Zoek je een computer waarop je onderweg serieus kunt werken, dan kun je ondanks steeds betere tablets nog altijd niet om de laptop heen. Laptops zijn er tegenwoordig wel in allerlei soorten en maten, waardoor je goed moet weten wat je nodig hebt om de juiste keuze te maken. In dit artikel lees je wat de beste laptops zijn van het moment met een up-to-date top 10 en tips over het kopen van laptops

Top 10 beste laptops

Tips voor je laptop

Veelgestelde vragen

Top 10 laptops (juni 2022)

1. Dell XPS 15 7590

De meest veelzijdige laptop9Score90

De Dell XPS 15 heeft dit jaar een aantal belangrijke updates gekregen waardoor deze stijlvolle laptop nog veelzijdiger is geworden. De laptop beschikt, afhankelijk van het gekozen model, over een uiterst grote 97Wh-accu en gaat daardoor probleemloos een dag mee zonder oplader. De snelle Intel-processor is gecombineerd met een Nvidia GTX 1650, waardoor er ook een beetje op kan worden gegamed. De laptop beschikt over de nodige poorten waaronder HDMI en USB-C met Thunderbolt 3. Lees hier onze review.

2. Asus ZenBook 14 UX434

Een verrassende laptop9Score90

De Asus ZenBook 14 is een apart verschijnsel. Deze zeer compacte 14-inch laptop heeft een beeldscherm verstopt in het touchpad. Deze kan gebruikt worden als tweede scherm in Windows, maar kan ook dienen als numpad of als speciaal menu voor ondersteunende applicaties zoals Microsoft Office. Het toetsenbord is uitstekend en er is voldoende connectiviteit, maar helaas wordt Thunderbolt 3 niet ondersteund.

3. Apple MacBook Pro 13-inch

De beste Apple-laptop7Score70

Hoewel Apple voor het 2019-model geen grote updates heeft doorgevoerd, blijft de MacBook Pro 13 de beste keus voor iedereen die fan is van OSX-besturingssysteem. De connectiviteit is met twee Thunderbolt 3-poorten zeer beperkt, maar dit kan eenvoudig worden opgelost met een dongle. Het scherm is uitstekend en True Tone is prettig voor dagelijks gebruik, al is het voor fotobewerkers belangrijk om het uit te schakelen. De prijs lijkt redelijk hoog, maar valt vergeleken met het 15-inch model reuze mee.

4. Asus ROG Zephyrus S

De beste gaming laptop8Score80

De Asus ROG Zephyrus S is een zeer krachtige gaming laptop die kan worden uitgerust met een Nvidia RTX 2080. Ondanks de krachtige videokaart en processor, weegt de laptop slechts 2 kg. Het lage gewicht wordt mede mogelijk gemaakt door een vernuftig koelsysteem dat er voor zorgt dat de laptop makkelijk zijn warmte kwijt kan. Het toetsenbord aan de voorkant van de laptop is even wennen en ook de prijs is niet mals. Lees hier onze review.

5. Lenovo IdeaPad S540

De goedkoopste laptop met GTX 16508Score80

De Lenovo IdeaPad S540 is een van de goedkoopste laptops met een Nvidia GTX 1650, maar doet het ook op andere vlakken heel goed. De redelijk draagbare laptop heeft een mooie metalen behuizing en het gewicht van 1.9 kg valt reuze mee. De accuduur is door de 70 Wh-accu zeer goed en ook de SSD is lekker snel.

6. Xiaomi Mi Air

Goedkoop en licht7Score70

Xiaomi neemt langzaam de Europese markt over en dat zien we ook bij de laptops. De betaalbare Xiaomi Mi Air lijkt erg veel op een Macbook Pro, maar is een stuk goedkoper. Het lichtgewicht apparaat heeft voor zijn prijs een goede bouwkwaliteit en nette specificaties. De accuduur en het scherm kunnen helaas niet meekomen met de duurdere concurrentie.

7. Acer Swift 5

Lichtgewicht 15-inch7Score70

De Acer Swift 5 is een opvallend lichte laptop met een gewicht van minder dan een kilogram. Om het gewicht zo laag te krijgen heeft Acer wel gebruik moeten maken van dunne materialen en dat zie je terug in de bouwkwaliteit. Toch zit er nog redelijke hardware in de laptop en vooral een lekker grote accu. Ook het beeldscherm is uitstekend met een goede calibratie en prettige helderheid. Lees hier onze hands-on.

8. HP Envy X360 15

De beste 15-inch convertible8Score80

De HP Envy x360 15 is een convertible laptop met een zeer hoge kwaliteit behuizing. Het mooie scherm kan helemaal worden omgeklapt en heeft een goed touchscreen. De laptop is uitgerust met een krachtige AMD-processor en AMD-videokaart, maar helaas is de stille koeling niet in staat om deze goed op temperatuur te houden.

