OLED kennen we vooral van de telefoons en televisies, maar sinds kort zijn dit soort schermen ook in laptops beschikbaar. Asus heeft met de Asus Vivobook Pro 14X een laptop met prachtig OLED-scherm en bijpassende hardware in de verkoop. Wij hebben hem getest, lees er alles over in deze Vivobook Pro 14X review.

De Vivobook-lijn van ASUS is al een lange tijd een goede optie als je op zoek bent naar een stijlvolle draagbare laptop, maar met de nieuwe Vivobook Pro-laptops als de geteste Vivobook Pro 14X  OLED slaat het bedrijf een andere weg in. Het is nog steeds een apart ontwerp en een laag gewicht, maar door er krachtige hardware en een grote selectie aan poorten toe te voegen, richt ASUS zich nu ook op de poweruser. Het model dat wij hebben getest krijgt daar ook nog eens een bijzonder OLED-scherm bij. 

©PXimport

©PXimport

Design en bouwkwaliteit

De Vivobook Pro 14X is behoorlijk slank voor een laptop met een scherm van dit formaat. De randen rondom het scherm zijn nog niet zo klein als dat van bijvoorbeeld een XPS 15, maar het is zeker niet iets waar we over kunnen klagen. Deze randen geven echter wel de ruimte voor een degelijke webcam met fysieke privacy-slider, iets wat in deze tijden zeer waardevol is.

Op het plastic randje rondom het scherm na is de behuizing rondom gemaakt van matzwart metaal en voelt zeer stevig. De behuizing buigt of kraakt nergens en voelt in zijn geheel erg solide aan. Ook het scharnier doet uitstekend zijn werk en de laptop is te openen met één hand.

Op de bovenkant van het deksel vinden we een ASUS-embleem met een gestreept patroon en een paar hashtags. Deze had ASUS naar onze mening beter weg kunnen laten, maar dat is een zeer persoonlijk dingetje. Het andere detail op de klep is wel verrassend handig: een subtiele voelbare lijn aan de kant waar je de laptop open moet maken. Het zijn dat soort kleine dingetjes die duidelijk maken dat er veel aandacht is besteed aan het ontwerp.

Aan de binnenkant vinden we weinig bijzonders. De koeling lijkt magertjes, maar wordt in de praktijk nooit oorverdovend luid door het gebruik van twee ventilatoren. Helaas heeft ASUS er wel voor gekozen om het RAM op het moederbord te solderen. Het is dus niet mogelijk om deze zelf uit te breiden als later blijkt dat jouw configuratie niet voldoende is. De SSD kun je wel zelf vervangen en ook de 63Wh-batterij is goed bereikbaar. 

©PXimport

De speakers aan de onderkant van de laptop voldoen redelijk aan de verwachtingen van een luxe moderne laptop. Het geluid kan behoorlijk hard, maar wordt vooral bij hogere volumes blikkig en de bas is nauwelijks aanwezig. De laptop is duidelijk niet geschikt om een kamer te vullen met muziek, maar het is meer dan genoeg voor filmpje of meeting.

Anders dan bij veel andere “Pro”-laptops heeft de Vivobook Pro 14X een verrassende hoeveelheid poorten. Met in totaal drie USB-A-poorten en een USB-C-poort hebben de meeste gebruikers genoeg voor alle randapparatuur. De HDMI-poort is daarnaast handig bij het geven van presentaties en de fotograven zullen erg blij zijn met de micro SD-kaartlezer.

©PXimport

Fijn werken

Ook het toetsenbord en trackpad lenen zich uitstekend voor de professionals. Het toetsenbord is prettig om te typen met voldoende feedback en een prettige coating. Het trackpad is groot genoeg dat je nooit te weinig ruimte hebt, maar is niet zo groot dat hij in de weg zit tijdens het typen. Overigens noemt ASUS het zelf een DialPad, omdat er een extra feature zit ingebakken voor Adobe-gebruikers. 

Met een speciale beweging kan er een cirkel met instellingen tevoorschijn getoverd worden die werken in de workflow in een aantal applicaties zoals Photoshop vergemakkelijkt. Op het moment zijn er echter nog geen andere toepassingen voor, dus is het gebruik van die functie vrij beperkt. 

©PXimport

Scherm

De belangrijkste feature van de Vivobook Pro 14X OLED is natuurlijk het beeldscherm. Bij het eerste gebruik is de kracht van OLED direct duidelijk. Het is iets dat je met je eigen ogen moet zien, maar een OLED-scherm kijkt veel prettiger en heeft uiteraard dat felbegeerde oneindige contrast. In het geval van deze ASUS werkt er nog veel meer positieve factoren. 

