Je huis wordt steeds slimmer en producten die je hierbij helpen, worden steeds betaalbaarder. In dit artikel kijken we naar gadgets die simuleren alsof je thuis bent, denk aan deurbellen met communicatiefunctionaliteit, op afstand bedienbare gordijnen en automatische voederbakjes voor je huisdier.

OptiCam Slimme Stekker – set van 3

Prijs: € 54,95
www.bol.com

Ben je niet thuis, maar wil je simuleren dat je dat wel bent? Dan kun je een paar lampen op afstand aanzetten. Deze set van drie stekkers kun je programmeren dat ze elke dag op dezelfde tijd aan en uit gaan, maar je kunt ook je smartphone gebruiken om ze handmatig aan te zetten. De stekkers werken bovendien samen met Amazon Alexa, Google Assistant en de dienst IFTTT. Je hebt geen basisstation nodig om de stekkerset te kunnen gebruiken.

©PXimport

Arlo Pro 3

Prijs: Vanaf € 599,00
www.arlo.com/nl

Wil je weten wat er in je huis gebeurt als je niet thuis bent? Dan moet je een slimme bewakingscamera ophangen. De Arlo Pro 3 is niet goedkoop, maar wel één van de beste in z’n soort. De camera is volledig draadloos, dit betekent dat je hem overal kunt ophangen, zowel binnen als buiten. Ook heeft de camera tweewegsaudio aan boord. Handig, want zo kun je niet alleen horen wat er in huis gebeurt, je kunt ook op afstand communiceren met iemand in huis. De camera is bovendien uitgerust met nachtzicht. Je hebt een Netgear Smart Hub nodig om de camera te kunnen gebruiken.

Wyze Cam Pan

Prijs: € 119,95
www.wyze.com

De Cam Pan is een intelligente camera waarmee je vier gezichtsvelden kunt bewaken. Je kunt beelden van de camera direct op je smartphone bekijken en als je een sd-kaartje in de camera stopt, kun je ook op afstand de beelden terugkijken. De Pan Cam is in de Verenigde Staten te koop voor slechts 30 dollar, helaas is het geïmporteerde model in Nederland een stuk duurder. De Cam Pan neemt in 1080p op en kan automatisch roteren om alle gezichtsvelden op te nemen.

©PXimport

Cleverdog Smart Wi-Fi

Prijs: € 39,95
www.cleverdog.online

Deze camera van Cleverdog biedt veel functies voor de prijs. Je kunt de camera overdag en ‘s nachts gebruiken en het apparaat kan maar liefst zeven dagen aan beeldmateriaal opnemen op een sd-kaartje. Deze moet je wel extra erbij kopen overigens. Dat de camera zoveel beeld op kan nemen, komt doordat het geen hd-camera is. De Cleverdog kan namelijk slechts opnemen in een resolutie van 720 bij 576 pixels. Je kunt de opgenomen beelden bekijken op je iPhone of Android-toestel.

Linksys Velop 2-pack

Prijs: € 259,00
www.linksys.com/nl

De Velop-routers van Linksys maken gebruik van een mesh-netwerk. Dit betekent dat je een router met een aantal nodes in je huis installeert die met elkaar samenwerken om jou een perfect wifi-signaal te garanderen, overal in huis. Wat heeft dit met veiligheid te maken? De nodes zijn uitgerust met de speciale technologie Linksys Aware. Doordat de nodes met elkaar samenwerken, detecteren ze het als er iemand door het wifi-signaal loopt. Als je een indringer in huis hebt, kan het mesh-systeem je een melding geven op je smartphone, en dit allemaal zonder camera.

©PXimport

Philips Hue Starterkit E27

Prijs: € 199,95
www.meethue.com

Philips Hue heeft een heleboel producten in haar assortiment op het gebied van slimme lampen. In de starterkit vind je drie E27-lampen, een dimmer en een Philips Hue Bridge. De lampen kunnen draadloos met de Hue Bridge communiceren en deze kun je weer aansturen met je smartphone. De starterkit is in drie verschillende stijlen beschikbaar: één met warm-witte lampen, één met warm- tot koel-witte lampen en ééntje met witte en gekleurde lampen.