9. HP 14-cf

De beste budgetlaptop6Score60

De HP 14-cf is een budgetlaptop die zich duurder voor doet dan hij daadwerkelijk is. Voor amper 500 euro krijg je 8GB RAM en een SSD met 256GB opslagruimte. De Intel Core i3-processor heeft geen turbo, maar daardoor gaat de laptop wel lekker lang mee op de accu. Hoewel de laptop een aluminiumlook heeft, is hij eigenlijk gemaakt van plastic. Dat geldt helaas ook voor het matige touchpad.

10. Asus ZenBook Pro Duo

Twee schermen in een laptop9Score90

De ZenBook Pro Duo UX581 is een indrukwekkende laptop. Hij is met zeer krachtige hardware uitgerust en heeft maar liefst twee schermen: een 15.6-inch 4K UHD OLED-paneel en een 14-inch IPS-paneel, beide uitgerust met een touchscreen. Het toetsenbord en het touchpad zijn uitstekend waardoor je hier productief op kunt werken. De prijs is niet mals, maar daar krijg je wel een uniek product voor terug. Lees hier onze review.

Tips voor je laptop

Er zijn veel soorten en formaten laptops in allerlei prijsklassen te koop. Voordat je een laptop koopt, zul je dus goed moeten weten waar en waarvoor je een laptop wilt gebruiken. Een laptop voor onderweg moet zo compact en licht mogelijk zijn, terwijl het gewicht bij een laptop die je alleen thuis gebruikt minder uitmaakt. Daarnaast moet je ook goed bepalen wat je budget is.

Het scherm is één van de belangrijkste eigenschappen van een laptop want het schermformaat bepaalt grotendeels de afmeting van de laptop. Het schermformaat wordt uitgedrukt in diagonaal gemeten inches. Veelvoorkomende afmetingen zijn 13,3, 14 en 15,6 inch. Wil je een laptop vooral onderweg gebruiken, dan bieden 13,3 of 14 inch een goede balans tussen draagbaarheid en werkruimte. De populaire 15,6 inch laptop is prettiger om dagelijks op te werken, maar neemt uiteraard wel meer ruimte in. Ben je op zoek naar een laptop voor thuis, dan kun je eventueel een 17 inch-model overwegen. Een dergelijke ‘desktopvervanger’ heeft als voordeel een groot scherm, maar is echt ontworpen om op één plek te blijven staan.

Beeldkwaliteit

©PXimport

Hoewel het schermformaat een belangrijke eigenschap is, zegt het formaat niets over de beeldkwaliteit. De beeldkwaliteit van een scherm wordt bepaald door de resolutie en de gebruikte schermtechnologie. De resolutie van een scherm wordt uitgedrukt in pixels, bijvoorbeeld 1920 x 1080 pixels (full hd). Zorg ervoor dat de laptop die je koopt een minimale resolutie heeft van 1920 x 1080 pixels. Alleen op echt kleine schermformaten (11 inch of kleiner) kun je als de laptop echt goedkoop is een lagere resolutie als 1366 x 768 pixels overwegen. De resolutie van 1920 x 1080 pixels past perfect bij schermen met een afmeting van 13,3, 14 of 15 inch en zorgt dan voor een scherp beeld. Een hogere resolutie zoals een 4k uhd-scherm (3840 x 2160 pixels) geeft een iets scherper beeld, maar in de praktijk is het verschil alleen waar te nemen van heel dichtbij.

De gebruikte schermtechnologie is bij het uitzoeken van een laptop ook van belang.Bij laptops zien we doorgaans de keuze tussen tn-schermen (twisted nematic) of ips-schermen (in-plane switching). Heb je de keuze, kies dan voor een ips-scherm. Een dergelijk scherm biedt betere kleuren en een grotere inkijkhoek wat bij alle werkzaamheden die je op je laptop uitvoert voor een prettige werkervaring zorgt. Tegenwoordig zien we bij de duurste laptops ook OLED-opties. Dergelijke schermen hebben een perfect contrast en zijn daardoor ideaal voor het kijken van films en series.

De processor

©PXimport

Het uitzoeken van de ideale processor is door het grote aanbod erg lastig. Bij Intel is er keus uit Core i3-, i5-, i7-, en i9-processors waarvan de i3-processors het zuinigst zijn en de i9-processors het krachtigst. Het nummer dat de "ix" opvolgt geeft de generatie en processorkracht aan. De i7-9750H is bijvoorbeeld de opvolger van de i7-8750H. De i7-9850H is niet nieuwer dan de i7-9750H, maar wel een stukje sneller. Dan nog de letter op het eind; die maakt een groter verschil dan je misschien denkt. De 'standaard'-processor eindigt op een "H", terwijl de zeer zuinige processoren eindigen op een "U". Extra krachtige varianten eindigen op "HK" of "K".

