ID.nl logo
Zo benut je alle audio- en video-uitgangen van je televisie optimaal
© LG Display
Huis

Zo benut je alle audio- en video-uitgangen van je televisie optimaal

Alle televisies hebben een scala aan aansluitingen voor al je audio- en videoapparatuur. Het is lang niet altijd duidelijk waar al die aansluitingen voor zijn en welke je het best kunt gebruiken. Bovendien lijken sommige aansluitingen erg op elkaar, terwijl ze toch andere functies hebben. Hoe zit dat precies?

In dit artikel lees je over:

  • De diverse audio-aansluitingen

  • Hoe de HDMI-ARC- en eARC-functies werken en waarom ze nuttig zijn

  • Het gebruik van bluetooth voor draadloze audio-overdracht

  • De functie van optische en analoge kabels in een modern televisie-setup

  • Het belang van HDMI voor videoaansluitingen en alternatieven zoals scart en composiet

  • De veelzijdige media-mogelijkheden van een smart-tv

  • Kabel-tv-mogelijkheden met moderne smart-tv's

  • Het verbinden van je televisie met internet en je thuisnetwerk

  • Ook interessant: Geluidsproblemen met je tv? Dit kan er aan de hand zijn

De gemiddelde televisie heeft zelf vaak niet heel goede luidspreker(s) aan boord, waardoor het aansluiten van bijvoorbeeld een soundbar of een receiver geen overbodige luxe is. Hetzelfde geldt ook wanneer je tv wilt kijken, want niet alle smart-tv's kunnen overweg met het televisiesignaal dat door de provider wordt doorgegeven, bijvoorbeeld wanneer je glasvezel of adsl hebt.

De verschillende audio-aansluitingen

Als het op het geluid aankomt, zijn er meerdere mogelijkheden om de audio van je televisie door te sturen naar bijvoorbeeld een soundbar of receiver. Qua uitgangen heb je de keuze uit HDMI, optisch (Toslink), analoog en draadloos via bluetooth. Wat betreft die laatste optie: die komt vooral op modernere televisies voor en vind je doorgaans niet op modellen ouder dan vier jaar. We nemen de mogelijkheden van de aansluitingen met je door.

HDMI

Een van de meest voor de hand liggende manieren om audio naar een extern apparaat te sturen, is via HDMI. Dat protocol is naast beeld immers ook geschikt voor de overdracht van audio. Dat vereist de minste aanpassingen vanuit de televisie zelf; je hoeft dan niets in te stellen in een menu. Let wel dat je voor de audio van de televisie naar het audioapparaat een HDMI-ARC-kabel gebruikt. ARC staat voor Audio Return Channel, en zorgt ervoor dat signalen vanuit de receiver of soundbar ook weer kunnen worden teruggestuurd naar de televisie. Hierdoor ontstaat minder vertraging en is het ook mogelijk om andere audiobronnen die direct op de soundbar of receiver zijn aangesloten door te sturen naar de tv. In die gevallen hoef je dan bijvoorbeeld niet van audiobron te wisselen om geluid van een ander apparaat af te spelen.

Dankzij ARC kun je bovendien het volume regelen met een enkele afstandsbediening, omdat ook de signalen voor de audiosterkte tussen apparaten worden doorgestuurd.

Belangrijk om te weten is dat ARC alleen werkt met gewoon stereogeluid of 5.1-surround, maar niet met geavanceerdere audiotechnieken als Dolby TrueHD, Dolby Atmos, DTS-HD Master Audio of DTS:X. Daarvoor heb je de nieuwere versie van ARC nodig: eARC. Controleer dus of jouw apparaten zijn voorzien van een eARC-benaming bij de poorten.

Gebruik je al HDMi-kabels, dan hoef je waarschijnlijk geen speciale ARC-compatibele HDMI-kabels aan te schaffen; zolang jouw kabel de HDMI 1.4-standaard uit 2009 ondersteunt, zit je goed en worden ARC en eARC gewoon ondersteund.

