Ben je niet helemaal tevreden over de instellingen van je monitor? Binnen Windows kun je het een en ander aanpassen. Hoe je dit doet, leggen we uit in dit artikel.

Wil je meer leren over Windows 10? Start nu met de Cursus: Windows 10 Beheer (boek & online cursus).

Stap 1: Resolutie

De basis van een optimale beeldscherminstelling is het kiezen van de juiste resolutie. Meer pixels betekent zowel een scherper beeld als meer werkruimte en daar profiteert bijna iedereen van.

Elk beeldscherm heeft maar één optimale resolutie-instelling. Als je de resolutie niet goed instelt, kan je scherm de beelden wazig tonen. Ga naar Start / Instellingen / Systeem / Beeldscherm / Geavanceerde beeldscherminstellingen. Bij Resolutie zie je de huidige instellingen. De instelling die past bij jouw beeldscherm heeft als toevoeging Aanbevolen. Controleer dit en pas het eventueel aan.

In Windows 11 ga je naar de Instellingen-app en in het Systeem-menu vind je de optie Beeldscherm. Klik daarop en je krijgt direct meer informatie over je monitor. Onder Schaal en indeling vind je de optie Schermresolutie. Als het goed is, zie je achter de schermresolutie tussen haakjes aanbevolen staan. Je weet dan dat je op het gebied van schermresolutie de beste instellingen hebt gekozen.

Wil je meer weten over de resolutie van je beeldscherm? In een ander artikel leggen we uit welke resolutie het beste past bij jouw wensen. 

Lees ook: Zo kun je tekst groter weergeven in Windows 10.

©PXimport

Stap 2: 'DPI-schaling'

'DPI-schaling' is een minder bekende instelling. Met scaling wordt een lagere resolutie ‘uitgesmeerd' over een hogere. Als je het goed doet levert dat haarscherpe beelden op. Voordeel is dat veel programma’s niet in die hogere resolutie hoeven te rekenen. Kortom: de hogere resolutie van het scherm wordt ten volle benut, maar programma’s ‘zien’ een lagere resolutie. Windows kent ook een vorm van scaling, maar die is eigenlijk dramatisch van kwaliteit. Een verkeerde instelling geeft dan ook vreemde effecten. Je iconen lijken bijvoorbeeld te groot of zijn juist onleesbaar klein. Ga naar Configuratiescherm / Vormgeving en persoonlijke instellingen / Beeldscherm en klik op Aangepast schalingsniveau instellen. De beste instelling is 100%, maar als je slechte ogen hebt kun je dit opschalen naar 125%, 150%, 200% of hoger. Alles in Windows wordt groter met deze aanpassing (of juist kleiner als je terugschakelt naar 100%).

Een verkeerde instelling bij 'dpi schaling' kan ervoor zorgen dat iconen veel te klein (of juist te groot) worden getoond.

ClickMonitorDDC 

Stap 3: Kleuren en tekst

Met speciale hardware kun je je beeldscherm optimaal kalibreren, maar dit zal voor de meeste mensen te veel van het goede zijn. Windows beschikt ook over eigen kalibratieopties. Ga naar Start / Instellingen / Systeem / Beeldscherm / Geavanceerde beeldscherminstellingen / Beeldschermkleuren kalibreren. Een wizard begeleidt je stap voor stap naar de meest ideale instellingen voor jouw monitor. Je kunt de wizard altijd opnieuw uitvoeren als later blijkt dat het eindresultaat je niet bevalt. Tot slot is er de optimalisatie van de leesbaarheid van tekst. Dit kun je aanpassen bij de Geavanceerde beeldscherminstellingen. Klik op ClearType-tekst en doorloop de wizard. Windows toont steeds een stukje tekst en laat jou kiezen welke je het beste leesbaar vindt. Op deze manier wordt tekst veel beter leesbaar en daar heb je dagelijks profijt van tijdens het internetten en mailen.

Doorloop de wizards om kleuren en de weergave van tekst te optimaliseren.

Geeft je monitor het beeld nog steeds niet goed weer, dan kan het zijn dat je computerscherm gewoon kuren heeft. Denk aan onscherpe beelden, kleuren die niet helder zijn en meer van dit soort problemen. Gelukkig zijn deze vaak in een handomdraai op te lossen. In een artikel over monitorproblemen lees je daar meer over.

©PXimport

Winter. Buiten is het donker. Dus binnen (of in de tuin) maken we het extra gezellig. Kerstverlichting, kaarsen, een vuurkorf ... Veilig omgaan met elektriciteit en vuur is in deze periode extra belangrijk. Ook de risico's van vuurwerk vragen extra aandacht, of je er nu van houdt of niet. Met deze tips zorg je voor een veilige én sfeervolle decembermaand.