Sinds kort is ook AMD weer flink actief in de markt voor mobiele processoren. Hun aanbod is gelukkig iets eenvoudiger. Op het moment zijn er alleen AMD Ryzen 3000-processoren te vinden in nieuwe laptops. De benaming is vergelijkbaar als die van Intel, met Ryzen 3 3200U als zuinigste en goedkoopste processor en Ryzen 7 3750H als krachtigste.

Videokaart

©PXimport

Ben je een fanatieke gamer, of maak je geregeld gebruik van GPU-acceleration, dan is het belangrijk om een laptop te kiezen met een krachtige videokaart. Nvidia is op het moment een alleenheerser in dit segment en dat maakt het kiezen een stuk makkelijker.

Nvidia's aanbod begint bij de GTX 1650, een capabele videokaart die de meeste games zal kunnen draaien, al moet geregeld de settings worden verlaagd. De eerstvolgende optie is de GTX 1660 Ti, die zet gelijk een flinke stap vooruit in grafische kracht. Mocht je een hogere framerate willen of zijn medium settings voor jou niet genoeg, dan wordt het een RTX 2060, 2070 of 2080. Deze zijn krachtiger dan de GTX-kaarten en ondersteunen daarnaast ook ray tracing. Zie je er "Max-Q" achter staan? Dat betekent dat het om een iets minder snelle variant gaat die tevens ook minder stroom verbruikt.

Opslagruimte

©PXimport

Vroeger was het verhaal rondom de opslagcapaciteit heel simpel: meer is beter. Met de komst van SSD's is dat niet altijd meer het geval. SSD's zijn namelijk veel sneller dan de traditionele harde schijven en zijn tegenwoordig onmisbaar in een laptop. Ze zijn wel nog altijd duurder dan een harde schijf, waardoor lagere capaciteiten veel voor komen. We raden af om een laptop te kopen met een SSD van 128GB of minder, vooral omdat de stap naar 256GB kosten-technisch erg klein is. Daarna geldt weer de regel: meer is meestal beter. Een harde schijf als extra opslag zorgt in een laptop voor een kortere accuduur en een hoger gewicht, maar kan voor bulk-data nog altijd een goedkope oplossing zijn.

Veelgestelde vragen

Heb je op een laptop een SSD nodig?

Het antwoord op deze vraag is een overtuigende ja. Deze vorm van opslag is veel sneller dan een traditionele harde schijf.

Kun je gamen op een laptop?

Serieus gamen kan alleen als de laptop, naast een krachtige processor, ook een krachtige videokaart bevat.

Hoeveel opslagruimte heb ik nodig?

We raden bij een Windows-laptop minimaal een opslagcapaciteit van 256 GB aan, een kleinere SSD van bijvoorbeeld 128 GB kan in de praktijk tot problemen leiden. Wil je de laptop gebruiken om een uitgebreide foto- of filmverzameling op te slaan, dan heb je meer opslagcapaciteit nodig. Deze extra opslag kan eventueel in de vorm van een HDD.

Kun je een laptop upgraden?

Dat verschilt enorm per laptop. Een processor of grafische kaart niet, maar het geheugen en opslag vaak wel. Toch zijn er tegenwoordig ook laptops waarbij er helemaal niks aangepast kan worden, met name bij de extra dunne en lichte laptops.

Kun je de accu in een laptop verwisselen?

Tegenwoordig is een accu volledig in de laptop geïntegreerd. Onderweg de accu verwisselen voor een vol exemplaar is hierdoor niet mogelijk. Soms is het wel mogelijk de accu te vervangen als hij is versleten, maar het kan moeilijk zijn om een vervangende accu te vinden.

Kun je op een laptop foto’s bewerken?

Voor foto- of videobewerking heb je een relatief krachtige laptop nodig met als richtlijn een Core i5-processor, 8 GB ram en een SSD. Bewerk je regelmatig video’s, dan kan zelfs 16 GB ram handig zijn. Naast kracht is bij beeldbewerking ook de schermkwaliteit belangrijk. Zorg voor een laptop met een ips-paneel voor goede inkijkhoeken en kleurweergave. Uiteraard kun je ook een los beeldscherm aansluiten.

Wat is een usb-c-aansluiting?

Usb-c is de nieuwste standaard op het gebied van usb. De aansluiting is handig omdat het niet uitmaakt hoe je de stekker in de poort steekt. Steeds meer laptops zijn voorzien van een usb-c-aansluiting. Handig is dat deze aansluiting vaak net als op smartphones ook gebruikt wordt om de laptop op te laden. Helaas is usb-c slechts een aansluiting en kunnen er verschillende protocollen zoals usb 2.0, usb 3.1 Gen 1, usb 3.1 Gen 2, DisplayPort en Thunderbolt ondersteund worden. De meest complete vorm van usb-c is een Thunderbolt 3-aansluiting. Deze biedt naast usb 3.1 Gen 2 en DisplayPort ook het razendsnelle Thunderbolt.

