ID.nl logo
Klassieke spellen herbeleven: alles wat je nodig hebt om te starten
© All rights reserved
Huis

Klassieke spellen herbeleven: alles wat je nodig hebt om te starten

Met emulators kun je oude games, bijvoorbeeld uit het tijdperk van Atari, weer tot leven wekken. Hoe werkt het? Wat mag je wel en niet met een emulator? Lees verder en ontdek het.

In dit artikel laten we zien hoe je oude games speelt met emulators en wat alternatieven zijn: • Speel klassieke games met DOSBox, RetroPie, of RetroArch • Maak je eigen emulatorsysteem met een Raspberry Pi en RetroPie • Ontdek manieren om games legaal te spelen • Gebruik de compatibiliteitsmodus in Windows voor oude spellen • Speel mobiele games op je computer via Telefoonkoppeling of installeer BlueStacks

Ook interessant: Emulator op je smartphone? Zo maak je legale back-ups van je games

Misschien kun je je de tijd van de nostalgische computergames nog goed herinneren. Mogelijk speelde je ze op een Atari- of Commodore-machine. Helaas raken sommige games in de vergetelheid. Met een emulator kun je deze oude tijden opnieuw beleven. Een emulator bootst de omgeving na waarvoor de game oorspronkelijk is ontwikkeld. Zo speel je bijvoorbeeld met een emulator een spel binnen Windows, terwijl dat oorspronkelijk is gemaakt voor Atari. Met de juiste emulator speel je games voor platforms uit het verleden.

Het spelen van oude games is overigens bijzonder populair. Er bestaat een grote groep enthousiaste gebruikers en er zijn verschillende emulators beschikbaar. Ook grote partijen zijn flink aan de slag gegaan met emulators. Een goed voorbeeld hiervan zijn de emulators die je vindt bij de Nintendo Switch. Op dit platform kun je een grote hoeveelheid games uit het verleden spelen, voor onder meer de NES- en SNES-consoles.

Met een emulator speel je games uit het verleden.

Regelgeving

Ga je met een emulator aan de slag, dan is het belangrijk dat je op de hoogte bent van de spelregels. Je mag een emulator in de meeste gevallen zonder problemen gebruiken. Uiteraard heb je ook de game nodig die je wilt spelen. Hiervoor geldt dat je deze legaal in je bezit moet hebben.

Op internet zwerven talloze games rond, maar let er hierbij op dat je de rechten hebt om de individuele games te spelen. Dat betekent vaak dat je de game moet hebben aangeschaft. Het zomaar downloaden en installeren van een ROM-bestand zonder dat je hiervan eigenaar bent en nooit voor de game hebt betaald, is in veel gevallen illegaal.

ROM’s

De spellen zelf worden in de emulatorwereld aangeduid met ROM, een afkorting van Read Only Memory. Een ROM verwijst naar de tijd waarin spellen hoofdzakelijk werden gedistribueerd via spelcartridges. Om een spel te spelen, heb je twee onderdelen nodig: een emulator en een ROM. Voor de ROM moet je zelf zorgen, waarbij je uiteraard rekening houdt met de regelgeving. Er bestaan verschillende ROM’s, waaronder voor homebrew-games. Dit zijn spellen die niet door grote speluitgeverijen zijn gemaakt, maar door de community.

Erop en eraf

Zodra je je verdiept in emulators, valt het je vast op dat sommige emulators na enige tijd verdwijnen. Vaak gaat het hierbij om emulators waarmee je (ook) ROM’s van speluitgeverijen kunt spelen. Ontwikkelaars worden regelmatig gedwongen om hun emulators offline te halen. In andere gevallen wordt het de ontwikkelaars zelf te heet onder de voeten en halen zij hun emulator voortijdig offline.

