ID.nl logo
Laat je schoorsteen vegen: zo voorkom je brand!
© adrenalinapura - stock.adobe.com
Energie

Laat je schoorsteen vegen: zo voorkom je brand!

Ieder jaar zijn er ruim 2000 schoorsteenbranden in Nederland. Gelukkig valt dit onder de basisdekking van de opstalverzekering, maar dan moet de schoorsteen wel goed onderhouden zijn. Is dat niet het geval, dan zal de verzekeraar moeilijk doen over het vergoeden van de schade.

In het kort… Ieder jaar je schoorsteen laten vegen is geen luxe, want er zijn behoorlijk veel schoorsteenbranden in Nederland. Je kunt dat ook zelf doen, want wettelijk is dat niet verboden. Doe het dan wel meteen goed.

Ook buiten genieten van warmte? Lees dan: Altijd warm en knus in de tuin zitten met een zelfgebouwde buitenhaard

Dubbelzinnig

Een derde van de woningbranden wordt veroorzaakt door een zogeheten schouwbrand. Door de schoorsteen te vegen en waar nodig te herstellen verlaag je dit risico aanzienlijk. Toch is schoorsteenvegen in Nederland, in tegenstelling tot andere Europese landen, niet wettelijk verplicht. In Vlaanderen is dit wel een wettelijke jaarlijkse verplichting bij een stooktoestel op kolen, hout of pellets. Toch eisen ook de Nederlandse verzekeraars dat je alle redelijke maatregelen neemt om een schoorsteenbrand te voorkomen en daarmee bedoelen ze een regelmatige controle en het vegen van het schoorsteenkanaal.

Bij schade door een schoorsteenbrand zal de verzekeringsexpert altijd onderzoeken of er sprake is van slecht onderhoud. De meeste brandverzekeringen stellen geen speciale eisen aan het schoorsteenvegen en -onderhoud, tenzij het om specifieke gevallen gaat. Heeft je woning bijvoorbeeld een rieten dak, dan kan de verzekeraar eisen dat je een vonkenvanger aanbrengt op de schoorsteen. 

Oorzaken van schoorsteenbrand

Een schoorsteenbrand ontstaat bij een houtkachel, of een kachel op kolen of mazout. Het zijn de roetresten en creosoot in het rookkanaal die vlam vatten. Bij gashaarden is er maar heel weinig vervuiling van het rookkanaal en daarom is het risico op een schoorsteenbrand bij die toestellen bijzonder klein. Behalve roetresten kunnen er nog andere oorzaken zijn, zoals een vogelnest op het rookkanaal of dorre bladeren die in de schoorsteen zijn gevallen. Een belangrijk risico is dat een schoorsteenbrand kan overslaan naar het dak van de woning met alle gevolgen van dien. Bovendien kan een slecht onderhouden schoorsteen CO-vergiftiging veroorzaken met ernstige gevolgen zoals moeilijke ademhaling, misselijkheid, duizeligheid, bewustzijnsverlies tot zelfs overlijden.  

©Nejc Gajic

Een schoorsteenbrand veroorzaakt een enorme hitte.

Temperatuur loopt op tot 1000 graden en meer

De ontvlambare substantie in een schoorsteen is creosoot. Deze kleverige substantie met een doordringende geur hecht zich aan de wand van het rookkanaal. Creosoot wordt gevormd door de rook van hout en vocht, wanneer men nat hout stookt of wanneer men hout verbrandt bij een te lage temperatuur. Wanneer de opgehoopte creosoot ontbrandt, ontstaat de schouwbrand. De temperatuur van een schoorsteenbrand loopt op tot 1000 graden Celsius of zelfs meer. Deze extreem hoge temperatuur kan het rookkanaal en de schoorsteen ernstig beschadigen. Stook dus alleen hout dat goed droog is en laat de schoorsteen minstens één keer per jaar vegen. Het is ook goed om het vuur regelmatig een paar minuten hoog op te stoken om de vorming van creosoot-aanslag te voorkomen. 

