ID.nl logo
Google Home instellen: hoe doe je dat en wat kun je ermee?
Huis

Google Home instellen: hoe doe je dat en wat kun je ermee?

Google Home is de smarthome-app van Google. Het is een dienst waarmee je allerlei slimme apparaten kunt instellen, beheren en bedienen. En ze hoeven daarvoor niet eens van Google zelf te komen; ook producten van derden kun je aan het platform toevoegen. Wat kun je er allemaal mee en hoe stel je dat goed in? Dat leggen we uit in dit artikel.

Google Home is een belangrijk smarthomeplatform met ontzettend veel opties. Daarom gaan we in dit artikel terug naar de basis, zodat iedereen daarvan op de hoogte is.

  • Wat is Google Home en wat kun je ermee?
  • Hoe stel je Google Home in en waar kun je het allemaal op of mee gebruiken?
  • Tot slot krijg je een paar handige tips om nog meer uit Google Home te halen.
  • Ook lezen: Zo stel je de juiste vragen aan je stemassistent

Google Home is de naam die Google aanvankelijk gebruikte voor zijn slimme speakers en het smarthomeplatform. Inmiddels gaan die speakers door het leven als Google Nest (Audio, Mini of Hub) en wordt de Home-naam alleen nog gebruikt voor de app. Dat is waar we in dit artikel dan ook de focus op leggen: de gratis app die je kunt downloaden voor Android en iOS. Via de app voeg je allerlei slimme apparaten toe, die je vervolgens bijvoorbeeld met de Google Assistent kunt bedienen. Hoe werkt dat?

Aan de slag met Google Home?

Dan zijn deze Google Nest-apparaten wel zo handig!

Google Home: de basis

Wanneer we de term ‘smart’ of ‘slim’ in combinatie met een apparaat of productgroep gebruiken, doelen we vooral op de internetverbinding die aanwezig is. Daarmee koppelen we allerlei apparaten aan elkaar en kunnen we ze via verschillende apps en stembediening opdrachten geven. De Google Home-app is in die zin vergelijkbaar met Apple HomeKit en Samsung SmartThings: het is een centrale plek waar allerlei diensten, producten en mogelijkheden samenkomen (ook wel 'hub' geheten).

©PXimport

Zodra je de Google Home-app downloadt, moet je die goed instellen. Je koppelt je (bestaande of nieuwe) Google-account aan de app, stelt je adres in en kan daarna gebruikers toevoegen. Dat kunnen bijvoorbeeld gezinsleden zijn. Iedereen met toegang tot de app kan de gekoppelde apparaten in huis aansturen. Denk dan aan slimme lampen (voor zowel binnen als buiten), het slimme slot, de slimme gordijnen en meer – zolang ze maar ondersteuning bieden voor Google Home of Assistent.

Ondertussen werken Google, Apple, Samsung en andere techbedrijven aan een universele smarthomestandaard genaamd Matter. Daardoor hoeft het niet meer uit te maken waar een product vandaan komt. Zolang Matter wordt ondersteund, kun je het samen met andere Matter-producten gebruiken.

Google heeft zelf ook een aantal slimme apparaten ontwikkeld die je via deze app bedient. Denk daarbij aan de Google Chromecast, de Google Nest Hub (een smart display) en natuurlijk de Google Nest-speakers. Via het slimme display en de slimme speakers kun je commando’s geven. Deze apparaten beschikken namelijk over microfoons die je opdracht oppikken zodra je 'Hé Google' zegt en vervolgens een zin uitspreekt. Je kunt die commando’s ook via je smartphone geven.

De vernieuwde Google Home-app

De Google Home-app heeft er jarenlang hetzelfde uitgezien. En ondertussen komen er steeds meer mensen mee in aanraking: het vernieuwde uiterlijk. Op het moment van schrijven is die alleen beschikbaar in bètavorm, waar je je voor kunt aanmelden. Maar vroeg of laat krijgt iedereen deze versie van de app voorgeschoteld. De app doet een aantal dingen net even anders, waardoor het gebruik ook net even anders is. Wat gaat er zoal veranderen aan Google Home?

Voortaan is de Google Home-app opgedeeld in vijf overzichtelijke tabbladen, namelijk Favorieten, Apparaten, Automatiseringen, Activiteit en Instellingen. De eerste tab die je ziet na het openen van de app, is Favorieten. Hier staan bijvoorbeeld je slimme lampen, maar ook je wifi en de klimaatbediening (voor de verwarming en airco). Je kunt als gebruiker zelf favorieten toevoegen. Dat kunnen bepaalde acties zijn, zoals naar huis bellen of iets omroepen.

🔴 TIP! Je kunt ook apparaten op het tabblad Favorieten instellen. Dat doe je door de knop Favorieten toevoegen te tikken en op het volgende scherm vinkjes te plaatsen in de lege hokjes naast de namen van die apparaten. Hetzelfde geldt overigens voor de acties.

Google heeft deze keer personalisatie hoog in het vaandeel staan. Je bepaalt nu namelijk helemaal zelf hoe de openingspagina van de app eruitziet, zodat je geen onnodige handelingen hoeft te verrichten. In het Favorieten-overzicht kun je namelijk ook het live-beeld van je camera kwijt. En elk apparaat dat in deze tab staat, geeft live weer wat de status is. Zo zie je dat er een lamp aanstaat, en je ziet ook meteen wat het niveau van de helderheid is.