Google Nest Learning Thermostat

Prijs: € 249,00
www.nest.com

De Nest-thermostaat is een rond apparaatje dat ervoor zorgt dat je altijd een goede temperatuur in huis hebt. Het gaat niet om zomaar een thermostaat, want nadat je het apparaat een week hebt gebruikt, weet het hoe warm je het meestal in huis wilt hebben en zal het langzaamaan autonoom gaan werken. Het weet hoe lang het duurt om je huis op te warmen en kan hierop anticiperen. Je kunt via je smartphone de thermostaat bedienen of inzien hoe je energieverbruik de afgelopen tijd was.

©PXimport

Ikea Kadrilj

Prijs: Vanaf € 109,00
www.ikea.com/nl

Een slim rolgordijn? Jawel, sinds vorig jaar heeft Ikea twee slimme gordijnen in haar assortiment: de Kadrilj en de Fyrtur. Beide gordijnen kun je met de meegeleverde afstandsbediening aansturen, zodat je ze kunt openen zonder je bed uit te hoeven komen. Als je een Ikea Trådfri verbindings-hub hebt, kun je zelfs meerdere gordijnen bedienen met de Ikea Home-app. De rolgordijnen zijn beschikbaar in verschillende maten, de kleinste kost 99,95 euro en meet 60 bij 195 centimeter.

Netatmo Intelligente Thermostaat

Prijs: € 159,00
www.netatmo.com

Een goede concurrent van de Google Nest thermostaat is de intelligente thermostaat van Netatmo. Deze thermostaat is bijna honderd euro goedkoper en kan praten met onder andere Apple HomeKit, IFTTT en Homey. Maar ook op zichzelf is deze thermostaat erg handig, middels de Auto Adapt-functie kan het automatisch bepalen wanneer het aan moet gaan. Alle data is via een app in te zien en zo kun je tot wel 25 procent besparen op je energiekosten.

©PXimport

iRobot Roomba 980

Prijs: € 615,00
www.irobot.nl

Stofzuigen is voor de meeste mensen niet het favoriete tijdverdrijf. Dit kun je dan ook maar beter over laten aan een robot. Bovendien hoef je daarvoor niet eens thuis te zijn. De Roomba 980 kun je aan- en uitzetten via een app. In deze app zie je meteen welke oppervlaktes de robot al heeft schoongemaakt. iRobot heeft niet alleen robotstofzuigers in haar assortiment, ook dweilen en grasmaaien kun je aan een robot overlaten.

Anova Culinary Precision Cooker Wifi + Bluetooth

Prijs: € 109,00
www.anovaculinary.com

Heb je geen zin om na je werk nog te moeten gaan koken, zet dan de Anova Culinary Precision Cooker op afstand met je smartphone aan. Dit werkt op basis van zogenaamd sous-vide koken: je stopt het te koken voedsel in een afgesloten plastic zak en legt dit in een pan met water. Je zet de Precision Cooker in de pan en kunt op afstand bepalen wanneer deze moet beginnen met het verwarmen van het water in de pan.

Google Nest Hello

Prijs: € 279,00
www.nest.com

De slimme deurbel van Google Nest kun je gebruiken als je niet thuis bent. Het apparaat heeft een camera zodat je kunt zien wie er voor de deur staat als er aangebeld wordt. Ook kun je een vooraf opgenomen bericht af laten spelen of live communiceren met degene die voor de deur staat. Als je wilt, kun je de Nest Hello zelfs als bewakingscamera inzetten. De deurbel kan in hd video’s opnemen en via je thuisnetwerk in de cloud opslaan. Voor de avonden en nachten heeft de deurbel een nachtmodus zodat je altijd perfect kunt zien wie er voor de deur staat.

