ID.nl logo
Luidspreker kopen: de beste draadloze speakers van nu
© PXimport
Zekerheid & gemak

Luidspreker kopen: de beste draadloze speakers van nu

De ene draadloze luidspreker is de andere niet. Daarom duiken we in de wereld van luidsprekers die je mee kunt nemen, waar je draadloos muziek naartoe kunt streamen en die je kunt integreren in een multiroom-audiosysteem. Dit zijn de beste draadloze speakers van nu.

Tip 01: Draadloos of niet?

Vroeger waren draadloze luidsprekers geen concurrentie voor luidsprekers die je met een kabel moest verbinden, want de draadloze verbinding was slecht en de meeste luidsprekers die draadloos op de markt verschenen, kon je rustig als gadgets in plaats van serieuze luidsprekers betitelen. Hoe anders is dit anno 2021, er zijn talloze draadloze luidsprekers op de markt, en de meeste daarvan bieden je een voortreffelijke geluidskwaliteit. Waar er voorheen geen keus was, heb je tegenwoordig een heleboel redenen om voor een draadloze speaker te gaan. Ten eerste ben je flexibel in waar je de luidspreker neer kunt zetten, hij hoeft niet per se naast je hifi-set te staan. Ten tweede kun je muziek direct vanaf je smartphone, computer of tablet naar de luidspreker streamen. En ten derde kun je de luidspreker overal mee naartoe nemen, mits de luidspreker een interne batterij heeft. Draadloos betekent niet altijd draadloos overigens, er zijn genoeg luidsprekers waar je wel draadloos naar toe kunt streamen, maar die je gewoon nog op het stopcontact moet aansluiten.

©PXimport

Draadloos betekent niet altijd draadloos, soms moet je ze gewoon op het stopcontact aansluiten

-

Tip 02: Voor de huiskamer

Als je op zoek bent naar luidsprekers in voor je huiskamer, dan is het waarschijnlijk niet echt belangrijk dat je ze ook gemakkelijk ergens anders mee naartoe kunt nemen. Maar wel dat je draadloos naar speakers kunt streamen. In een klassieke opstelling heb je twee luidsprekers nodig om van een goed geluid te genieten: eentje voor de linkerkant en eentje voor de rechterkant. Dit levert stereogeluid op, want nog altijd de beste manier is om van muziek te genieten. Een stereoset met streamingopties bestaat in veel gevallen uit twee luidsprekers die er van voren hetzelfde uitzien, maar aan de achterkant verschillen. De ene luidspreker bevat dan de versterker en eventuele analoge en digitale aansluitingen, de andere luidspreker is passief en wordt via een kabel met de actieve luidspreker verbonden. De actieve luidspreker sluit je via een stroomkabel aan op het stopcontact en deze luidspreker bevat ook de draadloze ontvangstmodule. Dit soort sets hebben vaak ook een aantal analoge en digitale ingangen.

©PXimport

Tip 03: Mono en 360°

Naast de klassieke stereo-opstelling zijn er ook veel mono-luidsprekers op de markt. Dit zijn vaak zogenaamde boekenkast-modellen. Je zet ze in de keuken, in de badkamer of op je werkplek neer. Deze modellen hebben een ingebouwde versterker en sluit je aan op het stopcontact. Je streamt via je smartphone of tablet direct de muziek ernaartoe, al dan niet via de app van de fabrikant. Omdat deze luidsprekers vaak op zichzelf gebruikt kunnen worden, leveren ze niet de beste geluidskwaliteit op. Eén geluidsbron betekent namelijk dat de muziek mono wordt weergegeven, al zijn er wel modellen die een stereogeluid kunnen nabootsen door meerdere conussen een andere kant op te laten wijzen in dezelfde behuizing. Dit wordt ook wel 360 graden geluid genoemd. 360 graden klinkt alsof het beter is dan stereo, maar dit is het in veel gevallen niet. De software die de luidspreker aanstuurt, kan je het effect geven dat je midden in de muziek zit, maar voor echte audiofielen is dit geen concurrentie met een setje stereo luidsprekers. Sommige 360-luidsprekers kun je combineren met een identiek model om er een stereosysteem van te maken.

©PXimport

Sommige 360-luidsprekers kun je met elkaar koppelen om er een stereosysteem van te maken

-

Tip 04: Volledig draadloos

Wil je een luidspreker die volledig draadloos is en je dus overal mee naartoe kunt nemen, dan moet de luidspreker een interne batterij hebben die je af en toe moet opladen. Dit is de categorie waar je de meeste keus hebt. Er zijn werkelijk honderden modellen van verschillende fabrikanten op de markt. De goedkoopste speakers beginnen bij een paar tientjes, maar je kunt ook gerust een paar honderd euro uitgeven voor een grote draagbare luidspreker met perfect geluid. Dit soort modellen zijn vaak bestendig tegen water, zand en stof, aangegeven met een IP-code. Deze code bestaat uit twee cijfers, het eerste cijfer staat voor de stofbestendigheid, het tweede cijfer voor de waterbestendigheid. Hoe hoger het cijfer, hoe beter. Een code van IP67 betekent bijvoorbeeld dat het apparaat geheel stofvrij (6) is en dat het stof niet door kan dringen tot de binnenste componenten, ook is het zogenaamd dompeldicht (7). Het apparaat laat dan geen water binnen als het niet langer dan dertig seconden en niet meer dan één meter diep onder water wordt gedompeld.