Op zoek naar een nieuwe tv? Bekijk hier onze tips:

Watch on YouTube

Bluetooth

Wanneer je geen kabels wilt gebruiken voor het doorgeven van audio naar een extern apparaat, gebruik je bluetooth. Vrijwel alle smart-tv's van de afgelopen vijf jaar ondersteunen de mogelijkheid om audio via bluetooth door te sturen naar een extern apparaat. Dat werkt zowel voor soundbars en receivers als hoofdtelefoons, maar je moet dan wel kiezen tussen het ene of het andere apparaat; tegelijkertijd een bluetooth-audiosignaal uitsturen naar meerdere apparaten is meestal niet mogelijk. Vaak volstaat het om één bluetooth-speaker of hoofdtelefoon uit te schakelen om van de ander gebruik te kunnen maken.

Het bereik van bluetooth voor audio is relatief groot: zo'n 10 meter. Maar hoe korter de afstand tussen televisie en het bluetooth-audioapparaat, des te minder kans op vertraging (ook wel audio lag genoemd) er is.

Optische kabel

Heb je geen heel moderne (smart-)tv, dan is de kans groot dat die nog beschikt over een andere digitale manier voor het uitsturen van het audiosignaal, namelijk optisch. Via deze aansluiting (Toslink genoemd) wordt het audiosignaal via een optische kabel digitaal verstuurd. Met zo'n optische kabel kun je alleen audio doorsturen, maar is het bijvoorbeeld niet mogelijk om signalen terug naar de televisie te sturen; het is puur éénrichtingsverkeer. Ook zul je voor het volume een aparte afstandsbediening voor je receiver of soundbar moeten gebruiken.

©Reshift Digital

Oldskool: analoog

Misschien heb je wel een nieuwe smart-tv, maar beschik je ook nog over een goede receiver zonder extra digitale poespas. Het is natuurlijk altijd mogelijk om een televisie aan te sluiten op een oudere receiver met behulp van de bekende rood/witte cinch-kabels. De meeste smart-tv's beschikken nog wel over zo'n audio-uitgang, maar ze worden wel schaarser. Eventueel kun je er ook nog voor kiezen om de hoofdtelefoonuitgang van je televisie te gebruiken om audio naar je versterker te sturen, maar dat is wel een minder fraaie oplossing.

©Oliver Boehmer

De bekende rood/witte kabels (de gele is voor video) kun je doorgaans nog gebruiken op wat oudere smart-tv's.

Video-aansluitingen

Als we kijken naar de video-aansluitingen van de tv, dan zijn die steeds beperkter. Eigenlijk is tegenwoordig vooral HDMI belangrijk, omdat dit de meest voorkomende aansluiting is met de meeste mogelijkheden. Aan de achterzijde van een gemiddelde smart-tv vind je dan ook vooral meerdere HDMI-poorten om daar onder meer een tv-decoderkastje, gameconsole of blu-ray-speler op aan te sluiten. Natuurlijk kun je een van de HDMI-poorten ook gebruiken om er even (snel) een laptop op aan te sluiten, bijvoorbeeld omdat je een presentatie wilt (laten) zien of een film wilt afspelen.

Heb je nog een videorecorder en ga je binnenkort een nieuwe televisie kopen? Dan wordt het al vrij lastig om die aan te sluiten, want nieuwere tv's worden vrijwel niet meer geleverd met een scart-aansluiting. Sommige televisies hebben nog wel een composiet-aansluiting voor compatibiliteit en er bestaan verloopkabels van scart naar composiet, dus die optie is er ook nog. Ook bestaan er scart-naar-HDMI-converters. Deze apparaten kunnen het videobeeld upscalen naar een 720p-resolutie en soms 1080p (Full-HD)-resolutie, maar goedkoop zijn ze niet.

Muziek, video en foto's

Een smart-tv kan overweg met de meest gangbare audio-, video- en fotoformaten, en spelen deze zodoende probleemloos af. Een smart-tv neem je zonder enige moeite op in je thuisnetwerk en op die manier kan de televisie ook direct media afspelen vanaf bijvoorbeeld een NAS of een gedeelde map op een computer in hetzelfde thuisnetwerk. Verder vind je op een moderne smart-tv minstens één usb-aansluiting, waarin je een usb-stick of -drive kunt plaatsen en direct de bestanden die erop staan kunt afspelen via de ingebouwde mediaspeler.

