ID.nl logo
21 wifi mesh-systemen getest
© Reshift Digital
Huis

21 wifi mesh-systemen getest

Drie jaar na de grote doorbraak zijn wifi-mesh-oplossingen redelijk volwassen. Zagen we vorig jaar nog veel grote veranderingen en nieuwe spelers ten opzichte van een jaar eerder, sindsdien verschenen slechts één nieuwe speler en een handjevol nieuwe oplossingen van bestaande mesh-bouwers. De vraag naar goede wifi blijft echter prangend in een modern huishouden. Hoog tijd dus de huidige stand van zaken op de mesh-markt in kaart te brengen.

De insteek van deze test is eenvoudig: jij wilt gewoon goede wifi in huis, het liefst met zo min mogelijk gedoe. Dat is precies het punt van al deze wifi-mesh-systemen in deze test: dat je met behulp van een aantal verschillende units (ook nodes, satellieten of accesspoints genoemd) verdeeld door je huis overal goed bereik en goede snelheden hebt. Uiteraard zonder kabels te trekken - één van de grootste bezwaren tegen een traditionele accesspoint-opstelling. Vergis je alleen niet: hoe goed wifi zich ook ontwikkeld heeft, er gaat nog altijd niets boven een goede bekabeling, als je huis dat toelaat.

Uiteraard komt er meer kijken bij een test dan gewoon met elk van de oplossingen werken, maar het is de eenvoud van installatie en gebruik die veel consumenten af doet stappen van de traditionele router en laat kiezen voor een mesh-oplossing. Juist die elementen wegen we dus stevig mee in onze eindbeoordeling en de uiteindelijke beslissing welke systemen de echte aanraders zijn.

Testprocedure

Onze opstelling is een exacte kopie van een eerdere test. We testen nabije de router, zetten een tweede ap de verdieping daarboven, en een eventueel derde punt op de bovenste verdieping. Let op dat de meeste systemen in verschillende hoeveelheden geleverd worden. Sets van drie worden ook getest met één ap inactief; de zolder-1-hop-test simuleert zo de prestaties op de bovenste (tweede) verdieping zonder dat daar ook een ap wordt geplaatst, om de onderliggende prestaties in kaart te brengen. Hoewel onze testopstelling na uitvoerig testen en hertesten tot stand is gekomen, is die nog steeds slechts een enkele situatie. Draadloze prestaties blijven sterk situatieafhankelijk. Het is dus goed mogelijk dat de prestaties in onze panden anders uitvallen dan in een andere test; een onvermijdelijk kwaad. Zelfs onze voorzichtig gewogen test kan geen garanties bieden dat een product ook in jouw omgeving goed gaat werken; alleen een fysieke kabel staat écht garant voor zekerheid.

Niet één soort mesh

De manier waarop elke fabrikant mesh benadert verschilt sterk. TP-Link, Netgear, D-Link, Google, Linksys, Engenius en Ubiquiti focussen op complete pakketten bestaande uit twee of drie nodes die geheel op zichzelf staan. Vaak zijn ze uit te breiden met extra nodes, maar niet altijd, dus let daarop. Van die merken hebben enkel TP-Link en Ubiquiti een jaar geleden een nieuw model uitgebracht, beide in het lagere segment. Synology volgt hetzelfde concept van een separaat mesh-systeem, maar bij hen koop je elke node individueel.

Hoewel ASUS ook complete mesh-oplossingen verkoopt, ligt hun focus vooral op het uitbreiden van je bestaande router met mesh-functionaliteit, met behulp van extra satellieten. Ook FRITZ!Box-bouwer AVM kiest deze benadering. Mocht je reeds een chique ASUS- of AVM-router hebben, dan is dat mogelijk een voordeel. Je behoudt je uitgebreide routermogelijkheden en je hoeft je veelal prijzige router niet te vervangen. Voor nieuwe kopers die primair op zoek zijn naar gewoon goede wifi en geen interesse hebben in complexere functionaliteit zijn dit echter compleet andere beestjes. Om de vergelijking eerlijk te houden, hebben we deze alternatieven dan ook buiten de vergelijking gelaten en hun eigen pagina toebedeeld.

Meerdere intensieve gebruikers op de verschillende toegangspunten is vragen om problemen.

-

AC-klasse

We splitsen mesh-systemen in twee categorieën: dualband- en triband-oplossingen. Die laatste kenmerken zich door een extra ingebouwd draadloos netwerk specifiek voor de verbinding tussen de satellieten. Dualband-oplossingen, te herkennen aan de AC1200-, AC1300- of AC1750-classificering, dienen vooral om het bereik van je netwerk te vergroten, maar kennen een beperkte capaciteit. Meerdere intensieve gebruikers op de verschillende toegangspunten is vragen om problemen. Daarmee zijn ze primair als betaalbare oplossingen voor huishoudens met weinig (gelijktijdige) gebruikers.

Wil je bijvoorbeeld met z’n vieren gelijktijdig op verschillende plekken in huis werken, kijk dan naar een systeem van minimaal AC2200-klasse. De extra capaciteit tussen de verschillende punten voorkomt dat één actieve downloader in de huiskamer de Netflix-stream in 4K of de Fortnite-liefhebber op zolder frustraties bezorgt.

Twee, of toch drie?

Een lastige vraag is of je een set van twee of van drie wilt kopen. Het antwoord komt dichterbij wanneer je je bedenkt dat je een extra satelliet bij voorkeur gebruikt om een andere kant op te versterken vanaf je router, niet om een eindeloos lange ketting van satellieten te maken; bij elke stap verlies je nu eenmaal capaciteit en stabiliteit. Gebruik je één satelliet om het bereik bovenverdiepingen te versterken, en een andere om richting de achterzijde van het huis de tuin mee te pakken, dan is een 3-pack verstandig. In een appartement of loft waar je simpelweg wat meer bereik wilt hebben in één richting, is een 2-pack veelal voldoende.

TP-Link Deco

Het eerste en tweede jaar dat wij mesh-systemen vergeleken, kwam TP-Link uitstekend uit de bus. Gezien de geringe aanpassingen dit jaar is daar natuurlijk weinig aan veranderd. TP-Links mesh-oplossingen zijn gewoon enorm aantrekkelijk, en daarbij zijn ze veelal aan de goedkope kant.