©PXimport

Tip 05: Technologieën

Om geluid draadloos naar een luidspreker te streamen, zijn er eigenlijk maar twee mogelijkheden: via wifi of via bluetooth. Het voordeel van wifi is dat het een veel sterker signaal is, het wordt dan ook toegepast bij luidsprekers waar de geluidskwaliteit voorop staat. Veel huiskamermodellen werken dus het beste met wifi. Een volledig draadloze luidspreker werkt over het algemeen via bluetooth. Je maakt een directe verbinding tussen bijvoorbeeld je smartphone en de luidspreker, zonder tussenkomst van een router. Deze luidsprekers kun je dus gebruiken op plekken waar je geen wifi-verbinding hebt. Verbinden via bluetooth gaat heel eenvoudig via de instellingen van je smartphone of tablet, het instellen van de wifi-verbinding met een luidspreker gebeurt meestal aan de hand van de app van de fabrikant. Het voordeel daarvan is wel dat je dan soms nog extra instellingen kunt aanpassen. Er zijn overigens meerdere luidsprekers die zowel wifi als bluetooth aan boord hebben, en sommige luidsprekers ondersteunen zelfs NFC. Je kunt de luidspreker dan activeren door er een ander apparaat met NFC in de buurt te houden; de echte audioverbinding wordt vervolgens via bluetooth gelegd.

©PXimport

Bluetooth-kwaliteit

Er bestaat een hardnekkig gerucht dat audio over bluetooth van slechte kwaliteit zou zijn. Dit was misschien vroeger zo, omdat de bandbreedte van bluetooth niet groot genoeg was om er audio met hoge kwaliteit doorheen te sturen, zonder dat het ging haperen. Maar met de recente bluetoothversies is dit geen probleem meer. De kwaliteit hangt overigens wel af van welke codec wordt gebruikt, maar de beperking in geluidskwaliteit zal dan waarschijnlijk eerder liggen bij de kwaliteit van de luidspreker dan bij de codec.

Tip 6: Streaming-protocol

Bij de aanschaf van een luidspreker, moet je ook nog letten op het gebruikte protocol. Er zijn namelijk verschillende protocollen waarmee je inhoud van je mobiele apparaat naar je luidspreker kunt streamen. De bekendste zijn AirPlay van Apple en Google Cast van Google. Beide protocollen werken via een wifi-verbinding, maar zijn niet uitwisselbaar met elkaar. Dit betekent dat je geen AirPlay-verbinding tot stand kunt brengen met een luidspreker die alleen Google Cast begrijpt en vice versa. Google verkoopt producten met het Google Cast-protocol als Chromecast, Apple heeft apparaten zoals Apple TV die AirPlay aan boord hebben. Daarnaast hebben een aantal fabrikanten hun eigen protocollen ontwikkeld. Zo kun je bijvoorbeeld met het protocol van Sonos een multiroom-installatie configureren.

©PXimport

Tip 07: Stembediening

Heel veel luidsprekers hebben tegenwoordig stembediening. Je kunt daardoor met stemcommando’s nummers doorspoelen, het volume wijzigen of naar een bepaalde track zoeken. Zulke apparaten heten slimme luidsprekers, of in het Engels: smart speakers. Apple heeft er één, Amazon heeft er één en Google heeft er één. Uiteraard heeft elk bedrijf weer zijn eigen protocol hiervoor, dit zal je niet verbazen. De Apple HomePod Mini bestuur je met Siri, De Amazon Echo Dot met Alexa en de Google Nest met de Google Assistent. Wil je een luidspreker met stembediening, zorg er dan voor dat het bij je bestaande apparaten past. Gebruik je veel Apple-producten, dan ligt het dus voor de hand dat je voor de HomePod Mini gaat. Heb je een Android-smartphone, dan kun je beter voor een slimme luidspreker met Google Assistent-ondersteuning kiezen. Er zijn nog veel meer merken die slimme luidsprekers aanbieden, maar kijk dus eerst goed welk protocol ze ondersteunen voordat je er eentje aanschaft.

©PXimport

Tip 08: Multiroom

Wil je een multiroom-audiosysteem opzetten, dan heb je veel minder keuze. Logisch, want al deze luidsprekers moeten goed op elkaar afgestemd zijn. In de praktijk betekent dit ook dat je geen luidsprekers van verschillende systemen moet gaan mixen. Kies voor één systeem en blijf daarbij. Dit betekent dat je van tevoren goed moet uitzoeken wat je precies van een multiroom-audiosysteem verwacht en dat nadenkt over wat je in de toekomst wilt. Kies voor een systeem dat al een tijd meegaat en waarvan je weet dat je ook over een paar jaar de nu gekochte producten nog kunt gebruiken. Sonos is de bekendste producent van multiroom-audiosystemen, maar ook bedrijven als Teufel en Denon zijn goede opties.

Met een multiroom-setup kun je via een app één muzieknummer naar de verschillende gekoppelde luidsprekers sturen, zodat je in meerdere vertrekken naar dezelfde muziek kunt luisteren. Maar je kunt ook tegelijk verschillende nummers op de verschillende luidsprekers luisteren. De meeste multiroom-audiosystemen werken met wifi, omdat je hiermee een veel stabielere en snellere verbinding hebt.

©PXimport

Veel multiroom-audiosystemen werken met wifi, vanwege de stabielere en snellere verbinding

-

Tip 09: Receiver

Ben je tevreden met je huidige luidsprekers, maar kun je daar nu nog geen muziek naar streamen en wil je dat wel, dan kun je kiezen voor een moderne receiver met een draadloze ontvangstmodule. Let er wel op dat sommige receivers alleen een bluetooth-module aanbieden, andere receivers kun je ook op je wifi-netwerk aansluiten. Denk er wederom aan niet altijd alle protocollen worden ondersteund. Sommige receivers werken alleen met Airplay, andere weer alleen met Google Cast.