©PXimport

Nuki Smart Lock 2.0

Prijs: € 229,00
www.nuki.io

Wil je dat de deur van je huis opengaat zonder dat iemand hier een sleutel voor nodig heeft, bijvoorbeeld als je een deel van je huis onderverhuurd via Airbnb of als je de schoonmaker of oppas tijdelijk toegang wilt geven? Installeer dan een Nuki op je deur. Met behulp van een app bepaal je wie toegang tot je huis krijgt. Zelf kun je ook gemakkelijk naar binnen zonder sleutel, je smartphone kun je gewoon in je zak laten zitten. De Nuki werkt ook met de Apple Watch.

Yale ENTR KIT YS-L1 30/35

Prijs: € 299,00
www.yalelock.com

Yale is een bekend merk als het aankomt op traditionele sloten. Het bedrijf heeft zich nu ook op de slimme slotenmarkt begeven, de ENTR is een combinatie van een traditioneel slot met sleutel en een slim slot. Je kunt allerlei mensen toegang geven, zelfs als je je zelf niet in de buurt van je huis bevindt. Het openen van het slot gaat via bluetooth, dus degene die de deur wil openen moet wel in de buurt zijn. Mocht het systeem een keer niet goed werken, dan kun je altijd de deur nog openen met een noodsleutel.

©PXimport

PetSafe Eatwell

Prijs: € 44,69
www.petsafe.net

Ben je niet thuis, maar moet je wel voor je huisdier zorgen? Dan is investeren in een automatische voederbak misschien wel een goed idee. Deze automatische bak kan tot wel vijf maaltijden bevatten. Eén maaltijd kan door je hond of kat gegeten worden, de andere maaltijd zit verstopt. Bepaal zelf wanneer de tweede maaltijd gegeven mag worden en de bak draait een bakje verder. Een maaltijd kan tot 230 gram aan voedsel bevatten.

Motorola MBP-944 Connect Halo

Prijs: € 349,00
www.motorolahome.nl

Als je even een drankje wilt doen bij de buren, maar je hebt een baby thuis, dan zijn er eigenlijk maar twee opties: een oppas regelen of een babyfoon aanschaffen. Deze slimme babyfoon van Motorola kun je op de box te monteren en heeft een bereik van 30 meter binnenshuis of 200 meter buitenshuis. De Halo kan verschillende lichtshows projecteren om je baby gerust te stellen en het is zelfs mogelijk om via de ingebouwde luidspreker met je baby te praten.

©PXimport

Z-Com Babyfoon

Prijs: € 36,99
www.bol.com

Een babyfoon met wifi hoeft niet duur te zijn, dat bewijst dit model van Z-Com wel. Voor nog geen veertig euro heb je een babyfoon waar je je baby mee kunt bekijken via je smartphone. De babyfoon heeft een bereik van wel honderd meter binnenshuis. De camera kan bewegingen detecteren en draait de camera hier dan ook automatisch naartoe. De Z-Com heeft nachtzicht en kan beelden opnemen in 1080p-kwaliteit.

Met de Philips Hue Secure Video Doorbell hebben we de eerste slimme deurbel te pakken van het merk voor slimme lampen. Met een prijskaartje van 169,99 euro is-ie niet goedkoop, en de vraag is of de unieke gimmick de bel kan redden.

Met het submerk Secure biedt Philips Hue verschillende producten aan die buiten de strekking van slimme lampen en aanverwante accessoires vallen. Op ID.nl hebben we eerder de slimme binnencamera getest en nu is het de beurt aan de eerste deurbel van het merk: de Philips Hue Secure Video Doorbell. Zo op het eerste gezicht lijkt dit apparaat (voorzien van een IP54-certificaat) op een generiek model uit China: camera boven, belknop onder.

Unieke functie

Op technisch vlak doet de Philips Hue Secure Video Doorbell het in elk geval goed. Het systeem ondersteunt zowel 2,4 als 5 GHz en laat zich aansluiten aan de Hue Bridge (via het Zigbee-protocol). Je hebt die bridge niet nodig om de deurbel te kunnen gebruiken, maar als je dat doet (bijvoorbeeld met het nieuwe Pro-model van de Bridge) kun je een slimme koppeling realiseren met je bestaande netwerk van slimme lampen van dezelfde fabrikant.