Ze scoren uitstekend waar het telt: de installatie is zeer gebruiksvriendelijk en geschikt voor totale leken; hetzelfde gaat op voor hun app-ervaring. De prestaties zijn ook voor elk product de beste of in de top van hun klasse, genoeg om de meeste concurrerende kits in deze test in één klap irrelevant te maken.

Vooral de nieuwe Deco M4 is daar ‘schuldig’ aan: ruimschoots de goedkoopste mesh-oplossing in deze test, maar samen met zijn broer de M5 de best presterende in hun klasse. De goedkopere M4 neemt onze redactietip dan ook over van de iets duurdere Deco M5. De praktisch even indrukwekkende Deco M5 scoort nog wel punten met zijn ingebouwde antivirus en sinds kort ook een webinterface voor de iets gevorderde gebruiker. De vergelijkbare Deco P7 kan dan weer interessant zijn als je weet dat powerline goed werkt in je huis, maar voor iedereen die ‘gewoon goed’ wifi-bereik zoekt, zonder de zwaardere capaciteit van AC2200, is de Deco M4 de meest logische keuze, dankzij de prijsdoorbraak die dit model teweegbrengt.

In de AC2200-klasse is de Deco M9 Plus één van de beste sets; samen met de Netgear Orbi RBK23 deelt hij daar de lakens uit. Wat prestaties betreft is de Deco M9 Plus iets sneller, maar hij is ook nipt duurder. Zoek je toevallig nog een Zigbee-netwerk in huis voor wat slimme devices, dan heeft TP-Link duidelijk het voordeel. Verder is het lastig om een echte winnaar aan te wijzen en mag je hier je eigen merk- of designvoorkeuren laten spreken.

©PXimport

TP-Link Deco M4 (Redactietip)

Prijs
€ 149,- (voor 3 nodes)
Websitewww.tp-link.com/nl9Score90

  • Pluspunten

  • Prijs-kwaliteitverhouding

  • Goede dekking en prestaties

  • Gebruiksvriendelijk

  • Minpunten

  • AC1300; beperkte capaciteit

TP-Link Deco M5

Prijs
€ 179,- (voor 3 nodes)
Websitewww.tp-link.com/nl9Score90

  • Pluspunten

  • Prijs

  • Goede dekking en prestaties

  • Gebruiksvriendelijk

  • Minpunten

  • AC1300; beperkte capaciteit

TP-Link Deco M9 Plus (Redactietip)

Prijs
€ 399,- (voor 3 nodes)
Websitewww.tp-link.com/nl10Score100

  • Pluspunten

  • Dekking, capaciteit en prestaties

  • Gebruiksvriendelijk

  • Zigbee en bluetooth

  • Minpunten

  • Geen

©PXimport

EnGenius EnMesh

Hoewel EnGenius met hun EnMesh met firmware-updates aardige stappen had gemaakt, lijken ze zich bewust van het feit dat de moordende concurrentie van onder andere TP-Link eigenlijk niet bij te benen is voor een kleinere fabrikant. Het gevolg: inmiddels is het lastig om deze set in Nederlandse schappen te vinden.

EnMesh is tegenwoordig best gebruiksvriendelijk, eenvoudig te installeren en biedt nog wat voordelen met usb-opslag, maar de prestaties zijn simpelweg niet zo goed als enkele andere producten en prijstechnisch concurreert hij niet. Acceptabele inzet terzijde, er is simpelweg geen redelijk argument om deze set te overwegen. Ook de optionele accesspoints met ingebouwde camera vinden we niet bijster interessant, totdat het systeem op cruciale elementen als prestaties en prijs echt mee gaat doen.

©PXimport

EnGenius EnMesh

Prijs
€ 219,- (voor 3 nodes)
Websitewww.engeniustech.com6Score60

  • Pluspunten

  • Uitbreidbaar met camera- en mini-ap’s

  • Usb-opslag

  • Minpunten

  • Te duur

  • Niet snel genoeg

Netgear Orbi en Orbi Pro

De Netgear Orbi RBK50 (of RBK53 voor de kit van drie) was onze testwinnaar van de afgelopen twee jaar, en ook dit jaar verdient hij weer de titel best getest. Frappant voor het oudste product in de test, maar te verklaren bij gebrek aan alternatieve AC3000-oplossingen.

Onze conclusie voor de RBK50 blijft gelijk: dankzij zijn extra dikke backhaul is dit de best presterende set en tevens de minst gevoelige wat betreft het positioneren van de extra nodes. Dat klinkt als een kleinigheid, maar het feit dat je je met de RBK50/53 het minst zorgen hoeft te maken over waar je de nodes neerzet, kan in de praktijk voorkomen dat je een torentje op een ongewenste plek moet zetten.

Als gevolg van die extra bandbreedte zijn die nodes wel enorm groot. Ook ze zijn ruim de duurste. De RBK23 en Deco M9 Plus zijn fors in prijs gezakt sinds een jaar terug, maar de RBK50/53 blijft ongewijzigd op bijna het dubbele voor drie nodes. De meerwaarde in prestaties is echter duidelijk, dus als je het beste zoekt en prijs niet telt, wint deze AC3000-oplossing van Netgear. Als zakelijke gebruiker kun je de Orbi Pro SRK60 nog overwegen; prestatietechnisch grofweg een RBK50, maar dan met extra ssid voor intern gebruik en optionele muur- en plafondinstallatie, tegen een meerprijs.

Het middensegment bestaat uit de Orbi RBK23 en diens voorlopers Orbi RBK40 en RBK30. We hebben de oudere twee nog wel in de tabel meegenomen omdat ze hier en daar nog te koop zijn, zij het zelden voor aantrekkelijke prijzen. De RBK23 lijkt de ‘sweet spot’ echter goed te raken: uitstekende prestaties, een scherpe prijsstelling in zijn klasse, en als oudgediende heeft Netgear de gebruiksvriendelijkheid van de installatie en de app ook goed voor elkaar. De Deco M9 Plus is iets sneller voor een iets hogere prijs, maar zolang de RBK23 zijn kleine prijsvoordeel behoudt, noemen we deze twee de beste keuzes in hun klasse.

