De meeste mensen gebruiken Spotify op hun mobiel om muziek te streamen. Handig, want een smartphone heb je altijd op zak. Zit je geregeld urenlang achter een pc of laptop? Probeer dan eens voor de verandering de desktop-app van deze populairste muziekdienst ter wereld. Het grotere scherm is namelijk heel prettig. Hoog tijd om de app grondig te bekijken.

Kijkt je partner graag televisie, terwijl jij ondertussen op de computer bezig bent? Of werk je in een drukke omgeving, zoals een school of kantoor? Een koptelefoon met goede muziek helpt je concentreren. In dergelijke situaties streamen veel mensen de liedjes rechtstreeks vanaf een mobiel toestel naar hun hoofdtelefoon of oordopjes. Dat kan ook anders! Gebruik de gebruiksvriendelijke desktopversie van Spotify en laat de smartphone voortaan links liggen. Mooi meegenomen is dat je zo ook heel makkelijk muziek op de (aangesloten) speakers van een pc, laptop of monitor kunt beluisteren.

Kies waarmee je luistert

Bedenk eerst met welk apparaat je wilt luisteren naar Spotify. Bij een draadloze koptelefoon of speaker is er bijvoorbeeld een bluetooth-koppeling nodig. Gelukkig heeft nagenoeg elke laptop een geschikte adapter. Dat geldt ook voor redelijk recente desktops. Is jouw computer al iets ouder, dan sluit je eventueel een externe bluetooth-adapter aan. Je prikt zo’n apparaatje in een usb-poort, waarna je een draadloze verbinding opzet.

Het toevoegen van een bluetooth-apparaat is over het algemeen zo gepiept. Activeer op de koptelefoon of de speaker de koppelingsmodus en open vervolgens de bluetooth-instellingen van het besturingssysteem. In Windows 11 navigeer je hiervoor achtereenvolgens naar Instellingen / Bluetooth en apparaten / Apparaat toevoegen / Bluetooth. Uiteraard kun je net zo goed op een bekabelde hoofdtelefoon, headset of speakerset naar Spotify luisteren. Vrijwel elke pc of laptop heeft hiervoor een analoge 3,5mm-geluidsuitgang. Bepaalde apparaten sluit je als alternatief op een usb-poort aan.

Deze piepkleine bluetooth-adapter van TP-link (UB500) ligt voor ongeveer 15 euro in de winkel.

Installeren en inloggen

De desktop-app van Spotify is voor Windows, macOS en Linux beschikbaar. Surf naar www.spotify.com/nl/download om het juiste installatiebestand op te halen. Je kunt de app eventueel uit de Microsoft Store plukken. De stappen in dit artikel zijn gebaseerd op de Spotify-app voor Windows.

Zodra je het programma voor de eerste keer opstart, verschijnt er een inlogscherm. Ben je nog geen lid van Spotify, dan kun je desgewenst een nieuw account aanmaken. Klik op Gratis aanmelden om een nieuw tabblad in de browser te openen. Maak vervolgens de registratie in orde. Je kunt optioneel een bestaand Google-, Facebook- of Apple-account gebruiken. Via Inloggen opent er een tabblad in je browser. Klik na het invullen van de juiste gegevens op Doorgaan naar de app. Het uitgebreide startvenster verschijnt.

Zonder (gratis of betaald) account kom je bij de desktop-app van Spotify niet binnen.

Gratis of betaald account

Je kunt de desktop-app zowel met een gratis als betaald Spotify-account gebruiken. Houd in het eerste geval wel rekening met reclame. Voor gratis leden zijn er ook allerlei beperkingen. Zo kun je geen albums offline opslaan en nummers niet in een willekeurige volgorde afspelen. Verder heb je te maken met een lagere geluidskwaliteit.

Wil je zonder beperkingen en reclamevrij luisteren? Kies dan tussen de Premium-abonnementen Student (5,99 euro), Individual (10,99 euro), Duo (14,99 euro) en Family (17,99 euro). De genoemde kosten zijn maandbedragen. De stappen in dit artikel zijn gebaseerd op een betaald Spotify Premium-account.

Als je Spotify veel gebruikt, is een betaald account zonder reclame wellicht de moeite waard.