Oude games

Ben je op zoek naar een specifiek spel uit het DOS-tijdperk? Vaak zijn deze games niet meer eenvoudig te krijgen. Via The Internet Archive is er nog steeds de kans dat je deze game wel kunt spelen. Je maakt hiervoor gebruik van de bibliotheek met MS-DOS-software. Er zijn collecties met MS-DOS-games en met klassieke computergames. Helaas is de website van The Internet Archive regelmatig niet bereikbaar. De kans is dan ook aanwezig dat je niet op elk moment van de dag een spel kunt spelen.

DOSBox

Heb je goede herinneringen aan de games die je op een MS-DOS-computer speelde? Heel veel software werkt niet meer naar behoren op nieuwere systemen. Met een DOS-emulator kun je alsnog oude software gebruiken. DOSBox maakt een afgeschermde omgeving waarin de klassieke DOS-instellingen worden nagebootst. Het is geen plug-and-playomgeving, dus moet je zelf nog enkele stappen uitvoeren om het geheel werkend te krijgen.

Zorg dat je op de website van de makers de nieuwste versie binnenhaalt. Kies voor Windows door Win32 installer. Installeer DOSBox nu in een aparte map. Deze mag je zelf kiezen. Maak bijvoorbeeld de map aan C:\DOSBox. Maak een andere map aan voor de spellen die je hebt en graag wilt spelen, bijvoorbeeld C:\Games. Voor elk spel maak je vervolgens daarin een eigen map aan. Het resultaat hiervan is bijvoorbeeld C:\Games\Spel1, C:\Games\Spel2, C:\Games\Spel3. Nu is het tijd om je spellen te verzamelen en deze een voor een naar de zojuist gemaakt spelmappen te kopiëren.

DOSBox emuleert een klassieke DOS-omgeving.

Spel starten

Open nu de map C:\Dosbox (dus waarin je DOSBox hebt geïnstalleerd) en dubbelklik op Dosbox.exe. In het venster geef je vervolgens aan waar DOSBox de oude spellen kan vinden. Gebruik hiervoor de opdracht Mount C C:\Games. Druk op Enter. Je keert hierna weer terug naar de opdrachtprompt.

Schakel nu over naar de locatie met de spellen. Typ hiervoor C:. Druk op Enter. Om een spel te spelen, laat je DOSBox de map openen waarin de game zich bevindt. Typ hiervoor Cd Spel1, om de submap Spel1 te openen. Druk op Enter. Typ tot slot de naam van het uitvoerbaar bestand (exe-bestand) om het spel te openen en de games te spelen.

Laat DOSBox weten waar de games zijn te vinden.

Compatibiliteitsmodus

Heb je nog een oude game liggen, maar krijg je deze op je relatief nieuwe Windows 10- of Windows 11-computer met geen mogelijkheid aan de praat? Controleer eerst of je het programma kunt gebruiken met de compatibiliteitsmodus. Via dit onderdeel in Windows kun je een aantal variabelen opgeven en situaties uit het verleden nabootsen. Mogelijk werkt het programma hierna wel naar behoren.

Klik met de rechtermuisknop op het programma en kies Eigenschappen. Open de tab Compatibiliteit. Kies Dit programma uitvoeren in compatibiliteitsmodus voor en kies vervolgens het gewenste besturingssysteem, bijvoorbeeld Windows 7. In het vak Instellingen kun je aanvullende gegevens opgeven, bijvoorbeeld Optimalisaties voor volledig scherm uitschakelen of Dit programma als Administrator uitvoeren. Deze opties vergroten de kans dat de software alsnog werkt.

Gebruik de compatibiliteitsmodus van Windows voor oude games.

Dol op de games van weleer?

Bij bol vind je klassieke consoloes

RetroPie

Heb je de smaak te pakken gekregen? Bouw dan je eigen emulator! Een goed platform hiervoor een Raspberry Pi, in combinatie met RetroPie. Online vindt je verschillende kant-en-klare kits, maar je kunt ook zelf een emulator bouwen. Gebruik hiervoor bij voorkeur een Raspberry Pi 4. Kies bovendien voor een microSD-kaart van minstens 8 GB. Hoe groter de opslag, hoe meer games je kunt opslaan. Verder is een spelcontroller uiteraard ook van belang.