Het gedeelte bovenaan, waar je je lampen en dergelijke aantreft, wordt Spaces genoemd. Dat zijn handige snelkoppelingen naar apparaatverzamelingen. Tik je op de slimme verlichting, dan krijg je een overzicht te zien van alle slimme lampen in en rondom het huis. In de toekomst mag je ook hier zelf bepalen wat er komt te staan. Dan voegt Google namelijk persoonlijke ruimtes toe, waar je zelf een verzameling apparaten onder kunt scharen. Dat zijn slimme opties waar we naar op zoek zijn.

🔴 TIP! Zo kun je een Space aanmaken voor je robotstofzuigers. Dat is handig voor mensen die een huis hebben met meerdere verdiepingen en op elke verdieping een apart stofzuiger hebben staan. Met een druk op de knop geef je ze dan het commando om dat vervelende taakje uit te voeren.

Tot slot biedt de Favorieten-tab nog een mediaspeler. Hier tref je de media aan die ergens in huis via Google Home of Google Chromecast wordt afgespeeld. De app heeft zelfs de interface voor de Google TV-afstandsbediening geïntegreerd. Wanneer je naar muziek luistert, krijg je toegang tot media- en volumebediening. Ook stel je in (of zie je staan) op welke speaker de muziek wordt afgespeeld. Kortom: dit wordt dé plek waar je straks alles over je smarthome kunt zien staan.

De tab voor apparaten in Google Home

De tab voor je apparaten in de Google Home-app komt je waarschijnlijk meteen bekend voor. Net zoals in de oude versie tref je hier een overzicht van alle devices in je smarthome. Ze staan op alfabetische volgorde van kamers. Het overzicht is in staat live weer te geven wat er in huis gebeurt. Niet alleen zie je een preview-feed van je camera’s, ook zie je hoe hoog de verwarming staat en op welke helderheid lampen staan ingesteld. Zo weet je dus meteen waar je aan toe bent.

Voor de camera-opties keek Google goed naar wat de Nest-app aanbood. Als je op een cameraknop tikt, krijg je een live-beeld te zien met daaronder een tijdlijn. Door over die tijdlijn te scrollen, zie je beelden van verschillende momenten. De app maakt alleen beelden aan wanneer de camera ergens op reageert (of op basis van je persoonlijke instellingen). Dat werkt vooralsnog alleen met Nest-camera’s van Google, maar wie weet verandert dat nog in de toekomst.

Apparaten aan Google Home toevoegen

Als je een apparaat aan de Google Home-omgeving wilt toevoegen, check dan op de verpakking of de productpagina of er een badge met Google Home of Google Assistent aanwezig is. Is dat het geval, dan weet je zeker dat dit apparaat met het smarthomeplatform overweg kan. Een andere voorwaarde is dat je het slimme product in kwestie al volgens de bijbehorende instructies moet hebben geïnstalleerd. Daarnaast moet je binnen de app zijn aangemeld met een Google-account.

  1. Open de Google Home-app en druk rechts onderin op het plusteken.

  2. Kies voor de optie Apparaat instellen.

  3. Tik op Werkt met Google (voor apparaten die niet van Google zijn) of Nieuw apparaat (voor de Chromecast of Nest-producten).

  4. Bovenin staat een vergrootglas; tik daarop om de fabrikant van het product op te zoeken (zoals Philips Hue, Tado of Aqara).

  5. Selecteer de fabrikant en log vervolgens in met het account dat gekoppeld is aan het externe product.

  6. Voeg het product toe aan een huis en deel hem in de juiste kamer in; dat regel je via het kopje Ruimte.

  7. Wil je een nieuwe ruimte instellen? Scrol dan naar beneden voor de optie Een aangepaste ruimte toevoegen. Vul nu een naam in en druk op Opslaan. Anders kun je gewoon een van de bestaande opties selecteren.

Het is helaas niet mogelijk zomaar een ruimte toe te voegen. Dat kun je doen tijdens het installatieproces van een product of door (achteraf) de instellingen van een eerder ingesteld apparaat te openen. Je kunt wel kamers beheren en verwijderen door in de Google Home-app op het tandwielicoontje te tikken. Klik op een kamer om bijvoorbeeld de naam aan te passen. Ook kun je ruimtes verwijderen of producten aan bestaande ruimtes toevoegen, maar daar houdt het bij op.

🔴 TIP! Mocht je nog iets anders willen aanpassen voor een product, dan doe je dat door het apparaat in kwestie te selecteren binnen de Google Home-app. Dat doe je door de knop even ingedrukt te houden. Rechts bovenin staat een tandwielicoon; daar pas je bijvoorbeeld de kamer aan.

Het instellen van Google Home gaat heel gemakkelijk vanaf je smartphone.

Stemherkenning en automatiseringen

De Google Home-app biedt een optie genaamd Voice Match aan. Als je de stemherkenning activeert, kan Google persoonlijke resultaten presenteren op basis van je opdrachten. Dat is vooral belangrijk voor mensen die een Google Nest Hub, Audio of Mini delen met andere mensen binnen een huishouden. Zo kan Google gebruikers ven elkaar onderscheiden, terwijl jij niets hoeft in te leveren op het persoonlijke gebruik. Je vindt de opties hiervoor binnen de instellingen van de app.

