. Met een virtuele machine voorkom je deze problemen.

Een virtuele machine is ook ideaal als je een nieuw of ander besturingssysteem wilt gebruiken. Je werkt bijvoorbeeld met Windows 11, maar gebruikt ook nog graag Windows 10 voor specifieke programma’s. Of je wilt aan de slag met een Windows-alternatief, zoals Linux. Met een virtuele machine draai je een besturingssysteem binnen je bestaande besturingssysteem. Je gebruikt het gevirtualiseerde besturingssysteem in een zogenoemde sandbox. Dit is een afgeschermde omgeving. Wat er ook gebeurt binnen de virtuele machine: de impact blijft beperkt tot die omgeving. Het is een computer in een computer.

Een virtuele machine biedt allerlei gebruiksmogelijkheden.

VM VirtualBox

Om te virtualiseren heb je een paar zaken nodig. Allereerst een programma waarmee je met de virtuele machine werkt. Een interessant programma, dat je als thuisgebruiker bovendien gratis mag gebruiken, is VM VirtualBox van Oracle.

Verder heb je het besturingssysteem nodig dat je graag op de virtuele machine wilt draaien, bijvoorbeeld Linux of Windows. In het geval van Windows kon je hiervoor in het verleden kant-en-klare virtuele machines van Microsoft downloaden, die je tijdelijk mocht gebruiken. Dat aanbod bestaat helaas niet meer. Via deze webpagina van Windows vind je nog maar één virtuele machine voor Windows 11, die je tijdelijk mag gebruiken. De houdbaarheidsdatum staat vermeld op de website.

Via Microsoft kun je een kant-en-klare virtuele machine binnenhalen.

Eigen besturingssysteem

Je zorgt voor meer flexibiliteit door je eigen besturingssysteem en licentiesleutel in te zetten. Hiermee installeer je een volwaardige licentie van Windows, die je zonder beperkingen in de virtuele machine mag gebruiken. Je hebt hiervoor de installatiebestanden van Windows nodig. Voor Windows 10 vind je ze op deze pagina, voor Windows 11 op deze pagina. Je hebt het iso-bestand nodig.

Op de downloadpagina voor Windows 10 kies je voor Hulpprogramma nu downloaden. Voer het programma uit en maak hiermee een iso-bestand. Op de downloadpagina van Windows 11 kun je direct het benodigde iso-bestand downloaden. Ga naar de sectie Windows 11-schijfkopiebestand (ISO) downloaden. Kies Windows 11 (multi-edition ISO) en klik op Downloaden. Wil je een toekomstige versie van Windows 11 in de virtuele machine proberen, die je normaal gesproken krijgt via het Windows Insider-bètaprogramma? Ga dan via deze webpagina naar de site waar je de nieuwste testversies van Windows 11 binnenhaalt.

Haal een iso-bestand voor Windows 11 binnen.

Machine aanmaken

Het is tijd om de virtuele machine te maken. Open VM VirtualBox en kies Machine / Nieuw. Een wizard verschijnt. Geef bij Naam een passende naam op voor de virtuele machine, bijvoorbeeld Experimenteren met Windows 11. Bij Map lees je waar de virtuele machine wordt opgeslagen. Wij nemen genoegen met de standaardlocatie, maar je kunt deze uiteraard ook aanpassen. Klik op de pijl naast het vak ISO-image en kies Andere. Wijs het zojuist gedownloade iso-bestand aan.

In de wizard van VirtualBox kies je de editie in het gelijknamige vak (bijvoorbeeld Windows 11 Home). Deze optie wordt niet altijd getoond. Heb je een iso-bestand gemaakt van een specifieke Windows-versie en bevat het bestand niet meerdere edities? Dan heb je geen andere keuze. VirtualBox installeert het besturingssysteem automatisch, zodat je zelf nauwelijks hoeft te klikken in het installatievenster.

Doorloop je de stappen liever handmatig? Zet dan een vinkje bij Overslaan installatie zonder toezicht. Klik op Volgende. Heb je gekozen voor een installatie zonder toezicht? Vul dan in dit venster alvast de productsleutel in en klik je op Volgende.

Gebruik de wizard om een virtuele machine aan te maken.