Op de website van RetroPie lees je verder welke onderdelen je nodig hebt. Ook kun je hier de recentste versie van de emulator downloaden. Ga je aan de slag met RetroPie op Raspberry Pi, dan vind je op de website ook de stappen voor deze installatie. Houd er rekening mee dat RetroPie niet compatibel is met de Bullseye-versie van Raspberry Pi.

Een meer recent en gedetailleerder stappenplan vind je op deze webpagina. De maker baseert zich hierbij op een handmatige installatie op Raspberry Pi 5-hardware.

Met RetroPie en Raspberry Pi kun je een eigen emulator bouwen.

Games downloaden

Op www.gog.com (een afkorting van Good Old Games) vind je een flinke hoeveelheid klassieke games. Voor een groot deel van de spellen wordt een bijdrage gevraagd, maar met wat zoeken vind je ook een ruimte hoeveelheid gratis games. Klik op Store: je opent hiermee de volledige spelcollectie. In het menu links plaats je een vinkje bij Show only free games. In de sectie Genres kies je je favoriete spelgenre.

Online vind je een flinke hoeveelheid speelbare klassieke games.

RetroArch

Een interessante emulator met veel aanpassingsmogelijkheden is RetroArch. Je kunt deze emulator gebruiken binnen Windows, maar interessant is dat de makers ook ondersteuning hebben ingebouwd voor andere platformen. Zo draait RetroArch ook op iOS en Android en op spelconsoles zoals de PlayStation en Nintendo Switch. Via deze website vind je het complete overzicht.

Net als bij de andere emulators, moet je ook deze wel goed instellen. Het programma is opgebouwd uit acht tabbladen. Via het onderdeel Hoofdmenu heb je controle over de games en andere programma’s die je wilt gebruiken. Zorg ervoor dat je de nieuwste en meest complete bestanden hebt. Kies in Hoofdmenu voor Online Updater. De werking is van RetroArch is gebaseerd op cores. Een core kun je beschouwen als een specifieke emulator die draait binnen de RetroArch-omgeving. Dit geeft je meteen de vrijheid om te kiezen welke emulator (en daarmee cores) je installeert.

De meeste emulators kosten het nodige instelwerk.

Wat je nodig hebt

Om RetroArch te laten werken, heb je een aantal zaken nodig. Je moet natuurlijk zelf beschikken over de games die je wilt spelen. Het gaat hier om de ROM’s waarover je eerder in dit artikel hebt gelezen. Je zorgt ervoor dat je een aparte map maakt (bijvoorbeeld Games) waarin je deze spellen plaatst.

Verder heb je voor RetroArch een zogeheten BIOS-bestand nodig. BIOS-bestanden mogen niet worden gedeeld, dus deze moet je zelf op een legale manier regelen. Hierna richt je de RetroArch-omgeving verder in. Daarbij is het belangrijk dat je ook de bediening (bijvoorbeeld met een toetsenbord of nog beter: met een gamecontroller) correct instelt. Lees hiervoor dit duidelijke stappenplan met verdere uitleg.

Telefoonkoppeling

Speel je vaak spellen op je telefoon en wil je deze graag ook op een computer spelen? Dan kun je een emulator gebruiken, of slim gebruikmaken van het onderdeel Telefoonkoppeling dat je in Windows 11 vindt. Hoewel dit technisch gezien geen emulator is, stelt de functie je wel in staat om games van je telefoon binnen Windows te gebruiken.

