ID.nl logo
Wandverwarming: lekker warm in de kamer via je knuffelmuur
© www.warp-systems.nl
Energie

Wandverwarming: lekker warm in de kamer via je knuffelmuur

Terwijl vloerverwarming meestal tijdens de bouwfase wordt aangebracht, bestaat er ook wandverwarming die zelfs bij de meeste renovaties gemakkelijk toepasbaar is. Het systeem werkt ongeveer hetzelfde als vloerverwarming, maar heeft toch wel enkele bijzondere kenmerken. In combinatie met een warmtepomp kun je hiermee zelfs koelen.

Dit artikel in het kort:

  • Wandverwarming wordt direct in de muur geplaatst en geeft gelijkmatige stralingswarmte af.
  • Geschikt voor kleine ruimtes, of plekken waar de vloer niet opengebroken kan worden.
  • Het systeem kan zowel verwarmen als koelen, afhankelijk van het aangesloten apparaat.
  • Wandverwarming biedt voordelen voor de luchtkwaliteit en is ideaal voor mensen met ademhalingsklachten.
  • Er zijn vier varianten: elektrisch, Clip Rail, Speetile en VarioPanel.
  • Sommige systemen, zoals EasyFlex, kunnen zelfs op ronde muren worden aangebracht.
  • Met speciale stickers kun je veilig boren zonder de verwarmingsleidingen te beschadigen.

Lees ook: Subsidie voor warmtepompen gaat in 2025 omlaag (dus misschien is nu kopen een goed idee)

In de muur

Voor alle duidelijkheid, we hebben het hier over de verwarming die ingebouwd is 'in' de muur met waterleidingen of door middel van een elektrische kabel die een zachte temperatuur afgeeft. Daarbij gaan we dus voorbij aan de verwarming die 'tegen' de muur komt, zoals bijvoorbeeld infraroodpanelen of radiatoren. Bij wandverwarming is de muur één grote maar onzichtbare radiator die de warmte gelijkmatig verdeelt. 

Stralingswarmte

Wandverwarming komt van pas in ruimtes waar de vloeroppervlakte te klein is om te verwarmen met vloerverwarming of in ruimtes waarvan je de vloer niet wilt of kunt openbreken. Je vindt bijvoorbeeld de tegels te mooi of je wilt de houten vloer behouden. Net als bij vloerverwarming produceert wandverwarming een aangename stralingsenergie.

Lees ook: Energiebewust stoken? Dit moet je weten over warmteoverdracht

Stralingswarmte verplaatst zich altijd rechtlijnig, net als de stralen van de zon. Het is uiteraard niet de bedoeling is dat je een grote kast plaatst voor de muur met wandverwarming.  

Verwarmen en koelen

De warmte wordt in de muur gebracht door een elektrisch systeem of door leidingen waarin water circuleert. Deze  polyethyleen leidingen zijn geschikt omwille van hun buigzaamheid, duurzaamheid en weerstand tegen hoge temperaturen. Ze worden aangesloten op de cv-ketel of warmtepomp. Die laatste heeft het voordeel dat je dan in de zomer hetzelfde systeem kunt inzetten om de kamer te koelen. Wanneer je de watertemperatuur instelt op 18 graden, kun je tijdens hittedagen de temperatuur van de wand verlagen om de kamertemperatuur drukken. Een wandverwarming is vooral geschikt voor de badkamer doordat die weinig ruimte inneemt. De stralingswarmte zorgt ook dat de handdoeken sneller drogen en het voorkomt schimmelvorming.

©Ground Picture

De wandverwarming die aangesloten is op een warmtepomp kan ingezet worden om te verwarmen en te koelen.

Voordelen van de knuffelmuur

Wandverwarming wordt gelijkmatig afgegeven en voelt net als vloerverwarming erg behaaglijk. Bepaalde producenten spreken zelfs over een knuffelmuur. De lucht binnenshuis blijft vrij van wervelingen en tocht, terwijl tegelijkertijd de natuurlijke luchtvochtigheid behouden blijft. Convectoren en radiatoren verwarmen vooral de lucht binnenskamers en de luchtcirculatie verspreidt ook stofdeeltjes. Deze oplossing is dus prima geschikt voor mensen met luchtwegenaandoeningen. Daarbij functioneert wandverwarming op erg lage temperaturen. Bovendien heeft de wandverwarming een snelle reactietijd, omdat het in een dunne laag (20 mm tot 27 mm) wordt afgewerkt. 