Er zijn ook receivers die een HDMI-ingang aanbieden, zodat je er allerlei videoapparatuur op aan kunt sluiten. Sluit je bijvoorbeeld je Google Chromecast op HDMI aan, dan kun je je muziek daarheen streamen, en die audio wordt vervolgens doorgestuurd naar je luidsprekers. In een Apple-omgeving werkt de Apple TV net zo, deze kan ook gebruikt worden om audio naar een receiver te sturen.

©PXimport

Kooptips

Zoals je van ons gewend bent, hebben we ook deze keer weer drie kooptips voor je uitgezocht. De eerste optie is een simpele bluetooth-luidspreker voor onderweg, de tweede is een goede stereo-luidsprekerset waar je muziek naar toe kunt streamen. De derde kooptip is een slimme luidspreker met stembediening.

Ultimate Ears Boom 3

Prijs: € 119,99 Als je op zoek bent naar een goede luidspreker die je overal mee naartoe kunt nemen en die ook nog tegen een stootje kan, dan is de Boom 3 een van de beste opties. De kleine luidspreker is in verschillende kleuren beschikbaar en levert 360 graden geluid door de conussen die in de behuizing allemaal een andere kant op richten. De luidspreker is spatwatervrij en er dringt geen stof naar binnen. Daarmee is het apparaat geschikt om bijvoorbeeld aan het strand of in de tuin te gebruiken. Ultimate Ears heeft nog veel meer andere draagbare en draadloze luidsprekers in zijn assortiment.

Teufel Ultima 40 Active

Prijs: € 849,99 Deze stereo-luidsprekerset van Teufel werkt zonder versterker, die zit namelijk al in een van de luidsprekers ingebouwd. Dit betekent dat je ze alleen nog maar op het stroomnet hoeft aan te sluiten en beide luidsprekers met een luidsprekerkabel aan elkaar moet verbinden. Je streamt de muziek er direct naartoe via bluetooth, dit kan op cd-kwaliteit middels de aptX-codec. Uiteraard kun je ook analoge en digitale bronnen op de luidsprekers aansluiten, je hebt een HDMI-ingang, een optische digitale audio-ingang en een analoge aux-ingang met tulp-aansluitingen tot je beschikking.

Sonos One

Prijs: € 229,00 De Sonos One is eigenlijk een product dat in veel categorieën valt. Je kunt het als simpele boekenkast-luidspreker gebruiken die je op je wifi-netwerk aansluit en waar je muziek van je smartphone naar toe kunt streamen via bijvoorbeeld AirPlay. Maar de One kan ook onderdeel worden van een Sonos multiroom-audiosysteem. Daarnaast biedt de luidspreker ook nog ondersteuning voor Alexa en de Google Assistent. De Sonos One is robuust gebouwd en kost net iets meer dan tweehonderd euro.

▼ Volgende artikel
Review JBL Flip 7 – Kleine speaker speelt luider dan ooit
© JBL
Huis

Review JBL Flip 7 – Kleine speaker speelt luider dan ooit

De Flip 7 voegt heel wat toe aan het beproefde succesrecept van JBL. Is dat voldoende om de iconische bluetooth-speaker weer de publieksfavoriet te maken? Dat lees je in deze review.

Fantastisch
Conclusie

Met een prijs van bijna 150 euro is de Flip 7 niet de goedkoopste bluetooth-speaker die je kunt aanschaffen. Je krijgt wel heel wat voor die prijs. Want niet alleen is deze JBL heel goed opgewassen tegen een slechte behandeling, hij projecteert muziek met veel emotie de kamer in. Ook voor buiten in de tuin of het strand heeft de Flip 7 de power om een feestje te bouwen. Het betere batterijleven en de gecontroleerde bassen van deze generatie zijn mooie upgrades ten opzichte van de Flip 6, al vind je misschien die oude versie voor een veel lagere prijs. Dan is het afwegen wat je belangrijk vindt. 

Plus- en minpunten
  • Goede accuduur
  • Speelt loeihard voor zo'n klein ding
  • IP68-label
  • Veel kleurkeuzes
  • Auracast
  • Op wat afstand geplaatst krachtige kamervuller
  • Relatief hoge prijs
  • Niet de lichtste speaker
  • Lus en karabijnhaak geen grote vernieuwing

Met de Flip 7 brengt JBL een update uit voor een wel zeer populaire bluetooth-speaker. Zoals die '7' al aangeeft, is dat verre van de eerste keer dat dit gebeurt. Deels gaat het dan om kleuren en design, zodat een nieuwe Flip helemaal de laatste trends volgt. Maar ook deze keer weet het bedrijf weer op technisch vlak wat verbeteringen toe te voegen. Auracast en AI Sound Boost zijn de belangrijkste, naast een verhoogde batterijduur van 16 uur.

Beschikbaar in zeven kleuren 

Even belangrijk zijn de nieuwe kleurtjes, met een weelderig paars als de opvallendste. Een 'Squad' camouflage-editie ontbreekt ook niet, terwijl een oranje randje rond het JBL-letterlogo een subtielere toevoeging is. De adviesprijs blijft 149,99 euro, dat blijft onveranderd.

©JBL

De Flip 7 is verkrijgbaar in zeven kleuren, waaronder een aantal nieuwe.