Is een mat of glanzend scherm beter?

Beide afwerkingen hebben hun eigen voor- en nadelen. Zo zien kleuren er op een glanzend scherm beter uit, terwijl kleuren op een mat scherm juist wat doffer ogen. Daar staat tegenover dat je bij een glanzend scherm logischerwijs eerder last hebt van spiegelingen in het beeld.

Waar moet je op letten bij het toetsenbord van een laptop?

Waar het bij een toetsenbord om draait is uiteraard typecomfort. In het algemeen geldt dat het comfort bij goedkopere laptops doorgaans minder goed is dan bij duurdere exemplaren. Helaas is het steeds vaak zo, dat je ook op de duurdere en dunnere laptops een toetsenbord ziet dat veel mensen niet fijn vinden tikken. Apples MacBook Pro is bijvoorbeeld een laptop waarvan het toetsenbord duidelijk minder travel heeft als de vorige generatie. Eigenlijk zou je het toetsenbord van een laptop eerst even in het echt moeten uitproberen voordat je de laptop aanschaft. Een eigenschap die in de praktijk echt handig is, ook als je blind kunt typen, is een verlicht toetsenbord.

Hoe herken ik een goede wifi-adapter?

Doorgaans is het uit de specificaties niet direct duidelijk wat de specificaties van de gebruikte wifi-adapter precies zijn. Vaak geeft een fabrikant enkel aan welke wifi-standaarden ondersteunt worden, doorgaans in de vorm van 802.11a/b/g/n/ac. Let er in ieder geval op dat ac in de specificaties vermeldt wordt, dan weet je zeker dat zowel de 2,4- als de 5GHz-band ondersteunt wordt.

Waar moet ik op letten bij de accu van een laptop?

Fabrikanten geven in hun specificaties de capaciteit van de accu op. Je herkent de capaciteit van de accu aan de hoeveelheid wattuur, doorgaans uitgedrukt als Wh. Dat zegt op zich nog niet zo heel veel, maar bij vergelijkbare specificaties is een hogere accucapaciteit natuurlijk beter. Fabrikanten geven vaak ook een gebruiksduur in uren op, maar vaak is dit wel een beetje aan de optimistische kant. Je kunt daarom het beste zoeken naar reviews waarin de accuduur getest is. Let op dat het vaak voor komt dat binnen dezelfde serie, verschillende uitvoeringen ook verschillende accucapaciteiten kunnen hebben. Daarnaast is krachtigere hardwaar doorgaans ook minder zuinig, waardoor je sneller door een volle accu heen bent. Het zelfde geldt voor beeldschermen met hogere resoluties.

Een vriezer die goed en efficiënt vriest, heeft allerlei voordelen. Zo is het gunstig voor je gezondheid, omdat bacteriën in een ijskoude vriezer minder kans krijgen. Ook bespaar je energie én hoef je je vriezer minder vaak te ontdooien. Met een paar simpele stappen zorg je ervoor dat jouw vriezer optimaal koelt.

Lees ook: Hier moet je op letten bij de aankoop van een nieuwe vriezer

De juiste temperatuur

Een goedwerkende vriezer begint met het instellen van de juiste temperatuur. Is je vriezer te warm, dan bederft voedsel sneller en zal er door het overtollige water sneller ijsvorming in het vriesvak ontstaan. In principe zijn alle temperaturen onder de -18°C goed, maar hoe kouder je je vriezer instelt, hoe meer energie hij verbruikt. Met een temperatuur van -18°C bewaar je je voedsel veilig, blijven voedingsstoffen lang behouden én ben je energiezuinig bezig. Veel vriezers beschikken over een ingebouwde thermostaat, vaak in de vorm van een draaiknop, waarop je de temperatuur kunt instellen. Heeft jouw vriezer dit niet, dan kun je een losse thermometer aanschaffen om de temperatuur in je vriezer te controleren.

Slim invriezen

Ook de manier waarop je je eten invriest, heeft veel invloed op hoe efficiënt jouw vriezer koelt. Zo laat voedsel dat nog warm is de temperatuur in je vriezer snel stijgen, waardoor voedingsmiddelen sneller bederven en je te maken kunt krijgen met ijsvorming. Het is dus verstandig om je kliekjes eerst op kamertemperatuur te laten komen voor je ze in de vriezer stopt. Om ervoor te zorgen dat het eten snel de juiste temperatuur bereikt, is het daarnaast beter om kleine porties in te vriezen. Let er daarbij op dat je luchtdichte bakjes of zakjes gebruikt, want als ingevroren eten in contact komt met lucht kan er vriesbrand op voedingsmiddelen ontstaan.