Voice Match linkt je stem aan veel onderdelen. Denk dan aan de stem die je voor de Assistent uitkiest, je dagoverzicht, je agenda, je vluchten, file-informatie, je telefoon terugvinden, je ingestelde muziek- en videostreamingdiensten, je YouTube-account, je Google Foto’s-Bibliotheek en nog veel meer.

Druk hiervoor binnen de Google Home-app op je profielfoto rechts bovenin (of je initialen) en tik op Instellingen voor de Assistent. Selecteer Voice Match en scrol naar beneden voor de knop Apparaat toevoegen. Nu verschijnt er een aantal stappen die je moet volgen. Op dezelfde pagina staat overigens ook een lijst met apparaten die toegang hebben tot de stemherkenning. Rechts van de namen staat een X-knop, waarmee je de eerder verleende toestemming kunt intrekken.

Stembediening is makkelijke manier om apparaten te bedienen, maar je kunt natuurlijk ook gewoon de knoppen in de app gebruiken. Een derde optie is het aanmaken van automatiseringen. Je gaat hiervoor naar de routineknop binnen de Home-app. Daar staat al een aantal voorbeelden, maar met de plusknop maak je een eigen routine (of automatisering) aan. Door op een bestaande routine te tikken, pas je hem aan. Zo krijg je wellicht een beter beeld van wat je precies moet bewerkstelligen.

Het aanmaken van routines kan je een hoop werk uit handen nemen door allerlei handelingen aan elkaar te knopen.

🔴 TIP! Bij het aanmaken van een eigen routine kies je eerst voor Huishouden of Persoonlijk. Voor de eerste optie geldt dat leden van het huis details kunnen inzien en bewerken; bij de tweede opties kan alleen jij de dingen bekijken en aanpassen waar nodig.

Tap je bijvoorbeeld op Bedtijd (de bovenste optie), dan zie je Starters, Acties en Voorgestelde acties staan. De Starter is het stemcommando. Houd het uit te spreken woord simpel, zodat Google je altijd begrijpt. Bij Acties vul je in wat Google Home moet doen; met de knop Actie toevoegen vul je in waarnaar je op zoek bent. Met de laatste optie denkt de app even met je mee en probeert die nog een aantal handelingen samen te voegen. Zo kun je met één commando allerlei verschillende zaken regelen.

Nog veel meer opties

Dat is in feite de basis van de Google Home-app. Zoals je merkt, komt er toch al veel op je af. Daarom hebben we een hoop opties nog weggelaten. Maar mocht je naar meer snakken, dan kun je onder de instellingen ook nog even de Privacy-opties bekijken en via Services je favoriete streamingdiensten toevoegen. Daarnaast maak je met Google Home notities en lijsten, en kun je meerdere speakers in huis zelfs als een slim intercomsysteem inzetten. Wees niet bang om gewoon lekker te experimenteren!

We sluiten af met wat je van de overige twee tabbladden kunt verwachten. Onder Activiteit zie je een overzicht van belangrijke meldingen binnen je smarthome staan. Mocht er bijvoorbeeld een apparaat zijn toegevoegd of verwijderd, dan lees je dat hier. Ook krijg je meldingen met betrekking tot je wifi-verbinding en mediabediening. Onder Instellingen tref je nog steeds dezelfde opties aan als in de oude versie. Echter, sommige opties staan nu wel wat prominenter in beeld.

▼ Volgende artikel
Review Philips Hue Bridge Pro: dé bridge voor de toekomst
© Rens Blom
Zekerheid & gemak

Review Philips Hue Bridge Pro: dé bridge voor de toekomst

De Philips Hue Bridge Pro volgt de tien jaar oude Bridge op en doet dat met verve. Het apparaat biedt nieuwe functies en is toekomstbestendig, wat hem boeiend maakt voor bestaande én nieuwe Philips Hue-gebruikers. In deze review leggen we je uit waarom.

Fantastisch
Conclusie

De Philips Hue Bridge Pro is naar onze mening dé bridge om te kopen als je start met Philips Hue. Heb je nu de normale Bridge, dan biedt de Pro-versie zo veel verbeteringen dat wij het (op termijn) upgraden de eenmalige investering waard vinden.

Plus- en minpunten
  • Werkt via wifi en ethernet
  • Veel krachtiger en dus toekomstbestendiger
  • Kan veel meer lampen, accessoires en lampen aansturen
  • Migreren vanaf reguliere Bridge is zo gepiept
  • Eenmalige meerprijs t.o.v. normale Bridge

Als je thuis slimme verlichting van Philips Hue hebt, is de kans groot dat je gebruikmaakt van de witte Hue Bridge. Dit kleine kastje verbindt met je lampen en bijbehorende accessoires en stelt je in staat om de verlichting ook te bedienen als het internet even is uitgevallen. Na een decennium is er nu een Bridge Pro, goed te herkennen aan zijn zwarte ontwerp. De Bridge Pro kost 90 euro, waar de reguliere Bridge (versie 2.1) circa 50 euro kost. Ja, dat is een relatief forse meerprijs, maar als je het systeem tien jaar wilt gebruiken juist weer een kleine extra investering.

©Rens Blom

De oude, witte bridge naast de nieuwe Bridge Pro.