Om te beginnen is dit één van de beste laptops die we tot nu toe hebben gemeten als het gaat om kleurweergave. Het beeldscherm komt met een kalibratieprofiel dat door Pantone is gevalideerd en bereikt moeiteloos 100% van het DCI-P3-spectrum en 97% Adobe RGB. De gemiddelde delta E komt uit op een uitstekende 0.39, maar ook het maximum was niet hoger dan 1.09. Dat zijn zeer goede resultaten die deze laptop bij uitstek geschikt maakt voor kleurgevoelig werk. 

©PXimport

Helaas gaat het hier wel om een glossy paneel. Het heeft dus een duidelijk spiegelend effect bij donker beeld, wat vooral bij films storend kan zijn. Gelukkig heeft het OLED-scherm wel een uitstekende piekhelderheid van 583 cd/m2, waardoor spiegelingen bij heldere beelden nauwelijks zichtbaar zijn.

Als laatste is er nog een belangrijke kanttekening nodig bij OLED-panelen. Op het moment is het namelijk nog niet goed duidelijk hoe die zich houden bij gebruik met Windows. Statische objecten zoals de taakbalk zouden voor permanente burn-in kunnen zorgen waardoor je ook bij full-screen applicaties nog een wazige variant van de taakbalk kunt waarnemen. Dit was voornamelijk een groot probleem bij de eerste generatie OLED-televisies en komt inmiddels steeds minder voor, maar het is iets waar je zeker nog rekening mee moet houden. 

©PXimport

Prestaties

De geteste laptop is de meest krachtige variant die ASUS op het moment verkoopt. Met een 8-core AMD Ryzen 9 5900HX en 32GB geheugen zullen er weinig taken zijn die deze laptop niet aan kan. Voor het compileren van grote programma’s, renderen van 3D-objecten of uitrekenen van wiskundige modellen is deze configuratie dus zeer geschikt, maar minder veeleisende gebruikers hebben waarschijnlijk genoeg aan de minder krachtige Ryzen 5 5600H-processor en 16GB geheugen. De modellen met 8GB werkgeheugen kun je beter laten liggen, dat is vandaag de dag al snel niet meer voldoende.

De kracht van de hardware zien we ook terug in de benchmarks. De Vivobook Pro 14X zet in PCMark 10 een score neer van 9736 in Essentials en 9345 in Productivity. De Blender Classroom render doet er met de CPU 9:03 minuten over en 5:30 minuten met de GPU.

Ook de SSD bereikt het maximaal haalbare met PCIe 3.0. Sequentieel 1MB lezen gaat met een snelheid van 3604MB/s en schrijven kan met een snelheid van 3073MB/s. Het meer realistische random lezen en schrijven van kleine bestanden valt zoals gebruikelijk een stuk lager uit, maar is nog altijd uitstekend. 

©PXimport

Conclusie

De Asus Vivobook Pro 14X is een uitstekende laptop voor veeleisende gebruikers die meer doen dan alleen tekstverwerken en emails bijhouden. Het lage gewicht en de uitstekende behuizing zorgen er daarnaast voor dat de laptop zich gemakkelijk mee laat nemen. Het paradepaartje van deze laptop is echter het beeldscherm. De kleuren zijn fantastisch en OLED is een stuk prettiger voor je ogen dan traditionele LCD-beeldschermen. We hebben hier dus te maken met een uitstekende alleskunner waar menig gebruiker blij van zal worden. 

WhatsApp krijgt in Europa een nieuwe mogelijkheid om berichten te delen met andere chatdiensten. BirdyChat en Haiket sluiten als eerste aan. De uitbreiding volgt uit de Digital Markets Act, die voorschrijft dat grote chatdiensten berichten en media moeten kunnen uitwisselen met partijen die hiervoor kiezen.

Na een testperiode rolt Meta de koppeling de komende maanden verder uit. Wie zich aanmeldt, kan vanuit WhatsApp direct communiceren met gebruikers van BirdyChat en Haiket. Met BirdyChat wissel je tekst en foto's uit. Haiket werkt anders: dit is een voice-first app, waardoor de koppeling zich beperkt tot gesproken berichten. Groepsgesprekken komen later, zodra dit door alle partijen ondersteund wordt. De koppeling is optioneel en werkt alleen in Europa. Je schakelt de koppeling zelf in of uit via de instellingen van WhatsApp.