Lees ook: 10 tips om energie te besparen tijdens kerst

Houd je binnenverlichting veilig

Een sfeervol lichtsnoer in de kerstboom of op andere plekken in huis mag natuurlijk niet ontbreken. Zorg wel dat je altijd goedgekeurde verlichting gebruikt. Je kunt daarbij letten op het KEMA-keur. Led-verlichting is een veilige keuze, omdat deze lampjes niet heet worden. Controleer oude lichtsnoeren op beschadigingen en gooi beschadigde exemplaren weg. Heb je nog oude feestverlichting waarvan de lampjes warm worden? Gebruik die dan niet in de buurt van materialen die vlam kunnen vatten, zoals dennentakjes, slingers of brandbaar textiel.

Voor extra veiligheid kun je kiezen voor moeilijk brandbare decoraties. Dit staat vaak aangegeven op de verpakking. Gebruik je een verlengsnoer? Zorg dat deze heel is, koppel geen verlengsnoeren aan elkaar en rol een haspel altijd volledig uit. Vergeet niet de verlichting uit te zetten als je gaat slapen of van huis gaat. En wist je dat een kunstkerstboom minder brandgevoelig is dan een echte boom?

Veilige verlichting buiten

Buitenverlichting vraagt om extra voorzorgsmaatregelen. Kies alleen verlichting die geschikt is voor buitengebruik, herkenbaar aan de aanduiding IP44 of hoger en een waterdruppel in een driehoek. Gebruik een buitenstopcontact of een verlengsnoer dat speciaal voor buiten bedoeld is. Bescherm stekkerverbindingen met een waterdichte huls om kortsluiting te voorkomen.. 

Lees ook: Welke IP-rating heb ik nodig voor slimme buitenverlichting?

©martialred

Kaarsje aan? Gezellig, maar doe het veilig

Kaarsen geven extra gezelligheid. Als je een beetje oplet, kan dat ook prima zonder gevaar op brand. Zet een kaars altijd in een stevige houder of kandelaar. en zet kaarsen minimaal een halve meter van brandbare materialen zoals kersttakken of textiel. Droge dennentakken vatten razendsnel vlam, dus gebruik liever geen echte kaarsen in kerststukjes.

Brand blussen

Voorkomen is natuurlijk altijd beter, maar een ongeluk zit in een klein hoekje. Het kan een keer gebeuren dat een kaars omvalt of dat een kerststukje vlam vat. Wat doe je dan?

Een blusdeken is in veel gevallen een prima oplossing. Een klein brandje kun je daarmee snel doven. Zorg dus dat je een blusdeken bij de hand hebt als je kaarsjes brandt. Bewaar de blusdeken op een plaats waar je er snel bij kunt. Dus niet ergens in een kastje of op zolder, maar onder de bank bijvoorbeeld. De keuken is ook een goede plek, omdat daar ook meer risico is op het ontstaan van brand.

Een blusdeken is niet geschikt voor brandend vet. Een vlam in de pan kun je het best doven door de pan af te sluiten met een goed passende deksel. Lukt dat niet of verspreidt het vuur zich, dan heb je een brandblusser nodig die geschikt is voor vetbranden (klasse F, zie ook tabel hieronder). De meeste brandblussers zijn geschikt voor verschillende materialen. Een kleine brandblusser kost rond de 20 euro. Hang ook de brandblusser op een goed bereikbare plek. Een brandblusser met de classificaties A, B en F is geschikt voor de meeste huishoudens.

Blussen met water kan soms ook, maar niet bij brandend vet of elektriciteit. Als je buiten een vuurkorf gebruikt, is het handig om een emmer water in de buurt te hebben. 

Welke brandblusser voor welk materiaal?

Veilig met vuurwerk

Ga je zelf vuurwerk afsteken? Bereid je dan goed voor. Controleer eerst wanneer en waar vuurwerk mag worden afgestoken. In principe is dit toegestaan op 31 december van 18:00 uur tot 2:00 uur op 1 januari. Let op: gemeenten kunnen specifieke vuurwerkvrije zones instellen, bijvoorbeeld rond ziekenhuizen of dierenasiels.

Neem ook voorzorgsmaatregelen voordat je begint. Draag onbrandbare kleding en vermijd het dragen van een capuchon. Gebruik altijd een beschermende vuurwerkbril en een aansteeklont; deze krijg je vaak mee bij de aankoop van vuurwerk. Lees de gebruiksaanwijzing van het vuurwerk zorgvuldig door, zodat je weet hoe je het veilig afsteekt.

Let bij het afsteken op de windrichting. Bij harde wind kan vuurwerk op onverwachte plekken terechtkomen, wat gevaarlijk kan zijn. Zorg dat je vuurwerk altijd met de lont naar boven op een stevige ondergrond plaatst en dat er geen mensen binnen een straal van 8 tot 15 meter staan. Na het aansteken neem je zelf ook voldoende afstand om veilig te blijven.

©Lenise | lenisecalleja

Wat je moet weten over vuurwerk

In Nederland is alleen vuurwerk in categorie F1 en F2 toegestaan voor consumenten.

Categorie F3 vuurwerk, zoals vuurpijlen, knalvuurwerk en mortierbommen, is verboden. Het bezitten of afsteken van illegaal vuurwerk kan leiden tot hoge boetes.