Hardware

Op basis van het gedetecteerde besturingssysteem kiest VirtualBox zelf de hoeveelheid intern geheugen en processoren voor de virtuele machine, bijvoorbeeld 4096 MB en 2 processoren. In de praktijk blijkt dit karig: kies bij voorkeur voor betere specificaties. Hoe hoger de specificaties, hoe vloeiender de machine werkt. Uiteraard gaan deze bronnen ten koste van beschikbare bronnen voor de computer waarop je de virtuele machine draait: houd hiermee rekening.

In het volgende venster kies je voor Nieuwe Virtuele harde schijf aanmaken. Een goede vuistregel is twee keer de officiële minimale grootte die door de makers van het besturingssysteem wordt aangegeven. Voor Windows 10 geeft Microsoft een minimale ruimte van 32 GB op. Voor Windows 11 is dit 64 GB. Klik op Volgende. Controleer de gekozen instellingen en klik op Afmaken.

Hoeveel systeembronnen ken je toe aan de virtuele machine?

Installeren

Links in het venster van VirtualBox worden alle virtuele machines getoond, dus ook de zojuist gemaakte lege virtuele machine. Hierop kunnen we het besturingssysteem installeren. Klik op Starten. Druk hierna op een willekeurige toets om met het iso-bestand de installatie van Windows op te starten. Verschijnt het installatiescherm niet? Kies voor Apparaten / Optische stations / Kies een schijfbestand en wijs alsnog het iso-bestand aan. Kies Machine / Resetten. Je kunt nu Windows installeren.

Start de virtuele machine hierna op: het bureaublad van Windows verschijnt. Om te zorgen dat het besturingssysteem nog beter presteert in de virtuele machine, installeer je de Guest Additions. Kies voor Apparaten / Invoegen Guest Additions CD-image. Open de verkenner en klik op de toegevoegde schijf VirtualBox Guest Additions. Installeer het programma en start de virtuele machine opnieuw op.

Altijd schone lei

Je virtuele machine is klaar voor gebruik. Nu de omgeving nog opgeruimd en fris is, raden we je aan om een snapshot van de virtuele machine te maken. De huidige staat van de machine wordt hiermee opgeslagen. Vervolgens gebruik je de virtuele machine zoals je dat wilt.

Je kunt op elk moment terugkeren naar het gemaakte snapshot. Bijvoorbeeld als de omgeving vervuild is geraakt door programma’s, of als je gewoon weer wilt terugkeren naar je schone lei. Een snapshot bespaart je dus het opnieuw installeren van de virtuele machine. In het hoofdvenster van VirtualBox selecteer je de virtuele machine in de lijst. Klik in het rechtervenster op Huidige staat en klik op de knop Nemen (boven in de menubalk). Geef een naam en beschrijving op voor de staat.

Vind je het handig om vaker ergens een snapshot van te maken? Lees dan dit artikel: 15 tools om snapshots te maken: voorkomen is beter dan genezen

Maak een snapshot van de nieuwe virtuele machine.

Klonen

Je kunt de virtuele machine meerdere keren gebruiken. Bijvoorbeeld wanneer je twee verschillende programma’s wilt proberen, elk in een schone omgeving. In zulke gevallen komt de mogelijkheid om te klonen goed van pas. Hierbij maak je een identieke kopie van de virtuele machine, waarmee je vervolgens aan de slag kunt.

Selecteer de gewenste virtuele machine links in het venster en klik op Klonen in de menubalk rechtsboven. Is de optie niet beschikbaar? Zorg er dan voor dat de virtuele machine eerst volledig is uitgeschakeld. Geef een naam op voor de gekloonde machine en klik Volgende. Kies voor Volle kloon, zodat een volledig identieke kopie wordt gemaakt en klik op Kloon.

Ook handig: de virtuele machine klonen.

Optimaliseren

Heb je de basis van de virtuele machine op orde? Je kunt de machine nog aanpassen aan je eigen voorkeuren. Klik met de rechtermuisknop op de virtuele machine en kies Instellingen. Links vind je de verschillende categorieën. In de sectie Algemeen vind je de basisinstellingen. Via de tab Geavanceerd schakel je het gedeelde klembord in. Hiermee kun je tekst kopiëren en plakken tussen de virtuele machine en de host-computer.

Je vindt hier ook de optie om bestanden tussen de virtuele machine en de hostcomputer te slepen en neer te zetten. Kies hiervoor bij Drag’n’Drop voor Ingeschakeld. Voor extra zekerheid open je hierna de tab Schijfversleuteling. Plaats een vinkje bij Inschakelen schijfversleuteling en geef je een wachtwoord op. Hiermee wordt het bestand van de virtuele machine versleuteld en lastiger om te bekijken als het in verkeerde handen komt.