Het design van de Flip is grotendeels onveranderd gebleven sinds de eerste versie uit 2012. Ook de Flip 7 is een kleine cilinder, ongeveer even groot als een blik bier van een halve liter. Je kunt hem neerleggen of recht plaatsen. En aan elke uiteinde vind je een (passieve) woofer met het JBL-logo. Zodra je muziek iets luider zet, zie je ze heen en weer dansen. Een iconische gimmick mag je het noemen, maar het verhoogt wel de fun-factor. Hetzelfde design zie je ook terugkomen bij de grotere bluetooth-speakers van JBL, zoals de even nieuwe Charge 6 en de Xtreme 4.  

Met haak of lus te gebruiken

Niet zoveel veranderingen op designvlak dus. Maar details zijn belangrijk en dat is ook waar JBL zijn pijlen op richt. Een opvallend toevoeging is de mogelijkheid om een lus van stevig textiel of een karabijnhaak aan de speaker vast te maken. Beide accessoires vind je in de doos. Hoewel je de haak of lus kunt verwijderen via een kliksysteem, zit het muurvast genoeg om de Flip 7 zorgeloos aan een rugzak te hangen. 

©JBL

De haak of lus zit muurvast via een handig mechanisme.

Bestand tegen water en stof 

De Flip 7 is gemaakt om overal mee naartoe te nemen. Het IP68-etiket maakt duidelijk dat er weinig is waar deze speaker niet tegen kan. Stof en water deren hem niet gauw. Je kunt deze speaker in het (ondiepe) zwembad laten vallen en hem gewoon daarna weer gebruiken. De Flip 7 is daarmee ook net iets meer waterbestendig dan zijn voorganger. De hele behuizing is bovendien heel robuust, met dikke rubberen dopje aan de uiteinden. Het geeft echt de indruk dat je deze bluetooth-speaker niet gauw kapot zou krijgen. Handig op de camping, maar ook gewoon thuis in een tienerkamer.

©Jamie Biesemans

In de JBL Portable-app vind je niet veel opties.

Zeer goede batterijduur

Qua vermogen gaat de Flip 7 er niet echt op vooruit, maar 35 W is wel indrukwekkend voor zo'n klein ding. Door het gebruik van AI Sound Boost kan de speaker wel luid én helder blijven spelen, wat best indrukwekkend is. AI is natuurlijk een geweldig buzzwoord momenteel; hier worden AI-algoritmes in ieder geval gebruikt om de woofer en tweeter optimaal te laten presteren. Playtime Boost heeft ook een impact op de klank. Schakel dit via de JBL Portable-app in en de speelduur wordt verlengd van 14 tot maximaal 16 uur. Houd er wel rekening mee dat je dan geen audiopreset van de equalizer kunt gebruiken.

Bouw een feestje met meerdere speakers

De JBL Portable-app heb je eigenlijk niet echt nodig om de speaker te bedienen, tenzij je via de equalizer nog de klank wilt aanpassen of een stereopaar wil vormen met een tweede Flip 7. Je kunt daarnaast meerdere compatibele JBL-speakers koppelen zodat ze allemaal dezelfde muziek spelen. Leuk om op een feestje met vrienden een groot muzieksysteem te bouwen. Dit kon vroeger ook al, via PartyTogether in de app, maar nu voegt JBL ook Auracast aan de Flip 7 (en de Charge 6) toe. Je kunt echter geen oude en nieuwe speakers combineren.

©Jamie Biesemans

De Auracast-knop licht op als je deze functie gebruikt.

Even tikken op het knopje met het A-logo op de speaker volstaat zo om de Flip 7 een Auracast-stream te laten afspelen. En je kunt compatibele speakers blijven toevoegen, er lijkt geen rem op het aantal te staan.

Luider zonder vervorming

Op het vlak van geluidskwaliteit is de Flip 7, onder andere dankzij AI Sound Boost, een indrukwekkende speaker geworden. Zelfs als je hem hard zet, wordt muziek open neergezet – zeker als je rekening houdt met het formaat van deze speaker. JBL opteert natuurlijk graag voor wat extra bass, wat de Flip 7 heel geschikt maakt voor feestjes of om even stoom af te blazen tussen het studeren door.

Lage tonen zijn vaak het moeilijkst voor kleine speakers, maar hier kun je dankzij de diepe audiokennis van JBL rekenen op bassen die merkbaar aanwezig zijn. Stemmen worden goed geplaatst, waardoor je helder podcasts kunt beluisteren.

©JBL

De speaker klinkt ook buiten zeer goed.

Warmer geluid

Door zijn kleinere formaat en relatief eenvoudige opbouw (met slechts één tweeter) is de Flip 7 wel nogal directioneel. Dat heb je vaak bij dit type speakers. Heel dichtbij hoor je het snel doffer worden als je wat schuiner gaat zitten. Ideaal is als je de Flip 7 wat verder weg plaatst en met het JBL-logo naar je feestgezelschap richt. Dan wordt Stromae's 'Ma Meilleure Ennemie' van het tweede seizoen van het indrukwekkende 'Arcane' heel vol in de kamer geplaatst, met een afgemeten beat die de track zijn snelheid geeft. Het is zeker een warm geluid, wat het heel oorvriendelijk maakt als 'Colors' van Black Pumas in de achtergrond speelt. Als het gaat om een feestje of gewoon een gezellig moment, dan doet de Flip 7 uitstekend zijn werk.

Conclusie

Met een prijs van bijna 150 euro is de Flip 7 niet de goedkoopste bluetooth-speaker die je kunt aanschaffen. Je krijgt wel heel wat voor die prijs. Want niet alleen is deze JBL heel goed opgewassen tegen een slechte behandeling, hij projecteert muziek met veel emotie de kamer in. Ook buiten heeft de Flip 7 de power om een feestje te bouwen. Het betere batterijleven en de gecontroleerde bassen van deze generatie zijn upgrades ten opzichte van de Flip 6, al vind je misschien die oude versie voor een veel lagere prijs. Dan is het afwegen wat je belangrijk vindt. 