©Anze Furlan

Een dikke laag roet en creosoot in een verwaarloosd rookafvoerkanaal. 

WAT TE DOEN BIJ SCHOUWBRAND? Sluit meteen de schoorsteenklep en bel onmiddellijk de brandweer. In afwachting van de brandweer vermijd je zoveel mogelijk dat er lucht in de schoorsteen kan komen. Sluit dus ook de haarddeuren of de hendels van het kachelluik. Ondertussen kun je het vuur in de haard of kachel proberen doven met zand of zout. Gebruik nooit water, want hierdoor ontstaat stoom en dit kan een explosie of een scheur in het rookkanaal als gevolg hebben.

Eén keer per jaar

Een schone schoorsteen is dus belangrijk voor de veiligheid en zorgt ook voor een meer efficiënte verwarming. Het is zelfs beter voor het milieu, want de verbranding wordt beter en er komt minder fijn stof in de lucht terecht. Het advies is dus één keer per jaar de schoorsteen te laten vegen.

Wanneer de schoorsteen slecht trekt en er zelfs rook in een kamer terechtkomt, is dit vaak te wijten aan poreuze of losse voegen. Je kunt dit voegwerk laten vervangen en op die manier voorkomen dat de schoorsteen gaat lekken. Voegwerk vervangen kost ongeveer 40 euro per vierkante meter. De beste periode om de schoorsteen te laten vegen is net voor het stookseizoen. De prijs varieert tussen 50 en 120 euro per rookkanaal. Een professionele schoorsteenveger is ongeveer een uur bezig met het vegen van de schoorsteen en het opruimen. Als je de schoorsteen door een erkend vakman laat reinigen, vraag dan een attest. Zo’n attest bevestigt dat de schoorsteen vakkundig is gereinigd. Is de schoorsteen slecht bereikbaar, dan kun je ook een roetschuif laten plaatsen. Dat is een schuif aan de onderkant die het makkelijk maakt om de roetophoping te verwijderen. 

CHEMISCH REINIGEN IS GEEN ALTERNATIEF Er zijn blokken in de handel die een chemisch middel bevatten waarvan wordt beweerd dat het de schouw schoonmaakt. Het middel dat via verbranding van zo’n blok vrijkomt, laat het roet aan de binnenzijde van de schouw loskomen. Deze chemische reiniging volstaat absoluut niet als reinigingsbeurt voor de schouw. Het roet zal aan de binnenkant wel minder stevig vastgekleefd zijn tegen de binnenkant van het rookkanaal, maar het blijft nodig om de schouw daarna te vegen met een borstel. 

Chemische producten maken de roet los, maar zijn geen alternatief voor schoorsteenvegen. (foto: https://www.pyrofeu.fr)

Zelf vegen vanuit je huis

Officieel mag je zelf je schoorsteen vegen, maar dan moet je het uiteraard goed doen. De vraag blijft natuurlijk of je voor de prijs van een professionele schoorsteenveger het risico wilt lopen op een val van de ladder en gezondheidsschade door het inademen van roet. Er zijn twee betrouwbare methoden om dit zelf te doen. Naargelang de situatie veeg je vanaf de onderzijde of vanaf de bovenkant.

Om de schouw langs onderen te vegen, gebruik je een schoorsteenveegset. Zo’n set bestaat uit een aantal losse stokken van ieder ongeveer 80 centimeter die je in elkaar schroeft. Zo creëer je een lange flexibele stok waar een borstel aan vast zit. Deze je haal op en neer in het rookkanaal om het kanaal te reinigen. Zorg ervoor dat het deurtje van de kachel gesloten is, omdat er wel wat stof vanaf kan komen. Terwijl je dit doet, kun je het roet dat naar beneden valt opzuigen met een krachtige bouwstofzuiger. Draag tijdens deze klus zeker handschoenen, een veiligheidsbril en een mondkapje

©gianni - stock.adobe.com

Met een flexibele borstelstok kun je langs onderen het rookafvoerkanaal schoonmaken. 