Schakel een gedeeld klembord in.

Gedeelde mappen

Wissel je vaak bestanden uit tussen de virtuele machine en de host-computer? Maak dan gebruik van de gedeelde mappen. Hiermee kun je snel bestanden tussen beide systemen uitwisselen. In het instellingenvenster kies je voor Gedeelde mappen. Klik op de knop met het plusteken en voeg een nieuwe gedeelde map toe via Pad naar map. Geef de map een naam en plaats een vinkje bij Automatisch koppelen. Wil je dat de virtuele machine de inhoud van de map niet kan aanpassen? Activeer dan Alleen-lezen.

Windows Sandbox

Maak je gebruik van de Pro-variant van Windows 10 of Windows 11? Dan heb je naast het eerder besproken VM VirtualBox ook een andere interessante keuze: Windows Sandbox. Dit is een ingebouwde virtuele machine van Microsoft. Vergeleken met het eerder besproken VirtualBox kent Windows Sandbox minder functies, maar voor het snel proberen van software is het onderdeel uitstekend geschikt. Voor een prettige werking van Windows Sandbox zorg je voor minstens 8 GB intern geheugen, een ssd-schijf met minstens 1 GB vrije ruimte en een moderne processor (bij voorkeur met vier cores).

Controleer eerst of de computer virtualisatie ondersteunt: open het Startmenu en typ Opdrachtprompt. Typ Systeminfo.exe en druk op Enter. Bekijk of bij Hyper-V Requirements is vermeld Yes of A Hypervisor has been detected. Alleen dan kun je verder. Sandbox is standaard niet geïnstalleerd, dus dat maken we in orde.

Open het Startmenu en typ Windows-onderdelen. Kies Windows-onderdelen in- of uitschakelen, vink Windows Sandbox aan en klik op OK. Open vervolgens weer het Startmenu en typ nu Windows Sandbox. Klik met de rechtermuisknop op Windows Sandbox en kies Als administrator uitvoeren.

Je kunt Windows Sandbox pas gebruiken nadat je het in Windows Pro expliciet hebt ingeschakeld.

Volledig scherm

Sandbox wordt uitgevoerd in een venster, maar je kunt overschakelen naar een volledig scherm. Gebruik hiervoor de toetscombinatie Ctrl+Alt+Break. Ga je liever terug naar het venster? Gebruik dezelfde toetscombinatie. Sandbox werkt nauw samen met je primaire besturingssysteem. Dit betekent dat je items kunt knippen en plakken tussen Windows en het venster van Windows Sandbox. Zo kun je stukken tekst kopiëren en plakken. Ook is het mogelijk om een programma – bijvoorbeeld een app die je wilt proberen – vanuit Windows te kopiëren en in het venster van Sandbox te plakken. Ben je klaar met een Sandbox-sessie? Je sluit de virtuele machine af via Start / Aan/uit / Afsluiten of door het venster van Sandbox weg te klikken.

Ben je een gevorderde gebruiker die niet terugdeinst voor het maken van configuratiebestanden? Neem dan een kijkje op deze webpagina. Hier vind je een gedetailleerd (Engelstalig) stappenplan waarmee je ontdekt hoe je Windows Sandbox bijvoorbeeld altijd kunt starten zonder netwerkverbinding. Ook kun de printer van je computer direct aanspreken via de Sandbox-omgeving. Bovendien kun je de optie van het kopiëren en plakken (waarover je eerder las) uitschakelen om de virtuele machine nog meer af te schermen van de buitenwereld.

Ondanks het feit dat Android een ontzettend open platform is waar je veel dingen zelf op kunt instellen, loop je soms tegen een beperking aan. Zo kan het zijn dat je in sommige apps geen screenshot mag maken. Maar mág niet betekent niet kán niet ... Toch een screenshot nodig? Probeer dan deze manieren!