Open Startmenu en typ Telefoonkoppeling. Volg de stappen van de wizard om je telefoon te koppelen. Het hoofdvenster van Telefoonkoppeling is opgebouwd uit meerdere tabbladen. Kies voor de tab Apps. Hier zie je een overzicht van recent gebruikte apps, bijvoorbeeld mobiele games die je hebt gespeeld. Klik op Telefoonscherm openen en zorg ervoor dat de telefoon is ontgrendeld. Het scherm van de telefoon wordt gespiegeld en alle apps zijn beschikbaar om op je computer te gebruiken.

Android-games (en apps) via je eigen telefoon en Windows spelen.

Favorieten

Via het venster van Telefoonkoppeling kun je ook veelgebruikte games makkelijk toegankelijk maken: voeg ze toe aan de sectie Favorieten. Ga naar de sectie Alle apps. Versleep vervolgens de favoriete apps naar het eerdergenoemde vak en laat ze hierboven los. Voortaan kun je de game direct starten vanuit het venster van Telefoonkoppeling.

BlueStacks

Wil je liever een volwaardige Android-omgeving emuleren en is het in Windows 11 ingebouwde Telefoonkoppeling niet voldoende? Dan kun je ook een Android-emulator voor Windows overwegen. Goed voorbeeld hiervan is BlueStacks. Let tijdens de installatie wel goed op en voorkom dat er ongevraagd extra programma’s worden meegeïnstalleerd.

Prettig aan BlueStacks is de uitgebreide ondersteuning van spelcontrollers. Zo kun je onder meer een PlayStation- of Xbox-controller aan de computer koppelen en BlueStacks automatisch de het juiste model laten detecteren. De spelbesturing in de game wordt vervolgens automatisch aangepast aan de gebruikte controller. Ook heb je voor BlueStacks niet een al te krachtige computer nodig. De emulator draait al met 4 GB intern geheugen en slechts 5 GB vrije schijfruimte. Mogelijk heb je nog een oude computer over, die je specifiek voor de emulator kunt inrichten.

Onlinespellen spelen

Een emulator geeft je de meeste vrijheid bij het spelen van games uit vervlogen tijden of voor platforms die je niet meer tot je beschikking hebt. Zoals je hebt gelezen, vraagt het instellen van een emulator wel de nodige tijd en aandacht. In plaats van een lokale emulator kun je ook gebruikmaken van de verschillende online-emulators die inmiddels beschikbaar zijn. Dit scheelt je het instelwerk en vooral van casual gaming zijn online emulators een aantrekkelijk alternatief.

Op www.playretrogames.online vind je een grote collectie games die je via de browser kunt spelen. Boven in de menubalk vind je een overzicht van games en platformen waarop ze zijn uitgebracht. Klik op een game en kies Play Now om de game direct te spelen. Aan het begin van elke game vind je instructies over de bediening, die vaak is afgestemd op het gebruik van een spelcontroller. Je kunt de games ook beeldvullend spelen.

Online spelen zonder een lokale emulator.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 smartphones met eSim voor minder dan 400 euro
© Farknot Architect - stock.adobe.
Huis

Waar voor je geld: 5 smartphones met eSim voor minder dan 400 euro

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Op zoek naar een betaalbare smartphone, maar dan wel eentje met een virtuele simkaart? De redactie van ID.nl is voor je op zoek gegaan naar smartphones met een prijskaartje van onder de 400 euro.

Met een eSim ben je niet meer afhankelijk van een fysiek simkaartje en heb je geen gepriegel meer met het plaatsen van je sim in de telefoon. Je kunt daardoor snel van provider wisselen zonder gedoe. Dit bespaart niet alleen tijd, maar ook ruimte in je apparaat. Perfect voor wie veel reist, omdat je eenvoudig internationale abonnementen kunt activeren. Daarnaast kun je op die manier ook gebruik maken van meerdere telefoonnummers op een enkel toestel, bijvoorbeeld eentje voor werk en prive.