Veel meer lampen

De Bridge Pro biedt belangrijke voordelen ten opzichte van de normale Bridge, zowel voor bestaande als nieuwe gebruikers. Zo kun je hem nog steeds via ethernet gebruiken, maar is dat niet verplicht. Er is namelijk ook - nieuw - wifi-ondersteuning. De voeding is bovendien geen specifieke stroomkabel meer, maar een usb-c-kabel. Die kun je eenvoudiger vervangen.

©Rens Blom

De belangrijkste vernieuwing? Een compleet nieuwe processor, meer werkgeheugen en meer opslagcapaciteit, waardoor de Hue Bridge Pro veel krachtiger is dan zijn voorganger. Dat is geen mooie marketingpraat, maar goed zichtbaar aan het totaal aantal gadgets dat de bridge kan aansturen. Bij de reguliere Bridge zijn dat 50 lampen en 12 accessoires (zoals draadloze afstandsbedieningen), waar de Bridge Pro 150 lampen en 50 accessoires ondersteunt. Heb je een huis (en misschien ook tuin) vol Hue-producten, dan loop je bij de normale Bridge waarschijnlijk (snel) tegen de limieten aan. Bij de Bridge Pro moet je daar echt je best voor doen.

Je kunt met de Bridge Pro ook veel meer scènes (500) opslaan in de Hue-app dan met de normale Bridge (200), wat voor sommigen handig zal zijn. De Bridge Pro biedt ook nieuwe optionele foefjes, zoals je lampen inzetten als bewegingssensoren om je te attenderen bij beweging in bepaalde kamers. Ook is de Bridge Pro standaard geschikt voor Matter, het nieuwe smarthomeprotocol waar veel merken ondersteuning voor bieden.

©Rens Blom

Overzetten is zo gebeurd

Van oude technologie naar nieuwe technologie overstappen kan soms frustrerend zijn, maar dat geldt zeker niet wanneer je de Bridge verruilt voor de Bridge Pro. De stappen in de Philips Hue-app zijn duidelijk en wij waren binnen tien minuten klaar, waarna de app op de achtergrond veertig minuten nodig had voor de echte migratie.

Al onze instellingen zijn behouden, de accessoires en lampen zijn overgezet en de reguliere Bridge mag na tien jaar met pensioen. Begin je pas met Philips Hue, dan stel je de Bridge Pro vanzelfsprekend in als je eerste bridge. Ook dat is een fluitje van een cent.

©Rens Blom

Conclusie: Philips Hue Bridge Pro kopen?

De Philips Hue Bridge Pro is naar onze mening dé bridge om te kopen als je start met Philips Hue. Heb je nu de normale Bridge, dan biedt de Pro-versie zo veel verbeteringen dat wij het (op termijn) upgraden de eenmalige investering waard vinden.

▼ Volgende artikel
Technische toolkits voor computerproblemen: dit heb je nodig
© fizkes - stock.adobe.com
Huis

Technische toolkits voor computerproblemen: dit heb je nodig

Een computer laat het vaak afweten op het slechtste moment. Of het nu gaat om een zwart scherm, geen internetverbinding of verdwenen bestanden: wie goed voorbereid is, bespaart tijd en ergernis. In dit artikel lees je welke hardware- en softwaretools je het best vooraf klaarzet, voor jezelf of om anderen te helpen – desnoods vanaf afstand.

Wat gaan we doen?

In dit artikel lossen we geen concrete problemen op, maar helpen je goed voor te bereiden op allerlei mogelijke computer­storingen. We leggen uit welke tools je het best altijd in je EHBO-kistje houdt, van hardwaretools tot handige softwareprogramma’s.

Tip 1 - Gerichte aanpak

Een computer en zeker een (thuis)netwerk vormen een complex geheel van componenten, waardoor het lastig kan zijn om snel de juiste oorzaak van een probleem te achterhalen en het op te lossen. Het kan aan hardware liggen (zoals een defecte adapter of slechte kabel), maar ook aan software (zoals een configuratiefout, malware of een incompatibel stuurprogramma). Het is dus verstandig om op zowat alles voorbereid te zijn. Dit vraagt niet alleen kennis en ervaring, maar ook een doordachte aanpak.

Begin met een gerichte observatie van fout­meldingen of gedrag, en voer dan systematisch tests uit. Start bij de eenvoudigste oorzaken, zoals herstarten of bekabeling. Sluit stapsgewijs andere mogelijke oorzaken uit. Noteer wat je test en welk resultaat je krijgt. Bij netwerkproblemen werk je het best van buiten naar binnen: controleer eerst randapparatuur en verbindingen, daarna besturingssysteeminstellingen, en tot slot software of hardware.

Daarvoor heb je natuurlijk ook het juiste ­materiaal nodig, en dat is nu net onze focus. We bekijken eerst welke hardwaretools nuttig zijn, zowel vrij eenvoudige gereedschappen als meer geavanceerde tools. Je kiest uiteraard zelf hoe ver je hierin wilt gaan. Daarna bespreken we handige softwaretools voor diagnose, herstel en reparatie, gebundeld op een multibootstick. Tot slot bekijken we nog enkele opties voor hulp op afstand.

©Angela - stock.adobe.com

Netwerkproblemen? Het kan ook zo simpel zijn als een kapotte netwerkkabel.