©qwartm

Een beetje overzicht in je vriezer is ook wel zo fijn. Zo weet je exact wat waar staat en hoef je de deur van de vriezer niet elke keer onnodig lang open te laten staan. Daarmee maak je het voor je vriezer een stuk makkelijker om de temperatuur vervolgens weer omlaag te krijgen. Je kunt bijvoorbeeld producten die je als eerste gebruikt voorin je vriezer zetten en overige producten meer naar achteren. Of plak labels op je bakjes met de data waarop je de producten hebt ingevroren. Ook kun je regelmatig even kijken welke producten weggegooid kunnen worden, zodat het geen rommeltje wordt in je vriezer.

Goed vullen (maar niet te vol)

Is jouw vriezer vaak maar voor de helft gevuld? Dat is zonde, want een halfvolle vriezer verbruikt veel onnodige energie. Misschien vind je in je keuken nog wat groente of fruit dat je niet van plan bent om op korte termijn op te eten. Mocht dat niet het geval zijn, dan kun je altijd een paar halfgevulde waterflessen in je vriezer leggen. Voor het afkoelen van producten (massa) hoeft een vriezer namelijk minder hard te werken dan voor het afkoelen van lucht. En omdat producten koude lucht goed vasthouden, gaat er bij het openen van je vriezerdeur minder kou verloren. Let op: een te volle vriezer is ook niet goed, want dit belemmert de luchtcirculatie en veroorzaakt ongelijke temperaturen in je vriezer.

Regelmatig ontdooien

IJsvorming beperkt niet alleen de ruimte in je vriezer, maar maakt ook dat het apparaat minder efficiënt gaat werken. IJs op de wanden van je vriezer werkt namelijk als een soort isolatielaag, waardoor het apparaat minder goed in staat is om warmte naar buiten af te voeren. Daar komt nog bij dat als ijsvorming zich op voedsel nestelt, vooral als dat niet luchtdicht is ingepakt, er vriesbrand op voedingsmiddelen kan ontstaan. Heeft jouw vriezer geen No Frost-functie? Dan moet je helaas zelf regelmatig aan de bak om het ijs uit je vriezer te verwijderen. Om het ontdooiingsproces te versnellen, kun je een bak met heet water in de vriezer plaatsen of het ijs met een föhn verwarmen. Als je je vriezer toch ontdooit, maak 'm dan meteen goed schoon. Ook op vuil in je vriezer kan namelijk ijs of rijp ontstaan.

©Thomas Heitz

De condensor schoonmaken

Maak tot slot, als dat mogelijk is, de condensor van je vriezer regelmatig schoon. De condensor is het zwarte rooster aan de achterkant van je vriezer dat ervoor zorgt dat warmte goed wordt afgevoerd. Zit de condensor vol met stof of vuil, dan blijft warmte in je vriezer circuleren. De condensor kun je eenvoudig schoonmaken met een zachte borstel of met een stofzuiger met borstel-opzetstuk.

Op een smartphone met Android wordt standaard alles aan je Google-account gekoppeld. Daardoor weet het bedrijf heel wat over jou en niet iedereen voelt zich daar goed bij. Gelukkig zijn er ook manieren om Android te gebruiken zonder dat je Google volledige inzicht in je digitale leven geeft, bijvoorbeeld met de alternatieve firmware LineageOS met microG.

Wanneer je een Android-smartphone of -tablet installeert, is aanmelden met een Google-account een van de eerste dingen die je doet. Vanaf dat moment zijn alle Google-apps zoals Gmail, Google Maps, Chrome, Google Calendar en Google Play op je apparaat aan je account gekoppeld. Handig … maar zo krijgt Google wel heel veel controle over je digitale leven.

In principe kun je op je Android-apparaat gewoon geen Google-account aanmaken en alternatieve apps installeren. Maar omdat het hele besturingssysteem rond Google-componenten is gebouwd, is dat knap lastig. Dan installeer je beter een alternatieve Android-firmware die geen koppeling met het Google-ecosysteem heeft ingebouwd. In dit artikel doen we dat met LineageOS en microG, en hebben we het ook over enkele andere mogelijkheden.

1 Android Open Source Project

Voordat we naar die alternatieven kijken, moeten we het even hebben over hoe die mogelijk zijn als Google-diensten zo nauw met Android verweven zijn. De basis van Android bestaat uit het Android Open Source Project (AOSP). Dit is een volwaardig mobiel besturingssysteem waarvan de broncode beschikbaar is onder een opensource-licentie. Fabrikanten van Android-apparaten voegen hier drivers aan toe om Android op hun hardware te laten werken, en vaak nog eigen aanpassingen. Andere belangrijke componenten die we in een Android-systeem verwachten, zoals Google Play Services, zijn niet opensource. Wanneer je een Android-telefoon koopt, staat daarop dus een besturingssysteem dat door de fabrikant is gecreëerd op basis van AOSP, Google Play Services en eigen aanpassingen.