©Wesley Akkerman

Na het installeren binnen de (nog altijd overzichtelijke) applicatie en het koppelen van de lampen, kan de verlichting in huis aanspringen op het moment dat iemand aanbelt. Dat gebeurt razendsnel (binnen een seconde), waardoor je snel doorhebt dat er iemand voor de deur staat. Verder kun je een Chime aan de Philips Hue Secure Video Doorbell koppelen, wat dan weer handig is voor plekken waar geen Hue-lampen hangen of waar je het deurbelgeluid niet hoort.

Producten installeren

De Chime is met 59,99 euro vrij prijzig. Gelukkig kun je voor 199,99 euro ook een pakket kopen waar beide producten in zitten. Dan krijg je dus zo'n 30 euro korting. Goed om te weten: je kunt die chime gewoon in een stopcontact plaatsen. Ook is het zo dat de Philips Hue Secure Video Doorbell niet werkt met de bestaande bel (wat sowieso meestal niet het geval is). Daarnaast hoor je heel snel geluid uit die chime komen wanneer iemand op de knop drukt. 

©Wesley Akkerman

De fysieke installatie van de Philips Hue Secure Video Doorbell kan wat meer tijd kosten dan je wellicht gewend bent van slimme deurbellen. Dit is namelijk een bedrade variant die niet op een batterij werkt. De deurbel werkt alleen met 12V-aansluiting, waardoor je mogelijk een transformator moet installeren en aan de slag moet met kabels en kroonsteentjes. Bovendien lijken de meegeleverde stroomkabels onvoldoende geïsoleerd tegen schade (zoals droogte of vocht).

Beeldkwaliteit en basisfuncties

De beeldkwaliteit laat dan weer weinig te wensen over. De Philips Hue Secure Video Doorbell beschikt over een 2K-resolutie. Dat is hoger dan het beeld van de twee bedrade Ring-deurbellen, die het moeten doen met 1080p of 1536p. De kleurweergave is meer dan redelijk, maar de lens lijkt minder goed overweg te kunnen met helderheid. Als de achtergrond lichter is dan de voorgrond, dan kan die laatste wat donkerder zijn dan we zouden willen op dit soort camera's.

Het gezichtsveld van 180 graden in zowel de lengte als breedte is meer dan welkom. Daardoor zullen weinig dingen je ontgaan. Als je de deurbel niet te hoog ophangt, kun je ook kleinere pakketjes in de tuin of op de mat zien liggen. Verder is er infrarood-nachtzicht en nachtzicht in kleur en kun je rekenen op allerlei basisfuncties van een slimme deurbel. Zo kun je met iemand voor de deur praten en kun je meldingen op basis van beweging ontvangen. Wel zo handig.

Gratis opslag, maar…

Waar Philips Hue je ook mee hoopt te overtuigen, is de gratis videogeschiedenis van de afgelopen 24 uur. Als je dus nog snel iets wilt opzoeken van de afgelopen dag, dan kan dat. Je bent dan niet verplicht een abonnement af te nemen. Lokaal video's opslaan is helaas niet mogelijk, zoals dat wel vaak bij de Eufy's van deze wereld kan, waardoor je voor verdere bewaarbehoeften toch afhankelijk bent van een redelijk prijzig abonnement van 40 tot 100 euro per jaar. 

©Wesley Akkerman

Zaken die wij als standaard ervaren, zoals het instellen van activiteitenzones en de herkenning van personen, pakketten en voertuigen, zitten ook allemaal achter een betaalmuur. Dat je uitgebreide videogeschiedenis (30 tot 60 dagen) en het detecteren van rookalarmen (waar een AI-systeem achter zit) geld kosten, willen we nog best accepteren. Tot slot kan de deurbel nog geen automatische reacties ten gehore brengen of geactiveerd worden via geo-fencing.