Samsung Galaxy A26 5G

De Galaxy A26 5G combineert een slank ontwerp met krachtige prestaties. Het 6,7-inch FHD+ Super AMOLED-display biedt levendige kleuren en vloeiende beelden dankzij de 120 Hz verversingssnelheid. Onder de motorkap bevindt zich de Exynos 1380-chipset, ondersteund door 4 tot 8 GB RAM, wat zorgt voor soepele multitasking.

De 50 MP hoofdcamera met optische beeldstabilisatie legt scherpe foto's vast, zelfs bij weinig licht. Met een batterijcapaciteit van 5000 mAh en IP67-certificering is dit toestel zowel duurzaam als betrouwbaar. Bovendien belooft Samsung tot zes jaar beveiligingsupdates, wat de levensduur van het apparaat verlengt

Redmi Note 13 Pro

De Redmi Note 13 Pro 5G is een krachtpatser in het middensegment. Met een indrukwekkende 200 MP hoofdcamera met optische beeldstabilisatie leg je elk detail vast. Het 6,67-inch AMOLED-display met een resolutie van 1220x2712 pixels en een verversingssnelheid van 120 Hz zorgt voor een meeslepende kijkervaring.

Aangedreven door de Snapdragon 7s Gen 2-chipset en beschikbaar met tot 16 GB RAM, biedt dit toestel uitstekende prestaties. De 5100 mAh batterij ondersteunt 67W snelladen, waardoor je snel weer op pad kunt.​

Motorola Moto G35 5G

De Motorola Moto G35 5G biedt solide prestaties voor een betaalbare prijs. Het 6,72-inch LCD-scherm met een verversingssnelheid van 120 Hz zorgt voor vloeiende beelden. De 50 MP Quad Pixel-camera levert scherpe foto's, zelfs bij weinig licht.

Met een batterijcapaciteit van 5000 mAh en ondersteuning voor 5G-connectiviteit blijf je de hele dag verbonden. Hoewel de Unisoc T760-processor niet de snelste is, biedt het toestel voldoende kracht voor dagelijks gebruik

Sony Xperia 10 VI

De Sony Xperia 10 VI is een compacte smartphone met een focus op multimedia. Het 6,1-inch FHD+ OLED-scherm met een 21:9 beeldverhouding is ideaal voor het bekijken van films. Aangedreven door de Snapdragon 6 Gen 1-chipset en uitgerust met 8 GB RAM, biedt het toestel soepele prestaties.

De 48 MP hoofdcamera legt gedetailleerde foto's vast, terwijl de 5000 mAh batterij zorgt voor langdurig gebruik. Met IP68-certificering is het toestel bestand tegen water en stof

Samsung Galaxy A35 5G

De Galaxy A35 5G biedt premium functies in een betaalbaar jasje. Het 6,6-inch FHD+ Super AMOLED-display met een verversingssnelheid van 120 Hz zorgt voor heldere en vloeiende beelden. De 50 MP hoofdcamera met optische beeldstabilisatie legt scherpe foto's vast, terwijl de 13 MP selfiecamera zorgt voor duidelijke zelfportretten.

Aangedreven door de Exynos 1380-chipset en beschikbaar met tot 12 GB RAM, biedt het toestel krachtige prestaties. De 5000 mAh batterij ondersteunt 25W snelladen, en Samsung belooft tot vijf jaar beveiligingsupdates.

▼ Volgende artikel
Review LG OLED65C54LA – Een kleine update voor de iconische C-serie
Huis

Review LG OLED65C54LA – Een kleine update voor de iconische C-serie

De OLED C-reeks van LG is inmiddels bijna een icoon. Het model situeert zich in de line-up net onder het topmodel, maar biedt nog steeds topprestaties voor games, films en sport. De C5 vertoont echter bijzonder veel gelijkenissen met de C4. Heeft deze LG C5 dan wel iets extra's te bieden?