©PXimport

Netgear Orbi RBK50 (Best getest)

Prijs
€ 349,- (voor 2 nodes)
Websitewww.netgear.nl10Score100

  • Pluspunten

  • Gebruiksvriendelijk

  • Uitstekende prestaties

  • Uitstekend bereik

  • Minpunten

  • Hoge prijs

  • Fysiek erg groot

Netgear Orbi RBK23

Prijs
€ 279,- (voor 3 nodes)
Websitewww.netgear.nl10Score100

  • Pluspunten

  • Gebruiksvriendelijk

  • Prestaties en bereik

  • Scherpe prijsstelling

  • Minpunten

  • Geen

Netgear Orbi Pro SRK60

Prijs
€ 459,- (voor 2 nodes)
Websitewww.netgear.nl9Score90

  • Pluspunten

  • Gebruiksvriendelijk

  • Prestaties en bereik

  • Zakelijke features

  • Minpunten

  • Veel duurder dan Orbi RBK50

  • Extra nodes duur

©PXimport

Google Wi-Fi

Google maakt niet veel producten zelf, maar in wifi-mesh geloven ze wel. De eerste keer dat het apparaat meedeed, vonden we de Google WiFi best aantrekkelijk, dankzij een compact design, makkelijke installatie en een goede prestaties. Wel was de prijs eigenlijk te hoog om mee te doen voor de winst.

Een jaar later is die situatie voor Google verslechterd. Hij is zelfs duurder dan vorig jaar, waar praktisch elke concurrent significant goedkoper is geworden. Google zet een objectief net product neer, maar ze vragen meer dan het dubbele voor hun AC1200/1300-oplossing dan de door de bank genomen beter presterende TP-Link Deco M4. Hij kost zelfs meer dan de veel krachtigere Netgear Orbi RBK23 en TP-Link Deco M9 Plus en dat maakt hem geen interessante koop.

©PXimport

Google Wi-Fi

Prijs
€ 359,- (voor 3 nodes)
Websitehttps://store.google.com6Score60

  • Pluspunten

  • Gebruiksvriendelijk

  • Zeer redelijke prestaties

  • Minpunten

  • Geen ap-modus

  • Veel te duur voor AC1200

Linksys Velop

Linksys was een mesh-maker van het eerste uur. Door de jaren heen hebben ze grote stappen gemaakt. De ooit tergend trage installatieprocedure is inmiddels goed te doen, zaken als bedrade backhaul en een webinterface zijn later toegevoegd. Daar vinden we inmiddels een set opties die nauwelijks onderdoet voor een stevige router. Dat ze hebben doorgebouwd op hun bestaande producten en deze wijzigingen via firmware hebben uitgebracht, vinden we positief, want hierdoor hebben Velop-kopers van het eerste uur nog altijd de meest recente hardware in huis. Linksys heeft weliswaar een zwarte kleurstelling toegevoegd, maar de Velop dual- en tri-band zijn verder ongewijzigd.

We missen echter de eigen identiteit van Linksys, want waar de Netgear duidelijk focust op de beste zijn en TP-Link gewoon een goed product voor een scherpe prijs wil neerzetten, vallen de Velop-producten tussen wal en schip. Objectief prima en ook in eigen gebruik werkt het gewoon goed, maar ze concurreren niet voldoende op prestaties, mogelijkheden en op prijs. De Velop dual-band is veel te duur met het oog op de TP-Link Deco M4/M5 en ook de prima presterende Velop tri-band is gewoon te duur met het oog op de iets betere Orbi RBK23 en Deco M9 Plus. Linksys zal zich op één van die drie cruciale elementen moeten gaan onderscheiden als ze serieus mee willen doen voor de winst en niet louter interessant willen zijn met een scherpe aanbieding.

©PXimport

Linksys Velop

Prijs
€ 229,- (voor 2 nodes)
Websitewww.linksys.com6Score60

  • Pluspunten

  • Mogelijkheden in orde

  • Minpunten

  • Niet concurrerend

Linksys Velop triband

Prijs
€ 385,- (voor 3 nodes)
Websitewww.linksys.com8Score80

  • Pluspunten

  • Goede prestaties

  • Goede mogelijkheden

  • Minpunten

  • Te duur

D-Link Covr

D-Link doet met hun Covr-1203 en -2202 mee in de AC1200/AC1300- en AC2200-klasse en lijkt de enige fabrikant te zijn die de memo van vorig jaar mee heeft gekregen dat ze iets moesten doen om met de Deco M5 te concurreren. We zien dan ook dat de Covr-1203 een stuk goedkoper is geworden dan vorig jaar, en het feit dat de D-Link nog iets makkelijker te installeren is dan zijn grote concurrent is een mooie bonus. Waar je bij praktisch elke kit na de initiële installatie de satellieten moet koppelen, doet de Covr dat automatisch; dat soort kleine details maken verschil. Een andere mooie bonus zal de ‘form factor’ zijn, zoals de rosé-gouden afwerking die vermoedelijk een iets hogere acceptatiefactor zal hebben in een traditioneel huishouden.

Helaas valt D-Link ook een beetje tussen wal en schip, want de nog goedkopere Deco M4 toont zich net wat sneller en de verschillen in installatie zijn dan niet dermate relevant dat ze de prestaties en prijs doen vergeten. Hetzelfde gaat op voor de Covr-2202, die net niet snel genoeg is of zelfs na stevige prijsverlagingen goedkoop genoeg, om iets in te brengen tegen de M9 Plus en RBK23. Als D-Link de prijzen nog iets kan drukken, zien we echter serieuze potentie.

©PXimport

D-Link Covr-2202

Prijs
€ 229,- (voor 2 nodes)
Websitewww.d-link.com8Score80

  • Pluspunten

  • De eenvoudigste installatie

  • Keurige prestaties en bereik

  • Minpunten

  • Concurrentie iets sneller voor zelfde prijs

D-Link Covr-1203

Prijs
€ 179,- (voor 3 nodes)
Websitewww.d-link.com8Score80

  • Pluspunten

  • De eenvoudigste installatie

  • Keurige prestaties en bereik

  • Charmant compact design

  • Minpunten

  • Concurrentie iets sneller en goedkoper

Ubiquiti AmpliFi

De iets oudere Ubiquiti AmpliFi HD maakt grote indruk met zijn tot in de puntjes verzorgde verpakking, productpresentatie en app-ervaring. Het routerelement met display en touchscreen maken een goede indruk, installatie is zo gepiept, en Ubiquiti krijgt het voor elkaar bovengemiddeld veel informatie op een niet-verwarrende manier te presenteren. Geef je veel om informatie over je verbruik, dan doet Ubiquiti het enorm goed.