Tip 2 - Basisgereedschap

We starten met het basisgereedschap. Kleine dingen die je weleens over het hoofd kunt zien, maar die soms goed van pas komen! We denken bijvoorbeeld aan plakband of ducttape (bijvoorbeeld voor het (tijdelijke) herstel van een gescheurde kabel) en labeltape of markeerstickers om bepaalde (te verplaatsen) onderdelen duidelijk te identificeren. Enkele fijne permanente kleurmarkers kunnen hiervoor ook nuttig zijn. Zorg ook dat je een pincet of fijn tangetje bij de hand hebt, evenals een usb-lampje of een mini-zaklamp (eventueel gebruik je de led van je smartphone). Schroevendraaiers mogen uiteraard evenmin ontbreken: zowel kruiskopschroevendraaiers (Phillips PH0, PH1, PH2), als sleufschroevendraaiers, als torx-modellen (vooral T5 tot T10). Eventueel stop je er ook een paar drie- en zeskantige schroevendraaiers bij, evenals pentalobe-modellen (zoals voor Apple-laptops). Het is wel zo makkelijk als je schroevendraaiers magnetisch zijn om kleine schroefjes (in de systeemkast) niet te verliezen. Let wel op dat je hiermee geen elektronische onderdelen aanraakt. Een handige allround-oplossing is een precisie-schroevendraaierset met magnetische houder en verwisselbare bits.

Voor het schoonhouden van je apparatuur heb je ook altijd een spuitbus met perslucht in de buurt, evenals een luchtblazer (rubberen balgpompje), enkele watten- of schuimstaafjes en een paar micro­vezeldoekjes. Voor het reinigen van contactpunten, sockets, toetsenborden en behuizingen is een goed afsluitbare fles isopropyl-alcohol handig (liefst minimaal 99,9 procent). Zorg ook voor een anti­statische polsband of mat om elektrostatische schade te voorkomen. Denk verder ook aan een usb-stick, usb-hub (met eigen voeding) en een paar netwerk-patchkabels (bij voorkeur CAT 6). Bij elkaar kost dit hele setje basisgereedschap zo’n 160 euro.

©Nikolay - stock.adobe.com

Met een precisieset met verwisselbare bits kun je al je apparatuur openmaken.

Tip 3 - Extra gereedschap

Kant-en-klare netwerkkabels hebben onze voorkeur, maar soms is een zelfgemaakte kabel op maat handiger. Daarvoor heb je een krimptang nodig en wat handigheid om de connector goed te plaatsen. Op YouTube vind je genoeg instructievideo’s; na enige oefening lukt dat vlot. Zorg ook voor een RJ45-netwerktester. Er bestaan complete netwerksets met krimptang, stripper en tester.

Stop een paar lithium-knoopcellen (CR2032) in je kit, want het CMOS-geheugen van veel computers krijgt stroom van zo’n batterij en die dien je na enkele jaren te vervangen. Een batterijtester die ook geschikt is voor knoopcellen, is ook altijd handig (circa 10 euro). Voor het uitlezen van SD-kaarten gebruik je het liefst een externe SD-kaartlezer. Om problemen met draadloze muizen of toetsenborden te vermijden, zijn een usb-muis en -toetsenbord ­nuttig (samen vanaf zo’n 20 euro).

Ook enkele typische adapters zijn onmisbaar. Denk aan een usb-naar-wifi-adapter, usb-naar-ethernet-adapter (voor als de interne netwerkpoort niet werkt), usb-naar-SATA-adapter (om een interne schijf via usb op je eigen pc aan te sluiten), en een usb-c-multi-adapter. De geschatte totaalprijs van de spullen uit deze tip is zo’n 190 euro.

©kvladimirv - stock.adobe.com

Een netwerk­set, met onder meer een krimptang, netwerk­tester en kabelstripper.

Tip 4 - Voor de echte techneut

Ben je intussen de vaste computerreparateur geworden voor buren, kennissen en familie, dan is het misschien tijd om je reparatiekit verder te professionaliseren. Een psu-tester en een multimeter horen daar zeker bij. Met een psu-tester controleer je eenvoudig een pc-voeding (Power Supply Unit): sluit de ATX-stekker (van de desktop) en eventueel andere connectors (als cpu of PCIe) aan, waarna je per lijn de spanning uitleest (zoals 3,3V, 5V, 12V en andere). Een multimeter is veelzijdiger: je meet er spanning, stroom en weerstand mee (categorie 2 is geschikt tot 230V). Zo’n apparaat vergt wel enige ervaring, maar YouTube-video’s helpen je vast op weg.

Een (snelle) externe usb-ssd van bijvoorbeeld 2 TB komt ook van pas, bijvoorbeeld voor systeemback-ups. Bij schermproblemen is een klein reservescherm met voldoende resolutie (én HDMI en usb-c-aansluitingen) handig. Zorg eveneens voor een tubetje thermische pasta, voor als je cpu-koelers moet (ver)plaatsen of bij oververhittingsproblemen.

Eventueel kun je een diagnostische POST-kaart (Power-On Self Test) toevoegen, die je via PCIe (x1) op een (desktop)computer aansluit. Bij het opstarten voert het UEFI/BIOS een POST-routine uit, waarbij het systeem per stap een hex-code via de systeembus doorstuurt. Zo’n kaart vangt deze codes op en toont ze op een leddisplay. De betekenis lees je af in een POST-tabel (online of in de onderhoudshandleiding), zodat je gericht kunt testen. Eenvoudige modellen vind je al vanaf zo’n 10 euro. De geschatte totaalprijs van deze spullen is zo’n 280 euro.

