De Sonos Ray is de goedkoopste Sonos-soundbar tot dusver. Hij draagt een adviesprijs van 299 euro en is hiermee een stuk voordeliger dan het vorige instapmodel, de 469 euro kostende Beam (Gen 2). Nu Sonos zich prijstechnisch interessanter maakt voor een groter publiek, testen we in deze Sonos Ray review of de compacte soundbar het kopen waard is.

Met de Ray stapt Sonos in een populaire prijsklasse. Er zijn veel soundbars van zo'n driehonderd euro en ze verschillen in functies en mogelijkheden. Sommige modellen komen bijvoorbeeld met een subwoofer, de Ray niet. Weet de nieuwe soundbar zich staande te houden en hoeveel lever je in ten opzichte van de Sonos Beam (Gen 2), die 160 euro duurder is? Je leest het in deze Sonos Ray review. 

Installatie is zo gepiept

De verkoopverpakking van de Ray is simplistisch. Gemaakt van karton (duurzaam!), met naast de soundbar wat technische documentatie, een stroomkabel en een optische audiokabel. Die laatste is fijn, want ik verwacht dat niet iedereen een extra optische audiokabel bij de hand heeft. Goed om te weten: de stroomkabel van de Ray is identiek aan die van bijvoorbeeld de Beam (Gen 2). Handig als je om welke reden dan ook een nieuwe kabel nodig hebt. 

©PXimport

De installatie van de Sonos Ray is zo gepiept, zeker als je al een Sonos-product gebruikt. Mijn huis staat al vol Sonos-speakers, overigens. Hoe je de soundbar installeert: je zet hem voor je televisie, doet de stroomkabel in het stopcontact en sluit indien gewenst een (eigen) ethernetkabel aan op de soundbar.  Je opent nu de Sonos-app en ziet de Ray in beeld komen als nieuw toe te voegen apparaat. Volg de stappen in de app om de soundbar met je internet te verbinden en verbind de optische audiokabel met de televisie. 

Koppel daarna de afstandsbediening van je televisie om het geluid van je tv-programma's, streamingsdiensten en gameconsole uit de Ray te laten klinken. Let op: de Ray ondersteunt alleen een infraroodafstandsbediening. Een afstandsbediening die bijvoorbeeld via bluetooth werkt, kun je niet koppelen aan de soundbar. De Ray ondersteunt namelijk geen bluetooth. Om frustratie en teleurstelling bij de installatie te voorkomen, raad ik je aan om vooraf te controleren wat voor afstandsbediening je hebt. In de jaren dat ik Sonos-soundbars test, schrijf ik telkens dat ik het jammer vind dat Sonos zelf geen afstandsbediening aanbiedt. En dat doe ik nu weer, want zo'n afstandsbediening zou een uitkomst zijn voor wie een tv-afstandsbediening zonder infraroodsensor heeft. Het tv-geluid bedienen via de Sonos-app of een spraakassistent is tijdens het kijken van een film namelijk minder prettig dan via de vertrouwde afstandsbediening. 

Na het koppelen van de afstandsbediening ben je in feite klaar. De hele installatie duurde bij mij nog geen tien minuten. Dat is exclusief aanvullende functies als het koppelen van surroundspeakers - waarover zo meteen meer. 

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Sonos Ray ontwerp: strak en vertrouwd

Het ontwerp van de Sonos Ray ligt in lijn met de Beam (Gen 2) en Arc, de twee duurdere Sonos-soundbars. Een kunststof behuizing in mat zwart of mat wit met de aansluitingen verstopt aan de achterkant en aanraakgevoelige knoppen op de bovenkant. Met die knoppen kun je onder andere het volume aanpassen en de muziek pauzeren. De soundbar staat stevig op mijn tv-meubel en stof laat zich eenvoudig verwijderen met een microvezeldoek. Ik vind het strakke ontwerp geslaagd en passen bij de prijs van driehonderd euro. 

©PXimport

Een ontwerpverschil tussen de Ray en Beam (Gen 2) zijn de afmetingen en het gewicht. De Ray is met een breedte van 56 centimeter precies tien centimeter smaller dan de Beam (Gen 2). De soundbars zijn wel praktisch even hoog (7,1 vs 6,9 centimeter) en diep (9,5 vs 10 centimeter). Dan het gewicht: de Ray weegt 1,95 kilo, de Beam (Gen 2) 2,8 kilo. Het verschil in gewicht is te verklaren omdat de Ray enkele componenten (en zo functies) mist en minder krachtig geluid biedt. Het geluid komt alleen uit de voorkant van de soundbar en niet ook uit de zijkanten, zoals bij de Beam (Gen 2) en Arc. Het geluid is dus per definitie minder ruimtelijk, maar heeft als voordeel dat je de Ray wel prettiger in een tv-meubel kunt plaatsen. Helemaal omdat hij smaller is en dus vaker past. 