Philips Hue Secure Video Doorbell kopen?

Ondanks de minpunten zijn we toch behoorlijk enthousiast over de Philips Hue Secure Video Doorbell. Ja, sommige functies kosten extra geld, aansluiten zal voor een hoop mensen onnodig veel gedoe opleveren en het apparaat is vrij prijzig. Maar het feit dat je het product toevoegt aan je bestaande Hue-netwerk en daarmee nieuwe integratiemogelijkheden ontgrendelt (voor lampen en bewegingssensoren), rechtvaardigt wat ons betreft de straffe aanschafprijs.

Digitale dreigingen worden steeds slimmer en moeilijker te herkennen. Een virusscanner of firewall alleen houdt ze niet meer tegen. Onze digitale voetafdruk groeit immers met elk nieuw apparaat, account of slimme toepassing in huis. Wie veilig wil blijven, moet structureel te werk gaan: cyberhygiëne hoort bij je dagelijkse gewoonten. In dit artikel lees je negen manieren om die routine op te bouwen en je digitale leven beter te beschermen.

Bewust gedrag

Bewust digitaal gedrag vormt de basis van elke veilige IT-omgeving. Wie zijn gedrag niet afstemt op de huidige digitale risico's, blijft kwetsbaar, ongeacht hoe goed de tools zijn. Het herkennen van verdachte berichten, ook van bekende afzenders, is cruciaal. Phishing blijft namelijk een van de succesvolste aanvalsmethoden, onder meer via QR-phishing, deepfake-spraakberichten en clone-phishing (waarbij bestaande, legitieme e-mails worden nagebootst).

Klik nooit zomaar op links, zeker niet als er gevraagd wordt om in te loggen of te betalen. Houd de muisaanwijzer eerst boven een link om het adres te controleren en let op subtiele afwijkingen in domeinnamen. Let ook op bij onverwachte bijlagen of berichten met een opvallend dringende toon.

Denk ook bewust na over je digitale aanwezigheid. Zorg dat je sociale profielen niet standaard publiek zichtbaar zijn en deel persoonlijke info alleen als het echt nodig is. Regelmatig eens 'egosurfen', waarbij je je naam, alias of e-mailadres in een zoekmachine invoert, helpt om te zien wat publiek beschikbaar is. Beperk of verwijder deze informatie via instellingen of met verwijderverzoeken.

Authenticatie

Robuuste authenticatie is vaak de kern van digitale beveiliging. In tijden van datalekken en geautomatiseerde inlogpogingen volstaat een enkel wachtwoord helaas niet meer. Goede cyberhygiëne betekent daarom niet alleen sterke wachtwoorden gebruiken, maar ook structureel inzetten op tweefactorauthenticatie (2FA) en in bepaalde gevallen op alternatieve methoden gebruiken, zoals biometrie en softwarematige toegangssleutels (passkeys).

Om te vermijden dat je overal hetzelfde wachtwoord gebruikt, is een betrouwbare wachtwoordbeheerder onmisbaar. Kies voor een kluis die lokaal versleutelt of zero-knowledge-opslag biedt (alleen jij kunt de data zien). Degelijke en gratis opensource-opties zijn Bitwarden Personal en KeePass of KeePassXC. De kluis zelf beveilig je uiteraard met een sterke sleutelzin. Nieuwe wachtwoorden laat je bij voorkeur automatisch genereren en zijn telkens uniek.

Vrijwel alle degelijke diensten bieden tegenwoordig 2FA aan. Maak daar zeker gebruik van, want dit voegt een extra beveiligingslaag toe. TOTP-codes (time-based one-time passwords) via apps als Authy of de Authenticator-apps van Google of Microsoft zijn een veilige keuze. Voor kritieke accounts kun je fysieke tokens overwegen, zoals een Yubikey. Sms-codes kun je het beste vermijden, want deze zijn kwetsbaar voor sim-swapping. Biometrie gebruik je bij voorkeur alleen op apparaten waar de herkenning lokaal gebeurt, zonder dat er data naar externe servers gaan.