©Mr.Norasit Kaewsai

Een multimeter is veelzijdig en hoeft niet zo duur te zijn.

Tip 5 - Programma's verzamelen

Je EHBO-kit is inmiddels goed gevuld met tools voor hardwareproblemen. Maar wat als de oorzaak bij software ligt? Zulke fouten los je doorgaans software­matig op, dus verzamel je het best vooraf alvast de meest geschikte programma’s voor diagnose en herstel. Deze tools kunnen sterk variëren, want ook de oorzaken van problemen verschillen. Denk aan corrupte drivers of systeembestanden, foutgelopen updates, conflicterende software, malware, ­verkeerde configuraties en beschadigde opstartitems. Je hebt dus tools nodig die malware kunnen opsporen en verwijderen, bootstructuren (tot op sectorniveau) kunnen controleren en herstellen, schijven kunnen herpartitioneren, data kunnen redden van nukkige systemen, wachtwoorden kunnen achterhalen of wissen en meer.

Daarnaast moet je de juiste manier vinden om de software te starten. Soms lukt dat via een koppeling van de interne schijf van het defecte systeem aan je eigen computer. In de praktijk werkt het meestal handiger als je de EHBO-software rechtstreeks op het probleemtoestel kunt draaien. Als een ­normale start niet lukt, zelfs niet in de veilige modus (Windows), biedt een bootstick uitkomst. Dit is een opstartbare usb-stick met een eigen besturingssysteem, zoals Windows of Linux. Idealiter kies je voor een multibootstick, met meerdere systemen of tools, zodat je vlot de meest geschikte diagnose- of herstelomgeving kunt selecteren. We behandelen in dit artikel twee uitstekende, gratis oplossingen.

Een ‘blue screen of death’: Windows in paniek, maar wat is de oorzaak? Overigens gaat Microsoft dit scherm na 40 jaar wijzigen: het wordt zwart met kortere teksten.

Tip 6 - YUMI-stick maken

YUMI (Your Universal Multiboot Installer) is een tool waarmee je zo’n multibootstick kunt maken. Deze tool is handig omdat je uit tal van besturingssystemen kunt kiezen, zonder die zelf te hoeven zoeken. Surf naar www.kwikr.nl/yumi, scrol tot bij YUMI exFAT Download en klik op Download YUMI. Dubbelklik op het gedownloade exe-bestand om de portable tool te starten. Klik op I Agree en plaats een (lege) usb-stick in je pc, bij voorkeur 3.x en met voldoende ruimte voor alle gewenste distributies. Klik indien nodig op Redetect Disks als het station niet zichtbaar is bij Step 1: You Chose. Selecteer de juiste stick en klik op Prepare this Device, zodat de stick correct geformatteerd wordt. Bevestig met Ja als je zeker weet dat de stick geen belangrijke gegevens bevat. Na afloop verschijnt een exFAT-partitie in Verkenner met de naam YUMI. Voor wie technisch geïnteresseerd is: via Schijfbeheer zie je ook een kleine FAT-partitie (VTOYEFI). Dit is de EFI-systeempartitie, maar daar hoef je je verder niet om te bekommeren.

Bij Step 2: Select a Distribution […] kies je vervolgens de gewenste distributie. Er zijn er meer dan 100, vooral Linux-distributies, maar ook systemen als back-uptools, partitiebeheerders, wachtwoordkrakers, geheugentesters, penetratietesters en allround-troubleshooters zoals Ultimate Boot cd, SystemRescue (Linux) en Hiren’s BootCD PE (Windows). Op enkele hiervan komen we straks nog even terug.

Met YUMI maak je eenvoudig een multibootstick.

Tip 7 - YUMI-distributies

Selecteer de eerste gewenste distributie. De verwijzing naar het bijbehorende schijfkopiebestand kleurt oranje als YUMI dit in de YUMI-map detecteert, althans wanneer je het daar zelf al had geplaatst. Kleurt dit rood, dan kun je via Browse naar de juiste downloadmap navigeren. Staat het bestand nog niet op je schijf, klik dan op Download link om het te downloaden. Of klik op Visit the […] site om het zelf binnen te halen van de site van de producent. Bij sommige distributies, zoals Ubuntu, verschijnt een extra optie (Step 4) waarmee je optioneel opslagruimte reserveert voor persistente wijzigingen. Zodra de juiste distributie is geladen bij Step 3, klik je op Create en bevestig je met Ja. De voortgang volg je in het logvenster. Na afloop klik je op Next en op Ja om extra distributies toe te voegen aan het YUMI-bootmenu, op dezelfde manier als daarnet. Dat kan ook later nog, zolang je YUMI opnieuw start zonder de stick opnieuw te formatteren.

Wil je een toegevoegde distributie verwijderen, plaats dan een vinkje bij View or Remove Installed Distros, selecteer het ongewenste systeem en klik op Remove.

Na de ‘installatie’ van een distributie kun je gerust een ­volgende op de stick kwijt.

Tip 8 - Ventoy

Lukt het om een of andere reden niet met YUMI of wil je liever een andere tool gebruiken, dan is Ventoy een prima alternatief. Download de recentste versie van het portable programma via www.kwikr.nl/ventoy. Pak het zip-bestand uit en start de tool. In het Language-menu kies je eventueel voor Dutch (Nederlands).