©PXimport

Geen HDMI en microfoons

Twee noemenswaardige ontbrekende functies van de Ray zijn een HDMI-poort en microfoons. De Beam (Gen 2) en Arc hebben deze functies wel en zijn mede daarom duurder. Het gebrek aan microfoons betekent dat je niet tegen de Ray kunt praten om de Google Assistent of Amazon Alexa aan te sturen. Bijvoorbeeld door met je stem je favoriete muziek te starten of het weerbericht te vragen. Is dat erg? Ik vind van niet, want je kunt een willekeurig ander apparaat met spraakbediening vragen om muziek af te spelen op de Ray. Wie uit privacy-oogpunt niets met smart home-apparaten met microfoons heeft, kan de Ray met een gerust hart in huis halen.

Het gebrek aan een HDMI-poort is opvallend in deze prijsklasse en mede daarom wél jammer. Je kunt immers geen gebruik maken van functies als HDMI e-ARC en Dolby Atmos - allebei wel aanwezig op duurdere Sonos-soundbars. Het ruimtelijke geluid dat Dolby Atmos-ondersteuning in films, series en games creëert, mis je dus op de Ray. Voor velen geen wereldramp omdat de Ray wel ondersteuning biedt voor DTS  Digital Surround, Dolby Digital 5.1 en Stereo PCM én het Dolby Atmos-effect toch minder tot zijn recht komt uit een smalle soundbar. Maar: het ontbreken ervan op de Ray is voor de Dolby Atmos-liefhebber wel een argument om te kiezen voor de Sonos Beam (Gen 2) of natuurlijk een geschikte soundbar van een ander merk. 

©PXimport

Geluidskwaliteit

In de Sonos Ray vind je twee tweeters voor hoge tonen, twee midwoofers voor middenfrequenties en een zogeheten Bass Reflex-systeem voor lage tonen. Als gezegd zijn alle speakers naar voren gericht. Vier digitale versterkers uit de D-klasse sturen de speakers aan. 

Sonos claimt dat allerlei technische innovaties het geluid uit de Ray krachtiger en zuiverder maken dan je wellicht verwacht uit een compacte en relatief betaalbare soundbar. Na twee weken luisteren ben ik inderdaad enthousiast over de geluidskwaliteit bij het kijken van films, series en tv-programma's. Stemmen klinken helder, actiescenes komen lekker imponerend over gelet op het formaat van de soundbar en de Ray staat op de helft van zijn volume hard genoeg om een ruime woonkamer van vol geluid te voorzien. In een kleiner appartement hoef je de soundbar minder hard te zetten. 

©PXimport

Bij het luisteren van muziek volstaat de Ray ook, zeker in combinatie met meerdere Sonos-luidsprekers. Op zichzelf is ook radio via Juke of een lekkere Spotify-afspeellijst plezierig om naar te luisteren. Wat ik wel merk is dat de Beam (Gen 2) - die ik zelf heb - duidelijk meer bas produceert en ook krachtiger, ruimtelijker geluid produceert. Logisch omdat die speaker zwaarder is, krachtigere speakers heeft - ook naar de zijkanten gericht - en 160 euro duurder is. Een fors prijsverschil gezien de adviesprijs van 299 euro die de Ray draagt, en je merkt het dus.  Met name het basverschil is een aandachtspunt, want voor meer bas dien je een Sonos Sub te kopen. Die kost 749 euro - inderdaad. Je haalt 'm dus niet zomaar even in huis als extraatje voor je betaalbare soundbar. 

Gelet op de prijs is de basklank niet ondergemiddeld, wel is 'ie wat mager voor een grotere woonkamer. Zelf zou ik voor meer bas eerder een Beam (Gen 2) nemen in plaats van een Ray met Sub, en dat heeft alles met de prijs te maken. 

Slimme Sonos-functies

De Ray biedt allemaal functies die je als Sonos-eigenaar kent van andere Sonos-producten. Denk aan ondersteuning voor Spotify Connect, Apple AirPlay 2 en Trueplay (iOS), om de geluidsinstellingen van de soundbar te optimaliseren voor je kamer. Die Trueplay-functie werkt écht. Mede daarom is het jammer dat 'ie alleen werkt met een iPhone en iPad, want er zullen genoeg Sonos Ray-gebruikers met een Android-smartphone rondlopen.