Eerste kennismaking

Vergeleken met de mobiele app oogt de desktopversie een stuk drukker. De ontwikkelaars maken namelijk dankbaar gebruik van de aanwezige schermruimte. Wanneer je met je huidige account al artiesten en podcasts volgt, zie je ze links in de bibliotheek. Klik zo nodig linksboven op Je bibliotheek uitvouwen om de volledige inhoud te tonen. Op deze manier vind je eenvoudig content die je interessant vindt. Verder is de optie Wat is er nieuw de moeite waard. Klik rechtsboven op het belletje en zie welke albums je favoriete artiesten onlangs hebben uitgebracht. Je vindt hier trouwens ook nieuwe afleveringen van podcasts.

Het drukke startvenster van Spotify bevat een wirwar van artiesten, podcasts, mixen en radiozenders.

Vanwege het immense aanbod is Spotify een ideale tool om nieuwe dingen te ontdekken. Het startvenster is hiervoor alvast een goed uitgangspunt. Je roept dat op elk moment op door bovenaan op het huisje te klikken. Op basis van jouw luistergedrag genereert de muziekdienst allerlei mixen. Hier staan mogelijk al wat nummers tussen die je nog niet eerder hebt gehoord. Scrol omlaag om onder meer suggesties voor muziekvideo’s en radiozenders te bekijken. Je kunt ook in uiteenlopende categorieën neuzen. Klik hiervoor achter de zoekbalk bovenin op het pictogram Bladeren. Onder andere Podcasts, Nieuwe releases, Hitlijsten en Ontdekken zijn populaire rubrieken.

Je kunt neuzen in tientallen categorieën.

Volgen

Het loont de moeite om goede artiesten te volgen. Daarmee creëer je vanuit de bibliotheek snel toegang tot alle muziek die je goed vindt. In Spotify kom je zo ook aanbevelingen van nieuw werk tegen. Typ in de zoekbalk de naam van een band of zanger(es) en klik in de resultaten de artiestenpagina aan. Bovenaan staat een lijst met veel gestreamde nummers. Je kunt verder een discografie opvragen. Klik op Volgen om de band of zanger(es) meteen in je bibliotheek te plaatsen.

Het volgen van podcasts werkt op soortgelijke wijze. Ga binnen het startscherm bovenin eerst naar het tabblad Podcasts en blader door het aanbod. Heb je iets leuks gevonden? Klik dan onder de podcasttitel Volgen.

Volg een leuke podcast als je geen enkele aflevering wilt missen.

Afspeellijsten maken

Met een afspeellijst heb je in een klap toegang tot een overzicht van je favoriete liedjes. Creëer bijvoorbeeld aparte lijsten voor tijdens het sporten, autorijden of slapengaan. Je vouwt, indien nodig, eerst de bibliotheek in het linkerdeelvenster uit en kiest voor Playlist of map maken. Dat is het pictogram met het plusteken. Via Een nieuwe playlist maken verschijnt er een lege afspeellijst in de bibliotheek. Hoog tijd om die te vullen met goede muziek. Klik bovenaan op de tijdelijke titel en bedenk een relevante naam. Je kunt optioneel een beschrijving en foto toevoegen, waarna je bevestigt met Opslaan.

Zoek nu in Spotify naar liedjes die je aan de afspeellijst wilt toevoegen. Iets gevonden? Klik dan op het betreffende nummer en vervolgens op het pictogram met de drie puntjes. Ga in het menu naar Toevoegen aan playlist en wijs de gewenste afspeellijst aan. De afspeellijsten zijn in Spotify normaal gesproken openbaar. Hierdoor zijn ze ook toegankelijk voor andere leden. Als je dat liever niet wilt, kun je een afspeellijst voor jezelf houden. Klik hiervoor in de bibliotheek met de rechtermuisknop op de titel en kies Privé maken.

Sport je graag, dan ligt een afspeellijst met energieke liedjes voor de hand.

Audiokwaliteit wijzigen

Spotify werkt volgens jarenlange geruchten aan een nieuw hifi-abonnement met een hogere geluidskwaliteit. Op die manier wordt de muziekdienst mogelijk ook interessant voor bezitters van hoogwaardige audioapparatuur. Deze groep gebruikt nu veelal Tidal of Qobuz.