Zelf vegen via het dak

Om de schouw te vegen vanaf boven moet je het dak op. Dan bevestig je de borstel met een zware kogel aan een stevig touw. Daarna laat je de borstel in het rookkanaal zakken. Ook nu moet je de borstel op en neer bewegen om het roet los te maken. Als je klaar bent met vegen, kun je het roet aan de onderkant van de schouw opzuigen. 

Heb jij al een brandblusser in huis?
▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 mini-LED-tv’s onder de 800 euro
© Samsung
Huis

Waar voor je geld: 5 mini-LED-tv’s onder de 800 euro

Mini-LED-technologie staat bekend om zijn uitstekende contrast, diepe zwartwaarden en hoge helderheid. Het mooie nieuws? Je hoeft er tegenwoordig geen duizend euro meer voor neer te leggen. We zetten vijf aantrekkelijke modellen voor je op een rij, allemaal onder de 800 euro en elk met hun eigen pluspunten.

1. Philips 55PML9009/12 'The Xtra'

Met z’n driezijdige Ambilight, quantum dot mini-LED-scherm en een native verversingssnelheid tot 144 Hz biedt de Philips 55PML9009/12 'The Xtra' een bijzonder complete kijkervaring. De tv ondersteunt Dolby Vision, HDR10+ en HLG, en beschikt over het intuïtieve Titan OS. Een opvallende eigenschap is het 4-speakersysteem van 4x 10 watt, dat Dolby Atmos ondersteunt voor een krachtig en meeslepend geluid. De helderheid piekt tot 1000 nits, wat HDR-content prachtig tot zijn recht laat komen.

Toepassingen: Sfeervol filmkijken, gamen met vloeiend beeld, streaming via populaire apps Bijzonderheden: 4x HDMI 2.1, Ambilight, Dolby Atmos, P5 Perfect Picture Engine

2. Hisense 50U6NQ

De Hisense 50U6NQ is een uitstekende keuze voor wie mini-LED-techniek zoekt binnen een beperkt budget. Het 50-inch VA-paneel levert diepe zwarttinten en sterke contrasten, met een piekhelderheid van 600 nits. De tv ondersteunt Dolby Vision en HDR10+, en komt met Dolby Atmos-geluid via 2x 10 watt-speakers. De verversingssnelheid van 60 Hz is minder geschikt voor fanatieke gamers, maar voor dagelijks gebruik en filmavonden is dit een meer dan degelijke keuze.

Toepassingen: Reguliere tv-kijkers, HDR-filmliefhebbers, instapgebruikers Bijzonderheden: VIDAA-smartplatform, Filmmaker Mode, DTS Virtual:X, strak contrast

3. TCL 50C803

Deze 50-inch QD-mini-LED-tv van TCL combineert snelheid en beeldkwaliteit. Dankzij een native verversingssnelheid van 100 Hz (uitbreidbaar naar 144 Hz) en ondersteuning voor Dolby Vision IQ, HDR10+ en HLG komt content vloeiend en levendig over. De lage input lag van circa 6 ms maakt dit toestel bovendien zeer geschikt voor gamers. Dolby Atmos-audio en Google TV als platform zorgen voor gebruiksgemak en rijke content.

Toepassingen: Gamen, sport kijken, vlot schakelen tussen apps en streamingdiensten Bijzonderheden: Game Master Pro 2.0, HDMI 2.1, Motion Clarity Pro, 600 nits piekhelderheid

4. LG 65QNED866RE

Met zijn 65 inch schermformaat biedt deze LG een bioscoopervaring in huis. Het QNED-paneel is gebaseerd op mini-LED-technologie en werkt met de α7 AI Processor Gen6, die beelden slim analyseert en opschaalt. De verversingssnelheid van 120 Hz en ondersteuning voor Dolby Vision, HDR10 en HLG maken dit toestel veelzijdig. WebOS biedt intuïtieve toegang tot apps en instellingen, en Dolby Atmos ondersteunt ruimtelijke audio.

