Ieder jaar zijn er ruim 2000 schoorsteenbranden in Nederland. Gelukkig valt dit onder de basisdekking van de opstalverzekering, maar dan moet de schoorsteen wel goed onderhouden zijn. Is dat niet het geval, dan zal de verzekeraar moeilijk doen over het vergoeden van de schade.

Dubbelzinnig

Een derde van de woningbranden wordt veroorzaakt door een zogeheten schouwbrand. Door de schoorsteen te vegen en waar nodig te herstellen verlaag je dit risico aanzienlijk. Toch is schoorsteenvegen in Nederland, in tegenstelling tot andere Europese landen, niet wettelijk verplicht. In Vlaanderen is dit wel een wettelijke jaarlijkse verplichting bij een stooktoestel op kolen, hout of pellets. Toch eisen ook de Nederlandse verzekeraars dat je alle redelijke maatregelen neemt om een schoorsteenbrand te voorkomen en daarmee bedoelen ze een regelmatige controle en het vegen van het schoorsteenkanaal.

Bij schade door een schoorsteenbrand zal de verzekeringsexpert altijd onderzoeken of er sprake is van slecht onderhoud. De meeste brandverzekeringen stellen geen speciale eisen aan het schoorsteenvegen en -onderhoud, tenzij het om specifieke gevallen gaat. Heeft je woning bijvoorbeeld een rieten dak, dan kan de verzekeraar eisen dat je een vonkenvanger aanbrengt op de schoorsteen. 

Oorzaken van schoorsteenbrand

Een schoorsteenbrand ontstaat bij een houtkachel, of een kachel op kolen of mazout. Het zijn de roetresten en creosoot in het rookkanaal die vlam vatten. Bij gashaarden is er maar heel weinig vervuiling van het rookkanaal en daarom is het risico op een schoorsteenbrand bij die toestellen bijzonder klein. Behalve roetresten kunnen er nog andere oorzaken zijn, zoals een vogelnest op het rookkanaal of dorre bladeren die in de schoorsteen zijn gevallen. Een belangrijk risico is dat een schoorsteenbrand kan overslaan naar het dak van de woning met alle gevolgen van dien. Bovendien kan een slecht onderhouden schoorsteen CO-vergiftiging veroorzaken met ernstige gevolgen zoals moeilijke ademhaling, misselijkheid, duizeligheid, bewustzijnsverlies tot zelfs overlijden.  

©Nejc Gajic

Temperatuur loopt op tot 1000 graden en meer

De ontvlambare substantie in een schoorsteen is creosoot. Deze kleverige substantie met een doordringende geur hecht zich aan de wand van het rookkanaal. Creosoot wordt gevormd door de rook van hout en vocht, wanneer men nat hout stookt of wanneer men hout verbrandt bij een te lage temperatuur. Wanneer de opgehoopte creosoot ontbrandt, ontstaat de schouwbrand. De temperatuur van een schoorsteenbrand loopt op tot 1000 graden Celsius of zelfs meer. Deze extreem hoge temperatuur kan het rookkanaal en de schoorsteen ernstig beschadigen. Stook dus alleen hout dat goed droog is en laat de schoorsteen minstens één keer per jaar vegen. Het is ook goed om het vuur regelmatig een paar minuten hoog op te stoken om de vorming van creosoot-aanslag te voorkomen. 

©Anze Furlan

Eén keer per jaar

Een schone schoorsteen is dus belangrijk voor de veiligheid en zorgt ook voor een meer efficiënte verwarming. Het is zelfs beter voor het milieu, want de verbranding wordt beter en er komt minder fijn stof in de lucht terecht. Het advies is dus één keer per jaar de schoorsteen te laten vegen.