Ondanks dat het hifi-abonnement dus nog even op zich laat wachten, kun je in de desktop-app wel degelijk een hogere geluidskwaliteit tot maximaal 320 kbit/s instellen. Klik rechtsboven op je profielafbeelding en kies Instellingen. Je selecteert in het uitrolmenu achter Streamingkwaliteit de optie Zeer hoog. Luister vervolgens naar de beste geluidskwaliteit die de muziekdienst momenteel in petto heeft.

Met de standaardinstellingen schroeft het programma de audiokwaliteit bij een trage netwerkverbinding automatisch terug. Wil je dat liever niet? Zet in dat geval het schuifje achter Kwaliteit automatisch aanpassen uit. Tot slot kun je ook nog de geluidskwaliteit van offline opgeslagen muziek aanpassen.

Met een kleine aanpassing in de instellingen verhoog je de geluidskwaliteit aanzienlijk.

Offline luisteren

Gebruik je de desktop-app van Spotify op een laptop? Wie weet kom je soms op plekken zonder internet, zoals het vliegtuig of een afgelegen vakantiebestemming. Geen nood, want je kunt elk liedje, album en podcast offline opslaan. Het is zelfs mogelijk om complete afspeellijsten lokaal te bewaren. De limiet ligt op tienduizend (!) opgeslagen nummers.

Onder de titels van albums, podcasts, luisterboeken en afspeellijsten vind je een downloadknop (pijltje omlaag). Klik hierop om de downloadsessie te starten. Er verschijnen nu groene pijltjes voor de nummers. Het is helaas niet mogelijk om een enkel nummer te downloaden. Je omzeilt deze beperking door favoriete liedjes eerst in een afspeellijst te zetten. Ben je op een plek met geen of matig internet? Gebruik voor dergelijke situaties de offline modus van Spotify. Klik linksboven op de drie puntjes en kies Bestand / Offline modus. Met deze optie kun je uitsluitend gedownloade muziek afspelen.

Je ziet aan de groene pijltjes dat alle nummers van dit album zijn gedownload.

Als je duizenden liedjes op de computer bewaart, kost dat logischerwijs veel opslagruimte. Je kunt de bestandslocatie desgewenst aanpassen. Klik op de profielafbeelding en kies Instellingen. Scrol helemaal omlaag en klik achter Offline storage location op Locatie wijzigen. Kies nu naar eigen inzicht een andere map en bevestig met OK. Verder tref je hier ook nog opties om alle downloads te verwijderen en tijdelijke bestanden te wissen.

Bepaal zelf in welke map je offline muziek opslaat.

Facebook-vrienden

Spotify bevat een functie om je profiel aan een Facebook-account te koppelen. Je kunt zo zien naar welke muziek online vrienden luisteren. Open via je profielafbeelding de instellingen en scrol een stukje naar beneden. Met de optie Verbinden met Facebook opent er een nieuw venster met een aanmeldscherm. Na opgave van de juiste inloggegevens is het online smoelenboek gekoppeld. Klik rechtsboven op Activiteit van vrienden (drie poppetjes) om een overzicht van vrienden te tonen. Via Vriend toevoegen (poppetje met plusteken) geef je aan welke personen uit je familie-, vrienden- en kennissenkring je wilt volgen.

Verdere ontwikkelingen

Spotify heeft een actief ontwikkelteam dat de desktop-app regelmatig onder handen neemt. Je merkt dat bijvoorbeeld aan een gewijzigde vormgeving en nieuwe functies. Er verschijnt kort na het opstarten van het programma dan ook regelmatig een verzoek om de laatste versie te installeren. Naast de profielfoto zie je in dat geval een blauwe stip. Klik daarop om Spotify te updaten. Veel luisterplezier!

In november lijkt de tuin tot stilstand te komen, maar schijn bedriegt. Juist nu leg je de basis voor een prachtige tuin in het voorjaar. Van het beschermen van planten tegen de kou tot het planten van bollen en fruitbomen: wie in november de handen uit de mouwen steekt, wordt in de lente beloond met een gezonde, bloeiende tuin.