Toepassingen: Familie-tv, grootbeeld filmkijken, soepel gamen Bijzonderheden: HDMI 2.1, VRR en ALLM, 900 nits piekhelderheid, uitstekende kijkhoeken

5. Hisense 65U7NQ

De Hisense 65U7NQ biedt indrukwekkende prestaties in een betaalbare jas. Mini-LED PRO-techniek, meer dan 300 dimming zones en een piekhelderheid van 1500 nits zorgen voor levendige beelden. Het paneel ververst tot 144 Hz – ideaal voor snelle games en sport. Het audiosysteem bestaat uit 2x 10 watt-speakers plus een 20 watt-subwoofer voor een krachtig, vol geluid. Met Dolby Vision IQ, Google TV, VRR en HDMI 2.1 is dit een allround topkeuze.

Toepassingen: Gamers, HDR-fans, filmkijkers die alles willen behalve een hoog prijskaartje Bijzonderheden: 40W-audio (2.1), 144 Hz refresh, ATSC 3.0, wifi 6E, EISA-award Best Buy 2024-2025

▼ Volgende artikel
'O nee, een vlek!' Met deze apparaten reinig je de vloer tot diep in de poriën
© Andrey Popov
Huis

'O nee, een vlek!' Met deze apparaten reinig je de vloer tot diep in de poriën

In dit artikel leggen we je uit hoe je verschillende soorten vloeren het best kunt schoonmaken — van tapijt tot gietvloeren. We leggen uit hoe vlekkenreinigers en stoomreinigers werken, wat je wel (en vooral níet) moet doen bij houten vloeren en waar je op moet letten bij het kiezen van het juiste apparaat. Zo houd je elke vloer in huis hygiënisch schoon en in topconditie.

In dit artikel lees je:

✔ Wat vlekkenreinigers doen op tapijt en vloerbedekking ✔ Hoe stoomreinigers werken op harde vloeren zoals tegels en gietvloeren ✔ Welke apparaten je beter níet gebruikt op houten vloeren ✔ Tips voor veilig en effectief reinigen van parket

Een schone vloer doet meer dan je denkt: het oogt fris, voelt prettig aan en zorgt voor een gezonde basis in huis. Maar niet elke vloer laat zich op dezelfde manier schoonmaken. Waar een tegelvloer gerust een stoomreiniger aankan, moet je bij hout juist oppassen met vocht en hitte. In dit artikel lees je welke vloerreiniger past bij welk type ondergrond. We duiken in vlekkenreinigers voor tapijt, stoomreinigers voor harde vloeren en bekijken wat wel en niet werkt op gevoelige materialen zoals parket. Ook leggen we uit hoe de apparaten precies werken en waar je op moet letten bij gebruik.

Vlekkenreinigers: speciaal voor zachte vloeren

Zachte vloerbedekking zoals tapijt en karpetten zijn comfortabel, maar kwetsbaar voor vlekken en geurtjes. Alleen een beetje stofzuigen is meestal niet genoeg: vuil zakt diep in de vezels en blijft daar hardnekkig zitten. Vlekkenreinigers of tapijtreinigers zijn hiervoor de oplossing. Ze werken met een combinatie van water, reinigingsmiddel en zuigkracht.

©Andrey Popov

De meeste apparaten hebben een reservoir met schoon water en een aparte tank voor vuil water. Tijdens het reinigen sprayt de machine een mix van water en reinigingsmiddel op het tapijt, en sommige apparaten gebruiken daarbij roterende borstels om het vuil los te werken. Tegelijkertijd zuigt het apparaat het vuile water weer op. Het resultaat: een tapijt dat zichtbaar schoon is én merkbaar frisser aanvoelt (en ruikt!).

Vlek op het tapijt of de nieuwe bank?!

Verwijder 'm snel en vakkundig met een vlekkenreiniger!

Het gebruik vergt wel enige voorbereiding. Voor een goed resultaat moet het tapijt eerst goed worden gestofzuigd. Daarna kun je met de vlekkenreiniger aan de slag. Houd er rekening mee dat het tapijt na afloop wel een paar uur moet drogen – het is dus aan te raden dit klusje op warme dagen te doen. Er bestaan trouwens ook compacte handmodellen voor kleinere oppervlakken of plaatselijke vlekken, bijvoorbeeld na een omgevallen glas wijn of een ongelukje van een huisdier.