Wanneer de schoorsteen slecht trekt en er zelfs rook in een kamer terechtkomt, is dit vaak te wijten aan poreuze of losse voegen. Je kunt dit voegwerk laten vervangen en op die manier voorkomen dat de schoorsteen gaat lekken. Voegwerk vervangen kost ongeveer 40 euro per vierkante meter. De beste periode om de schoorsteen te laten vegen is net voor het stookseizoen. De prijs varieert tussen 50 en 120 euro per rookkanaal. Een professionele schoorsteenveger is ongeveer een uur bezig met het vegen van de schoorsteen en het opruimen. Als je de schoorsteen door een erkend vakman laat reinigen, vraag dan een attest. Zo’n attest bevestigt dat de schoorsteen vakkundig is gereinigd. Is de schoorsteen slecht bereikbaar, dan kun je ook een roetschuif laten plaatsen. Dat is een schuif aan de onderkant die het makkelijk maakt om de roetophoping te verwijderen. 

Zelf vegen vanuit je huis

Officieel mag je zelf je schoorsteen vegen, maar dan moet je het uiteraard goed doen. De vraag blijft natuurlijk of je voor de prijs van een professionele schoorsteenveger het risico wilt lopen op een val van de ladder en gezondheidsschade door het inademen van roet. Er zijn twee betrouwbare methoden om dit zelf te doen. Naargelang de situatie veeg je vanaf de onderzijde of vanaf de bovenkant.

Om de schouw langs onderen te vegen, gebruik je een schoorsteenveegset. Zo’n set bestaat uit een aantal losse stokken van ieder ongeveer 80 centimeter die je in elkaar schroeft. Zo creëer je een lange flexibele stok waar een borstel aan vast zit. Deze je haal op en neer in het rookkanaal om het kanaal te reinigen. Zorg ervoor dat het deurtje van de kachel gesloten is, omdat er wel wat stof vanaf kan komen. Terwijl je dit doet, kun je het roet dat naar beneden valt opzuigen met een krachtige bouwstofzuiger. Draag tijdens deze klus zeker handschoenen, een veiligheidsbril en een mondkapje. 

©gianni - stock.adobe.com

Zelf vegen via het dak

Om de schouw te vegen vanaf boven moet je het dak op. Dan bevestig je de borstel met een zware kogel aan een stevig touw. Daarna laat je de borstel in het rookkanaal zakken. Ook nu moet je de borstel op en neer bewegen om het roet los te maken. Als je klaar bent met vegen, kun je het roet aan de onderkant van de schouw opzuigen. 

Heb jij al een brandblusser in huis?

Fairphone lanceert de vernieuwde Fairbuds XL. Deze modulaire koptelefoon belooft nu ook het geluid en comfort te bieden dat je voor 249 euro mag verwachten. Met nieuwe drivers en zachtere oorkussens pakt de fabrikant de eerdere kritiekpunten aan. Handig: je kunt je oude model zelf eenvoudig upgraden.

De Nederlandse fabrikant Fairphone heeft deze week de vernieuwde versie van de Fairbuds XL gepresenteerd. Deze modulaire koptelefoon is een doorontwikkeling van het model dat in 2023 werd gelanceerd. Waar de eerste generatie vooral een statement maakte op het gebied van repareerbaarheid, belooft deze nieuwe versie ook op audiogebied en draagcomfort een inhaalslag te maken. De koptelefoon is daardoor ontworpen om jarenlang mee te gaan en is per direct verkrijgbaar.

©Fairphone

Verbeterde audiokwaliteit en materialen

De belangrijkste upgrade ten opzichte van de voorganger zit in de geluidsweergave en het fysieke ontwerp. De nieuwe Fairbuds XL beschikt over 40 mm dynamische drivers en ondersteuning voor aptX HD, wat moet zorgen voor een gedetailleerder geluidsbeeld en high-res audio via bluetooth. Fairphone heeft daarnaast gekeken naar de feedback over het draagcomfort. De nieuwe modellen zijn uitgerust met zachtere oorkussens van 'birdseye-mesh' en een ademende hoofdband, waardoor de koptelefoon ook tijdens langere luistersessies prettig moet blijven zitten. Het design is beschikbaar in de kleuren Forest Green en Horizon Black.