Maak je tuin winterklaar

Een goed voorbereide tuin kan tegen een stootje. Zodra de temperatuur daalt, bescherm je gevoelige planten met vliesdoek of noppenfolie. Leg dat materiaal nu alvast klaar, zodat je snel kunt handelen bij vorst. Maak in de schuur of het tuinhuisje plek voor planten in pot die niet tegen kou kunnen. Binnen blijven ze het best bij een temperatuur tussen de 2 en 10 graden. Vergeet niet af en toe te luchten en de aarde vochtig te houden, zodat de wortels niet uitdrogen. Controleer tot slot de fruitbomen en verwijder ingedroogde of verschrompelde vruchten. Die kunnen schimmels bevatten en zo de boom verzwakken.

Nog even wat extra liefde voor je gazon

In november geef je het gazon nog een laatste onderhoudsbeurt voordat het in winterrust gaat. Steek de randen strak af en verwijder het blad dat op het gras ligt. Blijven bladeren liggen, dan krijgt het gazon te weinig licht en kunnen er schimmels ontstaan. Gebruik het blad liever op andere plekken in de tuin, bijvoorbeeld onder struiken of tussen vaste planten, omdat het blad verteert en voedingsstoffen aan de grond afgeeft.

©Konstantin Zibert - stock.adobe.com

Planten: fruitbomen...

November is een goede maand om fruitbomen te planten. De grond is nog relatief warm, waardoor de wortels kunnen aanslaan voordat de winter begint. Graaf een ruim plantgat en maak in het midden een kleine heuvel waar de stam op rust. Spreid de wortels voorzichtig uit, vul het gat met een mengsel van aarde en compost en druk de grond stevig aan. Geef ruim water en plaats een boompaal als de boom op een open of winderige plek staat.

...en bollen

Ook bloembollen kunnen nu de grond in: tulpen, narcissen, hyacinten en irissen bloeien in het voorjaar als je ze nu plant. Wie meteen wat kleur in de tuin wil, kan wintervaste planten als heide, winterviolen, Skimmia of kleine coniferen in potten zetten.

©iMarzi - stock.adobe.com

Snoeien en onkruid wieden (ja, ook nu nog!)

Zolang het niet vriest, kun je nog prima snoeien. Vooral kale fruitstruiken zijn nu aan de beurt: door oude takken weg te halen, verjong je de struik en bevorder je de groei van nieuwe scheuten. Ook jonge boompjes met een doorgaande stam kun je licht terugsnoeien, zodat ze een mooie, evenwichtige vorm ontwikkelen. De treurwilg mag in deze periode worden geknot, zodat hij in het voorjaar weer mooi uitloopt.

Blijf daarnaast onkruid verwijderen, ook al groeit het minder hard. Door het bij te houden, voorkom je dat het in het voorjaar de overhand krijgt. Zo blijft de tuin netjes en houd je het werk beperkt wanneer alles straks weer begint te groeien.

Vooruitkijken naar het voorjaar

Wie in november nog even de handen uit de mouwen steekt, maakt het zichzelf straks een stuk makkelijker. De tuin krijgt rust, maar de basis voor een nieuw seizoen ligt er al. Zodra de eerste zon zich in het voorjaar laat zien, zie je de beloning van het werk dat je nu hebt gedaan: gezonde planten, een sterk gazon en fruitbomen die vol leven zitten.

‘Weg met Amerikaanse tech!’ Onze afhankelijkheid van Amerikaanse technologische producten en -diensten stuit een groeiend aantal Europeanen steeds meer tegen de borst. Overstappen op Europese alternatieven lijkt daarom een logische keuze, maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Europese chatbots zijn lastig te vinden, terwijl kunstmatige intelligentie een steeds grotere rol in de maatschappij lijkt te gaan spelen.

ChatGPT van OpenAI, Gemini van Google, Copilot van Microsoft, Grok van xAI of Claude van Anthropic. Als je aan een AI-chatbot denkt, is de kans groot dat een van deze diensten als eerste bij je te binnen schiet. Dat is niet zo vreemd, want het zijn op dit moment de populairste chatbots. Een andere interessante overeenkomst is dat ze allemaal afkomstig zijn uit de Verenigde Staten.
Onlangs kwam er een scheurtje in die Amerikaanse AI-dominantie: de chatbot van het Chinese DeepSeek haalde ineens de voorpagina’s. Voor het eerst leek een niet-Amerikaanse chatbot het te kunnen opnemen tegen de gevestigde orde uit de VS. Dat was goed nieuws voor inwoners van China, aangezien Amerikaanse chatbots daar worden geblokkeerd. Met de komst van DeepSeek kregen Chinezen dus eindelijk toegang tot een geavanceerde AI-bot.
Wij Europeanen hebben wel gewoon toegang tot Amerikaanse AI-modellen. Dat is maar goed ook. Voor de meeste Amerikaanse onlinediensten, zoals WhatsApp, OneDrive of Gmail, zijn er prima Europese alternatieven te vinden. Alleen voor AI-chatbots is dat een stuk lastiger.