Helaas valt de AmpliFi HD ook dit jaar weer op met een enorm hoge prijsstelling, want voor deze 339 euro kun je een AC2200-klasse mesh-systeem kopen met nog flink wat zakgeld over. Dat is heel lastig te verdedigen; we vermoeden dat de echte netwerkknutselaars voor hetzelfde geld Ubiquiti’s uitstekende (toegegeven: bedrade) UniFi-systemen de voorkeur zullen geven.

De nieuwe Ubiquiti AmpliFi Instant kent een vergelijkbaar lot, simpelweg omdat deze voor een AC1200/1300-oplossing te prijzig is. De gevraagde 229 euro voor twee nodes is meer dan het dubbele dan de Deco M4, en zelfs meer dan de (AC2200) Orbi RBK23. De Instant is enorm compact, op sommige onderdelen heel snel, en combineert de voordelen van een handig display, een uitstekende appervaring met de snelst mogelijke installatie, maar je moet wel enorm veel waarde in die elementen zien om die veel hogere prijs te verdedigen.

©PXimport

Ubiquiti AmpliFi HD

Prijs
€ 329,- (voor 3 nodes)
Websitewww.amplifi.com7Score70

  • Pluspunten

  • Gebruiksvriendelijk

  • Zeer goede router

  • Display router

  • Minpunten

  • Bereik en capaciteit

  • Onredelijke prijsstelling

Ubiquiti AmpliFi Instant

Prijs
€ 229,- (voor 2 nodes)
Websitewww.amplifi.com8Score80

  • Pluspunten

  • Razendsnelle installatie

  • Gebruiksvriendelijk

  • Display router

  • Minpunten

  • Hoge prijs

Synology MR2200ac

Gezien de pittige concurrentie vreesden we een beetje voor nieuwkomer Synology en hun MR2200ac mesh-oplossing, een product dat je niet als een kit koopt maar waarvan simpelweg zo veel losse units haalt als je nodig acht. Dat resulteert in een wat hogere prijs wanneer je er twee of drie zoekt.

Gedurende de installatie valt op dat de MR2200ac eigenlijk meer een traditionele router is dan een typische mesh-oplossing. Je doorloopt iets meer stappen en vervolgens kom je in een omgeving met uitgebreidere mogelijkheden dan de meeste alternatieven in deze test. Mocht je reeds een nas van Synology bezitten, dan voelt alles direct vertrouwd aan; nas-bezitters lijken ons dan ook de doelgroep van dit product. Met behulp van apps kun je verschillende functies toevoegen en uitbreiden, veelal met flink wat instellingen, en er zijn ook apps van derden om het nog gekker te maken. Het feit dat we met gebruikersprofielen en verschillende apparaten per gebruiker uitgebreide rapporten konden maken over het gebruik vonden we toch wel een leuke plus. Zeker als ouders van een jonge, digitale generatie.

De combinatie van de hogere prijsstelling en complexere doch uitgebreidere functionaliteiten maakt de MR2200ac voor ons niet de eerste keuze voor iedereen die een wifi-mesh-systeem zoekt. De prestaties zijn echter gewoon goed, en mits twee nodes voldoen valt de meerprijs mee. Als gevolg vinden we de MR2200ac gewoon interessant als je reeds een Synology-nas bezit of dergelijke uitgebreide functionaliteit waardeert.

©PXimport

Synology MR2200ac

Prijs
€ 136,- (per node)
Websitewww.synology.com9Score90

  • Pluspunten

  • Features en beheer

  • Goede prestaties

  • Minpunten

  • Prijs

  • Ervaring vereist

ASUS Lyra en AiMesh AX6100

Aan de ASUS Lyra en Lyra Trio gaan we niet al te veel woorden vuil maken; die vallen namelijk net als menig ander systeem simpelweg niet positief op vergeleken met de Deco’s en Orbi’s van deze wereld. Het feit dat ASUS een zeer uitgebreide firmware heeft, neemt niet weg dat de prijs-prestatieverhouding simpelweg niet goed genoeg is.

Kenners van ASUS-producten weten dat de fabrikant pas goed uit de verf komt wanneer het gaat om de echt innovatieve producten. Zonder enige twijfel verdient het ASUS AiMesh AX6100 WiFi System (bestaande uit 2x RT-AX92U, mocht je willen uitbreiden) die titel. Het is namelijk de allereerste mesh-oplossing met 802.11ax oftewel Wifi 6. Het systeem bevat de gebruikelijke 2x2 2,4GHZ-radio en een 2x2 5GHz-radio (802.11ac/WiFi 5), maar daarnaast ook een 4x4 5Ghz-WiFi6-radio met een theoretische maximale doorvoer van maar liefst 4804 Mbit/s. Kortweg: in potentie enorm snel.

Om de vergelijking eerlijk te houden, testen wij echter met dezelfde 2x2 WiFi5-clients als in voorgaande jaren, antennes die je normaliter in typische luxe laptops van de afgelopen jaren zal vinden maar die simpelweg niet het maximale uit WiFi6-routers halen. Met die clients doet de AX6100 het alsnog goed, maar we halen er duidelijk niet het maximale uit. Schakelen we over naar onze laptops met de nieuwere Killer AX1650-chips of desktops met de Intel AX200-chip aan boord halen we echter zo’n 875 Mbit/s op de hoofdaansluiting van de AX6100. Heb je een gloednieuwe high-end laptop, dan haal je dus absoluut veel hogere snelheden met deze oplossing.

Maar is de AX6100 dan meteen een vanzelfsprekende keuze voor mesh? Daar zetten we vraagtekens bij, want slechts één van de twee 5GHz-radio’s ondersteunt WiFi 6. Als de AX6100 die snellere WiFi6-radio inzet als backhaul, dan is je client op een ander accesspoint dus alsnog beperkt tot WiFi5-snelheden. Nipt hogere snelheden dan de concurrentie, maar wellicht niet wat je verwacht van je circa twee keer hogere investering. Ook zien we een ander probleem(pje): de AX6100 zet de beste prestaties neer nabij de router en over één hop een verdieping verder, maar op de tweede verdieping krijgen we geen stabiele verbinding. De goedkopere RBK50 doet daar nog ruim 200 Mbit/s.