Uitstekend
Energy label
Samenvatting

De LG OLED65C5 bouwt voort op de C4 met hetzelfde design, betere piekhelderheid en uitstekende kalibratie. De tv biedt sterke gamefeatures, prima beeldverwerking en Dolby Atmos-audio, maar mist DTS. WebOS 25 is snel en uitgebreid, al bevat het storende reclame. Dankzij de goede prestaties, breed app-aanbod en vijf jaar updates blijft de C5 een goede keuze.

Plus- en minpunten
  • Uitstekende piekhelderheid
  • Prachtige HDR-beelden in HDR10 en Dolby Vision
  • Goede kijkhoek en anti-reflectie
  • Zeer goede gamer-ondersteuning, met vier HDMI 2.1-poorten
  • Niet content-gerelateerd advertenties op het Home-scherm
  • Geen ondersteuning voor HDR10+ en DTS
  • Dynamische tonemapping maakt het beeld te helder
LG OLED65C54LA

Adviesprijs: 2.099 euro
Wat: Ultra HD 4K 144 Hz W-OLED-tv
Schermformaat: 65 inch (164 cm)
Aansluitingen: 4x HDMI (4x v2.1 (48 Gbps), ARC/eARC, ALLM, VRR, HFR), 3x USB, 1x optisch digitaal uit, 2x antenne, 1x IR-blaster, WiFi 6 (802.11ax), ethernet, Bluetooth 5.3
Extra’s: HDR10, HLG, Dolby Vision IQ, Dolby Atmos, WebOS 25, AirPlay 2, Google Cast, USB/DLNA-mediaspeler, DVB-T2/C/S2, CI+-slot, Alpha 9 processor
Afmetingen: 1441 x 880 x 230 mm (incl. voet)
Gewicht: 18,5 kg (incl. voet)
Verbruik (per 1000 uur): SDR 95 kWh (F) / HDR 234 kWh (G)

LG heeft voor de C5 heeft het ontwerp van de C4 overgenomen, maar daar hebben we geen bezwaar tegen; het is mooi en stijlvol. Het scherm heeft een dunne, metalen rand en aan de achterzijde zit de behuizing relatief diep achter het scherm. De structuur op de rug doet nog steeds aan stof of leder denken, alleen is deze nu grijs-zwart in plaats van bruin. Zonder voet is deze televisie 45mm diep, dus als hij aan de muur zou hangen ziet hij er fraai uit. Kies je voor een opstelling op tv-meubel, dan staat hij op een centrale voet. Veel ruimte onder het scherm heb je dan niet, de soundbar kan idealiter maar 5,5cm hoog zijn.

Aansluitingen

De C-reeks is al jaar en dag bijzonder goed uitgerust en zeker voor gamers heeft deze televisie flink wat te bieden. De vier HDMI-poorten ondersteunen allemaal de maximale 48Gbps bandbreedte van HDMI 2.1, en leveren ook ALLM, 4K144 (voor pc, gameconsoles zijn zelf beperkt tot 4K120) en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken. Met andere woorden: geen probleem om zowel een soundbar als meerdere high-end gamebronnen aan te sluiten. Dankzij de erg lage input-lag, 10,8ms voor 4K60 en 5,9ms voor 2K120, is een responsieve game-ervaring gegarandeerd. Er is een IR-blaster poort voorzien om tv's die uit het zicht staan te besturen met de LG-afstandsbediening, maar de IR-blaster zelf zit niet in de doos. De C5 ondersteunt WiFi 6 (802.11ax), terwijl op de C4 nog WiFi 5 werd toegepast. De WiSA-ondersteuning (Wireless Speaker and Audio Association) is geschrapt, maar dat is geen enorm verlies. Alle aansluitingen wijzen naar opzij zodat ze wandmontage niet storen. 