Afhankelijk van Amerika

Het verlangen naar de ‘Europeanisering’ van ons internetgebruik is de afgelopen maanden sterk gegroeid. Dat komt vooral door een daling in het vertrouwen in onze samenwerking met Amerika. De huidige Amerikaanse president ziet de EU meer als concurrent dan als partner. Het kan dus riskant zijn om een onvoorspelbaar land zo veel macht over ons (bedrijfs)leven te geven.
Niet alleen privé gebruiken we Amerikaanse diensten, ook op het werk zijn veel producten afkomstig uit de VS, zoals Microsoft Office, Gmail en Slack. In de meeste organisaties kun je AI-chatbots aan dat rijtje toevoegen. Volgens onderzoekers groeit onze AI-afhankelijkheid de komende jaren ook nog eens gestaag verder.

In een hoop werkvelden, waaronder de militaire sector, is kunstmatige intelligentie mogelijk binnen de kortste keren onmisbaar. Het baart experts dan ook zorgen dat wij als Europa momenteel geen enkele controle hebben over deze belangrijke technologie. Ze vrezen dat de VS op een dag besluit om Amerikaanse AI-diensten voor ons te blokkeren. Dan hebben tal van bedrijven ineens een groot probleem.

Zorgen om privacy

In het verleden is al meerdere keren gebleken dat buitenlandse AI-bedrijven het niet zo nauw nemen met de privacy van hun gebruikers. Zo zou OpenAI zonder toestemming de data van EU-gebruikers hebben gebruikt voor het trainen van ChatGPT. Ook is duidelijk dat AI-chatbots gevoelige gegevens van gebruikers lekken, doordat ze ingevoerde tekst als trainingsdata opslaan en later met andere gebruikers delen.

Daarnaast wordt er gevreesd dat overheden de gegevens die gebruikers met AI-modellen delen, kunnen opeisen. In het privacybeleid van DeepSeek staat bijvoorbeeld dat het persoonsgegevens (denk aan chat- en zoekgeschiedenis en zelfs de toetsaanslag) in China opslaat. Volgens de wetten van het land heeft de Chinese overheid het recht om gegevens op te eisen van binnenlandse bedrijven wanneer zij daarom vraagt. Veel regeringen hebben hun werknemers dan ook verboden om DeepSeek op hun werktelefoons te installeren.

Moeilijke markt

Er zijn dus genoeg redenen om over te willen stappen op Europese alternatieven voor AI-diensten, maar dan moeten die er dus wel zijn. De Amerikaanse techindustrie is een stuk groter dan de Europese. EU-bedrijven beginnen daardoor met een grote achterstand en moeten met veel minder middelen een gelijkwaardig product zien te ontwikkelen. We zijn natuurlijk gewend aan de kwaliteit van de Amerikaanse tegenhangers. Slechts weinig mensen en bedrijven zijn bereid om over te stappen op een inferieur alternatief.

Hoe ingewikkelder (en dus duurder) het is om een dienst op te zetten, hoe moeilijker het is om Europese varianten te vinden. En laat het nou net zo zijn dat specifiek het opzetten en trainen van AI-modellen ontzettend prijzig is. Je hebt gigantische datacenters nodig om de vele peperdure, specialistische hardware-installaties 24/7 te kunnen laten draaien. Het trainen van AI-modellen verbruikt bovendien enorme hoeveelheden elektriciteit en de hitte die daarbij vrijkomt, moet dagelijks met miljoenen liters water worden gekoeld.

Er zijn in Europa maar weinig bedrijven voorhanden die bereid zijn om zulke investeringen te doen. Dat komt deels doordat de grote investeerders in Amerika zitten, waardoor start-ups moeilijk aan startkapitaal kunnen komen. Verder zijn de lonen in de VS hoger en is de loonbelasting lager, waardoor ook veel van het toptalent op AI-gebied dáár te vinden is. Daar komt ook nog de strenge regelgeving van de EU bij, die bedrijven kan afschrikken om te innoveren.