Ook voor meubels en autobekleding

Veel vlekkenreinigers hebben accessoires voor stoffen meubels of autostoelen. Dieptereiniging van je bank of eetkamerstoel is dus heel goed te doen. Gebruik bij voorkeur een speciaal opzetstuk en controleer altijd eerst of de bekleding kleurvast is. Laat de stof goed drogen om schimmelvorming te voorkomen.

Stoomreinigers: hygiëne zonder schoonmaakmiddel

Voor harde vloeren zoals tegels, vinyl of gietvloeren is een stoomreiniger een populaire keuze. Deze apparaten gebruiken uitsluitend water, dat wordt verhit tot stoom. Die hete stoom (meestal rond de 100 à 120 °C) wordt via een mondstuk op de vloer gespoten en maakt vuil, vet en bacteriën los zonder chemicaliën te hoeven gebruiken.

©marchsirawit

De meeste stoomreinigers zijn voorzien van een microvezeldoek onder het mondstuk, die het losgekomen vuil meteen opneemt. Dat maakt deze apparaten niet alleen milieuvriendelijk, maar ook geschikt voor mensen met allergieën: huisstofmijt en bacteriën op de vloer worden door de hitte grotendeels gedood.

Het gebruik is erg eenvoudig, al is enige voorzichtigheid wel geboden. Niet elke vloer is bestand tegen hoge temperaturen of vocht. Tegels, natuursteen, beton en gietvloeren zijn meestal geschikt, mits goed afgewerkt. Voor laminaat en vinyl is voorzichtigheid geboden: deze vloeren kunnen kromtrekken als er vocht tussen de naden komt. Controleer daarom altijd de aanbevelingen van de vloerenfabrikant.

Afhankelijk van het apparaat moet het waterreservoir regelmatig worden bijgevuld, zeker bij grotere ruimtes. En om kalkaanslag te voorkomen, is het aan te raden om gedemineraliseerd water of kortweg demiwater te gebruiken, vooral in regio's met hard water.

Houten vloeren: reinigen met beleid

Houten vloeren zoals parket of lamelparket geven een ruimte warmte en karakter, maar zijn wel een stuk gevoeliger dan andere vloerafwerkingen. Te veel vocht of hitte kan leiden tot opzwelling, barsten of verkleuring. Daarom zijn stoomreinigers in vrijwel alle gevallen ongeschikt voor hout, tenzij de vloerfabrikant expliciet vermeldt dat het veilig is (al is dat zeldzaam).

©Philips

Gelukkig zijn er diverse vloerreinigers en dweilapparaten die – in de juiste stand, met het juiste reinigingsmiddel en minimaal vochtgebruik – ook veilig te gebruiken zijn op goed afgewerkte houten vloeren (zoals gelakt of geolied parket).

Denk bijvoorbeeld aan:

  • Spraymoppen of vloerwissers met een ingebouwd reservoir voor een pH-neutraal schoonmaakmiddel. Ze brengen een fijne nevel aan en gebruiken zachte doeken, waardoor de vloer nauwelijks nat wordt. Lees bijvoorbeeld onze review van de Philips OneUp.

  • Multifunctionele vloerreinigers zoals de Kärcher FC 7 of Bissell CrossWave. Deze machines reinigen met draaiende borstels en een minimale hoeveelheid water, en worden vaak verkocht als geschikt voor afgewerkte houten vloeren.

  • Robotstofzuigers met dweilfunctie die ingesteld kunnen worden op een laag vochtgehalte.

Welke oplossing je ook kiest: gebruik altijd een reinigingsmiddel dat specifiek geschikt is voor houten vloeren, vermijd agressieve middelen of te veel water, en test het apparaat eerst op een onopvallende plek. Controleer daarnaast altijd de onderhoudsvoorschriften van de vloer zelf. Sommige houtsoorten of afwerkingen verdragen meer dan andere.