Een belangrijk verkoopargument van het Sonos-ecosysteem is dat alle producten goed samenwerken via dezelfde app. Je kunt eenvoudig speakers groeperen, bijvoorbeeld per kamer. Of bepaal met één druk op de knop dat je favoriete muziek uit alle speakers thuis klinkt. De Ray integreert naadloos in dit ecosysteem. Via de Sonos-app start je eenvoudig muziek van je streamingsdiensten of gratis radio via Juke of Sonos Radio. 

Prettig is dat je de surroundspeakers aan de Ray kunt toevoegen. Dat kunnen twee Sonos One (SL)'s zijn, maar bijvoorbeeld ook twee Ikea-lampspeakers. Die heb ik aan weerskanten van de bank staan. Via de app koppel ik ze eenvoudig aan de Ray, waarna ze een paar minuten nodig hebben om te koppelen. Bij het spelen van muziek en kijken van film en series houdt de Ray rekening met de rear speakers. Tof, ook met gaming. 

In dit prijssegment ken ik geen soundbar die zo goed integreert met andere audioproducten en slimme softwarediensten. 

©PXimport

©PXimport

Conclusie: Sonos Ray kopen?

De Sonos Ray is met zijn adviesprijs van 299 euro een soundbar voor een breder publiek dan andere Sonos-soundbars. Hij oogt strak, is kwalitatief goed gebouwd en biedt een geluidskwaliteit die vergelijkbaar is met de betere concurrenten. De bas is voor een grotere kamer wat mager, maar dat is een veelvoorkomend aandachtspunt in dit prijssegment. Dat Sonos de HDMI-poort wegbezuinigt, is jammer maar voor velen ook niet onoverkomelijk. Belangrijker is dat de Ray lekker slim is en goed integreert met andere Sonos-producten. Even dure soundbars zijn beperkter te gebruiken in een smart home-opstelling. Al met al maakt de Sonos Ray indruk met zijn slimme functies, goede geluidskwaliteit en scherpe prijs en kan ik hem zeker aanbevelen als je niet meer wil uitgeven dan driehonderd euro. 

Wie merkbaar krachtiger geluid en duidelijkere bas wil, kan beter doorsparen voor bijvoorbeeld de Sonos Beam (Gen 2) van 469 euro. Dan krijg je ook toegang tot extra's als een microfoon voor spraakbediening en een HDMI-poort die Dolby Atmos-ondersteuning mogelijk maakt.

Ramen lappen staat zelden bovenaan je lijstje met favoriete klussen, maar het resultaat spreekt altijd voor zich. Schone ramen laten meer licht binnen, geven je huis een frisse uitstraling en maken het uitzicht net een stukje fraaier. En het hoeft echt geen tijdrovend karwei te zijn. Met deze vijf simpele methodes krijg je je ramen snel weer sprankelend schoon.

Lees ook: Top 10 vervelendste huishoudklussen: zo maak je ze leuker!

1: Glasreiniger en microvezeldoek, een gouden duo

De klassieker onder de schoonmaakmethodes blijft glasreiniger in sprayvorm, gecombineerd met een microvezeldoek. Het werkt snel, gemakkelijk en levert in de meeste gevallen een streeploos resultaat op. Spuit de reiniger gelijkmatig over het raamoppervlak: niet te spaarzaam, maar ook niet zo veel dat het in straaltjes naar beneden loopt. Neem vervolgens een microvezeldoek en poets het glas in rustige, cirkelvormige bewegingen. Begin in een hoek en werk stap voor stap naar de andere kant, zodat je geen plekken overslaat. Heb je te maken met hardnekkige vlekken, laat de spray dan even kort inwerken voordat je begint met poetsen. Wil je het glas net dat beetje extra glans geven, dan kun je de doek op een gegeven moment ook vervangen door een prop krantenpapier. Dat geeft een verrassend mooi effect.

©Voyagerix - stock.adobe.com

2: Warm water met een scheut afwasmiddel

Heb je geen glasreiniger in huis of zijn je ramen uitzonderlijk vuil, dan is een emmer met warm water en een paar druppels afwasmiddel een uitstekende oplossing. Vul de emmer met schoon, warm water, voeg er een beetje afwasmiddel aan toe en maak de ramen schoon met een zachte spons of een niet-pluizende doek. Werk steeds van boven naar beneden om te voorkomen dat er druipsporen ontstaan. Zodra het raam helemaal is afgenomen, pak je een raamwisser om het water in vloeiende banen weg te trekken. Zorg ervoor dat je de wisser na elke haal even droogveegt, zodat er geen strepen achterblijven. Droog daarna de randen en hoeken na met een schone, pluisvrije doek.

