Inmiddels doen we deze grote wifi-mesh-test voor het vierde jaar op rij. Vier jaar geleden was het een niche-alternatief voor de traditionele router. Inmiddels hebben we het punt bereikt dat wanneer je op zoek bent naar gewoon goede wifi, je eigenlijk niet om mesh heen kunt. Wij haalden 23 verschillende wifi-systemen door de test en gingen op zoek naar de beste opties voor jou.

We hebben een flink aantal nieuwe systemen dit jaar. Er zijn ook systemen bij die gebruikmaken van de jongste generatie wifi 6 (802.11ax). Maar de primaire insteek van deze test blijft ongewijzigd: jij wilt gewoon goede wifi in huis met zo min mogelijk gedoe. Al de wifi-mesh-systemen in deze test doen precies dat: met behulp van een aantal verschillende units (ook nodes, satellieten of accesspoints genoemd) op handige plekken in je huis, heb je overal goed bereik en goede snelheden. Uiteraard zonder kabels te trekken; één van de grootste bezwaren tegen een traditionele accesspoint-opstelling.

Eén kanttekening blijft echter ook na vier jaar mesh ongewijzigd: hoe goed wifi-mesh-systemen ook zijn geworden, er gaat nog altijd niets boven bekabeling als je huis dat toestaat. Indien je bekabeling in huis hebt, kun je alsnog een mesh-oplossing overwegen en die bekabeling (deels) als fundament inzetten. Kijk dan naar systemen die in de tabel de eigenschap ‘bedrade backhaul mogelijk’ hebben.

We hebben voor dit artikel in totaal zelfs 28 systemen getest, 5 van deze systemen zijn officieel echter niet meer te koop. Soms vind je ze nog in de aanbieding, de complete tabel inclusief deze vijf extra mesh-systemen vind je hier.

Testmethode

Onze opstelling voor wifi 5 is een exacte kopie van vorige jaren. We testen nabij de router, zetten een tweede accesspoint op de verdieping daarboven en het eventuele derde punt op de bovenste verdieping. Sets van drie worden ook getest als set van twee: de zolder-1-hop-test simuleert dus de prestaties op de bovenste (tweede) verdieping zonder dat daar ook een accesspoint wordt geplaatst. Let op: in een ideale situatie gebruik je de derde satelliet niet om één lange keten te plaatsen, maar om vanaf de router in een andere richting het signaal te versterken.

Voor wifi 6 gebruiken dezelfde opstelling, maar hiervoor gebruiken we een nieuwere wifi6-client, waarmee hogere snelheden mogelijk zijn. De prestaties tussen de wifi5- en wifi6-modellen zijn dus niet één op één te vergelijken. We bespreken in deze test eerst de modellen met wifi 5, en pas daarna de opties en de voor- en nadelen van de producten met wifi 6.

Klasse-verschil

We splitsen mesh-systemen in verschillende categorieën: dualband- en triband-oplossingen. De laatste kenmerkt zich door een extra ingebouwde draadloze radio, die specifiek bedoeld is voor communicatie tussen de satellieten. Dualband-oplossingen, te herkennen in de tabel aan de afwezigheid van een backhaul-stream of de AC1200-, AC1300- of AC1750-klasse, dienen vooral om het bereik van je netwerk te vergroten, maar kennen een beperkte capaciteit. Als meerdere intensieve gebruikers tegelijk gebruikmaken van de verschillende dualband-toegangspunten, is dat vragen om problemen. Hiermee zijn ze primair bedoeld als betaalbare oplossingen voor huishoudens met weinig (gelijktijdige) gebruikers.

Wil je bijvoorbeeld met z’n vieren gelijktijdig op verschillende plekken in huis werken, kijk dan naar een systeem met die zogeheten dedicated backhaul. De extra capaciteit tussen de verschillende punten voorkomt dat één actieve downloader in de huiskamer de 4K-Netflixstream of Fortnite-liefhebber op zolder frustraties bezorgt.

Hoewel onze testresultaten na uitvoerig testen en frequent hertesten tot stand zijn gekomen, blijft het slechts één enkele situatie. Draadloze prestaties blijven sterk situatieafhankelijk. Het is dus goed mogelijk dat de prestaties in onze panden anders liggen dan een andere test; een onvermijdelijk kwaad. Zelfs onze voorzichtig gewogen test kan geen garanties bieden dat een product ook in jouw omgeving goed gaat werken; alleen een fysieke kabel staat écht garant voor zekerheid.

D-Link Covr

D-Link doet net als eerdere jaren met z’n Covr-1203 en 2202 mee in de AC1200/AC1300- en AC2200-klasse. We zien gelijk één nieuwe trend die we ook bij praktisch elke andere fabrikant zien: wifi-systemen zijn (onder andere dankzij de Corona-crisis) bijna allemaal wat in prijs gestegen.