De afsteektijden blijven hetzelfde: vuurwerk mag op 31 december vanaf 18:00 uur tot 2:00 uur 's nachts. Gemeenten kunnen vuurwerkvrije zones aanwijzen, bijvoorbeeld rond ziekenhuizen of dierenasiels. Controleer dit vooraf..

Heb je nog legaal vuurwerk over van vorig jaar? Dan kun je dit gewoon gebruiken. Je mag als particulier maximaal 25 kilo legaal vuurwerk thuis bewaren. Bewaar vuurwerk altijd op een koele, droge plaats.

Lees ook: Bang voor vuurwerk? Zo blijft je huisdier kalm tijdens Oud & Nieuw

Checklist voor een brandveilige decembermaand

✅ Controleer je binnen- en buitenverlichting op beschadigingen.
✅ Gebruik goedgekeurde verlichting en kies bij voorkeur voor led.
✅ Zet kaarsen altijd in een stevige houder en houd ze buiten bereik van kinderen en huisdieren.
✅ Zorg voor een blusdeken en een geschikte brandblusser in huis.
✅ Plaats rookmelders op elke verdieping en test ze regelmatig.
✅ Gebruik een koolmonoxidemelder bij open vuur of warmtebronnen.
✅ Bescherm huisdieren tegen vuurwerk en bied een veilige plek.
✅ Controleer of je vuurwerk legaal is en houd je aan de afsteektijden.

Gourmetten is een geliefd Nederlands ritueel, waarbij vooral tijdens de kerstdagen in talloze huiskamers de kleine pannetjes weer op tafel komen. Maar ook door het jaar heen zorgt deze traditie regelmatig voor gezellige avonden vol culinaire experimenten met vlees, vis, vegetarische opties en verse groenten. Met wat creativiteit geef je dit samenzijn gemakkelijk een persoonlijke twist.

Een Nederlandse traditie

Terwijl culinaire magazines ons al weken verleiden met recepten voor indrukwekkende kerstgerechten en feestelijke braadstukken, kiezen Nederlanders massaal voor een andere favoriet: het gourmetstel. In bijna elke huiskamer staat er wel eentje of wordt er speciaal voor de feestdagen een nieuwe set aangeschaft. Want ondanks alle culinaire trends blijft gourmetten immens populair: zo'n 80 procent van de Nederlanders kiest met kerst voor deze oergezellige manier van tafelen, waarbij iedereen met eigen pannetjes aan de slag gaat. De charme zit 'm niet in culinaire hoogstandjes, maar in de kleine hapjes en vooral in het samen kokkerellen aan tafel.

©Studio Porto Sabbia

Gourmetten met of zonder pannetje

Het klassieke gourmetstel is nog altijd een vertrouwde verschijning: een verwarmde plaat waarop de pannetjes staan te sudderen, terwijl je met je houten spateltje vlees, vis of groenten bereidt. Een scheutje vloeibare bakboter, en het feest kan beginnen! Het veelzijdige apparaat heeft ook een grill-element onder de warmteplaat – ideaal voor een romig gebakken eitje of een smeuïge raclette.

©Sara Winter

Tegenwoordig is er veel meer keuze in gourmetstellen. Een populaire variant is het model met grillsteen of geribbelde grillplaat, waarbij je direct op het oppervlak kunt bakken, dus zonder pannetjes. Deze gezondere optie vergt nauwelijks olie of boter. Wel is het even opletten dat alle hapjes van elkaar gescheiden blijven – vooral als het enthousiaste kokkerellen wat al te wild wordt.

Een praktische nieuwe ontwikkeling is het gourmetstel waarbij iedereen een eigen bakplaat heeft. Dat geeft niet alleen meer overzicht, maar voorkomt ook dat smaken zich mengen. Ideaal voor wie graag experimenteert met verschillende ingrediënten en gerechten.

©Princess

Gourmetten nieuwe stijl

De klassieke Nederlandse gourmet kent zijn vertrouwde ingrediënten: diverse soorten rauw vlees (of vis en vleesvervangers), gesnipperde ui, verse groenten zoals prei en paprika, geklutst ei en wat pannenkoekbeslag voor een zoete afsluiter. Maar waarom niet eens wat avontuurlijker? Geef je gourmet een culinaire twist met bijvoorbeeld huisgemaakte cranberrysaus bij kalkoen en varkenshaas, of kies voor een compleet thema.

Ga je voor Mexicaans? Vul je tafel dan met zwarte bonen, kleurrijke paprika en mais, gekruid gehakt, miniburgers en pittige worstjes. Serveer er guacamole, verse salsa en zure room bij, plus warme minitortilla's. Of creëer een Amerikaanse barbecuesfeer met kleine burgers, malse ribs en knapperige kipkluifjes, geserveerd met coleslaw, gepofte aardappel en rokerige barbecuesaus. Door je gourmet een thema te geven, transformeer je een gewone avond in een culinair feestje!