Woon je in een gebied met hard water, dan is het slim om gedestilleerd water te gebruiken. Daarmee verklein je de kans op witte vlekken en kalkresten die anders zichtbaar kunnen opdrogen.

💡 Kies een bewolkte dag om je ramen te lappen. In de felle zon droogt het water namelijk sneller op, waardoor je meer kans hebt op strepen.

3: Voor een streeploos resultaat: azijn

Wie liever met natuurlijke middelen schoonmaakt, kan uitstekend terecht bij een oplossing van water en witte azijn. Meng één deel azijn met drie tot vier delen water in een lege plantenspuit, schud even goed en spray het mengsel royaal op de ramen. Gebruik een microvezeldoek of een oude, schone theedoek om het raam grondig te poetsen. Net als bij de glasreiniger kun je voor extra glans ook hier weer krantenpapier gebruiken om na te wrijven.

Azijn heeft als groot voordeel dat het vet en vuil oplost, en bovendien strepen tegengaat. Houd er wel rekening mee dat de geur tijdens het schoonmaken even sterk kan zijn. Gelukkig verdwijnt die snel zodra de ramen droog zijn. Zo houd je een fris en helder resultaat over, zonder chemische schoonmaakmiddelen.

💡 Vergeet de kozijnen niet! Een schoon raam in een vuil kozijn ziet er maar 'half af' uit.

Ook interessant: 10x (goedkoop!) je huis schoon met soda, groene zeep en azijn

4: Efficiënt werken met een raamwisser

Wil je vooral snel en efficiënt resultaat, dan is een raamwisser je beste bondgenoot. Begin met het wassen van het raam volgens een van de eerdere methodes, zet de raamwisser vervolgens in de bovenhoek en trek hem in een rechte, horizontale beweging naar de andere kant. Veeg de wisser na elke haal af met een droge doek, zodat vuil en water zich niet opnieuw over het glas verspreiden. Zorg er daarnaast voor dat je elke baan een klein beetje laat overlappen met de vorige, zodat er geen strepen of gemiste stroken ontstaan. Sluit af door de randen van het raam en de vensterbank droog te maken met een schone doek. Daarmee voorkom je dat er druppels of watervlekken achterblijven.

💡 Voor moeilijk bereikbare buitenramen kun je een telescopische raamwisser gebruiken.

©Brian Jackson

5: Houd je ramen bij door regelmatig te lappen

Tot slot een tip die misschien niet leuk klinkt, maar wel een groot verschil maakt: maak je ramen regelmatig schoon. Door ze vaker even snel af te nemen, voorkom je dat vuil en aanslag zich ophopen en vastkoeken. Dat betekent dat je minder hard hoeft te boenen en sneller klaar bent. Bovendien blijven je ramen langer helder, waardoor je altijd kunt genieten van een fris uitzicht. Mooier kunnen we het niet maken, wel een stuk makkelijker.

💡 Last van condens op je ramen? Ventileer wat vaker of verweeg een luchtontvochtiger.

Conclusie

Met deze tips en een beetje voorbereiding wordt ramen lappen een stuk eenvoudiger. Door slim te werken en de juiste schoonmaakmiddelen te gebruiken, zorg je ervoor dat je ramen er in no-time netjes uitzien!

Als de zomer ten einde loopt, verdwijnt bij veel mensen de aandacht voor de tuin. Toch is het najaar een van de belangrijkste periodes voor tuinonderhoud. Wie nu opruimt en snoeit, voorkomt extra werk in het voorjaar. En met het juiste gereedschap is dat makkelijker dan je denkt!

Partnerbijdrage - in samenwerking met Gardena

Vallende blaadjes, uitgebloeide planten, struiken en bomen die in de zomer flink zijn gegroeid – juist in het najaar vraagt de tuin om aandacht. Hieronder lees je welke klussen je nu kunt uitpakken en welk gereedschap daarbij van pas komt.

Snoeien: nu knippen is straks genieten

Veel vaste planten, struiken en jonge bomen groeien in de zomer flink door. Door ze in het najaar te snoeien, houd je ze in model en voorkom je dat zwakke of te lange takken bij de eerste storm afbreken. Snoeien is ook belangrijk voor de gezondheid van de plant: zo krijgen lucht en licht krijgen meer ruimte, wat schimmelvorming tegengaat.