D-Link heeft zijn zaken inhoudelijk goed voor elkaar. De installatie is kinderlijk eenvoudig, zowel de app als webinterface zijn prima en de torentjes elegant vormgegeven en afgemeten. De prestaties zijn niet uitzonderlijk, maar vallen prima in hun klasse en ook het bereik en de betrouwbaarheid is door de jaren heen geen probleem geweest.

Net als vorig jaar, zeker gezien de iets hogere prijs, vallen ze echter ook nog altijd een beetje tussen wal en schip voor de winst. Ze zijn iets duurder dan enkele alternatieven die ook nog iets sneller zijn. In deze test beoordelen we toch echt primair de prestaties en de prijs-prestatieverhouding. Het is er wel één om in de gaten te houden, met de juiste prijs zou dit een prima keuze zijn.

D-Link Covr-2202

Prijs
€ 249,- (voor 2 nodes)
Website
www.d-link.com8Score80

D-Link Covr-C1203

Prijs
€ 179,- (voor 3 nodes)
Website
www.d-link.com8Score80

©PXimport

TP-Link Deco

TP-Link was een mesh-bouwer van het eerste uur en dat zien we vandaag de dag terug in een ruim assortiment en een goed uitgewerkte gebruikerservaring. De installatie is goed, de app werkt goed en biedt alle gangbare functionaliteit: van gastnetwerk tot opties voor ouderlijk toezicht. De prestaties zijn over de hele linie erg goed.

Omdat TP-Link ook nog eens heel goedkoop is, kroonden we ze vorige jaren tot winnaar in de instap- en middenklasse, titels die ze dit jaar weten te behouden. Vooral de spotgoedkope dualband Deco M4 doet het goed. Zolang jij genoegen neemt met een oplossing die wel veel bereik en vlotte snelheden biedt, zonder de hogere capaciteit voor een druk gezin, is er eigenlijk geen betere keuze.

De Deco M9 Plus blijft dé keuze in de triband-middenklasse waar wel capaciteit is voor veel actieve gebruikers. Vorig jaar was Netgear met de Orbi RBK23 iets goedkoper, inmiddels gaan die twee kemphanen nek-aan-nek wat betreft de prijs en gebruikerservaring. TP-Link is gemiddeld echter wat sneller en geeft je ook een Zigbee-netwerk om wat smarthome-apparaten aan te koppelen. Hoe dan ook, met het oog op alle alternatieven is de M9 Plus één van de beste mesh-systemen die je kunt kopen.

TP-Link Deco M4

Prijs
€ 149,- (voor 3 nodes)
Website
http://nl.tp-link.com9Score90

©PXimport

TP-Link Deco M5

Prijs
€ 194,- (voor 3 nodes)
Website
http://nl.tp-link.com8Score80

TP-Link Deco M9 Plus

Prijs
€ 299,- (voor 3 nodes)
Website
http://nl.tp-link.com10Score100

©PXimport

Linksys Velop

Ook Linksys was er vroeg bij op de mesh-markt, en heeft door de jaren heen grote stappen gemaakt wat betreft gebruikservaring. Die was in het begin treurig, maar is vandaag de dag meer dan prima. De Linksys-apparaten hebben voldoende functies, daarin doen ze niet onder voor een stevige router. En de prestaties van de triband-variant zijn keurig in orde. De dualband-versie hoeven we het niet over te hebben, die is niet snel genoeg én veel te duur om te kunnen concurreren.

Vorig jaar schreven we dat Linksys een écht helder voordeel mist, en dat is ook dit jaar het geval. Dat is spijtig, want de Velop tri-band doet het op geen enkel vlak slecht, maar weet ook op geen enkel vlak genoeg te overtuigen om hem tot een winnaar te maken. Mocht Linksys de triband-variant ruim onder de prijs van de Deco M9 Plus of RBK23 kruipen, dan is het wel degelijk een interessante optie. Ook als je liever een zwarte behuizing hebt trouwens, want dat bieden die twee concurrenten niet en Linksys wel.

Linksys Velop Dual-band

Prijs
€ 249,- (voor 3 nodes)
Website
www.linksys.com5Score50

Linksys Velop Tri-band

Prijs
€ 299,- (voor 3 nodes)
Website
www.linksys.com8Score80

Netgear Orbi

De Netgear Orbi RBK50 (of RBK53 voor de kit van drie stuks) was onze testwinnaar van de afgelopen drie jaren. Een compliment, want drie jaar aan de top staan lukt zelden. Dit jaar is het wel tijd om die titel in te leveren. Toch blijft Orbi onverminderd één van de betere mesh-oplossingen op de markt. De installatie is eenvoudig en de backhaul is dermate krachtig dat je de satelliet praktisch overal neer kunt zetten zonder je zorgen te moeten maken over de prestaties. Het netwerk is snel en heeft flink wat capaciteit voor veel actieve gebruikers en als ‘oudje’ is hij tegenwoordig voor heel scherpe prijzen te vinden. Gezien de nieuwe testwinnaars niet gek veel sneller zijn, blijft de Netgear er nog altijd eentje om in de gaten te houden.