Kabel-tv

Kijk je televisie via de analoge of digitale kabel, dan hebben alle huidige smart-tv's nog gewoon een coax-aansluiting. Ook voor digitale televisie die met een smartcard is beveiligd, kun je bij de meeste tv's nog gewoon terecht, omdat ze ook een CI+-interface bieden waarin je direct een smartcard kunt plaatsen, zonder tussenkomst van een aparte settop-box. En sluit je een externe harde schijf aan op de usb-poort, dan kun je tv-programma's ook opnemen; ze worden dan op die externe harde schijf opgeslagen.

©Hseyin | stock.adobe.com

Verbinden met internet en netwerk

Alle smart-tv's beschikken tegenwoordig over een LAN-poort en hebben wifi aan boord, waardoor je zo'n televisie eenvoudig kunt verbinden met je thuisnetwerk en het internet. Smart-tv's kunnen tegenwoordig ook niet meer zonder, omdat bij veel modellen softwareupdates ook via internet worden binnengehaald, zoals tv's die zijn voorzien van Android TV of Google TV. En ook voor het kijken van streamingdiensten zoals Netflix en Amazon Prime is natuurlijk een internetverbinding nodig.

Wanneer je een smart-tv verbindt met je thuisnetwerk, is het bovendien vaak mogelijk om deze op te nemen in je slimme huis. Met Google Home bijvoorbeeld kun je ook stem- of smartphoneopdrachten naar je televisie versturen, bijvoorbeeld om deze uit te schakelen, tegelijkertijd met de slimme verlichting.

Vrijwel alle televisies hebben minstens een 1 GBit/s-netwerkaansluiting, hoewel 100 Mbit/s ook nog steeds voorkomt. Die laatste snelheid is in principe voldoende voor het streamen van de meeste video's.

▼ Volgende artikel
Verhoog je productiviteit met de Focusmodus in Windows 11
© sathit_koyram
Huis

Verhoog je productiviteit met de Focusmodus in Windows 11

Tijdens het werk word je waarschijnlijk regelmatig gestoord door binnenkomende e-mails, meldingen, berichtjes, systeemupdates en pop-ups. Het zijn meestal nuttige en leuke elementen, maar ze halen je wel uit je concentratie. In Windows 11 zit een nieuwe functie om deze afleidingen tijdelijk te dempen.

Snel afgeleid? Zo stel je in dat je computer je niet mag storen met allerlei meldingen:

  • Focus instellen vanuit de Windows Instellingen
  • Focus instellen via de tijd in het het systeemvak
  • Maximaliseer het Focus-venster voor nog meer opties

Hoe minder tijd achter de computer, hoe beter: Van schermverslaafd naar schermbewust: handige tips voor minder schermtijd

Focus instellen

Deze Focusmodus is een productiviteitstool die te vinden is in de Klok-app. Je kunt hem activeren vanuit de Windows Instellingen. Druk op Windows-toets+I en ga naar Systeem, waar je Focus vindt. Hier kun je de duur van een ongestoorde werksessie invoeren. Standaard is dit op 30 minuten ingesteld. Daaronder staan vier opties. Geef de timer weer in de Klok-app om zichtbaar te maken hoelang de sessie bezig is. Vink ook de optie aan om badges te verbergen in de taakbalk-apps. Daardoor kom je niet verleiding om aan die apps aandacht te schenken. Ook het knipperen in de taakbalk-apps verberg je om dezelfde reden. Schakel Niet storen in, dan worden al deze meldingen tijdens de sessie gedempt.

De meeste gebruikers vinken de vier opties aan.

Nog beter focussen?

Een koptelefoon met noisecancelling doet wonderen

In de klok

Het is ook mogelijk om Focus te activeren vanuit het systeemmeldingscentrum. Klik in de taakbalk op de datum- of tijdaanduiding. Hiermee open je de agenda en het meldingsgebied. Onderaan waar de knop Focus staat, kun je de duur aanpassen. Zodra je op de knop klikt, verschijnt de focustimer op het scherm. Terwijl een sessie actief is, zie je de klok en de resterende tijd en nog enkele andere relevante gegevens, zoals wanneer de volgende pauze is gepland. Zie je niet graag de tijdsduur die langzaam aftelt, dan verberg je die door op de drie puntje te klikken. Daarna kun je de optie Resterende tijd weergeven uitschakelen. Als je in de instellingen de optie Niet storen hebt ingeschakeld, blokkeert deze functie alle meldingen.