Meta benadrukt dat de aanpak aansluit op de technische eisen van de DMA. Een belangrijk punt is dat derde partijen dezelfde vorm van end-to-end-encryptie moeten gebruiken als WhatsApp. De basis blijft het WhatsApp-protocol, al kunnen gesprekken met andere diensten op enkele punten afwijken van de vertrouwde WhatsApp-chats. Daarom krijgen gebruikers bij het inschakelen eerst een korte toelichting.

Binnenkort verschijnt er een melding in het instellingenmenu. Daar lees je hoe je de koppeling activeert en welke diensten op dat moment zijn aangesloten. De uitrol verloopt in fases en breidt stap voor stap uit naarmate nieuwe partijen zich aansluiten.

©BirdyChat

Beschikbaarheid

De koppeling met BirdyChat en Haiket wordt de komende maanden beschikbaar op Android en iOS binnen de Europese regio. De functie werkt pas nadat je je handmatig hebt aangemeld. Nieuwe diensten kunnen in een later stadium volgen, mits ze voldoen aan de technische eisen voor beveiliging en koppeling.

Spotify verhoogt regelmatig haar abonnementstarieven. Dat is frustrerend, want vergelijkbare diensten als Deezer, Apple Music en Tidal zijn inmiddels goedkoper. Desondanks is Spotify nog ruimschoots marktleider in de wereld van muziekstreaming. Luisteraars hechten nu eenmaal veel waarde aan hun zorgvuldig samengestelde afspeellijsten. Maar wat als je die heel eenvoudig kunt overzetten?

Voor Spotify betaal je inmiddels 12,99 euro voor een individueel abonnement, waardoor het een van de duurste streamingdiensten van dit moment is. Studenten zijn nog wel voordelig uit met 6,99 euro per maand. Je kunt overwegen om over te stappen, want de meeste andere streamingdiensten hebben een vergelijkbare muziekcatalogus, maar op jaarbasis kan een abonnement op bijvoorbeeld Deezer (11,99 euro per maand) of Tidal (10,99 euro per maand) zo enkele tientjes schelen.

Waarom zou je overstappen?

Naast lagere kosten zijn er mogelijk nog meer redenen om naar een andere streamingdienst over te stappen. We zetten een aantal overwegingen op een rij.

Ondanks jarenlange geruchten levert Spotify nog altijd sterk gecomprimeerde audiostreams . Hierbij is het originele muziekbestand een kopje kleiner gemaakt. Dit zorgt voor een lagere netwerk- en server­belasting. Als je een hoge audiokwaliteit belangrijk vindt, ligt een abonnement op Tidal, Deezer of Apple Music meer voor de hand. Deze aanbieders leveren hun audiostreams in ­lossless-kwaliteit. Dat betekent kort gezegd dat je zonder verlies van audiogegevens naar muziek kunt luisteren. Je hebt wel een goede bekabelde hoofdtelefoon of hifi-­installatie (versterker en speakers) nodig om het verschil in audiokwaliteit te kunnen horen. De muziek klinkt in dat geval levendiger en bevat meer details.

Bij alle onlinemuziekdiensten kun je albums van bekende artiesten beluisteren, maar er zijn ook enkele verschillen. YouTube Music bevat bijvoorbeeld veel livemuziek die je nergens anders vindt. Tidal publiceert soms exclusieve interviews met artiesten en Apple Music beheert zijn eigen radiostation met diskjockeys. Hoor je in een winkel of restaurant een leuk liedje? Met de ­SongCatcher-functie van Deezer achterhaal je direct de artiest en de naam van het liedje.

Apparaatondersteuning

Wil je weleens iets anders dan Spotify? Verdiep je dan eerst in de opties van de alternatieve onlinemuziekdienst. Uiteraard wil je met je favoriete apparaten van goede muziek genieten. Voor pc’s, laptops, tablets en smart­phones biedt elke streamingaanbieder ondersteuning.

Let bij het gebruik van een smart-tv, (netwerk)receiver, wifi-speaker, mediaspeler en/of spelcomputer wel even op. Check of er voor jouw afspeelapparaat een app van de streamingdienst beschikbaar is. Zo niet, dan kun je mogelijk vanaf een smartphone muziek op dit apparaat afspelen. Dat werkt via bluetooth, AirPlay of Chromecast. De smartphone fungeert hierbij als afstandsbediening. Dat gaat overigens mogelijk ten koste van de audiokwaliteit.