Nat of droog

Men maakt niet alleen het onderscheid tussen een elektrisch en watergedragen systeem, maar ook tussen een nat en droog systeem. Het eerste betekent dat het wordt afgewerkt met een natte stuclaag die over en door de leidingen van het systeem zal hechten. Bij een droog systeem werkt men met panelen die op rails worden geschroefd.  

Vier varianten 

Bij Climatrix hebben ze vier varianten. 

  • De elektrische variant bestaat uit een glasvezellaag waarop de elektrische kabel wordt bevestigd. Deze elektrische matten zijn verkrijgbaar in oppervlaktes tot 14 vierkante meter. Op de mat kan dan een egalisatielaag of tegellijm worden aangebracht. Bij dit systeem hoort altijd een thermostaat en een sensor. 

  • Clip Rail is een nat systeem, omdat deze verwarming met flexibele kunststofbuis bedekt wordt met pleister of leem. Eerst worden er rails aan de wand bevestigd waar men de flexibele buis klikt. De bochten worden extra ondersteund door kunststof klembochten. Ook hier gebeurt de afwerking door pleister of leem, waarin een wapeningsgaas wordt aangebracht. 

  • Speetile is eveneens een nat systeem waarbij de kunststofmat wordt bedekt met pleister of leem. Je kunt de kunststofmat een beetje uit elkaar trekken, zodat je ze in beperkte mate kunt verlengen tot ze helemaal past. In deze mat klik je de kunststoffen buis waardoor het warme water loopt. Je kunt het volledige systeem aansluiten op de verdeler van de wandverwarming. Dit is een dun systeem. 

  • VarioPanel is een droog systeem. Het bestaat uit gipsplaten waarin de buizen al in de plaat verwerkt zijn. De panelen worden onderaan met elkaar verbonden door middel van een persfitting. De platen van 18 mm dik worden op aluminium studs geschroefd. Daarna vul je de naden tussen de panelen met speciale lijm. 

Ook op ronde muren

Nagenoeg dezelfde droge en natte systemen voor wandverwarming vind je bij Technea.nl. In tegenstelling tot veel andere oplossingen hebben ze hier met EasyFlex een wandverwarmingssysteem dat zelfs kan toegepast worden op ronde vormen. 

©Technea.nl

EasyFlex kan zelfs op ronde vormen aangebracht worden.

DE ACHTERKANT VAN DE MUUR ZORGT VOOR (EEN BEETJE) VERLIES

Bij vloerverwarming verwarmt het afgiftesysteem de vloer en om te vermijden dat het beton daaronder ook een deel van de energie onttrekt, gebruikt men een dikke laag isolatie. Op welke manier vermijdt men bij wandverwarming dat de achterkant van de muur warmte uitstraalt naar onverwarmde kamer of een buitenmuur? De woordvoerder van Climatrix voert aan dat het verwarmingssysteem heel dicht aan de oppervlakte ligt van de kamer die de energie nodig heeft. Er zal altijd wel  een beetje energieverlies zijn aan de achterkant van de muur. Bij een droog systeem is het wel mogelijk om nog een extra isolatie- of reflectielaag aan te brengen onder de aluminium studs.

Warp Systems

We bekijken ook de systemen van Warp Systems uit Nieuwveen. Hier verzekeren ze ons dat alle wandverwarmingssystemen door een handige doe-het-zelver kan worden aangebracht. Het SpeeTile-systeem komt met instructievideo's, een handleiding en een gratis legplan. Je kunt het natuurlijk ook laten installeren door een plaatselijke installateur. 