De Orbi RBK23 blijft ook een goed alternatief in de middenklasse, en een geduchte concurrent voor de nipt snellere Deco M9 Plus. Ook hier is de gebruikerservaring goed, net als de prestaties, het bereik en de capaciteit.

Over de jongste Orbi-telg zijn we echter minder te spreken. De nieuwe RBK13 Mini oogt leuk, maar biedt minder functionaliteit en weinig imposante testresultaten gezien de prijs. Vooralsnog doet Netgear het vooral goed in de midden- en topklasse. Het instapsegment laat het vooralsnog beter aan de concurrenten over.

Als zakelijke gebruiker kun je de Orbi Pro SRK60 nog overwegen. De prestaties komen grofweg overeen met de RBK50, maar de SRK60 heeft een extra ssid voor intern gebruik en optionele muur- en plafondinstallatie. Dit wel tegen een hele flinke meerprijs. Wij zouden zakelijk gezien een bedraad accesspoint-systeem aanschaffen, maar als dat echt geen optie is dan valt hier wat voor te zeggen.

Orbi RBK50

Prijs
€ 349,- (voor 2 nodes)
Website
www.netgear.nl9Score90

©PXimport

Orbi RBK23

Prijs
€ 229,- (voor 3 nodes)
Website
www.netgear.nl9Score90

Orbi RBK13

Prijs
€ 169,- (voor 3 nodes)
Website
www.netgear.nl6Score60

©PXimport

Ubiquiti AmpliFi

De iets oudere AmpliFi HD maakte jaren terug al grote indruk met zijn tot in de puntjes verzorgde verpakking, productpresentatie en app-ervaring. Helaas kostte deze dualband-oplossing toen meer dan menig triband-alternatief, en momenteel kost hij zelfs meer dan de apparaten in de AC3000-klasse. Hoe mooi en verfijnd hij ook mag zijn, zo kun je niet concurreren. De jongere Ubiquiti AmpliFi Instant kende vorig jaar een vergelijkbaar lot, simpelweg door voor een AC1200/1300-oplossing veel te prijzig te zijn vergeleken met de Deco M4.

Inmiddels is de AmpliFi Instant echter sterk in prijs gedaald. Nog niet tot het niveau van de prijsvechter, maar wel tot het punt dat er écht wat te zeggen valt voor de ultra compacte vormgeving, goede prestaties, een handig display en een enorm uitgebreide app. Er is ook geen ander mesh-systeem dat je zo snel installeert als deze. Ubiquiti is inmiddels een interessante speler geworden als je liever een iets luxer alternatief hebt dan de prijsvechters.

Ubiquiti AmpliFi HD

Prijs
€ 349,- (voor 3 nodes)
Website
www.amplifi.com6Score60

©PXimport

Ubiquiti AmpliFi Instant

Prijs
€ 159,- (voor 2 nodes)
Website
www.amplifi.com8Score80

Google Nest Wi-Fi

De eerste generatie Google WiFi wist ons niet echt te bekoren. Het was een aardig product, maar Google vroeg de hoofdprijs voor een dualband-systeem en écht concurrerend was hij niet.

De nieuwe Google Nest WiFi is echter een compleet ander verhaal en een echt buitenbeentje in deze test. Zo is elk accesspoint ook een Google Assistant én een – overigens best aardige – speaker. Jawel, elk accesspoint speelt synchroon muziek af als je dat graag wilt. Ook de aansluitingen zijn opvallend, maar dan negatief: zo hebben de satellieten simpelweg geen lan-poorten voor vaste systemen. Een enorm breekpunt als je iets bekabeld wilt aansluiten of een ethernet-backhaul wilt gebruiken.

Als dualband-systeem heeft Google niet de capaciteit voor een heel actief gezin, maar kijken we naar de prestaties dan doet hij het met één device echt heel erg goed. Dat maakt het lastig om objectief een score toe te wijzen, maar maakt zijn doelgroep wel overduidelijk: een single of jong gezin, op zoek naar een hoge snelheid en goed bereik. En met een duidelijke voorkeur voor een hip design, een beetje muziek en een superstrakke applicatie boven veel aansluitingen of een uitgebreide webinterface.