Te veel kanttekeningen voor de testwinst, deels met het oog op de prijs. Toch zien we hier wel duidelijk de potentie van WiFi 6 naar mesh-wifi komen. Als je niet een grote villa van bereik wilt voorzien, maar je wel de beste routerprestaties wilt voor je nieuwe WiFi6-laptop plus een uitstekende backhaul over een bescheiden afstand, dan gooit de AX6100 wel hoge ogen.

ASUS AiMesh AX6100

Prijs
€ 429,- (voor 3 nodes)
Websitewww.asus.nl9Score90

  • Pluspunten

  • WiFi 6 razendsnel

  • WiFi5-prestaties

  • Uitgebreide firmware

  • Minpunten

  • Slechts één WiFi6-radio

  • Mesh-bereik

ASUS Lyra

Prijs
€ 289,- (voor 3 nodes)
Websitewww.asus.nl7Score70

  • Pluspunten

  • Featureset router

  • Minpunten

  • Snelheid en prijs

ASUS Lyra Trio

Prijs
€ 249,- (voor 3 nodes)
Websitewww.asus.nl7Score70

  • Pluspunten

  • Featureset router

  • 3x3 stream

  • Minpunten

  • Geen dedicated backhaul

  • Prijs

©PXimport

Extra: je netwerk uitbreiden met mesh

Wil je een goed mesh-netwerk, dan kun je je huidige router of modem niet langer als accesspoint gebruiken. Bij alle besproken oplossingen moet je de wifi-functionaliteit van je huidige router uitzetten om problemen met het roamen door het huis te voorkomen; je router en je mesh-set werken zelden echt goed samen. Mocht je reeds een prijzige high-endrouter bezitten van ASUS of AVM, dan is de kans groot dat je niet alle hoekjes van een moderne woning van goede wifi kunt voorzien. Tegelijkertijd is de kans groot dat je die uitgebreide router niet aan de kant wilt zetten. Beide merken bieden daarom geschikte mesh-oplossingen om op je huidige router verder te bouwen die we niet onbesproken willen laten.

ASUS

ASUS zet in op hun AiMesh-techniek, een oplossing waarmee je recente ASUS-routers kunt combineren tot een mesh-netwerk. In theorie geeft dat enorme flexibiliteit: je kunt naar eigen inzicht routers van elk kaliber combineren en enorm krachtige (en prijzige) mesh-nodes aanschaffen. De reeds besproken AX6100 is daar eigenlijk een voorbeeld van, want elk van die nodes is in feite ook gewoon een router. Ze hebben er simpelweg twee in één doos gestopt. Die flexibiliteit heeft ook een prijs: complexiteit. Lang niet elke combinatie blijkt het geld waard. Wij hebben slechts een select aantal combinaties kunnen testen, met wisselende resultaten. Het aantal publieke ervaringen met specifieke combinaties is ook beperkt. Ons advies is dan ook om goed onderzoek te doen alvorens je je huidige Asus-router als mesh-systeem uitbreidt; de mogelijkheid is vooral interessant wanneer je momenteel minimaal een high-end-, triband-oplossing hebt, anders gaan de ASUS-producten simpelweg niet concurreren met de betere AC2200-oplossingen in deze test.

©PXimport

Heb je geen interesse in uitgebreide mogelijkheden, dan raden we de eerdere kant-en-klare pakketten aan.

-

AVM

AVM kiest een compactere route met hun mesh-oplossingen. Je kunt op je bestaande FRITZ!Box verder bouwen met een FRITZ!Repeater 3000 (118 euro) of een FRITZ!Repeater 1750E (69 euro), respectievelijk een triband- en dualband-mesh-satelliet. Van origine zijn dat repeaters, maar inmiddels bieden ze vergelijkbare mesh-functionaliteit als de los verkrijgbare pakketten. Beide producten toonden zich in onze eerdere testen als de betere oplossingen in hun klasse, maar we testten dan wel met de FRITZ!Box 7590 aan de basis. De 7590 is een uitstekende router, maar wel één die zijn stevige prijskaartje vooral rechtvaardigt met de extreem uitgebreide firmware die AVM biedt; een andere doelgroep dan een kant-en-klaar mesh-systeem. Omdat het een dualband-model betreft, is het uitbreiden met een mesh-node vooral interessant als je denkt met één extra node je laatste dode hoekjes te kunnen dekken. Verwacht je van wifi dat het gewoon goed werkt en heb je geen interesse in uitgebreide mogelijkheden, dan raden we de eerdere kant-en-klare pakketten aan. Als je reeds in het FRITZ!-ecosysteem zit, zijn zowel de FRITZ!Repeater 3000 en de 1750E vandaag de dag prima alternatieven, betrouwbaar voor een complete mesh-set, waarbij onze voorkeur uitgaat naar de vrij te plaatsen FRITZ!Repeater 3000.

Conclusie

Enorm veel is er niet veranderd sinds vorig jaar. Opnieuw zien we dat het gros van de oplossingen simpelweg moeite heeft om de mesh-aanbieders van het eerste uur bij te benen. Onderin de markt is de TP-Link Deco M4 eigenlijk te goed voor zijn extreem lage prijs, wat hem met overtuiging onze redactietip maakt voor iedereen die gewoon een goed bereik zoekt voor weinig.

Bovenin de markt blijft de prijzige Orbi RKB50/53 voor het derde jaar op rij ongeslagen. Kost wat, maar dan heb je ook iets wat objectief best getest is. Toch zien we voor het eerst een concurrent voor de deur, want de AX6100 van ASUS toont dat WiFi6-mesh-oplossingen de WiFi5-Orbi’s zullen inhalen. Wel zijn we geneigd nog even te wachten op een nog zwaardere WiFi6-set voor de ultieme mesh-oplossing, want hoewel de maximale snelheden nu al hoger liggen, wint de oude Orbi het vooralsnog met zijn grotere bereik.

Voor iedereen die bereik en capaciteit zoekt voor een actief gezin tegen een meer bescheiden prijs, zien we TP-Link en Netgear weer als winnaar uit de bus komen in de AC2200-klasse. De Deco M9 Plus en Orbi RBK23 presteren bovengemiddeld, zijn correct geprijsd, en verdienen beide de redactietip. Beide bedrijven dienen echter scherp te blijven, want het gat met enkele concurrenten is niet enorm groot en enkele anderen laten zien dat hun jongere oplossingen nóg makkelijker te installeren zijn, zoals de D-Link Covr en de Ubiquiti AmpliFi Instant.