Nog acht minuten geconcentreerd werken en dan volgt een pauze van vijf minuten.

Ontspannen werken

Wanneer je Focus maximaliseert, zie je rechts de voortgangsgrafiek die toont hoelang je gisteren en vandaag de tool hebt gebruikt. Je kunt ook een Spotify-afspeellijst selecteren om je sessies te begeleiden met ontspannende muziek. Onderaan krijg je de taken te zien die in de app Microsoft To Do op je wachten.

Wanneer je Focus maximaliseert, krijg je nog meer informatie te zien.

▼ Volgende artikel
Van speelgazon tot schaduwtuin: zo kies je de juiste grassoort
© africaimages.com (Olga Yastremska, Africa Images)
Huis

Van speelgazon tot schaduwtuin: zo kies je de juiste grassoort

Een gazon is meer dan een stukje groen. Het kan een speelplek zijn voor kinderen of juist vooral de blikvanger zijn in een strak aangelegde tuin. Soms ligt het vol in de zon, soms grotendeels in de schaduw. Voor elke situatie is er een passend graszaadmengsel. Wat past het best bij jouw tuin?

Graszaad is altijd een mengsel Graszaad bestaat uit een mix van verschillende grassoorten. Elke soort heeft zijn eigen eigenschappen: de ene soort groeit snel, de andere is fijn van structuur, weer een andere herstelt snel en goed. Door deze eigenschappen te combineren, ontstaat een mengsel dat goed is afgestemd op de specifieke omstandigheden in de tuin.

Lees ook: Groener gras? Maaien en onderhouden doe je zo

Wat voor graszaad je nodig hebt, hangt helemaal af van het soort grasveld dat je wilt. Voor een veldje waarop je kinderen lekker kunnen ravotten en een balletje trappen heb je ander gras nodig dan voor een gazon dat vooral bedoeld is voor de sier. Hieronder lees je per toepassing welke grassoorten het meest geschikt zijn.

Speelveld: stevig en snel herstellend

Een gazon waarop gespeeld, gelopen of gevoetbald wordt, moet vooral sterk zijn. Het gras moet tegen een stootje kunnen én zich snel herstellen. Daarvoor heb je een mengsel nodig met veel Engels raaigras (Lolium perenne). Dit gras kiemt snel en vormt stevige sprieten. Het is goed bestand tegen intensief gebruik en groeit snel terug als het beschadigd raakt. Vaak wordt het aangevuld met veldbeemdgras (Poa pratensis), dat ondergronds uitlopers vormt en zo kale plekken opvult. Samen zorgen deze soorten voor een duurzaam speelgazon dat veel belasting aankan.

Siergazon: fijn, traag groeiend en egaal

Voor een siergazon gelden weer andere zaken. Het moet vooral fijn van structuur zijn, gelijkmatig groeien en een egaal, verzorgd beeld geven. Voor dit type gazon zijn roodzwenkgras (Festuca rubra) en struisgras (Agrostis capillaris) geschikt. Deze grassoorten groeien langzaam en blijven laag, waardoor je minder vaak hoeft te maaien. Ze vormen een dichte mat van fijne sprietjes die er netjes uitziet, vooral bij regelmatig onderhoud. Een siergazon vergt wel iets meer zorg, want het is minder sterk en herstelt trager bij schade.

Schaduwgazon: licht nodig, maar minder zon

In tuinen met veel schaduw, bijvoorbeeld door bomen, heeft gras het moeilijk. De meeste grassoorten groeien slecht zonder zon, wat ruimte geeft aan mos. Een schaduwgazon moet daarom vooral weinig licht nodig hebben en toch stevig genoeg zijn om een dichte mat te vormen. Mengsels voor schaduw bevatten vaak fijne vormen van roodzwenkgras en soms bosgras (Festuca heterophylla), een soort die beter groeit bij weinig licht. Een kleine hoeveelheid Engels raaigras zorgt voor stevigheid, maar alleen als er dagelijks toch wat zonlicht aanwezig is. Let op: ook schaduwgazon heeft minimaal 2 tot 4 uur daglicht nodig om goed te blijven groeien.