  • SpeeTile vertrekt van modulaire dunne matten die weinig ruimte innemen. SpeeTile heeft een open structuur, zodat de natte stuclaag prima zal hechten. Eenmaal uitgehard geeft dit systeem zelfs extra stabiliteit aan de stuclaag om scheuren te voorkomen. De Duitse stucproducent Knauf heeft dit systeem trouwens gecertificeerd. De SpeeTube-verwarmingsbuizen liggen direct onder het oppervlak en geven snel hun temperatuur af. Je moet de wandverwarming dus niet dag en nacht laten draaien zoals bij vloerverwarming.  

©Slavomir Valigursky -stock.adobe.com

De verwarmingsbuizen liggen direct onder het oppervlak en dat geeft wandverwarming een hoge reactiesnelheid.

  • SpeeTwall DryFix en Dry Fix is een droogbouw wandsysteem dat vertrekt van kunststof matten, die standaard 120 bij 80 centimeter zijn. Daarop worden  aluminium warmtegeleidingsprofielen geplaatst en daarin past de SpeeTube10 verwarmingsbuis. Hierop worden gipsplaten bevestigd met gipsplaatschroeven. De opbouwhoogte is slechts 27 mm en kan direct afgewerkt worden met gipsplaten zonder droogtijd.  

©ARIE BON FOTOGRAFIE

In het droogbouw wandsysteem SpeeTwall DryFix worden de kunststof leidingen in aluminium geleidingsprofielen geklikt.

GATEN BOREN IN DE WARMTEMUUR

Kun je met een gerust hart een gat in de warmtemuur boren? Jazeker, daar bestaan hulpmiddelen voor, zoals de SpeeTrace warmtedetectiesticker. Het gaat om een speciaal ontwikkelde warmtefolie die bij 28 graden van kleur verandert. Eerst zet je de verwarming van de wand uit en je laat deze afkoelen. Daarna zet je wandverwarming weer aan op een hoge temperatuur. Vervolgens plak je de warmtedetectiesticker op de plaats waar je het gat wilt boren. De sticker zal de locatie waar de leidingen van het systeem zitten met groen markeren. Daar mag je dus niet boren. De sticker blijft zwart op de plekken tussen de leidingen waar je wel mag boren.

▼ Volgende artikel
Zwarte aanslag in je waterkoker: is dat gevaarlijk en hoe krijg je het weg?
© ID.nl
Huis

Zwarte aanslag in je waterkoker: is dat gevaarlijk en hoe krijg je het weg?

Zie je aan de binnenkant van je waterkoker een donkere of zwartbruine aanslag, vooral ter hoogte van het waterniveau? Dat is een veelvoorkomend verschijnsel bij roestvrijstalen waterkokers die vaak worden gebruikt. Het oogt onfris, maar het is meestal geen vuil of schimmel — en zeker niet gevaarlijk.

Dit artikel in het kort

In dit artikel lees je waarom de binnenkant van je waterkoker zwart kan verkleuren,en hoe je de aanslag veilig verwijdert met azijn of citroenzuur.
Lees ook: Zo kies je een veilige waterkoker

Waarom de binnenkant zwart verkleurt

De zwarte aanslag ontstaat niet doordat het metaal zelf oxideert, maar door mineralen uit het water die zich afzetten en bij herhaald verhitten donker kleuren. Kalk, ijzer en vooral mangaan zijn daarbij de belangrijkste veroorzakers.

In Nederland komt dit vaker voor in regio's met hard water, waarin meer mineralen zitten. In sommige delen van het land (zoals Friesland, Gelderland, Overijssel en Drenthe) bevat het leidingwater van nature iets meer mangaan of ijzer. Tijdens de waterzuivering wordt dat grotendeels verwijderd, maar een kleine resthoeveelheid kan bij verhitting reageren tot donkere mangaanoxide. Dat hecht zich aan de wand van de waterkoker, precies op de plek waar het waterpeil meestal eindigt.

Ook aangebrande kalkaanslag kan bijdragen aan de verkleuring. Wanneer kalk zich ophoopt op de bodem of wanden en daarna opnieuw wordt verhit, verkleurt die witte laag naar bruin of zwart.

Is zwarte aanslag in je waterkoker gevaarlijk?

Nee. De zwarte aanslag is niet giftig en heeft geen invloed op de veiligheid van het gekookte water. Het gaat om afgezette mineralen, geen roest of corrosie van het metaal zelf. Wel kan een dikke laag de kooktijd verlengen en een lichte bijsmaak veroorzaken.