Hopelijk zien we daardoor volgend jaar nog betere of nog goedkopere oplossingen, want ten opzichte van vorig jaar is het gros van de sets in elk geval een stuk goedkoper geworden. Dankzij dat laatste kunnen we dit jaar in elk geval met volle overtuiging zeggen: als je gewoon goede wifi zoekt, is mesh niet langer van de toekomst, maar de meest logische oplossing vandaag. Dag router, hallo mesh-netwerk.

©PXimport

Mesh met benefits

Met de backhaul als cruciaal element van elk mesh-systeem zijn vooral modellen met alternatieve backhaul-mogelijkheden wat extra aandacht waard, zoals modellen die ook eventueel in huis aanwezige kabels als backhaul kunnen inzetten. Is je huis voor een deel wel bekabeld? Dan raden we een mesh-oplossing aan die in de tabel een vinkje heeft bij ‘bedrade backhaul mogelijk’. De TP-Link Deco P7 is opvallend omdat deze ook een powerline-verbinding kan inzetten. Powerline werkt uitstekend in sommige woningen, maar totaal niet in andere. Hierdoor kunnen we onmogelijk inschatten welke prestaties in jouw geval te verwachten zijn.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 in hoogte verstelbare bureau's voor een ergonomische werkplek
© LIGHTFIELD STUDIOS - stock.adobe.com
Huis

Waar voor je geld: 5 in hoogte verstelbare bureau's voor een ergonomische werkplek

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week op zoek naar zulke deals. Dit keer een bijzondere categorie die nog niet eerder aan bod is geweest: verstelbare bureau's voor een ergonomische werkplek.

Veel mensen die thuiswerken heb niet altijd de mogelijkheid om een apart bureau te gebruiken en ziten bijvoorbeeld vaak aan de eet- of keukentafel. Toch kan het lonen om te investeren in een goed bureau, omdat daarmee - in combinatie met een goede stoel - je werkhouding een stuk beter wordt. Wij bekijken vijf handige bureaus 's die in hoogte verstelbaar zijn.

Casaria 160x75

Het tafelblad van dit bureau uit de Casaria‑lijn is in hoogte verstelbaar van 73 tot 118 cm en beweegt met een snelheid van 2,25 cm per seconde. Je bedient de motor via een lcd‑scherm en kan twee voorkeursstanden opslaan, zodat je met één druk op de knop naar je favoriete werkhoogtes gaat. Er zit ook een herinneringsfunctie in die je eraan herinnert om weer te gaan staan of juist te zitten. Met het robuuste stalen frame en een draagvermogen van 80 kg is het bureau geschikt voor zware monitoren. Handige details zijn de kabelgeleider, beker‑ en koptelefoonhouder en in hoogte verstelbare poten. Het blad van 160 × 75 cm bestaat uit twee delen en is afgewerkt met melamine zodat het tegen een stootje kan. Dit bureau komt inclusief montagebenodigdheden en is verkrijgbaar in verschillende kleurvarianten.

Specificaties

Bladformaat: 160x75cm
Hoogte: 73 tot 118cm
Belastbaar tot: 80kg

Avalo 140x60

Avalo levert dit elektrisch verstelbaar bureau (de P58) met een compact blad van 140 × 60 cm. De hoogte is traploos verstelbaar van 73 tot 117 cm en kun je drie verschillende hoogtestanden opslaan. Dat is handig als je het bureau deelt met collega's of medethuiswerkers, of wanneer je snel wilt wisselen tussen zit‑ en stahouding. De bediening gebeurt via een bedieningspaneeltje aan de voorkant; met één druk op de knop gaat het blad naar de gewenste stand. Het frame is gemaakt van staal, het blad van P2‑melamine en de rand is afgewerkt met hittebestendig ABS. Verder wordt benadrukt dat het bureau plug‑and‑play is: je hoeft alleen de stekker in het stopcontact te steken en kunt meteen aan de slag. Door het smalle ontwerp past het bureau goed in kleinere kamers, maar biedt het toch voldoende ruimte voor een monitor, toetsenbord en documenthouder. Voor wie een elektrische zit‑sta‑oplossing zoekt met geheugenfunctie en solide materialen is dit model een optie.

Specificaties

Bladformaat: 140x60cm
Hoogte:73 t/m 117cm
Belastbaar tot: onbekend

Avalo 120x60

Dit is een kleinere variant van de hierboven besproken Avalo AP58. Dit model heeft een 20 cm minder breed blad, maar uiteraard ook elektrisch verstelbaar. Net als de grotere uitvoering varieert de hoogte van 73 tot 117 cm en kan het bureau drie standen onthouden. Voor het instellen gebruik je een eenvoudige bediening waarbij je een favoriete zit‑ en stahoogte opslaat en later oproept. Het frame bestaat uit staal en het blad uit melamine met een rand van warmtebestendig ABS. D tafel weegt 27 kg en is het daardoor stabiel zonder moeilijk te verplaatsen. Ook deze uitvoering is plug‑and‑play; je hoeft geen ingewikkelde montage uit te voeren. Door de compactere afmetingen is dit model ideaal voor kleinere werkplekken of voor wie extra apparatuur (zoals een printer) op een tweede tafel wil plaatsen. De strakke vormgeving past in verschillende interieurs en de elektrische motor zorgt ervoor dat je eenvoudig van houding wisselt.

Specificaties

Bladformaat: 120x60cm
Hoogte: 73 t/m 110 cm
Belastbaar tot: onbekend

VDD Gaming 118x58cm

Het frame van deze VDD is elektrisch in hoogte verstelbaar van 73 tot 118 cm. Hiermee wissel je gemakkelijk tussen zitten en staan en kun je de juiste houding aannemen voor langdurige sessies. Het witte werkblad van 118 × 58 cm biedt voldoende ruimte voor een monitor en toetsenbord en dankzij de krachtige motor is het maximaal belastbaar tot 60 kg. De tafel wordt geleverd met instructies en alle benodigde onderdelen, waardoor je de montage zelf kunt uitvoeren. Er worden geen extra functies zoals geheugenstanden vermeld, waardoor je elke gewenste hoogte handmatig instelt. Voor wie een elektrisch verstelbaar bureau zoekt dat weinig ruimte inneemt, is dit een praktische optie; vooral gamers zullen baat hebben bij het kunnen aanpassen van de werkhoogte tijdens een sessie.