Lees ook: Deze 4 functies maken Android 15 bijzonder

Hoe vaak doe je het niet: even snel een screenshot maken van wat er op het scherm gebeurt. Zo kun je aan een ander laten zien wat jij ziet, waardoor diegene je kan helpen. Of je wilt iets vastleggen voor later. Wat je reden ook is: het is vervelend als blijkt dat een Android-app het maken van screenshots geblokkeerd heeft. Dit komt zelden voor, maar specifieke apps hebben dergelijke beperkingen – denk aan bankapps en berichtendiensten. Soms is het een kwestie van een schuifregelaar omzetten in de instellingen van een app, maar in veel andere gevallen is het onmogelijk.

In vrijwel alle gevallen heeft dit met privacy en beveiliging te maken. Zo beperkt een bankapp deze functie om te voorkomen dat je persoonlijke gegevens lekken. Browserapps beperken de functionaliteit daarnaast soms in de privémodus (of incognito), zodat bepaalde zaken daadwerkelijk privé blijven. Berichtendiensten doen dit soms bij kortstondige of privéberichten, zodat anderen die niet te zien kunnen krijgen. En videostreamingdiensten bouwen dit soort beperkingen in in de strijd tegen piraterij: zo kunnen beelden niet op een ongeoorloofde manier gedeeld worden.

Een video-opname maken

Je kunt op verschillende manieren een screenshot maken binnen een app die dat normaliter niet toestaat. Zo kun je, hoe omslachtig dit ook klinkt, een video-opname maken. We bedoelen dan niet met een andere smartphone of camera, maar door gebruik te maken van de ingebouwde video-opnamefunctie. De meeste Android-smartphones hebben namelijk de optie Schermopname, binnen het snelmenu (dat is het menu dat je van boven naar beneden trekt). Als je de tegel ziet staan (misschien moet je hem eerst nog toevoegen), dan kun je als volgt te werk gaan.

• Trek het snelmenu naar beneden
• Zoek de optie Schermopname op (het kan zijn dat die een pagina verderop zit of verstopt zit onder de knop Bewerken)
• Zet Schermopname aan
• Begin met het opnemen van je scherm
• Na het opnemen speel je de video af
• Pauzeer op het frame dat je wilt screenshotten
• Maak nu het screenshot zoals je dat normaliter doet

Deze methode is echter niet volledig waterdicht. Het kan zijn dat een applicatie niet alleen het maken van een screenshot blokkeert, maar ook Schermopname. In dat geval kun je proberen de opname vanaf het thuisscherm te starten en vervolgens de app te openen. Het kan gebeuren dat de app dan niet in beeld komt tijdens het opnemen. Lukt dat ook niet Gelukkig is er nog een andere optie.

Vraag het aan Google Assistent

Je kunt Google Assistent vragen om het voor je te doen. Vaak blokkeren apps het maken van screenshots via de gebruikelijke manier (zoals volumeknop omlaag + powerknop), maar laten ze het met een omweg toch toe. Aangezien de Google Assistent op vrijwel elke Android-telefoon staat, kan dit een handige back-up zijn voor iedereen tegen de beperkingen aanloopt. Via het korte stappenplan leggen we je uit hoe je te werk gaat. Zo hoef je geen knoppencombinaties te gebruiken.

• Open de app (en het onderdeel) waarvan je een screenshot wilt maken
• Spreek Google Assistent aan (dit kan meestal met het commando 'Hey Google')
• Geef nu het commando 'maak een screenshot'
• De Assistent maakt direct een screenshot

Helaas is ook deze methode niet altijd succesvol. Sommige apps hebben een hardnekkige screenshotbescherming die helaas lastig te omzeilen is. Zie je na het maken van de afbeelding een zwart of leeg scherm? Dan is dat de reden.

Het kan zijn dat op jouw smartphone Google Assistent vervangen is door Google Gemini; maar de werking is hetzelfde. Mocht je de stemassistenten uitgeschakeld hebben, vergeet ze dan niet opnieuw te activeren via de instellingen van je toestel.

Haal jij graag alles uit je laptop? Dan kun je eigenlijk niet zonder handige gadgets en accessoires die het leven makkelijker maken. Je leest er alles over in dit artikel.

Lees ook: Op zoek naar een nieuwe laptop? Dit is waar je op moet letten!

Een laptopstandaard

Met een laptopstandaard werk je ergonomischer en krijg je minder snel last van je nek en schouders. Je kunt de laptop er namelijk iets hoger mee plaatsen en hebt enige vrijheid bij het instellen. Bovendien is het een ideaal hulmiddel als je graag met je laptop op de bank zit. Je hebt een mooi tableau waar je laptop stabiel op staat. Sommige modellen hebben ook ruimte voor je muis. Verder is het de moeite waard om een laptopstandaard te overwegen met ingebouwde koeling. Dat helpt om de temperatuur van je laptop lager te houden. Hierdoor slijten onderdelen minder snel en blijft de laptop langer goed werken.