Toch is er sinds kort voorzichtig beweging zichtbaar op de Europese AI-markt. Steeds meer bedrijven werken aan eigen taalmodellen en chatbots die binnen de Europese wetgeving opereren en beter aansluiten op onze privacywaarden. Het gaat vaak nog om kleinschalige initiatieven met beperkte rekenkracht, maar ze laten wel zien dat Europa niet stilzit. Zo verschenen er de afgelopen maanden eindelijk enkele concrete voorbeelden van Europese chatbots die de concurrentie durven aan te gaan met Amerika: het Franse Le Chat van Mistral AI en het Zwitserse Lumo van Proton. Hun aanpak verschilt, maar beide projecten tonen dat ook binnen Europa ruimte ontstaat voor kunstmatige intelligentie op eigen voorwaarden.

Le Chat: Concurrent uit Frankrijk

Het Franse Mistral AI bracht eerder dit jaar onder de toepasselijk genaamde chatbot Le Chat een directe concurrent voor de gevestigde orde uit. Deze bot, beschikbaar voor Android, iOS en webbrowsers, maakt gebruik van volledig zelfgetrainde AI-modellen en staat dus voor een groot deel los van de VS. De hardware wordt nog wel geleverd door Amerikaanse fabrikanten. De gegevens worden echter opgeslagen op Europese servers en moeten daarmee voldoen aan strenge Europese privacywetten. Zo mag Mistral volgens de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) je gegevens niet buiten de EU beschikbaar maken. Er moet een juridisch zwaarwegende reden zijn om de gegevens met de overheid te mogen delen.

Hoe goed is Le Chat?

Voor de privacy is Le Chat dus een interessante keuze, maar hoe presteert Mistral in vergelijking met de concurrentie? Uit onze eigen tests blijkt dat Le Chat op de eerste plaats nog niet zo heel vaardig is in het Nederlands. Bij het schrijven van een Sinterklaasgedicht komt de chatbot met veel kromme zinnen, terwijl ChatGPT (naast wat rare rijmpjes) wel consequent kloppende zinnen aan elkaar rijgt. Datzelfde geldt voor zaken die de Nederlandse cultuur aangaan. Als we vragen om suggesties voor klassieke verjaardagshapjes, zegt Le Chat dat we miniquiches en sushi moeten serveren. ChatGPT begrijpt de opdracht beter en raadt ons oer-Hollandse blokjes kaas met mosterd, leverworst en haring op roggebrood aan.

Ook uit onafhankelijke benchmarks blijkt dat Le Chat het vaak moet afleggen tegen Amerikaanse en Chinese modellen. Benchmarks meten hoe chatbots presteren in een breed scala aan taken, bijvoorbeeld op het gebied van wereldkennis, wetenschappelijk redeneren, wiskunde en programmeren.

Mistral Large 2, het model dat momenteel voor Le Chat wordt gebruikt, krijgt van de grootste AI-vergelijkingssite, Artificial Analysis, een gemiddelde intelligentiescore van 38. Vrijwel alle andere AI-chatbots behalen hogere scores. Het huidige standaardmodel van ChatGPT, GPT-4o, verschilt met zijn score van 41 niet veel van Le Chat. Alleen OpenAI biedt ook een Pro-abonnement aan voor 24 dollar waarmee gebruikers toegang krijgen tot geavanceerdere modellen, zoals o3, die juist een topscore van 69 behaalt.

Mistral biedt ook een betaald abonnement (15 dollar), maar daarbij krijgen gebruikers alleen een hogere daglimiet bij het genereren van teksten en afbeeldingen. Ook kun je dan aangepaste chatbots te maken, bijvoorbeeld een bot die altijd antwoordt als een rapper. Betalende gebruikers krijgen dus geen geavanceerder AI-model.

Lumo: Protons privacygerichte alternatief

Sinds juli 2025 is Proton – bekend van Proton Mail en Proton VPN – met zijn eigen AI-chatbot Lumo op de markt gekomen. Daarmee voegt het bedrijf zich bij de kleine maar groeiende groep Europese spelers die een antwoord proberen te bieden op de Amerikaanse dominantie. Lumo profileert zich nadrukkelijk als een privacyvriendelijk alternatief dat de waarden van de Europese digitale soevereiniteit belichaamt.