Specificaties

Formaat: 118x58cm
Hoogte: 73 tot 118cm
Belastbaar tot: 60kg

Schaffenburg Linesto Plus 140x80

Het Schaffenburg Linesto Plus‑bureau is een rechthoekige tafel met een T‑poot. Het frame is zonder gereedschap te monterenen in hoogte verstelbaar met een drukknop tussen 65,5 en 85,5 cm. De maximale belasting bedraagt 70 kg. De hoogtebediening gebeurt via een knop aan het onderstel; er zijn geen geheugenstanden. De tafel is voorzien van een 25mm dik melamine blad, een metalen onderstel en stelvoeten om de tafel waterpas te zetten. Kabelbeheer is mogelijk via accessoires, en er zijn diverse blad‑ en framekleuren beschikbaar. Het Schaffenburg-bureau heeft verder een stalen frame met twee telescoperende buisdelen en een krasvaste coating. Als enige in dit overzicht is deze Linestor geen zit/sta-bureau, maar kan hij in zithoogte tot maximaal 85,5 cm worden gebracht.

Specificaties

Formaat: 140x80cm
Hoogte: 65 tot 85,5 cm
Belastbaar tot: 70kg

▼ Volgende artikel
Zo werkt het energielabel voor smartphones en tablets
Huis

Zo werkt het energielabel voor smartphones en tablets

Sinds juni 2025 is het voor fabrikanten van smartphones verplicht om een energiebabel voor hun apparaten te voeren. De consument kan aan de hand van het energielabel zien hoe energiezuinig een telefoon is, maar ook hoe makkelijk het is om de telefoon te (laten) repareren en wat het updatebeleid voor de software is. Door middel van het nieuwe energielabel kun je dus veel bewuster kiezen voor een bepaalde telefoon.

Het energielabel werd ooit bedacht om apparaten op een uniforme manier te vergelijken, los van marketingclaims. Door elk product in te delen op een schaal van A tot en met G ontstaat ruimte om echte koplopers te herkennen en achterblijvers aan te sporen. Smartphones waren nog niet eerder voorzien van een energielabel, maar hebben dat vanaf juni 2025 wel gekregen. Dat is logisch, want bij smartphones draait energie-efficiëntie niet alleen om het stopcontact, maar vooral om hoe slim hardware en software met de energie van een accu omgaan en hoeveel jaren je uit dezelfde telefoon haalt. Door die informatie eenduidig te tonen, verschuiven de argumenten over de oplaadtijd en de schermgrootte naar hoelang een telefoon meegaat en hoe makkelijk hij te repareren is.

Ter illustratie: het nieuwe energielabel voor smartphones en tablets toont de batterijduur bij gemiddeld gebruik, maar ook of hij valbestendig is en hoe makkelijk hij gerepareerd kan worden.

Energie en duurzaamheid

Een smartphone gaat gemiddeld gezien wel een dagje mee op een enkele acculading, afhankelijk natuurlijk van het gebruik door de eigenaar. Erg veel energie wordt er dus niet verspild, maar de grootste winst wat betreft het klimaat is vooral te behalen uit de levensduur van de smartphone en of deze makkelijk te repareren is. De EU koppelt het nieuwe energielabel aan het eco-design van de telefoon. Het label dat de telefoon krijgt, is afhankelijk van een aantal factoren en is een gemiddelde van de prestaties van al deze factoren. Welk factoren dat zijn, lichten we je hieronder verder toe.

Waar vind je het nieuwe energielabel?

Wanneer je online een nieuwe telefoon koopt, vind je het algemene energielabel doorgaans bij het product zelf. Je ziet echter niet direct de andere onderdelen waarop de telefoon is beoordeeld. In een fysieke winkel is het de bedoeling dat er bij de telefoon een kaartje of bordje is geplaatst, met daarop een QR-code waarmee je direct op de juiste informatiepagina van EPREL komt.

In een webwinkel zul je meestal geen QR-code tegenkomen, maar alleen het energielabel zelf. Vaak kun je – zoals bij Mediamarkt – een productspecificatie-pdf downloaden met de extra informatie, waarin ook weer een QR-code is opgenomen, waarmee je naar de EPREL-site wordt doorgestuurd.

Levensduur accu

Het nieuwe energielabel laat zien wat de gemiddelde levensduur van de accu van de telefoon is. Dat wordt bekeken aan de hand van het aantal laadcycli: hoe vaak kan een telefoon opnieuw worden opgeladen voordat de kwaliteit van de accu achteruit gaat? Daarbij wordt een capaciteitsvermindering van 80 procent aangehouden: na hoeveel keer laden is de capaciteit tot 80 procent gedaald? Hoe hoger dit getal, des te betrouwbaarder is de accu.

Op het uitgebreide energielabel zie je hoe vaak een accu opnieuw kan worden opgeladen totdat de totale capaciteit tot 80 procent daalt.

Uithoudingsvermogen

Uiteraard wordt er ook gekeken naar de gebruiksduur van een telefoon of tablet als deze volledig is opgeladen. Door het uitvoeren van een zogeheten reallife-situatie wordt het gemiddelde gebruik van een smartphone geëmuleerd. Hoeveel uur en minuten je met de smartphone kunt werken op die enkele lading, wordt op het label getoond.

Hoelang houdt de batterij van de telefoon of accu het vol bij gemiddeld gebruik? Ook dat zie je op het energielabel terug.

Vrije val

Een van de andere eigenschappen waarop wordt getest, is de vrije val-test. Hoe snel gaat een telefoon kapot als je deze vanaf een bepaalde hoogte op een harde ondergrond laat vallen? Misschien vraag je je af wat dit met duurzaamheid te maken heeft? Nou, heel veel: als je telefoon snel kapot gaat als je hem laat vallen, moet je al snel een nieuwe. Niet heel duurzaam dus. Op het energielabel vind je de valbestendigheid tussen de A en E. Hoe lager de letter (A), des te beter kan zo'n telefoon een val overleven. De test is gebaseerd op een val van 1 meter boven een verharde ondergrond en wordt met vijf modellen van hetzelfde toestel tot wel 270 keer uitgevoerd.

Valtest vanaf 1 meter, hoe minder snel een telefoon stuk gaat, des te hoger is het label dat hij toegekend krijgt.