LineageOS is een project dat de broncode van AOSP neemt en daar extra functionaliteit aan toevoegt, vaak met de focus op aanpasbaarheid, beveiliging en privacy. De nieuwste versie is LineageOS 21, gebaseerd op Android 14. Het biedt voor zo’n tweehonderd apparaten installeerbare images met de drivers van de fabrikanten ingebouwd. Staat je toestel niet in de lijst met apparaten, dan kun je LineageOS helaas niet installeren. De apps van Google zijn (net zoals Google Play Services) hierin niet opgenomen, omdat de licentie dat niet toestaat. Die kun je wel achteraf installeren, waarna je je met een Google-account kunt aanmelden en LineageOS zoals de standaard Android-versie op je telefoon is te gebruiken.

LineageOS ondersteunt zo’n tweehonderd apparaten.

2 MicroG

Nu zou je denken dat je zonder de apps van Google wel verder kunt, maar dat is helaas niet het geval. Google heeft gaandeweg meer en meer functionaliteit van AOSP naar Google Play Services en andere propriëtaire componenten verplaatst. Die vereisen een Google-account of tracken je op een andere manier. En heel wat Android-apps maken van deze propriëtaire componenten gebruik. Als je die apps op LineageOS zonder Google-apps installeert, dan zouden die in het beste geval maar deels werken en in het slechtste geval starten ze niet eens op.

Het project microG biedt hier een oplossing voor. Dit is een opensource-project dat allerlei propriëtaire Android-componenten van Google her-implementeert. Zo biedt GmsCore een alternatieve implementatie voor Google Play Services. Ook Google Cloud Messaging (voor pushnotificaties) en geolocalisatie zijn op deze manier mogelijk. De versies van microG kun je dan op bijvoorbeeld LineageOS gebruiken, waardoor allerlei Android-apps toch weer werken zonder dat je een Google-account of Google-apps nodig hebt.

Het microG-project her-implementeert een deel van Google Play Services.

3 LineageOS met microG

Helaas kun je microG niet zomaar op LineageOS installeren. MicroG werkt namelijk alleen op een Android-versie met ‘signature spoofing’. Die truc zorgt ervoor dat de componenten van microG zich als Google Play Services kunnen voordoen, waardoor apps er mee samenwerken zonder dat ze weten dat het niet om een officiële Google-dienst gaat. Maar de ontwikkelaars van LineageOS hebben om diverse redenen besloten om signature spoofing niet op te nemen.

Er zijn manieren om een al geïnstalleerd Android-systeem te patchen zodat het signature spoofing ondersteunt. MicroG biedt ook zijn eigen versie van LineageOS aan: LineageOS for microG. Die versie heeft een minimale vorm van signature spoofing ingebouwd die alleen geprivilegieerde systeem-apps toelaat om de spoofing-permissie te gebruiken en alleen na toestemming van de gebruiker. LineageOS for microG ondersteunt exact dezelfde apparaten als LineageOS en verspreidt twee keer per maand over-the-air-updates.

LineageOS for microG biedt een opensource Android-versie zonder Google-apps.

4 Installeren

De installatie van LineageOS for microG gebeurt exact hetzelfde als bij LineageOS: zoek je toestel op in de lijst met ondersteunde apparaten van de LineageOS Wiki en volg daar de installatiegids. Het enige verschil is dat je de installatiebestanden voor je apparaat niet van de website van LineageOS downloadt, maar van de downloadpagina voor LineageOS for microG. Voor de Fairphone 5 vind je die bijvoorbeeld in de map FP5.

Installeer eerst Android Debug Bridge en fastboot en volg op die pagina ook de instructies om de usb-foutopsporingsmodus op je Android-apparaat in te stellen. Daarna dien je op sommige apparaten de bootloader te ontgrendelen, zodat je alternatieve firmware kunt installeren. De instructies hangen van je apparaat af. Op sommige apparaten moet je ook nog extra partities flashen met fastboot. Let op dat je de downloadbestanden van LineageOS for microG flasht en niet degene waarnaar in de installatie-instructies van LineageOS wordt verwezen.

Daarna flash je het herstelbestand van LineageOS for microG en start je het apparaat in herstelmodus. Voer dan een factory reset uit. Nu kun je eindelijk het zip-bestand met het rootbestandssysteem van LineageOS for microG naar je telefoon flashen met de opdracht adb vanaf je computer. De stap om een Google Apps-add-on te installeren sla je over, want we willen Google juist vermijden. Herstart daarna je telefoon, waarna je in LineageOS for microG opstart.

Volg heel nauwgezet alle waarschuwingen en tips in de installatie-instructies van LineageOS.