Steeds meer platformen, zoals Apple, Google en Microsoft, ondersteunen ook toegangssleutels. Deze bestaan uit een publieke en een private sleutel. Alleen de publieke wordt op de server opgeslagen; de private blijft lokaal en wordt geverifieerd via biometrie of pincode. Zo combineer je veiligheid met een zekere mate van gebruiksgemak.

Accountbeheer

Doordacht toegangsbeheer voorkomt dat ongewenste gebruikers, processen of apparaten toegang krijgen tot je gegevens of systemen. Door rollen te scheiden, rechten te beperken en geregeld te evalueren wie waar toegang toe heeft, verklein je het risico op misbruik.

Zo gebruik je voor dagelijkse taken bij voorkeur een standaardaccount zonder beheerrechten. Heb je in Windows op je laptop slechts één administratoraccount, maak dan eerst een tweede administratoraccount aan. Zet daarna het eerste om naar standaardgebruiker, zodat je vertrouwde profielmap en instellingen behouden blijven. Dit doe je via Instellingen / Accounts / Andere gebruikers / Account toevoegen, waar je ook het accounttype kunt wijzigen. Je kunt ook twee standaardaccounts gebruiken: een voor werk en een voor privé, waarbij het privéaccount geen toegang heeft tot zakelijke bestanden, e-mail of cloudmappen. Daarnaast kun je een extra standaardgebruiker aanmaken, eventueel zonder wachtwoord, voor gastgebruik. Verwijder accounts zodra ze overbodig zijn en vermijd het delen van je hoofdaccount. Als delen toch nodig is, zorg dan dat je de gegevens kunt monitoren en gebruik de beschikbare logboeken (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel).

Toegangsbeheer

Werk je met meerdere gebruikers op je pc of gebruik je gedeelde mappen, dan kun je de toegang tot gegevens beperken door het instellen van specifieke machtigingen voor lezen en schrijven. Klik met rechts op een map of bestand in Verkenner, kies Eigenschappen en ga naar Beveiliging / Bewerken (voor lokale toegang) of naar Delen / Geavanceerd delen (voor netwerkshares).

Gescheiden omgevingen zijn ook nuttig voor apps als je browser. In Chromium-browsers zoals Chrome klik je rechtsboven op je profielafbeelding en kies Gastprofiel openen of Chrome-profiel toevoegen. Elk profiel gebruikt een eigen cache, instellingen, extensies en sessies. In Firefox open je de profielbeheerder via Windows-toets+R, waarna je de opdracht firefox.exe -p uitvoert.

Controleer ook regelmatig welke externe apps, diensten of apparaten toegang hebben tot je cloudaccounts van bijvoorbeeld Google of Microsoft.

Updates en patches

Software en firmware tijdig bijwerken is een van de beste manieren om je systemen veilig te houden, zeker omdat veel kwetsbaarheden al worden misbruikt voor ze publiek bekend zijn (zero-day-exploits). Automatiseer je updates dus waar mogelijk, niet alleen voor je besturingssysteem maar ook voor randapparatuur, NAS, router en IoT-apparaten.

Windows is standaard ingesteld om belangrijke updates en patches automatisch te downloaden en installeren. Laat dit zeker zo. Vergeet ook je gewone programma's niet: sommige programma's updaten automatisch (zoals browsers), maar lang niet alle programma's doen dit. Tools zoals Patch My PC Home Updater kunnen helpen, of je gebruikt een pakketbeheerder zoals Chocolatey of Winget. Een grafische tool zoals UniGetUI ondersteunt zelfs verschillende pakketbeheerders.

Patch My PC Home Updater herkent ongeveer vijfhonderd populaire programma's en werkt deze op gezette tijden zelf bij. UniGetUI ondersteunt wel tienduizend programma's en maakt het mogelijk om alle verouderde software met een muisklik te updaten.