Elke keer dat een telefoon is gevallen, wordt gecontroleerd of het scherm nog functioneert en reageert op aanrakingen, of de camera het nog doet, of de mobiele functies als wifi en mobiel nog werken, of de telefoon kan worden opgeladen en of de audio nog goed functioneert. Barsten in het frame of het glas worden wel geaccepteerd, mits de telefoon nog veilig kan worden gebruikt. Bijvoorbeeld als het glas wel gebarsten is, maar geen splinters heeft.

Hoe goed een telefoon beschermd is tegen valschade is ook onderdeel van het energielabel. Het scherm mag daarbij overigens wel gebarsten zijn, het is geen glastest.

Bescherming tegen stof of water

Ook de zogeheten IP-tests (IP = Ingression Protection, of indringbescherming) worden uitgevoerd bij de telefoons en zijn een belangrijk onderdeel van de algehele score die een telefoon krijgt. De apparaten worden getest op het binnendringen van stof en water. De waterbestendigheidstest controleert bijvoorbeeld of een smartphone bestand is tegen spatwater vanuit verschillende richtingen, zonder dat de werking of veiligheid van het toestel wordt aangetast. Hiermee wordt gegarandeerd dat een telefoon in elk geval bestand is tegen vocht, bijvoorbeeld bij het gebruik tijdens een regenbui, het morsen van vloeistof of het gebruik van natte handen.

Of een telefoon waterdicht is, wordt ook getest.

Repareerbaarheid

Een ander duurzaamheidsonderdeel waar de EU goed naar kijkt, is de repareerbaarheid van een smartphone. Dat omvat een groot aantal parameters, zoals welke onderdelen makkelijk te vervangen zijn, in hoeverre een consument bepaalde onderdelen zelf kan vervangen, en hoelang en hoe goed bepaalde onderdelen van de telefoon op voorraad zijn.

Zelf zoeken op de EPREL-site is lastig

Het zelf zoeken van gegevens van smartphones en tablets op de EPREL-site is niet heel eenvoudig. Dat komt omdat de algemene productwebsite gemaakt is om te zoeken op merk of op typenummer. Dat is prima voor wasmachines of koelkasten, die je vaak aantreft als merk+typenummer, maar bij smartphones werkt dat anders. Een model als de Samsung Galaxy S25 bijvoorbeeld zul je niet vinden met een zoekopdracht op 'S25 'of 'Galaxy S25', maar alleen op het typenummer SM-S931B. Dat typenummer wordt echter bijna nergens gecommuniceerd en is ook niet wat Samsung communiceert in bijvoorbeeld marketing-uitingen.

Ook kun je niet zoeken op EAN-code, terwijl die code juist kan worden gebruikt om een exact model van een bepaald product te kunnen vinden. Kortom: wat het zoeken van de gegevens van een smartphone betreft kan de EU nog wel wat verbeteren.

De EU wil dat smartphones langer meegaan en eenvoudiger te herstellen zijn – zowel door professionele reparateurs als (in bepaalde gevallen) door consumenten zelf. De eisen met betrekking tot repareerbaarheid blijven minimaal zeven jaar gelden na het einde van de verkoop van een model.

©WICHAN SHOP

Als het aan de EU ligt, moeten consumenten ook zelf telefoons kunnen repareren.

Een fabrikant van een smartphone moet garanties kunnen geven met betrekking tot de ondersteuning van een telefoon. Als een toestel op de Europese markt wordt uitgebracht, mag de consument verwachten dat een telefoon zeven jaar na het verschijnen van de telefoon op de markt nog steeds gerepareerd kan worden.

Onderdelen

De reparatie- of 'vervangarantie' geldt voor alle essentiële onderdelen van een smartphone of tablet, zoals de accu, camera's, externe poorten voor audio en opladen, de microfoons en luidsprekers, de knoppen en de scharnieren als het een opklapbare telefoon betreft. De fabrikant moet zelfs de schroefjes op voorraad hebben als de originele niet meer kunnen worden gebruikt.

De bovenste onderdelen kunnen door een fabrikant of een telefoonreparateur worden gerepareerd, maar de EU vindt dat ook consumenten zelf onderdelen moeten kunnen bestellen en vervangen, zoals de accu, de achterzijde, de hele beeldschermunit en de oplader. Voor die zelfrepareerbaarheid krijgt een telefoon ook een waardering van A t/m E. De fabrikant is daarnaast verplicht om aan te geven waar reserveonderdelen te verkrijgen zijn, welk gereedschap er nodig is om de reparatie te kunnen uitvoeren en waar je de benodigde handleidingen kunt vinden.

Hoelang de telefoon wordt ondersteund qua software-updates en interne onderdelen wordt ook vermeld en de telefoon krijgt hiervoor een eigen classificatie.

Reparatie-index

Telefoonfabrikanten moeten dus uitgebreide informatie geven over hoe je je smartphone kunt repareren, maar ook over de complexiteit van de reparatie. Zijn de onderdelen die je wilt vervangen bijvoorbeeld makkelijk te bereiken, of moet je eerst andere onderdelen verwijderen om erbij te kunnen? Ook dat wordt allemaal opgenomen in de uiteindelijke classificering van de telefoon: hoe minder stappen er nodig zijn, des te hoger is de score die wordt toegekend.

Hoe makkelijk is een telefoon te repareren en hoelang zijn reserve-onderdelen beschikbaar? Dat geeft dit onderdeel van het energielabel aan.

Tot slot

De Europese Unie heeft met het nieuwe energielabel voor smartphones een goede stap gezet in de richting van duurzaamheid. Het uiteindelijke doel is om ervoor te zorgen dat fabrikanten meer hun best gaan doen om een zo makkelijk mogelijk te repareren telefoon uit te brengen. Deze strengere regels in de EU betekenen ook dat deze toestellen in andere landen buiten de EU makkelijker te repareren zullen zijn, omdat een telefoonfabrikant waarschijnlijk niet compleet verschillende uitvoeringen van een model smartphone gaat maken. Maar of consumenten in landen buiten de EU ook zo makkelijk zelf aan onderdelen kunnen komen, is dan nog maar de vraag; deze mate van tegemoetkoming aan of bescherming van de consument gelden vaak niet in andere landen. Fabrikanten hoeven deze informatie dus niet beschikbaar te stellen in landen buiten de EU.