Google Nest Wi-Fi

Prijs
€ 259,- (voor 2 nodes)
Website
http://store.google.com8Score80

©PXimport

Synology MR2200ac

Ook Synology is een buitenbeentje, maar wel een interessante. Deze nas-fabrikant doet wel vaker iets met wifi, maar heeft niet de productieaantallen om écht te kunnen concurreren met de TP-Links en Netgears van deze wereld. Op gebied van prestaties doet dit bedrijf het goed, maar de prijs-prestatieverhouding loopt scheef.

Synology moet dan ook op zoek naar zijn eigen meerwaarde, maar in tegenstelling tot enkele concurrenten doet Synology dat prima. Zo doorloop je bij de installatie veel meer stappen en opties, en het beheer draait hier niet om een mooi vormgegeven app, maar om een extreem uitgebreide webinterface die je – vergelijkbaar met de nas-systemen – kunt uitbreiden met extra functionaliteit. Er zijn zelfs apps van derden te downloaden om nóg verder te gaan. Zelf zijn we enorm te spreken over het feit dat we met gebruikersprofielen en verschillende apparaten per gebruiker uitgebreide rapporten konden maken over het gebruik van onze kinderen. Profielen die ook overeenkomen met de profielen op de Synology-nas.

Gezien Synology geen pakketten maakt en de MR2200ac per stuk verkoopt, is het geen concurrent voor iedereen die ‘gewoon goede wifi’ zoekt. Maar voor bezitters van een Synology-nas en voor mensen die op zoek zijn naar veel tweakopties, is het wel een gewoon goed product.

Synology MR2200ac

Prijs
€ 127,- (per node)
Website
www.synology.com9Score90

AVM FRITZ!Mesh Set (7590+2400)

AVM kiest voor een oplossing die eigenlijk tussen router en mesh-systeem in zit: een router waar je losse mesh-satellieten op kunt aansluiten. Huidige bezitters van een Fritz!Box, XS4ALL-klanten bijvoorbeeld, kunnen simpelweg mesh-uitbreidingen kopen voor hun router. AVM verkoopt tegenwoordig ook kant-en-klare pakketten met een Fritz!Box 7590 en Fritz!Repeater 2400 Mesh-punt in één doos.

Dit levert je een redelijk prijzige combinatie op, die niet direct indruk maakt op papier. Zo ontbreekt een dedicated backhaul. Je koopt wel een enorm luxe router met alle toeters en bellen, en bovenal betrouwbaarheid. Deze routers worden namelijk ook veelvuldig ingezet bij zakelijke dsl-verbindingen om die reden.

Die positie maakt een goede vergelijking maken met mesh-oplossingen lastig, want AVM’s doelgroep is eigenlijk die gebruiker voor wie een typische mesh-oplossing net wat te eenvoudig is. AVM’s doelgroep is die gebruiker die juist de complete routerfunctionaliteit zoekt en vervolgens vooral een wens heeft om richting één of twee zwakke plekken in huis de wifi te versterken. Als je dat overweegt, is het goed te weten dat de combinatie goed werkt en dat de mesh-prestaties goed zijn. Maar bij gebrek aan dedicated backhaul zouden we niet adviseren veel actieve gebruikers op de satellieten te zetten.

AVM FRITZ!Mesh Set

Prijs
€ 269,- (voor 3 nodes)
Website
http://nl.avm.de8Score80

©PXimport

ASUS ZenWiFi en Lyra

Viermaal is scheepsrecht voor ASUS. Zijn eerste Lyra mesh-systeem maakte geen indruk en de opvolgende Lyra Trio bleek ook geen goed antwoord op TP-Link en Netgear. De AX6100 leek dat even te worden, want dat was het eerste mesh-product dat wifi 6 (deels) inzette, echter bleek die in de praktijk ook gewoon niet op te kunnen tegen de beste wifi 5-opties. Wifi 6 wordt bij dat systeem ook maar op één van de drie radio’s gebruikt. Alle drie worden ze nog verkocht, geen van deze drie is echt interessant.

Inmiddels is het wel raak voor ASUS met de ZenWiFi AC. Opvallend genoeg is dit pas het tweede mesh-systeem in de AC3000-klasse, oftewel met een 4x4 dedicated backhaul voor zowel prestaties als capaciteit. Over de ZenWiFi AC kunnen we heel kort zijn: hij troeft de Orbi RBK50 af wat betreft prestaties en combineert dat met praktisch volledige routermogelijkheden. Je kunt het simpel houden via de app op je telefoon, maar als je wilt heb je een extreem uitgebreide webinterface tot je beschikking. Met daarin alle denkbare opties van vpn, ouderlijk toezicht en de mogelijkheid om drie verschillende gastnetwerken op te zetten. De prijs is fors, maar dan heb je wel zowel de best presterende, als het uitgebreidste mesh-systeem op de markt.