5 Configureren

Na de eerste keer opstarten, word je verwelkomd door de configuratiewizard, waarin je onder andere je wifi-netwerk instelt. Maar in tegenstelling tot een normale Android-installatie krijg je nu niet de vraag om een Google-account in te voeren. Wanneer de initiële configuratie van LineageOS is voltooid, open je de app microG Settings. Klik dan op Self-Check. Uiteindelijk moet de hele lijst met controles aangevinkt zijn. Je moet hiervoor diverse permissies aan de app toekennen, zodat microG zijn werk kan doen.

Keer terug naar het hoofdvenster van microG Settings. Hier staan allerlei functies standaard uitgeschakeld en het is aan jou om te kiezen welke je inschakelt. Zo kun je hier een Google-account toevoegen, maar dat doen we in het kader van dit artikel juist niet. Exposure Notifications kun je niet hier inschakelen; daarvoor dien je een app te installeren die deze API gebruikt. Google SafetyNet kun je hier wel inschakelen. Sommige apps vereisen deze functie om te controleren of je Android-apparaat wel veilig is. Mocht je zo’n app gebruiken, schakel die functie dan hier in.

Geef microG alle permissies die het nodig heeft om zijn taken uit te voeren.

6 Pushnotificaties

Als je nu apps zou installeren, zou je merken dat je geen pushnotificaties krijgt. Veel apps, onder meer WhatsApp en Slack, maken hiervoor immers gebruik van Google Cloud Messaging. MicroG implementeert dit ook, maar heeft dit standaard uitgeschakeld. Om pushnotificaties naar je apparaat te kunnen sturen, moet Google je apparaat ook kunnen identificeren aan de hand van een uniek apparaat-ID. Ga daarvoor in microG Settings naar Google device registration en schakel Register device in. Standaard (in het profiel Native) genereert microG nu een ID waaruit Google je apparaattype en softwareversie kan afleiden, maar niet het serienummer. Het profiel Real geeft ook het eigenlijke serienummer aan Google door. Er zijn ook profielen om je voor een Google Nexus 5X of Motorola Moto G uit te geven, voor als je zo weinig mogelijk informatie wilt prijsgeven. Als je een Google-account hebt toegevoegd, wordt dit overigens ook bij je apparaatregistratie aan Google doorgegeven.

Nadat je apparaat bij Google is geregistreerd, tik je op Cloud Messaging en vink je Receive push notifications aan. Zodra je apps installeert die van Google Cloud Messaging gebruikmaken, komen ze hier in de lijst te staan. Als je merkt dat je notificaties met vertraging aankomen, tik dan op de drie puntjes bovenaan rechts, dan op Advanced en pas de instellingen voor pushnotificaties per netwerk aan. Zet ze bijvoorbeeld op Ping interval: 60 seconds. Maar dit is alleen nodig als de netwerkkwaliteit laag is, de standaardwaarde Automatic zou op de meeste netwerken voldoende moeten zijn.

Dankzij microG kunnen je apps ook pushnotificaties ontvangen.

7 Locatiemodules

Diverse apps vragen je locatie op, bijvoorbeeld om een relevante selectie van nabije winkels of laadpalen te tonen. Maar als ze daarvoor altijd je gps gebruiken, belast dat de batterij van je telefoon te veel. Bovendien hoeft die locatie niet altijd zo precies te zijn als van je gps. Google heeft daarvoor de component Network Location Provider, die communiceert met servers van Google om bijvoorbeeld op basis van de zichtbare wifi-netwerken te bepalen waar je apparaat zich bevindt.

In de instellingen van microG kun je ook hiervoor een alternatief instellen. Tik daarvoor op Location modules. Standaard bood microG één geolocalisatiemodule die op basis van gsm-netwerken en wifi-toegangspunten in de buurt je locatie bepaalt: Mozilla Location Service. Helaas is die dienst inmiddels stopgezet. Je kunt wel de app Local GSM Location installeren en de locatiedienst die ze aanbiedt daarna hier inschakelen.

MicroG kan ook je locatie bepalen zonder servers van Google.

8 OpenCelliD gebruiken

Tik daarna op de module en dan op Configure. Geef de app toestemming om altijd toegang tot je locatie te krijgen en daarna om bestanden op te slaan. Maak nu een gratis OpenCelliD-account door op www.opencellid.org op Sign Up te klikken. Klik op de verificatielink en dan in het dashboard op Access Tokens. Je ziet daar één toegangstoken. Klik op Show Token en kopieer die.

Open dan op je telefoon weer de configuratie van de locatiemodule, tik linksboven op het menu en dan op Advanced Settings. Vul bij OpenCellID Access Token je token in. Keer terug, open Settings en vink bij Sources de optie OpenCellID aan. Keer weer terug, tik op Database / Create Database. De module downloadt nu de locatiedatabase naar je telefoon. Op een later moment kun je altijd op Update Database tikken om de database bij te werken.