Droge (zand)grond: diep wortelend en hittebestendig

Op lichte zandgrond of op plekken waar je weinig sproeit, heb je gras nodig dat tegen droogte kan. Dit soort gras moet diep kunnen wortelen en niet te snel verdrogen. Mengsels voor droge omstandigheden bevatten vaak een aangepaste selectie van veldbeemdgras en speciaal geselecteerde varianten van Engels raaigras die minder water nodig hebben. Soms wordt er ook hard zwenkgras aan toegevoegd, dat goed bestand is tegen droogte en hitte. Deze soorten wortelen dieper dan gemiddeld, waardoor ze vocht uit lagere lagen kunnen opnemen. Zo blijft je gazon ook bij warme zomers langer groen.

©Elena Elisseeva | Elenathewise

Wanneer en hoe zaai je gras?

De ideale periode om gras te zaaien is in het voorjaar (maart tot mei) of het najaar (september tot half oktober). Dan is de bodem warm genoeg en valt er meestal voldoende regen. Ook tussentijds bijzaaien is mogelijk – bijvoorbeeld als je last hebt van kale plekken of na het verwijderen van mos – zolang de bodemtemperatuur boven de 10 °C ligt en de grond vochtig blijft.

Begin altijd met een goede voorbereiding. Maai het bestaande gras kort, en verwijder mos en dood materiaal door het gazon te verticuteren. Dat kan met een verticuteerhark of een verticuteermachine.

Bij het herstellen van kale plekken hark je de grond los, zodat het zaad goed contact maakt met de aarde. Zaai vervolgens het juiste graszaadmengsel voor jouw situatie. Druk het zaad licht aan, bijvoorbeeld met een plank of de achterkant van een hark. Belangrijk: houd de bodem vochtig tot het gras begint te kiemen. Dat duurt gemiddeld 7 tot 14 dagen, afhankelijk van de soort en temperatuur. Wil je extra bescherming bieden? Strooi dan een dun laagje potgrond of compost over het zaad. Dat helpt tegen uitdroging en beschermt tegen vogels.

Wacht met maaien tot het gras minstens 8 cm hoog is, en gebruik dan een hoge maaihoogte bij de eerste maaibeurt. Zo geef je jonge sprietjes de kans om zich goed te wortelen.

Lees ook: Gras vol mos? Dit wil je weten over het verticuteren van je gazon

Tabel: deze grassoorten heb je nodig

Type gazonEigenschappen grasGeschikte grassoorten
SpeelgazonSterk, snelgroeiend, herstellendEngels raaigras, veldbeemdgras
SiergazonFijn, traaggroeiend, egaalRoodzwenkgras, struisgras, veldbeemdgras
SchaduwgazonGroeiend bij weinig lichtFijn roodzwenkgras, bosgras, beetje raaigras
DroogtebestendigDiep wortelend, hittebestendigVeldbeemdgras, hard zwenkgras, raaigrasvariant

Liever meteen resultaat? Kies voor graszoden Wil je niet wachten tot graszaad kiemt en opkomt? Kies dan voor graszoden. Dat zijn kant-en-klare rollen gras, opgekweekt op een kwekerij en direct klaar voor gebruik. Ideaal als je snel een groen gazon wilt, bijvoorbeeld bij een verhuizing of als je tuin in korte tijd helemaal wordt opgeknapt. Graszoden bestaan meestal uit een stevige combinatie van Engels raaigras en veldbeemdgras. Daardoor zijn ze geschikt voor intensief gebruik én vormen ze snel een dicht tapijt.

Het leggen van graszoden kan van maart tot en met oktober, zolang het niet vriest. Zorg dat de ondergrond egaal, losgemaakt en licht vochtig is. Rol de zoden strak tegen elkaar uit, druk ze goed aan en geef royaal water – zeker in de eerste weken. Na 10 tot 14 dagen zijn ze voldoende vastgegroeid om voor het eerst te maaien.