Asus ZenWiFi ACv (Best getest)

Prijs
€ 349,- (voor 2 nodes)
Website
www.asus.nl10Score100

©PXimport

Wifi 6

TP-Link Deco X60

Opvallend genoeg lopen de eerste drie mesh-systemen met wifi 6 die op de markt zijn, extreem uiteen. De goedkoopste is de opvallend kleine TP-Link Deco X60. Met een wifi6-laptop zien we direct meerwaarde: flink hogere snelheden. Heb je twee wifi6-laptops? Dan zien we de snelheden van de X60 de gigabit ruimschoots voorbij schieten.

De budgetpositie van deze TP-Link wordt echter duidelijk zodra we met de satellieten verbinden: er zit namelijk geen dedicated backhaul op. Daardoor legt hij het daar uiteraard af tegen de veel duurdere ASUS- en Netgear-alternatieven, maar ook tegen de ZenWiFi met wifi 5. Dat zet dit product van TP-Link op een lastige positie, ondanks dat de installatie en app goed voor elkaar zijn.

Als je echter een deel van je huis hebt bekabeld, is het mogelijk om die bekabeling als backhaul in te zetten. Dan profiteer je wel van wifi 6, zonder enorme kosten. In dat geval is de X60 wel ideaal.

TP-Link Deco X60

Prijs
€ 399,- (voor 3 nodes)
Website
www.tp-link.com8Score80

©PXimport

ASUS ZenWifi AX

Net als de ZenWiFi AC doet de ZenWiFi AX het gewoon heel goed. Hij heeft, net als z’n wifi5-broertje, lekker veel mogelijkheden. En hij biedt snelheden die een gigabit-lan-poort praktisch voltrekken. We zien snelheden die zelfs via een satelliet hoger liggen dan menig wifi5-apparaat direct op de router haalt. Dit zijn het soort resultaten waarvoor je zou overwegen meer te betalen.

De meerprijs is echter wel heel extreem: 500 euro voor de kit met twee satellieten, waar we eerder al zagen dat je voor minder dan 300 euro wifi5-kits met drie satellieten kunt vinden. En de echte netwerk-nerd zal teleurgesteld kijken naar de afwezigheid van multigigabit-lan-poorten ondanks de aanwezigheid van een 2,5Gbit-wan-poort. Zo blijf je in je interne netwerk toch tot die een gigabit beperkt.

We vrezen dat hij té veel is voor praktisch elke consument, maar dan net weer niet extreem genoeg voor de echte netwerkfanatiekeling.

ASUS ZenWifi AX

Prijs
€ 495,- (voor 2 nodes)
Website
www.asus.nl9Score90

©PXimport

Netgear Orbi RBK852

Mocht je denken dat de nog duurdere Orbi RBK852 dan wel de puntjes op de i zet, dan moeten we je teleurstellen. Netgear gaat weliswaar nog iets verder dan ASUS: de Orbi heeft nog iets meer antennes, capaciteit en snelheid in huis. Maar ook hier zien we een product dat enerzijds veel te extreem is voor de meeste gebruikers en aan de andere kant net weer die paar extra opties mist die een echte netwerkliefhebber zou willen zien om echt geld te willen investeren: lan-poorten die hogere snelheden dan een gigabit aankunnen. Vergis je namelijk niet: de RKB852 kan dat met meerdere apparaten tegelijk eenvoudig aan.

Je kunt (in tegenstelling tot bij de ASUS) met lan-teaming een nas met twee lan-poorten weliswaar naar twee gigabit tillen. Toch is het ontbreken van multigigabit, zeker voor de nabije toekomst, een onnodige beperking die we lastig kunnen slikken voor een prijs van bijna 800 euro voor twee satellieten.

De Orbi RBK852 is extreem snel, goed doordacht en tot dusver enorm indrukwekkend, maar kan de huidige prijs lastig verdedigen. Of hij moet zakken, of Netgear moet zorgen voor minimaal 2,5Gbit/s-poorten.

Netgear Orbi RBK852

Prijs
€ 699,- (voor 2 nodes)
Website
www.netgear.com9Score90

©PXimport

Conclusie

Kijkende naar de resultaten in wifi 6 zien we duidelijk waar de toekomst ligt. Maar vooralsnog zijn dit prijzige opties, met ook nog wat flinke concessies. Dat maakt ze lastig om te verdedigen. Zeker wanneer we onze doelstelling van gewoon goede wifi nog maar eens herhalen. Heb je niet direct iets nodig? Wacht dan simpelweg nog even, want wifi6-mesh zal binnen nu en een jaar absoluut gangbaar worden.