Voor dunne takken en jong hout is een scherpe snoeischaar vaak al genoeg. De Gardena PremiumCut Flex is daar een goed voorbeeld van. Deze stevige bypass-schaar is bedoeld voor groen hout tot 24 mm dik. Dankzij de ergonomische handgreep en PowerCoating werk je nauwkeurig en hoef je geen extra kracht uit de oefenen. De coating zorgt er bovendien voor dat je de snoeischaar makkelijk schoon kunt maken en houden.

©Gardena

Gaat het om iets dikkere takken, bijvoorbeeld van struiken of jonge bomen, dan is een takkenschaar praktischer. De Gardena EasyCut S is een compacte en lichte takkenschaar met een sterke bypass-snede. Hij heeft een snoeidiameter van 4,5 centimeter. Dankzij zijn ergonomische ontwerp en zijn gewicht van net 900 gram kun je lekker vlot doorwerken.

💡Tip: snoei op een droge dag, zodat de snoeiwonden snel kunnen indrogen en je schimmel geen kans geeft.

©Gardena

Blad op het gazon? Tijd voor actie

Afgevallen bladeren horen bij de herfst, maar laat je ze liggen, dan gaan ze al snel tegen je werken. Zeker op het gazon vormen ze een natte, compacte laag die het gras verstikt. Mos en schimmels krijgen vrij spel, en in het voorjaar zie je de kale plekken terug. Blad opruimen is dus geen overbodige luxe.

Voor kleine oppervlakken of om gevallen blad uit borders en perken te halen is een hark vaak al voldoende. De Gardena combisystem bladhark is verstelbaar in breedte, van 30 tot 50 centimeter, zodat je hem kunt aanpassen aan de situatie. Smal bij struiken of tussen planten, breder op het gazon. Je klikt hem vast op een steel naar keuze, waardoor je ook prettig rechtop kunt blijven werken.

©Gardena

Wil je sneller klaar zijn, dan is een bladblazer of -zuiger handiger. De Gardena PowerJet Collect werkt op een 18V accu en combineert blazen en zuigen ineen. Je kunt bladeren dus op een hoop blazen óf ze direct opzuigen. Doe je dat laatste, dan zorgt de geïntegreerde hakselaar dat het bladafval meteen versnipperd wordt. Is de opvangzak vol, dan is het opgevangen materiaal meteen klaar voor op de composthoop of in de groenbak.

©Gardena

Liever geen herrie of gedoe met stroom? Dan is de Gardena bladverzamelaar een slim alternatief. Deze tuinruimer werkt volledig mechanisch: je duwt hem als een karretje over het gazon en de draaiende borstels vegen het blad naar binnen. Je hoeft dus niet meer zelf telkens te bukken om opgehoopt blad te verzamelen en weg te gooien. Het borstelmechanisme is in hoogte verstelbaar, afhankelijk van de ondergrond. Handig: je kunt hem ook gebruiken na het grasmaaien of verticuteren. En dat allemaal zonder lawaai!

En waar laat je al dat groenafval?

Tijdens het snoeien en harken verzamel je al snel een flinke berg groenafval. Takken, bladeren, uitgebloeide planten – het is handig om daar meteen een verzamelpunt voor te hebben. De Gardena pop-up tuinafvalzakbiedt uitkomst. Deze stevige, rechthoekige zak klapt vanzelf open en blijft goed rechtop staan. Daardoor kun je er gemakkelijk takken en blad in kwijt, zonder dat de zak steeds omvalt. Met een inhoud van 127 liter hoef je niet steeds heen en weer te lopen. Klaar? Dan vouw je de zak plat op, zodat hij weinig ruimte inneemt in de schuur of garage.

💡Tip: gebruik meerdere zakken om te scheiden wat je kunt composteren (bladeren, plantresten) en wat naar de gemeentelijke groenophaal moet (ziek of besmet plantmateriaal, dikke takken).

©Gardena

Het najaar als onderhoudsseizoen

Hoewel het in het najaar lijkt alsof de tuin tot rust komt, is dit juist het moment om dingen aan te pakken. Je zorgt dat de tuin winterklaar is, zodat je er in het voorjaar weer helemaal van kunt genieten. Bovendien werk je vaak in prettig weer: niet te heet, niet te droog, geen muggen meer. En zeg nou zelf: het voelt goed om de tuin netjes en opgeruimd achter te laten voordat de winter echt begint!

Met goed gereedschap wordt dat werk een stuk makkelijker. Gardena helpt daarbij, met alles van snoeischaren en bladverzamelaars tot stevige tuinafvalzakken. Het enige wat jij nog hoeft te doen, is aan de slag gaan.