Modulair ontwerp voor lange levensduur

Wat de Fairbuds XL onderscheidt in de markt van consumentenelektronica is de verregaande modulariteit. De koptelefoon is opgebouwd uit negen losse modules die door de gebruiker zelf te vervangen zijn. Dit betekent dat bij een defect of slijtage niet het hele apparaat weggedaan hoeft te worden, maar dat onderdelen zoals de batterij, de oorkussens of de hoofdband eenvoudig vervangen kunnen worden. Technisch biedt het apparaat verder dual-point connectiviteit, een IP54-certificering voor spatwaterdichtheid en een accuduur tot 30 uur.

Zoals gebruikelijk bij het Amsterdamse bedrijf ligt de nadruk sterk op duurzaamheid en eerlijke materialen. De koptelefoon bestaat voor ongeveer 50 procent uit gerecyclede grondstoffen, waaronder gerecycled aluminium en zeldzame aardmaterialen in de magneten. Ook wordt er bij de assemblage gebruikgemaakt van fabrieken die draaien op zonne-energie en investeert het bedrijf in leefbare lonen voor fabrieksarbeiders.

©Fairphone

Compatibel met het vorige model

Een opvallende keuze van Fairphone is de compatibiliteit met de eerste generatie Fairbuds XL. De fabrikant benadrukt dat technologie moet meegroeien met de gebruiker. Bezitters van het 2023-model hoeven daarom geen volledig nieuwe koptelefoon aan te schaffen om te profiteren van de geluidsverbeteringen. De nieuwe drivers zijn namelijk ook als los onderdeel verkrijgbaar en kunnen eenvoudig in het oude model worden geïnstalleerd. Hiermee voegt Fairphone daadwerkelijk de daad bij het woord wat betreft het verlengen van de levensduur van elektronica.

©Fairphone

Prijs en beschikbaarheid

De vernieuwde Fairbuds XL is per direct verkrijgbaar in Nederland. De adviesprijs voor de koptelefoon bedraagt 249 euro. Hij is te koop via de webwinkel van Fairphone en bij geselecteerde retailers.

Een parfum is meer dan een lekker luchtje; het is je onzichtbare visitekaartje. De juiste geur kan je stemming versterken, je zelfvertrouwen een boost geven en direct vertellen wie jij bent. Maar hoe vind je een geur die echt bij jouw persoonlijkheid past?

Zeg me wat je draagt, ik zeg wie je bent

Geuren zijn de snelste weg naar onze emoties. Ruik je versgebakken brood, dan sta je in gedachten direct in een warme keuken. Ruik je zonnebrandcrème, dan voel je het strand. Parfums werken precies zo: ze communiceren iets over jou, zonder dat je een woord zegt.

Door een parfum te kiezen dat aansluit bij je karakter, versterk je je uitstraling. Welk type ben jij?

Persoonlijkheidstypen en bijpassende geuren

Hieronder vind je een overzicht van veelvoorkomende persoonlijkheidstypen en welke geuren daar goed bij aansluiten.

1. De romanticus (dromerig & gevoelig)

Ben je creatief, nostalgisch en gevoelig ingesteld? Dan voel jij je waarschijnlijk het prettigst bij zachte, ronde geuren. Bloemige en poederachtige noten omhullen je als een warme deken en passen perfect bij jouw zachtaardige karakter. Zoek naar: roos, jasmijn, viooltjes, vanille en lelie.

Voor dames:
Chloé - Chloé Eau de Parfum: de ultieme romantische geur. Ruikt naar een vers boeket rozen met een poederige, schone ondertoon.
Marc Jacobs - Daisy: Speels, zacht en dromerig. Met noten van viooltjes en aardbei is dit een lichte, vrolijke bloemengeur.