Zoek je nu een gedegen oplossing, kijk dan naar de systemen met wifi 5. Wil je iets betaalbaars? Dan is de TP-Link Deco M4 voor het tweede jaar op rij ongeslagen: lage prijs, goede prestaties en goede gebruikservaring. Wil je meer capaciteit voor meerdere gebruikers, dan is het wederom TP-Link die erbovenuit springt met de Deco M9 Plus. Goede prestaties en ook prima instaat om een actief gezin van wifi te blijven voorzien. Kortom twee keer een Redactietip voor TP-Link.

Geef je meer om een extreem gelikte app en wat muziek in je huis? Dan is de Google Nest WiFi ook zeker het overwegen waard. Die mist de backhaul, maar presteert alsnog goed en weet ook nog een aardig muziekje te bieden. Ook een Redactietip voor deze outsider dus.

De prijs voor het beste mesh-systeem van dit moment gaat naar de ASUS ZenWiFi AC. Dit systeem biedt niet alleen topsnelheden, maar ook één van de meest extreem uitgebreide routermogelijkheden op de markt. Onderschat de winnaar van de afgelopen drie jaar echter niet: de Netgear Orbi RBK50 is nog altijd een uitstekende optie en bij vlagen goedkoper dan ASUS.

Wil je als bezitter van wifi6-clients toch liever wifi 6? Pak dan de TP-Link X60 wanneer je de satellieten op een bedrade backhaul kunt zetten. De X60 biedt goede prestaties voor een redelijke prijs, maar het gebrek aan dedicated backhaul maakt hem als pure mesh-oplossing nét niet. Als alternatief kun je de ZenWiFi AC overwegen, die het als mesh-oplossing beter doet. De Orbi RBK852 is weliswaar nog iets beter, maar dan moet je wel heel lichtzinnig denken over 800 euro voor een verbetering van je wifi-netwerk.

©PXimport

Twee, of toch drie?

Smarthome-apparaten zijn handig, maar vaak ook relatief prijzig. Dan wil je natuurlijk niet dat de fabrikant na een paar jaar de ondersteuning stopt. Daar hoef je niet bang voor te zijn als je spullen koopt die gebruikmaken van standaarden die door iedereen gebruikt kunnen worden. Wij hebben allerlei smarthome-spullen voor je gezocht die werken met open standaarden, zoals Zigbee, Z-Wave of wifi, die je daardoor met een eigen systeem als Home Assistant of Homey kunt gebruiken.

5x Beveiliging

Aqara Deur en Raam Sensor T1

Aqara is een fabrikant van smarthomeproducten die bedoeld zijn om te gebruiken in combinatie met een eigen hub, maar vaak gebruikmaken van Zigbee. Zo is de Deur en Raam Sensor T1 een compact deur- of raamcontact die je via Zigbee kunt koppelen met onder andere Home Assistant. Je plakt de twee delen van de sensor met bijgeleverde tape op je raam of deur, waarna gedetecteerd kan worden of je raam of deur openstaat. De sensor werkt op een CR1632-knoopcel die ongeveer twee jaar meegaat.

Aeotec Multipurpose Sensor

De Aeotec Multipurpose Sensor is in eerste instantie een deur- of raamcontact waarmee je kunt detecteren of een raam of deur open of dicht is. Aeotec heeft daarnaast een temperaratuursensor en accelerometer ingebouwd. Hierdoor kan de Multipurpose Sensor de temperatuur en de hoek van de sensor detecteren, maar ook trillingen. Met die hoek kun je bijvoorbeeld bepalen of een raam in de kiepstand openstaat, terwijl trillingen naast inbraakdetectie voor allerlei dingen gebruikt kunnen worden.

De sensor communiceert via Zigbee en werkt op een CR2450-knoopcelbatterij die het ongeveer een jaar uithoudt.

IKEA Vallhorn

Het grootste voordeel van de IKEA Vallhorn is de prijs, want voor 10 euro heb je een bewegingssensor die je kunt koppelen via Zigbee. Veel van IKEA’s slimme producten gebruiken Zigbee voor communicatie met de eigen hub. De bewegingssensor heeft een ingebouwde timer die je kunt instellen op één of vijf minuten waarmee de status na het verstrijken van die tijd weer op geen beweging wordt gezet.

Je kunt hem neerzetten, maar de behuizing is ook voorzien van gaten waarmee je hem aan de muur kunt monteren. De IKEA Vallhorn werkt op twee AAA-baterijen waarbij je het best oplaadbare batterijen kunt gebruiken. Een nadeel is dat de behuizing door deze normale batterijen vrij groot is.