Hoe verwijder je aanslag?

De aanslag is meestal goed te verwijderen met natuurlijke middelen:

1: Vul de waterkoker met een mengsel van half water en half natuurazijn, of gebruik een eetlepel citroenzuur per halve liter water.

2: Laat dit 30 minuten inwerken en breng het mengsel daarna kort aan de kook.

3: Laat het afkoelen, giet het weg en veeg de binnenkant schoon met een zachte doek of sponsje.

4: Spoel grondig na met schoon water.

Blijft er na het schoonmaken een donkere waas zichtbaar, dan gaat het meestal om een hardnekkige mineraallaag die zich stevig heeft vastgezet. Bij goed roestvrij staal hoort het metaal zelf niet te verkleuren; blijvende vlekken wijzen eerder op hardnekkige aanslag of op een mindere kwaliteit staal.

Zo voorkom je nieuwe aanslag

Laat de waterkoker na gebruik altijd leeglopen en openstaan, zodat hij goed kan drogen. Kook alleen de hoeveelheid water die je nodig hebt, en ontkalk hem eens per maand met azijn of citroenzuur. Zo krijgen mineralen minder kans om zich te hechten en blijft de binnenkant langer schoon.

Liever niet met 🍋 aan de slag?

Er zijn ook kant-en-klare waterkokerontkalkers
▼ Volgende artikel
Zo haal je alles uit het vernieuwde Kladblok in Windows 11
© Diy13
Huis

Zo haal je alles uit het vernieuwde Kladblok in Windows 11

Na 40 jaar heeft Kladblok eindelijk een opfrisbeurt gekregen. De eenvoudige, oerdegelijke tekstverwerker is ideaal voor het bewerken van platte tekst zonder toeters en bellen. In Windows 11 is het bescheiden onderdeel flink gegroeid. Wat ooit een sobere tool was voor snelle notities, heeft nu een interessante set nieuwe functies.

Terwijl we hier bekijken wat nieuw is, gaat ondertussen de make-over van Kladblok door. In de testversies binnen het Windows 11 Insider-kanaal duiken nu zelfs opties op voor tekstopmaak zoals vet, cursief, onderstrepen en lijsten. Die nieuwigheden worden later dit jaar uitgerold naar alle gebruikers van Windows 11. Liever een vogel in de hand dan tien in de lucht? Absoluut, want intussen kunnen we al profiteren van deze verbeteringen.

Tabbladen toevoegen en losmaken

Met Windows 11 heeft deze basis-app een frisse look & feel gekregen en een aantal kenmerken waar veel gebruikers al jaren om vragen. De opvallendste vernieuwing is de ondersteuning van de tabs (afbeelding 1). Je kunt nu verschillende pagina’s van Kladblok openen, elk in een eigen tabblad. Geen wirwar meer van losse pictogrammen in de taakbalk voor elk geopend tekstbestand. Een nieuw bestand starten is simpel: klik bovenaan op het plusteken. Wil je een tabblad loskoppelen en als apart venster gebruiken? Geen probleem: sleep het tabblad naar het bureaublad en het verschijnt automatisch als een nieuw .txt-bestand. Andersom werkt het ook. Sleep een bestaand .txt-bestand naar de tabbalk van Kladblok en het wordt netjes toegevoegd aan de open tabbladen.

Ieder tabblad krijgt de naam van de eerste regel.

Tabbladen configureren

Zolang er minstens één tabblad is opgeslagen, kun je de volledige Kladblok-sessie sluiten, inclusief andere niet-opgeslagen bestanden, zonder gegevens te verliezen. Wanneer je Kladblok weer opent, worden alle tabbladen hersteld, zelfs na een herstart van de pc. Je bepaalt zelf wat er gebeurt wanneer je Kladblok opent. Klik daarvoor op het tandwieltje in de rechterbovenhoek van het programma. Vervolgens ga je naar de instellingen voor Kladblok openen. In de optie Wanneer Kladblok wordt gestart heb je de keuze tussen Doorgaan met vorige sessie of Nieuwe sessie starten en niet-opgeslagen wijzigingen negeren (afbeelding 2). De eerste optie is de standaardinstelling.