Neem ook firmware mee in je updatebeleid, zoals deze van je router, BIOS/UEFI, printers en IoT-apparaten. Controleer enkele keren per jaar via de website van de fabrikant of via ingebouwde beheertools, zoals Synology DSM op een NAS, of er updates beschikbaar zijn.

Gevorderde gebruikers die veiligheid belangrijk vinden, kunnen ook CVE- en kwetsbaarheidsdatabanken (Common Vulnerabilities and Exposures) in de gaten houden, zeker bij software met frequente internet-interactie. Verwijder oude software zonder ondersteuning, en denk bijvoorbeeld ook aan extensies of scripts die je niet meer gebruikt, maar die nog wel actief zijn.

Databeveiliging

Zonder degelijke gegevensbeveiliging blijven andere beveiligingsmaatregelen kwetsbaar. Documenten of informatie die veel privacygevoelige gegevens bevatten (zoals financiële of medische gegevens) horen niet onversleuteld op je pc of externe schijven te staan. Encryptie beschermt je data tegen ongewenste toegang, ook bij verlies of diefstal van het systeem.

Op Windows Home-systemen, met TPM en 'modern stand-by', kun je de systeemschijf automatisch versleutelen via Instellingen / Privacy en beveiliging / Apparaatversleuteling. Je moet wel aangemeld zijn met een Microsoft-account.

Deze functie is een vereenvoudigde vorm van BitLocker, beschikbaar in Windows Pro en hoger. BitLocker kan ook je datapartities, externe schijven en usb-sticks versleutelen. Een gratis alternatief is VeraCrypt, waarmee je ook aparte mappen of draagbare volumes kunt versleutelen. Je kunt zelfs een verborgen volume aanmaken, zodat niemand merkt dat er versleutelde data aanwezig zijn. De tool vraagt wat gewenning, maar online vind je uitgebreide documentatie.

Versleutelen is belangrijk, maar ruim ook geregeld oude, privacygevoelige bestanden op. In Windows open je het venster Instellingen en ga je via Systeem / Opslag naar Aanbevelingen vooropschoning om tijdelijke bestanden, downloads of prullenbakinhoud te wissen. Voor het onherroepelijk verwijderen van specifieke bestanden of mappen gebruik je een gratis tool zoals Eraser, die ook vrijgekomen ruimte op een harde schijf kan overschrijven. Wil je een volledige harde schijf wissen, bijvoorbeeld voor verkoop of donatie, gebruik dan DBAN. Voor ssd's gebruik je bij voorkeur de Secure Erase-tool van de fabrikant zelf, bijvoorbeeld Samsung Magician voor Samsung-ssd's.

Back-ups

Je bent nooit honderd procent veilig, alle geïnstalleerde beveiligingen ten spijt. Daarom zou je eigenlijk altijd back-ups moeten maken. Regelmatig back-uppen beschermt je tegen gegevensverlies door fouten, defecten of malware, en je kunt relatief snel je systeem en gegevens herstellen zonder noemenswaardig dataverlies.

Er bestaan gelukkig degelijke en gratis tools waarmee je back-ups grotendeels kunt automatiseren. Deze ondersteunen bij voorkeur versleuteling, compressie en versiebeheer, werken met incrementele back-ups (alleen nieuwe of gewijzigde bestanden) en met deduplicatie (dubbele inhoud wordt slechts één keer opgeslagen). Duplicati en Kopia zijn hier uitstekende voorbeelden van, gratis en opensource. Duplicati heeft een gebruiksvriendelijke webinterface, terwijl Kopia wat technischer is, maar iets krachtiger dankzij het snapshot-systeem en efficiënter bij grote of veel bestanden.

Probeer waar mogelijk de 3-2-1-regel te volgen: bewaar minstens drie kopieën van je data op twee verschillende media, waarvan één op een andere fysieke locatie en minstens één offline. Dit is ook belangrijk met het oog op ransomware. Koppel daarom ook je externe back-upmedium los zodra de back-up klaar is.