Proefabonnement

Zodra je een andere muziekdienst hebt gekozen, start je eerst een proefabonnement. Deezer, Apple Music, Tidal en YouTube Music kun je gratis een maand uitproberen. Bedenk wel dat je tijdens de registratieprocedure alvast betaalgegevens moet opgeven, bijvoorbeeld via iDEAL, PayPal of een creditcard. Wanneer je binnen dertig dagen opzegt, schrijft de bewuste muziekdienst geen geld af. Blijf je langer lid, dan start automatisch een betaald abonnement.

Spotify-afspeellijsten

Als je eenmaal bij een andere streamingaanbieder een account hebt aangemaakt, wil je jouw Spotify-omgeving misschien overzetten . Het is bijvoorbeeld prettig wanneer je persoonlijke afspeellijsten ook ergens anders kunt beluisteren. Stel je eens voor dat je tientallen of misschien wel honderden liedjes in een nieuwe afspeellijst moet opslaan. Zeker wanneer je ook nog eens aparte lijsten voor bijvoorbeeld sport, werk, vervoer, feestdagen en nachtrust gebruikt, kost het samenstellen zeeën van tijd. Spotify heeft helaas geen functie om afspeellijsten te exporteren. Gelukkig bestaan er wel diverse andere hulpjes die deze klus voor je klaren. Houd er wel rekening mee dat het mogelijk niet altijd lukt om alle nummers een-op-een over te zetten. Sommige (kleine) artiesten of platenlabels kiezen er namelijk voor om muziek niet bij alle streamingdiensten onder te brengen. Maar zeker bij gerenommeerde artiesten komt dat in de praktijk weinig voor.

Afspeellijsten overzetten

Voor het overzetten van afspeellijsten kun je aparte tools gebruiken. We bespreken deze tools in het kort, zodat je voor jezelf kunt nagaan of die voor jouw wensen geschikt is.

TuneMyMusic

TuneMyMusic is een ideaal tooltje om vlot afspeellijsten tussen verschillende muziekdiensten uit te wisselen. Een groot pluspunt is de brede platformondersteuning. Naast de eerder in dit artikel genoemde namen kan TuneMy­Music ook overweg met onder andere Amazon Music, Qobuz, Napster en SoundCloud. Je kunt er dus alle kanten mee op!

Met de gratis versie zet je tot vijfhonderd nummers over naar een andere streamingdienst. Dat is voor veel gebruikers ruimschoots voldoende. Bevatten jouw afspeellijsten meer liedjes? Een abonnement zonder limiet kost 5,50 dollar per maand (ongeveer 4,60 euro). Betalen kan via PayPal of een creditcard.

Met het Premium-abonnement is het mogelijk om afspeellijsten op verschillende streamingdiensten continu te synchroniseren. Wie eenmalig afspeellijsten naar een andere muziekdienst kopieert, zegt het abonnement gewoon meteen weer op. Voor die paar euro scheelt dat je echt een heleboel tijd.

Afspeellijst(en) selecteren

Nu is het hoog tijd om je favoriete afspeellijst(en) te gaan kopiëren. Ga naar www.tunemymusic.com en klik op het Spotify-logo. Nu zie je een pop-upvenster. Mogelijk ben je al met jouw Spotify-account aangemeld. Zo niet, typ dan de juiste inloggegevens in. Het is namelijk noodzakelijk dat je TuneMyMusic toegang geeft tot jouw ­Spotify-account. Bevestig daarom met Akkoord. Je klikt vervolgens op Laden van Spotify-account.

Standaard staan er voor alle afspeellijsten vinkjes. Wil je een bepaalde muziekverzameling niet overzetten, verwijder dan het vinkje naast de bewuste lijst. Je kunt zelfs specifieke nummers weglaten. Klik in dat geval op de naam van de lijst en wis alle vinkjes voor de ongewenste liedjes . Naast afspeellijsten zet TuneMy­Music op jouw verzoek ook favoriete nummers, albums en artiesten over. Maak een weloverwogen keuze en klik onderaan op Kies Bestemming.

Muziekbestemming kiezen

Je gaat nu de nieuwe bestemming voor jouw geselecteerde afspeellijst(en) selecteren. Klik op de naam van de beoogde onlinemuziekdienst. Voor deze workshop nemen we Tidal als voorbeeld, maar de stappen komen bij andere aanbieders grotendeels overeen. Er opent een pop-upscherm. Misschien ben je al bij de streamingdienst ingelogd. Is dat niet zo, dan typ je een gebruikersnaam en wachtwoord. Mogelijk is het nog nodig om toestemming voor accounttoegang te geven. Klik daarna op Start Overzetten en Doorgaan.