Wil je dat Kladblok telkens de inhoud van de tabbladen onthoudt?

Meervoudig herstel

Een belangrijke interne verbetering is de mogelijkheid om meerdere bewerkingen ongedaan te maken. In Windows 10 kon je in Kladblok met Ctrl+Z slechts de laatste bewerking terugdraaien (afbeelding 3). In Windows 11 kun je stapsgewijs wijzigingen ongedaan maken met Ctrl+Z. Ben je te ver teruggegaan, dan kun je je acties opnieuw uitvoeren met Ctrl+Y — net als in de meeste andere applicaties.

Eindelijk ondersteunt Kladblok meervoudig herstel. 

Uiterlijk

Onder het tandwieltje van de instellingen kies je het Uiterlijk van dit programma. Je hebt de keuze tussen de lichte en de donkere modus of je kiest voor de weergave om gewoon de systeeminstelling te volgen. Hier bepaal je ook het lettertype, de lettergrootte en de stijl (Regular, Italic, Bold, Bold italic) die je gebruikt voor de tekstbestanden. Onder het onderdeel Tekstopmaak zie je telkens een voorvertoning van de gekozen stijl (afbeelding 4). In de instellingen kun je tekstterugloop in- of uitschakelen. Dit zorgt ervoor dat tekst automatisch naar de volgende regel springt wanneer het einde van de regel is bereikt, in plaats van dat de tekst horizontaal verder loopt. Dat is onhandig, want dat betekent dat een tekstbestand soms als één hele lange regel wordt getoond.

Onderaan bij Tekstopmaak krijg je een voorvertoning van de gekozen stijl. 

Notepad++

Microsoft heeft Kladblok jarenlang stiefmoederlijk behandeld. Door de beperkte functionaliteit gingen veel gebruikers op zoek naar een alternatief – en vonden dat in de open-sourcetoepassing Notepad++. Een van de grootste troeven van Notepad++ is de ondersteuning voor een brede waaier aan programmeertalen, waaronder JSON, Python, C++, C#, Cobol, html, css en SQL … Daarnaast biedt het programma handige functies zoals regelmarkeringen, macro’s en de mogelijkheid om bestanden met elkaar te vergelijken. Notepad++ is gratis, werkt in een gesplitst scherm en ondersteunt tabbladen, zoeken en vervangen, én het automatisch hervatten van je werk – zelfs bij niet-opgeslagen bestanden. Wat deze variant (nog) niet kan: tabbladen naar een ander venster slepen.

Notepad++ is blijven hangen in zijn oude interface.

Interessante Kladblok-sneltoetsen

Om het maximale uit de tabbladen van Kladblok te halen, kun je het best de volgende sneltoetsen onthouden:

Ctrl+Tab, hiermee schakel je tussen de tabbladen
Ctrl+Shift+Tab,
hiermee schakel je tussen de tabbladen in omgekeerde volgorde
Ctrl+N,
maak een nieuw tabblad
Ctrl+W,
sluit het actieve tabblad
Ctrl+Shift+N,
open een nieuw venster in Kladblok in plaats van een nieuw tabblad.

Wil je alle tabbladen sluiten behalve het huidige tabblad, dan klik je met de rechtermuisknop op het actieve tabblad en selecteer je de opdracht Andere tabbladen sluiten (afbeelding 5).

Het is mogelijk om alle tabbladen behalve het actieve tabblad te sluiten.

Spellingcontrole en autocorrectie

Kladblok kan voortaan spelfouten markeren terwijl je typt, en typfouten desgewenst automatisch corrigeren. Om de spellingcontrole in- of uit te schakelen, klik je op het tandwieltje in de rechterbovenhoek. In het vak Spelling kun je de opties Spellingcontrole en Automatische correctie activeren (afbeelding 6). Vanaf dat moment verschijnt er een rood golflijntje onder fout gespelde woorden. Klik je met de linkermuisknop op zo’n woord, dan krijg je suggesties te zien waaruit je een correcte versie kunt kiezen. Let wel: deze functies werken alleen bij gewone tekstbestanden, niet wanneer je in Kladblok code schrijft, zoals html of css.