De aansluitingen op de LG OLED65C54LA

Premium piekhelderheid

Het nieuwe, helderste paneel blijft voorbehouden voor de G5, de C5 is nog steeds voorzien van een OLED evo paneel met Brightness Booster. LG vermeldt officieel geen verbetering, maar we meten een iets hogere piekhelderheid op het 10%-venster, die bedraagt nu 1214 nits. Op de C4 was dat nog 1060 nits. Het volledig wit beeld haalt 195 nits, dat is onveranderd, net als het kleurbereik dat nu 98,7% P3 haalt. Toch moet je van die 20% verbetering op het kleinere testvenster geen grote impact verwachten. De C5 staat daarmee wel in de top van het helderheidsklassement in zijn categorie, hij moet enkel de Samsung S90F voorlaten. En uiteraard mag je rekenen op een prima kijkhoek, en redelijke anti-reflectie. Ons testexemplaar had ook een goede uniformiteit.

Zo worden televisies getest voor ID.nl

Voor ID.nl testen we met regelmaat televisies, maar lang niet iedereen is bekend met de gebruikte terminologie en testmethodes. Hoe televisies voor ID.nl precies worden getest, kun je in dit artikel lezen.

We schakelen naar de Filmmaker Mode om de kalibratie te beoordelen, en die blijkt al snel bijzonder goed te zijn. De SDR-weergave is uitstekend, met goed schaduwdetail, accurate kleuren en natuurlijke huidtinten. In HDR ondersteunt de LG naast HDR10 en HLG ook Dolby Vision, en die laatste beelden zijn fantastisch. Maar ook met standaard HDR10 is het resultaat bijzonder knap. De kalibratie is ook hier uitstekend, met zeer mooie kleuren en goede witnuances. In de donkerste scènes is hij iets te donker, waardoor er nuance kan ontbreken. Gelukkig kun je dat met de ‘Dark Detail’-instelling verbeteren. De optionele dynamische tonemapping voor HDR10 lieten we uitgeschakeld staan. Deze maakt het beeld helderder en dat is niet goed voor de contrastperceptie. 

Goede beeldverwerking

Met zoveel verschillende contentformaten is goede beeldverwerking erg belangrijk om elke bron optimaal weer te geven. De Alpha 9 Gen 8-processor krijgt deze taak goed voor elkaar. De ruisonderdrukking en upscaling zorgen voor mooie, scherpe beelden, zelfs als je vertrekt van relatief lage kwaliteit als dvd. De beste resultaten krijg je weliswaar als er van HD-beelden wordt uitgegaan. Voor live tv-beelden (1080i) is deinterlacing een noodzakelijke stap. Op een van onze testpatronen zagen we iets meer karteling dan gebruikelijk op een bijna horizontale lijn, maar in echte content lijkt het gelukkig toch een zeldzaam probleem. Zijn er kleurstroken zichtbaar in zachte kleurgradiënten, dan kan je die met de optie 'Vloeiende gradatie' in de laagste stand vrij goed wegwerken.

Op de G5 ging het daar soms mis, maar dat probleem zagen we hier niet. In heel lastige donkere scènes kan die strookvorming wel zichtbaar blijven. De bewegingsscherpte is uitstekend, OLED-panelen scoren hier dankzij hun snelle responstijd altijd goed. Het is een prima troef voor sport en games. Het nadeel is wel dat de typische 24fps judder in films beter zichtbaar is. Je kan Trumotion gebruiken om dat weg te werken, al blijft het een kwestie van persoonlijke smaak. In de ‘Vloeiend’ stand elimineert dat bijna alle gestotter maar zijn er mogelijk wel beeldfouten zichtbaar tegen complexe achtergronden. Beweegt de camera erg snel, dan laat de processor gemakkelijker steken vallen en stottert het beeld nog steeds. 

Dolby Atmos, maar geen DTS meer

De 2.2-kanaals 40W audioconfiguratie is overgenomen van de C4, met een belangrijk verschil. De tv ondersteunt nog steeds Dolby Atmos, maar geen DTS meer. Dat zagen we ook al op de G5. Streamingdiensten gebruiken bijna altijd Dolby Atmos, het zijn vooral de eigenaars van een eigen (Ultra HD) Blu-ray-collectie die DTS zullen missen. Heb je een externe audio-oplossing, weet dan dat ook pass-through van DTS via eARC/ARC onmogelijk is.