©PER LIEDBERG

Aeotec Sirene 6

De Aeotec Siren 6 is een sirene die gebruikmaakt van Z-Wave. Het apparaat kan hard geluid maken en lichtsignalen geven als er alarm is, maar je kunt hem ook voor andere doeleinden gebruiken. Het is namelijk mogelijk om verschillende geluiden te programmeren waardoor de speaker ook te gebruiken is voor bijvoorbeeld een deurbel of andere situatie waarin je een melding wilt horen. De sirene werkt op een netspanningsadapter, maar is voorzien van een back-upbaterij voor wanneer de stroom uitvalt.

Philips Hue Motion Sensor

De Hue Motion Sensor is uiteraard bedoeld voor Philips’ eigen Hue-bridge, maar maakt gebruik van Zigbee en je kunt hem ook koppelen met andere smarthome-systemen. Het grootste voordeel van de Hue Motion Sensor is dat de compacte behuizing een fraai uiterlijk heeft. Behalve neerzetten, kun je hem ook aan de muur monteren, bijvoorbeeld bovenaan in een hoek je van het plafond. De sensor werkt op twee AAA-batterijen.

3x Rookmelder

FIBARO Smoke Sensor 2

Uiteraard is het primaire doel van een rookmelder om bij brand jouw leven te redden als je thuis bent en de Fibaro Smoke Sensor 2 waarschuwt daarom met licht- en geluidsignalen als er rook gedetecteerd wordt. Daarnaast wordt een signaal verstuurd naar je smarthome-systeem. Er wordt hiervoor gebruikgemaakt van Z-Wave, dus die draadloze standaard moet dus wel ondersteund worden door je smarthome-systeem. Deze rookmelder werkt op een verwisselbare CR123A-batterij die ongeveer twee jaar meegaat.

KlikAanKlikUit ZSDR-850

Ook als je Zigbee gebruikt, is er een geschikte rookmelder voor Home Assistant of andere smarthome-systemen in de vorm van de KlikAanKlikUit ZSDR-850. Hoewel je dit merk waarschijnlijk kent van zijn 433MHz-producten, maakt de fabrikant tegenwoordig ook Zigbee-producten. Dezelfde producten worden ook onder de merknaam Trust verkocht.

De rookmelder heeft een luid alarm van 85 dB, dat afgaat als rook gedetecteerd wordt. Hij werkt op een verwisselbare CR123A-batterij, die volgens de fabrikant zo’n drie jaar meegaat. De rookmelder geeft uiteraard ook een luid geluidssignaal als er rook gedetecteerd wordt.

Shelly Plus Smoke

Heb je geen Zigbee- of Z-Wave-radio in je smarthome-systeem, dan kun je terecht bij de Shelly Plus Smoke. Deze rookmelder gebruikt wifi voor de verbinding met onder andere Home Assistant.

Ook de rookmelder heeft een verwisselbare CR123A-batterij, die volgens de fabrikant vijf jaar meegaat. Dat lijkt ons wat optimistisch, zorg er bij iedere rookmelder voor dat je een reservebatterij op voorraad hebt, zodat je deze direct kunt vervangen als de batterij leeg is.

3x Tuinverlichting

Philips Hue Buitensensor

Wil je de buitenverlichting niet de hele tijd laten branden, maar wel als er beweging gedetecteerd wordt? Dan heeft Philip met de Hue Buitensensor een bewegingssensor in het assortiment die je dankzij een weerbestendige behuizing buiten kunt gebruiken.

De bewegingssensor is in eerste instantie bedoeld om te koppelen aan een Hue Bridge, maar maakt gebruik van Zigbee en is hiermee ook direct te koppelen aan Home Assistant. De sensor werkt op twee AA-batterijen, die minimaal twee jaar meegaan.

Innr Outdoor Smart Pedestal Light Colour

De Innr Outdoor Smart Pedestal Light Colour is een setje van drie lichtpaaltjes waarmee je verlichting in ieder denkbare kleur kunt maken met een lichtopbrengst van maximaal 230 lumen per paaltje.

De paaltjes zijn voorzien van scherpe punten die je in de grond of een plantenbak kunt prikken. De lampen zelf werken op 24volt-gelijkspanning, er wordt een adapter meegeleverd die je in een stopcontact steekt. Als de meegeleverde kabels te kort zijn, levert Innr verlengkabels in twee of vijf meter. Verbinden doe je via het Zigbee-protocol.

Philips Hue Impress Sokkellamp

Philips levert diverse Hue-buitenlampen, waaronder deze Impress-buitenlamp op sokkel. Er is zowel een variant die je direct op de netspanning aansluit als in een variant die je aansluit op een 24volt-adapter. Beide varianten hebben een lichtopbrengst van maximaal 1180 lumen en kosten hetzelfde.