▼ Volgende artikel
Bedien je slimme apparaten met een zelfgebouwd touchscreen
© InfiniteFlow - stock.adobe.com
Huis

Bedien je slimme apparaten met een zelfgebouwd touchscreen

Houd je van knutselen én automatiseer je alles in en om je huis met Home Assistant? Kijk dan zeker eens naar ESPHome. Je kunt eindeloos variëren met componenten. Dankzij de koppeling met Home Assistant bouw je gemakkelijk en voor weinig geld een lichtschakelaar of sensor, om maar wat te noemen. De LVGL-bibliotheek zorgt ervoor dat je nu ook eenvoudig met een touchscreen en zelfbedachte gebruikersinterface kunt werken. We laten zien hoe dat werkt met tips voor passende projecten.

In dit artikel laten we zien hoe je een touchscreen-interface bouwt voor Home Assistant met ESPHome en LVGL:

  • Installeer ESPHome en configureer een ESP32-microcontroller voor je project
  • Sluit een touchscreen aan en stel de juiste GPIO-pinnen en drivers in
  • Gebruik LVGL-widgets voor een interactieve interface
  • Integreer je touchscreen met Home Assistant voor directe bediening van je slimme apparaten

Lees ook: 5 fouten die je niet moet maken in je smarthome

Code downloaden

In dit artikel staat een voorbeeld van wat YAML-code. Omdat YAML erg gevoelig is voor foute spaties, kun je die code beter downloaden en daarna bekijken of kopiëren. In het bestand espcode.txt staan alle regels voorbeeldcode zoals ze in dit artikel aan bod komen. Maar je vindt ook een uitgewerkt voorbeeld in het bestand cyd-demo.yaml. Beide bestanden zijn hier te downloaden.

Uitgewerkt voorbeeld

Het meest uitgewerkte voorbeeld voor de demo met LVGL vind je op deze GitHub-pagina van auteur Gertjan Groen. In de code die je kunt downloaden (ook in het losse bestand cyd-demo.yaml) hebben we ook de RGB-led op de achterzijde toegevoegd, die je bijvoorbeeld als statusmelding kunt gebruiken. Verder is een timer toegevoegd om de backlight te regelen, zodat deze bij inactiviteit wordt uitgeschakeld. Tot slot laten we zien hoe je de GPIO-pinnen kunt gebruiken via de I2C-bus. Op de GitHub-pagina vind je nog meer handige informatie.

ESPHome maakt het heel makkelijk om apparaten te maken voor een slim huis, zoals je eigen sensors. Zo bouwden we eerder al eens een luchtkwaliteitsmonitor, een infraroodzender/ontvanger en een controller met drukknoppen en leds, waarmee je apparaten kunt bedienen en de status aflezen. Hoe je dat doet, lees je in dit artikel: Zo maak je met ESPHome apparaten geschikt voor je smarthome.

De basis voor ESPHome is een kleine, voordelige en zuinige microcontroller, meestal de ESP32. ESPHome ondersteunt enorm veel componenten en biedt daardoor haast onbegrensde mogelijkheden. We helpen je kort op weg met ESPHome, maar gaan ook meteen een stapje verder met de toevoeging van een touchscreen en de LVGL-bibliotheek. Daar kun je sinds augustus 2024 officieel gebruik van maken binnen ESPHome.

Met LVGL kun je aan de hand van widgets een grafische gebruikersinterface opbouwen en weergeven (zie kader ‘Grafische interfaces met widgets’). Soms kom je de term HMI (Human Machine Interface) tegen, waarmee een grafische gebruikersinterface voor het bedienen van apparatuur wordt bedoeld.

De kracht van ESPHome is dat je niet alleen lokaal aangesloten apparaten bedienbaar kunt maken, bijvoorbeeld via een relais, maar ook alle apparaten die je binnen Home Assistant gebruikt.

Grafische interfaces met widgets

LVGL staat voor Light and Versatile Graphics Library. Het is een opensource-bibliotheek die sinds 2016 bestaat. Je kunt ermee werken binnen ESPHome, Arduino, Tasmota en openHASP. Het laatste project is zelfs specifiek bedoeld voor microcontrollerfirmware met LVG.

De bibliotheek is heel licht, waardoor het soepel en snel kan werken op apparaten met beperkte capaciteit, bijvoorbeeld met een microcontroller. Bovendien kan LVGL flexibel met verschillende lay-outs, schermformaten en invoermethodes werken. Naast touchscreens kun je ook bijvoorbeeld muis, toetsenbord, losse knoppen en draaiknoppen toevoegen.

Via meer dan dertig widgets kun je een grafische gebruikersinterface opbouwen. Het uiterlijk is via thema’s en stijlen eenvoudig aan te passen. Bovendien kun je met animaties werken.

LVGL wordt gebruikt in slimme apparaten zoals thermostaten, smartwatches en keukenapparatuur, en zelfs in touchscreens voor industriële omgevingen. Op de website vind je enkele interactieve demo’s voor bekende toepassingen, waarbij de gebruikersinterface in de browser wordt getoond.

Met LVGL kun je via widgets een gebruikersinterface bouwen.