Voor heren:
Dior - Dior Homme: een zeldzame herengeur met iris. Hierdoor is hij zacht, poederig en verfijnd (in plaats van typisch 'mannelijk' stoer).
Prada - L'Homme: schoon, luchtig en zacht. Ruikt naar luxe zeep en verse bloemen (neroli/iris), perfect voor de gevoelige man.

2. De power-persoonlijkheid (krachtig & zelfverzekerd)

Jij komt een ruimte binnen en mensen hebben het door. Je staat stevig in je schoenen en houdt niet van poespas. Houtachtige en kruidige geuren sluiten hier naadloos op aan. Ze hebben een diepe, stabiele basis die autoriteit en rust uitstraalt. Zoek naar: Sandelhout, cederhout, leer, patchouli en zwarte peper.

Voor dames:
Chanel - Coco Mademoiselle: een moderne klassieker met karakter. De combinatie van frisse sinaasappel en krachtige patchouli straalt pure klasse en zelfvertrouwen uit.
Tom Ford - Black Orchid: niet voor muurbloempjes. Een zware, aardse geur met truffel en pure chocolade. Je vult er de kamer mee.

Voor heren:
Hermès - Terre d’Hermès: ruikt naar aarde, hout en sinaasappel. Een hele stabiele, volwassen geur die autoriteit uitstraalt zonder te schreeuwen.
Dior - Sauvage: extreem populair vanwege zijn kracht. Peperig en fris; een geur die zegt: "Ik ben er."

3. Het mysterie (sensueel & raadselachtig)

Houd je ervan om niet direct het achterste van je tong te laten zien? Ben je gek op de avond en subtiele verleiding? Dan zijn Oriëntaalse geuren jouw match. Deze zijn vaak rijk, zwaar en gelaagd. Zoek naar: Amber, wierook, muskus, kaneel en exotische kruiden.

Voor dames:
Yves Saint Laurent - Black Opium: een verslavende mix van zwarte koffie en vanille. Donker, zoet en perfect voor de avond.
Dior - Hypnotic Poison: de naam zegt het al. Een betoverende, zware geur met amandel, karwij en vanille. Zeer verleidelijk.

Voor heren:
Viktor&Rolf - Spicebomb: een explosie van kruiden (peper, kaneel) en tabak. Warm en kruidig, maar met een mysterieuze diepte.
Armani - Code: een geraffineerde mix van tonkaboon en leer. Glad, donker en een tikkeltje geheimzinnig.

4. De zonnestraal (speels & spontaan)

Ben jij de optimist van de groep, altijd vrolijk en ongecompliceerd? Zware geuren passen vaak niet bij jouw energie. Jij bloeit op van frisse, fruitige noten die licht en uitnodigend zijn. Zoek naar: Perzik, appel, framboos, zwarte bes en citrusbloesem.

Voor dames:
DKNY - Be Delicious: het bekende 'groene appeltje'. Fris, fruitig en ongecompliceerd. Echt een energieboost.
Giorgio Armani - My Way: een vrolijk boeket van witte bloemen en citrus. Heel open, zoet en uitnodigend.

Voor heren:
Versace - Eros: een luide, vrolijke geur met munt, appel en vanille. Jong, energiek en een echte allemansvriend.
Paco Rabanne - 1 Million: bekend om de goudstaaf-flacon. Zoet, kruidig en fruitig. Een geur met een knipoog die het leven viert.

5. De avonturier (energiek & sportief)

Stilzitten is niets voor jou. Je houdt van buitenlucht, actie en nieuwe ervaringen. Daar past geen bedwelmende geur bij, maar juist iets dat energie geeft. Aquatische (water) geuren en citrus zijn jouw beste vrienden. Zoek naar: Bergamot, grapefruit, munt, zeewater en groene thee.