Schakel de spellingcontrole en de automatische correctie in. 

Zoeken en vervangen

Een van de minst bekende, maar erg handige functies van Kladblok is de mogelijkheid om snel naar specifieke tekst te zoeken en die eventueel meteen te vervangen. Gebruik hiervoor het menu Bewerken / Zoeken of de sneltoets Ctrl+F. Met Ctrl+H open je direct de functie Zoeken en vervangen, die je ook via het menu Zoeken kunt oproepen. Voer in het zoekvak de tekst in die je wilt vinden. Je kunt op de vergrootglasknop klikken of gewoon op Enter drukken. Klik op het kleine pijltje links van het zoekvak om het vak Vervangen te openen. Zodra de gezochte tekst is gevonden, gebruik je de pijltjes rechts van het zoekvak om omhoog of omlaag door het document te navigeren. Met de knop Vervangen wijzig je telkens één match; met Alles vervangen worden alle overeenkomsten in één keer aangepast (afbeelding 7). Deze functie ondersteunt ook enkele basisjokertekens: het sterretje * staat voor een willekeurig aantal tekens, het vraagteken ? voor precies één teken. Klik je op de knop met de schuifregelaars, dan kun je instellen dat de zoekopdracht hoofdlettergevoelig is. De optie Inwikkelen is een ongelukkige vertaling van Wrap. Als je die aanvinkt, doorzoekt Kladblok het hele document – ongeacht waar de cursor zich bevindt.

Het is mogelijk om bepaalde tekst in één keer te zoeken en te veranderen.

Herschrijven, Samenvatten en Schrijven

Kladblok heeft nu een set AI-functies om tekst te verbeteren. Het gaat om Herschrijven, Samenvatten en Schrijven. Met behulp van GPT kun je de inhoud verfijnen. Klik met de rechtermuisknop op de tekst en kies de optie Schrijven. In een nieuw venster lees je een herwerkte tekst die je op basis van drie criteria verder aanpast. Met de knop Lengte kies je voor een vergelijkbare tekstlengte, een kortere of een langere versie. Bij Toon kies je tussen Standaard, Formeel, Informeel, Inspirerend, Humor en Overtuigend. En dan is er nog de knop Formatteren waarmee je bijvoorbeeld een stijl selecteert zoals Zakelijk, Academisch, Marketing, Poëzie en meer. Onderaan deze herwerkte tekst zie je een numerieke aanduiding zoals 1 van 3. Dit betekent dat Kladblok meteen al drie versies klaarhoudt. Door op het pijltje te klikken schakel je door de versies. Dezelfde mogelijkheden krijg je als je via de rechtermuisknop de optie Aangepast herschrijven en Samenvatten kiest (afbeelding 8). Als je deze AI-functies liever niet hebt, dan kun je die uitschakelen in de instellingen van Kladblok.

Hier heeft AI drie verschillende samenvattingen gemaakt waaruit we kunnen kiezen.

Voet- en kopteksten

In Kladblok kun je bovendien voet- en kopteksten toevoegen die je pas te zien krijgt als de pagina uit de printer komt. In deze ruimte is het mogelijk om aan de boven- en/of onderkant de bestandsnaam, het paginanummer of de huidige datum op te nemen. Daarvoor gebruik je het menu Bestand / Pagina-instelling. Daarna moet je wel de juiste variabele gebruiken om aan te duiden wat je in de koptekst of voettekst wilt zien. Dit zijn de belangrijkste variabelen:

&d: De huidige datum afdrukken
&t:
De huidige tijd afdrukken
&f:
De naam van het document afdrukken
&p:
Druk het paginanummer af
&l:
De tekens die volgen, worden links uitgelijnd
&c:
Centreer de karakters die volgen
&r:
De tekens die volgen, worden rechts uitgelijnd

De printer zal de acties uitvoeren die je in de voet- en koptekst hebt ingegeven. Houd er rekening mee dat Kladblok deze instellingen niet opslaat, je moet ze dus bij iedere afdruk opnieuw opgeven.

Nu wordt de datum van het document in de koptekst afgedrukt.