Plug een geschikte (lege) usb-stick in en dubbelklik op het bestand Ventoy2Disk.exe. Klik op de ronde pijlknop zodat Ventoy de stick correct herkent. Open nu eerst even het menu Opties. Bij Partitietabel staat standaard MBR geselecteerd. In de meeste gevallen is dat de beste optie, tenzij je zeker weet dat je de stick enkel op moderne UEFI-systemen gebruikt; in dat geval kun je GPT selecteren. Laat ook de optie voor Secure Boot aangevinkt, behalve als je weet dat je de stick enkel op oudere systemen zonder secure boot gebruikt of bereid bent secure boot tijdelijk uit te schakelen (zonder de UEFI-bootmodus te wijzigen). In dit menu vind je ook de optie Ventoy verwijderen: hiermee maak je de stick leeg en verwijder je de partities als je dit wenst.

Check eerst nog even enkele opties in Ventoy.

Tip 9 - Distributies plaatsen

Er rest nu nog maar één stap. Klik op Installeren (Bijwerken is bedoeld voor een update naar een recentere Ventoy-versie) en bevestig dit tweemaal met Ja. Alle data op de stick worden gewist en, net als bij YUMI, verschijnen er twee partities: een grote VENTOY-datapartitie en een kleine VTOYEFI-systeempartitie. Het hele proces duurt slechts enkele seconden.

Daarna mag je Ventoy sluiten: je stick is nu klaar om de eerste distributies te ontvangen. Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar eigenlijk is het heel eenvoudig. Je hoeft enkel het schijfkopiebestand (meestal een iso-bestand) van een distributie naar de VENTOY-partitie te kopiëren, desgewenst in aparte mappen (zoals \allround, \antivirus, \backup, \dataherstel, \partitiebeheer enzovoort). Dit kan gewoon via Verkenner. Dit geldt trouwens ook voor een YUMI-stick, aangezien die onderliggend gebruikmaakt van Ventoy-technologie. In het tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’ vermelden we enkele uitstekende tools, inclusief hun downloadlocaties.

Distributies op Ventoy: niet moeilijker dan de iso-bestanden naar de VENTOY-partitie kopiëren.

Tip 10 - Bootstick opstarten

Het is nu de bedoeling dat je je multibootstick opstart op een (problematisch) systeem. Daarbij maakt het weinig uit of je een YUMI- of een Ventoy-stick gebruikt. Tijdens het opstarten druk je enkele keren op een sneltoets, zoals ESC, F8 of F12, om het opstartmenu te openen. Op oudere toestellen moet je mogelijk eerst het BIOS-setupmenu oproepen via een sneltoets en daar bij Boot order (priority) de usb-stick als eerste opstartmedium instellen.

Gaat het om een moderner UEFI-systeem, dan staat secure boot waarschijnlijk ingeschakeld, wat kan verhinderen dat je bootstick opstart. Voor een YUMI-stick moet je deze functie wellicht eerst tijdelijk uitschakelen om te kunnen opstarten. Een Ventoy-stick start meestal wél op als je eerder de optie Secure Boot had aangevinkt (zie tip 8). In dit geval moet je bij de allereerste opstart wel nog een korte procedure doorlopen, zoals beschreven op www.kwikr.nl/vensec. Je kunt eventueel ook hier eerst secure boot tijdelijk uitschakelen.

Het startmenu van je bootstick verschijnt nu. Laten we Ventoy als voorbeeld nemen. Je ziet hier alle toegevoegde distributies als menu-opties. Met F3 kun je ook overschakelen naar een mapweergave, waarbij je eerst een map opent (zoals \allround, \antivirus enzovoort) en daarna de gewenste distributie start. Zo start je vanaf één stick moeiteloos allerlei distributies en tools, en kun je meteen gericht troubleshooten.

Een geheugen­test vanaf de bootstick (Memtest86+ vanuit Avira Rescue systeem).

Onmisbare reddingstools

Dé ideale troubleshooting-toolkit bestaat misschien niet, maar met de volgende aanbevelingen kom je wel dicht in de buurt. Het handige is dat je ze met YUMI of Ventoy gewoon samen op één bootstick zet. Keuzestress is dus overbodig.

GParted Live: grafische partitiebeheerder om te schalen, formatteren of herstellen.

Puppy Linux (bijvoorbeeld Ubuntu-editie): lichte Linux-distributie voor toegang tot systemen met beperkte hardware, zoals oudere pc’s.

Norton Bootable Recovery Tool, Avira Rescue System of een soortgelijke oplossing: opstartbare antivirus voor het opschonen van zwaar geïnfecteerde systemen.

CloneZilla Live: tekstgebaseerde tool voor disk-imaging en klonen van schijven voor back-ups en migratie.

MemTest86+: platformonafhankelijke geheugentest om RAM-problemen op te sporen.

SystemRescue: Linux-gebaseerde omgeving met uiteenlopende tools voor systeemherstel, partitiebeheer, dataherstel en netwerkdiagnose.

Hiren’s BootCD PE: tal van populaire troubleshootingtools in een vertrouwde Windows-desktopomgeving op basis van Windows 10 PE.

Tip 11 - Extra tools

De kans is groot dat je met de applicaties uit de kadertekst ‘Onmisbare reddingstools’ al vrijwel alle nodige tools hebt. Toch kun je gaandeweg nog programma’s ontdekken die je graag aan je bootstick toevoegt. Dat werkt zowel op een YUMI- als op een Ventoy-stick heel eenvoudig.