Voor dames:
Giorgio Armani - Acqua di Gioia: geïnspireerd op de zee. Ruikt naar munt, citroen en water. Heerlijk fris en opwekkend.
Davidoff - Cool Water Woman: een klassieker die ruikt naar de oceaan en frisse meloen. Voor vrouwen die liever buiten zijn dan binnen.

Voor heren:
Giorgio Armani - Acqua di Giò: waarschijnlijk de bekendste 'watergeur' ter wereld. Ruikt naar zeewater, wind en limoen.
Issey Miyake - L'Eau d'Issey Pour Homme: een unieke, scherpe frisheid dankzij de Japanse yuzu (citrusvrucht). Strak, modern en heel energiek.

©africa-studio.com (Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy) - stock.adobe.com

Begrijp wat je koopt: de opbouw van een geur

Heb je wel eens een parfum gekocht dat in de winkel heerlijk rook, maar thuis tegenviel? Grote kans dat je alleen de topnoten hebt geroken. Een parfum is opgebouwd als een piramide:

1: Topnoten (de binnenkomer)
Dit is wat je de eerste 10 tot 15 minuten ruikt. Vaak fris en licht (citrus), bedoeld om je aandacht te trekken. Topnoten vervliegen snel.
2: Hartnoten (de kern)
Zodra de topnoten verdwijnen, komt het 'hart' naar boven. Dit is de ware geur van het parfum, vaak bloemig of kruidig. Dit blijf je enkele uren ruiken.
3: Basisnoten (de blijver)
Dit is wat er aan het einde van de dag nog op je huid zit. Zware ingrediënten zoals hout, muskus en vanille die zorgen voor diepte.

💡Tip: Koop een parfum nooit direct na het opspuiten. Wandel de winkel uit, doe boodschappen en ruik na een uur nog eens. Pas dan weet je hoe het parfum écht ruikt.

Eau de toilette of eau de parfum?

Op de flacon staan vaak termen die iets zeggen over de sterkte (en de prijs):
Eau de Cologne: zeer licht, vervliegt snel (3-5% geurstoffen). Lekker wanneer je je even wilt opfrissen.
Eau de Toilette (EDT): de meest verkochte variant. Fris en geschikt voor dagelijks gebruik (5-10% geurstoffen).
Eau de Parfum (EDP): sterker en blijft langer hangen (10-20% geurstoffen). Je hebt er minder van nodig, maar het is vaak duurder.
Parfum / Extrait: Zeer geconcentreerd en kostbaar. Een paar druppels ruik je de hele dag.

Zo voorkom je een miskoop: 4 gouden tips

Tot slot: hoe hak je de knoop door in de parfumerie?
1. Test op je huid (niet op een papiertje) Een papieren strookje heeft geen pH-waarde en geen hormonen. Jouw huid wel. Door je lichaamschemie kan een parfum bij jou heel anders ruiken dan bij je beste vriendin. Spray altijd op je pols om te weten hoe de geur op jou reageert.
2. Niet wrijven! Een klassieke fout: sprayen op de polsen en ze dan tegen elkaar wrijven. Niet doen! Door de wrijving maak je de geurmoleculen kapot, waardoor de topnoten sneller verdwijnen en de geurbalans verstoord raakt. Gewoon laten drogen aan de lucht.
3. Maximaal drie geuren Na drie verschillende parfums is je neus 'vermoeid' en kun je geuren niet meer goed onderscheiden. Ruik tussendoor even aan je eigen kleding (of aan koffiebonen als ze die hebben staan) om je neus te neutraliseren.
4. Kijk naar wat je al hebt Weet je niet waar je moet beginnen? Kijk naar de flesjes die je al hebt staan of opgebruikt hebt. Google de geurnoten van je favoriet (bijvoorbeeld op een website als Fragrantica) en zoek naar nieuwe parfums die dezelfde ingrediënten bevatten. Of kijk naar geuren in huis die je fijn vindt. Houd je van lavendel in je wasmiddel of vanille in je kaarsen? Dat zijn goede uitgangspunten.