1 Wat gaan we doen?

Met ESPHome kun je relatief eenvoudig apparaatjes voor je slimme huis maken. Een voordeel ten opzichte van bijvoorbeeld Arduino en MicroPython is dat je niet hoeft te programmeren. Je hoeft alleen een configuratiebestand te maken waarin je de gebruikte microcontroller, verbindingsgegevens voor je wifi-netwerk en alle aangesloten componenten aanduidt. Hierna wordt firmware gemaakt en weggeschreven op je microcontroller. Alleen die eerste keer is dit soms wat lastig. Heb je het eenmaal werkend? Alle keren erna kun je heel eenvoudig de configuratie aanpassen en over-the-air (OTA) naar de microcontroller sturen.

In dit artikel gaan we met LVGL werken. Hiermee kun je binnen ESPHome grafische interfaces maken via widgets. Voor veel projecten zul je daarom niet eens componenten hoeven aan te sluiten, maar heb je genoeg aan een touchscreen. Denk bijvoorbeeld aan een lichtknop en helderheidsregeling voor een slimme lamp in Home Assistant, zoals we in dit artikel demonstreren. Je kunt natuurlijk ook geavanceerdere gebruikersinterfaces maken voor vrijwel elk apparaat in Home Assistant.

©pozitivo - stock.adobe.com

Je kunt bijvoorbeeld zelf een gebruikersinterface voor je slimme lampen bouwen, zodat je ze eenvoudig kunt bedienen.

2 Wat heb je nodig?

Wat hardware betreft, is het vrij eenvoudig. De ESP32-chip heeft snel de voorkeur boven de verouderde ESP8266-versie, zeker als je met een touchscreen gaat werken. De Raspberry Pi Pico W (zie gelijknamig kader) is ook een optie, maar die wordt nog niet volledig ondersteund binnen ESPHome.

Makkelijk om mee te starten is een eenvoudig ontwikkelbordje rondom de ESP32 dat je voor ongeveer 5 euro kunt aanschaffen. Het is wel fijn als je hier goede documentatie bij hebt, zodat je op zijn minst weet waar alle aansluitingen zitten.

Er zijn diverse varianten van de ESP32-module. Bekende opties zijn de ESP-WROOM-32E, ESP32-C3 en ESP32-S3. De ESP32-C3 wordt vaak in extra compacte bordjes gebruikt, die je onder de naam ‘super mini’ tegenkomt – handig als je niet veel aansluitingen nodig hebt of niet veel ruimte hebt.

De ESP32-S3 is een fijne optie vanwege de beschikbaarheid van PSRAM (Pseudo Static RAM), een voordelig type werkgeheugen dat onder meer nuttig is bij grafische toepassingen. Staat een touchscreen centraal in jouw project en wil je snel van start, overweeg dan een model met ingebouwde ESP32-chip (zie volgende paragraaf).

De ESP32-module is in verschillende uitvoeringen verkrijgbaar.

Raspberry Pi Pico W

De Raspberry Pi Pico is een voordelige en flexibele serie ontwikkelbordjes rondom de RP2040-microcontroller. De eerste versie verscheen in januari 2021. De Pico W is vanwege de wifi-connectiviteit een interessante optie voor ESPHome. Recent werd de Pico 2 W aangekondigd die op meerdere fronten is verbeterd. Dat model is op het moment van schrijven echter nog niet geschikt voor ESPHome.

De Raspberry Pi Pico W is ook bruikbaar in Home Assistant.

3 Touchscreen

Als je een touchscreen gaat gebruiken in je ESPHome-project, dan kun je eventueel een los exemplaar op de microcontroller aansluiten en configureren. Maar je kunt ook een touchscreen met ingebouwde ESP32 kiezen. Dat is vaak veel handiger en goedkoper. Je hoeft niet te solderen en kunt direct een gebruikersinterface bouwen in YAML-code. Het scheelt ook wat tijd. Bovendien zijn er zelfs modellen compleet met behuizing.

Kies een scherm dat door ESPHome wordt ondersteund. De website van ESPHome geeft goede suggesties. Je kunt ook afgaan op ervaringen van anderen. Het kan dan een iets grotere uitdaging zijn om de juiste configuratie voor je display in ESPHome te vinden. Je zult daarbij waarschijnlijk wel even moeten experimenteren, niet alleen bij het instellen van je display, maar ook bijvoorbeeld voor het touchgedeelte. Zelfs bij het vrij gangbare touchscreen dat we in dit artikel gebruiken, was dat een beetje prutsen.

Kies een touchscreen dat door ESPHome wordt ondersteund.

4 Scherm met ESP32

Voor dit artikel hebben we een eenvoudige ESP32-2432S028 gebruikt, met een resistief touchscreen van 2,8 inch met 240 × 320 pixels. Dit model wordt ook wel de ‘Cheap Yellow Display’ genoemd, wat vooral met de gele printplaat te maken heeft.

Er zijn meerdere varianten. Zo wordt in de schermpjes vaak de ILI9341-chip als aansturing gebruikt, maar soms ook de ILI9342, zoals in ons exemplaar. Dat vergt dan een heel kleine, maar noodzakelijke aanpassing in je configuratie.

Je kunt het scherm flexibel inzetten voor je IoT-projecten. Zoek je een wat groter touchscreen, dan kun je bijvoorbeeld de CrowPanel van Elecrow overwegen. Die is er in een versie van 5 inch (ca. 32 euro) en 7 inch (ca. 42 euro), inclusief acrylbehuizing en verzending via de fabrikant. Beide versies hebben een touchscreen met hoge resolutie van 800 × 480 pixels en zijn voorzien van de modernere ESP32-S3-chip. Het touchscreen is capacitief, wat zeker voor kleinere bedieningselementen fijner werkt dan het resistieve touchscreen in ons goedkope alternatief.