Bekijk na afloop in hoeverre de kopieeractie is geslaagd. Misschien missen er bijvoorbeeld enkele nummers. Je ziet dan een aantal ontbrekende sporen. Klik op het gele getal en check om welke liedjes het gaat. In dit geval zijn dat nummers die niet op Tidal staan. Gebruik je de gratis versie van TuneMyMusic en heb je onverhoopt meer dan vijfhonderd nummers geselecteerd?

De overdracht stopt na het vijfhonderdste liedje automatisch. Je kunt eventueel een Premium-abonnement nemen en daarna de kopieeractie hervatten. Ten slotte kijk je natuurlijk even bij de nieuwe streamingdienst of je de afspeellijsten en overige favorieten ziet staan.

Lokale afspeellijst

TuneMyMusic heeft een optie om een lokaal opgeslagen afspeellijst te importeren. Handig, want in bepaalde muziekprogramma’s kun je metadata van een audio­collectie naar een m3u- of csv-bestand exporteren. Bekende tooltjes als Foobar2000, MusicBee en MediaMonkey zijn hiervoor geschikt. Deze afspeellijsten gebruik je net zo makkelijk in een online muziekdienst.

Ga naar www.tunemymusic.com/transfer en klik onderaan op Bestand uploaden. Via Kies een bestand selecteer je de lokaal opgeslagen afspeellijst op de computer. Je kunt het bestand vanuit Verkenner ook naar TuneMyMusic slepen. Afhankelijk van de aanwezige metadata koppel je vervolgens velden aan de juiste gegevens. Stel onder meer in welke velden de artiest en de naam van het liedje vertegenwoordigen. Klik op Doorgaan. In de volgende stap kun je desgewenst vinkjes voor nummers verwijderen. Die worden dan niet overgeheveld. Bepaal via Kies Bestemming naar welke muziekdienst je de liedjes gaat kopiëren. Ga zo nodig akkoord met toegang tot je account.

Muziekgegevens delen

Een handige functie is dat je muziekgegevens met anderen kunt delen. Zo voorzie je in één klap een familielid of vriend(in) met dezelfde smaak van een flinke lading muziek. Ga naar www.tunemymusic.com/nl/home en klik bovenaan op Nieuw Delen. Kies eerst de bron, bijvoorbeeld Spotify of Tidal. Je bepaalt via Laden van Spotify account (of de naam van een andere aanbieder) welke gegevens je wilt delen. Het ligt voor de hand om hier goede afspeellijsten te selecteren. Klik op Delen. In de volgende stap pas je eventueel de naam en omschrijving van jouw gedeelde bibliotheek aan. Je kunt ook nog een afbeelding selecteren. Kies Bewaren & Delen. Je verzendt de muziekgegevens bijvoorbeeld via WhatsApp, Facebook Messenger of mail . Zodra jouw contactpersoon de link opent, importeert diegene de afspeellijsten in een eigen muziekdienst.

Accounttoegang intrekken

Misschien vind je het niet zo prettig dat TuneMyMusic toegang tot je Spotify-profiel heeft, en eventueel andere accounts van muziekdiensten. Geen zorgen, want je trekt de toegang op ieder moment weer in. Je dient dan wel eerst even een gratis account aan te maken. Klik rechtsboven op Inloggen en volg de stappen voor de registratie. Als alternatief kun je jezelf ook met een bestaand Google-­account aanmelden.

Klik rechtsboven op je profielnaam en kies Account. Je bekijkt onder Koppelingen met welke streamingdienst(en) TuneMyMusic is verbonden. Klik op het picto­gram met de drie puntjes en bevestig met Verbinding verbreken met Spotify of de naam van een andere aanbieder. De muziekdienst verdwijnt meteen uit de lijst.

Tot slot

Van Tidal naar Apple Music of van Deezer naar Qobuz. Naast de voorbeelden in deze workshop zijn er in TuneMyMusic nog veel meer combinaties mogelijk. En wanneer je na een paar maanden toch weer heimwee naar Spotify krijgt, kopieer je alle onlangs gemaakte afspeellijsten probleemloos naar de Zweedse streaminggigant. Veel luisterplezier!