Je moet je speler aansluiten op bijvoorbeeld je soundbar, en het beeldsignaal doorgeven aan de tv. De C5 heeft een rijke klank met mooie balans, en is goed genoeg om van zowel film als muziek te genieten. Er is redelijk wat bas te horen, dat ondersteunt de filmervaring goed. Hoogte-effecten ontbreken wel, maar je krijgt wel wat surroundgevoel. Experimenteer met de standaard-, muziek- of bioscooppreset afhankelijk van wat je kijkt of luistert, maar blijf weg van de AI Sound-modus die veel te scherp klinkt.

WebOS 25 en een nieuwe afstandsbediening

Een negatieve trend die we merken is de opkomst van niet-content gerelateerde reclame in smart-tv's. En helaas speelt LG webOS daar duidelijk op in. Zowel op het Home-scherm als in de screensaver, als in bepaalde banners verderop tussen de aanbevelingen kun je reclame tegenkomen. Wil je dat uitschakelen, lees dan in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

Afgezien van dat minpunt heeft webOS heel wat te bieden. Het app-aanbod is erg uitgebreid, en de tv ondersteunt Google Cast en Apple Airplay2. Quick Cards op het Home-scherm groeperen bepaalde functies, en er is een rij met favoriete apps. Beide kan je customiseren door items die je niet interesseren te verbergen (of volledig te verwijderen). In dit overzichtsartikel (weliswaar nog van webOS23) vind je alle info over webOS. Dankzij vijf jaar gegarandeerde upgrades aan de nieuwste versie, blijft het smart-tv-systeem up-to-date.

WebOS 25 op de LG OLED65C54LA

De afstandsbediening is na vele jaren volledig vernieuwd. De aanwijsfunctie is gebleven, maar de vorm en lay-out zijn volledig aangepast. LG kiest net als veel andere fabrikanten voor een eenvoudigere afstandsbediening. De afgeronde vorm heeft nu plaats gemaakt voor een meer klassieke rechthoekig remote. Daarnaast is het cijferblok verdwenen en is er gekozen voor kanteltoetsen voor volume en kanaal. Op zich niets mis mee, maar er is ook een aantal twijfelachtige keuzes gemaakt. Zo is de ingangentoets vervangen door de Thuis Hub, al kan je de ingangen wel nog bereiken door lang op die toets te duwen. De mute-toets is weg, het geluid uitzetten doe je nu door de volumeknop naar beneden gedrukt te houden. Dat is echt onhandig. De microfoon is nu gelabeled als AI, totaal overbodig. En tot slot, de meeste toetsen vereisen te veel druk om ze in te drukken. Zeker bij de ok-toets die ook een scrollwiel is, leidt dat wel eens tot foute aanslagen. 

De opnieuw ontworpen afstandsbediening van LG

Conclusie

De LG OLED65C5 bevestigt andermaal zijn plaats als een uitstekende keuze in de subtop van OLED-tv’s. De gelijkenissen met de C4 zijn aanzienlijk, en dat toestel blijft zeker ook een goede keuze. Als we de C5 een minpunt zouden moeten geven, dan is dat het overmatig gebruik van niet-content gerelateerde reclame binnen webOS. Dat is onaanvaardbaar, maar gelukkig kun je het wel uitschakelen. Het verlies van DTS-ondersteuning en het uitblijven van HDR10+ rekenen we veel minder zwaar aan. De C5 levert prachtige prestaties voor film en sport, en is rijkelijk uitgerust voor gamers. De uitstekende kalibratie brengt topbeelden binnen handbereik. WebOS biedt vijf jaar updates, heeft een ruim app-aanbod en ondersteunt Google Cast en Apple Airplay2.