Tegenwoordig bestaan er ook ronde touchscreens. Een leuke optie (zij het met beperkte schermruimte) is de ESP32-2424S012 met een ESP32-C3-microcontroller, een rond kleuren-touchscreen van 1,28 inch en in een witte of zwarte behuizing. Makerfabs heeft een vergelijk schermpje zonder behuizing. De LilyGo T-RGB heeft een wat groter 2,1inch-scherm (zonder behuizing), maar is ruim twee keer zo duur.

De ESP32-2432S028 is een voordelig scherm (onder), een wat duurder alternatief is het capacitieve 5inch-aanraakscherm met ESP32 van Elecrow (boven).

5 Add-ons voor ESPHome

Hoewel je bijvoorbeeld een pc met Python kunt gebruiken voor het bewerken van je configuratiebestanden en het flashen van de microcontroller met de software voor ESPHome, is het meestal veel makkelijker om de add-on voor ESPHome binnen Home Assistant te gebruiken. Dat geeft ook een ander groot voordeel: je kunt de configuratie voor alle apparaten met ESPHome binnen Home Assistant beheren. Je zult zeker in de testfase veel wijzigingen aan de configuratie moeten maken.

Via de add-on voor ESPHome voeg je eenvoudig microcontrollers toe.

6 Microcontroller toevoegen

We gaan nu een verse microcontroller toevoegen. Je kunt eventueel ESPHome Web gebruiken om de microcontroller voor te bereiden voor gebruik met ESPHome, maar wij geven zoals gezegd de voorkeur aan de ESPHome-add-on, die je binnen Home Assistant kunt openen.

Je kunt voor deze methode de microcontroller gewoon via usb aansluiten op je eigen pc, maar dit vereist wel dat je Home Assistant opent via een beveiligde https-verbinding. Lukt dat niet? Als alternatief kun je de microcontroller ook via usb aansluiten op het systeem met Home Assistant zelf, voordat je verder gaat in ESPHome.

Het dashboard van ESPHome toont alle toegevoegde apparaten.

Ook leuk: Werk met wat je hebt: creëer je eigen alarmsysteem met Home Assistant

7 Configuratie

Klik binnen ESPHome op New device om een nieuwe microcontroller te initialiseren. Vul bij Name een naam in voor het apparaat. Bij Network name vul je de naam (SSID) in van het wifi-netwerk waarmee de microcontroller moet verbinden en bij Password het bijbehorende wachtwoord. Klik dan op Next.

In de volgende stap zal ESPHome een configuratiebestand maken, firmware bouwen en de microcontroller flashen. Klik daarvoor dus eerst op Connect. Als het goed is, kun je nu de com-poort selecteren waarmee de microcontroller is verbonden. Zie je geen com-poort, dan zul je eerst drivers moeten installeren. De instructies krijg je als je het venster sluit zonder een com-poort te selecteren. Als de verbinding is gelukt, zal de installatie verdergaan. Lukt het niet? Dan kun je kiezen voor Skip this step gevolgd door een handmatige configuratie.

Vul een naam in en de details voor het wifi-netwerk.

Toepassingen voor een touchscreen

Er zijn veel leuke toepassingen voor een touchscreen. Zo kun je bijvoorbeeld een soort weerstation maken, dat je voorziet van actuele informatie van Home Assistant. Ook kun je live de opbrengst van je zonnepanelen laten zien of het verbruik in huis. Je zou een schermpje voor Music Assistant kunnen maken met bijvoorbeeld de weergave van het nummer en volumeregeling (zie ook: Met Music Assistant ben jij de baas over jouw muziekcollectie). Tot slot kun je een scherm gebruiken voor statusmeldingen of loggegevens.

8 Touchscreen met ESP32

We gebruiken in dit artikel zoals gezegd de ESP32-2432S028 als voorbeeld. Dit is een touchscreen met ingebouwde ESP32-chip. Dit apparaatje kun je direct toevoegen aan ESPHome: precies zoals in paragraaf 7 staat omschreven, al moesten we in dit geval na het aanwijzen van de com-poort wel de boot-knop even indrukken.

Overigens bevat het apparaat meestal een voorgeprogrammeerde demo met een gebruikersinterface op basis van LVGL. Die zie je als je hem zo uit de doos op een voeding aansluit. Je kunt daarmee meteen de werking controleren. Je zult bij een model met resistief aanraakscherm overigens iets harder moeten drukken dan je misschien gewend bent.

We gebruiken dit voordelige 2,8inch-aanraakscherm, dat ook wel ‘Cheap Yellow Display’ wordt genoemd.

9 Schermconfiguratie

Na het toevoegen van je touchscreen heb je direct een basisconfiguratie voor ESPHome. Via Edit kun je deze configuratie aanpassen. Zowel voor het aansturen van het display als de registratie van het aanraken wordt SPI (Serial Peripheral Interface) gebruikt. Voor onze ESP32-2432S028 is dit de configuratie, rekening houdend met de gebruikte interne GPIO-pinnen:

We voegen nu eerst de configuratie van het display toe en in paragraaf 11 het touchgedeelte. Voor het display is de configuratie als volgt:

Merk op dat er ook een (oudere) variant van dit touchscreen is met de ILI9341. In dat geval gebruik je model: ILI9341 en invert_colors: false. Na het maken van de aanpassingen kies je Install. Je kunt nu kiezen hoe je de firmware wilt overbrengen. Meestal kies je Wirelessly voor over-the-air-updates. Het apparaat hoeft daarbij niet meer met jouw pc te zijn verbonden.