Op www.portableapps.com/apps kun je alvast terecht voor meer dan 1100 apps, waaronder zo’n 160 uiteenlopende hulpprogramma’s. Download het .paf.exe-bestand van de gewenste tool en voer dit uit in een tijdelijke map op je eigen systeem. Kopieer daarna de uitgepakte bestanden naar een aparte submap op je bootstick, bijvoorbeeld in \tools\<naam\_app>.

Daarna open je binnen een opgestarte distributie (zoals de Windows Verkenner in Hiren’s BootCD PE: zie tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’) gewoon deze map en start je de portable exe-app van daaruit. Zo stem je je bootstick volledig af op je eigen voorkeuren en behoeften (zie ook tekstkader ‘AIO-pakketten’).

Je kunt bijvoorbeeld vanuit de verkenner in Hiren’s BootCD PE alle gewenste portable apps opstarten.

AIO-pakketten

We vestigen graag de aandacht op twee all-in-onepakketten; beide waardevolle aanvullingen op de tools uit het kader ‘Onmisbare reddingstools’.

Het eerste is The PortableApps.com Platform: een grafisch menu waarmee je selectief honderden portable apps kunt installeren (lees: uitpakken) op je bootstick. Download het bijbehorende .paf.exe-bestand (www.portableapps.com/download) en start het op je systeem. Kies Nieuwe installatie / Portable en verwijs naar je ingeplugde bootstick. Bevestig met Installeren. Start daarna Start.exe op de stick: er verschijnt een menu. Klik op Apps / Meer apps / Op categorie. Scrol bijvoorbeeld tot bij Hulpprogramma’s en vink alle gewenste tools aan. Klik op Installeren om ze aan je stick toe te voegen. Binnen een actieve distributie op je stick start je Start.exe op en navigeer je door het PortableApps-menu.

Een heel ander AIO-platform is Medicat usb (www.medicatusb.com). Deze toolkit bevat verschillende besturingssystemen, waaronder Linux-partities en een WinPE-versie met tientallen handige portable apps. Op de site vind je ook een link naar een post op het forum GBAtemp waar je instructies vindt om de talrijke bestanden (circa 26 GB) op je bootstick te krijgen. Het hele proces duurt even, maar je hebt dan ook een uiterst krachtige toolkit voor diagnose en herstel.

Tip 12 - Quick Assist

Tot nu toe gingen we ervan uit dat je als troubleshooter fysiek aanwezig bent om het probleem op te lossen. Maar er zal vast weleens iemand vanaf afstand je hulp inroepen. We veronderstellen dan wel dat die persoon zijn systeem nog kan opstarten, eventueel in de veilige modus, en zo een tool voor afstandsbeheer kan openen.

Eerst stellen we kort een app voor die standaard met Windows wordt meegeleverd: Quick Assist. Begin aan de helperszijde door de app te starten, klik op Iemand helpen en meld je aan met je Microsoft-account. Noteer de beveiligingscode en geeft die door aan de hulpvrager, bijvoorbeeld via telefoon of bericht. Deze persoon start daarna ook Quick Assist en vult de beveiligingscode in bij Beveiligingscode van assistent. Na een klik op Verzenden verschijnt een bevestigingsvraag: hij plaatst een vinkje en klikt op Toestaan. Zijn bureaublad zou nu zichtbaar moeten zijn in een schaalbaar venster op jouw systeem.

Om het systeem over te nemen klik je bovenaan op Besturing aanvragen. Na een bevestiging van de hulpvrager via Toestaan krijg je toegang tot zijn pc. Boven in het venster vind je knoppen als Laserpointer, Aantekening en Chat (voor communicatie via een apart venster). Als er meerdere schermen zijn aangesloten, kun je via Scherm selecteren het gewenste scherm kiezen. Je kunt de overname stopzetten met Stop best. of Besturing annuleren, en met Verlaten sluit je de sessie volledig af.

Quick Assist: afstandsovername en chatgesprek in volle gang.

Tip 13 - AnyDesk

Quick Assist werkt uitsluitend op Windows, maar er bestaan ook tools als AnyDesk die meerdere platformen ondersteunen, waaronder Windows, macOS en mobiele systemen (www.anydesk.com; gratis voor persoonlijk gebruik). Hier gaan we uit van de Windows-versie.

Start de app op, zowel aan jouw kant als aan die van de hulpvrager. Vraag hem vervolgens via telefoon of bericht om de identificatiecode van zijn werkplek: dit is een 10-cijferige code bovenaan in het venster. Vul deze code in op je eigen app, bij Voer remote adres in. Druk op Enter en geef je firewall desgevraagd toestemming.

De hulpvrager klikt nu op de knop Accepteren met het schildicoon om een sessie met beheerrechten toe te staan. Even later verschijnt zijn bureaublad op jouw scherm en kun je zijn pc op afstand bedienen.

AnyDesk biedt meer opties dan Quick Assist. Zo is er een chatfunctie, een schermopnamefunctie, een whiteboard en een handige datatransferfunctie om snel bestanden tussen beide systemen te verplaatsen. Je kunt de schermweergave aanpassen en via de knop Acties bijvoorbeeld een screenshot maken of de toegangsrichting omkeren. Uiteraard kunnen ook hier beide partijen de verbinding op elk moment stopzetten.

AnyDesk: een gebruiksvriendelijke en flexibele tool voor afstandsbeheer.