De chatbot is gebouwd op open-sourcemodellen, waaronder Nemo, OpenHands, OLMO en Mistral Small, en draait volledig op Europese servers. Dat betekent dat alle gegevens binnen de grenzen van de EU blijven en dus onder de strenge AVG-regels vallen. Proton garandeert dat gesprekken niet worden gelogd en uitsluitend lokaal versleuteld worden opgeslagen, zodat zelfs het bedrijf zelf er geen toegang toe heeft. De dienst gebruikt geen enkele gebruikersinput om zijn modellen verder te trainen, iets wat bij Amerikaanse chatbots nog altijd de norm is.

©Proton

Wie wil, kan de webzoekfunctie inschakelen om actuele informatie op te vragen, maar standaard staat die uit. Daardoor werkt Lumo iets minder up-to-date dan ChatGPT of Gemini, maar het voorkomt dat de dienst ongezien data doorsluist naar externe bronnen. Ook kun je bestanden uploaden voor analyse, die vervolgens via Proton Drive worden verwerkt en net als e-mails en documenten volledig end-to-end-versleuteld blijven.

Lumo kent nog beperkingen. Zo kan de chatbot minder context onthouden dan de grote Amerikaanse modellen en ontbreken geavanceerde multimodale functies, zoals spraakinteractie of beeldherkenning. Toch is de komst van Lumo van grote symbolische waarde: eindelijk heeft Europa een concreet alternatief dat niet draait om schaal of winst, maar om vertrouwen, transparantie en privacy. Het laat zien dat innovatie ook kan ontstaan vanuit principes in plaats van marketingbudgetten – al zal de tijd moeten uitwijzen of dat genoeg is om het tegen de reuzen uit Silicon Valley op te nemen.

Kleine tekortkomingen

Een veelgehoorde klacht van AI-fanaten is dat Le Chat minder flexibel is dan de niet-EU-bots. Zo kan de chatbot minder context verwerken, waardoor de dienst niet geschikt is om een verslag van honderden pagina’s samen te vatten. Ook ontbreekt de mogelijkheid voor spraakgesprekken en kan de bot geen tekst lezen op afbeeldingen die je opstuurt. Je kunt Le Chat wel vragen om plaatjes te maken, maar daarvoor gebruikt de dienst het Flux Pro-model van een Duitse start-up. Dat model levert behoorlijke resultaten, al zijn de nieuwste beeldgeneratoren van ChatGPT en Google Gemini nog beter in het uitvoeren van complexe opdrachten en het leesbaar schrijven van tekst.

Ook Lumo is op dit vlak nog beperkt: de chatbot kan geen beelden genereren of analyseren en mist functies als spraakinteractie of uitgebreide contextherkenning. Proton richt zich voorlopig bewust op een veilige basisfunctionaliteit in plaats van op toeters en bellen. In vergelijking met Le Chat is Lumo dus minder veelzijdig, maar wel consistenter in zijn focus op privacy en databeveiliging.

AI-actieplan

Al met al kunnen Le Chat en Lumo op sommige punten aardig meekomen met hun Amerikaanse tegenhangers, maar op veel fronten blijven ze nog achter. De gemiddelde gebruiker kan er prima mee uit de voeten, al zullen bedrijven pas overstappen als Europese bots krachtiger worden en meer taken aankunnen. Om dat te bereiken zijn forse investeringen nodig. De Europese Unie beseft dat inmiddels ook. In april werd een actieplan gepresenteerd dat Europa moet helpen uit te groeien tot wereldleider op het gebied van kunstmatige intelligentie. Daarin belooft Brussel de bouw van vijf gigafabrieken voor de ontwikkeling van geavanceerde AI-modellen, investeringen in cloudcapaciteit en datacenters, en steun voor Europese start-ups. Na jaren van afwachten lijkt Europa zich dus eindelijk op te maken voor een inhaalslag. Met de komst van spelers als Mistral AI (Le Chat) en Proton (Lumo) krijgt het continent stap voor stap meer grip op zijn digitale toekomst. Misschien is dat bescheiden begin precies wat nodig is om ooit echt onafhankelijk te worden van Silicon Valley.