Voor de laagspanningsvariant moet je de benodigde buitenvoeding wel los aanschaffen, waarbij de goedkoopste 40watt-variant 50 euro kost en genoeg is om bijvoorbeeld vijf Impress-buitenlampen op sokkels van energie te voorzien.

4x Schakelen

Sonoff ZBMiniL2

Met een inbouwmodule kun je een wandschakelaar slim maken en zo normale lampen opnemen in je smarthome. Veel inbouwmodules hebben een nuldraad nodig, maar zo’n draad ontbreekt in de meeste inbouwdozen voor wandschakelaars. Gelukkig hoeft een draad trekken niet per se, want de Sonoff ZBMiniL2 vereist geen nuldraad.

De inbouwmodule gebruikt Zigbee en is lekker compact, waardoor hij achter de meeste wandschakelaars moet passen.

Innr Outdoor Smart Plug

Met een slimme stekker kun je allerlei apparaten schakelen via je smarthome-systeem, waaronder lampen. Ook buiten kan zo’n slimme stekker handig zijn, bijvoorbeeld voor kerstverlichting. Een willekeurige slimme stekker buiten gebruiken is natuurlijk niet zo’n goed idee, maar de Innr Outdoor Smart Plug met Zigbee is wel ontworpen voor buiten en is spatwaterdicht.

Let er op dat deze slimme stekker met randaarde maximaal een belasting van 10 ampère (2300 watt) aan kan.

Fibaro Walli Outlet

Je kunt een wandcontactdoos slim maken met een inbouwmodule, maar er bestaan ook complete slimme wandcontactdozen, zoals de Walli Outlet van Fibaro. Dit slimme stopcontact maakt gebruik van Z-Wave, en is er in een witte of zwarte uitvoering.

Fibaro levert het stopcontact inclusief afdekraam, maar de Walli Outlet is ook compatibel met schakelmateriaal van andere fabrikanten. Behalve schakelen kan de Walli Outlet ook het energieverbruik meten en wordt dit ook getoond middels een gekleurde ring.

EcoDim Draadloze schakelaar

EcoDim maakt onder andere diverse smarthome-producten met Zigbee of Z-Wave. De fabrikant heeft onder andere Zigbee-schakelaars in het assortiment, in een witte of zwarte uitvoering. Ze werken draadloos als een afstandsbediening en je kunt ze dus over al tegen de muur bevestigen, maar ze passen ook over een inbouwdoos. De schakelaars zijn er met één, twee of vier groepen, zodat je ook in een kamer met meerdere lampen toch een wandbediening kunt gebruiken.

4x Binnenklimaat

IKEA Vindstyrka

Voor een dashboard is het handig als je voor iedere kamer gegevens hebt als de temperatuur en luchtvochtigheid. Daar kun je de IKEA Vindstyrka voor gebruiken, die je kunt koppelen via Zigbee. De Vindstyrka meet fijnstof, de temperatuur en de luchtvochtigheid. Ook wordt aangegeven of vluchtige organische stoffen toe- of afnemen. Handig is dat deze luchtkwaliteitssensor ook zijn eigen schermpje heeft.

Awair Element

De Awair Element is een prettig ontworpen kastje dat de luchtkwaliteit in de gaten houdt en sensors heeft voor de temperatuur, luchtvochtigheid, CO2, luchtige organische stoffen en fijnstof. Het apparaat heeft een ingebouwd ‘scherm’ bestaande uit leds waarmee je de verschillende waarden kunt aflezen.

Awair-apparaten communiceren via wifi en gebruik je eigenlijk met een eigen app en clouddienst. Je kunt echter instellen dat Home Assistant het apparaat lokaal kan benaderen via een API-functie.

Lees ook: Slimme luchtkwaliteitsmeter: zo meet en verbeter je de luchtkwaliteit in huis

Aqara Temperature and Humidity Sensor T1

Wil je de temperatuur en luchtvochtigheid onopvallend in de gaten houden, dan heeft Aqara met de Temperature and Humidity Sensor een compacte optie. De behuizing heeft een afmeting van slechts 3,6 bij 3,6 centimeter en is nog geen centimeter plat. Een perfect apparaatje dus om op een onopvallende plek op de muur te plakken.

De sensor werkt op een CR2032-knoopcelbatterij, die zo’n twee jaar meegaat. Daarbij zijn ze ook nog eens redelijk betaalbaar, waardoor je je hele huis in de gaten kunt houden.

IKEA Badring

De IKEA Badring maakt gebruik van Zigbee voor de communicatie en detecteert waterlekkage. Leg hem dus onder je wasmachine, in je keukenkastje of andere plekken waar het risico op waterlekkage groot is en voorkom de schade die lekkage altijd veroorzaakt. Uiteraard kun je IKEA-sensors ook gebruiken in combinatie met IKEA’s eigen smarthome-systeem.

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.