Binnen ESPHome kun je eenvoudig de configuratie bewerken.

10 LVGL-bibliotheek

Binnen ESPHome kon je voorheen met displays werken door binnen de component display met lambda bijvoorbeeld teksten met een bepaald lettertype naar je scherm te sturen. Als je LVGL gaat gebruiken, gebruik je geen lambda meer, maar alleen LVGL en widgets. Als eerste voegen we de LVGL-bibliotheek toe aan de YAML-code:

lvgl:
  buffer_size: 25%

De optie buffer_size is ons geval noodzakelijk, vanwege de afwezigheid van PSRAM. In paragraaf 13 voegen we ook nog widgets toe. Omdat we dat hier nog niet hebben gedaan, zie je na het flashen als het goed is een demo met een knop, checkbox, cirkel met tekst en schuifbalk.

11 Configuratie touchscreen

Bediening via het scherm is nog niet mogelijk. Daarvoor moeten we het touchscreen toevoegen aan de configuratie van ESPHome:

Bewaar de aanpassingen en installeer de nieuwe firmware. Controleer of je de demo goed kunt bedienen. De regels onder on_touch zorgen dat in de logs de geregistreerde coördinaten worden getoond. Er kunnen aanpassingen nodig zijn in de regels onder calibration en transform.

12 Backlight

Het display is voorzien van een achtergrondverlichting (backlight) via pin 21. We definiëren deze output als volgt:

Daarna configureren we de achtergrondverlichting, waarbij we verwijzen naar de hierboven gedefinieerde output.

Na het flashen zal de backlight standaard aanstaan. Eventueel kun je deze vanuit Home Assistant aan- en uitzetten en de helderheid ervan regelen, bijvoorbeeld op basis van afwezigheid. Je kunt ook een script maken om de helderheid bij inactiviteit terug te brengen. Daarvoor verwijzen we je naar het uitgewerkte voorbeeld op GitHub (zie kader ‘Code downloaden’).

Binnen Home Assistant kun je eventueel ook de backlight aan- en uitzetten.

13 Widgets toevoegen

Onder de regel lvgl kun je nu de gewenste LVGL-componenten toevoegen aan je YAML-configuratie. Denk aan bijvoorbeeld knoppen, schuifregelaars, grafieken of labels. In dit voorbeeld voegen we aan de bovenkant alleen twee widgets toe voor een dimbare led, te weten een schakelaar (button) en schuifregelaar (slider).

De meeste opties dienen voor het positioneren van de widget. We geven bijvoorbeeld de breedte (width) en hoogte (height) aan, halen de widgets iets van de rand of met x en y, en regelen de uitlijning met align. Het gedeelte bij on_click zorgt dat de bewuste lamp in Home Assistant wordt omgeschakeld bij het klikken op de button. Voor de slider doen we hetzelfde onder on_release. Die acties zijn overigens om veiligheidsredenen niet direct mogelijk. In paragraaf 16 leggen we uit hoe je dit kunt toestaan.

We voegen in dit voorbeeld alleen twee eenvoudige widgets toe.

Cookbook voor ESPHome en LVGL

We houden het hier redelijk eenvoudig, maar je kunt natuurlijk veel geavanceerdere gebruikersinterfaces maken. Zo is bijvoorbeeld een geneste structuur mogelijk, kun je op verschillende manieren een grid maken, en met pagina’s individuele schermen of secties in je gebruikersinterface maken. Daarbij kan elke pagina zijn eigen widgets hebben. ESPHome geeft op zijn website in een ‘cookbook’ nog wat praktische voorbeelden voor het werken met LVGL, ook in combinatie met Home Assistant.

De website van ESPHome heeft veel voorbeelden voor het werken met LVGL.

14 Interactie met Home Assistant

De entiteit voor de dimbare lamp heeft in Home Assistant de naam light.wledkantoor. De waardes zijn nodig om de widgets de juiste status te kunnen geven. Daarom voegen we hieronder een binary_sensor toe voor de status (aan of uit) en een sensor voor het helderheidsniveau. We werken vervolgens bij on_state en on_value de widgets bij als de status verandert in Home Assistant. Bij id vul je uiteraard de id van de betreffende widget in.

Gebruik de logfunctie om te zien of bijvoorbeeld een status verandert.

15 Toevoegen aan Home Assistant

De add-on voor ESPHome hebben we gebruikt om de microcontroller van firmware te voorzien. Maar je zult het apparaat hierna nog wel moeten toevoegen aan Home Assistant. Dat is heel eenvoudig: het wordt automatisch gevonden. In Home Assistant zie je via Instellingen / Apparaten en diensten het bewuste apparaat direct terug op het tabblad Integraties. Klik op de knop Toevoegen om het aan Home Assistant toe te voegen.

Het apparaat met ESPHome moet je nog toevoegen aan Home Assistant.

16 Acties toestaan

Als je het touchscreen bedient, zal Home Assistant een melding geven dat het ESPHome-apparaat heeft geprobeerd een actie in Home Assistant uit te voeren. Standaard is dit om veiligheidsredenen niet toegestaan, maar dit is eenvoudig op te lossen.

Ga naar Instellingen / Apparaten en klik dan onder het kopje Geconfigureerd op ESPhome. Achter het bewuste apparaat klik je vervolgens op Configureren. Zet een vinkje bij Toestaan dat het apparaat Home Assistant-acties uitvoert. Klik op Verzenden. Hierna zijn alle acties zoals het omschakelen van de lamp en regelen van de helderheid wel toegestaan.

Zorg dat het apparaat acties in Home Assistant mag uitvoeren.