Haal locatiedata uit de database van OpenCelliD.

9 Apps installeren met F-Droid

LineageOS for microG komt standaard met F-Droid, een appwinkel voor opensource-apps. Zo kun je hiermee de app Local GSM Location installeren, maar ook apps als Aegis Authenticator voor tweefactorauthenticatie, Joplin voor todo-lijstjes, Organic Maps voor offline navigatie, Syncthing voor synchronisatie van je bestanden, apps voor Home Assistant en openHAB, en nog veel meer. Voor veel propriëtaire Android-apps bestaan er opensource-alternatieven die je in F-Droid vindt. Ook apps updaten gebeurt in F-Droid. In de instellingen kun je zelfs automatische updates instellen.

Opvallend is dat F-Droid per app de zogenoemde anti-functies toont, bijvoorbeeld of de app gebruikmaakt van een propriëtaire back-end of je activiteiten aan de makers rapporteert. Ook de door de app gevraagde machtigingen toont F-Droid bij elke app. Zo kun je op basis van de anti-functies en machtigingen beslissen of je de app wel met deze functies wilt gebruiken of voldoende vertrouwt.

F-Droid toont bij elke app de ‘anti-functies’, functies die je misschien minder leuk vindt.

10 Apps installeren met Aurora Store

Op F-Droid vind je alleen opensource-apps. Voor apps als WhatsApp, Slack, Snapchat, Instagram, TikTok, Spotify en meer heb je een andere bron nodig. Maar zonder een Google-account kan dat niet met Google Play Store. Gelukkig bestaat er een alternatief: Aurora Store. Dit is een onofficiële opensource-client voor de Google Play Store. Je kunt hiermee dus apps op de Google Play Store zoeken, downloaden en updaten. Dat kan met een Google-account, maar ook anoniem. Aurora Store koppelt je dan aan een van de vele anonieme gebruikersaccounts. Soms lukt het aanmelden niet. Probeer het dan opnieuw, dan word je aan een willekeurig ander account gekoppeld.

Net zoals in Google Play Store krijg je in Aurora Store apps te zien per categorie, inclusief lijstjes met de populairste apps of apps die voor jou zijn aangeraden. De mogelijkheden zijn minder uitgebreid dan met Google Play Store. Zo kun je geen betaalde apps downloaden of updaten. Bovendien werken heel wat in-app-functies van allerlei apps niet wanneer je Aurora Store anoniem gebruikt. Soms krijg je bepaalde apps ook niet te zien, omdat het anonieme account dat je op dat moment gebruikt van een bepaald land is waar de app niet is toegelaten. Tik in dat geval bovenaan rechts op het tandwiel, dan op Manage your account / Log uit en log weer in als Anoniem. Je krijgt dan een willekeurig ander anoniem account en kunt opnieuw proberen of je de gewenste app vindt.

Met Aurora Store download en update je anoniem apps uit de Google Play Store.

11 Alternatieven voor Google-apps

Nu je een Android-systeem zonder Google-account hebt, moet je uiteraard voor alle Google-apps nog alternatieven zoeken. Wil je onmiddellijk een heel ecosysteem, dan loont het de moeite om naar Proton te kijken. Je kunt gratis een account maken bij deze dienstenprovider die zich focust op privacy en geen toegang heeft tot je gegevens dankzij end-to-end encryptie. Voor wie meer opslag en mogelijkheden wil, biedt Proton ook betaalde abonnementen aan. De apps Proton Mail, Proton Calendar, Proton Drive, Proton VPN en Proton Pass zijn te vinden in F-Droid en Aurora Store.

Maar je hoeft jezelf niet aan één ecosysteem te verbinden. Je kunt perfect losse apps installeren (zoals de mail-app K-9 Mail) of met DAVx5 in combinatie met een CalDAV/CardDAV-server je agenda en contacten in de standaard-apps van LineageOS integreren. Als wachtwoordbeheerder kun je bijvoorbeeld de app van Bitwarden installeren, in combinatie met de server van Bitwarden of je eigen Vaultwarden-server. Voor tweefactorauthenticatie is Aegis Authenticator een goede keuze.

Als je gewend bent om je browsergeschiedenis en -tabs tussen verschillende apparaten te synchroniseren met Google Chrome, dan is er ook daarvoor een alternatief zonder Google-account. Mozilla biedt een vergelijkbare functie voor Firefox aan met Firefox Sync. Als je de Firefox-app op LineageOS installeert en een gratis Mozilla-account aanmaakt, kun je dus ook je tabs synchroniseren. Interessant om te weten is dat dit met end-to-end encryptie werkt. Mozilla krijgt dus niet te zien welke webpagina’s je bezoekt.

Proton biedt een heel ecosysteem aan van diensten met end-to-end encryptie.