Netwerkbeveiliging

Tenzij je computer fysiek losgekoppeld is van internet en andere netwerken ('air-gapped'), mag je zeker niet voorbij gaan aan netwerkbeveiliging. Je router is doorgaans het toegangspunt tot je hele netwerk en verdient daarom je volle aandacht.

Begin met het wijzigen van het standaard beheerderswachtwoord naar een sterk exemplaar. Controleer geregeld op firmware-updates via de website van de fabrikant (zie ook de eerdere paragraaf Updates en patches). Schakel UPnP (Universal Plug and Play) uit om te vermijden dat applicaties ongecontroleerd poorten openen. Zet beheer op afstand uit als dat kan en beperk inkomend verkeer door enkel noodzakelijke poorten open te laten (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel). Schakel ook ongebruikte netwerkdiensten of applicatie-interfaces uit.

Idealiter voorzie je je netwerkapparaten van gescheiden subnetten, zodat een kwetsbaarheid op het ene toestel niet automatisch andere bedreigt. Je kunt bijvoorbeeld een gastnetwerk op je router activeren voor bezoekers of onbekende apparaten. IoT-toestellen houd je het liefst apart van je hoofdnetwerk. Ondersteunt je router VLAN's (virtuele LAN's), dan kun je zelfs per apparaatcategorie aangepaste regels instellen, voor optimale databescherming.

De meeste routers hebben een ingebouwde firewall, maar deze is vaak beperkt. Gevorderde gebruikers kunnen extra beveiliging overwegen met een krachtigere oplossing, zoals OPNSense, waarmee je gedetailleerde regels kunt opstellen en netwerkverkeer logt. Daarnaast kun je een netwerkwijd DNS-filter gebruiken om ongewenste sites en advertenties op domeinnaamniveau te blokkeren. Tools zoals het multiplatform AdGuard Home of het cloudgebaseerde NextDNS zijn hiervoor uitstekend geschikt. Of je gebruikt eventueel publieke DNS-servers, zoals het recent gelanceerde DNS4EU, mede gefinancierd door de EU, met kant-en-klare filters tegen malware, advertenties en/of ongepaste inhoud.

Monitoren en scannen

Binnen cyberhygiëne hoort ook het regelmatig scannen en monitoren van je netwerk en systemen. Voor Windows zijn er ingebouwde logboeken (klik met rechts op de startknop en kies Logboeken), die systeemfouten, softwareproblemen, aanmeldpogingen en beveiligingsincidenten bijhouden. Open hier Windows-logboeken / Systeem en sorteer op de kolom Niveau om sneller fouten en waarschuwingen te zien.

Scan ook geregeld je netwerkverbindingen. De tool Fing (beschikbaar voor mobiel en desktop) toont direct welke apparaten verbonden zijn. Via Security kun je bij Confirm devices aangeven welke je vertrouwt.

Een nuttige aanvulling is GlassWire, een gratis visuele firewall die toont welke apps waarmee verbinding maken en hoeveel data ze verbruiken. Voor diepgaande analyses is Wireshark de ongekroonde koning. Deze gratis sniffer toont welke data via welke netwerkprotocollen je systeem verzendt en ontvangt, waarmee je ongebruikelijke communicatie kunt traceren.

Je netwerkveiligheid hangt ook af van het sluiten van onnodige netwerkpoorten. Test dit van buitenaf, zoals een hacker doet, via GRC ShieldsUP! Klik op Proceed en dan op All Service Ports om gebruikelijke TCP-poorten te scannen. Zie je rode of blauwe vakjes, schakel dan onnodige services en eventuele poortdoorverwijzingen uit in je router tot alle vakjes groen kleuren.

Je kunt de netwerkpoorten ook van binnenuit scannen, zoals malware doet. Dit kan met het gratis Zenmap, de grafische interface van Nmap. Vul bij Target het ip-adres in en kies bij Profile bijvoorbeeld Quick scan plus.

Je doet er ook goed aan geregeld te controleren op mogelijke datalekken, zoals door database-hacks bij diensten waar je een account had. Je kunt je hiervoor aanmelden bij HaveIBeenPwned, via Notify Me.