Een powerbank met zonnepaneel

Ben je veel onderweg of neem je je laptop mee op vakantie? Dan is het handig om een powerbank mee te nemen. Hierdoor zit je veel minder snel zonder stroom. Je laadt de powerbank thuis op en als de accu van je laptop (bijna) leeg is, sluit je de apparaten op elkaar aan. Helemaal handig zijn de modellen met zonnepaneel. Denk er wel aan dat het een tijd duurt voor een powerbank helemaal opgeladen is met een ingebouwd paneeltje.

Let er verder op dat de powerbank krachtig genoeg is voor je laptop en voldoende capaciteit heeft. Je hebt minimaal 20.000 mAh nodig om er echt iets aan te hebben. Hoeveel output je nodig hebt, vind je op de oplader van je laptop. Voor sommige kleine modellen is 30 watt genoeg, maar de meeste hebben minstens 60 watt nodig.

©Daisy Daisy

Een universele wandstekker

Ga je veel op reis en kom je terecht in landen met andere wandcontactdozen dan in Nederland? In zo'n geval is het erg handig om een reisadapter te kopen (ook wel universele stekker of wereldstekker genoemd). Ook hier is het weer belangrijk om erop te letten dat het wattage toereikend is voor je laptop.

Een usb-naar-internet adapter

Een wifi-verbinding is standaard voor laptops en geeft je lekker veel vrijheid. Maar het kan zijn dat je een slechte of wisselvallige draadloze verbinding met een netwerk hebt. Of misschien ben jij iemand die meer nodig heeft of het gewoon prettig vindt om via een kabel verbonden te zijn. Veel laptops hebben geen utp-poort meer om een ethernetkabel in te pluggen. Met een losse adapter los je dat probleem eenvoudig op. Ga op zoek naar een usb-naar-RJ45-adapter (ook wel ethernetadapter genoemd). Die zijn al te vinden voor minder dan 10 euro. Op veel adapters zitten ook extra usb-poorten, wat ook zeker het overwegen waard is.  

©amnarj2006

Een kaartlezer

Draadloos bestanden overzetten of gewoon al je foto's in de cloud opslaan werkt over het algemeen prima. Maar met een ouderwetse kaartlezer is ook niks mis. Het is vooral handig als je wat oudere apparatuur zonder moderne verbindingsmogelijkheden hebt, of wanneer je al je gegevens liever lokaal bewaart. Voor een paar euro koop je al een universele kaartlezer, met aansluitingen voor bijvoorbeeld microSD, SDHC en UHS-I.

©begun1983

Een externe dvd/blu-ray-speler

Laptops worden steeds platter, maar daardoor is er wel minder plek voor poorten. De utp-connectie is verdwenen en hetzelfde geldt voor de dvd/blu-ray speler. Heb je een collectie van je favoriete films en series? Dan is het aanschaffen van een externe dvd/blu-ray-speler een uitkomst. Voor rond de 15 euro haal je al een prima exemplaar in huis.

Een externe harde schijf

Staat je laptop vol met foto's, video's en andere bestanden? Dan is een externe harde schijf een uitkomst. Daarmee stel je in het gunstigste geval de aankoop van een nieuwe laptop uit. Het is sowieso geen gek idee om je belangrijkste data (dubbel) op te slaan. Dat kan in de cloud, maar misschien kies je liever voor een fysieke schijf die je zelf in bezit hebt.

Een docking station

Met een docking station creëer je een werkplek met je laptop als middelpunt. Het is een soort hub met allerlei poorten, zoals HDMI- en usb-poorten, kaartlezers en een utp-aansluiting. Vaak zijn ze uitgerust met een oplader voor je laptop.

Je hoeft je laptop alleen maar in het docking station te pluggen en je bent meteen verbonden met alle andere apparaten. Sommige docking stations hebben een ingebouwde laptopstandaard, zodat je ook meteen ergonomisch zit. Heb je meerdere werkplekken of een flexibele werklocatie? Dan is een docking station een handige toevoeging die bovendien meteen de voordelen van andere randapparatuur toevoegt.